Wp/nod/User:RichardW57/sandbox/pt6

ᩀᩪᨶᩥᨣᩰᩫ᩠ᨯ

edit

ᨷᩅᨲ᩠ᨲᩥᨠᩣ᩠ᩁᨩ᩠ᩅ᩠᩵ᨿᨦᩣ᩠ᨶ

edit

ᨾᩣᨲᩕᨮᩣ᩠ᨶᩀᩪᨶᩥᨣᩰᩫ᩠ᨯᨲᩮᩥ᩠ᨾ​ᨲ᩠ᩅᩫ​ᨾᩮᩬᩥᨦ​ᨲᩢ᩠᩶ᨦ​ᨲᩯ᩵​ᩁᩩ᩵ᩁ 5.2 (ᨴᩦ᩵​ᩋᩬᨠ​ᨲᩩᩃᩣᨣᩫ᩠ᨾ ᪂᪅᪅᪂)

ᩁᨷ᩠ᨿᨷ​ᨷᨭᩥᨷᨲ᩠ᨲᩥ​ᨠᩣ᩠ᩁ[ᨣᩤᩴ​ᨾᩮᩬᩥᨦ​ᨠᩬᩴ᩵ ]ᨴᩦ᩵​ᩁᩬᨦ​ᩁᩢ᩠ᨷ​ᩀᩪᨶᩥᨣᩰᩫ᩠ᨯ​ᨲ᩠ᩅᩫᨾᩮᩬᩥᨦ​ᨶᩲ​ᨲᩬᩁ​ᨶᩦ᩶​ ᨯᩱ᩶ᨠᩯ᩵ ᩋᩪᨷᩩᨶ᩠ᨲᩩ (ᩋᩢ᩠ᨦᨠᩕᩥ᩠ᩈ: Ubuntu) ᨲᩢ᩠᩶ᨦ​ᨲᩯ᩵ 11.04 ᨯᩰᩫ᩠ᨿ​ᩋᩣᩆᩢ᩠ᨿ​ᨼᩬᨶ᩠ᨲ᩺[ᨣᩤᩴ​ᨾᩮᩬᩥᨦ​ᨠᩬᩴ᩵ ]ᨷᩯ᩠ᨷᩋᩰᨻᩮ᩠ᨶᨴᩱᨸ᩺[ᨣᩤᩴ​ᨾᩮᩬᩥᨦ​ᨠᩬᩴ᩵ ] (ᩋᩢ᩠ᨦᨠᩕᩥ᩠ᩈ: OpenType) ᩈ᩠ᩅ᩵ᩁ​ᩁᨷ᩠ᨿᨷ​ᨷᨭᩥᨷᨲ᩠ᨲᩥ​ᨠᩣ᩠ᩁ​ ᩅᩥ᩠ᨶᨯᩰᩅ᩠ᩈ᩺ ᨶᩢ᩠᩶ᨶ​ᨿᩢ᩠ᨦ​ᨷ᩵​ᩁᩬᨦ​ᩁᩢ᩠ᨷ​ᨲ᩠ᩅᩫᨾᩮᩬᩥᨦ​ᨷᩯ᩠ᨷ​ᩀᩪᨶᩥᨣᩰᩫ᩠ᨯ ᨲᩯ᩵ᩅᩮᩢ᩠ᨷ​ᨷᩕᩮᩢᩣᩅ᩺ᨪᩮᩬᩥᩁ᩺[ᨣᩤᩴ​ᨾᩮᩬᩥᨦ​ᨠᩬᩴ᩵ ]​ Mozilla Firefox ᩁᩩ᩵ᩁ 4.0 ᨡᩧ᩠ᨶ​ᨻᩱ (ᩋᩣᩆᩢ᩠ᨿ​ᨼᩬᨶ᩠ᨲ᩺​ᨷᩯ᩠ᨷ​ᩋᩰᨻᩮ᩠ᨶᨴᩱᨸ᩺) ᨶᩬᨠ​ᨧᩣ᩠ᨠ​ᨶᩦ᩶​ᩓ᩠ᩅ​ᨿᩢ᩠ᨦ​ᩈᩣᨾᨲ᩠ᨳ​ᨩᩱ᩶​ᨲ᩠ᩅᩫᨾᩮᩬᩥᨦ​ᨷᩯ᩠ᨷ​ᩀᩪᨶᩥᨣᩰᩫ᩠ᨯ​ᨶᩲ​ᨸᩕᩰᨠᩕᩯ᩠ᨾ[ᨣᩤᩴ​ᨾᩮᩬᩥᨦ​ᨠᩬᩴ᩵ ]​ᩈᩣᩴᨶᩢ᩠ᨠ​ᨦᩣ᩠ᨶ​ᨯᩱ᩶​ᨯᩰᩫ᩠ᨿ​ᨸᩕᩰᨠᩕᩯ᩠ᨾ OpenOffice ᩁᩩ᩵ᩁ 3.2 ᨡᩧ᩠ᨶ​ᨻᩱ (ᩋᩣᩆᩢ᩠ᨿ​ᨼᩬᨶ᩠ᨲ᩺​ᨷᩯ᩠ᨷ Graphite)

ᩉ᩠ᨾᩪ᩵ᩋᨠ᩠ᨡᩁ

edit

ᩉ᩠ᨾᩪ᩵​ᩋᨠ᩠ᨡᩁ​ᨴᩦ᩵​ᩀᩪᨶᩥᨣᩰᩫ᩠ᨯ​ᩉᩨ᩶​ᨲ᩠ᩅᩫᨾᩮᩬᩥᨦ​ᨩᩨ᩠ᩅ᩵ᩣ ​ᨴᩱ​ᨵᩢᨾ᩠ᨾ᩺ (ᩋᩢ᩠ᨦᨠᩕᩥ᩠ᩈ: Tai Tham) ᩉ᩠ᨾᩪ᩵ ᨣᩨ U+1A20–U+1AAF:


ᨴᩱ​ᨵᩢᨾ᩠ᨾ᩺ (ᨩᩨ᩵​ᨲᩣ᩠ᨾ​ᨾᩣᨲᩕᨮᩣ᩠ᨶ​ᩀᩪᨶᩥᨣᩰᩫ᩠ᨯ)
ᨹᩢ᩠ᨦᨴᩦ᩵ unicode.org (PDF)
  0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 A B C D E F
U+1A2x
U+1A3x ᨿ
U+1A4x
U+1A5x  
U+1A6x
U+1A7x     ᩿
U+1A8x            
U+1A9x            
U+1AAx    


ᨴᩦ᩵​ᨷᩫ᩠ᨴᨤ᩠ᩅᩣ᩠ᨾ​ᨨᨷᩢ᩠ᨷ​ᨶᩦ᩶​ᨸᩖᩯ​ᨩᩨ᩵​ᨡᩬᨦ​ᨲ᩠ᩅᩫ​ᩀᩪᨶᩥᨣᩰᩫ᩠ᨯ​ᨸᩮ᩠ᨶ

ᩁᩉᩢ᩠ᩈ ᩁᩪ᩠ᨷ ᨩᩨ᩵
U+1A20 – U+1A4C ᨠ – ᩌ
U+1A4D – U+1A52 ᩍ – ᩒ
U+1A53
U+1A54 [1]:๔๘[2]:๒๔
U+1A55 ᩁ ᩌᩰᩫᨦ[1]:๔๔[2]:๒๒
U+1A56  ᩖ ᩃ ᩉ᩠ᨶᩬ᩠᩶ᨿ[2](ᩉ᩠ᨶ᩶ᩣ ๒๒)
U+1A57  ᩗ ᩃ ᨴᩘ᩠ᩃᩣ᩠ᨿ
U+1A58 ᨾᩱ᩶​ᨠᩢ᩠ᨦ​ᩉᩖᩱ
U+1A59 ᨦ ᩉ᩠ᨶᩮᩬᩥᩋ[ᨣᩤᩴ​ᨾᩮᩬᩥᨦ​ᨠᩬᩴ᩵ ]
U+1A5A ᨻ ᩉ᩠ᨶᩮᩬᩥᩋ[ᨣᩤᩴ​ᨾᩮᩬᩥᨦ​ᨠᩬᩴ᩵ ]
U+1A5B ᩉᩣ᩠ᨦ ᨮ ᩁᩂ​ᩉᩣ᩠ᨦ ᨻ
U+1A5C ᨩᩮᩥ᩠ᨦ ᨾ[ᨣᩤᩴ​ᨾᩮᩬᩥᨦ​ᨠᩬᩴ᩵ ]
U+1A5D ᨩᩮᩥ᩠ᨦ ᨷ[ᨣᩤᩴ​ᨾᩮᩬᩥᨦ​ᨠᩬᩴ᩵ ]
U+1A5E ᨩᩮᩥ᩠ᨦ ᩈ[ᨣᩤᩴ​ᨾᩮᩬᩥᨦ​ᨠᩬᩴ᩵ ]
U+1A60  ᩠ ᨾᩱ᩶ᩈᨠᩫ᩠ᨯ
U+1A61 ᨾᩱ᩶ᨠᩡ
U+1A62 ᨾᩱ᩶ᨪᩢ᩠ᨯ
U+1A63 ᨾᩱ᩶ᨠᩣ
U+1A64 ᨾᩱ᩶ᨠᩣᩉᩖ᩠ᩅᨦ
U+1A65 ᨾᩱ᩶ᨠᩥ
U+1A66 ᨾᩱ᩶ᨠᩦ
U+1A67 ᨾᩱ᩶ᨠᩧ
U+1A68 ᨾᩱ᩶ᨠᩨ
U+1A69 ᨾᩱ᩶ᨠᩩ
U+1A6A ᨾᩱ᩶ᨠᩪ
U+1A6B ᨾᩱ᩶ᨠᩫ᩠ᨦ
U+1A6C ᨾᩱ᩶ᨠᩬᩴ
U+1A6D ᨾᩱ᩶ᨠᩭ
U+1A6E ᨾᩱ᩶ᨠᩮ
U+1A6F ᨾᩱ᩶ᨠᩯ
U+1A70 ᨾᩱ᩶ᨠᩰ
U+1A71 ᨾᩱ᩶ᨠᩱ
U+1A72 ᨾᩱ᩶ᨠᩲᨾ᩠ᩅ᩶ᩁ[ᨣᩤᩴ​ᨾᩮᩬᩥᨦ​ᨠᩬᩴ᩵ ]
ᩁᩉᩢ᩠ᩈ ᩁᩪ᩠ᨷ ᨩᩨ᩵
U+1A73 ᨾᩱ᩶ᨠᩮᩢᩣᩉᩬᩴ᩵ᩉ᩠ᨶᩧ᩶ᨦ
U+1A74 ᨾᩱ᩶​ᨠᩢ᩠ᨦ
U+1A75 ᨾᩱ᩶​ᩀᩢ᩠ᨠ
U+1A76 ᨾᩱ᩶ᨡᩬᩴᨩ᩶ᩣ᩠ᨦ
U+1A77 ᨾᩱ᩶ᨠᩬᩴᩉ᩠ᨶᩮᩬᩦ
U+1A78 ᨾᩱ᩶ᩈᩬᨦᩉ᩠ᨶᩮᩬᩥᩋ
U+1A79 ᨾᩱ᩶ᩈᩣ᩠ᨾᨡᩦ᩠ᨯ
U+1A7A ᩁ ᩉ᩶ᩣ᩠ᨾ[1]:๔๑[2]:๒๓
U+1A7B ᨾᩱ᩶ᨪ᩶ᩣᩴ[1]:๔๑[2]:๒๓
U+1A7C ᩁ ᩉ᩶ᩣ᩠ᨾ​ᨡᩧ᩠ᨶ​ᩃᩨ᩶
U+1A7F ᩿ ᨾᩱ᩶ᩁᩉᩢ᩠ᩈ
U+1A80 ᩃᩮ᩠ᨡ​ᩉᩰᩁᩣ​ᩈᩪᨬ᩺
U+1A81 ᩃᩮ᩠ᨡ​ᩉᩰᩁᩣ​ᨶᩧ᩠᩵ᨦ
U+1A82 ᩃᩮ᩠ᨡ​ᩉᩰᩁᩣ​ᩈᩬᨦ
U+1A83 ᩃᩮ᩠ᨡ​ᩉᩰᩁᩣ​ᩈᩣ᩠ᨾ
U+1A84 ᩃᩮ᩠ᨡ​ᩉᩰᩁᩣ​ᩈᩦ᩵
U+1A85 ᩃᩮ᩠ᨡ​ᩉᩰᩁᩣ​ᩉ᩶ᩣ
U+1A86 ᩃᩮ᩠ᨡ​ᩉᩰᩁᩣ​ᩉᩫ᩠ᨠ
U+1A87 ᩃᩮ᩠ᨡ​ᩉᩰᩁᩣ​ᨧᩮᩢ᩠ᨯ
U+1A88 ᩃᩮ᩠ᨡ​ᩉᩰᩁᩣ​ᨸᩯ᩠ᨯ
U+1A89 ᩃᩮ᩠ᨡ​ᩈᩰᩁᩣ​ᨠᩮᩢ᩶ᩣ
U+1A90 ᩃᩮ᩠ᨡ​ᨵᩢᨾ᩠ᨾ᩺​ᩈᩪᨬ᩺
U+1A91 ᩃᩮ᩠ᨡ​ᨵᩢᨾ᩠ᨾ᩺​ᨶᩧ᩠᩵ᨦ
U+1A92 ᩃᩮ᩠ᨡ​ᨵᩢᨾ᩠ᨾ᩺​ᩈᩬᨦ
U+1A93 ᩃᩮ᩠ᨡ​ᨵᩢᨾ᩠ᨾ᩺​ᩈᩣ᩠ᨾ
U+1A94 ᩃᩮ᩠ᨡ​ᨵᩢᨾ᩠ᨾ᩺​ᩈᩦ᩵
U+1A95 ᩃᩮ᩠ᨡ​ᨵᩢᨾ᩠ᨾ᩺​ᩉ᩶ᩣ
U+1A96 ᩃᩮ᩠ᨡ​ᨵᩢᨾ᩠ᨾ᩺​ᩉᩫ᩠ᨠ
U+1A97 ᩃᩮ᩠ᨡ​ᨵᩢᨾ᩠ᨾ᩺​ᨧᩮᩢ᩠ᨯ
U+1A98 ᩃᩮ᩠ᨡ​ᨵᩢᨾ᩠ᨾ᩺​ᨸᩯ᩠ᨯ
U+1A99 ᩃᩮ᩠ᨡ​ᨵᩢᨾ᩠ᨾ᩺​ᨠᩮᩢ᩶ᩣ
U+1AA0 – U+1AAD ᪠ – ᪭

ᨸᩖᩯ​ᩁᩉᩢ᩠ᩈ​ᨻ᩠ᨿᨬ᩠ᨩᨶ​ᩉᩣ᩠ᨦ

edit

ᨲ᩠ᩅᩫ​ᨻ᩠ᨿᨬ᩠ᨩᨶ​ᨷᨠᨲᩥ​ᩓ​ᨲ᩠ᩅᩫ​ᨻ᩠ᨿᨬ᩠ᨩᨶ​ᩉᩣ᩠ᨦ​ᨾᩦ​ᩁᩉᩢ᩠ᩈ​ᩉ᩠ᨾᩮᩬᩥᩁ​ᨹᩥ᩠ᨯ ᨻᩕᩰᩬᩡ​ᩋᩬᨠ​ᩈ᩠ᨿᨦ​ᩉ᩠ᨾᩮᩬᩥᩁ​ᨹᩥ᩠ᨯ ᨣᩤᩴ​ᩅ᩵ᩤ “ᨲᩥ᩠ᨠ” ᩓ​ᨣᩤᩴ​ᩅ᩵ᩤ “ᨲᩥᨠ” ᩋᩬᨠ​ᩈ᩠ᨿᨦ​ᩉ᩠ᨾᩮᩬᩥᩁ​ᨹᩥ᩠ᨯ ᩁᩉᩢ᩠ᩈ​ᨡᩬᨦ​ᨻ᩠ᨿᨬ᩠ᨩᨶ​ᩉᩣ᩠ᨦ​ᨸᩮ᩠ᨶ​ᨲ᩠ᩅᩫ​ᩀᩪᨶᩥᨣᩰᩫ᩠ᨯ ᪂ ᨲ᩠ᩅᩫ​ᨯ᩠ᩅ᩠᩶ᨿ​ᨠᩢ᩠ᨶ ᨲ᩠ᩅᩫ​ᩉᩖᩢᨦ​ᨣᩨ ᨲ᩠ᩅᩫ​ᩀᩪᨶᩥᨣᩰᩫ᩠ᨯ​ᩈᩣᩴᩉᩕᩢ᩠ᨷ​ᨻ᩠ᨿᨬ᩠ᨩᨶ​ᨷᨠᨲᩥ ᨲ᩠ᩅᩫ​ᩉ᩠ᨶ᩶ᩣ​ᨣᩨ ᨲ᩠ᩅᩫ​ᩅᩥᩈᩮ᩠ᩈ​ᨩᩨ᩠ᩅ᩵ᩣ "ᨾᩱ᩶ᩈᨠᩫ᩠ᨯ" (ᩀᩪᨶᩥᨣᩰᩫ᩠ᨯ: U+1A60 TAI THAM SIGN SAKOT)[3]:ᩅᨣ᩠ᨣ 2

ᨣᩬᩁ​ᨻ᩠ᨿᨬ᩠ᨩᨶ​ᨷᨠᨲᩥ​ᨶᩧ᩠᩵ᨦ​ᨲ᩠ᩅᩫ​ᨾᩦ​ᨲ᩠ᩅᩫ​ᩉᩣ᩠ᨦ ᪂ ᨩᨶᩥ᩠ᨯ ᩓ​ᨣᩤᩴ​ᨲ᩵ᩣ᩠ᨦ​ᨠ᩠ᨿ᩵ᩅ​ᨠᩢ᩠ᨷ​ᨣᩤᩴ​ᩉ᩠ᨾᩣ᩠ᨿ ᨠᩣ᩠ᩁ​ᨡ᩠ᨿᩁ​ᩁᩪ᩠ᨷ​ᨴᩦ᩵​ᨩᩲ᩶​ᨡ᩠ᨿᩁ​ᨻ᩠ᨿᨬ᩠ᨩᨶ​ᩈᨠᩫ᩠ᨯ​ᨷᩕᨧᩣᩴ ᨾᩢ᩠ᨶ​ᨩᩱ᩶​ᩁᩉᩢ᩠ᩈ "ᨾᩱ᩶ᩈᨠᩫ᩠ᨯ" ᩁᩪ᩠ᨷ​ᩋᩨ᩠᩵ᨶ​ᨣᩴ​ᨾᩦ​ᩁᩉᩢ᩠ᩈ​ᨡᩬᨦ​ᩋᩮ᩠ᨦ

ᨾᩦ​ᨣᩪ᩵​ᨲ᩠ᩅᩫ​ᩉᩣ᩠ᨦ ᪇ ᨣᩪ᩵​ᨴᩦ᩵​ᨾᩦ​ᩁᩉᩢ᩠ᩈ​ᨲ᩵ᩣ᩠ᨦ​ᨠᩢ᩠ᨶ​ᩀ᩵ᩣ᩠ᨦ​ᨶᩦ᩶​ᨣᩨ ᩁ ᩃ ᨷ ᩈ ᨾ ᨳ ᨻ

“ᨣᩕᩪ” ᨸᩖᩯ​ᩁᩉᩢ᩠ᩈ​ᨸᩮ᩠ᨶ <U+1A23 ᨣ, U+1A55 ᩁ ᩌᩰᩫᨦ, U+1A6A ᨾᩱ᩶ᨠᩪ> ᨲᩯ᩵ “ᨠᩣ᩠ᩁ” ᨸᩖᩯ​ᩁᩉᩢ᩠ᩈ​ᨸᩮ᩠ᨶ <U+1A20 ᨠ, U+1A63 ᨾᩱ᩶ᨠᩣ, U+1A60 ᨾᩱ᩶ᩈᨠᩫ᩠ᨯ, U+1A41 ᩁ>[3]:ᩅᨣ᩠ᨣ 4

“ᩆᩦ᩠ᩃ” ᨸᩖᩯ​ᩁᩉᩢ᩠ᩈ​ᨸᩮ᩠ᨶ <U+1A46 ᩆ, U+1A66 ᨾᩱ᩶ᨠᩦ, U+1A60 ᨾᩱ᩶ᩈᨠᩫ᩠ᨯ, U+1A43 ᩃ> ᨲᩯ᩵ “ᨸᩖᩦ” ᨸᩖᩯ​ᩁᩉᩢ᩠ᩈ​ᨸᩮ᩠ᨶ <U+1A38 ᨸ, U+1A56 ᩃ ᩉ᩠ᨶᩬ᩠᩶ᨿ, U+1A66 ᨾᩱ᩶ᨠᩦ>[3]:ᩅᨣ᩠ᨣ 4

