Kiulu nopo nga' iso kakadayan tokoro id siriba do watas Tuaran, Pantai Barat Sabah, Malaysia. Kiulu diti nogi nga' otutunan sabaagi iso kinoyonon do tombuluyon id watas Tuaran tu' haro mogikaakawo kinoyonon do tumombului di kagayat ginawo miagal do aktiviti mimbangkar (water rafting activities. Sinodu nopo Kiulu mantad Kota Kinabalu nga' 47 kilometer, om jarak nopo Kiulu mantad Tuaran nga' 23 kilometer. Kiulu nopo diti nga' haro no mantad po era-kolonial om iso mukim id watas Tuaran (dondo nopo nga' nokoingkakat sabaagi watas koduo tokoro id watas Tuaran kalapas daerah tokoro Tamparuli, kakadayan utama di osomok).
Kiulu | |
|---|---|
 Dewan Kiulu | |
| Etymology: Pokok 'Tulu' (Buluh Kecil) | |
| Lua error in Module:Wp/dtp/Location_map at line 524: Unable to find the specified location map definition: "Module:Wp/dtp/Location map/data/Malaysia Timur" does not exist. | |
| Coordinates: 6°3′28″N 116°16′54″E / 6.05778°N 116.28167°E | |
| Negara |  Malaysia |
| Negeri | Template:Flag/core |
| Bahagian | Pantai Barat |
| Daerah | Tuaran |
| Government | |
| • DUN | Yang Berhormat Datuk Joniston Bangkuai (GRS-PBS) (Kiulu)  25px |
| Population (2010) | |
| • Total | 342 |
| Populasi di sekitar Kiulu. | |
| Time zone | MST |
| Area code | 088 |
| Kawasan Kejiranan | Tamparuli, Telipok, Pekan Nabalu |
| Tamu Mingguan | Selasa |
Etimologi
Nontodon do Kiulu
Tumanud toud mogigion id Kiulu, ngaran Kiulu nopo nga' naanu mantad do poring tokoro di lohowon do Tulu ii sumuni id piras do bawang. Kiulu di pogulu po aiso ngaran spesifik, nga' gama do ogumu puun di sumuni id disan do bawang. Mantad dii, mogigion do hilo mumbal mingintong om mimpanau id kinoyonon dii om mamarait do Kitulu ii kirati do kinoyonon di haro puun do Tulu. Maid-laid, istilah Kitulu diti sinumimban do Kiulu om nosiliu sabagi ngaran rasmi do Pekan Kiulu.[1]
Demografi mogigion
Etnik
Ginumu mogigion id Kiulu
Id siriba nopo nga' ginumu mogigion id posorili Kiulu antakan di toun 2010 tumanud tinimungan etnik, kinoyonon Pihak Berkuasa Tempatan om negeri, Malaysia;
| Ginumu mogigion tumanud tinimungan etnik, kinoyonon Pihak Berkuasa Tempatan om negeri, Malaysia, 2010[2] | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Toun | Melayu | Kadazan/Dusun | Bajau | Murut | Bumiputera Lain | Cina | India | Lain-lain | Okon ko' Warganegara Malaysia | Ginumu koinsanai |
| 2010 | 4 | 290 | 6 | 2 | 17 | 8 | - | 8 | 7 | 342 |
| 2020 (Timpu dumontol) | ||||||||||
Koulunon
Id siriba nopo nga' ginumu mogigion id posorili Kiulu ontok toun 2010 tumanud pamabakan koulunon miagal id siriba;
| Jantina[2] | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Toun | Kusai | Tondu | Ginumu | ||
| 2010 | 175 | 167 | 342 | ||
Kinoyonon Kagayat Tutumombului
Kiulu White River Rafting
Aktiviti mimbangkar id Sungai Kiulu nopo nga' pamagayat utama tutumombului ii orohian do kaagaan di osuhatan om santai. Sungai Kiulu noklasifikasi sabaagi Gred 1 gisom Gred 2 poposiliu do aktiviti di bobos kosudong montok taang kotimpuunon. Sinodu mimbangkar bobos tosdu nopo nga' 15 kilometer sokiro akawas o waig om 7 kilometer id kinawas waig di koubasan, ii maganu timpu 1 gisom 2 jaam. Syarikat Riverbug Traverse Tours Sdn Bhd nopo nga' pongondali aktiviti Kiulu White River Rafting.
Zip Borneo – 360° Of Adventure!
Zip Borneo – 360° Of Adventure! nopo nga' iso kinoyonon The Adventure Centre (TAC) id siriba kendalian do syarikat Ability Expeditions miampai pisokodungan do Asia Ability. Kinoyonon Zip Borneo nopo nga' nowonsoi om noukab kumaa tutumombului antakan di Magus toun 2012, om pengarah urusan Zip Borneo dii nopo nga' i David Powell. Struktur kemudahan Zip Borneo ii nowonsoi do syarikat Fieldskills Adventures om pongurus syarikat dii nopo nga' i Saimon Amos. Zip Borneo Kiulu nopo nga' poingion id The Adventure Centre (TAC) ii miinsomok do disan Sungai Kiulu om maganu timpu lobi kurang 45 minit mantad Kota Kinabalu kumaa Zip Borneo Kiulu. Aktiviti di potoundaon nopo nga' miagal do Zip-line, Wall climbing, High rope challenges, Abseiling om Archery. Suai ko' iri, syarikat dii nogi nga' papaharo aktiviti suai miagal do sumuang do talun (Jungle Trekking), projek kemasyarakatan (CSR), aktiviti teambuilding om suai-suai po. The Adventure Centre (TAC) nogi nga' iso kinoyonon strategik montok tutumombului montok monikmati kopokitanan di olumis om tongus di atamis. Kopokitanan id kinoyonon di poinfokus kumaa bawang di sondii om talun id posorili dau. Tutumombului unsubon do momonsoi slot timpu tempahan montok popouhan pongoturan timpu om popoindalan aktiviti Zip Borneo.
