Wt/kbd/щӏэгъэкъуэн

< Wt‎ | kbd
Wt > kbd > щӏэгъэкъуэн

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

  • IPA [ɕʹɐʁɐ'qʹʷɐn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

  • щӀэ- + гъэ- + [къу] + -э + -н

СПРЯЖЕНЭ

МЫХЬЭНЭ

  1. Зыгуэрым зыгуэр пэщӀэгъэувэн, мыуэн, мыукӀуриин, иримыгъэхуэхын папщӀэ кӀэщӀэсэн.

ЩАПХЪЭХЭР

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

  • Бжэгъу щӀэгъэкъуэн.
  • Ӏэр щхьэм щӀэгъэкъуэн.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ
  • щӏэгъэкъуэн: prop up sth with sth.
  • Бжэгъу щӀэгъэкъуэн: prop up with a stake
  • Ӏэр щхьэм щӀэгъэкъуэн: rest your head with your hand
УРЫСЫБЗЭ
  • щӏэгъэкъуэн: подпереть что-л. чем-л.
  • Бжэгъу щӀэгъэкъуэн: подпереть колом
  • Ӏэр щхьэм щӀэгъэкъуэн: подпереть голову рукой

БИБЛИОГРАФИЕ

  • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
  • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
  • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
  • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
  • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
  • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
  • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
  • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
  • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

  • IPA [ɕʹɐʁɐ'qʹʷɐn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

  • щӀэ- + гъэ- + [къу] + -э + -н

СКЛОНЕНЭ

Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: щӀэгъэкъуэн щӀэгъэкъуэныр -- щӀэгъэкъуэнхэр
Эргативнэ: щӀэгъэкъуэн щӀэгъэкъуэным -- щӀэгъэкъуэнхэм
Послеложнэ: щӀэгъэкъуэнкӀэ щӀэгъэкъуэнымкӀэ щӀэгъэкъуэнхэкӀэ щӀэгъэкъуэнхэмкӀэ
Обстоятельственнэ: щӀэгъэкъуэну щӀэгъэкъуэнырауэ щӀэгъэкъуэнхэу щӀэгъэкъуэнхэрауэ

МЫХЬЭНЭ

  1. Къимыгъауэу, къримыгъэхуэхыу иӀыгъын папщӀэ, зыгуэрым щӀагъакъуэ пкъо, бжэгъу сыт хуэдэхэр.
  2. ДэӀэпыкъуэгъуу эыщыгугъ, гугъапӀэ.

ЩАПХЪЭХЭР

  • Иджы моуэ фыщыт, сэ иджыпсту щӀэгъэкъуэн къэсхьынщ. Къэбэрдей ӀуэрыӀуатэ, сборник
  • ИгъащӀэми къуаншагъэ уи гум техуакъым, цӀыху дэхуэхам щӀэгъэкъуэн уахуохъу [Къазджэрий]. КӀыщокъуэ Алим

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ
  • щӏэгъэкъуэн: 1. prop, brace, support 2. assistance, aid, support
УРЫСЫБЗЭ
  • щӏэгъэкъуэн: 1. подпорка, опора 2. опора, поддержка

БИБЛИОГРАФИЕ

  • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
  • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
  • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
  • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
  • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
  • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
  • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
  • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
  • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.