U+1A57 ᩃ ᨴᩘ᩠ᩃᩣ᩠ᨿ ᨯᩪ​ᩉ᩠ᨾᩮᩬᩥᩁ​ᩉᩣ᩠ᨦ ᩃ ᨲᩯ᩵​ᨸᩮ᩠ᨶ​ᨲ᩠ᩅᩫ​ᨲ᩵ᩣ᩠ᨦ ᨣᩴ​ᨸᩮ᩠ᨶ​ᨷᩕᩈᩫ᩠ᨾ​ᨧᩣ᩠ᨠ​ᩉᩣ᩠ᨦ ᨦ ᨠᩢ᩠ᨷ ᩃ ᩉᩬ᩠᩶ᨿ[2](ᩉ᩠ᨶ᩶ᩣ ๒๒) ᨽᩣᩈᩣ​ᨴᩱ​ᩃᩨ᩶​ᨩᩲ᩶​ᨻᩮᩬᩥ᩵ᩋ​ᨡ᩠ᨿᩁ​ᨣᩤᩴ​ᩅ᩵ᩤ “ᨴᩘ᩠ᩃᩣ᩠ᨿ” ᨩᩮ᩠᩵ᨶ “ᨴᩢ᩵ᩗᩣ”[4]

“ᨣᩝᩴ” ᨸᩖᩯ​ᩁᩉᩢ᩠ᩈ​ᨸᩮ᩠ᨶ <U+1A23 ᨣ, U+1A5D ᨩᩮᩥ᩠ᨦ ᨷ, U+1A74 ᨾᩱ᩶​ᨠᩢ᩠ᨦ>, ᨲᩯ᩵ “ᨠᩢ᩠ᨷ” ᨸᩖᩯ​ᩁᩉᩢ᩠ᩈ​ᨸᩮ᩠ᨶ <U+1A20 ᨠ, U+1A62 ᨾᩱ᩶ᨪᩢ᩠ᨯ, U+1A60 ᨾᩱ᩶ᩈᨠᩫ᩠ᨯ, U+1A37 ᨷ> ᩓ “ᨠᩢᨷ᩠ᨷ᩺” ᨸᩖᩯ​ᩁᩉᩢ᩠ᩈ​ᨸᩮ᩠ᨶ <U+1A20 ᨠ, U+1A62 ᨾᩱ᩶ᨪᩢ᩠ᨯ, U+1A37 ᨷ, U+1A60 ᨾᩱ᩶ᩈᨠᩫ᩠ᨯ, U+1A37 ᨷ, U+1A7A ᩁ ᩉ᩶ᩣ᩠ᨾ>

ᨴᩦ᩵​ᨬᨲ᩠ᨲᩥ​ᨲᩮ᩠ᨾ​ᨡᩣ᩠ᨯ[3](ᩉ᩠ᨶ᩶ᩣ 1) ᨴᩦ᩵ᩀᩪᨶᩥᨣᩰᩫ᩠ᨯ​ᨣᩬᨱᨪᩬᩴᩁ᩺ᨴ᩠ᨿᨾ (ᩋᩢ᩠ᨦᨠᩕᩥ᩠ᩈ: Unicode Consortium) ᩁᩢ᩠ᨷ​ᩅ᩵ᩤ​ᨩᩮᩥ᩠ᨦ ᨷ ​ᨸᩖᩯ​ᩁᩉᩢ᩠ᩈ​ᨸᩮ᩠ᨶ <ᨾᩱ᩶ᩈᨠᩫ᩠ᨯ, ᨷ> ᩓ​ᩉᩣ᩠ᨦ ᨷ (ᨩᩮ᩠᩵ᨶ “ᨠᩢ᩠ᨷ”) ᨸᩖᩯ​ᩁᩉᩢ᩠ᩈ​ᨸᩮ᩠ᨶ <ᨾᩱ᩶ᩈᨠᩫ᩠ᨯ, ᨸ> ᨲᩯ᩵​ᨲᩬᩁ​ᨠᩣ᩠ᩁ​ᩈ᩶ᩣ᩠ᨦ​ᨾᩣᨲᩕᨮᩣ᩠ᨶ ᨲᩤᩴ​ᩉ᩠ᨾᩣ᩠ᨿ​ᨩᩬᨦ <ᨾᩱ᩶ᩈᨠᩫ᩠ᨯ, ᨷ> ᨸᩖ᩠ᨿ᩵ᩁ [5] ᩓ​ᨲᩮᩥ᩠ᨾ​ᨲ᩠ᩅᩫ​ᩀᩪᨶᩥᨣᩰᩫ᩠ᨯ​ᨩᩨ᩠ᩅ᩵ᩣ ᨩᩮᩥ᩠ᨦ ᨷ (ᩋᩢ᩠ᨦᨠᩕᩥ᩠ᩈ: SIGN BA) ᨲᩯ᩵​ᨣᩤᩴ​ᩉ᩠ᨾᩣ᩠ᨿ​ᨡᩬᨦ <ᨾᩱ᩶ᩈᨠᩫ᩠ᨯ, ᨸ> ᩀᩪ᩵​ᩀᩪ᩵ ᨣᩴ​ᨯᩪ​ᨿᩬᨾ​ᩈᩣᩴᩉᩕᩢ᩠ᨷ​ᨣᩤᩴ​ᨾᩣ​ᨧᩣ᩠ᨠ​ᨽᩣᩈᩣ​ᨴᩱ᩠ᨿ​ᨴᩦ᩵​ᨾᩦ ป ᩈᨠᩫ᩠ᨯ (ᨬᨲ᩠ᨲᩥ​ᩉᩖᩮ᩶ᨾ​ᨶᩦ᩵​ᩁ᩠ᨿᨠ <ᨾᩱ᩶ᩈᨠᩫ᩠ᨯ, ᨸ> ᩀ᩵ᩣ᩠ᨦ​ᨹᩥ᩠ᨯ​ᨸᩮ᩠ᨶ <ᨾᩱ᩶ᩈᨠᩫ᩠ᨯ, ᨹ>)

ᨽᩣᩈᩣ​ᨷᩤᩃᩦ​ᨩᩲ᩶​ᨲ᩠ᩅ᩶ ᨸ ᨴᩯ᩠ᨶ​ᨲ᩠ᩅᩫ ᨷ ᩉᩯ᩠᩵ᨦ​ᨷᩕᨴᩮ᩠ᩈ​ᩃᩣ᩠ᩅ​ᨠᩢ᩠ᨷ​ᩉᩯ᩠᩵ᨦ​ᨴᩬ᩶ᨦ​ᨳᩥ᩠᩵ᨶ​ᩋᩦᩈᩣ᩠ᨶ ᨧᩧ᩠ᨦ​ᨲᩬ᩶ᨦ​ᩉ᩠ᩅᩢᨦ​ᨻᩫ᩠ᨷ​ᩉᩣ᩠ᨦ ᨷ ᨸᩖᩯᩁᩉᩢ᩠ᩈᨸᩮ᩠ᨶ <U+1A60 ᨾᩱ᩶ᩈᨠᩫ᩠ᨯ, U+1A38 ᨸ> ᨯ᩠ᩅ᩠᩶ᨿ

ᨽᩣᩈᩣ​ᨴᩱ​ᨡᩧ᩠ᨶ​ᨾᩦ​ᩅᩥᨵᩦ​ᨡ᩠ᨿᩁ​ᩉᩣ᩠ᨦ ᩈ ᪂ ᩀ᩵ᩣ᩠ᨦ ᨠᩣ᩠ᩁ​ᨡ᩠ᨿᩁ​ᩅ᩵ᩤ “ᩃᩮᩞ” (ᨵᩱ᩠ᨿ: เลศ) ᨾᩢ᩠ᨶ​ᨳᩪᨠ​ᨲᩬ᩶ᨦ ᨠᩣ᩠ᩁ​ᨡ᩠ᨿᩁ​ᩅ᩵ᩤ “ᩃᩮ᩠ᩈ” ᨣᩴ​ᨹᩥ᩠ᨯ[5] ᨲᩯ᩵​ᨠᩣ᩠ᩁ​ᨡ᩠ᨿᩁ​ᩅ᩵ᩤ “ᩈᨶ᩠ᨶᩥᩅᩤ᩠ᩈ” ᨾᩢ᩠ᨶ​ᨳᩪᨠ​ᨲᩬ᩶ᨦ​ ᨲᩯ᩵​ᨠᩣ᩠ᩁ​ᨡ᩠ᨿᩁ​ᩅ᩵ᩤ “ᩈᨶ᩠ᨶᩥᩅᩤᩞ” ᨣᩴ​ᨹᩥ᩠ᨯ! “ᩃᩮᩞ” ᨸᩖᩯᩁᩉᩢ᩠ᩈᨸᩮ᩠ᨶ <U+1A43 ᩃ, U+1A6E ᨾᩱ᩶ᨠᩮ, U+1A5E ᨩᩮᩥ᩠ᨦ ᩈ> ᩓ “ᩃᩮ᩠ᩈ” ᨸᩖᩯᩁᩉᩢ᩠ᩈᨸᩮ᩠ᨶ <U+1A43 ᩃ, U+1A6E ᨾᩱ᩶ᨠᩮ, U+1A60 ᨾᩱ᩶ᩈᨠᩫ᩠ᨯ, U+1A48 ᩈ>

ᨽᩣᩈᩣ​ᨴᩱ​ᨡᩧ᩠ᨶ​ᨾᩦ​ᩅᩥᨵᩦ​ᨡ᩠ᨿᩁ​ᩉᩣ᩠ᨦ ᨾ ᩋᩦ᩠ᨠ​ᩀ᩵ᩣ᩠ᨦ ᨲᩮᩥ᩠ᨾ​ᨲ᩠ᩅᩫ​ᩀᩪᨶᩥᨣᩰᩫ᩠ᨯ​ᨻᩮᩬᩥ᩵ᩋ​ᨸᩖᩯ​ᩁᩉᩢ᩠ᩈ​ᩀ᩵ᩣ᩠ᨦ​ᨶᩦ᩶[6](ᨷᩫ᩠ᨴ ᪉) ᨣᩤᩴ​ᨴᩦ᩵​ᨽᩣᩈᩣ​ᩃ᩶ᩣ᩠ᨶᨶᩣ​ᨡ᩠ᨿᩁ​ᩅ᩵ᩤ “ᨵᨾ᩠ᨾ᩺” ᨽᩣᩈᩣ​ᨴᩱ​ᨡᩧ᩠ᨶ​ᨣᩴ​ᨡ᩠ᨿᩁ​ᩅ᩵ᩤ “ᨵᨾ᩠ᨾ᩼” ᨸᩖᩯᩁᩉᩢ᩠ᨯᨸᩮ᩠ᨶ <U+1A35 ᨵ, U+1A3E ᨾ, U+1A60 ᨾᩱ᩶ᩈᨠᩫ᩠ᨯ, U+1A3E ᨾ, U+1A7C ᩁ ᩉ᩶ᩣ᩠ᨾ​ᨡᩧ᩠ᨶ​ᩃᩨ᩶> ᩓ​ᨣᩴ​ᨡ᩠ᨿᩁ​ᨯ᩠ᩅ᩠᩶ᨿ​ᩅ᩵ᩤ “ᨵᨾᩜ᩼” ᨸᩖᩯᩁᩉᩢ᩠ᨯᨸᩮ᩠ᨶ <U+1A35 ᨵ, U+1A3E ᨾ, U+1A5C ᨩᩮᩥ᩠ᨦ ᨾ, U+1A7C ᩁ ᩉ᩶ᩣ᩠ᨾ​ᨡᩧ᩠ᨶ​ᩃᩨ᩶>

ᨾᩦ​ᩅᩥᨵᩦ​ᨡ᩠ᨿᩁ ᪂ ᩀ᩵ᩣ᩠ᨦ​ᩈᩣᩴᩉᩕᩢ᩠ᨷ​ᩉᩣ᩠ᨦ​ᨡᩬᨦ​ᨲ᩠ᩅᩫ ᨮ ᩓ​ᨲ᩠ᩅᩫ ᨻ ᨴᩩᨠ​ᩈᩬᨦ​ᨲ᩠ᩅᩫ ᨣᩤᩴ​ᩅ᩵ᩤ “ᨶᩥᨣᨱᩛ”[7](ᩉ᩠ᨶ᩶ᩣ ๓๖๘) ᨸᩖᩯᩁᩉᩢ᩠ᨯᨸᩮ᩠ᨶ <U+1A36 ᨶ, U+1A65 ᨾᩱ᩶ᨠᩥ, U+1A23 ᨣ, U+1A31 ᨱ, U+1A5B ᩉᩣ᩠ᨦ ᨮ ᩁᩂ​ᩉᩣ᩠ᨦ ᨻ> ᨣᩤᩴ​ᩅ᩵ᩤ “ᩁᩣᨩᨽᩢ᩠ᨮ”[3](ᩉ᩠ᨶ᩶ᩣ 3) ᨣᩴᨸᩖᩯᩁᩉᩢ᩠ᨯᨸᩮ᩠ᨶ <U+1A41 ᩁ, U+1A63 ᨾᩱ᩶ᨠᩣ, U+1A29 ᨩ, U+1A3D ᨽ, U+1A62 ᨾᩱ᩶ᨪᩢ᩠ᨯ, U+1A60 ᨾᩱ᩶ᩈᨠᩫ᩠ᨯ, U+1A2E ᨮ> ᨣᩤᩴ​ᩅ᩵ᩤ “ᨶᩥᨻᩛᩣᨶ” ᨸᩖᩯᩁᩉᩢ᩠ᨯᨸᩮ᩠ᨶ <U+1A36 ᨶ, U+1A65ᨾᩱ᩶ᨠᩥ, U+1A3B ᨻ, U+1A5B ᩉᩣ᩠ᨦ ᨮ ᩁᩂ​ᩉᩣ᩠ᨦ ᨻ, U+1A63 ᨾᩱ᩶ᨠᩣ, U+1A36 ᨶ> ᨣᩤᩴ​ᩅ᩵ᩤ “ᨴᩮ᩠ᨻ” ᨣᩴ​ᨸᩖᩯ​ᩁᩉᩢ᩠ᩈ​ᨸᩮ᩠ᨶ <U+1A34 ᨴ, U+1A6E ᨾᩱ᩶ᨠᩮ, U+1A60 ᨾᩱ᩶ᩈᨠᩫ᩠ᨯ, U+1A3B ᨻ> ᨣᩤᩴ​ᨶᩦ᩶​ᨡ᩠ᨿᩁ​ᩋᩦ᩠ᨠ​ᩀ᩵ᩣ᩠ᨦ​ᩅ᩵ᩤ “ᨴᩮ᩠ᨷ” ᨲ᩠ᩅᩫ​ᨪᩬ᩶ᨾ “ᨲ᩠ᨳ” (ᨸᩖᩯᩁᩉᩢ᩠ᨯᨸᩮ᩠ᨶ <U+1A32 ᨲ, U+1A60 ᨾᩱ᩶ᩈᨠᩫ᩠ᨯ, U+1A33 ᨳ>) ᩀ᩵ᩣ᩠ᨦ​ᩃᩣ᩠ᩅ​ᨯᩪ​ᩉ᩠ᨾᩮᩬᩥᩁ “ᨲᩛ” ᨸᩖᩯᩁᩉᩢ᩠ᨯᨸᩮ᩠ᨶ <U+1A32 ᨲ, U+1A5B ᩉᩣ᩠ᨦ ᨮ ᩁᩂ​ᩉᩣ᩠ᨦ ᨻ> ᩁᩪ᩠ᨷ​ᨡᩬᨦ U+1A5B ᨲᩬ᩶ᨦ​ᨡ᩠ᨿᩁ​ᨯᩰᩫ᩠ᨿ​ᩀ᩵ᩣ᩠ᨦ​ᨲᩣ᩠ᨾ​ᨲ᩠ᩅᩫ​ᨷᩫ᩠ᨶ

ᩈᩕ​ᨧᩫ᩠ᨾ​ᨾᩱ᩶​ᨠᩬᩴ​ᨸᩖᩯ​ᩁᩉᩢ᩠ᩈ​ᨸᩮ᩠ᨶ​ᨲ᩠ᩅᩫ​ᩅᩥᩈᩮ᩠ᩈ​ᨣᩨ <U+1A6C ᨾᩱ᩶ᨠᩬᩴ> ᩀ᩵ᩣᨸᩖᩯᩁᩉᩢ᩠ᨯᨸᩮ᩠ᨶ <U+1A60 ᨾᩱ᩶ᩈᨠᩫ᩠ᨯ, U+1A4B ᩋ> ᩈᩕ​ᨧᩫ᩠ᨾ​ᨾᩱ᩶​ᨠᩭ ᨡᩬᨦ​ᨽᩣᩈᩣ​ᨴᩱ​ᨡᩧ᩠ᨶ​ᨠᩢ᩠ᨷ​ᨽᩣᩈᩣ​ᨴᩱ​ᩃᩨ᩶​ - ᨲ᩠ᩅᩫᩀ᩵ᩣ᩠ᨦ “ᨶ᩶ᩭ” - ᨸᩖᩯ​ᩁᩉᩢ᩠ᩈ​ᨸᩮ᩠ᨶ​ᨲ᩠ᩅᩫ​ᩅᩥᩈᩮ᩠ᩈ​ᨣᩨ <U+1A6D ᨾᩱ᩶ᨠᩭ> ᨲ᩠ᩅᩫ​ᨶᩦ᩶​ᨷ᩵​ᨸᩮ᩠ᨶ <U+1A60 ᨾᩱ᩶ᩈᨠᩫ᩠ᨯ, U+1A3F ᨿ> ᨷ᩵​ᨸᩮ᩠ᨶ <U+1A60 ᨾᩱ᩶ᩈᨠᩫ᩠ᨯ, U+1A40 ᩀ>[3]:ᩅᨣ᩠ᨣ 5

ᨸᩖᩯ​ᩁᩉᩢ᩠ᩈ​ᨻ᩠ᨿᨬ᩠ᨩᨶ​ᨡᩣ᩠ᨯ​ᩋᩨ᩠᩵ᨶ

edit

ᨾᩱ᩶​ᨠᩢ᩠ᨦ​ᨾᩫ᩠ᨶᩓ​ᨾᩱ᩶​ᨠᩢ᩠ᨦ​ᩉᩖᩱᨾᩦ​ᩁᩉᩢ᩠ᩈ​ᨲ᩵ᩣ᩠ᨦ​ᨠᩢ᩠ᨶ ᨣᩨ U+1A74 ᩓ U+1A58 ᨲ᩠ᩅᩫ ᩅ ᨸᩮ᩠ᨶ​ᩁᩪ᩠ᨷ​ᨻ᩠ᨿᨬ᩠ᨩᨶ​ᨷᩫ᩠ᨶ​ᨴᩦ᩵​ᨷ᩵​ᨾᩦ​ᨲ᩠ᩅᩫ​ᩀᩪᨶᩥᨣᩰᩫ᩠ᨯ​ᨡᩬᨦ​ᩋᩮ᩠ᨦ ᨣᩴ​ᨸᩖᩯ​ᩁᩉᩢ᩠ᩈ​ᨸᩮ᩠ᨶ U+1A74 ᨾᩱ᩶​ᨠᩢ᩠ᨦᨾᩫ᩠ᨶ ᨩᩮ᩠᩵ᨶ​ᨣᩤᩴ​ᨴᩱ​ᨡᩧ᩠ᨶ​ᩅ᩵ᩤ “ᨯ᩠ᨿᩴ” ᩋ᩵ᩣ᩠ᨶ​ᩅ᩵ᩤ “ᨯ᩠ᨿᩅ” ᩈ᩠ᨿᨦ​ᩅ᩵ᩤ “ᨯᩮ᩠ᩅ”

ᨠᩣ᩠ᩁ​ᩃᩮᩬᩥᨠ​ᩁᩉᩢ᩠ᩈ​ᩉᩨ᩶​ᨲ᩠ᩅᩫᩁᨸᩮ᩠ᨶ​ᩁᩪ᩠ᨷ​ᨻ᩠ᨿᨬ᩠ᨩᨶ​ᨷᩫ᩠ᨶ​ᨠᩢ᩠ᨷ​ᨣᩕᩮᩬᩥ᩵ᨦ​ᩉ᩠ᨾᩣ᩠ᨿ​ᨡ᩶ᩣ​ᩈᩕ​ᨾᩢ᩠ᨶ​ᨿᩣ᩠ᨠ ᨪᩢ᩠ᨠ​ᨸᩖᩦ ᨻ.ᩆ. ᪂᪄᪈᪀ ᨤᩫ᩠ᨶ​ᨴᩱ​ᨡᩧ᩠ᨶ​ᨡ᩠ᨿᩁ​ᨻ᩠ᨿᨬ᩠ᨩᨶ​ᩓ​ᨣᩕᩮᩬᩥ᩵ᨦ​ᩉ᩠ᨾᩣ᩠ᨿ​ᨯᩰᩫ᩠ᨿ​​ᩁᩪ᩠ᨷᨯ᩠ᨿᩅ​ᨠᩢ᩠ᨶ ᨹᩪ᩶​ᩈ᩶ᩣ᩠ᨦ​ᨠᩣ᩠ᩁ​ᩁᩉᩢ᩠ᩈ​ᩈᩬᨷ​ᩁᩮᩬᩥᨦ ​ᨣᩴ​ᨲᩬᨷ​ᩅ᩵ᩤ​ᨾᩦ​​ᩁᩪ᩠ᨷ​ᨯ᩠ᨿᩅ​ᨠᩢ᩠ᨶ​ᩀᩪ᩵ ᩓ᩠ᩅ​ᨹᩪ᩶​ᩈ᩶ᩣ᩠ᨦ​​ᨣᩴ​ᩃᩮᩬᩥᨠ​ᩃᩮ᩠ᨡ​ᩁᩉᩢ᩠ᩈ​ᨯ᩠ᨿᩅ​ᨠᩢ᩠ᨶᨣᩨ U+1A7A ᩁ ᩉ᩶ᩣ᩠ᨾ ᩓ᩠᩶ᩅ​​ᨣᩴ​ᩁ᩠ᨿᩁ​ᩅ᩵ᩤ​ᨤᩫ᩠ᨶ​ᨴᩱ​ᨡᩧ᩠ᨶ​ᨸᩖ᩠ᨿ᩵ᩁ​ᨾᩣ​​ᩁᩪ᩠ᨷ​ᨡᩬᨦ​ᨣᩕᩮᩬᩥ᩵ᨦᩉ᩠ᨾᩣ᩠ᨿ ᩓ᩠ᩅ​​ᨣᩴ​ᨴᩤᩴ​ᩉᩨ᩶​​ᩁᩪ᩠ᨷ​ᩉ᩠ᨾᩲ᩵​ᨸᩖᩯ​ᩁᩉᩢ᩠ᩈ​ᨸᩮ᩠ᨶ U+1A7C ᩁ ᩉ᩶ᩣ᩠ᨾ​ᨡᩧ᩠ᨶ​ᩃᩨ᩶

