Dʉ̌ʼŋwàʼnì bə ɑ̂ kə ? À bə ɑ̂ ndʉ̌ʼ zə̀ bò bə̂ nzitə nə̀ kìtə̀ mbɑ̀ nə̀ siaŋ ju lɑ.
Yənnî bə ɑ̂ mbʉ̀ntə̀ mǒʼ mɛ̀n naʼ mfɑ lɑ.
Ntʉ̂m tàʼ ngɔ̀ a bɛdtə̂ mbə̌ bə̀nntʉ̀n lɛ̂n tsə̀môʼ cu. Ntʉ̂m cə̂n cu lî bə bo tʉntə̀ : tata, ncobə, ngɑ̂mwud, ngɑ̂mnù, ngɑ̂mcɔ̀ nə tʉntə ndǎʼ mə ju i.
Bo nkə nziʼtə cə̂n cu li ɑ̂ nǔm nə̀ lɛ̌n ju bag bə̂ yi lɑ, ju zə a ghʉbtə mbaŋ bə̀ lɑ, nə lòʼ ndiâg nkɑ̂b yi. Nə ziʼ bə̂ ndôʼ ngə̀laŋ yɑmə ndʉlɑlɑ a bwɔ̀ ndʉ̂ tàʼ dʉ̀ʼ bə zə̀ ghǎziʼtə kʉmtə ngàtswìtə̀ twîtə yub lɑ. Sə̂n dʉ̌ʼ li bo nkə ntsiaŋ ɑ̂ dʉ̌ʼŋwàʼnì.
Dʉ̌ʼŋwàʼnì ghʉ̌ ndaŋ tsə kuà(4) bag ghʉ̌ : dʉ̌ʼŋwàʼni nyìkəkɑn , kàmnkʉlə, tɛ̀dkʉlə bô nsàkʉlə. Mɛ̀n bə̂ nco cə̂n ŋwàʼnǐ lî kɑ ntum ngʉ̂ fàʼ.
Nyìkəkɑn
editBôn bo nsɔ̌ bʉn nkə nco ntʉ̂m sə̂n dʉ̌ʼŋwàʼnǐ lî. Mbə̀ʼyɑ̂m yûb nkə ntoʼ nə cobtə. A bə ɑ̂ zə̂nnî bo bə̂ nziʼtə bɑ̀ nkwì nzə̌nzə̀, ncôbtu, nkʉd mbɑ̀ nə nyǎŋ sa. A bə ɑ̂ zì zə̀ bon bə̂ ntoʼ nə̀ siaŋ ju lɑ ndǎʼndʉ̂ mbə̀ʼ yɑ̂m ngə̀laŋ bo nkə ngʉ̂ ɑ̂ sa nǔmmbə̂ ndiàʼtû yub kə̂ yǒg mbə mbɑ bə̂ bo zîʼ jû nə̀ta lɑ.
Kàmnkʉlə
editÒ bə̂ ntum dʉ̌ʼŋwàʼnǐ nyìkəkɑn nshôm kàmnkʉlə. Kamərun a ghʉ̌ ndɑ ntogə(6). Ghǎŋwàʼnì bə̂ ngʉ̂ tàʼ ngàtwsìtə̀. Mɛn bə̂ miɑgtə ndɛ̂n nə̀ siaŋə, nkitə, ngʉ̂ juʼnkî, mətòʼ kwànkî, kɑ̌n ked, màd məbwɔ, cɔ̀ ndʉ̀ a yam.
Tɛ̀dkʉlə
editMɛn bə̂ miɑgtə kàmkʉlə nco ntʉ̂m ŋwàʼni tɛ̀dkʉlə. À bə ɑ̂ nzə̌nnî zə̀ à ziʼtə mbə̀ʼyɑ̂m cu a ywìmtə̀ si i lɑ. A nkə yɑ̂ bə ɑ̂ ngùʼ sɑmmbɑhɑ.
Nsàkʉlə
editA bə ɑ̂ zənnî zə̀ mɛ̀n bə̂ miɑgtə noc lɑ.