အုပ်ချုပ်ရေးနန့် ဘဏ္ဍာရေးနယ်ပယ်တွင် ထင်ရှားရေ။ ငယ်စဉ်ကပင် အင်္ဂလန်နိုင်ငံဧ့ နာမည်အကြီး ဆုံးရေ အီတန်ကျောင်းနန့် အောက်စဖို့ဒ် တက္ကသိုလ်ရို့တွင် ပညာသင်ကြားခရေ။ ယှဉ်ပြိုင်ဖြေဆို ရရေ အိန္ဒိယ ပဋိညာဉ် ခံ အုပ်ချုပ်ရေး ဝန်ထမ်းစာမေးပွဲတွင် မြန်မာတိုင်းရင်းသားတိထဲမှ ပထမ ဆုံး အောင်မြင်ခ သူဖြစ်ရေ။ ၁၉၃၇ မှ ၁၉၄၂ ခုနှစ်၊ ၉၁ ဌာန အုပ်ချုပ်ရေး တွင် မြန်မာတိုင်းရင်းသား ဝန်ကြီးချုပ် ၄ ဦးစလုံးဧ့ အတွင်းဝန် အဖြစ် ဆောင်ရွက်ခပနာ ကမ္ဘာနန့် ရင်ပေါင်တန်းနိုင်ရေ့ ထူးချွန် ထက်မြက်ရေ နိုင်ငံ့ဝန်ထမ်း တစ်ဦး အဖြစ် ထင်ရှားရေ။
| အိုင်စီအက်စ် ဦးကျော်မင်း | |
| ကိုယ်ရီးအကျဉ်းချုပ် | |
| မွီးသက္ကရာဇ် | ၁၈၉၉ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ ၁၅ ရက် ဗုဒ္ဓဟူးနိ့ |
| နာမည်ရင်း | |
| မိဘနာမည် | ဦးထွန်းချန်၊ ဒေါ်မဦး |
| မွီးဖွားရာနီရာ | ရခိုင်ပြည်နယ်၊စစ်တွေမြို့ |
| နိုင်ငံသား | မြန်မာနိုင်ငံ |
| လူမျိုး | ရခိုင် |
| ကိုးကွယ်ရေဘာသာ | ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာ |
| ပညာအရည်အချင်း | LL.B(Kingsbridge University) |
| အလုပ်အကိုင် | စာရီးဆရာ၊ဆရာဝန် |
| အိမ်ထောင်ဖက် | ဒေါ်စိန်သာ |
| သားသမီး | ဒေါ်မင်းစိန်ဦး (မစ္စက် ရစ်ခတ်ပေါ်ဦး)၊ ဦးမင်းစိန် (ဘာရစ်စ တာ ဝတ်လုံဘွဲ့) |
| ထင်ပေါ်ကျော်ကြားမှု | အုပ်ချုပ်ရေး,ဘဏ္ဍာရေး |
| ထင်ယှားရေလက်ရာတိ | The Burma We Love,Through the Iron Curtain Via the Back Door,ဗုဒ္ဓအဘိဓမ္မာ နိဒါန်း |
| ရယှိခရေဆုတိ | |
| လက်မှတ် | |
| ကွန်ယက် | |
ဦးကျော်မင်း ကို ၁၈၉၉ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ ၁၅ ရက် ဗုဒ္ဓဟူးနိ့တွင် စစ်တွေမြို့၌ ဖွားရေ။ အဖ ဦးထွန်းချန်၊ အမိ ဒေါ်မဦး ဖြစ်ရေ။ သားသုံးယောက်တွင် အလတ်ဖြစ်ရေ။ အစ်ကိုဖြစ်သူမှာ ဆင်းမလား စစ်ပြေး ဒေါ်မန် စမစ်အစိုးရဧ့ ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီး ဆာထွန်းအောင်ကျော် ဖြစ်ရေ။ ဖခင်ဖြစ်သူ ဦးထွန်းချန်မှာ ဘီအေ၊ ဘီ အယ်လ် ဘွဲ့ရ မြေပိုင်ရှင် ဝတ်လုံတော်ရဖြစ်ပနာ အင်္ဂလိပ်၊ မြန်မာ၊ ရခိုင် ရက်စွဲပါ "ထွန်းချန် ပြက္ခဒိန်"ကို ပြုစု ခသူဖြစ်ရေ။