ᨷᩫ᩠ᨴᨤ᩠ᩅᩣ᩠ᨾ​ᨾᩣ᩠ᨠ​ᨴᩦ᩵​ᩅᩥᨠᩥᨻᩦᨯ᩠ᨿᩮ​ᨣᩤᩴᨾᩮᩬᩥᨦ​ᨩᩲ᩶ U+1A7C ᨸᩮ᩠ᨶ​ᨣᩕᩮᩬᩥ᩵ᨦ​ᩉ᩠ᨾᩣ᩠ᨿ​ᨡ᩶ᩣ​ᩈᩕ

ᨻ᩠ᨿᨬ᩠ᨩᨶ​ᩅᩥᩈᩮ᩠ᩈ

edit

ᨻ᩠ᨿᨬ᩠ᨩᨶ​ᩅᩥᩈᩮ᩠ᩈ​ᨸᩖᩯ​ᩁᩉᩢ᩠ᩈ​ᩀ᩵ᩣ᩠ᨦ​ᨶᩦ᩶

ᩁᩪ᩠ᨷ ᨩᩨ᩵ ᩁᩉᩢ᩠ᩈ
  ᩃᩯ <U+1A53 ᩓ>
  ᩃᩯ ᨷᩯ᩠ᨷ​ᨴᩱᩃᩨ᩶
  ᨶᩣ <U+1A36 ᨶ, U+1A63 ᨾᩱ᩶ᨠᩣ>
  ᨬᨬ <U+1A2C ᨬ, U+1A60 ᨾᩱ᩶ᩈᨠᩫ᩠ᨯ, U+1A2C ᨬ>
  ᩈ ᩈᩬᨦᩉᩬ᩶ᨦ <U+1A54 ᩔ>
  ᩁ ᩌᩰᩫᨦ <U+1A55 ᩁ ᩌᩰᩫᨦ>

ᨣᩬᩁ​ᩁᩪᨷ​ᨡᩬᨦ​ᨲ᩠ᩅᩫ ᨶ ᨠᩢ᩠ᨷ​ᨾᩱ᩶​ᨠᩣ​ᨧᩢ​ᩀᩪ᩵​ᨡ᩶ᩣ᩠ᨦᪧ ᨣᩴ​ᨡ᩠ᨿᩁ​ᩁᩪᨷ​ᨯ᩠ᨿᩅ​ᩅ᩵ᩤ ᨶᩣ ᨴᩯ᩠ᨶ ᪂ ᩁᩪᨷ​ᩅ᩵ᩤ ᨶ‌ᩣ ᨡ᩠ᨿᩁ​ᩀ᩵ᩣ᩠ᨦ​ᨶᩦ᩵​ᨾᩯ᩠ᨶ᩠ᩅ᩵ᩣ​ᨲ᩠ᩅᩫ ᨶ ᨾᩦ​ᨲ᩠ᩅᩫ​ᩉᩣ᩠ᨦ​ᨣᩤᩅ᩵ᩤ​ᨣᩕᩮᩬᩥ᩵ᨦᩉ᩠ᨾᩣ᩠ᨿ ᨲ᩠ᩅᩫ​ᩀ᩵ᩣ᩠ᨦ: “ᨾᨶ᩠ᨲᩣ” (ᩋ᩵ᩣ᩠ᨶ​ᩅ᩵ᩤ ᨾᩢ᩠ᨶ-ᨲᩣ, ᨸᩖᩯᩁᩉᩢ᩠ᩈᨸᩮ᩠ᨶ <U+1A3E ᨾ, U+1A36 ᨶ, U+1A60 ᨾᩱ᩶ᩈᨠᩫ᩠ᨯ, U+1A32 ᨲ, U+1A63 ᨾᩱ᩶ᨠᩣ>) ᩓ “ᨶᩮᩢᩣ” ᨸᩖᩯ​ᩁᩉᩢ᩠ᩈ​ᨸᩮ᩠ᨶ <1A36 ᨶ, 1A6E ᨾᩱ᩶ᨠᩮ, 1A62 ᨾᩱ᩶ᨪᩢ᩠ᨯ, U+1A63 ᨾᩱ᩶ᨠᩣ>) ᩉᩣ᩠ᨦ ᨶ ᨠᩢ᩠ᨷ​ᨾᩱ᩶ᨠᩣ​ᨷ᩵​ᨠᩖᩣ᩠ᨿ​ᨸᩮ᩠ᨶ​ᩁᩪᨷ​ᨯ᩠ᨿᩅ ᨲ᩠ᩅᩫ​ᩀ᩵ᩣ᩠ᨦ: “ᩉ᩠ᨶᩣ” (ᨸᩖᩯ​ᩁᩉᩢ᩠ᩈ​ᨸᩮ᩠ᨶ <U+1A49 ᩉ, U+1A60 ᨾᩱ᩶ᩈᨠᩫ᩠ᨯ, 1A36 ᨶ, U+1A63 ᨾᩱ᩶ᨠᩣ>)

ᨲ᩠ᩅᩫᩈ​ᩈᩬᨦᩉᩬ᩶ᨦᨾᩦ​ᩁᩉᩢ᩠ᩈ​ᨡᩬᨦ​ᩋᩮ᩠ᨦ ᨻᩕᩰᩬᩡ​ᨣᩤᩴ​ᩅ᩵ᩤ “ᩅᩥᩈᩮ᩠ᩈ” ᨾᩦ​ᩁᩪᨷ​ᨲ᩵ᩣ᩠ᨦ​ᨧᩣ᩠ᨠ “ᩅᩥᩔᩮ”

ᩁᩉᩢ᩠ᩈᨡᩬᨦᩈᩕᩃᩬ᩠ᨿ

edit

ᩈᩕᩃᩬ᩠ᨿ ᪅ ᨲ᩠ᩅᩫ​ᨴᩦ᩵​ᨣᩤᩴᨾᩮᩬᩥᨦ​ᨩᩲ᩶ ᨾᩢ᩠ᨶ​ᨾᩦ​ᩁᩉᩢ᩠ᩈ​ᨡᩬᨦ​ᩋᩮ᩠ᨦ ᨣᩨ ᩍ ᩎ ᩏ ᩐ ᩑ[3]:ᩅᨣ᩠ᨣ 3

ᩈᩕᩃᩬ᩠ᨿ ᩋ ᩓ​ᨲ᩠ᩅᩫ​ᨻ᩠ᨿᨬ᩠ᨩᨶ ᩋ ᨸᩮ᩠ᨶ​ᩋᨠ᩠ᨡᩁ​ᨯ᩠ᨿᩅ​ᨠᩢ᩠ᨶ

ᩈᩕᩃᩬ᩠ᨿ ᩋᩣ ᩓ ᨲ᩠ᩅᩫ ᩋ ᨷᩕᩈᩫ᩠ᨾ​ᨠᩢ᩠ᨷ​ᨾᩱ᩶ᨠᩣ​ᨾᩦ​​ᩁᩪᨷ​ᨯ᩠ᨿᩅ​ᨠᩢ᩠ᨶ ᨧᩧ᩠ᨦ​ᨾᩦ​ᩁᩉᩢ᩠ᩈ​ᨯ᩠ᨿᩅ​ᨠᩢ᩠ᨶ​ᨣᩨ <U+1A20 ᩋ, U+1A63 ᨾᩱ᩶ᨠᩣ>

ᨴᩦ᩵​ᨣᩤᩴᨾᩮᩬᩥᨦ ᩈᩕᩃᩬ᩠ᨿ​ᨴᩦ᩵ ᪈ ᨷ᩵​ᨾᩦ​ᩁᩪᨷ​ᩉ᩠ᨾᩮᩬᩥᩁ​ᨹᩥ᩠ᨯ​ᨠᩢ᩠ᨷ​ᨲ᩠ᩅᩫ ᩋ ᨷᩕᩈᩫ᩠ᨾ​ᨠᩢ᩠ᨷ​ᨾᩱ᩶​ᨠᩰ​ᨣᩨ᩠ᩅ᩵ᩣ ᩋᩰ ᨬᨲ᩠ᨲᩥ[3]:ᩅᨣ᩠ᨣ 3ᨡ᩠ᨿᩁ​ᩀ᩵ᩣ᩠ᨦ​​ᨶᩦ᩶​ᩅ᩵ᩤ ᨽᩣᩈᩣ​ᨾᩮᩬᩥᨦ​ᨷ᩵​​ᨩᩲ᩶​ᩈᩕᩃᩬ᩠ᨿ​ᩅ᩵ᩤᩒ ᩈᩣᩴᩉᩕᩢ᩠ᨷ​ᨽᩣᩈᩣ​ᩋᩨ᩠᩵ᨶ ​ᨣᩴ​ᨾᩦ <U+1A52 ᩒ>

ᩃᩣᩴᨯᩢ᩠ᨷᨲ᩠ᩅᩫᩀᩪᨶᩥᨣᩰᩫ᩠ᨯ

edit

ᨬᨲ᩠ᨲᩥ​ᩈ᩶ᩣ᩠ᨦ​ᨠᩣ᩠ᩁ​ᩁᩉᩢ᩠ᩈ[3]​ᨯᩱ᩶​ᩈ᩶ᩣ᩠ᨦ​ᨠᩣ᩠ᩁ​ᩃᩣᩴᨯᩢᨷ​ᨲ᩠ᩅᩫ​ᩀᩪᨶᩥᨣᩰᩫ᩠ᨯ

ᩉ᩠ᨾᩮᩬᩥᩁ​ᩅᩥᨵᩦ​ᨡ᩠ᨿᩁ​ᨽᩣᩈᩣ​ᨻᨾ᩵ᩣ ᨽᩣᩈᩣ​ᨡ᩠ᨾ᩻ᩮᩁ ᩓ​ᨽᩣᩈᩣ​ᩍᨶ᩠ᨯ᩠ᨿᩮ ᨲ᩠ᩅᩫ​ᩀᩪᨶᩥᨣᩰᩫ᩠ᨯ​ᨾᩦ​ᩃᩣᩴᨯᩢ᩠ᨷ​ᨲᩣ᩠ᨾ​ᩃᩣᩴᨯᩢ᩠ᨷ​ᩈ᩠ᨿᨦ​ᨶᩬᨠ​ᨧᩣ᩠ᨠ​ᨡᩬ᩶​ᨨᨻᩕᩰᩬᩡ[3]:ᩅᨣ᩠ᨣ 5 [9] ᨣᩬᩁ​ᩈᩣᩴᨶ᩠ᨿᨦ ᪂ ᩈ᩠ᨿᨦ​ᨷᩕᩈᩫ᩠ᨾ​ᨸᩮ᩠ᨶ​ᩈ᩠ᨿᨦ​ᨯ᩠ᨿᩅ ᨣᩴ​ᨩᩱ᩶​ᩃᩣᩴᨯᩢ᩠ᨷ​ᨠᩮᩢ᩵ᩣ ᩃᩣᩴᨯᩢ᩠ᨷ​ᨶᩦ᩶​ᩉ᩠ᨾᩮᩬᩥᩁ​ᨴᩦ᩵​ᨽᩣᩈᩣ​ᨴᩱ᩠ᨿ​ᩈ᩠ᩅ᩵ᩁ​ᨷᨠ᩠ᨠᨲᩥ ᨣᩬᩁ​ᩈ᩠ᨿᨦ​ᨷ᩵​ᨾᩦ​ᩃᩣᩴᨯᩢ᩠ᨷ ᨣᩴ​ᨩᩱ᩶​ᩃᩣᩴᨯᩢ᩠ᨷ​ᨴᩦ᩵​ᩉᩢ᩠ᨶ ᩁᩂ ᩅᩥᨵᩦ​ᩋᩨ᩠᩵ᨶ​ᩅᩥᩈᩮ᩠ᩈ

ᨾᩦ​ᩅᩥᨵᩦ​ᩅᩥᩈᩮ᩠ᩈ​ᩈᩣᩴᩉᩕᩢ᩠ᨷ

(ᨠ) ᩃᩣᩴᨯᩢ᩠ᨷ​ᨡᩬᨦ​ᩈᩕ
(ᨡ) ᨠᩣ᩠ᩁ​ᨡ᩠ᨿᩁ​ᨾᩱ᩶​ᨠ᩠ᨿᩮ​ᨴᩢ᩠ᨦ​ᩀ᩵ᩣ᩠ᨦ
(ᨣ) ᨠᩣ᩠ᩁ​ᨡ᩠ᨿᩁ​ᨾᩱ᩶​ᨠ᩠ᩅᩫᨴᩢ᩠ᨦ​ᩀ᩵ᩣ᩠ᨦ
(ᨦ) ᨠᩣ᩠ᩁ​ᨡ᩠ᨿᩁ​ᨾᩱ᩶​ᨠᩣᩴ
(ᨧ) ᨠᩣ᩠ᩁ​ᨡ᩠ᨿᩁ​ᨾᩱ᩶​ᩅᨱ᩠ᨱᨿᩩᨠ᩠ᨲ᩺

ᩃᩣᩴᨯᩢ᩠ᨷ​ᨲ᩠ᩅᩫ​ᩀᩪᨶᩥᨣᩰᩫ᩠ᨯ​ᩈᩣᩴᩉᩕᩢ᩠ᨷ​​ᨻ᩠ᨿᨬ᩠ᨩᨶ​ᨠᩢ᩠ᨷ​ᩈᩕ​ᨣᩨ ᩋᨠ᩠ᨡᩁ​ᨲᩫ᩠᩶ᨶ, ᨾᩱ᩶​ᩈᩕ​ᨴᩯ᩶, ᨲ᩠ᩅᩫ​ᩈᨠᩫ᩠ᨯ, ᩋᨠ᩠ᨡᩁ​ᨲᩫ᩠᩶ᨶ, ᨾᩱ᩶​ᩈᩕ​ᨴᩯ᩶, ᨲ᩠ᩅᩫ​ᩈᨠᩫ᩠ᨯ,...[3]:ᩅᨣ᩠ᨣ 14 ᨻᩮᩬᩥ᩵ᩋ​ᩈᨯ᩠ᩅᨠ​ᨶᩢ᩠ᨷ​ᩅ᩵ᩤ​ᨣᩕᩮᩬᩥ᩵ᨦ​ᩉ᩠ᨾᩣ᩠ᨿ​ᨡ᩶ᩣ​ᩈᩕ​ᨸᩮ᩠ᨶ​ᩈᩕ

ᩋᨠ᩠ᨡᩁ​ᨲᩫ᩠᩶ᨶ​ᨸᩮ᩠ᨶ​ᨻ᩠ᨿᨬ᩠ᨩᨶ​ᩈᩕ​ᩃᩬ᩠ᨿ​ᨣᩤᩅ᩵ᩤ​ᨣᩕᩮᩬᩥ᩵ᨦ​ᨾᩱ᩶​ᩅᩥᩈᩮ᩠ᩈ ᨻ᩠ᨿᨬ᩠ᨩᨶ​ᨴᩦ᩵​ᩉ᩠ᨾᩪ᩵​ᨾᩦ​ᩃᩣᩴᨯᩢ᩠ᨷ​ᨲᩣ᩠ᨾ​ᩃᩣᩴᨯᩢ᩠ᨷ​ᨴᩦ᩵​ᩋᩬᨠ​ᩈ᩠ᨿᨦ​ᨣᩤᩅ᩵ᩤ​ᨣᩮᩥ᩠ᨿ​ᩋᩬᨠ​ᩈ᩠ᨿᨦ

ᨲ᩠ᩅᩫ​ᩀ᩵ᩣ᩠ᨦ: ᨣᩤᩴ​ᩅ᩵ᩤ “ᨻᩩᨴ᩠ᨵ” (ᩋ᩵ᩣ᩠ᨶ​ᩅ᩵ᩤ ᨻᩩᨯ-ᨵᩡ)

ᩋᨠ᩠ᨡᩁ​ᨲᩫ᩠ᨶ: ᨻ
ᨲ᩠ᩅᩫ​ᩈᩕ​ᨴᩯ᩶: ᨾᩱ᩶ᨠᩩ
ᨲ᩠ᩅᩫ​ᩈᨠᩫ᩠ᨯ: ᨴ
ᩋᨠ᩠ᨡᩁ​ᨲᩫ᩠ᨶ: ᨵ
ᨲ᩠ᩅᩫ​ᩈᩕ​ᨴᩯ᩶: (ᨷ᩵​ᨾᩦ​ᩁᩪᨷ)
ᨲ᩠ᩅᩫ​ᩈᨠᩫ᩠ᨯ: (ᨷ᩵​ᨾᩦ)

ᨸᩖᩯ​ᩁᩉᩢ᩠ᩈ​ᨸᩮ᩠ᨶ <U+1A3B ᨻ, U+1A69 ᨾᩱ᩶ᨠᩩ, U+1A34 ᨴ, U+1A60 ᨾᩱ᩶ᩈᨠᩫ᩠ᨯ, U+1A35 ᨵ>

ᨲ᩠ᩅᩫ​ᩀ᩵ᩣ᩠ᨦ: ᨣᩤᩴ​ᩅ᩵ᩤ “ᨻᩕ” ᨾᩦ​ᩈ᩠ᨿᨦ​ᨻ᩠ᨿᨬ᩠ᨩᨶ​ᩈ᩠ᨿᨦ​ᨯ᩠ᨿᩅ​ᨣᩨ᩠ᩅ᩵ᩣ ᨽ ᨲᩯ᩵​ᨾᩮᩬᩥᩋ​ᨠᩬ᩵ᩁ​ᨾᩦ ᪂ ᩈ᩠ᨿᨦ ᨣᩨ᩠ᩅ᩵ᩣ ᨻ, ᩁ ᩉ᩠ᨾᩮᩬᩥᩁ​ᨽᩣᩈᩣ​ᨴᩱ᩠ᨿ​ᨠᩖᩣ᩠ᨦ ᨣᩤᩴ​ᨶᩦ᩵​ᨸᩖᩯ​ᩁᩉᩢ᩠ᩈ​ᨸᩮ᩠ᨶ <ᨻ, ᩁ ᩌᩰᩫᨦ>

ᨶᩬᨠ​ᨧᩣ᩠ᨠ​ᨲ᩠ᩅᩫ ᩁ ᩌᩰᩫᨦ ᩃᩣᩴᨯᩢ᩠ᨷ​ᩁᩪ᩠ᨷ​ᨲ᩠ᩅᩫ​ᨴᩮᩢ᩵ᩤ​ᨠᩢ᩠ᨷ​ᩃᩣᩴᨯᩢ᩠ᨷ​ᩈ᩠ᨿᨦ ᩈ᩠ᩅ᩵ᩁ​ᩉ᩠ᨿᩲ᩵ ᩁ ᩌᩰᩫᨦ ᨸᩮ᩠ᨶ​ᨻ᩠ᨿᨬ᩠ᨩᨶ​ᨴᩦ᩵​ᩈᩩᨯ ᨲᩯ᩵​ᨲ᩠ᩅᩫ ᩅ ᨸᩮ᩠ᨶ​ᨾᩱ᩶ᨠ᩠ᩅᩫ ᩓ ᨲ᩠ᩅᩫ ᨿ ᨸᩮ᩠ᨶ​ᨾᩱ᩶ᨠ᩠ᨿᩮ​ᨲᩣ᩠ᨾ ᩁ ᩌᩰᩫᨦ

ᨲ᩠ᩅᩫ​ᩀ᩵ᩣ᩠ᨦ:

