Wp/chn/Utqiaġvik, alaska-iliʔi

< Wp | chn
Wp > chn > Utqiaġvik, alaska-iliʔi

Utqiaġvik (Barrow), ixt tʰawn kʰapa alaska-iliʔi ukuk. iləp saya-kʰapa-kʰul-iliʔi-iwa tʰawn kʰapa kʰanawi bastən-iliʔi Utqiaġvik. q’winəm-taɬlam-tak’umunaq tilixam ɬaska miɬayt kʰapa Utqiaġvik, bət kʰəpit taɬlam-ixt tʰawn kʰapa alaska manaqi-hayash pi Utqiaġvik. hayu inupiat-tilixam ɬaska miɬayt kʰapa Utqiaġvik.

Utqiaġvik
Utqiaġvik (iñupiatun)

Utqiagvik/Barrow (bastən-wawa)

File:Seal of Utqiagvik, Alaska.gif
chaku-tənas: ???
iliʔi: bastən-iliʔi
tənəs-iliʔi: alaska-iliʔi
qʰənchi-hayu tilixam: 4,927 (kʰapa 2020)
qʰənchi-hayu iliʔi: 21 sq mi (56 km²)
ZIP-kʼwinin-ikta: 99723
ɬax̣ayam kʰapa Utqiaġvik.
kʰanish-bon-"q’əlax̣ən" wik-saya saltsəqw.

uk nim

edit

iləp 2016, Utqiaġvik munk uk tʰawn-nim kʰapa bastən-wawa: Barrow. kʰapa iñupiat-tilixam ɬaska ləlang, mayka wawa Utqiaġvik pus "qʰa [nsayka] t’ɬap lalasin. t’ɬunas wik ixt ɬush nim Utqiaġvik, qʰiwa anqati iñupiat-tilixam ɬaska kəmtəks ukuk iliʔi kakwa Ukpeaġvik "qʰa [nsayka] iskam "snu-waxwax" (Bubo scandiacus)," anqati kakwa Utqiaġvik iñupiat-tilixam ɬaska kəmtəks ixt x̣luyma iliʔi.[1]

anqati

edit

iñupiat-tilixam ɬaska chaku kʰapa ukuk iliʔi wik-saya 500 AD. alta mayka t’ɬap dret-ul iliʔi-haws wik-saya Utqiaġvik. bastən-iliʔi iskam alaska-iliʔi kʰapa 1867, pi kʰapa 1888 bastən ɬaska munk-miɬayt ixt pʰliye-haws kʰapa Utqiaġvik.

kʰapa 1988, ɬun kʰaliponiya gli-kʰwanish ɬaska chaku kikwəli ays wik saya Utqiaġvik, pi ɬaska chaku wik-saya-miməlust. ixt hayash ləshən-ship ɬq’up ukuk p’iɬiɬ ays pus munk-yeʔlan ukuk ɬun kʰwanish. makwst kʰwanish ɬaska k’ilapay kʰapa kʰaliponiya-iliʔi bət ixt kʰwanish yaka miməlust.

ukuk iliʔi

edit

1,300 mi. (2,100 km.) saya iləp-kʰul-iliʔi-iwa-iliʔi Utqiaġvik miɬayt. dret-ɬəq’əɬ pi hilu stik Utqiaġvik, pi kwansəm-kʰapa-ays hayu iliʔi kikwəli Utqiaġvik. x̣awqaɬ pus ɬatwa Utqiaġvik kʰapa pʰaya-t’sikt’sik mayka.

kusax̣

edit

kwansəm kʰul Utqiaġvik. wik-saya 237 san kʰapa ixt kʰul kwansəm-manaqi-kʰul-pi-32°F (0°C). [2] hilu san 66 san kʰapa ixt kʰul kʰapa Utqiaġvik, pi hilu pulakʰli 82 san kʰapa ixt kʰul yawa.[3] hayu snu chaku kʰapa ukuk tʰawn, wik-saya 46" (116cm) kʰapa ixt kʰul.

qʰata Utqiaġvik iskam dala

edit

kʰa hayu tilixam kʰapa Utqiaġvik ɬaska iskam məkʰmək kakwa anqati, qʰiwa dret q’əl pus lulu məkʰmək kʰapa Utqiaġvik. hayu tilixam kʰapa Utqiaġvik ɬaska məkʰmək əbə makuk hayu x̣ələl-ikta kakwa kʰanish, ulx̣ayu, "legwim" (tk’up itsx̣ət), yuɬqat-lita-ulx̣ayu, qʰwex̣qʰwex̣, k’əlak’əlama pi pish.

qʰa nsayka iskam kəmtəks

edit
  1. https://www.adn.com/features/alaska-news/2016/12/17/utqiagvik-barrow-north-slope-name-change-brings-tension-division/
  2. https://www.easymapmaker.com/map/us_cities_below_32
  3. https://www.timeanddate.com/sun/@5880054?month=1&year=2024