Wp/mag/हजारीबाग मण्डल

< Wp | mag
Wp > mag > हजारीबाग मण्डल

हजारीबाग मण्डल (हजारीबाग जिला) भारतके झारखण्ड राज्यके एगो मण्डल हे । एकर मुख्यालय हजारीबाग हे । २०११ के जनगणनाके अनुसार हजारीबाग मण्डलके जनसङ्ख्या लगभग १५ लाख है । एहाँके जनसङ्ख्या विभिन्न सामाजिक आउ सांस्कृतिक समृद्धीके परिचय दे है । हजारीबाग मण्डल ढेर महत्वपूर्ण खनिज संसाधनसे समृद्ध है, जेकरामे कोइला, लोहा, ताम्बा आउ अभ्रक शामिल है । ई सब खनिज संसाधनके चलते हजारीबाग मण्डल झारखण्ड राज्यके औद्योगिक रूपसे सबसे महत्वपूर्ण मण्डलमे से एक है ।

हजारीबाग मण्डल
हजारीबाग जिला
झारखण्डके मण्डल
Lua error in Module:Wp/mag/Location_map at line 403: देशान्तरला कौनो मान प्रयोग नै कैल गेल.
देस  भारत
राज्य झारखण्ड
प्रमण्डल उत्तर छोटानागपुर
मुख्यालय हजारीबाग
सरकार
  जिलाध्यक्ष श्रीमति नान्सी सहाय, भा प्र से
  लोकसभा निर्वाचनक्षेत्र हजारीबाग (रामगढ़ मण्डल सङ्गे साझा)
  बिधानसभा निर्वाचनक्षेत्र ५ ( सदर, बढ़ी, बरकागाँओ, बरकट्ठा, बरही)
क्षेत्रफल
३५५५ किमी (Formatting error: invalid input when rounding वर्गमील)

विवरण

edit

सुन्दर पर्यटक स्थलसे भरल हजारीबाग झारखण्डमे स्थित है । हजारीबागके अर्थ होवहै हजार बाग वाला आउ ई दु शब्द हजार आउ बागसे मिलके बनल है । एहाँ पर २०१९ फीटके ऊँचाई पर हैल्थ हिल रिसोर्टके निर्माण कैल गेलै हे । ई रिसोर्ट प्रकृतिके गोदीमे बसल है आउ बड़ी सुन्दर है । ई हैल्थ रिसोर्टमे प्रकृतिके गोदीमे रहके स्वास्थ्य लाभ लेल जा सकहै । स्वास्थ्य लाभ करेके साथे-साथे एहाँ ढेर खूबसूरत पर्यटक स्थलके सैर कैल जा सकहै । ई सब पर्यटकस्थलमें हजारीबाग झील प्रमुख है जन्ने वाटर स्पोटर्सके आनन्द लेल जा सकहै । हजारीबाग वन्य जीव अभयारण्य, कैनेरी पहाड़ी आउ रजरप्पा एकर अन्य प्रमुख पर्यटकस्थल है ।

इतिहास

edit

हजारीबाग मण्डलके स्थापना १८३३ ईस्वीमे होलै । वर्तमानमे गिरिडीह, चतरा, कोडरमा, रामगढ़ जे मण्डल है, ई सबके पूरा क्षेत्रफल हजारियेबाग मण्डलमे शामिल हलै । एक अक्तूबर १८८६ मे सरकारी अधिसूचना द्वारा नगरपालिकाके स्थापना होलै । हजारीबागके जनसङ्ख्या लगभग १० हजार हलै । नगरपालिकाके प्रथम चेयरमैन मेजर इजी लिलिङ्ग्टलन हल । फरवरी १९१९ तक नगरपालिकाके चेयरमैन पद पर अङ्ग्रेज सैनिक अफसरे बैठहल । पहिला भारतीय चेयरमैन कालीपद सरकार २७ फरवरी १९१९ मे बनल । १९०० मे ग्रामीण क्षेत्रके विकासला जिला परिषदके स्थापना होलै । जे ग्रामीण क्षेत्रके सड़क, अस्पताल, शिक्षा, काञ्जी हाउस, पेयजल व्यवस्थाके कार्य देखहलै । १९३६ मे खनिज क्षेत्रमे सड़क, स्वास्थ्यके व्यवस्थाला खान परिषदके स्थापना कैल गेलै ।

जनसाङ्ख्यिकी

edit

२०११ मे हजारीबागके जनसङ्ख्या १७,३४,४९५ हलै, जेकरामे पुरुष आउ महिला क्रमशः ८,९०,८८१ आउ ८,४३,६१४ हलन । २०२४ मे हजारीबाग मण्डलके अनुमानित जनसङ्ख्या २१,१०,००० है ।[1]

एकरो देखी

edit

सन्दर्भ

edit
  1. "Hazaribagh District Population Census 2011 - 2021 - 2024, Jharkhand literacy sex ratio and density". www.census2011.co.in. अभिगमन तिथि 2024-10-18.