Wy/cy/Asia

Mae cyfandir Asia'n rhy fawr ac amrywiol i'w ddisgrifio mewn gair neu ddau, a dyna ni wedi defnyddio dau air addas: "mawr" ac "amrywiol"! Mae'r gair "lliwgar" hefyd yn addas. Gadewch i ni ei ddidoli i ddarnau mwy hyblyg y gallwn eu cnoi.

Un anhawster ydy ble yn union rydym yn ei ddisgrifio? Mae'n rhychwantu pegynnau mor bell oddi wrth ei gilydd â'r mynyddoedd sydd a'u traed yn y Môr Du yn y gorllewin hyd at diroedd gwastad Siberia a'i rew a'i eira yn y dwyrain. Yn y rhan hwn, ceir mwy o bobl oddi fewn na sydd yng ngweddill y byd! Y rhan uchaf ydy Mynydd Everest sydd a'r naill droed yn Tibet a'r llall yn Nepal ac sydd a'i ben 8,848 m (29,028 tr) yn y cymylau! Mewn cyferbyniad gyda hyn, gorwedd y Môr Marw, a leolir ar y ffin rhwng Palesteina, Iorddonen ac Israel sydd 400 m (1,312 tr) yn is na lefel y môr.

Yr afon hiraf yn Asia ydy'r Yangtze, sy'n llifo drwy Tseina am 6,300 o gilometrau (3,915 mi). Ei ffynhonnell ydy Llwyfandir Tibet ac mae ei aber yn Shanghai. Ei "llyn" mwyaf ydy Môr Caspia sy'n 386,400 km sgwâr (149,200 milltir sgwâr) a saif nifer o brif wledydd Asia ar ei lannau.

Ardaloedd edit

Map of wledydd a rhanbarthoedd Asia

Canol Asia (Afghanistan, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Tajikistan, Turkmenistan, Uzbekistan)

Dwyraint Asia (Tseina (mainland), Hong Kong, Japan, Macau, Mongolia, Gogledd Corea, De Corea, Taiwan)

Rwsia a'r Cawcasws (Azerbaijan, Armenia, Georgia, Rwsia)
Russia comprises much of Asia, a huge country of vast, empty expanses. The Caucasus is a dense, warm, friendly region, but some parts of it are war zones and considered unstable.

South Asia (Bangladesh, Bhutan, India, Maldives, Nepal, Pacistan, Sri Lanka)

De-ddwyrain Asia ([[|Wy/cy/Brunei|Brunei]], Cambodia, Dwyrain Timor, Indonesia, [[|Wy/cy/Laos|Laos]], Malaysia, Myanmar (Bwrma), Pilipinas, Singapore, Glad Thai, Fietnam)

Commons:Categori:Asia WikiPedia:Asia