ᨣᩤᩴ​ᩅ᩵ᩤ “ᩆᩣᩈ᩠ᨲᩕ᩺” ᨸᩖᩯ​ᩁᩉᩢ᩠ᩈ​ᨸᩮ᩠ᨶ <U+1A46 ᩆ, U+1A63 ᨾᩱ᩶ᨠᩣ, U+1A48 ᩈ, U+1A60 ᨾᩱ᩶ᩈᨠᩫ᩠ᨯ, U+1A32 ᨲ, U+1A55 ᩁ ᩌᩰᩫᨦ, U+1A7A ᩁ ᩉ᩶ᩣ᩠ᨾ>
ᨣᩤᩴ​ᩅ᩵ᩤ “ᨠᩕᩈᩢ᩠ᨲ” ᨸᩖᩯ​ᩁᩉᩢ᩠ᩈ​ᨸᩮ᩠ᨶ <U+1A20 ᨠ, U+1A55 ᩁ ᩌᩰᩫᨦ, U+1A48 ᩈ, U+1A62 ᨾᩱ᩶ᨪᩢ᩠ᨯ, U+1A60 ᨾᩱ᩶ᩈᨠᩫ᩠ᨯ, U+1A32 ᨲ>
ᨣᩤᩴ​ᩅ᩵ᩤ “ᩈᩕ᩠ᩅᨾ” ᨸᩖᩯ​ᩁᩉᩢ᩠ᩈ​ᨸᩮ᩠ᨶ <U+1A48 ᩈ, U+1A55 ᩁ ᩌᩰᩫᨦ, U+1A60 ᨾᩱ᩶ᩈᨠᩫ᩠ᨯ, U+1A45 ᩅ, U+1A3E ᨾ>
ᨲᩯ᩵​ᨣᩤᩴ​ᩅ᩵ᩤ “ᨲᩕ᩠ᨶᩬᨾ” (ᩋ᩵ᩣ᩠ᨶ​ᩅ᩵ᩤ ᨳ-ᩉ᩠ᨶᩬᨾ) ᨸᩖᩯ​ᩁᩉᩢ᩠ᩈ​ᨸᩮ᩠ᨶ <U+1A32 ᨲ, U+1A55 ᩁ ᩌᩰᩫᨦ, U+1A60 ᨾᩱ᩶ᩈᨠᩫ᩠ᨯ, U+1A36 ᨶ, U+1A6C ᨾᩱ᩶ᨠᩬᩴ, U+1A3E ᨾ>

ᩈᩣᩴᩉᩕᩢ᩠ᨷ​ᨣᩤᩴ​ᩀ᩵ᩣ᩠ᨦ “ᨧᩮᩢ᩶ᩣ” ᨾᩦ​ᩅᩥᨵᩦ​ᩅ᩵ᩤ​ᨣᩕᩮᩬᩥ᩵ᨦ​ᩉ᩠ᨾᩣ᩠ᨿ​ᩈᩣᩴᩉᩕᩢ᩠ᨷ​ᩈᩕ​ᨠᩢ᩠ᨷ​ᩅᨱ᩠ᨱᨿᩩᨠ᩠ᨲ᩺​ᨾᩦ​ᩃᩣᩴᨯᩢ᩠ᨷ:[3]:ᩅᨣ᩠ᨣ 5 ᩈ᩠ᩅᩁ​ᩁᩯ᩠ᨠ, 5.3 ᩓ 13

(᪁) ᩈᩕ​ᩉ᩠ᨶ᩶ᩣ
(᪂) ᩈᩕ​ᩀᩪ᩵​ᨲᩱ᩶ (ᨷᩫ᩠ᨶ​ᨻᩱ​ᨲᩱ᩶)
(᪃) ᩈᩕ​ᩀᩪ᩵​ᨷᩫ᩠ᨶ (ᨲᩱ᩶​ᨻᩱ​ᨷᩫ᩠ᨶ)
(᪄) ᨾᩱ᩶​ᩅᨱ᩠ᨱᨿᩩᨠ᩠ᨲ᩺ (ᨪ᩶ᩣ᩠ᨿ​ᨻᩱ​ᨡ᩠ᩅᩣ)
(᪅) ᩈᩕ​ᨲᩣ᩠ᨾ (ᨪ᩶ᩣ᩠ᨿ​ᨻᩱ​ᨡ᩠ᩅᩣ)

ᨴᩦ᩵​ᩅᩥᨵᩦ​ᨶᩦ᩶​ᨶᩢ᩠ᨷ​ᩅ᩵ᩤ ᨾᩱ᩶​ᨠᩢ᩠ᨦ​ᨾᩫ᩠ᨶ​ᨸᩮ᩠ᨶ​ᩈᩕ ᨾᩯ᩠ᨶ᩠ᩅ᩵ᩣ​ᨴᩤᩴ​ᩉ᩠ᨶ᩶ᩣᨴᩦ᩵​ᨡᩬᨦ​ᨶᩥᨣ᩠ᨣᩉᩥᨲ ᩁᩦ​ᨸᩮ᩠ᨶ​ᨻ᩠ᨿᨬ᩠ᨩᨶ ᨶᩢ᩠ᨷ​ᩅ᩵ᩤ​ᨲ᩠ᩅᩫ​ᩀᩪᨶᩥᨣᩰᩫ᩠ᨯ​ᨾᩱ᩶​ᨪᩢ᩠ᨯ​ᨸᩮ᩠ᨶ​ᩈᩕ ᨾᩯ᩠ᨶ᩠ᩅ᩵ᩣ​ᨴᩤᩴ​ᩉ᩠ᨶ᩶ᩣᨴᩦ᩵​ᨡᩬᨦ​ᨻ᩠ᨿᨬ᩠ᨩᨶ ᩁᩦ​ᨸᩮ᩠ᨶ​ᨾᩱ᩶​ᨠᩢ᩠ᨠ ᩁᩦ​ᨸᩮ᩠ᨶ​ᨻ᩠ᨿᨬ᩠ᨩᨶ​ᨴᩦ᩵​ᩈᩩᨯ ᨾᩯ᩠ᨶ᩠ᩅ᩵ᩣ​ᨴᩤᩴ​ᩉ᩠ᨶ᩶ᩣᨴᩦ᩵​ᨸᩖ᩠ᨿ᩵ᩁ​ᩈᩕ​ᨿᩣ᩠ᩅ​ᨸᩮ᩠ᨶ​ᩈᩕ​ᩈᩢ᩠᩶ᨶ​ᨩᩮ᩠᩵ᨶ “ᨸᩮᩢ᩠ᨯ”

ᩅᩥᨵᩦ​ᩃᩣᩴᨯᩢ᩠ᨷ​ᩀ᩵ᩣ᩠ᨦ​ᨶᩦ᩶​ᨠ᩠ᨿ᩵ᩅ​ᨠᩢ᩠ᨷ​ᨣᩕᩮᩬᩥ᩵ᨦ​ᩉ᩠ᨾᩣ᩠ᨿ​ᨴᩦ᩵​ᩀᩪ᩵​ᨷᩫ᩠ᨶ​ᩁᩂ​ᨲᩱ᩶ ᨲᩬ᩶ᨦ​ᨲᩣ᩠ᨾ​ᨽᩣᩈᩣ​ᨴᩱ᩠ᨿ​ᨠᩢ᩠ᨷ​ᨽᩣᩈᩣ​ᩃᩣ᩠ᩅ​ᨩᩮ᩠᩵ᨶ เจ้า เกี่ว ชุํ ᩓ ບິ່.

ᨲ᩠ᩅᩫ​ᩀ᩵ᩣ᩠ᨦ:

ᨣᩤᩴ​ᩅ᩵ᩤ “ᨧᩮᩢ᩶ᩣ” ᨸᩖᩯ​ᩁᩉᩢ᩠ᩈ​ᨸᩮ᩠ᨶ <U+1A27 ᨧ, U+1A6E ᨾᩱ᩶ᨠᩮ, U+1A62 ᨾᩱ᩶ᨪᩢ᩠ᨯ, U+1A76 ᨾᩱ᩶ᨡᩬᩴᨩ᩶ᩣ᩠ᨦ, U+1A63 ᨾᩱ᩶ᨠᩣ>[3]:ᩅᨣ᩠ᨣ 5 ᨾᩦ᩵ 29
ᨣᩤᩴ​ᩅ᩵ᩤ​ “ᨾᩢᩣ” (ᩋ᩵ᩣ᩠ᨶ​ᩅ᩵ᩤ ᨾᩣ᩠ᨠ) ᨸᩖᩯᩁᩉᩢ᩠ᩈᨸᩮ᩠ᨶ <U+1A3E ᨾ, U+1A62 ᨾᩱ᩶ᨪᩢ᩠ᨯ, U+1A63 ᨾᩱ᩶ᨠᩣ>
ᨣᩤᩴ​ᩅ᩵ᩤ “ᩃᩪᩢ” (ᩋ᩵ᩣ᩠ᨶ​ᩅ᩵ᩤ ᩃᩪᨠ) ᨸᩖᩯᩁᩉᩢ᩠ᩈᨸᩮ᩠ᨶ <U+1A43 ᩃ, U+1A6A ᨾᩱ᩶ᨠᩪ, U+1A62 ᨾᩱ᩶ᨪᩢ᩠ᨯ>
ᨣᩤᩴ​ᩅ᩵ᩤ “ᨶᩮᩢᩣ” ᨸᩖᩯᩁᩉᩢ᩠ᩈᨸᩮ᩠ᨶ <U+1A36 ᨶ, U+1A6E ᨾᩱ᩶ᨠᩮ, U+1A62 ᨾᩱ᩶ᨪᩢ᩠ᨯ, U+1A63 ᨾᩱ᩶ᨠᩣ>
ᨣᩤᩴ​ᩅ᩵ᩤ “ᩋᩫᨶ᩠ᨲᩕᩣ᩠ᨿ” (ᩋ᩵ᩣ᩠ᨶᩅ᩵ᩤ ᩋᩫ᩠ᨶ-ᨳ-ᩉᩖᩣ᩠ᨿ) ᨸᩖᩯᩁᩉᩢ᩠ᩈᨸᩮ᩠ᨶ <U+1A4B ᩋ, U+1A6B ᨾᩱ᩶ᨠᩫ᩠ᨦ, U+1A36 ᨶ, U+1A60 ᨾᩱ᩶ᩈᨠᩫ᩠ᨯ, U+1A32 ᨲ, U+1A55 ᩁ ᩌᩰᩫᨦ, U+1A63 ᨾᩱ᩶ᨠᩣ, U+1A60 ᨾᩱ᩶ᩈᨠᩫ᩠ᨯ, U+1A3F ᨿ>

ᩈᩣᩴᩉᩕᩢ᩠ᨷ​ᨾᩱ᩶​ᨠ᩠ᨿᩮ​ᨠᩢ᩠ᨷ​ᨾᩱ᩶​ᨠ᩠ᩅᩫ​ᨴᩢ᩠ᨦ​ᩀ᩵ᩣ᩠ᨦ ᩅᩥᨵᩦ​ᨸᩖᩯ​ᨣᩨ᩠ᩅ᩵ᩣ​ᩉᩣ᩠ᨦ​ ᨿ​ᩓ​ᨩᩮᩥ᩠ᨦ ᩅ[ᨣᩤᩴ​ᨾᩮᩬᩥᨦ​ᨠᩬᩴ᩵ ] ᨶᩢ᩠ᨷ​ᩀᩪ᩵​ᩋᨠ᩠ᨡᩁ​ᨲᩫ᩠᩶ᨶ[3]:ᩅᨣ᩠ᨣ 14.3


ᨲ᩠ᩅᩫ​ᩀ᩵ᩣ᩠ᨦ:

ᨣᩤᩴᩅ᩵ᩤ “ᩈ᩠ᨿᩮ” ᨧᩧ᩠ᨦ​ᨸᩖᩯ​ᩁᩉᩢ᩠ᩈ​ᨸᩮ᩠ᨶ <U+1A48 ᩈ, U+1A60 ᨾᩱ᩶ᩈᨠᩫ᩠ᨯ, U+1A3F ᨿ, U+1A6E ᨾᩱ᩶ᨠᩮ>[3]:ᩅᨣ᩠ᨣ 5 ᨴᩦ᩵ 33
ᨣᩤᩴᩅ᩵ᩤ “ᨸᩖ᩠ᨿ᩵ᩁ” ᨧᩧ᩠ᨦ​ᨸᩖᩯᩁᩉᩢ᩠ᩈᨸᩮ᩠ᨶ <U+1A38 ᨸ, U+1A56 ᩃ ᩉ᩠ᨶᩬ᩠᩶ᨿ, U+1A60 ᨾᩱ᩶ᩈᨠᩫ᩠ᨯ, U+1A3F ᨿ, U+1A75 ᨾᩱ᩶​ᩀᩢ᩠ᨠ, U+1A41 ᩁ>[3]:ᩅᨣ᩠ᨣ 14.9
ᨣᩤᩴᩅ᩵ᩤ “ᨲ᩠ᩅᩫ” ᨧᩧ᩠ᨦ​ᨸᩖᩯᩁᩉᩢ᩠ᩈᨸᩮ᩠ᨶ <U+1A32 ᨲ, U+1A60 ᨾᩱ᩶ᩈᨠᩫ᩠ᨯ, U+1A45 ᩅ, U+1A6B ᨾᩱ᩶ᨠᩫ᩠ᨦ>[3]:ᩅᨣ᩠ᨣ 14.3
ᨣᩤᩴᩅ᩵ᩤ “ᩈ᩠ᩅ᩵ᩁ” ᨧᩧ᩠ᨦᨸᩖᩯᩁᩉᩢ᩠ᨯᨸᩮ᩠ᨶ <U+1A48 ᩈ, U+1A60 ᨾᩱ᩶ᩈᨠᩫ᩠ᨯ, U+1A45 ᩅ, U+1A75 ᨾᩱ᩶​ᩀᩢ᩠ᨠ, U+1A41 ᩁ>
ᨣᩤᩴᩅ᩵ᩤ “ᨠᩖ᩠ᩅ᩠᩶ᨿ” ᨧᩧ᩠ᨦᨸᩖᩯᩁᩉᩢ᩠ᨯᨸᩮ᩠ᨶ <U+1A20 ᨠ, U+1A56 ᩃ ᩉ᩠ᨶᩬ᩠᩶ᨿ, U+1A60 ᨾᩱ᩶ᩈᨠᩫ᩠ᨯ, U+1A45 ᩅ, U+1A60 ᨾᩱ᩶ᩈᨠᩫ᩠ᨯ, U+1A76 ᨾᩱ᩶ᨡᩬᩴᨩ᩶ᩣ᩠ᨦ, U+1A3F ᨿ>
(<U+1A60, U+1A76> ᨴᩮᩢ᩵ᩣ​ᨠᩢ᩠ᨷ <U+1A76, U+1A60> ᩀ᩵ᩣ᩠ᨦ​ᩀᩪᨶᩥᨣᩰᩫ᩠ᨯ)

ᨶᩬᨠ​ᨾᩮᩬᩥᨦ​ᩃ᩶ᩣ᩠ᨶᨶᩣ ᨾᩱ᩶​ᨠᩢ᩠ᨦ​ᨶᩲ​ᨾᩱ᩶​ᨠᩣᩴ​ᨡ᩠ᨿᩁ​ᨷᩫ᩠ᨶ​ᨾᩱ᩶ᨠᩣ ᨴᩦ᩵​ᨾᩮᩬᩥᨦ​ᩃ᩶ᩣ᩠ᨶᨶᩣ​ᨣᩴ​ᨡ᩠ᨿᩁ​ᨴᩦ᩵​ᩉᩖᩣ᩠ᨿ​ᨴᩦ᩵ - ᨷᩫ᩠ᨶ​ᨻ᩠ᨿᨬ᩠ᨩᨶ ᨷᩫ᩠ᨶ​ᨾᩱ᩶ᨠᩣ ᩓ​ᩉ᩠ᩅ᩵ᩣ᩠ᨦ​ᨻ᩠ᨿᨬ᩠ᨩᨶ​ᩓ​ᨾᩱ᩶ᨠᩣ ᩀᩪᨶᩥᨣᩰᩫ᩠ᨯ​ᨣᩬᨱᨪᩬᩴᩁ᩺ᨴ᩠ᨿᨾ​ᨯᩱ᩶​ᨷᨭᩥᩈᩮᨵ​ᨲ᩠ᩅᩫ​ᩀᩪᨶᩥᨣᩰᩫ᩠ᨯ​ᨡᩬᨦ​ᩋᩮ᩠ᨦ ᨣᩤᩴᩅ᩵ᩣ “ᨷᩴ᩠᩵ᨾᩣ” (ᩋ᩵ᩣ᩠ᨶᩅ᩵ᩤ “ᨷᩴ᩵ᨾᩣ”) ᨷ᩵​ᨲᩬ᩶ᨦ​ᨯᩪ​ᨾᩦ​ᨲ᩠ᩅᩫ​ᩈᩕ​ᨴᩮᩢ᩵ᩤ​ᨠᩢ᩠ᨷ​ᨣᩤᩴ​ᩅ᩵ᩤ “ᨲ᩵ᩣᩴ” ᨾᩱ᩶​ᨠᩣᩴ​ᨧᩧ᩠ᨦ​ᨸᩖᩯᩁᩉᩢ᩠ᩈᨸᩮ᩠ᨶ <U+1A63 ᨾᩱ᩶ᨠᩣ, U+1A74 ᨾᩱ᩶​ᨠᩢ᩠ᨦ> ᨣᩤᩴᩅ᩵ᩤ “ᨷᩴ᩠᩵ᨾᩣ” ᨸᩖᩯᩁᩉᩢ᩠ᩈᨸᩮ᩠ᨶ <U+1A37 ᨷ, U+1A74 ᨾᩱ᩶​ᨠᩢ᩠ᨦ, U+1A75 ᨾᩱ᩶​ᩀᩢ᩠ᨠ, U+1A60 ᨾᩱ᩶ᩈᨠᩫ᩠ᨯ, U+1A3E ᨾ, U+1A63 ᨾᩱ᩶ᨠᩣ> ᨣᩤᩴᩅ᩵ᩤ “ᨲ᩵ᩣᩴ” ᨣᩴ ᨸᩖᩯᩁᩉᩢ᩠ᩈᨸᩮ᩠ᨶ <U+1A32 ᨲ, U+1A75 ᨾᩱ᩶​ᩀᩢ᩠ᨠ, U+1A63 ᨾᩱ᩶ᨠᩣ, U+1A74 ᨾᩱ᩶​ᨠᩢ᩠ᨦ> ᨾᩱ᩶ᨠᩣᩴᩉᩖ᩠ᩅᨦ ᨣᩴ ᨸᩖᩯᩁᩉᩢ᩠ᩈᨸᩮ᩠ᨶ <U+1A64 ᨾᩱ᩶ᨠᩣᩉᩖ᩠ᩅᨦ, U+1A74 ᨾᩱ᩶​ᨠᩢ᩠ᨦ>

U+1A5A ᨻ ᩉ᩠ᨶᩮᩬᩥᩋ ᨸᩮ᩠ᨶ ᨡᩬᩴ᩶​ᨨᨻᩕᩰᩬᩡ ᨣᩤᩴ​ᨴᩱ​ᨡᩧ᩠ᨶ​ᩅ᩵ᩤ “ᨣᨽᩚ” (ᩋ᩵ᩣ᩠ᨶᩅ᩵ᩤ ᨣᨻ᩠ᨽ) ᨸᩖᩯᩁᩉᩢ᩠ᩈᨸᩮ᩠ᨶ <U+1A23 ᨣ, U+1A3D ᨽ, U+1A5A ᨻ ᩉ᩠ᨶᩮᩬᩥᩋ>[3]:ᩅᨣ᩠ᨣ 4

ᨲ᩠ᩅᩫ​ᩀ᩵ᩣ᩠ᨦ​ᩈᨯᩯ᩠ᨦ​ᨾᩱ᩶​ᨠᩢ᩠ᨦ​ᩉᩖᩱ​ᩓ ᩃ ᨴᩘ᩠ᩃᩣ᩠ᨿᨣᩨ:

ᨣᩤᩴ​ᨷᩤᩃᩦ​ᩅ᩵ᩤ “ᩈᩘᨥᩮᩣ” ᨸᩖᩯᩁᩉᩢ᩠ᩈᨸᩮ᩠ᨶ <U+1A48 ᩈ, U+1A58 ᨾᩱ᩶​ᨠᩢ᩠ᨦ​ᩉᩖᩱ, U+1A25 ᨥ, U+1A6E ᨾᩱ᩶ᨠᩮ, U+1A63 ᨾᩱ᩶ᨠᩣ>
ᨣᩤᩴ​ᩅ᩵ᩤ “ᨴᩘ᩠ᩃᩣ᩠ᨿ” (ᩋ᩵ᩣ᩠ᨶ​ᩅ᩵ᩤ ᨴᩢ᩠ᨦᩉᩖᩣ᩠ᨿ) ᨸᩖᩯᩁᩉᩢ᩠ᩈᨸᩮ᩠ᨶ <U+1A34 ᨴ, U+1A58 ᨾᩱ᩶​ᨠᩢ᩠ᨦ​ᩉᩖᩱ, U+1A60 ᨾᩱ᩶ᩈᨠᩫ᩠ᨯ, U+1A43 ᩃ, U+1A63 ᨾᩱ᩶ᨠᩣ, U+1A60 ᨾᩱ᩶ᩈᨠᩫ᩠ᨯ, U+1A3F ᨿ>
ᨣᩤᩴ​ᨴᩱ​ᩃᩨ᩶​ᩅ᩵ᩤ “ᨴᩢᩗᩣ” (ᩋ᩵ᩣ᩠ᨶ​ᩅ᩵ᩤ ᨴᩢ᩠ᨦᩉᩖᩣ᩠ᨿ) ᨸᩖᩯᩁᩉᩢ᩠ᩈᨸᩮ᩠ᨶ <U+1A34 ᨴ, U+1A62 ᨾᩱ᩶ᨪᩢ᩠ᨯ, U+1A57 ᩃ ᨴᩘ᩠ᩃᩣ᩠ᨿ, U+1A63 ᨾᩱ᩶ᨠᩣ>

ᨼᩬᨶ᩠ᨲ᩺

edit

There are currently a few fonts that support this range. Thai people are used to typing the Thai script by placing a front vowel before a consonant; this might cause incorrect input method for Tai Tham script because the consonant must be always typed before the associated vowel, regardless of the relative written position of the vowel, similar to typing the Khmer, Myanmar or Tamil script.

