ɬinkit-ləlang (Lingít Yoo X̲ʼatángi, mayka wawa ukuk kakwa "ɬinkít yuu x̣’atʰánki") ixt ləlang, pi ɬinkit-tilixam ɬaska munk ukuk ləlang. kʰapa 2007 kʰul, Gollo yaka wawa: kʰa kʰəpit 500 tilixam ɬaska kəmtəks ɬinkit-ləlang kʰapa alaska-iliʔi. kʰapa "Na-Dene" ləlang-kʰompani ɬinkit-ləlang, pi tənəs-kakwa ɬinkit-ləlang Igyaaq ləlang, ampkwa ləlang, tanaina ləlang, Deg Hit’an ləlang, Tŝinlhqutʼin, Dënesųłinë́ ləlang, pi Diné bizaad ləlang.
ukuk ləlang
editx̣luyma iwa pus wawa
edit5 x̣luyma iwa pus wawa ɬinkit-ləlang miɬayt: yakʰwtaat kʰapa kʰul-iwa, katsaq-ɬinkit, Sanya-Heinya kʰapa wam-iwa, maɬx̣wəli-ɬinkit, pi "tʰangas"-ɬinkit (kʰapa iləp-wam iliʔi kʰapa kʰichx̣aan.) alta hilu tilixam ɬaska kəmtəks tʰangas-ɬinkit, pi hilu hayu tilixam ɬaska kəmtəks katsaq-ɬinkit əbə Sanya-Heinya-ɬinkit.
ləlang nuwis.
editkʰapa ɬinkit-ləlang, stuxtkin "ɬax̣-win ləlang-nuwis" (a, aa, e, ei, i, ii, u, oo) miɬayt. wik olsim mayka wawa x̱áat "samən" pi x̱aat "lalasin": sax̣ali mayka wawa "aa" kʰapa x̱áat, pi kikwəli mayka wawa "aa" kʰapa x̱aat.
| ɬinkit-ləlang | qʰata wawa | chinuk-wawa | bastən-wawa |
|---|---|---|---|
| Gunalchéesh. | "kunaɬchʰíísh." | masi. | Thank you. |
| Wáa sá si yatee? | "wáá sá si yatʰii?" | qʰata mayka? | How are you? |
| Ax̱ toowu yak'éi. | "ax̣ tʰuuwu yak’éé." | ɬush nayka təmtəm. | I feel fine. |
| Yak'éi i x̱wsateení. | "yak’éé i x̣wsatʰiiní." | ɬush pus nayka nanich mayka. | It's good to see you. |
| Ix̱six̱án. | "ix̣six̣án." | nayka q’at mayka. | I love you. |
| Aaá. | "aaá." | aha. | Yes. |
| Tléik'. | "tʰɬéék’." | wik. | No. |
| Haagú! | "haakú!" | chaku! | Come! |
| K'idéin natá. | "k’idéén natʰá." | ɬush musum. | Sleep well. |
| Eesháan. | "iisháán." | nayka palach ɬax̣ayam. | Poor thing. |
| Gunalchéesh haat yigoodí. | "kunaɬchʰíísh haatʰ yikuutí." | hayu masi qʰiwa mayka chaku. | Thank you for coming. |
| Chúk! | "chʰúkʰ!" | ayaq chaku ɬax̣ani! | Scram! |
t’səm
editanqati ləshən ɬaska munk ləshən-pipa (səlilik-pipa) pus munk-t’səm ukuk ləlang. alta hayu tilixam ɬaska munk-t’səm ɬinkit-ləlang kakwa Gillian Story pi Constance Naish ɬaska latin-t’səm.
wəx̣t nanich
edit- inanet-iliʔi pus munk-k’ilapay ɬinkit-ləlang: https://tlingitlanguage.com/