Id siriba nopo nga' slot mangampal montok Zip Borneo;
| Slot mangampal | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Sesi Kosuabon | Sesi Sodopon | ||||
| 9.00AM – 9.30AM | 01.00PM – 01.30PM | ||||
| 10.00AM – 10.30AM | 02.00PM – 02.30PM | ||||
| 11.00AM – 11.30AM | 03.00PM – 03.30PM | ||||
| 12.00AM – 12.30AM | 04.00PM – 04.30PM | ||||
Pusat Rekreasi Tagal Kampung Poturidung Kiulu
Pusat Rekreasi Tagal id Kampung Poturidong Kiulu nopo nga' goos do mogigion kampung miampai tapanai mantad Jabatan Perikanan Sabah. Asil mantad sistom Tagal toi ko' Bombon nakaanu mamagayat do rahi tutumombului montok mumbaya om mamaamain miampai sada id bawang dii. Suai ko' iri, Pusat Rekreasi Tagal Kampung Poturidong nogi nga' popotounda kinoyonon montok porkhemahan, perkelahan om walai tundorongon montok tutumombului di korikot. Tutumombului di kirahi montok papaharo aktiviti santai milo rumikot id Pusat Rekreasi diti miampai kadar bayaran di oshuatan.[3]
Kondis Point Kiulu Sabah - Campsite and Picnic Centre
Kondis Point nopo nga' kinoyonon porkhemahan di otutunan kopio om longkod berkelah montok tulun ginumuan. Sinodu nopo nga' lobi kurang 1.5 jaam mantad longkod kkadayan Kota Kinabalu om maganu timpu 30 minit mantad kakadayan tuaran. Sokiro orohian ko berkhemah, berkelah toi ko' monikmati do tadau tosodu mantad kakadayan om magai timpu kikualiti id disan do bawang di otoronong maya monikmati posorili montok sangadau. Program-program di haro id Kondis Point nopo nga' miagal do berkhemah, rafting, berkelah, mangkaau, koposolimbahan koubasanan om tradisional,monsu bawang, minsingilo mogonsok taakanon koubasanan.[4]
Mara Kara Hill and Eco Tourism Kampung Sinalapak - Hiking and Camping
Mara Kara & Eco Tourism Kampung Sinalapak nopo nga' iso kinoyonon ekotombuluyan labus kakadayan ii papaharo aktiviti rekreasi soliwan miagal do hiking, aktiviti waig om suai po. Kinoyonon diti nopo nga' otutunan kopio miampai aktiviti hiking montok tutumakad. Kinawas do Nulu Mara Kara nopo nga' 2,103 kaki om takadon nopo nga' nosorilian do flora om fauna solinaid pamanahon 9 kilometer kumaa Nulu Mara Kara kaanu manahak kababasan ginawo kumaa tutumakad ii hiking kumaa Mara Kara. Solinaid tindalanon hiking dii nopo nga' popokito do posorili di otomou, suai ko'iri, wayaan di kaaga do fizikal, mental om emosi tutumakad nogi nga' kaanu mamagayat kumaa di orohian do aktiviti rekreasi. Kinoyonon diti nogi nga' kosudong montok popotounda do tumakad Nulu Kinabalu tu' kaanu moniis kagarasan do tutumakad.
Suai-suai
- Kiulu Farmstay
- Kiulu Quad Biking
Koubasanan
Badi
Monikid kosuabon tadau Mirod,[5] 'Tomu' (badi poingukab koubasanan) pohoroon id pekan Kiulu. Id tomu diti, taakanon rahat, tiinumon koubasanan, tinunturu om kakamot-kakamot suai mantad Kiulu om kinoyonon posorili bolion om pobolion.
Sukuon
- ↑ "Asal-Usul Pekan Kiulu". ppik-pekankiulu.blogspot.com. 2011-11-29. Linoyog ontok 2009-08-09.
- ↑ 2.0 2.1 "Jumlah penduduk mengikut kumpulan etnik, kawasan Pihak Berkuasa Tempatan dan negeri, Malaysia, 2010" (PDF). 2012-02-27. Archived from the original on 2012-02-27. Linoyog ontok 2020-03-01.
{{cite news}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) - ↑ "Pelancongan dan Rekreasi". www.celcom1cbc.com. 2014. Linoyog ontok 2020-01-21.
- ↑ "Kondis Campsite Poturidong Village, Kiulu". sabahruraltourism.com. Linoyog ontok 2020-01-21.
- ↑ "Things to do Tamu (Weekly Market) in Sabah". sabahtourism.com. 2018-05-15. Linoyog ontok 2019-12-07.