စစ်တွေ စိန့်အယ်နီကွန်ဗင့် သာသနာပြုကျောင်းတွင် စတင် ပညာသင်ရေ။ ၁၉၁၀ ခုနှစ်တွင် ကာလက တ္တား စိန့်ဇာဗီးယား ကောလိပ်သို့ ပြောင်းပနာ ပညာသင်ရေ။ ၁၉၁၆ ခုနှစ်တွင် အင်္ဂလန်နိုင်ငံ ကိန်းဘရစ် တက္ကသိုလ် လိုကယ်စာမေးပွဲကို ပထမအဆင့်မှ ဂုဏ်ထူးဖြင့် အောင်ရေ။ ပထမကမ္ဘာစစ်အတွင်း ကမ္ဘာကို ပတ်ပနာ ဗဟုသုတ ရှာမှီးကာ ၁၉၁၈ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလတွင် လန်ဒန်သို့ ပြန်ရောက်ရေ။ ၁၉၂၁ ခုနှစ်တွင် ကိန်းဘရစ် တက္ကသိုလ်မှ ဘီအေဘွဲ့၊ ၁၉၂၂ ခုနှစ်တွင် အယ်လ်အယ်လ်ဘီဘွဲ့တိ ရရေ။ ၁၉၂၂ ခုနှစ် သြဂုတ် လတွင် ယှဉ်ပြိုင်ဖြေဆို ရရေ့ အိန္ဒိယ ပဋိညာဉ်ခံ အုပ်ချုပ်ရေးဝန်ထမ်း စာမေးပွဲ (အိုင်စီအက်စ်) ကို မြန်မာတိုင်းရင်းသားတိ ထဲမှ ပထမဦးဆုံး အောင်မြင်ခရေ။ ကာလကတ္တားနန့် အောက်စဖို့ဒ် တက္ကသိုလ် ကျောင်း သားဘဝတွင် အားကစား၌ ထူးချွန်ထင်ရှား ခ ရေ။
၁၉၂၃ ခုနှစ်တွင် စစ်တွေနယ်ပိုင် ဝန်ထောက်၊ ၁၉၂၇ ခုနှစ်တွင် ဘဏ္ဍာရေးဌာန အတွင်းဝန်၊ ၁၉၃၁ ခုနှစ် တွင် မြောင်းမြ ခရိုင်ဝန်၊ ၁၉၃၆ ခုနှစ်တွင် ပညာရေးဌာန ဒုတိယ အတွင်းဝန်၊ ၁၉၃၇-၄၁ ခုနှစ်တွင် သစ်တော ဌာန အတွင်းဝန်၊ ဟံသာဝတီခရိုင်ဝန်အဖြစ် ထမ်းဆောင်ခရေ။ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အတွင်း အင်္ဂလိပ် စစ်ပြေး အစိုးရနန့် အတူလိုက်ပါပနာ ဆင်းမလားတွင် ရုံးစိုက်ရေ့ စစ်ပြေးအစိုးရအဖွဲ့၌ တာဝတ်ထမ်းဆောင်ရေ။ စစ်ပြီးနောက် ၁၉၄၅ ခုနှစ်တွင် စစ်ကိုင်းအရေးပိုင်၊ ၁၉၄၆ ခုနှစ်တွင် ဧရာဝတီတိုင်း အရေးပိုင်၊ ၁၉၄၇ ခုနှစ်တွင် ဘဏ္ဍာရေးဌာန မင်းကြီးအဖြစ် တာဝန်ယူရေ။ မြန်မာနိုင်ငံ လွတ်လပ်ရေးရပြီး ၁၉၄၈ ခုနှစ်တွင် အိန္ဒိယ ပဋိညာဉ်ခံ ဝန်ထမ်းဘဝမှ အငြိမ်းစားယူပနာ နိုင်ငံရေးသမားအဖြစ် ဆောင်ရွက်ရေ။
၁၉၅၀ မှ ၁၉၆၀ ပြည့်နှစ်အထိ စစ်တွေ ပါလီမန် အမတ်အဖြစ် ရွေးကောက်ခံရပနာ ၁၉၅၁ ခုနှစ်တွင် လွတ် လပ်ရေ ရခိုင်ပါလီမန်အုပ်စုနန့် ရခိုင်အမျိုးသား ညီညွတ်ရေးအဖွဲ့ကို ဦးဆောင်ခရေ။ ၁၉၅၈ ခုနှစ်တွင် အစိုးရအဖွဲ့ ဘဏ္ဍာရေးနန့် အခွန်ဝန်ကြီးအဖြစ် တာဝန်ယူခရေ။
