Ὁ Λουδοβίκος Λάζαρος ΖΑΜΕΝΧΟΦ (Ludwik Lejzer Zamenhof, 15 Δεκεμβρίου 1859 – 14 Ἀπριλίου 1917) Ῥωσο-Ἑβραῖος ὀφθαλμολόγος ἦν, φιλόλογος καὶ ὁ εὑρετὴς τοῦ Ἐσπεράντο, τῆς δημοφιλοτάτης τεχνητὴς γλώττης μέχρι σήμερον. Οἱ μητρικαὶ γλῶτται αὐτοῦ ἦσαν ἡ Ρωσική καὶ ἡ Γίντις ἀλλά ὡμιλεῖν κάλλιστα ἐπίσης τὴν Πολωνικὴν γλῶττάν τε καὶ τὴν Γερμανικήν. Ὕστερον ἔμαθε ἔτι τὰ ἰδιώματα Γαλλικόν, Λατινικόν, Ἐλληνικόν, Ἑβραϊκόν καὶ Ἀγγλικόν. Χρόνων διατρεχόντων προσεῖχε τὸν νοῦν καὶ ἐπὶ τὰς κἀτῷ γλώσσας: τὴν Ἰταλικήν, τὴν Σπανικήν, τὴν Λιθουανικήν.
Οἱ πρῶτοι χρόνοι
editὉ Ζαμένχοφ ἐγεννήθη ἐν τῇ πόλει Μπιάλιστοκ, μιᾶς περιοχῆς ἣ τήμερον τῇ Πολωνίᾳ ἐστίν ἀλλά τότε τῇ Ῥωσικῇ Αὐτοκρατορίᾳ ῆν. Οἱ τῆς πόλεως κατοικοῦντες ἀποτελοῦντο ἀπὸ τριῶν βασικῶν ἐθνικῶν μερῶν: Πολωνών, Λευκορωσὼν καὶ πολλῶν Ἑβραίων. Ἀχθόμενος ἐπὶ ταῖς πολλαῖς διαμάχαις μεταξὺ αὐτῶν ὑπέθεκε τὴν βασικὴν αἰτίαν τοῦ μίσους εὑρίσκεσθαι ἐν τῇ ἀσυνεννοησίᾳ τῷν ἀστών, κοινῆς γλώττης λειπούσης. Τέτοια γλῶττα ἐστῷ ουδέτερον ἐπικοινωνιακόν μηχάνημα μεταξὺ ἀνθρώπων διαφορετικοῦ ἐθνικοῦ καὶ γλωττικοῦ ὑποβάθρου.
Ὡς μαθητὴς ἐν τῷ λυκείῳ τῆς Βαρσοβίας, ὁ Ζαμένχοφ ἐπειρᾶ δημιουργεῖν ἕνα εἶδος διεθνοῦς γλώττης γραμματικῆς πλουσίας τε καὶ πολυπλόκης.Ὅταν ἐσπούδασε τὴν Ἀγγλικὴν γλῶτταν αὐτῷ δῆλον ἠν ὅτι πρέπει τὴν διεθνή γλώτταν ἔχειν σχετικὴν καὶ ἁπλῆν γραμματικὴν σὺν εξευρηθέσι ρήμασι.
Ὡς τὸ ἔτος 1878 τὸ πρόγραμμα μιᾶς γλώττης Lingwe uniwersala πάνυ ἕτοιμον ῆν. Ἀλλά ὁ Ζαμένχοφ ῆν λίαν νέος ἵνα αὐτὸς ἐκδίδῳ διδακτικὴν βίβλον. Ἀμέσως μετὰ τὴν σχολὴν ἐσπούδασε τὴν ἱατρικὴν τέχνην ἐν ταῖς πόλεσι τῆς Μόσχας καὶ τῆς Βαρσοβίας. Τω ἔτει 1885 ὁ Ζαμένχοφ ἔλιπε τὸ πανεπιστήμιον καὶ ἀνέωξε πρακτῷρείον ὀφθαλμολογικόν. Τῷ αὐτῷ χρόνῳ ἐπετήδευον τὸ πρότερον σχέδιον μιᾶς διεθνοῦς γλώττης.
