Wp/qwh/Patsan Shimi Hunaq

< Wp‎ | qwh
Wp > qwh > Patsan Shimi Hunaq

Patsan shimi hunaq nishqanqa shumaatsin apushimi 21156 yarqunqantam. 27 pitsqa killachaw, Juan Velasco Alvarado nirqan patsan shimi riqisham kanqa.[1]

Qichwa shimi Piruw suyuchaw.

Piruwchaw atska shimikunam kan, atska yachay tarpuykuna. Tsay nishqakuna may unay patsapitam, manaraq shapru runakuna chamuptin.

Kay kawaq shimikuna riqikaananpaq ima rikuq mañakurqan himchikurqan qillqaqnintsik, Husi Marya Aryillas. Kay runam willakurqan patsan shimita harutsakuyanqanta, imapaqsi apaykachaayaq Kastilla shimillata. Rimaq runakunatapis allqutsayarqan.

Manaraq shapru nunakuna Awya yalaman yaykayaamuptin Tawantinsuyuchaw, qichwa shimi riqishqa shimi karqan; hinapis huk shimikunapis karqan: aymara, yakuy allpashqapa qullanchaw; uru shimi, Titiqaqa quchapa kuchunchaw; kulli, muchik, Piruwpa chinchay suyunchaw. Haruy llaqta witsay, yuraq mistikuna harkaayarqan patsan shimikuna rimayaananta. Hatiitaa munayarqan hapallan Kastilla shimita rimakaananpaq.

Patsan shimichaw shimi kapchiipa yachay panqakuna kan, may chaachikuqqa: Ullantay kichwa shimichaw. Piruwpa hacha hachanchawpis huk shimikunata rimayan: shipiwu, kukama, awahun, wanpis, shuiwas. witutu, kanraqmi.

Piruwchaw 1996 wata tsinpatsiyarqan kay yarpay punchay kananpaq.

Pukyukuna edit

  1. «Día del Idioma Nativo». Archivado desde el original, el 4 de agosto de 2014. 29 de julio de 2017 rikashqa.