  • A Tai Tham KH New – 244 characters in version 1.000 September 15, 2016
    • Ranges: Basic Latin (100); Tai Tham (144)
    • OpenType layout tables: Default
    • Family: Sans-serif
    • Styles: Regular
    • Availability: Free download[10]
  • A Tai Tham KH – 239 characters in version 2.000 February 27, 2016
    • Ranges: Basic Latin (95); Tai Tham (144)
    • OpenType layout tables: Default
    • Family: Sans-serif
    • Styles: Regular
    • Availability: Free download[10]
  • Tai Tham LN – 244 characters in version 1.000 November 15, 2014
    • Ranges: Basic Latin (100); Tai Tham (144)
    • OpenType layout tables: Default
    • Family: Sans-serif
    • Styles: Regular
    • Availability: Free download[10]

(The following links are from Alan Wood’s Unicode Resources,[11] which is no longer being maintained.[12])

  • Chiangsaen Alif – 318 characters (376 glyphs) in version 1.00 February 24, 2010, initial release
    • Ranges:   Basic Latin (96); Tai Tham (127); Geometric Shapes (1)
    • OpenType layout tables:   Latin
    • Family:   Sans-serif
    • Styles:   Regular
    • Availability:   Free download[13]
  • Lanna Alif – 318 characters (376 glyphs) in version 1.00 February 24, 2010, initial release
    • Ranges:   Basic Latin (96); Tai Tham (127); Geometric Shapes (1)
    • OpenType layout tables:   Latin
    • Family:   Sans-serif
    • Styles:   Regular
    • Availability:   Free download[13]
  • Lanna Unicode UI – 374 characters (487 glyphs) in version 0.40 July 14, 2010
    • Ranges:   Basic Latin (25); Latin-1 Supplement (5); Greek and Coptic (1); Tai Tham (127); Mathematical Operators (1); Geometric Shapes (1)
    • OpenType layout tables:   Latin
    • Family:   Sans-serif
    • Styles:   Regular
    • Availability:   Free download[14]
  • Alan Wood's Tai Tham test page[15]
  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 ᨷᩯ᩠ᨷᩁ᩠ᨿᩁᨽᩣᩈᩣᩃ᩶ᩣ᩠ᨶᨶᩣ แบบเรียนภาษาล้านนา. ᨩ᩠ᨿᨦᩉ᩠ᨾᩲ᩵. September 2000. Invalid |script-title=: missing prefix (help)
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 วัชรศาสตร์, บุญคิด (2005). ᨷᩯ᩠ᨷᩁ᩠ᨿᩁᨽᩣᩇᩣᨾᩮᩬᩥᨦᩃ᩶ᩣ᩠ᨶᨶᩣ แบบเรียนภาษาเมืองล้านนา (ᨽᩣᩈᩣ​ᨴᩱ᩠ᨿ). ᨩ᩠ᨿᨦᩉ᩠ᨾᩲ᩵: ธาราทองการพิมพ์. Invalid |script-title=: missing prefix (help)CS1 maint: unrecognized language (link)
  3. 3.00 3.01 3.02 3.03 3.04 3.05 3.06 3.07 3.08 3.09 3.10 3.11 3.12 3.13 3.14 3.15 3.16 3.17 3.18 Everson, Michael; Hosken, Martin; Constable, Peter (21 March 2007). "Revised proposal for encoding the Lanna script in the BMP of the UCS" (PDF). Unicode (ᨽᩣᩈᩣ​ᩋᩢ᩠ᨦᨠᩂᩇ).CS1 maint: unrecognized language (link)
  4. Khotsimeuang, Veomany. "Tai Lue: Complex Orthographic Rules: Graphic Blends(I)". SEAsite (ᨽᩣᩈᩣ​ᩋᩢ᩠ᨦᨠᩕᩥ᩠ᩈ). ᩈᩨ᩠ᨷᨪᩰᩬᩡ​ᨾᩮᩬᩥ᩵ᩋ 10 June 2018.
  5. 5.0 5.1 Hosken, Martin (28 January 2008). "Tai Tham Subjoined Variants" (PDF). Unicode (ᨽᩣᩈᩣ​ᩋᩢ᩠ᨦᨠᩕᩥ᩠ᩈ).
  6. "Tai Tham Ad-hoc Meeting Report (WG2 N3379)" (PDF). Unicode (ᨽᩣᩈᩣ​ᩋᩢ᩠ᨦᨠᩂᩇ). 22 January 2008.CS1 maint: unrecognized language (link)
  7. รุ่งเรืองศรี, อุดม (January 2004). ᨻᨧᨶᩣᨶᩩᨠᩕᩫ᩠ᨾᩃ᩶ᩣ᩠ᨶᨶᩣ - ᨴᩱ᩠ᨿ: ᨨᨷᩢ᩠ᨷᨾᩯ᩵ᨼ᩶ᩣᩉᩖ᩠ᩅᨦ พจนานุกรมล้านนา ~ ไทย: ฉบับแม่ฟ้าหลวง. ᨩ᩠ᨿᨦᩉ᩠ᨾᩲ᩵: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. ISBN 974-685-175-6. Invalid |script-title=: missing prefix (help)
  8. ᩋ᩶ᩣ᩠ᨶ​ᩅ᩵ᩤ COENG ᨣᩨ U+17D2 KHMER SIGN COENG
  9. "The encoding model for Lanna is similar to that for Myanmar and Khmer, using a COENG[8]-like character plus some combining medial-consonant characters."[3]:ᩅᨣ᩠ᨣ 5
  10. 10.0 10.1 10.2 "Tai Tham Fonts". Kengtung.org. ᩃᩮ᩠᩶ᨾ​ᨡᩬᩴ᩶ᨾᩪᩃ᩼​ᨠᩮᩢ᩵ᩣ​ᨠᩮᩢ᩠ᨷ​ᩃᩩᨠ ᨨᨷᩢ᩠ᨷᨯᩮᩥ᩠ᨾ ᨳᩮᩥ᩠ᨦ 29 January 2017.
  11. Wood, Alan (15 September 2012). "Southeast Asian Unicode fonts for Windows computers". Alan Wood’s Unicode Resources. ᩃᩮ᩠᩶ᨾ​ᨡᩬᩴ᩶ᨾᩪᩃ᩼​ᨠᩮᩢ᩵ᩣ​ᨠᩮᩢ᩠ᨷ​ᩃᩩᨠ ᨨᨷᩢ᩠ᨷᨯᩮᩥ᩠ᨾ ᨳᩮᩥ᩠ᨦ 23 December 2013. ᩈᩨ᩠ᨷᨪᩰᩬᩡ​ᨾᩮᩬᩥ᩵ᩋ 9 May 2016.
  12. Wood, Alan (15 November 2015). "Unicode and multilingual support in HTML, fonts, Web browsers and other applications: Caution and apology". Alan Wood’s Unicode resources. ᩈᩨ᩠ᨷᨪᩰᩬᩡ​ᨾᩮᩬᩥ᩵ᩋ 9 May 2016. I regret that I no longer have the time to keep this website up-to-date. The test pages include the Unicode 6.3 characters, and some of the Unicode 7.0 characters, but nothing more recent. The pages of fonts and utilities have not been updated for several years.
  13. 13.0 13.1 Silpachai, Alif. "SIMs Heart". Tai Tham (Lanna) Unicode Font. ᩃᩮ᩠᩶ᨾ​ᨡᩬᩴ᩶ᨾᩪᩃ᩼​ᨠᩮᩢ᩵ᩣ​ᨠᩮᩢ᩠ᨷ​ᩃᩩᨠ ᨨᨷᩢ᩠ᨷᨯᩮᩥ᩠ᨾ ᨳᩮᩥ᩠ᨦ 3 March 2016. ᩈᩨ᩠ᨷᨪᩰᩬᩡ​ᨾᩮᩬᩥ᩵ᩋ 9 May 2016.
  14. "Download: Tai Tham Fonts (Lanna)". Octra Bond's World. ᩃᩮ᩠᩶ᨾ​ᨡᩬᩴ᩶ᨾᩪᩃ᩼​ᨠᩮᩢ᩵ᩣ​ᨠᩮᩢ᩠ᨷ​ᩃᩩᨠ ᨨᨷᩢ᩠ᨷᨯᩮᩥ᩠ᨾ ᨳᩮᩥ᩠ᨦ 2010-11-22. ᩈᩨ᩠ᨷᨪᩰᩬᩡ​ᨾᩮᩬᩥ᩵ᩋ 9 May 2016.
  15. Wood, Alan. "Test for Unicode support in Web browsers: Tai Tham". Alan Wood’s Unicode Resources. ᩃᩮ᩠᩶ᨾ​ᨡᩬᩴ᩶ᨾᩪᩃ᩼​ᨠᩮᩢ᩵ᩣ​ᨠᩮᩢ᩠ᨷ​ᩃᩩᨠ ᨨᨷᩢ᩠ᨷᨯᩮᩥ᩠ᨾ ᨳᩮᩥ᩠ᨦ 16 December 2013. ᩈᩨ᩠ᨷᨪᩰᩬᩡ​ᨾᩮᩬᩥ᩵ᩋ 9 May 2016.

อ‍⁠ยูนิโคด

edit

ปวัตติการช่วยงาน

edit

มาตระฐานอ‍⁠ยูนิโคดเติม​ตัว​เมือง​ตั้ง​แต่​รุ่น 5.2 (ที่​ออก​ตุลาคม 2552)

รเบียบ​ปฏิบัตติ​การ[คำ​เมือง​ก่อ ]ที่​ฮอง​รับ​อ‍⁠ยูนิโคด​ตัวเมือง​ใน​ตอน​นี้​ ได้แก่ อูบุนตุ (อังกริส: Ubuntu) ตั้ง​แต่ 11.04 โดย​อาศัย​ฟอนต์[คำ​เมือง​ก่อ ]แบบโอเพนไทป์[คำ​เมือง​ก่อ ] (อังกริส: OpenType) ส่วน​รเบียบ​ปฏิบัตติ​การ​ วินโดวส์ นั้น​ยัง​บ่​ฮอง​รับ​ตัวเมือง​แบบ​อ‍⁠ยูนิโคด แต่เว็บ​เบราว์เซอร์[คำ​เมือง​ก่อ ]​ Mozilla Firefox รุ่น 4.0 ขึน​ไพ (อาศัย​ฟอนต์​แบบ​โอเพนไทป์) นอก​จาก​นี้​แล้ว​ยัง​สามัตถะ​ไช้​ตัวเมือง​แบบ​อ‍⁠ยูนิโคด​ใน​โปรแกรม[คำ​เมือง​ก่อ ]​สำนัก​งาน​ได้​โดย​โปรแกรม OpenOffice รุ่น 3.2 ขึน​ไพ (อาศัย​ฟอนต์​แบบ Graphite)

หมู่อักขระ

edit

หมู่​อักขระ​ที่​อ‍⁠ยูนิโคด​หื้อ​ตัวเมืองชื่อว่า ​ไท​ธัมม์ (อังกริส: Tai Tham) หมู่ คือ U+1A20–U+1AAF:


ไท​ธัมม์ (ชื่อ​ตาม​มาตระฐาน​อ‍⁠ยูนิโคด)
ผังที่ unicode.org (PDF)
  0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 A B C D E F
U+1A2x
U+1A3x ᨿ
U+1A4x
U+1A5x  
U+1A6x
U+1A7x     ᩿
U+1A8x            
U+1A9x            
U+1AAx    


ที่​บทฅวาม​ฉบับ​นี้​แปล​ชื่อ​ของ​ตัว​อ‍⁠ยูนิโคด​เปน

รหัส รูป ชื่อ
U+1A20 – U+1A4C ก๋ะ – ฮะ
U+1A4D – U+1A52 อักขระอิ – อักขระโอ
U+1A53 แล
U+1A54 สะสองห้อง[1]:๔๘[2]:๒๔
U+1A55 ระโฮง[1]:๔๔[2]:๒๒
U+1A56  ᩖ ละหน้อย[2](หน้า ๒๒)
U+1A57  ᩗ ละทังหลาย
U+1A58 ไม้​กัง​ไหล
U+1A59 งะเหนือ[คำ​เมือง​ก่อ ]
U+1A5A ป๊ะเหนือ[คำ​เมือง​ก่อ ]
U+1A5B หางระฐ๋ะรือหางป๊ะ
U+1A5C เชิงมะ[คำ​เมือง​ก่อ ]
U+1A5D เชิงบ๋ะ[คำ​เมือง​ก่อ ]
U+1A5E เชิงส๋ะ[คำ​เมือง​ก่อ ]
U+1A60  ᩠ ไม้สกด
U+1A61 ไม้กะ
U+1A62 ไม้ซัด
U+1A63 ไม้กา
U+1A64 ไม้กาหลวง
U+1A65 ไม้กิ
U+1A66 ไม้กี
U+1A67 ไม้กึ
U+1A68 ไม้กือ
U+1A69 ไม้กุ
U+1A6A ไม้กู
U+1A6B ไม้กง
U+1A6C ไม้กอ
U+1A6D ไม้กอย
U+1A6E ไม้เก
U+1A6F ไม้แก
U+1A70 ไม้โก
U+1A71 ไม้ไก
U+1A72 ไม้ใกม้วน[คำ​เมือง​ก่อ ]
รหัส รูป ชื่อ
U+1A73 ไม้เกาห่อหนึ้ง
U+1A74 ไม้​กัง
U+1A75 ไม้​อ‍⁠ยัก
U+1A76 ไม้ขอช้าง
U+1A77 ไม้กอเหนือ
U+1A78 ไม้สองเหนือ
U+1A79 ไม้สามขีด
U+1A7A ระห้าม[1]:๔๑[2]:๒๓
U+1A7B ไม้ซ้ำ[1]:๔๑[2]:๒๓
U+1A7C ระห้าม​ขึน​ลื้อ
U+1A7F ᩿ ไม้รหัส
U+1A80 เลข​โหรา​สูญ์
U+1A81 เลข​โหรา​นึ่ง
U+1A82 เลข​โหรา​สอง
U+1A83 เลข​โหรา​สาม
U+1A84 เลข​โหรา​สี่
U+1A85 เลข​โหรา​ห้า
U+1A86 เลข​โหรา​หก
U+1A87 เลข​โหรา​เจ็ด
U+1A88 เลข​โหรา​แปด
U+1A89 เลข​โสรา​เก้า
U+1A90 เลข​ธัมม์​สูญ์
U+1A91 เลข​ธัมม์​นึ่ง
U+1A92 เลข​ธัมม์​สอง
U+1A93 เลข​ธัมม์​สาม
U+1A94 เลข​ธัมม์​สี่
U+1A95 เลข​ธัมม์​ห้า
U+1A96 เลข​ธัมม์​หก
U+1A97 เลข​ธัมม์​เจ็ด
U+1A98 เลข​ธัมม์​แปด
U+1A99 เลข​ธัมม์​เก้า
U+1AA0 – U+1AAD ᪠ – ᪭


แปล​รหัส​พยัญชนะ​หาง

edit

ตัว​พยัญชนะ​ปกติ​แล​ตัว​พยัญชนะ​หาง​มี​รหัส​เหมือน​ผิด เพราะ​ออก​เสียง​เหมือน​ผิด คำ​ว่า ᨲᩥ᩠ᨠ (ติก) แล​คำ​ว่า ᨲᩥᨠ (ติกะ) ออก​เสียง​เหมือน​ผิด รหัส​ของ​พยัญชนะ​หาง​เปน​ตัว​อ‍⁠ยูนิโคด 2 ตัว​ด้วย​กัน ตัว​หลัง​คือ ตัว​อ‍⁠ยูนิโคด​สำหรับ​พยัญชนะ​ปกติ ตัว​หน้า​คือ ตัว​วิเสส​ชื่อว่า "ไม้สกด" (อ‍⁠ยูนิโคด: U+1A60 TAI THAM SIGN SAKOT)[3]:วัคคะ 2

คอน​พยัญชนะ​ปกติ​นึ่ง​ตัว​มี​ตัว​หาง 2 ชนิด แล​คำ​ต่าง​เกี่ยว​กับ​คำ​หมาย การ​เขียน​รูป​ที่​ใช้​เขียน​พยัญชนะ​สกด​ประจำ มัน​ไช้​รหัส "ไม้สกด" รูป​อื่น​ค็​มี​รหัส​ของ​เอง

มี​คู่​ตัว​หาง 7 คู่​ที่​มี​รหัส​ต่าง​กัน​อ‍⁠ย่าง​นี้​คือ ᩁ ᩃ ᨷ ᩈ ᨾ ᨳ ᨻ

ᨣᩕᩪ (ครู) แปล​รหัส​เปน <U+1A23 ก๊ะ, U+1A55 ระโฮง, U+1A6A ไม้กู> แต่ ᨠᩣ᩠ᩁ (การ) แปล​รหัส​เปน <U+1A20 ก๋ะ, U+1A63 ไม้กา, U+1A60 ไม้สกด, U+1A41 ระ>[3]:วัคคะ 4

ᩆᩦ᩠ᩃ (ศีล) แปล​รหัส​เปน <U+1A46 ศ๋ะ, U+1A66 ไม้กี, U+1A60 ไม้สกด, U+1A43 ละ> แต่ ᨸᩖᩦ (ปลี) แปล​รหัส​เปน <U+1A38 ป๋ะ, U+1A56 ละหน้อย, U+1A66 ไม้กี>[3]:วัคคะ 4

U+1A57 ละทังหลาย ดู​เหมือน​หางละ แต่​เปน​ตัว​ต่าง ค็​เปน​ประสม​จาก​หางงะกับละห้อย[2](หน้า ๒๒) ภาสา​ไท​ลื้อ​ใช้​เพื่อ​เขียน​คำ​ว่า “ทังหลาย” เช่น “ᨴᩢ᩵ᩗᩣ”[4]


ᨣᩝᩴ (ค็บ่) แปล​รหัส​เปน <U+1A23 ก๊ะ, U+1A5D เชิงบ๋ะ, U+1A74 ไม้​กัง>, แต่ ᨠᩢ᩠ᨷ (กับ) แปล​รหัส​เปน <U+1A20 ก๋ะ, U+1A62 ไม้ซัด, U+1A60 ไม้สกด, U+1A37 บ๋ะ> แล ᨠᩢᨷ᩠ᨷ᩺ (กัปป์) แปล​รหัส​เปน <U+1A20 ก๋ะ, U+1A62 ไม้ซัด, U+1A37 บ๋ะ, U+1A60 ไม้สกด, U+1A37 บ๋ะ, U+1A7A ระห้าม>

ที่​ญัตติ​เตม​ขาด[3](หน้า 1) ที่อ‍⁠ยูนิโคด​คอณซอร์เทียม (อังกริส: Unicode Consortium) รับ​ว่า​เชิงบ๋ะ​แปล​รหัส​เปน <ไม้สกด, บ๋ะ> แล​หางบ๋ะ (เช่น ᨠᩢ᩠ᨷ (กับ)) แปล​รหัส​เปน <ไม้สกด, ป๋ะ> แต่​ตอน​การ​ส้าง​มาตระฐาน ตำ​หมาย​ชอง <ไม้สกด, บ๋ะ> เปลี่ยน [5] แล​เติม​ตัว​อ‍⁠ยูนิโคด​ชื่อว่า เชิงบ๋ะ (อังกริส: SIGN BA) แต่​คำ​หมาย​ของ <ไม้สกด, ป๋ะ> อ‍⁠ยู่​อ‍⁠ยู่ ค็​ดู​ยอม​สำหรับ​คำ​มา​จาก​ภาสา​ไทย​ที่​มี ป สกด (ญัตติ​เหล้ม​นี่​เรียก <ไม้สกด, ป๋ะ> อ‍⁠ย่าง​ผิด​เปน <ไม้สกด, ผ๋ะ>)

ภาสา​บาลี​ใช้​ต้วป๋ะแทน​ตัวบ๋ะแห่ง​ประเทส​ลาว​กับ​แห่ง​ท้อง​ถิ่น​อีสาน จึง​ต้อง​หวัง​พบ​หางบ๋ะแปลรหัสเปน <U+1A60 ไม้สกด, U+1A38 ป๋ะ> ด้วย

ภาสา​ไท​ขึน​มี​วิธี​เขียน​หางส๋ะ 2 อ‍⁠ย่าง การ​เขียน​ว่า ᩃᩮᩞ (เลส) (ไธย: เลศ) มัน​ถูก​ต้อง การ​เขียน​ว่า ᩃᩮ᩠ᩈ (เลส) ค็​ผิด[5] แต่​การ​เขียน​ว่า ᩈᨶ᩠ᨶᩥᩅᩤ᩠ᩈ (สันนิวาส) มัน​ถูก​ต้อง​ แต่​การ​เขียน​ว่า ᩈᨶ᩠ᨶᩥᩅᩤᩞ (สันนิวาส) ค็​ผิด! ᩃᩮᩞ (เลส) แปลรหัสเปน <U+1A43 ละ, U+1A6E ไม้เก, U+1A5E เชิงส๋ะ> แล ᩃᩮ᩠ᩈ (เลส) แปลรหัสเปน <U+1A43 ละ, U+1A6E ไม้เก, U+1A60 ไม้สกด, U+1A48 ส๋ะ>