၁၉၁၈ ခုနှစ်မှ စတင်ပနာ ကမ္ဘာတစ်ဝန်း ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ခရီးသွားလာခရေ။ ပြည်တွင်းတွင်လည်း ခရီး အနှံ့ သွားရေ။ တိုင်းပြည်နန့် ပတ်သက်ပနာ ဒေသန္တရ ဗဟုသုတတိပြားသူ၊ ကမ္ဘာ့အမြင်ရှိသူ အဖြစ် ထင်ရှား ရေ။ ထူးချွန်ထက်မြက်ရေ နိုင်ငံ့ဝန်ထမ်းတစ်ဦး ဖြစ်ရေ။ ၁၉၄၄ ခုနှစ်တွင် အမေရိကန် ပြည်ထောင်စု၌ ကျင်းပရေ့ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အလုပ်သမား ကွန်ဖရင့်၊ ၁၉၄၅ ခုနှစ်တွင် ပြင်သစ်နိုင်ငံ ပါရီမြို့၌ ကျင်းပ ရေ့ ကွန်ဖရင့်၊ ၁၉၄၈ ခုနှစ်တွင် ဝါရှင်တန်၌ ကျင်းပရေ့ ကမ္ဘာ့ရော်ဘာ ကွန်ဖရင့်၊ ၁၉၅၂ ခုနှစ် တွင် မော်စကိုနန့် ပီကင်း၌ ကျင်းပရေ့ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ စီးပွားရေး ကွန်ဖရင့်၊ ၁၉၅၂ ခုနှစ်တွင် လန်ဒန် နန်းတက်ပွဲ အခမ်းအနား၊ ၁၉၅၈ ခုနှစ်တွင် အိန္ဒိယနိုင်ငံ နယူးဒေလီမြို့၌ ကျင်းပရေ့ ကမ္ဘာ့ဘဏ် အစည်း အဝေးတိကို တက်ရောက်ခရေ။
အားကစားထူးချွန်သူ တစ်ဦးအနီဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံ အိုလံပစ်အသင်း၊ ဂေါက်သီးအသင်းတိကို ဦးဆောင်ပနာ ဂျပန်၊ ဖိလစ်ပိုင်၊ ယိုးဒယားနိုင်ငံတိသို့ သွားရောက်ခရရေ။
ဦးကျော်မင်းရေ အင်္ဂလိပ်ဘာသာ ထူးချွန်ပနာ အင်္ဂလိပ်ဘာသာဖြင့် The Burma We Love "ကျွနု်ပ်ရို့ ချစ်ရေ ပြည်မြန်မာ" (၁၉၄၅)၊ Through the Iron Curtain Via the Back Door "သံကန့်လန့်ကာ နောက် ကွယ်မှ ဆိုဗီယက်" (၁၉၅၂)၊ Preliminary Report on New Industries for Burma "မြန်မာပြည်အွက် စက်မှု လုပ်ငန်းသစ်တိ ပဏာမ ရီပို့" (၁၉၄၇)၊ Mein Kampf a la Kyaw Min "မိန်းကင့် လာ့ ကျော်မင်း" (၁၉၄၇)၊ Introducing Buddhist Abhidhamma Meditaion and Concentration "ဗုဒ္ဓအဘိဓမ္မာ နိဒါန်း" (၁၉၇၉) စာအုပ်တိ ကို ပုံနှိပ် ထုတ်ဝေခရေ။ မြန်မာဘာသာဖြင့် ရေးသားခရေ စာအုပ်မှာ ပါလီမန်တွင် ပြောကြား ခရေ့ ရခိုင်ပြည်နယ် ကိစ္စတိဖြစ်ရေ "ရခိုင်ပြည်နယ်" (၁၉၆၁) ဖြစ်ရေ။
ဦးကျော်မင်းရေ ဇနီး ဒေါ်စိန်သာနန့် သမီး ဒေါ်မင်းစိန်ဦး (မစ္စက် ရစ်ခတ်ပေါ်ဦး)၊ သား ဦးမင်းစိန် (ဘာရစ်စ တာ ဝတ်လုံဘွဲ့)ရို့ ထွန်းကားရေ။ ဇနီး ဒေါ်စိန်သာ ကွန်လွန် ပြီးနောက် ဒေါ်လှဝင်းနန့် နောက် အိမ်ထောင် ပြုရေ။
၁၉၈၀ ပြည့်နှစ်တွင် နိုင်ငံတော်ကောင်စီက နိုင်ငံ့ဂုဏ်ရည် (ပထမအဆင့်) ချီးမြှင့်ခရေ။
အိုင်စီအက်စ် ဦးကျော်မင်းရေ ၁၉၈၅ ခုနှစ်၊ သြဂုတ်လ ၂၀ ရက်တွင် ရန်ကုန်မြို့၌ ကွယ်လွန်ခရေ။
ကိုးကား
editမောင်ဇေယျာ ရေးသားရေ့ မြန်မာလူကျော် ၁၀၀ (ပထမအုပ်)မှ-