Wikimedia Incubator

Wt/kbd/щӏэупщӏэн

< Wt‎ | kbdWt > kbd > щӏэупщӏэн

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

    ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС

    ЭТИМОЛОГИЕEdit

    КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭEdit

    • IPA [ɕʹɐwǝ'pʹɕʹɐn]

    ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭEdit

    • щӀэ- + [упщӀ] + -э + -н

    СПРЯЖЕНЭEdit

    Глагол лъэмыӏэс "щӏэупщӏэн"-м и спряженэ


    Инфинитив (масдар)
    щыӀэныгъэ: щӏэупщӀэн
    щымыӀэныгъэ: щӏэмыупщӀэн
    Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэн ущӏэупщӀэн щӏэупщӀэн дыщӏэупщӀэн фыщӏэупщӀэн щӏэупщӀэн(хэ)
    щымыӀэныгъэ: сыщӏэмыупщӀэн ущӏэмыупщӀэн щӏэмыупщӀэн дыщӏэмыупщӀэн фыщӏэмыупщӀэн щӏэмыупщӀэн(хэ)
    унафэ наклоненэ уэ фэ
    щыӀэныгъэ: щӏэупщӀэ! фыщӏэупщӀэ!
    щымыӀэныгъэ: ущӏэмыупщӀэ! фыщӏэмыупщӀэ!
    Ре-кӀэ унафэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    щыӀэныгъэ: сыщӏреупщӀэ ущӏреупщӀэ щӏреупщӀэ дыщӏреупщӀэ фыщӏреупщӀэ щӏреупщӀэ
    щымыӀэныгъэ: сыщӏремыупщӀэ ущӏремыупщӀэ щӏремыупщӀэ дыщӏремыупщӀэ фыщӏремыупщӀэ щӏремыупщӀэ
    ЗэраӀуатэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    ит зэман – щыӀэныгъэ: сыщӏоупщӀэ(р) ущӏоупщӀэ(р) щӏоупщӀэ(р) дыщӏоупщӀэ(р) фыщӏоупщӀэ(р) щӏоупщӀэ(хэ)(р)
    ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэркъым ущӏэупщӀэркъым щӏэупщӀэркъым дыщӏэупщӀэркъым фыщӏэупщӀэркъым щӏэупщӀэ(хэ)ркъым
    блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэ(р)т ущӏэупщӀэ(р)т щӏэупщӀэ(р)т дыщӏэупщӀэ(р)т фыщӏэупщӀэ(р)т щӏэупщӀэ(хэ)(р)т
    блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэ(р)тэкъым ущӏэупщӀэ(р)тэкъым щӏэупщӀэ(р)тэкъым дыщӏэупщӀэ(р)тэкъым фыщӏэупщӀэ(р)тэкъым щӏэупщӀэ(хэ)(р)тэкъым
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀащ ущӏэупщӀащ щӏэупщӀащ дыщӏэупщӀащ фыщӏэупщӀащ щӏэупщӀа(хэ)щ
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀакъым ущӏэупщӀакъым щӏэупщӀакъым дыщӏэупщӀакъым фыщӏэупщӀакъым щӏэупщӀа(хэ)къым
    блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀат ущӏэупщӀат щӏэупщӀат дыщӏэупщӀат фыщӏэупщӀат щӏэупщӀа(хэ)т
    блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀатэкъым ущӏэупщӀатэкъым щӏэупщӀатэкъым дыщӏэупщӀатэкъым фыщӏэупщӀатэкъым щӏэупщӀа(хэ)тэкъым
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэгъащ ущӏэупщӀэгъащ щӏэупщӀэгъащ дыщӏэупщӀэгъащ фыщӏэупщӀэгъащ щӏэупщӀэгъа(хэ)щ
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэгъакъым ущӏэупщӀэгъакъым щӏэупщӀэгъакъым дыщӏэупщӀэгъакъым фыщӏэупщӀэгъакъым щӏэупщӀэгъа(хэ)къым
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэгъат ущӏэупщӀэгъат щӏэупщӀэгъат дыщӏэупщӀэгъат фыщӏэупщӀэгъат щӏэупщӀэгъа(хэ)т
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэгъатэкъым ущӏэупщӀэгъатэкъым щӏэупщӀэгъатэкъым дыщӏэупщӀэгъатэкъым фыщӏэупщӀэгъатэкъым щӏэупщӀэгъа(хэ)тэкъым
    блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэщ ущӏэупщӀэщ щӏэупщӀэщ дыщӏэупщӀэщ фыщӏэупщӀэщ щӏэупщӀэ(хэ)щ
    блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэкъым ущӏэупщӀэкъым щӏэупщӀэкъым дыщӏэупщӀэкъым фыщӏэупщӀэкъым щӏэупщӀэ(хэ)къым
    блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэт ущӏэупщӀэт щӏэупщӀэт дыщӏэупщӀэт фыщӏэупщӀэт щӏэупщӀэ(хэ)т
    блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэтэкъым ущӏэупщӀэтэкъым щӏэупщӀэтэкъым дыщӏэупщӀэтэкъым фыщӏэупщӀэтэкъым щӏэупщӀэ(хэ)тэкъым
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэнщ ущӏэупщӀэнщ щӏэупщӀэнщ дыщӏэупщӀэнщ фыщӏэупщӀэнщ щӏэупщӀэн(хэ)щ
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэнкъым ущӏэупщӀэнкъым щӏэупщӀэнкъым дыщӏэупщӀэнкъым фыщӏэупщӀэнкъым щӏэупщӀэн(хэ)къым
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэнущ ущӏэупщӀэнущ щӏэупщӀэнущ дыщӏэупщӀэнущ фыщӏэупщӀэнущ щӏэупщӀэну(хэ)щ
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэнукъым ущӏэупщӀэнукъым щӏэупщӀэнукъым дыщӏэупщӀэнукъым фыщӏэупщӀэнукъым щӏэупщӀэну(хэ)къым
    ЗэрыупщӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    ит зэман – щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэрэ ущӏэупщӀэрэ щӏэупщӀэрэ дыщӏэупщӀэрэ фыщӏэупщӀэрэ щӏэупщӀэ(хэ)рэ
    ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэркъэ ущӏэупщӀэркъэ щӏэупщӀэркъэ дыщӏэупщӀэркъэ фыщӏэупщӀэркъэ щӏэупщӀэ(хэ)ркъэ
    блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэ(р)т ущӏэупщӀэ(р)т щӏэупщӀэ(р)т дыщӏэупщӀэ(р)т фыщӏэупщӀэ(р)т щӏэупщӀэ(хэ)(р)т
    блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэ(р)тэкъэ ущӏэупщӀэ(р)тэкъэ щӏэупщӀэ(р)тэкъэ дыщӏэупщӀэ(р)тэкъэ фыщӏэупщӀэ(р)тэкъэ щӏэупщӀэ(хэ)(р)тэкъэ
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀа ущӏэупщӀа щӏэупщӀа дыщӏэупщӀа фыщӏэупщӀа щӏэупщӀа(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀакъэ ущӏэупщӀакъэ щӏэупщӀакъэ дыщӏэупщӀакъэ фыщӏэупщӀакъэ щӏэупщӀа(хэ)къэ
    блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀат ущӏэупщӀат щӏэупщӀат дыщӏэупщӀат фыщӏэупщӀат щӏэупщӀа(хэ)т
    блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀатэкъэ ущӏэупщӀатэкъэ щӏэупщӀатэкъэ дыщӏэупщӀатэкъэ фыщӏэупщӀатэкъэ щӏэупщӀа(хэ)тэкъэ
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэгъа ущӏэупщӀэгъа щӏэупщӀэгъа дыщӏэупщӀэгъа фыщӏэупщӀэгъа щӏэупщӀэгъа(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэгъакъэ ущӏэупщӀэгъакъэ щӏэупщӀэгъакъэ дыщӏэупщӀэгъакъэ фыщӏэупщӀэгъакъэ щӏэупщӀэгъа(хэ)къэ
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэгъат ущӏэупщӀэгъат щӏэупщӀэгъат дыщӏэупщӀэгъат фыщӏэупщӀэгъат щӏэупщӀэгъа(хэ)т
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэгъатэкъэ ущӏэупщӀэгъатэкъэ щӏэупщӀэгъатэкъэ дыщӏэупщӀэгъатэкъэ фыщӏэупщӀэгъатэкъэ щӏэупщӀэгъа(хэ)тэкъэ
    блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэ ущӏэупщӀэ щӏэупщӀэ дыщӏэупщӀэ фыщӏэупщӀэ щӏэупщӀэ(хэ)
    блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэкъэ ущӏэупщӀэкъэ щӏэупщӀэкъэ дыщӏэупщӀэкъэ фыщӏэупщӀэкъэ щӏэупщӀэ(хэ)къэ
    блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэт ущӏэупщӀэт щӏэупщӀэт дыщӏэупщӀэт фыщӏэупщӀэт щӏэупщӀэ(хэ)т
    блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэтэкъэ ущӏэупщӀэтэкъэ щӏэупщӀэтэкъэ дыщӏэупщӀэтэкъэ фыщӏэупщӀэтэкъэ щӏэупщӀэ(хэ)тэкъэ
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэн ущӏэупщӀэн щӏэупщӀэн дыщӏэупщӀэн фыщӏэупщӀэн щӏэупщӀэн(хэ)
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэнкъэ ущӏэупщӀэнкъэ щӏэупщӀэнкъэ дыщӏэупщӀэнкъэ фыщӏэупщӀэнкъэ щӏэупщӀэн(хэ)къэ
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэну ущӏэупщӀэну щӏэупщӀэну дыщӏэупщӀэну фыщӏэупщӀэну щӏэупщӀэну(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэнукъэ ущӏэупщӀэнукъэ щӏэупщӀэнукъэ дыщӏэупщӀэнукъэ фыщӏэупщӀэнукъэ щӏэупщӀэну(хэ)къэ
    условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    ит зэман – щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэмэ ущӏэупщӀэмэ щӏэупщӀэмэ дыщӏэупщӀэмэ фыщӏэупщӀэмэ щӏэупщӀэ(хэ)мэ
    ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыщӏэмыупщӀэмэ ущӏэмыупщӀэмэ щӏэмыупщӀэмэ дыщӏэмыупщӀэмэ фыщӏэмыупщӀэмэ щӏэмыупщӀэ(хэ)мэ
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀамэ ущӏэупщӀамэ щӏэупщӀамэ дыщӏэупщӀамэ фыщӏэупщӀамэ щӏэупщӀа(хэ)мэ
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыщӏэмыупщӀамэ ущӏэмыупщӀамэ щӏэмыупщӀамэ дыщӏэмыупщӀамэ фыщӏэмыупщӀамэ мыупщӀа(хэ)мэ
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэгъамэ ущӏэупщӀэгъамэ щӏэупщӀэгъамэ дыщӏэупщӀэгъамэ фыщӏэупщӀэгъамэ щӏэупщӀэгъа(хэ)мэ
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыщӏэмыупщӀэгъамэ ущӏэмыупщӀэгъамэ щӏэмыупщӀэгъамэ дыщӏэмыупщӀэгъамэ фыщӏэмыупщӀэгъамэ щӏэмыупщӀэгъа(хэ)мэ
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэнмэ ущӏэупщӀэнмэ щӏэупщӀэнмэ дыщӏэупщӀэнмэ фыщӏэупщӀэнмэ щӏэупщӀэн(хэ)мэ
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыщӏэмыупщӀэнмэ ущӏэмыупщӀэнмэ щӏэмыупщӀэнмэ дыщӏэмыупщӀэнмэ фыщӏэмыупщӀэнмэ щӏэмыупщӀэн(хэ)мэ
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэнумэ ущӏэупщӀэнумэ щӏэупщӀэнумэ дыщӏэупщӀэнумэ фыщӏэупщӀэнумэ щӏэупщӀэну(хэ)мэ
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыщӏэмыупщӀэнумэ ущӏэмыупщӀэнумэ щӏэмыупщӀэнумэ дыщӏэмыупщӀэнумэ фыщӏэмыупщӀэнумэ щӏэмыупщӀэну(хэ)мэ
    условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    ит зэман – щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэтэмэ ущӏэупщӀэтэмэ щӏэупщӀэтэмэ дыщӏэупщӀэтэмэ фыщӏэупщӀэтэмэ щӏэупщӀэ(хэ)тэмэ
    ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыщӏэмыупщӀэтэмэ ущӏэмыупщӀэтэмэ щӏэмыупщӀэтэмэ дыщӏэмыупщӀэтэмэ фыщӏэмыупщӀэтэмэ щӏэмыупщӀэ(хэ)тэмэ
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀатэмэ ущӏэупщӀатэмэ щӏэупщӀатэмэ дыщӏэупщӀатэмэ фыщӏэупщӀатэмэ щӏэупщӀа(хэ)тэмэ
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыщӏэмыупщӀатэмэ ущӏэмыупщӀатэмэ щӏэмыупщӀатэмэ дыщӏэмыупщӀатэмэ фыщӏэмыупщӀатэмэ щӏэмыупщӀа(хэ)тэмэ
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэгъатэмэ ущӏэупщӀэгъатэмэ щӏэупщӀэгъатэмэ дыщӏэупщӀэгъатэмэ фыщӏэупщӀэгъатэмэ щӏэупщӀэгъа(хэ)тэмэ
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыщӏэмыупщӀэгъатэмэ ущӏэмыупщӀэгъатэмэ щӏэмыупщӀэгъатэмэ дыщӏэмыупщӀэгъатэмэ фыщӏэмыупщӀэгъатэмэ щӏэмыупщӀэгъа(хэ)тэмэ
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэнтэмэ ущӏэупщӀэнтэмэ щӏэупщӀэнтэмэ дыщӏэупщӀэнтэмэ фыщӏэупщӀэнтэмэ щӏэупщӀэн(хэ)тэмэ
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыщӏэмыупщӀэнтэмэ ущӏэмыупщӀэнтэмэ щӏэмыупщӀэнтэмэ дыщӏэмыупщӀэнтэмэ фыщӏэмыупщӀэнтэмэ щӏэмыупщӀэн(хэ)тэмэ
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэнутэмэ ущӏэупщӀэнутэмэ щӏэупщӀэнутэмэ дыщӏэупщӀэнутэмэ фыщӏэупщӀэнутэмэ щӏэупщӀэну(хэ)тэмэ
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыщӏэмыупщӀэнутэмэ ущӏэмыупщӀэнутэмэ щӏэмыупщӀэнутэмэ дыщӏэмыупщӀэнутэмэ фыщӏэмыупщӀэнутэмэ щӏэмыупщӀэну(хэ)тэмэ
    сослагательнэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэнт ущӏэупщӀэнт щӏэупщӀэнт дыщӏэупщӀэнт фыщӏэупщӀэнт щӏэупщӀэн(хэ)т
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэнтэкъым ущӏэупщӀэнтэкъым щӏэупщӀэнтэкъым дыщӏэупщӀэнтэкъым фыщӏэупщӀэнтэкъым щӏэупщӀэн(хэ)тэкъым
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэнут ущӏэупщӀэнут щӏэупщӀэнут дыщӏэупщӀэнут фыщӏэупщӀэнут щӏэупщӀэну(хэ)т
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэнутэкъым ущӏэупщӀэнутэкъым щӏэупщӀэнутэкъым дыщӏэупщӀэнутэкъым фыщӏэупщӀэнутэкъым щӏэупщӀэну(хэ)тэкъым
    уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    ит зэман – щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэми ущӏэупщӀэми щӏэупщӀэми дыщӏэупщӀэми фыщӏэупщӀэми щӏэупщӀэ(хэ)ми
    ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыщӏэмыупщӀэми ущӏэмыупщӀэми щӏэмыупщӀэми дыщӏэмыупщӀэми фыщӏэмыупщӀэми щӏэмыупщӀэ(хэ)ми
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀами ущӏэупщӀами щӏэупщӀами дыщӏэупщӀами фыщӏэупщӀами щӏэупщӀа(хэ)ми
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыщӏэмыупщӀами ущӏэмыупщӀами щӏэмыупщӀами дыщӏэмыупщӀами фыщӏэмыупщӀами щӏэмыупщӀа(хэ)ми
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэгъами ущӏэупщӀэгъами щӏэупщӀэгъами дыщӏэупщӀэгъами фыщӏэупщӀэгъами щӏэупщӀэгъа(хэ)ми
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыщӏэмыупщӀэгъами ущӏэмыупщӀэгъами щӏэмыупщӀэгъами дыщӏэмыупщӀэгъами фыщӏэмыупщӀэгъами щӏэмыупщӀэгъа(хэ)ми
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэнми ущӏэупщӀэнми щӏэупщӀэнми дыщӏэупщӀэнми фыщӏэупщӀэнми щӏэупщӀэн(хэ)ми
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыщӏэмыупщӀэнми ущӏэмыупщӀэнми щӏэмыупщӀэнми дыщӏэмыупщӀэнми фыщӏэмыупщӀэнми щӏэмыупщӀэн(хэ)ми
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэнуми ущӏэупщӀэнуми щӏэупщӀэнуми дыщӏэупщӀэнуми фыщӏэупщӀэнуми щӏэупщӀэну(хэ)ми
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыщӏэмыупщӀэнуми ущӏэмыупщӀэнуми щӏэмыупщӀэнуми дыщӏэмыупщӀэнуми фыщӏэмыупщӀэнуми щӏэмыупщӀэну(хэ)ми
    уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    ит зэман – щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэтэми ущӏэупщӀэтэми щӏэупщӀэтэми дыщӏэупщӀэтэми фыщӏэупщӀэтэми щӏэупщӀэ(хэ)тэми
    ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыщӏэмыупщӀэтэми ущӏэмыупщӀэтэми щӏэмыупщӀэтэми дыщӏэмыупщӀэтэми фыщӏэмыупщӀэтэми щӏэмыупщӀэ(хэ)тэми
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀатэми ущӏэупщӀатэми щӏэупщӀатэми дыщӏэупщӀатэми фыщӏэупщӀатэми щӏэупщӀа(хэ)тэми
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыщӏэмыупщӀатэми ущӏэмыупщӀатэми щӏэмыупщӀатэми дыщӏэмыупщӀатэми фыщӏэмыупщӀатэми щӏэмыупщӀа(хэ)тэми
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэгъатэми ущӏэупщӀэгъатэми щӏэупщӀэгъатэми дыщӏэупщӀэгъатэми фыщӏэупщӀэгъатэми щӏэупщӀэгъа(хэ)тэми
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыщӏэмыупщӀэгъатэми ущӏэмыупщӀэгъатэми щӏэмыупщӀэгъатэми дыщӏэмыупщӀэгъатэми фыщӏэмыупщӀэгъатэми щӏэмыупщӀэгъа(хэ)тэми
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэнтэми ущӏэупщӀэнтэми щӏэупщӀэнтэми дыщӏэупщӀэнтэми фыщӏэупщӀэнтэми щӏэупщӀэн(хэ)тэми
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыщӏэмыупщӀэнтэми ущӏэмыупщӀэнтэми щӏэмыупщӀэнтэми дыщӏэмыупщӀэнтэми фыщӏэмыупщӀэнтэми щӏэмыупщӀэн(хэ)тэми
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀэнутэми ущӏэупщӀэнутэми щӏэупщӀэнутэми дыщӏэупщӀэнутэми фыщӏэупщӀэнутэми щӏэупщӀэну(хэ)тэми
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыщӏэмыупщӀэнутэми ущӏэмыупщӀэнутэми щӏэмыупщӀэнутэми дыщӏэмыупщӀэнутэми фыщӏэмыупщӀэнутэми щӏэмыупщӀэну(хэ)тэми
    гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀаи ущӏэупщӀаи щӏэупщӀаи дыщӏэупщӀаи фыщӏэупщӀаи щӏэупщӀаи
    щымыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀакъыми ущӏэупщӀакъыми щӏэупщӀакъыми дыщӏэупщӀакъыми фыщӏэупщӀакъыми щӏэупщӀакъыми
    фӀэфӀыныгъэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀащэрэт ущӏэупщӀащэрэт щӏэупщӀащэрэт дыщӏэупщӀащэрэт фыщӏэупщӀащэрэт щӏэупщӀащэрэт
    щымыӀэныгъэ: сыщӏэмыупщӀащэрэт ущӏэмыупщӀащэрэт щӏэмыупщӀащэрэт дыщӏэмыупщӀащэрэт фыщӏэмыупщӀащэрэт щӏэмыупщӀащэрэт
    шэч къытехьэныгъэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀагъэнщ ущӏэупщӀагъэнщ щӏэупщӀагъэнщ дыщӏэупщӀагъэнщ фыщӏэупщӀагъэнщ щӏэупщӀагъэнщ
    гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀагъэнкъым ущӏэупщӀагъэнкъым щӏэупщӀагъэнкъым дыщӏэупщӀагъэнкъым фыщӏэупщӀагъэнкъым щӏэупщӀагъэнкъым
    гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀагъэнт ущӏэупщӀагъэнт щӏэупщӀагъэнт дыщӏэупщӀагъэнт фыщӏэупщӀагъэнт щӏэупщӀагъэнт
    гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀагъэнтэкъым ущӏэупщӀагъэнтэкъым щӏэупщӀагъэнтэкъым дыщӏэупщӀагъэнтэкъым фыщӏэупщӀагъэнтэкъым щӏэупщӀагъэнтэкъым
    гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀагъэн ущӏэупщӀагъэн щӏэупщӀагъэн дыщӏэупщӀагъэн фыщӏэупщӀагъэн щӏэупщӀагъэн
    гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀагъэнкъэ ущӏэупщӀагъэнкъэ щӏэупщӀагъэнкъэ дыщӏэупщӀагъэнкъэ фыщӏэупщӀагъэнкъэ щӏэупщӀагъэнкъэ
    гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀагъэнт ущӏэупщӀагъэнт щӏэупщӀагъэнт дыщӏэупщӀагъэнт фыщӏэупщӀагъэнт щӏэупщӀагъэнт
    гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀагъэнтэкъэ ущӏэупщӀагъэнтэкъэ щӏэупщӀагъэнтэкъэ дыщӏэупщӀагъэнтэкъэ фыщӏэупщӀагъэнтэкъэ щӏэупщӀагъэнтэкъэ
    гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀагъэнущ ущӏэупщӀагъэнущ щӏэупщӀагъэнущ дыщӏэупщӀагъэнущ фыщӏэупщӀагъэнущ щӏэупщӀагъэнущ
    гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀагъэнукъым ущӏэупщӀагъэнукъым щӏэупщӀагъэнукъым дыщӏэупщӀагъэнукъым фыщӏэупщӀагъэнукъым щӏэупщӀагъэнукъым
    гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀагъэнут ущӏэупщӀагъэнут щӏэупщӀагъэнут дыщӏэупщӀагъэнут фыщӏэупщӀагъэнут щӏэупщӀагъэнут
    гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀагъэнутэкъым ущӏэупщӀагъэнутэкъым щӏэупщӀагъэнутэкъым дыщӏэупщӀагъэнутэкъым фыщӏэупщӀагъэнутэкъым щӏэупщӀагъэнутэкъым
    гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀагъэну ущӏэупщӀагъэну щӏэупщӀагъэну дыщӏэупщӀагъэну фыщӏэупщӀагъэну щӏэупщӀагъэну
    гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀагъэнукъэ ущӏэупщӀагъэнукъэ щӏэупщӀагъэнукъэ дыщӏэупщӀагъэнукъэ фыщӏэупщӀагъэнукъэ щӏэупщӀагъэнукъэ
    гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀагъэнут ущӏэупщӀагъэнут щӏэупщӀагъэнут дыщӏэупщӀагъэнут фыщӏэупщӀагъэнут щӏэупщӀагъэнут
    гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сыщӏэупщӀагъэнутэкъэ ущӏэупщӀагъэнутэкъэ щӏэупщӀагъэнутэкъэ дыщӏэупщӀагъэнутэкъэ фыщӏэупщӀагъэнутэкъэ щӏэупщӀагъэнутэкъэ