ภาสา​ไท​ขึน​มี​วิธี​เขียน​หางมะอีก​อ‍⁠ย่าง เติม​ตัว​อ‍⁠ยูนิโคด​เพื่อ​แปล​รหัส​อ‍⁠ย่าง​นี้[6](บท 9) คำ​ที่​ภาสา​ล้านนา​เขียน​ว่า ᨵᨾ᩠ᨾ᩺ (ธัมม์) ภาสา​ไท​ขึน​ค็​เขียน​ว่า ᨵᨾ᩠ᨾ᩼ (ธัมม์) แปลรหัดเปน <U+1A35 ธะ, U+1A3E มะ, U+1A60 ไม้สกด, U+1A3E มะ, U+1A7C ระห้าม​ขึน​ลื้อ> แล​ค็​เขียน​ด้วย​ว่า ᨵᨾᩜ᩼ (ธัมม์) แปลรหัดเปน <U+1A35 ธะ, U+1A3E มะ, U+1A5C เชิงมะ, U+1A7C ระห้าม​ขึน​ลื้อ>

มี​วิธี​เขียน 2 อ‍⁠ย่าง​สำหรับ​หาง​ของ​ตัวระฐ๋ะแล​ตัวป๊ะทุก​สอง​ตัว คำ​ว่า ᨶᩥᨣᨱᩛ (นิคัณฐะ)[7](หน้า ๓๖๘) แปลรหัดเปน <U+1A36 นะ, U+1A65 ไม้กิ, U+1A23 ก๊ะ, U+1A31 ระณะ, U+1A5B หางระฐ๋ะรือหางป๊ะ> คำ​ว่า ᩁᩣᨩᨽᩢ᩠ᨮ (ราชภัฐ)[3](หน้า 3) ค็แปลรหัดเปน <U+1A41 ระ, U+1A63 ไม้กา, U+1A29 จ๊ะ, U+1A3D ภะ, U+1A62 ไม้ซัด, U+1A60 ไม้สกด, U+1A2E ระฐ๋ะ> คำ​ว่า ᨶᩥᨻᩛᩣᨶ (นิพพานะ) แปลรหัดเปน <U+1A36 นะ, U+1A65ไม้กิ, U+1A3B ป๊ะ, U+1A5B หางระฐ๋ะรือหางป๊ะ, U+1A63 ไม้กา, U+1A36 นะ> คำ​ว่า ᨴᩮ᩠ᨻ (เทพ) ค็​แปล​รหัส​เปน <U+1A34 ต๊ะ, U+1A6E ไม้เก, U+1A60 ไม้สกด, U+1A3B ป๊ะ> คำ​นี้​เขียน​อีก​อ‍⁠ย่าง​ว่า ᨴᩮ᩠ᨷ (เทบ) ตัว​ซ้อม ᨲ᩠ᨳ (ตถ) (แปลรหัดเปน <U+1A32 ต๋ะ, U+1A60 ไม้สกด, U+1A33 ถ๋ะ>) อ‍⁠ย่าง​ลาว​ดู​เหมือน ᨲᩛ (ตฐ) แปลรหัดเปน <U+1A32 ต๋ะ, U+1A5B หางระฐ๋ะรือหางป๊ะ> รูป​ของ U+1A5B ต้อง​เขียน​โดย​อ‍⁠ย่าง​ตาม​ตัว​บน

สระ​จม​ไม้​กอ​แปล​รหัส​เปน​ตัว​วิเสส​คือ <U+1A6C ไม้กอ> อ‍⁠ย่าแปลรหัดเปน <U+1A60 ไม้สกด, U+1A4B อ๋ะ> สระ​จม​ไม้​กอย ของ​ภาสา​ไท​ขึน​กับ​ภาสา​ไท​ลื้อ​ - ตัวอ‍⁠ย่าง ᨶ᩶ᩭ (น้อย) - แปล​รหัส​เปน​ตัว​วิเสส​คือ <U+1A6D ไม้กอย> ตัว​นี้​บ่​เปน <U+1A60 ไม้สกด, U+1A3F ยะ> บ่​เปน <U+1A60 ไม้สกด, U+1A40 อ‍⁠ย๋ะ>[3]:วัคคะ 5


แปล​รหัส​พยัญชนะ​ขาด​อื่น

edit

ไม้​กัง​มนแล​ไม้​กัง​ไหลมี​รหัส​ต่าง​กัน คือ U+1A74 แล U+1A58 ตัววะเปน​รูป​พยัญชนะ​บน​ที่​บ่​มี​ตัว​อ‍⁠ยูนิโคด​ของ​เอง ค็​แปล​รหัส​เปน U+1A74 ไม้​กังมน เช่น​คำ​ไท​ขึน​ว่า “ᨯ᩠ᨿᩴ” อ่าน​ว่า “เดียว” เสียง​ว่า “เดว”

การ​เลือก​รหัส​หื้อ​ตัวระเปนรูป​พยัญชนะ​บน​กับ​เครื่อง​หมาย​ข้า​สระ​มัน​ยาก ซัก​ปลี พ.ศ. 2480 ฅน​ไท​ขึน​เขียน​พยัญชนะ​แล​เครื่อง​หมาย​โดย​รูปเดียว​กัน ผู้​ส้าง​การ​รหัส​สอบ​เรือง ค็​ตอบ​ว่า​มี​รูป​เดียว​กัน​อ‍⁠ยู่ แล้ว​ผู้​ส้าง​ค็​เลือก​เลข​รหัส​เดียว​กันคือ U+1A7A ระห้าม แล้ว​ค็​เรียน​ว่า​ฅน​ไท​ขึน​เปลี่ยน​มา​รูป​ของ​เครื่องหมาย แล้ว​ค็​ทำ​หื้อ​รูป​ใหม่​แปล​รหัส​เปน U+1A7C ระห้าม​ขึน​ลื้อ

บทฅวาม​มาก​ที่​วิกิพีเดีย​คำเมือง​ใช้ U+1A7C เปน​เครื่อง​หมาย​ข้า​สระ


พยัญชนะ​วิเสส

edit

พยัญชนะ​วิเสส​แปล​รหัส​อ‍⁠ย่าง​นี้

รูป ชื่อ รหัส
  แล <U+1A53 แล>
  แล แบบ​ไทลื้อ
  นา <U+1A36 นะ, U+1A63 ไม้กา>
  ญญะ <U+1A2C ญะ, U+1A60 ไม้สกด, U+1A2C ญะ>
  ส๋ะสองห้อง <U+1A54 สะสองห้อง>
  ระโฮง <U+1A55 ระโฮง>

คอน​รูป​ของ​ตัวนะกับ​ไม้​กา​จัก​อ‍⁠ยู่​ข้างๆ ค็​เขียน​รูป​เดียว​ว่า ᨶᩣ แทน 2 รูป​ว่า ᨶ‌ᩣ เขียน​อ‍⁠ย่าง​นี่​แม่นว่า​ตัวนะมี​ตัว​หาง​คาว่า​เครื่องหมาย ตัว​อ‍⁠ย่าง: ᨾᨶ᩠ᨲᩣ (อ่าน​ว่า มัน-ตา, แปลรหัสเปน <U+1A3E มะ, U+1A36 นะ, U+1A60 ไม้สกด, U+1A32 ต๋ะ, U+1A63 ไม้กา>) แล ᨶᩮᩢᩣ (เนา) แปล​รหัส​เปน <1A36 นะ, 1A6E ไม้เก, 1A62 ไม้ซัด, U+1A63 ไม้กา>) หางนะกับ​ไม้กา​บ่​กลาย​เปน​รูป​เดียว ตัว​อ‍⁠ย่าง: ᩉ᩠ᨶᩣ (หนา) (แปล​รหัส​เปน <U+1A49 ห๋ะ, U+1A60 ไม้สกด, 1A36 นะ, U+1A63 ไม้กา>)

ตัวส๋ะ​สองห้องมี​รหัส​ของ​เอง เพราะ​คำ​ว่า ᩅᩥᩈᩮ᩠ᩈ (วิเสส) มี​รูป​ต่าง​จาก ᩅᩥᩔᩮ (วิสเส)


รหัสของสระลอย

edit

สระลอย 5 ตัว​ที่​คำเมือง​ใช้ มัน​มี​รหัส​ของ​เอง คือ ᩍ ᩎ ᩏ ᩐ ᩑ[3]:วัคคะ 3

สระลอย ᩋ แล​ตัว​พยัญชนะ ᩋ เปน​อักขระ​เดียว​กัน

สระลอย ᩋᩣ แล ตัว ᩋ ประสม​กับ​ไม้กา​มี​​รูป​เดียว​กัน จึง​มี​รหัส​เดียว​กัน​คือ <U+1A20 อ๋ะ, U+1A63 ไม้กา>

ที่​คำเมือง สระลอย​ที่ 8 บ่​มี​รูป​เหมือน​ผิด​กับ​ตัวอ๋ะประสม​กับ​ไม้​โก​คือว่า ᩋᩰ ญัตติ[3]:วัคคะ 3เขียน​อ‍⁠ย่าง​​นี้​ว่า ภาสา​เมือง​บ่​​ใช้​สระลอย​ว่าอักขระโอ สำหรับ​ภาสา​อื่น ​ค็​มี ᩒ <U+1A52 อักขระโอ>


ลำดับตัวอ‍⁠ยูนิโคด

edit

ญัตติ​ส้าง​การ​รหัส[3]​ได้​ส้าง​การ​ลาํดับ​ตัว​อ‍⁠ยูนิโคด


เหมือน​วิธี​เขียน​ภาสา​พม่า ภาสา​เขมร แล​ภาสา​อิเนดีย ตัว​อ‍⁠ยูนิโคด​มี​ลำดับ​ตาม​ลำดับ​เสียง​นอก​จาก​ข้อ​ฉเพราะ[3]:วัคคะ 5 [9] คอน​สำเนียง 2 เสียง​ประสม​เปน​เสียง​เดียว ค็​ไช้​ลำดับ​เก่า ลำดับ​นี้​เหมือน​ที่​ภาสา​ไทย​ส่วน​ปักกติ คอน​เสียง​บ่​มี​ลำดับ ค็​ไช้​ลำดับ​ที่​หัน รือ วิธี​อื่น​วิเสส

มี​วิธี​วิเสส​สำหรับ

(ก) ลำดับ​ของ​สระ
(ข) การ​เขียน​ไม้​เกีย​ทัง​อ‍⁠ย่าง
(ค) การ​เขียน​ไม้​กัวทัง​อ‍⁠ย่าง
(ง) การ​เขียน​ไม้​กำ
(จ) การ​เขียน​ไม้​วัณณยุกต์

ลำดับ​ตัว​อ‍⁠ยูนิโคด​สำหรับ​​พยัญชนะ​กับ​สระ​คือ อักขระ​ต้น, ไม้​สระ​แท้, ตัว​สกด, อักขระ​ต้น, ไม้​สระ​แท้, ตัว​สกด,...[3]:วัคคะ 14 เพื่อ​สดวก​นับ​ว่า​เครื่อง​หมาย​ข้า​สระ​เปน​สระ

อักขระ​ต้น​เปน​พยัญชนะ​สระ​ลอย​คาว่า​เครื่อง​ไม้​วิเสส พยัญชนะ​ที่​หมู่​มี​ลำดับ​ตาม​ลำดับ​ที่​ออก​เสียง​คาว่า​เคิย​ออก​เสียง

ตัว​อ‍⁠ย่าง: คำ​ว่า ᨻᩩᨴ᩠ᨵ (พุทธะ)  

อักขระ​ตน: ป๊ะ
ตัว​สระ​แท้: ไม้กุ
ตัว​สกด: ต๊ะ
อักขระ​ตน: ธะ
ตัว​สระ​แท้: (บ่​มี​รูป)
ตัว​สกด: (บ่​มี)

แปล​รหัส​เปน <U+1A3B ป๊ะ, U+1A69 ไม้กุ, U+1A34 ต๊ะ, U+1A60 ไม้สกด, U+1A35 ธะ>

ตัว​อ‍⁠ย่าง: คำ​ว่า ᨻᩕ (พระ) มี​เสียง​พยัญชนะ​เสียง​เดียว​คือว่า ภ แต่​เมือ​ก่อน​มี 2 เสียง คือว่า พ, ร เหมือน​ภาสา​ไทย​กลาง คำ​นี่​แปล​รหัส​เปน <ป๊ะ, ระโฮง>

นอก​จาก​ตัว ระโฮง ลำดับ​รูป​ตัว​เท่า​กับ​ลำดับ​เสียง ส่วน​ใหย่ ระโฮง เปน​พยัญชนะ​ที่​สุด แต่​ตัว ว เปน​ไม้กัว แล ตัว ย เปน​ไม้เกีย​ตาม ระโฮง

ตัว​อ‍⁠ย่าง:

คำ​ว่า ᩆᩣᩈ᩠ᨲᩕ᩺ (ศาสตร์) แปล​รหัส​เปน <U+1A46 ศ๋ะ, U+1A63 ไม้กา, U+1A48 ส๋ะ, U+1A60 ไม้สกด, U+1A32 ต๋ะ, U+1A55 ระโฮง, U+1A7A ระห้าม>
คำ​ว่า ᨠᩕᩈᩢ᩠ᨲ (กระสัต) แปล​รหัส​เปน <U+1A20 ก๋ะ, U+1A55 ระโฮง, U+1A48 ส๋ะ, U+1A62 ไม้ซัด, U+1A60 ไม้สกด, U+1A32 ต๋ะ>
คำ​ว่า ᩈᩕ᩠ᩅᨾ (สรวม) แปล​รหัส​เปน <U+1A48 ส๋ะ, U+1A55 ระโฮง, U+1A60 ไม้สกด, U+1A45 วะ, U+1A3E มะ>
แต่​คำ​ว่า ᨲᩕ᩠ᨶᩬᨾ (ตรนอม) (อ่าน​ว่า ถ-หนอม) แปล​รหัส​เปน <U+1A32 ต๋ะ, U+1A55 ระโฮง, U+1A60 ไม้สกด, U+1A36 นะ, U+1A6C ไม้กอ, U+1A3E มะ>

สำหรับ​คำ​อ‍⁠ย่าง ᨧᩮᩢ᩶ᩣ (เจ้า) มี​วิธี​ว่า​เครื่อง​หมาย​สำหรับ​สระ​กับ​วัณณยุกต์​มี​ลำดับ:[3]:วัคคะ 5 สวน​แรก, 5.3 แล 13

(1) สระ​หน้า
(2) สระ​อ‍⁠ยู่​ไต้ (บน​ไพ​ไต้)
(3) สระ​อ‍⁠ยู่​บน (ไต้​ไพ​บน)
(4) ไม้​วัณณยุกต์ (ซ้าย​ไพ​ขวา)
(5) สระ​ตาม (ซ้าย​ไพ​ขวา)

ที่​วิธี​นี้​นับ​ว่า ไม้​กัง​มน​เปน​สระ แม่นว่า​ทำ​หน้าที่​ของ​นิคคหิตะ อันว่า​เปน​พยัญชนะ นับ​ว่า​ตัว​อ‍⁠ยูนิโคด​ไม้​ซัด​เปน​สระ แม่นว่า​ทำ​หน้าที่​ของ​พยัญชนะ อันว่า​เปน​ไม้​กัก อันว่า​เปน​พยัญชนะ​ที่​สุด แม่นว่า​ทำ​หน้าที่​เปลี่ยน​สระ​ยาว​เปน​สระ​สั้น​เช่น ᨸᩮᩢ᩠ᨯ (เป็ด)

วิธี​ลำดับ​อ‍⁠ย่าง​นี้​เกี่ยว​กับ​เครื่อง​หมาย​ที่​อ‍⁠ยู่​บน​รือ​ไต้ ต้อง​ตาม​ภาสา​ไทย​กับ​ภาสา​ลาว​เช่น เจ้า เกี่ว ชุํ แล ບິ່.

ตัว​อ‍⁠ย่าง:

คำ​ว่า ᨧᩮᩢ᩶ᩣ (เจ้า) แปล​รหัส​เปน <U+1A27 จ๋ะ, U+1A6E ไม้เก, U+1A62 ไม้ซัด, U+1A76 ไม้ขอช้าง, U+1A63 ไม้กา>[3]:วัคคะ 5 มี่ 29
คำ​ว่า​ ᨾᩢᩣ (มาก) แปลรหัสเปน <U+1A3E มะ, U+1A62 ไม้ซัด, U+1A63 ไม้กา>
คำ​ว่า ᩃᩪᩢ (ลูก) แปลรหัสเปน <U+1A43 ละ, U+1A6A ไม้กู, U+1A62 ไม้ซัด>
คำ​ว่า ᨶᩮᩢᩣ (เนา) แปลรหัสเปน <U+1A36 นะ, U+1A6E ไม้เก, U+1A62 ไม้ซัด, U+1A63 ไม้กา>
คำ​ว่า ᩋᩫᨶ᩠ᨲᩕᩣ᩠ᨿ (อนตราย) (อ่านว่า อน-ถ-หลาย) แปลรหัสเปน <U+1A4B อ๋ะ, U+1A6B ไม้กง, U+1A36 นะ, U+1A60 ไม้สกด, U+1A32 ต๋ะ, U+1A55 ระโฮง, U+1A63 ไม้กา, U+1A60 ไม้สกด, U+1A3F ยะ>

สำหรับ​ไม้​เกีย​กับ​ไม้​กัว​ทัง​อ‍⁠ย่าง วิธี​แปล​คือว่า​หาง​ยะ​แล​เชิงวะ[คำ​เมือง​ก่อ ] นับ​อ‍⁠ยู่​อักขระ​ต้น[3]:วัคคะ 14.3


ตัว​อ‍⁠ย่าง:

คำว่า ᩈ᩠ᨿᩮ (เสีย) จึง​แปล​รหัส​เปน <U+1A48 ส๋ะ, U+1A60 ไม้สกด, U+1A3F ยะ, U+1A6E ไม้เก>[3]:วัคคะ 5 ที่ 33
คำว่า ᨸᩖ᩠ᨿ᩵ᩁ (เปลี่ยน) จึง​แปลรหัสเปน <U+1A38 ป๋ะ, U+1A56 ละหน้อย, U+1A60 ไม้สกด, U+1A3F ยะ, U+1A75 ไม้​อ‍⁠ยัก, U+1A41 ระ>[3]:วัคคะ 14.9
คำว่า ᨲ᩠ᩅᩫ (ตัว) จึง​แปลรหัสเปน <U+1A32 ต๋ะ, U+1A60 ไม้สกด, U+1A45 วะ, U+1A6B ไม้กง>[3]:วัคคะ 14.3
คำว่า ᩈ᩠ᩅ᩵ᩁ (ส่วน) จึงแปลรหัดเปน <U+1A48 ส๋ะ, U+1A60 ไม้สกด, U+1A45 วะ, U+1A75 ไม้​อ‍⁠ยัก, U+1A41 ระ>
คำว่า ᨠᩖ᩠ᩅ᩠᩶ᨿ (กล้วย) จึงแปลรหัดเปน <U+1A20 ก๋ะ, U+1A56 ละหน้อย, U+1A60 ไม้สกด, U+1A45 วะ, U+1A60 ไม้สกด, U+1A76 ไม้ขอช้าง, U+1A3F ยะ>
(<U+1A60, U+1A76> เท่า​กับ <U+1A76, U+1A60> อ‍⁠ย่าง​อ‍⁠ยูนิโคด)

นอก​เมือง​ล้านนา ไม้​กัง​ใน​ไม้​กำ​เขียน​บน​ไม้กา ที่​เมือง​ล้านนา​ค็​เขียน​ที่​หลาย​ที่ - บน​พยัญชนะ บน​ไม้กา แล​หว่าง​พยัญชนะ​แล​ไม้กา อ‍⁠ยูนิโคด​คอณซอร์เทียม​ได้​บฏิเสธะ​ตัว​อ‍⁠ยูนิโคด​ของ​เอง คำว่า ᨷᩴ᩠᩵ᨾᩣ (บํ่มา) (อ่านว่า “บํ่มา”) บ่​ต้อง​ดู​มี​ตัว​สระ​เท่า​กับ​คำ​ว่า “ต่ำ” ไม้​กำ​จึง​แปลรหัสเปน <U+1A63 ไม้กา, U+1A74 ไม้​กัง> คำว่า ᨷᩴ᩠᩵ᨾᩣ (บํ่มา) แปลรหัสเปน <U+1A37 บ๋ะ, U+1A74 ไม้​กัง, U+1A75 ไม้​อ‍⁠ยัก, U+1A60 ไม้สกด, U+1A3E มะ, U+1A63 ไม้กา> คำว่า ᨲ᩵ᩣᩴ (ต่ำ) ค็ แปลรหัสเปน <U+1A32 ต๋ะ, U+1A75 ไม้​อ‍⁠ยัก, U+1A63 ไม้กา, U+1A74 ไม้​กัง> ไม้กำหลวง ค็ แปลรหัสเปน <U+1A64 ไม้กาหลวง, U+1A74 ไม้​กัง>

U+1A5A ป๊ะเหนือ เปน ข้อ​ฉเพราะ คำ​ไท​ขึน​ว่า ᨣᨽᩚ (คัพภะ) แปลรหัสเปน <U+1A23 ก๊ะ, U+1A3D ภะ, U+1A5A ป๊ะเหนือ>[3]:วัคคะ 4

ตัว​อ‍⁠ย่าง​สแดง​ไม้​กัง​ไหล​แล ล ทงลายคือ:

