Wt/zea/laete

< Wt‎ | zea
Wt > zea > laete

Zeêuws

edit

Etymologie

edit
werkwoôrd

Over Middelnederlands laten en Oudnederlands laton van Oergermaons *lētaną. Uutendelienge van de wortel *leh₁d-.

bievoegelijk naemwoôrd

Oôrsproenkelijk 'n biewoôrdelijke afleiienge bie (Vroeg-)Middelnederlands lat 'lui, langzaem'. Van Oergermaons *latō, biewoôrd bie *lataz, en uutendelienge van Oer-Indo-Europees *lh₁d- de nultrap van *leh₁d-. Is dus wè verwant mee 't werkwoôrd laete, mae nie direct naeuw verwant.

Omschrievienge

edit

laete
’ulpwerkwoôrd

  1. nie tegen'ouwe, meugelijk maeke dat iemand wat doet
  2. d'n opdracht geve toet
    • Ik laet m'n zeune dat wè even brienge
  3. doeë, zurge dat wat gebeurt

zelfstandig werkwoôrd

  1. nie doeë
    • ’k Steke m'n matras in de brand –Ziet da je 't laet!
  2. nie tegen'ouwe in z'n doeën
    • Laet 'm mae, 't is nog maer 'n kind!
  3. (vroeger) aerelaete, 'n aere opesnieë om d'r bloed uut te laete lôpen
  4. laetere, 't dek dekke

bievoegelijk naemwoôrd

  1. gevorderd in d'n tied, nie vroeg

Uutspraek

edit

[ˈlɛːtə]

Verbugienge

edit

laeten m, laets partitieve genitief

trappen van vergliekienge

laeter, lest

Vervoegienge

edit
infinitief laete(n)
gerundium te laeten(e)
tegewoordigen tied ik laet oôns laete(n)
jie laet (laete) julder laete(n)
'ie laet 'ulder laete(n)
flejen tied ik, jie, 'ie laette(n), laete(n)de oôns, julder, 'ulder laette(n), laete(n)de
gebieënde wieze lae(t)
onvoltoôid deêlwoôrd laetende
voltoôid deêlwoôrd ei (g)elaete(n)
Ziet vò details en verschillen tussen de Zeêuwse dialecten 't artikel Zeêuwse grammaotica op Wikipedia.

Saemenstelliengen

edit

Uutdruksels

edit

Varianten

edit
werkwoôrd
bievoegelijk naemwoôrd

Ontlêniengen in aore taelen

edit

Aollebei twufelachtig.

Vertaeliengen

edit

Bronnen

edit
  • Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 519