Spis Svadeša (ang.: Swadesh list) jest klasičny spis slov, ktory vključaje sravniteljno universalne koncepcije dlja cěljev leksikostatistiky. Prěvody spisa Svadeša na red jezykov dozvaljajut izslědovateljam izčisliti měru jih rodstva. Jih koristajut v leksikostatistikě, kvantitativnoj analizě rodstva jezykov, i glotohronologiji, datirovańju razhoda jezykov. Vslěd jestvovańja reda raznyh spisov avtory takože koristajut termin "spisy Svadeša".
Amerikansky jezykoznavec Moris Svadeš byl konsultantom Asociacije medžunarodnogo pomočnogo jezyka (ang.: International Auxiliary Language Association, IALA), ktora standardizovala i opublikovala umětny jezyk interlingva.[1] V svojej rolji Svadeš stvoril spisy 100 i 200 osnovnyh terminov slovosbora, ktore vslěd stali znane kako spisy Svadeša. Finalny spis Svadeša imal 100 slov i byl opublikovanym v 1971 godu poslě jego smrti.
Spis iz 207 slov
editNajvyše koristajemy spis Svadeša imaje 207 slov i byl adaptovanym iz truda Svadeša 1952 goda, v ktorom bylo 215 slov. Medžuslovjanska verzija spisa izgledaje tako:
- ja
- ty
- on/ona/ono
- my
- vy
- oni/one
- tutoj, tuta, tuto
- toj, ta, to
- sde/ovde, tu
- tam
- kto
- čto
- kde
- kogda
- kak
- ne
- vse
- mnogo
- nekoliko
- nemnogo, malo
- drugy, iny
- jedin
- dva
- tri
- četyri
- pet
- veliky
- dolgy
- široky
- tolsty, debely
- težky
- maly, malenjky
- kratky
- vuzky
- tenky
- žena
- muž
- člověk
- děte, čedo
- žena, supruga
- muž, suprug
- mati, mama
- otec, tata
- zvěr, životina
- ryba
- ptica
- pes
- voš
- zmija
- črv, črvjak
- drěvo
- lěs
- palka
- plod, ovoč
- sěme, sěmena
- list
- korenj
- kora
- cvět
- trava
- vrvka, šnur
- koža
- meso
- krov
- kost
- tuk, salo
- jajce
- rog
- hvost, ogon
- pero
- vlasy
- glava
- uho
- oko
- nos
- usta
- zub
- jezyk
- nogot
- stopa
- noga
- kolěno
- ruka, dlanj
- krilo
- brjuho, trbuh
- vnutrnosti, vutraby
- šija
- hrebet
- prs
- srdce
- hepa, jetra, pečenj
- piti
- jedati, jesti
- gryzti, kusati
- sosati
- pljuvati
- bljuvati
- duti
- dyšati
- smějati se
- viděti
- slyšati
- znati
- mysliti, dumati
- njuhati
- bojati se
- spati
- žiti
- umirati
- ubivati
- boriti se
- loviti
- udariti, biti
- rězati, sěkti
- razděliti
- zaklati, bodati
- drapati
- kopati, ryti
- plavati
- lětati
- hoditi, idti
- prihoditi, prijdti
- ležati
- sěděti
- stojati
- obračati
- padati
- davati
- držati
- stiskati
- treti
- myti, umyti
- utirati
- tegnuti
- phati
- vrgati, kydati
- vezati, svezati
- šiti
- sčityvati, čisliti
- govoriti, skazati
- pěvati
- igrati
- plyvti
- tekti
- zamrznuti, ohladěti
- puhnuti
- solnce
- Měsec, Luna
- zvězda
- voda
- dožd
- rěka
- jezero
- morje
- solj
- kamenj
- pěsok
- pyl
- zemja
- oblak
- mgla
- nebo
- větr
- sněg
- led
- dym
- ogonj
- popel
- paliti, žegti, gorěti
- draga, put
- gora
- črveny
- zeleny
- žolty
- běly
- črny
- noč
- denj
- god, rok, lěto
- teply
- hladny
- polny
- novy
- stary
- dobry
- zly, nedobry
- gnily
- nečisty
- prěmy, ravny
- obly, krugly
- ostry
- tupy
- gladky, ravny
- mokry
- suhy
- pravilny, popravny
- blizky
- daleky
- pravy, desny
- lěvy
- pri, u, vodle, pored
- v, vo
- s, so
- i
- ako, jestli
- zato že, zatože, tomu že, ibo
- ime
Iztočniky
edit- ↑ Esterhill, Frank. 2000. Interlingua Institute: A History. New York: Interlingua Institute.
Vněšnje linky
edit- Spis spisov Svadeša v anglijskom Vikislovniku
- Tutoj članok imaje prěvod iz članka "Swadesh list" v Vikipediji na anglijskom (spis avtorov; dozvoljeńje CC BY-SA 4.0).