Wt/zea/lôpe

< Wt‎ | zea
Wt > zea > lôpe

Zeêuws edit

Etymologie edit

Over Middelnederlands lopen en Oudnederlands loupon van Oergermaons *hlaupaną. Meschien van de wortel *klubʰ- (Litouws klùbti 'strukele'), mae de Germaonse vurm zou wieze op 'n vurm *kloub-. 't Kan dus best 'n substraotwoôrd weze.

Omschrievienge edit

lôpe Noord-Bevelands, zuudoôstelijk Walchers, westelijk Zuud-Bevelands

  1. mee 'n rennenden tred gae, zòda je 'n mement mee tweê voeten van de grond bin.
  2. (minder dikkels, veral onder 'Ollandsen invloed) gae (te voete)

Uutspraek edit

[ˈlʊɐpə]

Vervoegienge edit

infinitief lôpe(n)
gerundium te lôpen(e)
tegewoordigen tied ik loôp (lôpe) oôns lôpe(n)
jie loôp(t), lop(t) (lôpe) julder lôpe(n)
'ie loôp(t), lop(t) 'ulder lôpe(n)
flejen tied ik, jie, 'ie liep oôns, julder, 'ulder liepe(n)
gebieënde wieze loôp(t), lop(t)
onvoltoôid deêlwoôrd lôpende
voltoôid deêlwoôrd ei (g)elôpe(n)
Ziet vò details en verschillen tussen de Zeêuwse dialecten 't artikel Zeêuwse grammaotica op Wikipedia.

Opmerkienge: De vurmen mee korten o komme op Zuud-Beveland vò.

Afleiiengen

Saemenstelliengen edit

Uutdruksels edit

  • ʼt Gaet op 'n lôpen
    1. 'ie, ze beginne 'ard weg te lôpen
    2. d'r bevallienge is anstaende
  • ʼOe loôpt 't?, 'oe gaet 't
  • ʼt Loôpt 'r nog op, dat..., 't kom nog is zò verre, dat...
  • Op de bitjes lôpe, zunigjes leve, dikkels ok op 'n aor z'n kosten
  • Lôpe doe lôpe, as 't eên keêr loôpt (mee 'n wienkel), bluuft 't gae
  • Deu mekaore lôpe
    1. deulôpe van (gedrukte) kleuren
    2. uutlope van melk
  • Lae mae lôpe, lae mae doeë
  • Die lopt ok nie mi voe gist en kneewaèter, die werkt ok nie gaern
  • Noe is 't an 't lôpen, noe komme me aolles te weten
  • Loôp nae d'ier en gunter, loôp nae d'n duvel

Dialectvarianten edit

Aore spelliengen edit

Ontlêniengen in aore taelen edit

Vertaeliengen edit

Bronnen edit

  • Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. X, 555
  • K. Fraanje c.s. (red.), Supplement Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 2003: blz. 163
  • Nicoline van der Sijs (2015, saemenstellienge), Uitleenwoordenbank bie 't trefwoôrd 'lopen'