Lungile M. Mabhena

Imiphambo enziwa babantu lokha nabenza umphahlo:

1) Ukuphahla bambethe amanyethelo.

Nawukhuluma nebezimu iinyawo zakho kufanele zithinte iphasi.

2) Ukusela utjwala babezimu bangakaphahli.

Utjwala buselwa beZimu qangi ngaphamb' kokuthi nina nibusele.

3) Ukuphuma ngmasangu nase baphahlile.

Naniqeda ukuphahla anisaphumi ekhaya nanoma ningahlonga into esitolo aniyi.

4) Ukubanga itjhada ngokuvulela umvumo.

Ukudlala umvumo batjho niyaditjha ngombana seniphahlile akukalungi. Naniqeda ukuphahla abeZimu bafuna ukusebenza basebenzele phez'kwezinto ebenibabikela ngazo, ye-ke abafuni ukusebenza ngetjhada.

5) Ukulwa batjho nibamba umhlangano niyakhobana ngemino. Nanithe niyokuphahla phahlani, ofuna umhlangano akabeke ilanga. Umphahlo awuhlanganiswa nezinye izinto.

6) Ukuya emsamo unamavunda. Nawuya ebeZimini woke umuntu kufanele aye ngehliziyo emhlophe. Lo wehliziyo engakahlali kuhle kufanele angayi ngombana nguye oyokusonga izinto.

7) Ukulala kanye. AbeZimu abalaliswa kanye, balaliswa kabili. Ngobusuku bokuthoma bayeza kodwana ingasi boke bese besibili beza boke baphelele. Nawulala kanye ungathola bona lo ekufanele akuphendule uza kusasa begodu wena sowukhambile. Lokhu kwenza bona ungaphendulwa beZimu ngombana usuke ungakenznzi kuhle.

8) Ukulala ngaphandle nofana ukuvalela. Woke umuntu kufanele alale ngendlini begodu kungabi khona umuntu ozozibandakanya kwezomseme.

9) Ukupheka sekurhwaqele. Latjhinga ilanga akusabi nembiza eziko. Imbiza ayitjhiswa amararho abeZimu nase bavukile. Akubi nento ephekwako, beZimu kwaphela abazokuphehla.

10) Isilwana silala ekhaya namhlanjesi kube kuphahlwa kusasa. Nangabe niyokuphahla ngembuzi kufanele ifike namhlanjesi kube niphahla ksasa, into yokufikisa imbuzi ngelanga lomphahlo ayenziwa.

11) Nawuphahlako uyazibika bona ungubani wakwabani negama lakho lokuthomba / lokuwela nokuthi ubelethwa bobani (umma nobaba) nokuthi ubabizelani nokuthi ufuna baphi abeZimu (abalaphao, abavikako nofana boke) ngaphamb' kokuthi ukhulume indaba oze ngayo.