Wp/wal/Toophphiyaa

Toophphiyaa

Huuphe Ambbaa

Addisaaba

Aahotettaa

1,104,300 km²

Asaa coratettaa

117,876,227 ab. (2021)

Toophphiyaa woykko aahuwaan Toophphiya Pederaale Demokiraase Ripabilike (TPDR) arshsho Afriqqaa kace baggan beettiyaa adussa wode hayday de'iyoo biitta. Afriqqan la'atettaa naagissada de'ida baddo biitta. Asaa coratettan Afriqqan naa'antto gidishin biittaa aahotettan qassi tammantto. Ha biittawu huuphe ambbay Addisaaba.

Haydaa edit

Haydaappe kase edit

Benibaa (Laatabaa) edit

Giddo Wodeta edit

Toophphiyaa Adaale Olaa (1529-1543) edit

Oroomuwa Betiya (16tta xeetu shaaho layttaa edit

Yesuusaageetu Wolqaa (1555-1632) edit

Gonddare Wodiyaa (1632-1769) edit

Kawotu Wodiyaa 1769-1889) edit

Haaxe Milileppe Aduwa Gakkanawu (1889-1913) edit

Hayile Sillaase Wodiyaa 1916-1974) edit

Xaaliya Oyqettaa (1936-1975) edit

Naa"anntto Salo Gufantto Olaappe Simmin (1941-1974) edit

Darggiya Wodiyaa (1974-1991) edit

Pederaale Diimokraase Ripaablike (1991-ha'i) edit

Ahimada Aabiyanne Baalotaa Yamiya (20118-ha'i) edit

Dere asaa edit

Toophphiyaa asaa qooday 100,000,000 (xeetu miilooniyaappe) boolla gididi hegaadankka 80ppe dariyaa kochchati de'iyoo biitta. Corattiyaa kochchati Oroomo, Amaaraa, Tigire, Sumaaliyaa hegaadankka Wolayttaa, Sidaamoo gidishin hageeti ubbaa kochchaa qoodaappe 3/4 kushiyaappe bollaa oyqqoosona.