Wp/lus/Awithangpa

< Wp‎ | lus
Wp > lus > Awithangpa
Voir aussi En bawk la : Zo Lungthu Pathumte, Mizo thuhlaril



Awithangpa (1885-1965) hi a hming tak chu Hmarlûtvunga a ni a, Ralte Lelhchhun hnam a ni.

Awithangpa
<spant style="font-family:Segoe script;">Awithangpa thlalâk i neih chuan rawn thawh la kan läwm hlë ang


A chanchin tlangpui
Hming Awithangpa
Laiah-hming Hmàrlûtvunga
Pian kum Kum 1885
Sülhnu lam
Kutchhûak Thanseii phuahna hlä ladt.
Hriat hlawhna ṭhenkhatte
Hla phuah thiam, hlathu hmang thiam chungchuang.

A chanchin tlangpui edit

Pian leh murna edit

Kum 1885-ah Kanghmun khuaah a lo piang a, kum 1903-ah Maubuang khuaah an kai a.

Hla phuah edit

Awithangpa hi a tlangval chhuah hlimhlawta hla phuah ching ṭan a ni a; a nu pawh hi hla phuah thiam tak a ni a; an inchhun nufa hle a ni. Awithangpa chanchin ziaktu R. Vanlawma chuan a chungchang a sawi dan chuan

"Awithang pa hi hla phuah thiam a ni ringawt lo va, Mizo tawng hi a thiamin, a han ti ti chang te hian Mizo tawng ni ve ngei si, a hriat pawh kan lo hriat tawh sa ni ngei, a hman khawm dan kan thiam ve loh emaw hi a hmang fo ṭhin,"

a ti a ni.

Boral edit

Kawnpui khuaah kum 1965, Ṭau thla ni 11-ah a thi.

Kutchhuak edit

Awithangpa hla phuah zat chiah hi ziaka vawnṭhat vek anih loh avangin hriat a har hle a. Thluk nei hla 300 chuang leh Chhamhla tlem azawng a phuah ngeia hriat a ni. Hla a han phuah hian ṭawngkam thar tih tur ni teh chiam si lo a hmang thiam em em a. Chohar di han tih te leh Ram loh han tih ang chi hi a ni. A thu hman khawm tharte pawh tunah chuan mi tam takin kan hmang tawh a. A hla phuah reng reng hi a kal zat mai a. Chuvangin, a hla phuah leh a thluk hi a inchawih mawi em em a. Awithangpa hla phuah hmasak ber chu -

Ṭuahpui lo Par thlangah vaipuan sen iangin,
Chengrang phirin chhai ka nuam e,
Chungah kulva lo fu rawh,

tih hi a ni a. Hetih hun laia hla lar leh an sak zin ber Chhimthlang Zai thluka a phuah a ni.

Hla phuah thiamzia edit

Awithangpa hla hi a tlangpuia kan thlirin hla phuah thiam a ni tih a lanna pakhat chu, a hun lai hi lehkha ziak la thiam loh lai a ni a. A hla Mizoram mipuiin an hriat theihna pawh hi ziak awm hauh lo va mi rilrua a cham ang ang kha an kalna apiangah a darh ta a ni mai a. Ziak awm lo va darh theih a nih avangin mi pawhin ṭha an ti a ni tih a lang thei a. Chu lo rengah hriat a nuam em em a nih loh chuan ziak awm lo hian a darh theih a rinawm loh. Hriat nuam taka a lo phuah thei hi hla phuah thiam a ni tih a lanna a ni.

A hla kalhmang edit

Midang hming hmerhin Awithangpa hian hla a phuah tam hle a. Thanseii phuahna te, Chawngthangpuii phuahna te, Chhingpuii phuahna te, Chhungi phuahna te, Lalliannguri phuahna te, Saingeni phuahna te, Zairemthangi phuahna te, Biakthanthuami phuahna te, Zadaii phuahna te, Rotuahi phuahna te, Lalpawngi phuahna te, Thangkungi phuahna te, Darrohnuni phuahna te, Pu Menga leh a nupui Darziki tana a phuahna te, Chali a phuahna te, Liansawii leh a u Zairema a phuahna te, Lalchani a phuahna te, Hrangliana a phuahna te, leh mimal tam tak a phuahna hlate hi a tam hle a. Chu mai bakah khuarel thil chi hrang hrang a phuahna te, Sunna hla te, Pathian Chawimawina hla te, Lawmthu sawina hla te leh Infuihna hla a phuah te hi a tam em em bawk a ni.

A hla phuah hi miin ṭha an ti a. Hun rei tak hnuah ziaka awm hauh lo, a hla te ziaka vawnṭhat tuma hmalak a nih laia mi rilruah a hla tam tak alo la cham reng leh heti zat ziaka vawnṭhat tur a lo la awm hi a mak hle a. Hei hi Awithangpa ropuina pakhat a ni. A hla thu ah hian mi la hman ngai loh a hmang tamin, Mizo ṭawng a tihausa a, Diriallova nena an inphuah tawnna ang chi lovah chuan dam thlap vek a ni a; hla thu hman a thiam vang leh thian a ngah avangin Diriallova pawh hian a ngam lo ni berin a lang.

A hla phuah ṭhenkhat edit

  Chanchin kimchang : Awithangpa kutchhuak

Chawp leh chilha hla phuah zung zung thei mi a ni a. A hla phuahte hi ngaihtuah hmasa lo va a phuah zung zung a ni tlangpui. A hla phuah zinga panga(5) chauh lo tarlang ila:

  • A nupui a hel laia a hla phuah:

Sawi tam leh tlangrel i dawn em ni
dawn kher hlei suh,
Khiangawi ang che Nunnemte,
kan run chhungah,
I chawi ang tuai duh Lalsangluaia,

  • Maubuang khua aṭanga pem tura an sawm tuma a chhanna hla:

Tu lallai zu mah a thlum bil lo,
Hmawng ang ka pem lo nang e Lalawithangpa,
Belh lai Laldanga ka then thei lo.

  • Chhimtir no vak vai a phuahna:

I nu khawnge i pa khawnge maw an awm le?
Lalawithangpa rairah riang keimah iang a,
Lam lai ah ar ang i lo vaih chu.

  • Kum 1959-a MZP in Jeep-a Aizawla an phurh chhoha a phuah:

MZP châng rel a sual ngai lo,
Khawmual lawngleng motor runah Awithangpa,
Senmei laitha-in mi hruai vung vung.

  • A tar hun tur a ngaihtuahnaa a hla phuah:

Kan lenlai nghil nghiala di kan chhai,
Haiang tar leh sakhmel chul tur Awithangpa’n,
Ka dawn khawl lung reng a awi thei lo.

tih te hi.

Thulâkna edit

  • Chawngthu, Tluanga, Mizo Thuhlaril Hmasawn Dan - Part 2, misual.com thuziak [[1]]
  • Khiangte, Laltluangliana, Mizo Hla Leh Chhamhlate, L.T.L. Publications, Aizawl, chhuah 1-na, kum 2009.