Wp/kiu/Beluçki

Beluçki jü zonê do İrankiyo zımeo rozawano ke verozê rozakotena İrani, verozê Afğanıstani u rozawanê Pakıstani, yanê Beluçıstan de qesey beno.

Beluçki de, zê Rexşanki (Serhedki), Pencgurki, Kelarki, Serawanki, Laşarki, Kêçki, lehçê verê dengızi u Beluçkiyê rozakotena Hilli, mıxtelıf diyaleki estê.

Gramerê Beluçki sero

Peybendê şexsu

Jükek

Kes	Peybendê Beluçki	Peybendê Zazaki
1.	–â(n)	-an
2.	-e	-ay
3.	-i	-o (neri) / -a (ma[y])

Xêlê

Kes	Peybendê Beluçki	Peybendê Zazaki
1.	–ê	-ime
2.	-e	-ê
3.	-â	-ê

Halê namu

Beluçki de dı halê namu estê:

-	Hal	Ebe Latinki
1.	Halo rast	casus rectus
2.	Halo çewt	casus obliquus

Halo rast de zemirê kesu

Beluçki	Zazaki
man	ez
to	tı
â	o (neri) a (ma[y])
mâ	ma
şumâ	şıma
ân	ê

Halo çewt de zemirê kesu

Beluçki	Zazaki
manâ	mı[n]
tarâ	to
ây	[d]ey (neri) [d]aê (ma[y])
mârâ	ma
şumâ râ	şıma
âyân	[d]inan

Zemirê wayiriye

Beluçki	Zazaki
manî	yê mı[n]
tay	yê to
âyî	yê [d]ey (neri) yê [d]aê (ma[y])
me	yê ma
şume	yê şıma
âyânî	yê [d]inan

Waxtqesey

Beluçki de halo ergatif ki esto. Cokao ke ontisê waxtqesu, waxtê veri de gorê waxtqesunê transitif u intransitifu beno:

Waxto verên [ebe ho diyo] (preterite)

Waxtqeseo intransitif

Beluçki	Zazaki
man şutô	ez şiyane

Waxtqeseo transitif

Beluçki	Zazaki
manâ guşt	mı[n] vat

Beluçki	Zazaki
manâ tao dîst	mı[n] tı diya

Waxto verên [gumankerdene] (perfect)

Beluçki	Zazaki
man şutagô	ez şiyane
manâ guşta	mı[n] vato

Waxto verêni ra raver (pluperfect)

Beluçki	Zazaki
man şutagitô	ez şi bi
manâ guştaga	mı[n] vati bi

Waxto verên [raverberdene] (imperfect)

Beluçki	Zazaki
man buşutenô	ez bışiyêne
manâ buguşteno	mı[n] bıvatêne

Alfabê Beluçki

Aa, Áá, Bb, Dd, Ďď, Ee, Ff, Gg, Ĝĝ, Hh, Ii, Íí, Jj, Kk, Ll, Mm, Nn, Oo, Pp, Qq, Rr, Řř, Ss, Šš, Tt, Ťť, Uu, Úú, Vv, Ww, Xx, Yy, Zz, Žž.

Herfê vengıni

Beluçki de hirê herfê vengınê kılmeki (a, i, u), phonc ki herfê vengınê dergi (â, î, û, ê, ô) estê.

Diftongi

Beluçki de dı diftongi estê: ay, aw

Qayt ke

• Qesebendê Beluçki

Çımey

• Elfenbein, 1989 u Jahani, 1989
• Xerita Diyalektunê Beluçki