Wp/isv/Nauka

Nauka (ang.: science) je nazva objasnjajuča vsake usilovanja ljudij k poznanju kako svět vokrug nas rabotaje i čemu. Jej cěljom je najdti obyčne pravdy i vse pravila vladajuče kosmosom. Nauka i mnogo galuzij i větok, ktore byli tvorjene s časom kako razvivala se věda ljudij o světu i rastli naše tehnične možnosti.

Metoda naukova

Da by raziskyvanje vsegdy davalo pravilne poslědstva soglasne s pravdoju, ktore možno vo vsaky čas pri dobryh uslovjah odtvarjati, črěz stolětja naučniki izrabotali sbirku pravil, ktora to dozvaljaje:

1. Definicija pytanja
2. Observacije, sbiranje informacije i resursov
3. Stvorjenje hipotezy potencijalno objasnjajučej někako javjenje
4. Testovanje hipotezy odpravjanjem eksperimenta i sbiranjem danyh povtorimym sposobom
5. Analiza danyh
6. Interpretovanje danyh i izvodženje konkluzij, ktore služet kako izhodny punkt za novu hipotezu
7. Publikovanje rezultatov
8. Ponovno testovanje (često realizovano drugymi naučnikami)

Kriterijami, ktore dolžen izpolnjati každy eksperiment, sut:

• povtorimost
• nezaležnost od mněnja naučnika
• nezaležnost od logičnyh bludov

Razděl domenov vědy

Razděl Kena Wilbera

Podolg razděla togo avtora jestvujut četyri razděly, ktore kompletno organizujut cělu vědu znajemu člověku. Na bazě knigy možno grafično pokazati domeny vědy na razkladu koordinatov, kde horizontalny uravenj x - individualističny/kolektivny, a vertikalny y - vnutrna, vněšnja

Q1

Věda vnutrna individualistična (ang.: internal individual), kde imamo:

• emocije i čuvstva (psihologično)
• nastrojenje
• logika i myslji

Q2

Věda vněšnja individualistična (ang.: external individual), kde sut:

• věda člověka o svojem organizmu
• fizične čuvstva
• refleksy i instinkty

Q3

Věda vnutrna kolektivna (ang.: internal collective), tut možno položiti:

• jezyky
• kulturu
• sistemy cěnnostij
• pogledy na svět

Q4

Věda vněšnja kolektivna (ang.: external collective), kde sut:

• prirodne nauky
• tehnologija i inženjerstvo
• arhitektura
• ekonomija, logistika, transport

Klasy vědy podolg Andersona

• Věda faktov – člověk potrěbuje znati bazove fakty o někakoj disciplině, da by razrěšati praktične problemy
• Věda koncepcijna – člověk vidi svezi i relacije medžu sdanlivo slučajnymi informacijami
• Věda proceduralna – člověk znaje metody iskanja informacij, kako koristati iz njih, kako sbirati resursy i razrěšati praktične problemy
• Věda metakognitivna – člověk uznavaje svoju svědomost i možnost poiskyvanja vědy

Taksonomija učenja podolg Blooma:

poznavanje (ang.: cognitive)

Takoju metodoju člověk uči se črěz pametanje někakoj informacije, jej srazuměnje, skoristanje s njej, analizu, jej ocěnku i stvorjenje někakoj věči hvala toj informaciji - "mozg".

vzajemodějanje (ang.: affective)

Ta metoda lětaje vokrug emocij, čutja, čuvstva, "srdca".

psihomotoričnost (ang.: psychomotor)

Nauka prěz dělanje věčij - pamet muskularna, ruh ruky ili těla, trenirovanje - "muskul".

Žrla

• https://www.britannica.com/science/science
• The Four Quadrants: A Map of All Knowledge and Human Experience na JuTubě
• A Theory of Everything — Ken Wilber
• https://en.wikipedia.org/wiki/Scientific_method
• https://thesecondprinciple.com/essential-teaching-skills/blooms-taxonomy-revised/