Ἡ ἀνάπτυξις καὶ ἡ διδασκαλία τοῦ Esperanto
editΔύο χρόνους ἐπεμελείτο ἐκδόσθαι βιβλιάριον περιγραψόμενον τήνδε τὴν γλῶτταν. Τελικῶς ἔλαβε οἰκονομικὴν βοήθειαν ἀπὸ τοῦ μέλλοντος πεθερόυ. Τῷ ἔτει 1887 εξέδωκε τὸ βιβλίον μετὰ τοῦ τίτλου Lingvo internacia. Antaŭparolo kaj plena lernolibro (=Διεθνής γλῶττα. Πρόλογος καὶ πλήρες κείμενον) ὑπὸ τοῦ ψευδωνύμου "Doktoro Esperanto / Ἐλπιδοφόρος ἱατρός", ἀπ’ὅπου καὶ προέρχεται τὸ ὄνομα τῆς γλώττης. Κατὰ τὴν γνώμην τοῦ Ζαμένχοφ αὐτὴ ἡ γλῶττα μὴ ᾖ μόνο ἕνα ἐπικοινωνιακὸν μηχάνημα, ἀλλὰ καὶ πόρος τις εἰς τὴν εἰρήνην καὶ τὰς σπονδάς μεταξύ διαφορετικῶν ἀνθρώπων καὶ πολιτισμών. Μεταξὺ τῶν πολλῶν καθημεριωῶν κόπων μετέφρασε εἰς τὸ Ἐσπεράντο μ.α. ὁλὴν τὴν Παλαιὰν Διαθήκην.
Ὁ Δρ Ζαμένχοφ καὶ ἡ σύζυγός αὑτού εἶχον τρεῖς παίδας: δύο θυγατέρας, τὴν Σοφίαν καὶ τὴν Λιντίαν, καὶ ἕνα υἱόν, τὸν Άνταμ. Η Λιντία Ζαμένχοφ ἐξεδήλωσε μεγάλον ἐνδιαφέρον εἰς τὸ Ἐσπεράντο καὶ εγένετο διδάσκαλος τῆς γλώττας ἀποδημοῦσα διὰ ὅλης τῆς Εὐρώπης καὶ τῆς Βορινῆς Ἀμερικῆς. Τῇ φιλία αὑτῆς μετὰ τῆς Μάρθα Ροῦτ ἡ Λιντία ἐδέξατο τὸν Μπαχαουλὰχ γεγωνυῖα ὦν μέλος τῆς Πίστεως Μπαχάι. Η Πίστις Μπαχάι ὑποστηρίζει, ὡς μίαν τῷν κοινωνικῶν ἀρχῶν ἑαυτῆς, ὅτι ἀναγκαῖον ᾖ ἀνθρώπους ὅλων τῶν ἐθνῶν αἱρεῖσθαι μίαν βοηθητικὴν παγκόσμιαν γλῶτταν. Οἱ παῖδες τοῦ Ζαμένχοφ ἐφονεύθησαν ἐν τῷ Ὁλοκαυτώματι.
Ὁ Ζαμένχοφ θεωρεῖται καὶ δὴ καὶ θεός ὑπὸ τῆς θρησκείας Ὀμότο ( Oomoto ή 大本 ). Ἔθανε ἐν τῇ Βαρσοβίᾳ ἐν τῷ χρόνῳ τοῦ Παγκοσμικοῦ Πολέμου.
Ὀνοματοδοσίες
editὉ πλανητοειδῆς (1462) Zamenhof ἔλαβε τὸ ὄνομα αὑτοῦ πρὸς τιμὴν τοῦ Ζαμένχοφ. Ἀνηκαλύφθη τῇ 6 Φεβρουαρίου τοῦ 1938 ὑπὸ τοῦ Ύργιο Βάισαλα.
Πολλαὶ ὁδοὶ παγκοσμίως ἔλαβον τοῦτο τὸ ὄνομα. Ὑπάρχουσιν π.χ. δρόμοι τοῦ ὀνόματος Ζαμένχοφ ἐν ταῖς πόλεσι τοῦ Ἰερουσαλὴμ καὶ τοῦ Τέλ Ἀβὶβ ἐν τῷ Ἰσραήλ.
Βλέπε ἐπίσης
editΠηγή
editλἘξωτερικοὶ σύνδεσμοι
edit