АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
щхьэ- + дэ- + [бэкъу] + -х + -ы + -н СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "щхьэдэбэкъухын"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
щхьэдэбэкъухын
щымыӀэныгъэ:
щхьэдэмыбэкъухын
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухын
ущхьэдэбэкъухын
щхьэдэбэкъухын
дыщхьэдэбэкъухын
фыщхьэдэбэкъухын
щхьэдэбэкъухын(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэмыбэкъухын
ущхьэдэмыбэкъухын
щхьэдэмыбэкъухын
дыщхьэдэмыбэкъухын
фыщхьэдэмыбэкъухын
щхьэдэмыбэкъухын(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
щхьэдэбэкъух!
фыщхьэдэбэкъух!
щымыӀэныгъэ:
ущхьэдэмыбэкъух!
фыщхьэдэмыбэкъух!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыщхьэдребэкъух
ущхьэдребэкъух
щхьэдребэкъух
дыщхьэдребэкъух
фыщхьэдребэкъух
щхьэдребэкъух
щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдремыбэкъух
ущхьэдремыбэкъух
щхьэдремыбэкъух
дыщхьэдремыбэкъух
фыщхьэдремыбэкъух
щхьэдремыбэкъух
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэдобэкъух(ыр)
ущхьэдобэкъух(ыр)
щхьэдобэкъух(ыр)
дыщхьэдобэкъух(ыр)
фыщхьэдобэкъух(ыр)
щхьэдобэкъух(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухыркъым
ущхьэдэбэкъухыркъым
щхьэдэбэкъухыркъым
дыщхьэдэбэкъухыркъым
фыщхьэдэбэкъухыркъым
щхьэдэбэкъухы(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъух(ыр)т
ущхьэдэбэкъух(ыр)т
щхьэдэбэкъух(ыр)т
дыщхьэдэбэкъух(ыр)т
фыщхьэдэбэкъух(ыр)т
щхьэдэбэкъух(ыр)т / щхьэдэбэкъуххэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъух(ыр)тэкъым
ущхьэдэбэкъух(ыр)тэкъым
щхьэдэбэкъух(ыр)тэкъым
дыщхьэдэбэкъух(ыр)тэкъым
фыщхьэдэбэкъух(ыр)тэкъым
щхьэдэбэкъух(ыр)тэкъым / щхьэдэбэкъуххэ(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухащ
ущхьэдэбэкъухащ
щхьэдэбэкъухащ
дыщхьэдэбэкъухащ
фыщхьэдэбэкъухащ
щхьэдэбэкъуха(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухакъым
ущхьэдэбэкъухакъым
щхьэдэбэкъухакъым
дыщхьэдэбэкъухакъым
фыщхьэдэбэкъухакъым
щхьэдэбэкъуха(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухат
ущхьэдэбэкъухат
щхьэдэбэкъухат
дыщхьэдэбэкъухат
фыщхьэдэбэкъухат
щхьэдэбэкъуха(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухатэкъым
ущхьэдэбэкъухатэкъым
щхьэдэбэкъухатэкъым
дыщхьэдэбэкъухатэкъым
фыщхьэдэбэкъухатэкъым
щхьэдэбэкъуха(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухыгъащ
ущхьэдэбэкъухыгъащ
щхьэдэбэкъухыгъащ
дыщхьэдэбэкъухыгъащ
фыщхьэдэбэкъухыгъащ
щхьэдэбэкъухыгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухыгъакъым
ущхьэдэбэкъухыгъакъым
щхьэдэбэкъухыгъакъым
дыщхьэдэбэкъухыгъакъым
фыщхьэдэбэкъухыгъакъым
щхьэдэбэкъухыгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухыгъат
ущхьэдэбэкъухыгъат
щхьэдэбэкъухыгъат
дыщхьэдэбэкъухыгъат
фыщхьэдэбэкъухыгъат
щхьэдэбэкъухыгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухыгъатэкъым
ущхьэдэбэкъухыгъатэкъым
щхьэдэбэкъухыгъатэкъым
дыщхьэдэбэкъухыгъатэкъым
фыщхьэдэбэкъухыгъатэкъым
щхьэдэбэкъухыгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухщ
ущхьэдэбэкъухщ
щхьэдэбэкъухщ
дыщхьэдэбэкъухщ
фыщхьэдэбэкъухщ
щхьэдэбэкъух(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухкъым
ущхьэдэбэкъухкъым
щхьэдэбэкъухкъым
дыщхьэдэбэкъухкъым
фыщхьэдэбэкъухкъым
щхьэдэбэкъух(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухт
ущхьэдэбэкъухт
щхьэдэбэкъухт
дыщхьэдэбэкъухт
фыщхьэдэбэкъухт
щхьэдэбэкъух(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухтэкъым
ущхьэдэбэкъухтэкъым
щхьэдэбэкъухтэкъым
дыщхьэдэбэкъухтэкъым
фыщхьэдэбэкъухтэкъым