    Причастиехэр сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    Зылэжь (субъектнэ) причастие
    ит зэман - щыӀэныгъэ сыщӏэупщӀэ ущӏэупщӀэ щӏэупщӀэ дыщӏэупщӀэ фыщӏэупщӀэ щӏэупщӀэ(хэ)
    ит зэман - щымыӀэныгъэ сыщӏэмыупщӀэ ущӏэмыупщӀэ щӏэмыупщӀэ дыщӏэмыупщӀэ фыщӏэмыупщӀэ щӏэмыупщӀэ(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщӏэупщӀа ущӏэупщӀа щӏэупщӀа дыщӏэупщӀа фыщӏэупщӀа щӏэупщӀа(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщӏэмыупщӀа ущӏэмыупщӀа щӏэмыупщӀа дыщӏэмыупщӀа фыщӏэмыупщӀа щӏэмыупщӀа(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщӏэупщӀэгъа ущӏэупщӀэгъа щӏэупщӀэгъа дыщӏэупщӀэгъа фыщӏэупщӀэгъа щӏэупщӀэгъа(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщӏэмыупщӀэгъа ущӏэмыупщӀэгъа щӏэмыупщӀэгъа дыщӏэмыупщӀэгъа фыщӏэмыупщӀэгъа щӏэмыупщӀэгъа(хэ)
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сыщӏэупщӀэн ущӏэупщӀэн щӏэупщӀэн дыщӏэупщӀэн фыщӏэупщӀэн щӏэупщӀэн(хэ)
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сыщӏэмыупщӀэн ущӏэмыупщӀэн щӏэмыупщӀэн дыщӏэмыупщӀэн фыщӏэмыупщӀэн щӏэмыупщӀэн(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сыщӏэупщӀэну ущӏэупщӀэну щӏэупщӀэну дыщӏэупщӀэну фыщӏэупщӀэну щӏэупщӀэну(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сыщӏэмыупщӀэну ущӏэмыупщӀэну щӏэмыупщӀэну дыщӏэмыупщӀэну фыщӏэмыупщӀэну щӏэмыупщӀэну(хэ)
    Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
    ит зэман - щыӀэныгъэ сызэрыщӏэупщӀэ узэрыщӏэупщӀэ зэрыщӏэупщӀэ дызэрыщӏэупщӀэ фызэрыщӏэупщӀэ зэрыщӏэупщӀэ(хэ)
    ит зэман - щымыӀэныгъэ сызэрыщӏэмыупщӀэ узэрыщӏэмыупщӀэ зэрыщӏэмыупщӀэ дызэрыщӏэмыупщӀэ фызэрыщӏэмыупщӀэ мызэрыщӏэупщӀэ(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сызэрыщӏэупщӀа узэрыщӏэупщӀа зэрыщӏэупщӀа дызэрыщӏэупщӀа фызэрыщӏэупщӀа зэрыщӏэупщӀа(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сызэрыщӏэмыупщӀа узэрыщӏэмыупщӀа зэрыщӏэмыупщӀа дызэрыщӏэмыупщӀа фызэрыщӏэмыупщӀа зэрыщӏэмыупщӀа(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сызэрыщӏэупщӀэгъа узэрыщӏэупщӀэгъа зэрыщӏэупщӀэгъа дызэрыщӏэупщӀэгъа фызэрыщӏэупщӀэгъа зэрыщӏэупщӀэгъа(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сызэрыщӏэмыупщӀэгъа узэрыщӏэмыупщӀэгъа зэрыщӏэмыупщӀэгъа дызэрыщӏэмыупщӀэгъа фызэрыщӏэмыупщӀэгъа зэрыщӏэмыупщӀэгъа(хэ)
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сызэрыщӏэупщӀэн узэрыщӏэупщӀэн зэрыщӏэупщӀэн дызэрыщӏэупщӀэн фызэрыщӏэупщӀэн зэрыщӏэупщӀэн(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сызэрыщӏэмыупщӀэн узэрыщӏэмыупщӀэн зэрыщӏэмыупщӀэн дызэрыщӏэмыупщӀэн фызэрыщӏэмыупщӀэн зэрыщӏэмыупщӀэн(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сызэрыщӏэупщӀэну узэрыщӏэупщӀэну зэрыщӏэупщӀэну дызэрыщӏэупщӀэну фызэрыщӏэупщӀэну зэрыщӏэупщӀэну(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сызэрыщӏэмыупщӀэну узэрыщӏэмыупщӀэну зэрыщӏэмыупщӀэну дызэрыщӏэмыупщӀэну фызэрыщӏэмыупщӀэну зэрыщӏэмыупщӀэну(хэ)
    Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
    ит зэман - щыӀэныгъэ сыщыщӏэупщӀэ ущыщӏэупщӀэ щыщӏэупщӀэ дыщыщӏэупщӀэ фыщыщӏэупщӀэ щыщӏэупщӀэ(хэ)
    ит зэман - щымыӀэныгъэ сыщыщӏэмыупщӀэ ущыщӏэмыупщӀэ щыщӏэмыупщӀэ дыщыщӏэмыупщӀэ фыщыщӏэмыупщӀэ щыщӏэмыупщӀэ(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщыщӏэупщӀа ущыщӏэупщӀа щыщӏэупщӀа дыщыщӏэупщӀа фыщыщӏэупщӀа щыщӏэупщӀа(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщыщӏэмыупщӀа ущыщӏэмыупщӀа щыщӏэмыупщӀа дыщыщӏэмыупщӀа фыщыщӏэмыупщӀа щыщӏэмыупщӀа(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщыщӏэупщӀэгъа ущыщӏэупщӀэгъа щыщӏэупщӀэгъа дыщыщӏэупщӀэгъа фыщыщӏэупщӀэгъа щыщӏэупщӀэгъа(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщыщӏэмыупщӀэгъа ущыщӏэмыупщӀэгъа щыщӏэмыупщӀэгъа дыщыщӏэмыупщӀэгъа фыщыщӏэмыупщӀэгъа щыщӏэмыупщӀэгъа(хэ)
    къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщыщӏэупщӀэн ущыщӏэупщӀэн щыщӏэупщӀэн дыщыщӏэупщӀэн фыщыщӏэупщӀэн щыщӏэупщӀэн(хэ)
    къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщыщӏэмыупщӀэн ущыщӏэмыупщӀэн щыщӏэмыупщӀэн дыщыщӏэмыупщӀэн фыщыщӏэмыупщӀэн щыщӏэмыупщӀэн(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщыщӏэупщӀэну ущыщӏэупщӀэну щыщӏэупщӀэну дыщыщӏэупщӀэну фыщыщӏэупщӀэну щыщӏэупщӀэну(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщыщӏэмыупщӀэну ущыщӏэмыупщӀэну щыщӏэмыупщӀэну дыщыщӏэмыупщӀэну фыщыщӏэмыупщӀэну щыщӏэмыупщӀэну(хэ)
    ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
    ит зэман - щыӀэныгъэ сыздыщӏэупщӀэ уздыщӏэупщӀэ здыщӏэупщӀэ дыздыщӏэупщӀэ фыздыщӏэупщӀэ здыщӏэупщӀэ(хэ)
    ит зэман - щымыӀэныгъэ сыздыщӏэмыупщӀэ уздыщӏэмыупщӀэ здыщӏэмыупщӀэ дыздыщӏэмыупщӀэ фыздыщӏэмыупщӀэ здыщӏэмыупщӀэ(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыздыщӏэупщӀа уздыщӏэупщӀа здыщӏэупщӀа дыздыщӏэупщӀа фыздыщӏэупщӀа здыщӏэупщӀа(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыздыщӏэмыупщӀа уздыщӏэмыупщӀа здыщӏэмыупщӀа дыздыщӏэмыупщӀа фыздыщӏэмыупщӀа здыщӏэмыупщӀа(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыздыщӏэупщӀэгъа уздыщӏэупщӀэгъа здыщӏэупщӀэгъа дыздыщӏэупщӀэгъа фыздыщӏэупщӀэгъа здыщӏэупщӀэгъа(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыздыщӏэмыупщӀэгъа уздыщӏэмыупщӀэгъа здыщӏэмыупщӀэгъа дыздыщӏэмыупщӀэгъа фыздыщӏэмыупщӀэгъа здыщӏэмыупщӀэгъа(хэ)
    къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыздыщӏэупщӀэн уздыщӏэупщӀэн здыщӏэупщӀэн дыздыщӏэупщӀэн фыздыщӏэупщӀэн здыщӏэупщӀэн(хэ)
    къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыздыщӏэмыупщӀэн уздыщӏэмыупщӀэн здыщӏэмыупщӀэн дыздыщӏэмыупщӀэн фыздыщӏэмыупщӀэн здыщӏэмыупщӀэн(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыздыщӏэупщӀэну уздыщӏэупщӀэну здыщӏэупщӀэну дыздыщӏэупщӀэну фыздыщӏэупщӀэну здыщӏэупщӀэну(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыздыщӏэмыупщӀэну уздыщӏэмыупщӀэну здыщӏэмыупщӀэну дыздыщӏэмыупщӀэну фыздыщӏэмыупщӀэну здыщӏэмыупщӀэну(хэ)
    Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
    ит зэман - щыӀэныгъэ сыщӀыщӏэупщӀэ ущӀыщӏэупщӀэ щӀыщӏэупщӀэ дыщӀыщӏэупщӀэ фыщӀыщӏэупщӀэ щӀыщӏэупщӀэ(хэ)
    ит зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀыщӏэмыупщӀэ ущӀыщӏэмыупщӀэ щӀыщӏэмыупщӀэ дыщӀыщӏэмыупщӀэ фыщӀыщӏэмыупщӀэ щӀыщӏэмыупщӀэ(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщӀыщӏэупщӀа ущӀыщӏэупщӀа щӀыщӏэупщӀа дыщӀыщӏэупщӀа фыщӀыщӏэупщӀа щӀыщӏэупщӀа(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀыщӏэмыупщӀа ущӀыщӏэмыупщӀа щӀыщӏэмыупщӀа дыщӀыщӏэмыупщӀа фыщӀыщӏэмыупщӀа щӀыщӏэмыупщӀа(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщӀыщӏэупщӀэгъа ущӀыщӏэупщӀэгъа щӀыщӏэупщӀэгъа дыщӀыщӏэупщӀэгъа фыщӀыщӏэупщӀэгъа щӀыщӏэупщӀэгъа(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀыщӏэмыупщӀэгъа ущӀыщӏэмыупщӀэгъа щӀыщӏэмыупщӀэгъа дыщӀыщӏэмыупщӀэгъа фыщӀыщӏэмыупщӀэгъа щӀыщӏэмыупщӀэгъа(хэ)
    къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщӀыщӏэупщӀэн ущӀыщӏэупщӀэн щӀыщӏэупщӀэн дыщӀыщӏэупщӀэн фыщӀыщӏэупщӀэн щӀыщӏэупщӀэн(хэ)
    къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀыщӏэмыупщӀэн ущӀыщӏэмыупщӀэн щӀыщӏэмыупщӀэн дыщӀыщӏэмыупщӀэн фыщӀыщӏэмыупщӀэн щӀыщӏэмыупщӀэн(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщӀыщӏэупщӀэну ущӀыщӏэупщӀэну щӀыщӏэупщӀэну дыщӀыщӏэупщӀэну фыщӀыщӏэупщӀэну щӀыщӏэупщӀэну(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀыщӏэмыупщӀэну ущӀыщӏэмыупщӀэну щӀыщӏэмыупщӀэну дыщӀыщӏэмыупщӀэну фыщӀыщӏэмыупщӀэну щӀыщӏэмыупщӀэну(хэ)
    Деепричастиехэр сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    ит зэман - щыӀэныгъэ сыщӏэупщӀэу ущӏэупщӀэу щӏэупщӀэу дыщӏэупщӀэу фыщӏэупщӀэу щӏэупщӀэ(хэ)у
    ит зэман - щымыӀэныгъэ сыщӏэмыупщӀэу ущӏэмыупщӀэу щӏэмыупщӀэу дыщӏэмыупщӀэу фыщӏэмыупщӀэу щӏэмыупщӀэ(хэ)у
    блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщӏэупщӀауэ ущӏэупщӀауэ щӏэупщӀауэ дыщӏэупщӀауэ фыщӏэупщӀауэ щӏэупщӀауэ / щӏэупщӀа(хэ)у
    блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщӏэмыупщӀауэ ущӏэмыупщӀауэ щӏэмыупщӀауэ дыщӏэмыупщӀауэ фыщӏэмыупщӀауэ щӏэмыупщӀауэ(хэ) / щӏэмыупщӀа(хэ)у
    жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ сыщӏэупщӀэурэ ущӏэупщӀэурэ щӏэупщӀэурэ дыщӏэупщӀэурэ фыщӏэупщӀэурэ щӏэупщӀэ(хэ)урэ
    жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ сыщӏэмыупщӀэурэ ущӏэмыупщӀэурэ щӏэмыупщӀэурэ дыщӏэмыупщӀэурэ фыщӏэмыупщӀэурэ щӏэмыупщӀэ(хэ)урэ

    Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ

    Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ

    сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
    Подлежащэ
    сэ -- сыпщӏоупщӀэ сыщӏоупщӀэ -- сыфщӏоупщӀэ сащӏоупщӀэ
    уэ усщӏоупщӀэ -- ущӏоупщӀэ утщӏоупщӀэ -- уащӏоупщӀэ
    ар сщӏоупщӀэ пщӏоупщӀэ щӏоупщӀэ тщӏоупщӀэ фщӏоупщӀэ ящӏоупщӀэ
    дэ -- дыпщӏоупщӀэ дыщӏоупщӀэ -- дыфщӏоупщӀэ дащӏоупщӀэ
    фэ фысщӏоупщӀэ -- фыщӏоупщӀэ фытщӏоупщӀэ -- фащӏоупщӀэ
    ахэр сщӏоупщӀэ(хэ) пщӏоупщӀэ(хэ) щӏоупщӀэ(хэ) тщӏоупщӀэ(хэ) фщӏоупщӀэ(хэ) ящӏоупщӀэ(хэ)
    -э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
    Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
    Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
    Именительнэ: [упщӀ]э [упщӀ]эр -- [упщӀ]эхэр
    Эргативнэ: [упщӀ]э [упщӀ]эм -- [упщӀ]эхэм
    Послеложнэ: [упщӀ]экӀэ [упщӀ]эмкӀэ [упщӀ]эхэкӀэ [упщӀ]эхэмкӀэ
    Обстоятельственнэ: [упщӀ]эуэ [упщӀ]эрауэ [упщӀ]эхэу [упщӀ]эхэрауэ
    -а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
    Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
    Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
    Именительнэ: [упщӀ]а [упщӀ]ар -- [упщӀ]ахэр
    Эргативнэ: [упщӀ]а [упщӀ]ам -- [упщӀ]ахэм
    Послеложнэ: [упщӀ]акӀэ [упщӀ]амкӀэ [упщӀ]ахэкӀэ [упщӀ]ахэмкӀэ
    Обстоятельственнэ: [упщӀ]ауэ [упщӀ]арауэ [упщӀ]ахэу [упщӀ]ахэрауэ
    -эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
    Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
    Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
    Именительнэ: [упщӀ]эн [упщӀ]эныр -- [упщӀ]энхэр
    Эргативнэ: [упщӀ]эн [упщӀ]эным -- [упщӀ]энхэм
    Послеложнэ: [упщӀ]энкӀэ [упщӀ]энымкӀэ [упщӀ]энхэкӀэ [упщӀ]энхэмкӀэ
    'Обстоятельственнэ: [упщӀ]эну [упщӀ]энырауэ [упщӀ]энхэу [упщӀ]энхэрауэ
    -эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
    Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
    Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
    Именительнэ: [упщӀ]эну [упщӀ]энур -- [упщӀ]энухэр
    Эргативнэ: [упщӀ]эну [упщӀ]энум -- [упщӀ]энухэм
    Послеложнэ: [упщӀ]энукӀэ [упщӀ]энумкӀэ [упщӀ]энухэкӀэ [упщӀ]энухэмкӀэ
    Обстоятельственнэ: [упщӀ]энууэ [упщӀ]энурауэ [упщӀ]энухэу [упщӀ]энухэрауэ

    МЫХЬЭНЭ

    1. УпщӀэкӀэ зыгуэрым зыхуэгъэзэн.
    2. Зыгуэр къызэгъэщӀэн.
    3. Зыгуэрым (п. п. сымаджэм) и Ӏуэху зытетыр зэбгъэщӀэн мурадкӀэ лъыгъуэзэн.
    4. Къэшэн цӀыхубзым лӀыкӀуэ хуэщӀауэ лъыхъун

    ЩАПХЪЭХЭРEdit

    • [Сосрыкъуэ:] Фыз хасэ щӀэупщӀэркъым, фыз упщӀэ ирахьэлӀэркъым.. Нартхэр
    • Сыт ищӀэнт, [лӀыр] дэжеящ, къежэхащ, фэ щэн зиӀэм щӀэупщӀащ. Жаным Борис

    ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

    • Хъыджэбзым щӀэупщӀэн.

    НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

    ИНДЖЫЛЫБЗЭ
    • щӏэупщӏэн: 1. ask sth. 2. interrogate smb. 3. visit smb. (usually sick) 4. woo, match (for marriage)
    • Хъыджэбзым щӀэупщӀэн: woo a girl
    УРЫСЫБЗЭEdit
    • щӏэупщӏэн: 1. спросить что-л. 2. расспросить кого-л. 3. проведать кого-л. (обычно больного) 4. сватать
    • Хъыджэбзым щӀэупщӀэн: сватать девушку

    БИБЛИОГРАФИЕEdit

    • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
    • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
    • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
    • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
    • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
    • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
    • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
    • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
    • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.

    АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

      ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС

      ЭТИМОЛОГИЕEdit

      КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭEdit

      • IPA [ɕʹɐwǝ'pʹɕʹɐn]

      ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭEdit

      • щӀэ- + [упщӀ] + -э + -н

      СПРЯЖЕНЭEdit

      Глагол лъэӏэс "щӏэупщӏэн"-м и спряженэ


      Инфинитив (масдар)
      щыӀэныгъэ: щӏэупщӀэн
      щымыӀэныгъэ: щӏэмыупщӀэн
      Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
      щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀэн щӏэбупщӀэн щӏиупщӀэн щӏэдупщӀэн щӏэвупщӀэн щӏаупщӀэн
      щымыӀэныгъэ: щӏэзмыупщӀэн щӏумыупщӀэн щӏимыупщӀэн щӏэдмыупщӀэн щӏэвмыупщӀэн щӏамыупщӀэн
      Унафэ наклоненэ уэ фэ
      щыӀэныгъэ: щӏэупщӀэ! щӏэвупщӀэ!
      щымыӀэныгъэ: щӏумыупщӀэ! щӏэвмыупщӀэ!
      Ре-кӀэ унафэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
      щыӀэныгъэ: сыщӏреупщӀэ ущӏреупщӀэ щӏреупщӀэ дыщӏреупщӀэ фыщӏреупщӀэ щӏреупщӀэ
      щымыӀэныгъэ: сыщӏремыупщӀэ ущӏремыупщӀэ щӏремыупщӀэ дыщӏремыупщӀэ фыщӏремыупщӀэ щӏремыупщӀэ
      ЗэраӀуатэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
      ит зэман – щыӀэныгъэ: щӏызоупщӀэ(р) щӏыбоупщӀэ(р) щӏеупщӀэ(р) щӏыдоупщӀэ(р) щӏывоупщӀэ(р) щӏаупщӀэ(р)
      ит зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэзупщӀэркъым щӏэбупщӀэркъым щӏиупщӀэркъым щӏэдупщӀэркъым щӏэвупщӀэркъым щӏаупщӀэркъым
      блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀэрт щӏэбупщӀэрт щӏиупщӀэрт щӏэдупщӀэрт щӏэвупщӀэрт щӏаупщӀэрт
      блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: щӏэзупщӀэртэкъым щӏэбупщӀэртэкъым щӏиупщӀэртэкъым щӏэдупщӀэртэкъым щӏэвупщӀэртэкъым щӏаупщӀэртэкъым
      блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀащ щӏэбупщӀащ щӏиупщӀащ щӏэдупщӀащ щӏэвупщӀащ щӏаупщӀащ
      блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: щӏэзупщӀакъым щӏэбупщӀакъым щӏиупщӀакъым щӏэдупщӀакъым щӏэвупщӀакъым щӏаупщӀакъым
      блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀат щӏэбупщӀат щӏиупщӀат щӏэдупщӀат щӏэвупщӀат щӏаупщӀат
      блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: щӏэзупщӀатэкъым щӏэбупщӀатэкъым щӏиупщӀатэкъым щӏэдупщӀатэкъым щӏэвупщӀатэкъым щӏаупщӀатэкъым
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀэгъащ щӏэбупщӀэгъащ щӏиупщӀэгъащ щӏэдупщӀэгъащ щӏэвупщӀэгъащ щӏаупщӀэгъащ
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэзупщӀэгъакъым щӏэбупщӀэгъакъым щӏиупщӀэгъакъым щӏэдупщӀэгъакъым щӏэвупщӀэгъакъым щӏаупщӀэгъакъым
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀэгъат щӏэбупщӀэгъат щӏиупщӀэгъат щӏэдупщӀэгъат щӏэвупщӀэгъат щӏаупщӀэгъат
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэзупщӀэгъатэкъым щӏэбупщӀэгъатэкъым щӏиупщӀэгъатэкъым щӏэдупщӀэгъатэкъым щӏэвупщӀэгъатэкъым щӏаупщӀэгъатэкъым
      блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀэщ щӏэбупщӀэщ щӏиупщӀэщ щӏэдупщӀэщ щӏэвупщӀэщ щӏаупщӀэщ
      блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: щӏэзупщӀэкъым щӏэбупщӀэкъым щӏиупщӀэкъым щӏэдупщӀэкъым щӏэвупщӀэкъым щӏаупщӀэкъым
      блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀэт щӏэбупщӀэт щӏиупщӀэт щӏэдупщӀэт щӏэвупщӀэт щӏаупщӀэт
      блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: щӏэзупщӀэтэкъым щӏэбупщӀэтэкъым щӏиупщӀэтэкъым щӏэдупщӀэтэкъым щӏэвупщӀэтэкъым щӏаупщӀэтэкъым
      къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀэнщ щӏэбупщӀэнщ щӏиупщӀэнщ щӏэдупщӀэнщ щӏэвупщӀэнщ щӏаупщӀэнщ
      къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэзупщӀэнкъым щӏэбупщӀэнкъым щӏиупщӀэнкъым щӏэдупщӀэнкъым щӏэвупщӀэнкъым щӏаупщӀэнкъым
      къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀэнущ щӏэбупщӀэнущ щӏиупщӀэнущ щӏэдупщӀэнущ щӏэвупщӀэнущ щӏаупщӀэнущ
      къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэзупщӀэнукъым щӏэбупщӀэнукъым щӏиупщӀэнукъым щӏэдупщӀэнукъым щӏэвупщӀэнукъым щӏаупщӀэнукъым
      ЗэрыупщӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
      ит зэман – щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀэрэ щӏэбупщӀэрэ щӏиупщӀэрэ щӏэдупщӀэрэ щӏэвупщӀэрэ щӏаупщӀэрэ
      ит зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэзупщӀэркъэ щӏэбупщӀэркъэ щӏиупщӀэркъэ щӏэдупщӀэркъэ щӏэвупщӀэркъэ щӏаупщӀэркъэ
      блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀэрт щӏэбупщӀэрт щӏиупщӀэрт щӏэдупщӀэрт щӏэвупщӀэрт щӏаупщӀэрт
      блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: щӏэзупщӀэртэкъэ щӏэбупщӀэртэкъэ щӏиупщӀэртэкъэ щӏэдупщӀэртэкъэ щӏэвупщӀэртэкъэ щӏаупщӀэртэкъэ
      блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀа щӏэбупщӀа щӏиупщӀа щӏэдупщӀа щӏэвупщӀа щӏаупщӀа
      блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: щӏэзупщӀакъэ щӏэбупщӀакъэ щӏиупщӀакъэ щӏэдупщӀакъэ щӏэвупщӀакъэ щӏаупщӀакъэ
      блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀат щӏэбупщӀат щӏиупщӀат щӏэдупщӀат щӏэвупщӀат щӏаупщӀат
      блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: щӏэзупщӀатэкъэ щӏэбупщӀатэкъэ щӏиупщӀатэкъэ щӏэдупщӀатэкъэ щӏэвупщӀатэкъэ щӏаупщӀатэкъэ
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀэгъа щӏэбупщӀэгъа щӏиупщӀэгъа щӏэдупщӀэгъа щӏэвупщӀэгъа щӏаупщӀэгъа
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ: щӏэзупщӀэгъакъэ щӏэбупщӀэгъакъэ щӏиупщӀэгъакъэ щӏэдупщӀэгъакъэ щӏэвупщӀэгъакъэ щӏаупщӀэгъакъэ
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀэгъат щӏэбупщӀэгъат щӏиупщӀэгъат щӏэдупщӀэгъат щӏэвупщӀэгъат щӏаупщӀэгъат
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: щӏэзупщӀэгъатэкъэ щӏэбупщӀэгъатэкъэ щӏиупщӀэгъатэкъэ щӏэдупщӀэгъатэкъэ щӏэвупщӀэгъатэкъэ щӏаупщӀэгъатэкъэ
      блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀэ щӏэбупщӀэ щӏиупщӀэ щӏэдупщӀэ щӏэвупщӀэ щӏаупщӀэ
      блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: щӏэзупщӀэкъэ щӏэбупщӀэкъэ щӏиупщӀэкъэ щӏэдупщӀэкъэ щӏэвупщӀэкъэ щӏаупщӀэкъэ
      блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀэт щӏэбупщӀэт щӏиупщӀэт щӏэдупщӀэт щӏэвупщӀэт щӏаупщӀэт
      блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: щӏэзупщӀэтэкъэ щӏэбупщӀэтэкъэ щӏиупщӀэтэкъэ щӏэдупщӀэтэкъэ щӏэвупщӀэтэкъэ щӏаупщӀэтэкъэ
      къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀэн щӏэбупщӀэн щӏиупщӀэн щӏэдупщӀэн щӏэвупщӀэн щӏаупщӀэн
      къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэзупщӀэнкъэ щӏэбупщӀэнкъэ щӏиупщӀэнкъэ щӏэдупщӀэнкъэ щӏэвупщӀэнкъэ щӏаупщӀэнкъэ
      къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀэну щӏэбупщӀэну щӏиупщӀэну щӏэдупщӀэну щӏэвупщӀэну щӏаупщӀэну
      къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэзупщӀэнукъэ щӏэбупщӀэнукъэ щӏиупщӀэнукъэ щӏэдупщӀэнукъэ щӏэвупщӀэнукъэ щӏаупщӀэнукъэ
      условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
      ит зэман – щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀэмэ щӏэбупщӀэмэ щӏиупщӀэмэ щӏэдупщӀэмэ щӏэвупщӀэмэ щӏаупщӀэмэ
      ит зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыупщӀэмэ щӏумыупщӀэмэ щӏимыупщӀэмэ щӏэдмыупщӀэмэ щӏэвмыупщӀэмэ щӏамыупщӀэмэ
      блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀамэ щӏэбупщӀамэ щӏиупщӀамэ щӏэдупщӀамэ щӏэвупщӀамэ щӏаупщӀамэ
      блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыупщӀамэ щӏумыупщӀамэ щӏимыупщӀамэ щӏэдмыупщӀамэ щӏэвмыупщӀамэ щӏамыупщӀамэ
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀэгъамэ щӏэбупщӀэгъамэ щӏиупщӀэгъамэ щӏэдупщӀэгъамэ щӏэвупщӀэгъамэ щӏаупщӀэгъамэ
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыупщӀэгъамэ щӏумыупщӀэгъамэ щӏимыупщӀэгъамэ щӏэдмыупщӀэгъамэ щӏэвмыупщӀэгъамэ щӏамыупщӀэгъамэ
      къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀэнмэ щӏэбупщӀэнмэ щӏиупщӀэнмэ щӏэдупщӀэнмэ щӏэвупщӀэнмэ щӏаупщӀэнмэ
      къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыупщӀэнмэ щӏумыупщӀэнмэ щӏимыупщӀэнмэ щӏэдмыупщӀэнмэ щӏэвмыупщӀэнмэ щӏамыупщӀэнмэ
      къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀэнумэ щӏэбупщӀэнумэ щӏиупщӀэнумэ щӏэдупщӀэнумэ щӏэвупщӀэнумэ щӏаупщӀэнумэ
      къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыупщӀэнумэ щӏумыупщӀэнумэ щӏимыупщӀэнумэ щӏэдмыупщӀэнумэ щӏэвмыупщӀэнумэ щӏамыупщӀэнумэ
      условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
      ит зэман – щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀэтэмэ щӏэбупщӀэтэмэ щӏиупщӀэтэмэ щӏэдупщӀэтэмэ щӏэвупщӀэтэмэ щӏаупщӀэтэмэ
      ит зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыупщӀэтэмэ щӏумыупщӀэтэмэ щӏимыупщӀэтэмэ щӏэдмыупщӀэтэмэ щӏэвмыупщӀэтэмэ щӏамыупщӀэтэмэ
      блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀатэмэ щӏэбупщӀатэмэ щӏиупщӀатэмэ щӏэдупщӀатэмэ щӏэвупщӀатэмэ щӏаупщӀатэмэ
      блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыупщӀатэмэ щӏумыупщӀатэмэ щӏимыупщӀатэмэ щӏэдмыупщӀатэмэ щӏэвмыупщӀатэмэ щӏамыупщӀатэмэ