คำ​บาลี​ว่า ᩈᩘᨥᩮᩣ (สงฺโฆ) แปลรหัสเปน <U+1A48 ส๋ะ, U+1A58 ไม้​กัง​ไหล, U+1A25 ฆะ, U+1A6E ไม้เก, U+1A63 ไม้กา>
คำ​ว่า ᨴᩘ᩠ᩃᩣ᩠ᨿ (อ่าน​ว่า ทังหลาย) แปลรหัสเปน <U+1A34 ต๊ะ, U+1A58 ไม้​กัง​ไหล, U+1A60 ไม้สกด, U+1A43 ละ, U+1A63 ไม้กา, U+1A60 ไม้สกด, U+1A3F ยะ>
คำ​ไท​ลื้อ​ว่า ᨴᩢᩗᩣ (อ่าน​ว่า ทังหลาย) แปลรหัสเปน <U+1A34 ต๊ะ, U+1A62 ไม้ซัด, U+1A57 ละทังหลาย, U+1A63 ไม้กา>


ฟอนต์ 2

edit

ดู​ที่​ก่อน


  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 แบบเรียรภาสาล้านนา แบบเรียนภาษาล้านนา. เชียงใหม่. September 2000. Invalid |script-title=: missing prefix (help)
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 วัชรศาสตร์, บุญคิด (2005). แบบเรียรภาษาเมืองล้านนา แบบเรียนภาษาเมืองล้านนา (ภาสา​ไทย). เชียงใหม่: ธาราทองการพิมพ์. Invalid |script-title=: missing prefix (help)CS1 maint: unrecognized language (link)
  3. 3.00 3.01 3.02 3.03 3.04 3.05 3.06 3.07 3.08 3.09 3.10 3.11 3.12 3.13 3.14 3.15 3.16 3.17 3.18 Everson, Michael; Hosken, Martin; Constable, Peter (21 March 2007). "Revised proposal for encoding the Lanna script in the BMP of the UCS" (PDF). Unicode (ภาสา​อังกฤษ).CS1 maint: unrecognized language (link)
  4. Khotsimeuang, Veomany. "Tai Lue: Complex Orthographic Rules: Graphic Blends(I)". SEAsite (ภาสา​อังกริส). สืบเซาะ​เมื่อ 10 June 2018.
  5. 5.0 5.1 Hosken, Martin (28 January 2008). "Tai Tham Subjoined Variants" (PDF). Unicode (ภาสา​อังกริส).
  6. "Tai Tham Ad-hoc Meeting Report (WG2 N3379)" (PDF). Unicode (ภาสา​อังกฤษ). 22 January 2008.CS1 maint: unrecognized language (link)
  7. รุ่งเรืองศรี, อุดม (January 2004). พจนานุกรมล้านนา - ไทย: ฉบับแม่ฟ้าหลวง พจนานุกรมล้านนา ~ ไทย: ฉบับแม่ฟ้าหลวง. เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. ISBN 974-685-175-6. Invalid |script-title=: missing prefix (help)
  8. ᩋ᩶ᩣ᩠ᨶ​ᩅ᩵ᩤ COENG ᨣᩨ U+17D2 KHMER SIGN COENG
  9. "The encoding model for Lanna is similar to that for Myanmar and Khmer, using a COENG[8]-like character plus some combining medial-consonant characters."[3]:วัคคะ 5



อ‍⁠ยูนิโก้ด

edit

ปวัตติก๋ารจ้วยงาน

edit

มาตระฐานอ‍⁠ยูนิโก้ดเติ๋ม​ตั๋ว​เมือง​ตั้ง​แต่​รุ่น 5.2 (ตี้​ออก​ตุลากม 2552)

รเบียบ​ปฏิบัตติ​ก๋าร[กำ​เมือง​ก่อ ]ตี้​ฮอง​ฮับ​อ‍⁠ยูนิโก้ด​ตั๋วเมือง​ใน​ต๋อน​นี้​ ได้แก่ อูบุนตุ (อังกริส: Ubuntu) ตั้ง​แต่ 11.04 โดย​อาศัย​ฟอนต์[กำ​เมือง​ก่อ ]แบบโอเปนไต้ป์[กำ​เมือง​ก่อ ] (อังกริส: OpenType) ส่วน​รเบียบ​ปฏิบัตติ​ก๋าร​ วินโดวส์ นั้น​ยัง​บ่​ฮอง​ฮับ​ตั๋วเมือง​แบบ​อ‍⁠ยูนิโก้ด แต่เว็บ​เบราว์เซอร์[กำ​เมือง​ก่อ ]​ Mozilla Firefox รุ่น 4.0 ขึน​ไป (อาศัย​ฟอนต์​แบบ​โอเปนไต้ป์) นอก​จาก​นี้​แล้ว​ยัง​สามัตถะ​ไจ๊​ตั๋วเมือง​แบบ​อ‍⁠ยูนิโก้ด​ใน​โปรแกร๋ม[กำ​เมือง​ก่อ ]​สำนัก​งาน​ได้​โดย​โปรแกร๋ม OpenOffice รุ่น 3.2 ขึน​ไป (อาศัย​ฟอนต์​แบบ Graphite)

หมู่อักขระ

edit

หมู่​อักขระ​ตี้​อ‍⁠ยูนิโก้ด​หื้อ​ตั๋วเมืองจื้อว่า ​ไต​ธัมม์ (อังกริส: Tai Tham) หมู่ กือ U+1A20–U+1AAF:


ไต​ธัมม์ (จื้อ​ต๋าม​มาตระฐาน​อ‍⁠ยูนิโก้ด)
ผังตี้ unicode.org (PDF)
  0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 A B C D E F
U+1A2x
U+1A3x ᨿ
U+1A4x
U+1A5x  
U+1A6x
U+1A7x     ᩿
U+1A8x            
U+1A9x            
U+1AAx    


ตี้​บตความ​ฉบับ​นี้​แปล๋​จื้อ​ของ​ตั๋ว​อ‍⁠ยูนิโก้ด​เป๋น

รหัส ฮูป จื้อ
U+1A20 – U+1A4C ก๋ะ – ฮะ
U+1A4D – U+1A52 อักขระอิ – อักขระโอ
U+1A53 แล
U+1A54 สะสองห้อง[1]:๔๘[2]:๒๔
U+1A55 ระโฮง[1]:๔๔[2]:๒๒
U+1A56  ᩖ ละหน้อย[2](หน้า ๒๒)
U+1A57  ᩗ ละทังหลาย
U+1A58 ไม้​กั๋ง​ไหล
U+1A59 งะเหนือ[กำ​เมือง​ก่อ ]
U+1A5A ป๊ะเหนือ[กำ​เมือง​ก่อ ]
U+1A5B หางระฐ๋ะรือหางป๊ะ
U+1A5C เจิงมะ[กำ​เมือง​ก่อ ]
U+1A5D เจิงบ๋ะ[กำ​เมือง​ก่อ ]
U+1A5E เจิงส๋ะ[กำ​เมือง​ก่อ ]
U+1A60  ᩠ ไม้สกด
U+1A61 ไม้กะ
U+1A62 ไม้ซัด
U+1A63 ไม้ก๋า
U+1A64 ไม้กาหลวง
U+1A65 ไม้กิ
U+1A66 ไม้กี๋
U+1A67 ไม้กึ
U+1A68 ไม้กื๋อ
U+1A69 ไม้กุ
U+1A6A ไม้กู๋
U+1A6B ไม้ก๋ง
U+1A6C ไม้ก๋อ
U+1A6D ไม้ก๋อย
U+1A6E ไม้เก๋
U+1A6F ไม้แก๋
U+1A70 ไม้โก๋
U+1A71 ไม้ไก๋
U+1A72 ไม้ใก๋ม้วน[กำ​เมือง​ก่อ ]
รหัส ฮูป จื้อ
U+1A73 ไม้เก๋าห่อหนึ้ง
U+1A74 ไม้​กั๋ง
U+1A75 ไม้​อ‍⁠ยัก
U+1A76 ไม้ขอจ๊าง
U+1A77 ไม้ก๋อเหนือ
U+1A78 ไม้สองเหนือ
U+1A79 ไม้สามขีด
U+1A7A ระห้าม[1]:๔๑[2]:๒๓
U+1A7B ไม้ซ้ำ[1]:๔๑[2]:๒๓
U+1A7C ระห้าม​ขึน​ลื้อ
U+1A7F ᩿ ไม้รหัส
U+1A80 เลข​โหรา​สูญ์
U+1A81 เลข​โหรา​นึ่ง
U+1A82 เลข​โหรา​สอง
U+1A83 เลข​โหรา​สาม
U+1A84 เลข​โหรา​สี่
U+1A85 เลข​โหรา​ห้า
U+1A86 เลข​โหรา​หก
U+1A87 เลข​โหรา​เจ็ด
U+1A88 เลข​โหรา​แปด
U+1A89 เลข​โสรา​เก้า
U+1A90 เลข​ธัมม์​สูญ์
U+1A91 เลข​ธัมม์​นึ่ง
U+1A92 เลข​ธัมม์​สอง
U+1A93 เลข​ธัมม์​สาม
U+1A94 เลข​ธัมม์​สี่
U+1A95 เลข​ธัมม์​ห้า
U+1A96 เลข​ธัมม์​หก
U+1A97 เลข​ธัมม์​เจ็ด
U+1A98 เลข​ธัมม์​แปด
U+1A99 เลข​ธัมม์​เก้า
U+1AA0 – U+1AAD ᪠ – ᪭


แปล๋​รหัส​ปยัญจนะ​หาง

edit

ตั๋ว​ปยัญจนะ​ปกติ​แล​ตั๋ว​ปยัญจนะ​หาง​มี​รหัส​เหมือน​ผิด เพราะ​ออก​เสียง​เหมือน​ผิด กำ​ว่า ᨲᩥ᩠ᨠ (ติก) แล​กำ​ว่า ᨲᩥᨠ (ติกะ) ออก​เสียง​เหมือน​ผิด รหัส​ของ​ปยัญจนะ​หาง​เป๋น​ตั๋ว​อ‍⁠ยูนิโก้ด 2 ตั๋ว​ด้วย​กั๋น ตั๋ว​หลัง​กือ ตั๋ว​อ‍⁠ยูนิโก้ด​สำหรับ​ปยัญจนะ​ปกติ ตั๋ว​หน้า​กือ ตั๋ว​วิเสส​จื้อว่า "ไม้สกด" (อ‍⁠ยูนิโก้ด: U+1A60 TAI THAM SIGN SAKOT)[3]:วักกะ 2

กอน​ปยัญจนะ​ปกติ​นึ่ง​ตั๋ว​มี​ตั๋ว​หาง 2 จนิด แล​กำ​ต่าง​เกี่ยว​กับ​กำ​หมาย ก๋าร​เขียน​ฮูป​ตี้​ใจ๊​เขียน​ปยัญจนะ​สกด​ประจ๋ำ มัน​ไจ๊​รหัส "ไม้สกด" ฮูป​อื่น​ก็​มี​รหัส​ของ​เอง

มี​กู้​ตั๋ว​หาง 7 กู้​ตี้​มี​รหัส​ต่าง​กั๋น​อ‍⁠ย่าง​นี้​กือ ᩁ ᩃ ᨷ ᩈ ᨾ ᨳ ᨻ

ᨣᩕᩪ (ครู) แปล๋​รหัส​เป๋น <U+1A23 ก๊ะ, U+1A55 ระโฮง, U+1A6A ไม้กู๋> แต่ ᨠᩣ᩠ᩁ (ก๋าร) แปล๋​รหัส​เป๋น <U+1A20 ก๋ะ, U+1A63 ไม้ก๋า, U+1A60 ไม้สกด, U+1A41 ระ>[3]:วักกะ 4

ᩆᩦ᩠ᩃ (ศีล) แปล๋​รหัส​เป๋น <U+1A46 ศ๋ะ, U+1A66 ไม้กี๋, U+1A60 ไม้สกด, U+1A43 ละ> แต่ ᨸᩖᩦ (ปลี๋) แปล๋​รหัส​เป๋น <U+1A38 ป๋ะ, U+1A56 ละหน้อย, U+1A66 ไม้กี๋>[3]:วักกะ 4

U+1A57 ละทังหลาย ดู​เหมือน​หางละ แต่​เป๋น​ตั๋ว​ต่าง ก็​เป๋น​ประสม​จาก​หางงะกับละห้อย[2](หน้า ๒๒) ภาษา​ไต​ลื้อ​ใจ๊​เปื้อ​เขียน​กำ​ว่า “ตังหลาย” เจ้น “ᨴᩢ᩵ᩗᩣ”[4]


ᨣᩝᩴ (ก็บ่) แปล๋​รหัส​เป๋น <U+1A23 ก๊ะ, U+1A5D เจิงบ๋ะ, U+1A74 ไม้​กั๋ง>, แต่ ᨠᩢ᩠ᨷ (กับ) แปล๋​รหัส​เป๋น <U+1A20 ก๋ะ, U+1A62 ไม้ซัด, U+1A60 ไม้สกด, U+1A37 บ๋ะ> แล ᨠᩢᨷ᩠ᨷ᩺ (กับบ์) แปล๋​รหัส​เป๋น <U+1A20 ก๋ะ, U+1A62 ไม้ซัด, U+1A37 บ๋ะ, U+1A60 ไม้สกด, U+1A37 บ๋ะ, U+1A7A ระห้าม>

ตี้​ญัตติ​เต๋ม​ขาด[3](หน้า 1) ตี้อ‍⁠ยูนิโก้ด​กอณซอร์เตียม (อังกริส: Unicode Consortium) ฮับ​ว่า​เจิงบ๋ะ​แปล๋​รหัส​เป๋น <ไม้สกด, บ๋ะ> แล​หางบ๋ะ (เจ้น ᨠᩢ᩠ᨷ (กับ)) แปล๋​รหัส​เป๋น <ไม้สกด, ป๋ะ> แต่​ต๋อน​ก๋าร​ส้าง​มาตระฐาน ต๋ำ​หมาย​จอง <ไม้สกด, บ๋ะ> เปลี่ยน [5] แล​เติ๋ม​ตั๋ว​อ‍⁠ยูนิโก้ด​จื้อว่า เจิงบ๋ะ (อังกริส: SIGN BA) แต่​กำ​หมาย​ของ <ไม้สกด, ป๋ะ> อ‍⁠ยู่​อ‍⁠ยู่ ก็​ดู​ยอม​สำหรับ​กำ​มา​จาก​ภาษา​ไทย​ตี้​มี ป สกด (ญัตติ​เหล้ม​นี่​เรียก <ไม้สกด, ป๋ะ> อ‍⁠ย่าง​ผิด​เป๋น <ไม้สกด, ผ๋ะ>)

ภาษา​บาลี​ใจ๊​ต้วป๋ะแตน​ตั๋วบ๋ะแห่ง​ประเต้ส​ลาว​กับ​แห่ง​ต๊อง​ถิ่น​อีสาน จึ๋ง​ต้อง​หวัง​ป๊บ​หางบ๋ะแปล๋รหัสเป๋น <U+1A60 ไม้สกด, U+1A38 ป๋ะ> ด้วย

ภาษา​ไต​ขึน​มี​วิธี​เขียน​หางส๋ะ 2 อ‍⁠ย่าง ก๋าร​เขียน​ว่า ᩃᩮᩞ (เลส) (ไธย: เลศ) มัน​ถูก​ต้อง ก๋าร​เขียน​ว่า ᩃᩮ᩠ᩈ (เลส) ก็​ผิด[5] แต่​ก๋าร​เขียน​ว่า ᩈᨶ᩠ᨶᩥᩅᩤ᩠ᩈ (สันนิวาส) มัน​ถูก​ต้อง​ แต่​ก๋าร​เขียน​ว่า ᩈᨶ᩠ᨶᩥᩅᩤᩞ (สันนิวาส) ก็​ผิด! ᩃᩮᩞ (เลส) แปล๋รหัสเป๋น <U+1A43 ละ, U+1A6E ไม้เก๋, U+1A5E เจิงส๋ะ> แล ᩃᩮ᩠ᩈ (เลส) แปล๋รหัสเป๋น <U+1A43 ละ, U+1A6E ไม้เก๋, U+1A60 ไม้สกด, U+1A48 ส๋ะ>

ภาษา​ไต​ขึน​มี​วิธี​เขียน​หางมะอีก​อ‍⁠ย่าง เติ๋ม​ตั๋ว​อ‍⁠ยูนิโก้ด​เปื้อ​แปล๋​รหัส​อ‍⁠ย่าง​นี้[6](บต 9) กำ​ตี้​ภาษา​ล้านนา​เขียน​ว่า ᨵᨾ᩠ᨾ᩺ (ธัมม์) ภาษา​ไต​ขึน​ก็​เขียน​ว่า ᨵᨾ᩠ᨾ᩼ (ธัมม์) แปล๋รหัดเป๋น <U+1A35 ธะ, U+1A3E มะ, U+1A60 ไม้สกด, U+1A3E มะ, U+1A7C ระห้าม​ขึน​ลื้อ> แล​ก็​เขียน​ด้วย​ว่า ᨵᨾᩜ᩼ (ธัมม์) แปล๋รหัดเป๋น <U+1A35 ธะ, U+1A3E มะ, U+1A5C เจิงมะ, U+1A7C ระห้าม​ขึน​ลื้อ>

มี​วิธี​เขียน 2 อ‍⁠ย่าง​สำหรับ​หาง​ของ​ตั๋วระฐ๋ะแล​ตั๋วป๊ะตุ๊ก​สอง​ตั๋ว กำ​ว่า ᨶᩥᨣᨱᩛ (นิกั๊ณฐะ)[7](หน้า ๓๖๘) (บาลี: นิคัณฐะ) แปล๋รหัดเป๋น <U+1A36 นะ, U+1A65 ไม้กิ, U+1A23 ก๊ะ, U+1A31 ระณะ, U+1A5B หางระฐ๋ะรือหางป๊ะ> กำ​ว่า ᩁᩣᨩᨽᩢ᩠ᨮ (ราจภัฐ)[3](หน้า 3) (ไธย: ราชภัฏ) ก็แปล๋รหัดเป๋น <U+1A41 ระ, U+1A63 ไม้ก๋า, U+1A29 จ๊ะ, U+1A3D ภะ, U+1A62 ไม้ซัด, U+1A60 ไม้สกด, U+1A2E ระฐ๋ะ> กำ​ว่า ᨶᩥᨻᩛᩣᨶ (นิปปานะ) แปล๋รหัดเป๋น <U+1A36 นะ, U+1A65ไม้กิ, U+1A3B ป๊ะ, U+1A5B หางระฐ๋ะรือหางป๊ะ, U+1A63 ไม้ก๋า, U+1A36 นะ> กำ​ว่า ᨴᩮ᩠ᨻ (เต้ป) ก็​แปล๋​รหัส​เป๋น <U+1A34 ต๊ะ, U+1A6E ไม้เก๋, U+1A60 ไม้สกด, U+1A3B ป๊ะ> กำ​นี้​เขียน​อีก​อ‍⁠ย่าง​ว่า ᨴᩮ᩠ᨷ (เต้บ) ตั๋ว​ซ้อม ᨲ᩠ᨳ (ตถะ) (แปล๋รหัดเป๋น <U+1A32 ต๋ะ, U+1A60 ไม้สกด, U+1A33 ถ๋ะ>) อ‍⁠ย่าง​ลาว​ดู​เหมือน ᨲᩛ (ตᩛะ) แปล๋รหัดเป๋น <U+1A32 ต๋ะ, U+1A5B หางระฐ๋ะรือหางป๊ะ> ฮูป​ของ U+1A5B ต้อง​เขียน​โดย​อ‍⁠ย่าง​ต๋าม​ตั๋ว​บน

สระ​จ๋ม​ไม้​ก๋อ​แปล๋​รหัส​เป๋น​ตั๋ว​วิเสส​กือ <U+1A6C ไม้ก๋อ> อ‍⁠ย่าแปล๋รหัดเป๋น <U+1A60 ไม้สกด, U+1A4B อ๋ะ> สระ​จ๋ม​ไม้​กอย ของ​ภาษา​ไต​ขึน​กับ​ภาษา​ไต​ลื้อ​ - ตั๋วอ‍⁠ย่าง ᨶ᩶ᩭ (น้อย) - แปล๋​รหัส​เป๋น​ตั๋ว​วิเสส​กือ <U+1A6D ไม้ก๋อย> ตั๋ว​นี้​บ่​เป๋น <U+1A60 ไม้สกด, U+1A3F ยะ> บ่​เป๋น <U+1A60 ไม้สกด, U+1A40 อ‍⁠ย๋ะ>[3]:วักกะ 5


แปล๋​รหัส​ปยัญจนะ​ขาด​อื่น

edit

ไม้​กั๋ง​มนแล​ไม้​กั๋ง​ไหลมี​รหัส​ต่าง​กั๋น กือ U+1A74 แล U+1A58 ตั๋ววะเป๋น​ฮูป​ปยัญจนะ​บน​ตี้​บ่​มี​ตั๋ว​อ‍⁠ยูนิโก้ด​ของ​เอง ก็​แปล๋​รหัส​เป๋น U+1A74 ไม้​กั๋งมน เจ้น​กำ​ไต​ขึน​ว่า “ᨯ᩠ᨿᩴ” อ่าน​ว่า “เดียว” เสียง​ว่า “เดว”

