Wt/ksh/Wikkiwööterbooch:Täschnek/Köözelle för Schprohche

De Sprohche wääde heh em Wikki met Köözelle aanjejovve. Aff un aan kumme noch Köözelle för Eijeschaffte derbei, esu wi Schreffte udder Dijalägde.

Mer orejenteere ons derbei aan däm Schtandatt BCP 47 udder de IANA ier Subtag Registry, wad et sällve es. Onge fengk mer Lengks doh drop.


Der Opbou vun dä Köözelle

edit

Wammer för e Schproocheköözel ja nix aanjidd, es ed Kölsch.

Esu e Köözel es zersamme jesaz uß ätlijje Deile, di mer bes op der eezde alle fott lohße kann:

sch - Gsch - 123
RE
- dija1 - dija2 - otoj - oemsch
Schprohch Schreff Rejohn Dijaläk Varejant Ottojrafih Ömschreff

En de allermiehste Fälle bruch mer och blohß der eetste Deijl, dä för de Schprohch.

Schprohch

edit

Et einzeje, wat mer aanjävve moß, es e Köözel för en Schprooch. Doh hammer en Leß vun. De allemiehtste Köözelle han 2 udder 3 kleine Bohchschtahbe. Koot jesaat, mer künne met Schprohcheköözelle noh jeedem Ongerschtanndat vun der ISO 639 önjonn, un och met dänne vun der IANA.

Schreff

edit

Schreffte wääde noch de ISO 15924 aanjejovve un han eine Jruhße un dernoh 3 kleine Bohchschtahve. Och doh hammer en Leß vun. Bloß e paa winnije Schproche künne met ongerscheidlijje Schreffte jeschrevve wääde, un blohß do jitt mer se aan.

Rejohn

edit

Rejohn weed noh der ISO 3166 met zwaij jruuße Bohchschtahve aanjejovve udder noh de UM.4 met drei Zeffere. Mer han en Leß vun de Rejohne. Jebruch wääde di blohß, wann e Woot nit övverall verbreidt es, udder et jeh noh Jähjend anders ußjeschproche weed.

Varejant udder Dijaläk

edit

Koum en Schprooch hät Dijaläkte, di mer heh ongerscheide donn, ävver et jidd er e paa. En einem Fall jiddet sujaa Ongerdijaläkte, un mer moß zwei Közelle aanjävve. Di Köözelle kumme vun de BCP 47, un mer fengk se och en de IANA iere Subtag Registry.

Ottojrafih

edit

Bei e paa Schprohche hät mer mieh wi ein Aat, se ze schriive. Kölsch es e Beijschpell. Wann de Schriifwihse udder Ottojrafihje sesch ongerscheide, jit mer se aan. Di Köözelle kumme vun de BCP 47, un se sin och en de Subtag Registry vun de IANA.

Ömschreff

edit

Jelääjentlesch well mer e Woot en ene andere Schreff schriive, öm et bäßer ze verschtonn udder domet mer weiß, wih et ußjeschroche wääde moß. Dat kann en de Lating-Schreff sin, udder en Luutschreff. Derför hammer de Ömschreffte. Di Köözelle för Ömschreff kumme vun de BCP 47, udder de IANA iere Subtag Registry.

Lengks

edit