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀэгъатэмэ щӏэбупщӀэгъатэмэ щӏиупщӀэгъатэмэ щӏэдупщӀэгъатэмэ щӏэвупщӀэгъатэмэ щӏаупщӀэгъатэмэ
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыупщӀэгъатэмэ щӏумыупщӀэгъатэмэ щӏимыупщӀэгъатэмэ щӏэдмыупщӀэгъатэмэ щӏэвмыупщӀэгъатэмэ щӏамыупщӀэгъатэмэ
      къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀэнтэмэ щӏэбупщӀэнтэмэ щӏиупщӀэнтэмэ щӏэдупщӀэнтэмэ щӏэвупщӀэнтэмэ щӏаупщӀэнтэмэ
      къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыупщӀэнтэмэ щӏумыупщӀэнтэмэ щӏимыупщӀэнтэмэ щӏэдмыупщӀэнтэмэ щӏэвмыупщӀэнтэмэ щӏамыупщӀэнтэмэ
      къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀэнутэмэ щӏэбупщӀэнутэмэ щӏиупщӀэнутэмэ щӏэдупщӀэнутэмэ щӏэвупщӀэнутэмэ щӏаупщӀэнутэмэ
      къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыупщӀэнутэмэ щӏумыупщӀэнутэмэ щӏимыупщӀэнутэмэ щӏэдмыупщӀэнутэмэ щӏэвмыупщӀэнутэмэ щӏамыупщӀэнутэмэ
      сослагательнэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
      къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀэнт щӏэбупщӀэнт щӏиупщӀэнт щӏэдупщӀэнт щӏэвупщӀэнт щӏаупщӀэнт
      къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэзупщӀэнтэкъым щӏэбупщӀэнтэкъым щӏиупщӀэнтэкъым щӏэдупщӀэнтэкъым щӏэвупщӀэнтэкъым щӏаупщӀэнтэкъым
      къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀэнут щӏэбупщӀэнут щӏиупщӀэнут щӏэдупщӀэнут щӏэвупщӀэнут щӏаупщӀэнут
      къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэзупщӀэнутэкъым щӏэбупщӀэнутэкъым щӏиупщӀэнутэкъым щӏэдупщӀэнутэкъым щӏэвупщӀэнутэкъым щӏаупщӀэнутэкъым
      уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
      ит зэман – щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀэми щӏэбупщӀэми щӏиупщӀэми щӏэдупщӀэми щӏэвупщӀэми щӏаупщӀэми
      ит зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыупщӀэми щӏумыупщӀэми щӏимыупщӀэми щӏэдмыупщӀэми щӏэвмыупщӀэми щӏамыупщӀэми
      блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀами щӏэбупщӀами щӏиупщӀами щӏэдупщӀами щӏэвупщӀами щӏаупщӀами
      блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыупщӀами щӏумыупщӀами щӏимыупщӀами щӏэдмыупщӀами щӏэвмыупщӀами щӏамыупщӀами
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀэгъами щӏэбупщӀэгъами щӏиупщӀэгъами щӏэдупщӀэгъами щӏэвупщӀэгъами щӏаупщӀэгъами
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыупщӀэгъами щӏумыупщӀэгъами щӏимыупщӀэгъами щӏэдмыупщӀэгъами щӏэвмыупщӀэгъами щӏамыупщӀэгъами
      къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀэнми щӏэбупщӀэнми щӏиупщӀэнми щӏэдупщӀэнми щӏэвупщӀэнми щӏаупщӀэнми
      къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыупщӀэнми щӏумыупщӀэнми щӏимыупщӀэнми щӏэдмыупщӀэнми щӏэвмыупщӀэнми щӏамыупщӀэнми
      къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀэнуми щӏэбупщӀэнуми щӏиупщӀэнуми щӏэдупщӀэнуми щӏэвупщӀэнуми щӏаупщӀэнуми
      къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыупщӀэнуми щӏумыупщӀэнуми щӏимыупщӀэнуми щӏэдмыупщӀэнуми щӏэвмыупщӀэнуми щӏамыупщӀэнуми
      уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
      ит зэман – щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀэтэми щӏэбупщӀэтэми щӏиупщӀэтэми щӏэдупщӀэтэми щӏэвупщӀэтэми щӏаупщӀэтэми
      ит зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыупщӀэтэми щӏумыупщӀэтэми щӏимыупщӀэтэми щӏэдмыупщӀэтэми щӏэвмыупщӀэтэми щӏамыупщӀэтэми
      блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀатэми щӏэбупщӀатэми щӏиупщӀатэми щӏэдупщӀатэми щӏэвупщӀатэми щӏаупщӀатэми
      блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыупщӀатэми щӏумыупщӀатэми щӏимыупщӀатэми щӏэдмыупщӀатэми щӏэвмыупщӀатэми щӏамыупщӀатэми
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀэгъатэми щӏэбупщӀэгъатэми щӏиупщӀэгъатэми щӏэдупщӀэгъатэми щӏэвупщӀэгъатэми щӏаупщӀэгъатэми
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыупщӀэгъатэми щӏумыупщӀэгъатэми щӏимыупщӀэгъатэми щӏэдмыупщӀэгъатэми щӏэвмыупщӀэгъатэми щӏамыупщӀэгъатэми
      къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀэнтэми щӏэбупщӀэнтэми щӏиупщӀэнтэми щӏэдупщӀэнтэми щӏэвупщӀэнтэми щӏаупщӀэнтэми
      къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыупщӀэнтэми щӏумыупщӀэнтэми щӏимыупщӀэнтэми щӏэдмыупщӀэнтэми щӏэвмыупщӀэнтэми щӏамыупщӀэнтэми
      къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀэнутэми щӏэбупщӀэнутэми щӏиупщӀэнутэми щӏэдупщӀэнутэми щӏэвупщӀэнутэми щӏаупщӀэнутэми
      къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: щӏэзмыупщӀэнутэми щӏумыупщӀэнутэми щӏимыупщӀэнутэми щӏэдмыупщӀэнутэми щӏэвмыупщӀэнутэми щӏамыупщӀэнутэми
      гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
      щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀаи щӏэбупщӀаи щӏиупщӀаи щӏэдупщӀаи щӏэвупщӀаи щӏаупщӀаи
      щымыӀэныгъэ: щӏэзупщӀакъыми щӏэбупщӀакъыми щӏиупщӀакъыми щӏэдупщӀакъыми щӏэвупщӀакъыми щӏаупщӀакъыми
      фӀэфӀыныгъэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
      щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀащэрэт щӏэбупщӀащэрэт щӏиупщӀащэрэт щӏэдупщӀащэрэт щӏэвупщӀащэрэт щӏаупщӀащэрэт
      щымыӀэныгъэ: щӏэзмыупщӀащэрэт щӏумыупщӀащэрэт щӏимыупщӀащэрэт щӏэдмыупщӀащэрэт щӏэвмыупщӀащэрэт щӏамыупщӀащэрэт
      шэч къытехьэныгъэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
      гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀагъэнщ щӏэбупщӀагъэнщ щӏиупщӀагъэнщ щӏэдупщӀагъэнщ щӏэвупщӀагъэнщ щӏаупщӀагъэнщ
      гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: щӏэзупщӀагъэнкъым щӏэбупщӀагъэнкъым щӏиупщӀагъэнкъым щӏэдупщӀагъэнкъым щӏэвупщӀагъэнкъым щӏаупщӀагъэнкъым
      гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀагъэнт щӏэбупщӀагъэнт щӏиупщӀагъэнт щӏэдупщӀагъэнт щӏэвупщӀагъэнт щӏаупщӀагъэнт
      гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: щӏэзупщӀагъэнтэкъым щӏэбупщӀагъэнтэкъым щӏиупщӀагъэнтэкъым щӏэдупщӀагъэнтэкъым щӏэвупщӀагъэнтэкъым щӏаупщӀагъэнтэкъым
      гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀагъэн щӏэбупщӀагъэн щӏиупщӀагъэн щӏэдупщӀагъэн щӏэвупщӀагъэн щӏаупщӀагъэн
      гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: щӏэзупщӀагъэнкъэ щӏэбупщӀагъэнкъэ щӏиупщӀагъэнкъэ щӏэдупщӀагъэнкъэ щӏэвупщӀагъэнкъэ щӏаупщӀагъэнкъэ
      гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀагъэнт щӏэбупщӀагъэнт щӏиупщӀагъэнт щӏэдупщӀагъэнт щӏэвупщӀагъэнт щӏаупщӀагъэнт
      гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: щӏэзупщӀагъэнтэкъэ щӏэбупщӀагъэнтэкъэ щӏиупщӀагъэнтэкъэ щӏэдупщӀагъэнтэкъэ щӏэвупщӀагъэнтэкъэ щӏаупщӀагъэнтэкъэ
      гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀагъэнущ щӏэбупщӀагъэнущ щӏиупщӀагъэнущ щӏэдупщӀагъэнущ щӏэвупщӀагъэнущ щӏаупщӀагъэнущ
      гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: щӏэзупщӀагъэнукъым щӏэбупщӀагъэнукъым щӏиупщӀагъэнукъым щӏэдупщӀагъэнукъым щӏэвупщӀагъэнукъым щӏаупщӀагъэнукъым
      гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀагъэнут щӏэбупщӀагъэнут щӏиупщӀагъэнут щӏэдупщӀагъэнут щӏэвупщӀагъэнут щӏаупщӀагъэнут
      гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: щӏэзупщӀагъэнутэкъым щӏэбупщӀагъэнутэкъым щӏиупщӀагъэнутэкъым щӏэдупщӀагъэнутэкъым щӏэвупщӀагъэнутэкъым щӏаупщӀагъэнутэкъым
      гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀагъэну щӏэбупщӀагъэну щӏиупщӀагъэну щӏэдупщӀагъэну щӏэвупщӀагъэну щӏаупщӀагъэну
      гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: щӏэзупщӀагъэнукъэ щӏэбупщӀагъэнукъэ щӏиупщӀагъэнукъэ щӏэдупщӀагъэнукъэ щӏэвупщӀагъэнукъэ щӏаупщӀагъэнукъэ
      гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: щӏэзупщӀагъэнут щӏэбупщӀагъэнут щӏиупщӀагъэнут щӏэдупщӀагъэнут щӏэвупщӀагъэнут щӏаупщӀагъэнут
      гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: щӏэзупщӀагъэнутэкъэ щӏэбупщӀагъэнутэкъэ щӏиупщӀагъэнутэкъэ щӏэдупщӀагъэнутэкъэ щӏэвупщӀагъэнутэкъэ щӏаупщӀагъэнутэкъэ
      Зылэжь (субъектнэ) причастие
      ит зэман - щыӀэныгъэ щӏэзыупщӀэ
      ит зэман - щымыӀэныгъэ щӏэзымыупщӀэ
      блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щӏэзыупщӀа
      блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щӏэзымыупщӀа
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щӏэзыупщӀэгъа
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щӏэзымыупщӀэгъа
      къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ щӏэзыупщӀэн
      къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ щӏэзымыупщӀэн
      къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ щӏэзыупщӀэну
      къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ щӏэзымыупщӀэну
      Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту) сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
      ит зэман - щыӀэныгъэ щӏэзупщӀэ щӏэбупщӀэ щӏиупщӀэ щӏэдупщӀэ щӏэвупщӀэ щӏаупщӀэ