ก๋าร​เลือก​รหัส​หื้อ​ตั๋วระเป๋นฮูป​ปยัญจนะ​บน​กับ​เครื่อง​หมาย​ข้า​สระ​มัน​ยาก ซัก​ปลี๋ ป.ศ. 2480 คน​ไต​ขึน​เขียน​ปยัญจนะ​แล​เครื่อง​หมาย​โดย​ฮูปเดียว​กั๋น ผู้​ส้าง​ก๋าร​รหัส​สอบ​เรือง ก็​ตอบ​ว่า​มี​ฮูป​เดียว​กั๋น​อ‍⁠ยู่ แล้ว​ผู้​ส้าง​ก็​เลือก​เลข​รหัส​เดียว​กั๋นกือ U+1A7A ระห้าม แล้ว​ก็​เรียน​ว่า​คน​ไต​ขึน​เปลี่ยน​มา​ฮูป​ของ​เครื่องหมาย แล้ว​ก็​ตำ​หื้อ​ฮูป​ใหม่​แปล๋​รหัส​เป๋น U+1A7C ระห้าม​ขึน​ลื้อ

บตความ​มาก​ตี้​วิกิปี้เดีย​กำเมือง​ใจ๊ U+1A7C เป๋น​เครื่อง​หมาย​ข้า​สระ


ปยัญจนะ​วิเสส

edit

ปยัญจนะ​วิเสส​แปล๋​รหัส​อ‍⁠ย่าง​นี้

ฮูป จื้อ รหัส
  แล <U+1A53 แล>
  แล แบบ​ไตลื้อ
  นา <U+1A36 นะ, U+1A63 ไม้ก๋า>
  ญญะ <U+1A2C ญะ, U+1A60 ไม้สกด, U+1A2C ญะ>
  ส๋ะสองห้อง <U+1A54 สะสองห้อง>
  ระโฮง <U+1A55 ระโฮง>

กอน​ฮูป​ของ​ตั๋วนะกับ​ไม้​ก๋า​จัก​อ‍⁠ยู่​ข้างๆ ก็​เขียน​ฮูป​เดียว​ว่า ᨶᩣ แตน 2 ฮูป​ว่า ᨶ‌ᩣ เขียน​อ‍⁠ย่าง​นี่​แม่นว่า​ตั๋วนะมี​ตั๋ว​หาง​กาว่า​เครื่องหมาย ตั๋ว​อ‍⁠ย่าง: ᨾᨶ᩠ᨲᩣ (อ่าน​ว่า มัน-ต๋า, แปล๋รหัสเป๋น <U+1A3E มะ, U+1A36 นะ, U+1A60 ไม้สกด, U+1A32 ต๋ะ, U+1A63 ไม้ก๋า>) แล ᨶᩮᩢᩣ (เนา) แปล๋​รหัส​เป๋น <1A36 นะ, 1A6E ไม้เก๋, 1A62 ไม้ซัด, U+1A63 ไม้ก๋า>) หางนะกับ​ไม้ก๋า​บ่​กล๋าย​เป๋น​ฮูป​เดียว ตั๋ว​อ‍⁠ย่าง: ᩉ᩠ᨶᩣ (หนา) (แปล๋​รหัส​เป๋น <U+1A49 ห๋ะ, U+1A60 ไม้สกด, 1A36 นะ, U+1A63 ไม้ก๋า>)

ตั๋วส๋ะ​สองห้องมี​รหัส​ของ​เอง เพราะ​กำ​ว่า ᩅᩥᩈᩮ᩠ᩈ (วิเสส) มี​ฮูป​ต่าง​จาก ᩅᩥᩔᩮ (วิเสส)


รหัสของสระลอย

edit

สระลอย 5 ตั๋ว​ตี้​กำเมือง​ใจ๊ มัน​มี​รหัส​ของ​เอง กือ ᩍ ᩎ ᩏ ᩐ ᩑ[3]:วักกะ 3

สระลอย ᩋ แล​ตั๋ว​ปยัญจนะ ᩋ เป๋น​อักขระ​เดียว​กั๋น

สระลอย ᩋᩣ แล ตั๋ว ᩋ ประสม​กับ​ไม้ก๋า​มี​​ฮูป​เดียว​กั๋น จึ๋ง​มี​รหัส​เดียว​กั๋น​กือ <U+1A20 อ๋ะ, U+1A63 ไม้ก๋า>

ตี้​กำเมือง สระลอย​ตี้ 8 บ่​มี​ฮูป​เหมือน​ผิด​กับ​ตั๋วอ๋ะประสม​กับ​ไม้​โก๋​กือว่า ᩋᩰ ญัตติ[3]:วักกะ 3เขียน​อ‍⁠ย่าง​​นี้​ว่า ภาษา​เมือง​บ่​​ใจ๊​สระลอย​ว่าอักขระโอ สำหรับ​ภาษา​อื่น ​ก็​มี ᩒ <U+1A52 อักขระโอ>


ลำดับตั๋วอ‍⁠ยูนิโก้ด

edit

ญัตติ​ส้าง​ก๋าร​รหัส[3]​ได้​ส้าง​ก๋าร​ลาํดับ​ตั๋ว​อ‍⁠ยูนิโก้ด


เหมือน​วิธี​เขียน​ภาษา​ปม่า ภาษา​เขมร แล​ภาษา​อิเนดีย ตั๋ว​อ‍⁠ยูนิโก้ด​มี​ลำดับ​ต๋าม​ลำดับ​เสียง​นอก​จาก​ข้อ​ฉเพราะ[3]:วักกะ 5 [9] กอน​สำเนียง 2 เสียง​ประสม​เป๋น​เสียง​เดียว ก็​ไจ๊​ลำดับ​เก่า ลำดับ​นี้​เหมือน​ตี้​ภาษา​ไทย​ส่วน​ปักกติ กอน​เสียง​บ่​มี​ลำดับ ก็​ไจ๊​ลำดับ​ตี้​หัน รือ วิธี​อื่น​วิเสส

มี​วิธี​วิเสส​สำหรับ

(ก) ลำดับ​ของ​สระ
(ข) ก๋าร​เขียน​ไม้​เกี๋ย​ตัง​อ‍⁠ย่าง
(ก) ก๋าร​เขียน​ไม้​กั๋วตัง​อ‍⁠ย่าง
(ง) ก๋าร​เขียน​ไม้​ก๋ำ
(จ) ก๋าร​เขียน​ไม้​วัณณยุกต์

ลำดับ​ตั๋ว​อ‍⁠ยูนิโก้ด​สำหรับ​​ปยัญจนะ​กับ​สระ​กือ อักขระ​ต้น, ไม้​สระ​แต๊, ตั๋ว​สกด, อักขระ​ต้น, ไม้​สระ​แต๊, ตั๋ว​สกด,...[3]:วักกะ 14 เปื้อ​สดวก​นับ​ว่า​เครื่อง​หมาย​ข้า​สระ​เป๋น​สระ

อักขระ​ต้น​เป๋น​ปยัญจนะ​สระ​ลอย​กาว่า​เครื่อง​ไม้​วิเสส ปยัญจนะ​ตี้​หมู่​มี​ลำดับ​ต๋าม​ลำดับ​ตี้​ออก​เสียง​กาว่า​เกิย​ออก​เสียง

ตั๋ว​อ‍⁠ย่าง: กำ​ว่า ᨻᩩᨴ᩠ᨵ (ปุ๊ตธะ)  

อักขระ​ต๋น: ป๊ะ
ตั๋ว​สระ​แต๊: ไม้กุ
ตั๋ว​สกด: ต๊ะ
อักขระ​ต๋น: ธะ
ตั๋ว​สระ​แต๊: (บ่​มี​ฮูป)
ตั๋ว​สกด: (บ่​มี)

แปล๋​รหัส​เป๋น <U+1A3B ป๊ะ, U+1A69 ไม้กุ, U+1A34 ต๊ะ, U+1A60 ไม้สกด, U+1A35 ธะ>

ตั๋ว​อ‍⁠ย่าง: กำ​ว่า ᨻᩕ (พระ) มี​เสียง​ปยัญจนะ​เสียง​เดียว​กือว่า ภ แต่​เมือ​ก่อน​มี 2 เสียง กือว่า ป, ร เหมือน​ภาษา​ไทย​กล๋าง กำ​นี่​แปล๋​รหัส​เป๋น <ป๊ะ, ระโฮง>

นอก​จาก​ตั๋ว ระโฮง ลำดับ​ฮูป​ตั๋ว​เต้า​กับ​ลำดับ​เสียง ส่วน​ใหย่ ระโฮง เป๋น​ปยัญจนะ​ตี้​สุด แต่​ตั๋ว ว เป๋น​ไม้กั๋ว แล ตั๋ว ย เป๋น​ไม้เกี๋ย​ต๋าม ระโฮง

ตั๋ว​อ‍⁠ย่าง:

กำ​ว่า ᩆᩣᩈ᩠ᨲᩕ᩺ (ศาสตร์) แปล๋​รหัส​เป๋น <U+1A46 ศ๋ะ, U+1A63 ไม้ก๋า, U+1A48 ส๋ะ, U+1A60 ไม้สกด, U+1A32 ต๋ะ, U+1A55 ระโฮง, U+1A7A ระห้าม>
กำ​ว่า ᨠᩕᩈᩢ᩠ᨲ (กระสัต) แปล๋​รหัส​เป๋น <U+1A20 ก๋ะ, U+1A55 ระโฮง, U+1A48 ส๋ะ, U+1A62 ไม้ซัด, U+1A60 ไม้สกด, U+1A32 ต๋ะ>
กำ​ว่า ᩈᩕ᩠ᩅᨾ (สรวม) แปล๋​รหัส​เป๋น <U+1A48 ส๋ะ, U+1A55 ระโฮง, U+1A60 ไม้สกด, U+1A45 วะ, U+1A3E มะ>
แต่​กำ​ว่า ᨲᩕ᩠ᨶᩬᨾ (ตร๋นอม) (อ่าน​ว่า ถ-หนอม) แปล๋​รหัส​เป๋น <U+1A32 ต๋ะ, U+1A55 ระโฮง, U+1A60 ไม้สกด, U+1A36 นะ, U+1A6C ไม้ก๋อ, U+1A3E มะ>

สำหรับ​กำ​อ‍⁠ย่าง ᨧᩮᩢ᩶ᩣ (เจ้า) มี​วิธี​ว่า​เครื่อง​หมาย​สำหรับ​สระ​กับ​วัณณยุกต์​มี​ลำดับ:[3]:วักกะ 5 สวน​แรก, 5.3 แล 13

(1) สระ​หน้า
(2) สระ​อ‍⁠ยู่​ไต้ (บน​ไป​ไต้)
(3) สระ​อ‍⁠ยู่​บน (ไต้​ไป​บน)
(4) ไม้​วัณณยุกต์ (ซ้าย​ไป​ขวา)
(5) สระ​ต๋าม (ซ้าย​ไป​ขวา)

ตี้​วิธี​นี้​นับ​ว่า ไม้​กั๋ง​มน​เป๋น​สระ แม่นว่า​ตำ​หน้าตี้​ของ​นิกกหิตะ อันว่า​เป๋น​ปยัญจนะ นับ​ว่า​ตั๋ว​อ‍⁠ยูนิโก้ด​ไม้​ซัด​เป๋น​สระ แม่นว่า​ตำ​หน้าตี้​ของ​ปยัญจนะ อันว่า​เป๋น​ไม้​กัก อันว่า​เป๋น​ปยัญจนะ​ตี้​สุด แม่นว่า​ตำ​หน้าตี้​เปลี่ยน​สระ​ยาว​เป๋น​สระ​สั้น​เจ้น ᨸᩮᩢ᩠ᨯ (เป็ด)

วิธี​ลำดับ​อ‍⁠ย่าง​นี้​เกี่ยว​กับ​เครื่อง​หมาย​ตี้​อ‍⁠ยู่​บน​รือ​ไต้ ต้อง​ต๋าม​ภาษา​ไทย​กับ​ภาษา​ลาว​เจ้น เจ้า เกี่ว ชุํ แล ບິ່.

ตั๋ว​อ‍⁠ย่าง:

กำ​ว่า ᨧᩮᩢ᩶ᩣ (เจ้า) แปล๋​รหัส​เป๋น <U+1A27 จ๋ะ, U+1A6E ไม้เก๋, U+1A62 ไม้ซัด, U+1A76 ไม้ขอจ๊าง, U+1A63 ไม้ก๋า>[3]:วักกะ 5 มี่ 29
กำ​ว่า​ ᨾᩢᩣ (มาก) แปล๋รหัสเป๋น <U+1A3E มะ, U+1A62 ไม้ซัด, U+1A63 ไม้ก๋า>
กำ​ว่า ᩃᩪᩢ (ลูก) แปล๋รหัสเป๋น <U+1A43 ละ, U+1A6A ไม้กู๋, U+1A62 ไม้ซัด>
กำ​ว่า ᨶᩮᩢᩣ (เนา) แปล๋รหัสเป๋น <U+1A36 นะ, U+1A6E ไม้เก๋, U+1A62 ไม้ซัด, U+1A63 ไม้ก๋า>
กำ​ว่า ᩋᩫᨶ᩠ᨲᩕᩣ᩠ᨿ (อนตร๋าย) (อ่านว่า อน-ถ-หลาย) แปล๋รหัสเป๋น <U+1A4B อ๋ะ, U+1A6B ไม้ก๋ง, U+1A36 นะ, U+1A60 ไม้สกด, U+1A32 ต๋ะ, U+1A55 ระโฮง, U+1A63 ไม้ก๋า, U+1A60 ไม้สกด, U+1A3F ยะ>

สำหรับ​ไม้​เกี๋ย​กับ​ไม้​กั๋ว​ตัง​อ‍⁠ย่าง วิธี​แปล๋​กือว่า​หาง​ยะ​แล​เจิงวะ[กำ​เมือง​ก่อ ] นับ​อ‍⁠ยู่​อักขระ​ต้น[3]:วักกะ 14.3


ตั๋ว​อ‍⁠ย่าง:

กำว่า ᩈ᩠ᨿᩮ (เสีย) จึ๋ง​แปล๋​รหัส​เป๋น <U+1A48 ส๋ะ, U+1A60 ไม้สกด, U+1A3F ยะ, U+1A6E ไม้เก๋>[3]:วักกะ 5 ตี้ 33
กำว่า ᨸᩖ᩠ᨿ᩵ᩁ (เปลี่ยน) จึ๋ง​แปล๋รหัสเป๋น <U+1A38 ป๋ะ, U+1A56 ละหน้อย, U+1A60 ไม้สกด, U+1A3F ยะ, U+1A75 ไม้​อ‍⁠ยัก, U+1A41 ระ>[3]:วักกะ 14.9
กำว่า ᨲ᩠ᩅᩫ (ตั๋ว) จึ๋ง​แปล๋รหัสเป๋น <U+1A32 ต๋ะ, U+1A60 ไม้สกด, U+1A45 วะ, U+1A6B ไม้ก๋ง>[3]:วักกะ 14.3
กำว่า ᩈ᩠ᩅ᩵ᩁ (ส่วน) จึ๋งแปล๋รหัดเป๋น <U+1A48 ส๋ะ, U+1A60 ไม้สกด, U+1A45 วะ, U+1A75 ไม้​อ‍⁠ยัก, U+1A41 ระ>
กำว่า ᨠᩖ᩠ᩅ᩠᩶ᨿ (กล้วย) จึ๋งแปล๋รหัดเป๋น <U+1A20 ก๋ะ, U+1A56 ละหน้อย, U+1A60 ไม้สกด, U+1A45 วะ, U+1A60 ไม้สกด, U+1A76 ไม้ขอจ๊าง, U+1A3F ยะ>
(<U+1A60, U+1A76> เต้า​กับ <U+1A76, U+1A60> อ‍⁠ย่าง​อ‍⁠ยูนิโก้ด)

นอก​เมือง​ล้านนา ไม้​กั๋ง​ใน​ไม้​ก๋ำ​เขียน​บน​ไม้ก๋า ตี้​เมือง​ล้านนา​ก็​เขียน​ตี้​หลาย​ตี้ - บน​ปยัญจนะ บน​ไม้ก๋า แล​หว่าง​ปยัญจนะ​แล​ไม้ก๋า อ‍⁠ยูนิโก้ด​กอณซอร์เตียม​ได้​บฏิเสธะ​ตั๋ว​อ‍⁠ยูนิโก้ด​ของ​เอง กำว่า ᨷᩴ᩠᩵ᨾᩣ (บํ่มา) (อ่านว่า “บํ่มา”) บ่​ต้อง​ดู​มี​ตั๋ว​สระ​เต้า​กับ​กำ​ว่า “ต่ำ” ไม้​ก๋ำ​จึ๋ง​แปล๋รหัสเป๋น <U+1A63 ไม้ก๋า, U+1A74 ไม้​กั๋ง> กำว่า ᨷᩴ᩠᩵ᨾᩣ (บํ่มา) แปล๋รหัสเป๋น <U+1A37 บ๋ะ, U+1A74 ไม้​กั๋ง, U+1A75 ไม้​อ‍⁠ยัก, U+1A60 ไม้สกด, U+1A3E มะ, U+1A63 ไม้ก๋า> กำว่า ᨲ᩵ᩣᩴ (ต่ำ) ก็ แปล๋รหัสเป๋น <U+1A32 ต๋ะ, U+1A75 ไม้​อ‍⁠ยัก, U+1A63 ไม้ก๋า, U+1A74 ไม้​กั๋ง> ไม้ก๋ำหลวง ก็ แปล๋รหัสเป๋น <U+1A64 ไม้กาหลวง, U+1A74 ไม้​กั๋ง>

U+1A5A ป๊ะเหนือ เป๋น ข้อ​ฉเพราะ กำ​ไต​ขึน​ว่า ᨣᨽᩚ (กั๊ปภะ) แปล๋รหัสเป๋น <U+1A23 ก๊ะ, U+1A3D ภะ, U+1A5A ป๊ะเหนือ>[3]:วักกะ 4

ตั๋ว​อ‍⁠ย่าง​สแดง​ไม้​กั๋ง​ไหล​แล ล ตงลายกือ:

กำ​บาลี​ว่า ᩈᩘᨥᩮᩣ (สงฺโฆ) แปล๋รหัสเป๋น <U+1A48 ส๋ะ, U+1A58 ไม้​กั๋ง​ไหล, U+1A25 ฆะ, U+1A6E ไม้เก๋, U+1A63 ไม้ก๋า>
กำ​ว่า ᨴᩘ᩠ᩃᩣ᩠ᨿ (อ่าน​ว่า ตังหลาย) แปล๋รหัสเป๋น <U+1A34 ต๊ะ, U+1A58 ไม้​กั๋ง​ไหล, U+1A60 ไม้สกด, U+1A43 ละ, U+1A63 ไม้ก๋า, U+1A60 ไม้สกด, U+1A3F ยะ>
กำ​ไต​ลื้อ​ว่า ᨴᩢᩗᩣ (อ่าน​ว่า ตังหลาย) แปล๋รหัสเป๋น <U+1A34 ต๊ะ, U+1A62 ไม้ซัด, U+1A57 ละทังหลาย, U+1A63 ไม้ก๋า>


ฟอนต์ 2

edit

ดู​ตี้​ก่อน


  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 แบบเรียรภาสาล้านนา แบบเรียนภาษาล้านนา. เจียงใหม่. September 2000. Invalid |script-title=: missing prefix (help)
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 วัชรศาสตร์, บุญคิด (2005). แบบเรียรภาษาเมืองล้านนา แบบเรียนภาษาเมืองล้านนา (ภาษา​ไทย). เจียงใหม่: ธาราทองการพิมพ์. Invalid |script-title=: missing prefix (help)CS1 maint: unrecognized language (link)
  3. 3.00 3.01 3.02 3.03 3.04 3.05 3.06 3.07 3.08 3.09 3.10 3.11 3.12 3.13 3.14 3.15 3.16 3.17 3.18 Everson, Michael; Hosken, Martin; Constable, Peter (21 March 2007). "Revised proposal for encoding the Lanna script in the BMP of the UCS" (PDF). Unicode (ภาษา​อังกฤษ).CS1 maint: unrecognized language (link)
  4. Khotsimeuang, Veomany. "Tai Lue: Complex Orthographic Rules: Graphic Blends(I)". SEAsite (ภาษา​อังกริส). สืบเซาะ​เมื่อ 10 June 2018.
  5. 5.0 5.1 Hosken, Martin (28 January 2008). "Tai Tham Subjoined Variants" (PDF). Unicode (ภาษา​อังกริส).
  6. "Tai Tham Ad-hoc Meeting Report (WG2 N3379)" (PDF). Unicode (ภาษา​อังกฤษ). 22 January 2008.CS1 maint: unrecognized language (link)
  7. รุ่งเรืองศรี, อุดม (January 2004). ปจนานุกร๋มล้านนา - ไทย: ฉบับแม่ฟ้าหลวง พจนานุกรมล้านนา ~ ไทย: ฉบับแม่ฟ้าหลวง. เจียงใหม่: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. ISBN 974-685-175-6. Invalid |script-title=: missing prefix (help)
  8. ᩋ᩶ᩣ᩠ᨶ​ᩅ᩵ᩤ COENG ᨣᩨ U+17D2 KHMER SIGN COENG
  9. "The encoding model for Lanna is similar to that for Myanmar and Khmer, using a COENG[8]-like character plus some combining medial-consonant characters."[3]:วักกะ 5