      ит зэман - щымыӀэныгъэ щӏэзмыупщӀэ щӏумыупщӀэ щӏимыупщӀэ щӏэдмыупщӀэ щӏэвмыупщӀэ щӏамыупщӀэ
      блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щӏэзупщӀа щӏэбупщӀа щӏиупщӀа щӏэдупщӀа щӏэвупщӀа щӏаупщӀа
      блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щӏэзмыупщӀа щӏумыупщӀа щӏимыупщӀа щӏэдмыупщӀа щӏэвмыупщӀа щӏамыупщӀа
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щӏэзупщӀэгъа щӏэбупщӀэгъа щӏиупщӀэгъа щӏэдупщӀэгъа щӏэвупщӀэгъа щӏаупщӀэгъа
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щӏэзмыупщӀэгъа щӏумыупщӀэгъа щӏимыупщӀэгъа щӏэдмыупщӀэгъа щӏэвмыупщӀэгъа щӏамыупщӀэгъа
      къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ щӏэзупщӀэн щӏэбупщӀэн щӏиупщӀэн щӏэдупщӀэн щӏэвупщӀэн щӏаупщӀэн
      къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ щӏэзмыупщӀэн щӏумыупщӀэн щӏимыупщӀэн щӏэдмыупщӀэн щӏэвмыупщӀэн щӏамыупщӀэн
      къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ щӏэзупщӀэну щӏэбупщӀэну щӏиупщӀэну щӏэдупщӀэну щӏэвупщӀэну щӏаупщӀэну
      къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ щӏэзмыупщӀэну щӏумыупщӀэну щӏимыупщӀэну щӏэдмыупщӀэну щӏэвмыупщӀэну щӏамыупщӀэну
      Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ)
      ит зэман - щыӀэныгъэ щӏэупщӀэ
      ит зэман - щымыӀэныгъэ щӏэмыупщӀэ
      блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щӏэупщӀа
      блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щӏэмыупщӀа
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щӏэупщӀэгъа
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щӏэмыупщӀэгъа
      къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ щӏэупщӀэн
      къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ щӏэмыупщӀэн
      къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ щӏэупщӀэну
      къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ щӏэмыупщӀэну
      Обстоятельственнэ причастиехэр сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
      Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
      ит зэман - щыӀэныгъэ зэрыщӏэзупщӀэ зэрыщӏэбупщӀэ зэрыщӏиупщӀэ зэрыщӏэдупщӀэ зэрыщӏэвупщӀэ зэрыщӏаупщӀэ
      ит зэман - щымыӀэныгъэ зэрыщӏэзмыупщӀэ зэрыщӏумыупщӀэ зэрыщӏимыупщӀэ зэрыщӏэдмыупщӀэ зэрыщӏэвмыупщӀэ зэрыщӏамыупщӀэ
      блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зэрыщӏэзупщӀа зэрыщӏэбупщӀа зэрыщӏиупщӀа зэрыщӏэдупщӀа зэрыщӏэвупщӀа зэрыщӏаупщӀа
      блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зэрыщӏэзмыупщӀа зэрыщӏумыупщӀа зэрыщӏимыупщӀа зэрыщӏэдмыупщӀа зэрыщӏэвмыупщӀа зэрамыупщӀа
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зэрыщӏэзупщӀэгъа зэрыщӏэбупщӀэгъа зэрыщӏиупщӀэгъа зэрыщӏэдупщӀэгъа зэрыщӏэвупщӀэгъа зэрыщӏаупщӀэгъа
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зэрыщӏэзмыупщӀэгъа зэрыщӏумыупщӀэгъа зэрыщӏимыупщӀэгъа зэрыщӏэдмыупщӀэгъа зэрыщӏэвмыупщӀэгъа зэрыщӏамыупщӀэгъа
      къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зэрыщӏэзупщӀэн зэрыщӏэбупщӀэн зэрыщӏиупщӀэн зэрыщӏэдупщӀэн зэрыщӏэвупщӀэн зэрыщӏаупщӀэн
      къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зэрыщӏэзмыупщӀэн зэрыщӏумыупщӀэн зэрыщӏимыупщӀэн зэрыщӏэдмыупщӀэн зэрыщӏэвмыупщӀэн зэрыщӏамыупщӀэн
      къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зэрыщӏэзупщӀэну зэрыщӏэбупщӀэну зэрыщӏиупщӀэну зэрыщӏэдупщӀэну зэрыщӏэвупщӀэну зэрыщӏаупщӀэну
      къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зэрыщӏэзмыупщӀэну зэрыщӏумыупщӀэну зэрыщӏимыупщӀэну зэрыщӏэдмыупщӀэну зэрыщӏэвмыупщӀэну зэрыщӏамыупщӀэну
      Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
      ит зэман - щыӀэныгъэ щыщӏэзупщӀэ щыщӏэбупщӀэ щыщӏиупщӀэ щыщӏэдупщӀэ щыщӏэвупщӀэ щыщӏаупщӀэ
      ит зэман - щымыӀэныгъэ щыщӏэзмыупщӀэ щыщӏумыупщӀэ щыщӏимыупщӀэ щыщӏэдмыупщӀэ щыщӏэвмыупщӀэ щыщӏамыупщӀэ
      блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щыщӏэзупщӀа щыщӏэбупщӀа щыщӏиупщӀа щыщӏэдупщӀа щыщӏэвупщӀа щыщӏаупщӀа
      блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щыщӏэзмыупщӀа щыщӏумыупщӀа щыщӏимыупщӀа щыщӏэдмыупщӀа щыщӏэвмыупщӀа щыщӏамыупщӀа
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щыщӏэзупщӀэгъа щыщӏэбупщӀэгъа щыщӏиупщӀэгъа щыщӏэдупщӀэгъа щыщӏэвупщӀэгъа щыщӏаупщӀэгъа
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щыщӏэзмыупщӀэгъа щыщӏумыупщӀэгъа щыщӏимыупщӀэгъа щыщӏэдмыупщӀэгъа щыщӏэвмыупщӀэгъа щыщӏамыупщӀэгъа
      къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щыщӏэзупщӀэн щыщӏэбупщӀэн щыщӏиупщӀэн щыщӏэдупщӀэн щыщӏэвупщӀэн щыщӏаупщӀэн
      къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щыщӏэзмыупщӀэн щыщӏумыупщӀэн щыщӏимыупщӀэн щыщӏэдмыупщӀэн щыщӏэвмыупщӀэн щыщӏамыупщӀэн
      къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щыщӏэзупщӀэну щыщӏэбупщӀэну щыщӏиупщӀэну щыщӏэдупщӀэну щыщӏэвупщӀэну щыщӏаупщӀэну
      къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щыщӏэзмыупщӀэну щыщӏумыупщӀэну щыщӏимыупщӀэну щыщӏэдмыупщӀэну щыщӏэвмыупщӀэну щыщӏамыупщӀэну
      ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
      ит зэман - щыӀэныгъэ здыщӏэзупщӀэ здыщӏэбупщӀэ здыщӏиупщӀэ здыщӏэдупщӀэ здыщӏэвупщӀэ здыщӏаупщӀэ
      ит зэман - щымыӀэныгъэ здыщӏэзмыупщӀэ здыщӏумыупщӀэ здыщӏимыупщӀэ здыщӏэдмыупщӀэ здыщӏэвмыупщӀэ здыщӏамыупщӀэ
      блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ здыщӏэзупщӀа здыщӏэбупщӀа здыщӏиупщӀа здыщӏэдупщӀа здыщӏэвупщӀа здыщӏаупщӀа
      блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ здыщӏэзмыупщӀа здыщӏумыупщӀа здыщӏимыупщӀа здыщӏэдмыупщӀа здыщӏэвмыупщӀа здыщӏамыупщӀа
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ здыщӏэзупщӀэгъа здыщӏэбупщӀэгъа здыщӏиупщӀэгъа здыщӏэдупщӀэгъа здыщӏэвупщӀэгъа здыщӏаупщӀэгъа
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ здыщӏэзмыупщӀэгъа здыщӏумыупщӀэгъа здыщӏимыупщӀэгъа здыщӏэдмыупщӀэгъа здыщӏэвмыупщӀэгъа здыщӏамыупщӀэгъа
      къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ здыщӏэзупщӀэн здыщӏэбупщӀэн здыщӏиупщӀэн здыщӏэдупщӀэн здыщӏэвупщӀэн здыщӏаупщӀэн
      къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ здыщӏэзмыупщӀэн здыщӏумыупщӀэн здыщӏимыупщӀэн здыщӏэдмыупщӀэн здыщӏэвмыупщӀэн здыщӏамыупщӀэн
      къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ здыщӏэзупщӀэну здыщӏэбупщӀэну здыщӏиупщӀэну здыщӏэдупщӀэну здыщӏэвупщӀэну здыщӏаупщӀэну
      къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ здыщӏэзмыупщӀэну здыщӏумыупщӀэну здыщӏимыупщӀэну здыщӏэдмыупщӀэну здыщӏэвмыупщӀэну здыщӏамыупщӀэну
      Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
      ит зэман - щыӀэныгъэ щӀыщӏэзупщӀэ щӀыщӏэбупщӀэ щӀыщӏиупщӀэ щӀыщӏэдупщӀэ щӀыщӏэвупщӀэ щӀыщӏаупщӀэ
      ит зэман - щымыӀэныгъэ щӀыщӏэзмыупщӀэ щӀыщӏумыупщӀэ щӀыщӏимыупщӀэ щӀыщӏэдмыупщӀэ щӀыщӏэвмыупщӀэ щӀыщӏамыупщӀэ
      блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щӀыщӏэзупщӀа щӀыщӏэбупщӀа щӀыщӏиупщӀа щӀыщӏэдупщӀа щӀыщӏэвупщӀа щӀщӏаупщӀа
      блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щӀыщӏэзмыупщӀа щӀыщӏумыупщӀа щӀыщӏимыупщӀа щӀыщӏэдмыупщӀа щӀыщӏэвмыупщӀа щӀыщӏамыупщӀа
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щӀыщӏэзупщӀэгъа щӀэщӏэбупщӀэгъа щӀыщӏиупщӀэгъа щӀэщӏэдупщӀэгъа щӀэщӏэвупщӀэгъа щӀыщӏаупщӀэгъа
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щӀыщӏэзмыупщӀэгъа щӀыщӏумыупщӀэгъа щӀыщӏимыупщӀэгъа щӀыщӏэдмыупщӀэгъа щӀыщӏэвмыупщӀэгъа щӀыщӏамыупщӀэгъа
      къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щӀыщӏэзупщӀэн щӀыщӏэбупщӀэн щӀыщӏиупщӀэн щӀыщӏэдупщӀэн щӀыщӏэвупщӀэн щӀыщӏаупщӀэн
      къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щӀыщӏэзмыупщӀэн щӀыщӏумыупщӀэн щӀыщӏимыупщӀэн щӀыщӏэдмыупщӀэн щӀыщӏэвмыупщӀэн щӀыщӏамыупщӀэн
      къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щӀыщӏэзупщӀэну щӀыщӏэбупщӀэну щӀыщӏиупщӀэну щӀыщӏэдупщӀэну щӀыщӏэвупщӀэну щӀыщӏаупщӀэну
      къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щӀыщӏэзмыупщӀэну щӀыщӏумыупщӀэну щӀыщӏимыупщӀэну щӀыщӏэдмыупщӀэну щӀыщӏэвмыупщӀэну щӀыщӏамыупщӀэну
      Деепричастиехэр сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
      ит зэман - щыӀэныгъэ щӏэзупщӀэу щӏэбупщӀэу щӏиупщӀэу щӏэдупщӀэу щӏэвупщӀэу щӏаупщӀэу
      ит зэман - щымыӀэныгъэ щӏэзмыупщӀэу щӏумыупщӀэу щӏимыупщӀэу щӏэдмыупщӀэу щӏэвмыупщӀэу щӏамыупщӀэу
      блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щӏэзупщӀауэ щӏэбупщӀауэ щӏиупщӀауэ щӏэдупщӀауэ щӏэвупщӀауэ щӏаупщӀауэ
      блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щӏэзмыупщӀауэ щӏумыупщӀауэ щӏимыупщӀауэ щӏэдмыупщӀауэ щӏэвмыупщӀауэ щӏамыупщӀауэ
      урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ щӏэзупщӀэурэ щӏэбупщӀэурэ щӏиупщӀэурэ щӏэдупщӀэурэ щӏэвупщӀэурэ щӏаупщӀэурэ
      урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ щӏэзмыупщӀэурэ щӏумыупщӀэурэ щӏимыупщӀэурэ щӏэдмыупщӀэурэ щӏэвмыупщӀэурэ щӏамыупщӀэурэ
      ит зэман щыӀэныгъэ фащэ: подлежащэ + прямой дополненэ +

      Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ

      подлежащэ СЭ

      Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ

      		сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
      прямой дополненэ
      сэ
      уэ ущӏызоупщӀэ уащӏызоупщӀэ
      ар пщӏызоупщӀэ щӏызоупщӀэ фщӏызоупщӀэ ящӏызоупщӀэ
      дэ
      фэ фыщӏызоупщӀэ фащӏызоупщӀэ
      ахэр пщӏызоупщӀэ(хэ) щӏызоупщӀэ(хэ) фщӏызоупщӀэ(хэ ящӏызоупщӀэ(хэ)
      подлежащэ УЭ

      Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ

      		сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
      прямой дополненэ
      сэ сыщӏыбоупщӀэ сащӏыбоупщӀэ
      уэ
      ар сщӏыбоупщӀэ щӏыбоупщӀэ тщӏыбоупщӀэ ящӏыбоупщӀэ
      дэ дыщӏыбоупщӀэ дащӏыбоупщӀэ
      фэ
      ахэр сщӏыбоупщӀэ(хэ) щӏыбоупщӀэ(хэ) тщӏыбоупщӀэ(хэ) ящӏыбоупщӀэ(хэ)
      подлежащэ АБЫ

      Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ

      		сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
      прямой дополненэ
      сэ сыпщӏеупщӀэ сыщӏеупщӀэ сыфщӏеупщӀэ сащӏеупщӀэ
      уэ усщӏеупщӀэ ущӏеупщӀэ утщӏеупщӀэ уащӏеупщӀэ
      ар сщӏеупщӀэ пщӏеупщӀэ щӏеупщӀэ тщӏеупщӀэ фщӏеупщӀэ ящӏеупщӀэ
      дэ дыпщӏеупщӀэ дыщӏеупщӀэ дыфщӏеупщӀэ дащӏеупщӀэ
      фэ фысщӏеупщӀэ фыщӏеупщӀэ фытщӏеупщӀэ фащӏеупщӀэ
      ахэр сщӏеупщӀэ(хэ) пщӏеупщӀэ(хэ) щӏеупщӀэ(хэ) тщӏеупщӀэ(хэ) фщӏеупщӀэ(хэ) ящӏеупщӀэ(хэ)
      подлежащэ ДЭ

      Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ

      		сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
      прямой дополненэ
      сэ
      уэ ущӏыдоупщӀэ уащӏыдоупщӀэ
      ар пщӏыдоупщӀэ щӏыдоупщӀэ фщӏыдоупщӀэ ящӏыдоупщӀэ
      дэ
      фэ фыщӏыдоупщӀэ фащӏыдоупщӀэ
      ахэр пщӏыдоупщӀэ(хэ) щӏыдоупщӀэ(хэ) фщӏыдоупщӀэ(хэ) ящӏыдоупщӀэ(хэ)
      подлежащэ ФЭ

      Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ

      		сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
      прямой дополненэ
      сэ сыщӏывоупщӀэ сащӏывоупщӀэ
      уэ
      ар сщӏывоупщӀэ щӏывоупщӀэ тщӏывоупщӀэ ящӏывоупщӀэ
      дэ дыщӏывоупщӀэ дащӏывоупщӀэ
      фэ
      ахэр сщӏывоупщӀэ(хэ) щӏывоупщӀэ(хэ) тщӏывоупщӀэ(хэ) ящӏывоупщӀэ(хэ)
      подлежащэ АБЫХЭМ

      Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ

      		сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
      прямой дополненэ
      сэ сыпщӏаупщӀэ сыщӏаупщӀэ сыфщӏаупщӀэ сащӏаупщӀэ
      уэ усщӏаупщӀэ ущӏаупщӀэ утщӏаупщӀэ уащӏаупщӀэ
      ар сщӏаупщӀэ пщӏаупщӀэ щӏаупщӀэ тщӏаупщӀэ фщӏаупщӀэ ящӏаупщӀэ
      дэ дыпщӏаупщӀэ дыщӏаупщӀэ дыфщӏаупщӀэ дащӏаупщӀэ
      фэ фысщӏаупщӀэ фыщӏаупщӀэ фытщӏаупщӀэ фащӏаупщӀэ
      ахэр сщӏаупщӀэ(хэ) пщӏаупщӀэ(хэ) щӏаупщӀэ(хэ) тщӏаупщӀэ(хэ) фщӏаупщӀэ(хэ) ящӏаупщӀэ(хэ)
      -э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
      Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
      Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
      Именительнэ: [упщӀ]э [упщӀ]эр -- [упщӀ]эхэр
      Эргативнэ: [упщӀ]э [упщӀ]эм -- [упщӀ]эхэм
      Послеложнэ: [упщӀ]экӀэ [упщӀ]эмкӀэ [упщӀ]эхэкӀэ [упщӀ]эхэмкӀэ
      Обстоятельственнэ: [упщӀ]эу [упщӀ]эрауэ [упщӀ]эхэу [упщӀ]эхэрауэ
      -а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
      Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
      Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
      Именительнэ: [упщӀ]а [упщӀ]ар -- [упщӀ]ахэр
      Эргативнэ: [упщӀ]а [упщӀ]ам -- [упщӀ]ахэм
      Послеложнэ: [упщӀ]акӀэ [упщӀ]амкӀэ [упщӀ]ахэкӀэ [упщӀ]ахэмкӀэ
      Обстоятельственнэ: [упщӀ]ауэ [упщӀ]арауэ [упщӀ]ахэу [упщӀ]ахэрауэ
      -эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
      Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
      Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
      Именительнэ: [упщӀ]эн [упщӀ]эныр -- [упщӀ]энхэр
      Эргативнэ: [упщӀ]эн [упщӀ]эным -- [упщӀ]энхэм
      Послеложнэ: [упщӀ]энкӀэ [упщӀ]энымкӀэ [упщӀ]энхэкӀэ [упщӀ]энхэмкӀэ
      'Обстоятельственнэ: [упщӀ]эну [упщӀ]энырауэ [упщӀ]энхэу [упщӀ]энхэрауэ
      -эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
      Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
      Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
      Именительнэ: [упщӀ]эну [упщӀ]энур -- [упщӀ]энухэр
      Эргативнэ: [упщӀ]эну [упщӀ]энум -- [упщӀ]энухэм
      Послеложнэ: [упщӀ]энукӀэ [упщӀ]энумкӀэ [упщӀ]энухэкӀэ [упщӀ]энухэмкӀэ
      Обстоятельственнэ: [упщӀ]энууэ [упщӀ]энурауэ [упщӀ]энухэу [упщӀ]энухэрауэ

      МЫХЬЭНЭ

      1. Зыгуэрым и нэзыр, и кӀапэр щӀагъымкӀэ щӀэгъэшэн.

      ЩАПХЪЭХЭРEdit

      • [Къущхьэ Жамботыр] къимыгъэушыну Нэгурэш дахэм дарий шхыӀэныр щӀеупщӀэ. ӀуэрыӀуатэ, фольклор
      • [Джэдум] кӀэ бэлацэр щӀеупщӀэ, УпщӀэм тесу зеплъыхь. Къэбэрдей поэзием и антологие

      ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

      НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

      ИНДЖЫЛЫБЗЭ
      • щӏэупщӏэн: turn under, fold under, tuck sth
      УРЫСЫБЗЭEdit
      • щӏэупщӏэн: подвернуть, загнуть край чего-л.

      БИБЛИОГРАФИЕEdit

      • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
      • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
      • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
      • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
      • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
      • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
      • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
      • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
      • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.
      Retrieved from "https://incubator.wikimedia.org/w/index.php?title=Wt/kbd/щӏэупщӏэн&oldid=5305134"