щхьэдэбэкъух(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухынщ
ущхьэдэбэкъухынщ
щхьэдэбэкъухынщ
дыщхьэдэбэкъухынщ
фыщхьэдэбэкъухынщ
щхьэдэбэкъухын(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухынкъым
ущхьэдэбэкъухынкъым
щхьэдэбэкъухынкъым
дыщхьэдэбэкъухынкъым
фыщхьэдэбэкъухынкъым
щхьэдэбэкъухын(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухынущ
ущхьэдэбэкъухынущ
щхьэдэбэкъухынущ
дыщхьэдэбэкъухынущ
фыщхьэдэбэкъухынущ
щхьэдэбэкъухыну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухынукъым
ущхьэдэбэкъухынукъым
щхьэдэбэкъухынукъым
дыщхьэдэбэкъухынукъым
фыщхьэдэбэкъухынукъым
щхьэдэбэкъухыну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухрэ
ущхьэдэбэкъухрэ
щхьэдэбэкъухрэ
дыщхьэдэбэкъухрэ
фыщхьэдэбэкъухрэ
щхьэдэбэкъух(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухыркъэ
ущхьэдэбэкъухыркъэ
щхьэдэбэкъухыркъэ
дыщхьэдэбэкъухыркъэ
фыщхьэдэбэкъухыркъэ
щхьэдэбэкъухыркъэ / щхьэдэбэкъуххэркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъух(ыр)т
ущхьэдэбэкъух(ыр)т
щхьэдэбэкъух(ыр)т
дыщхьэдэбэкъух(ыр)т
фыщхьэдэбэкъух(ыр)т
щхьэдэбэкъух(ыр)т / щхьэдэбэкъуххэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъух(ыр)тэкъэ
ущхьэдэбэкъух(ыр)тэкъэ
щхьэдэбэкъух(ыр)тэкъэ
дыщхьэдэбэкъух(ыр)тэкъэ
фыщхьэдэбэкъух(ыр)тэкъэ
щхьэдэбэкъух(ыр)тэкъэ / щхьэдэбэкъуххэ(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъуха
ущхьэдэбэкъуха
щхьэдэбэкъуха
дыщхьэдэбэкъуха
фыщхьэдэбэкъуха
щхьэдэбэкъуха(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухакъэ
ущхьэдэбэкъухакъэ
щхьэдэбэкъухакъэ
дыщхьэдэбэкъухакъэ
фыщхьэдэбэкъухакъэ
щхьэдэбэкъуха(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухат
ущхьэдэбэкъухат
щхьэдэбэкъухат
дыщхьэдэбэкъухат
фыщхьэдэбэкъухат
щхьэдэбэкъуха(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухатэкъэ
ущхьэдэбэкъухатэкъэ
щхьэдэбэкъухатэкъэ
дыщхьэдэбэкъухатэкъэ
фыщхьэдэбэкъухатэкъэ
щхьэдэбэкъуха(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухыгъа
ущхьэдэбэкъухыгъа
щхьэдэбэкъухыгъа
дыщхьэдэбэкъухыгъа
фыщхьэдэбэкъухыгъа
щхьэдэбэкъухыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухыгъакъэ
ущхьэдэбэкъухыгъакъэ
щхьэдэбэкъухыгъакъэ
дыщхьэдэбэкъухыгъакъэ
фыщхьэдэбэкъухыгъакъэ
щхьэдэбэкъухыгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухыгъат
ущхьэдэбэкъухыгъат
щхьэдэбэкъухыгъат
дыщхьэдэбэкъухыгъат
фыщхьэдэбэкъухыгъат
щхьэдэбэкъухыгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухыгъатэкъэ
ущхьэдэбэкъухыгъатэкъэ
щхьэдэбэкъухыгъатэкъэ
дыщхьэдэбэкъухыгъатэкъэ
фыщхьэдэбэкъухыгъатэкъэ
щхьэдэбэкъухыгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъух
ущхьэдэбэкъух
щхьэдэбэкъух
дыщхьэдэбэкъух
фыщхьэдэбэкъух
щхьэдэбэкъух(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухкъэ
ущхьэдэбэкъухкъэ
щхьэдэбэкъухкъэ
дыщхьэдэбэкъухкъэ
фыщхьэдэбэкъухкъэ
щхьэдэбэкъух(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухт
ущхьэдэбэкъухт
щхьэдэбэкъухт
дыщхьэдэбэкъухт
фыщхьэдэбэкъухт
щхьэдэбэкъух(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухтэкъэ
ущхьэдэбэкъухтэкъэ
щхьэдэбэкъухтэкъэ
дыщхьэдэбэкъухтэкъэ
фыщхьэдэбэкъухтэкъэ
щхьэдэбэкъух(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухын
ущхьэдэбэкъухын
щхьэдэбэкъухын
дыщхьэдэбэкъухын
фыщхьэдэбэкъухын
щхьэдэбэкъухын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухынкъэ
ущхьэдэбэкъухынкъэ
щхьэдэбэкъухынкъэ
дыщхьэдэбэкъухынкъэ
фыщхьэдэбэкъухынкъэ
щхьэдэбэкъухын(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухыну
ущхьэдэбэкъухыну
щхьэдэбэкъухыну
дыщхьэдэбэкъухыну
фыщхьэдэбэкъухыну
щхьэдэбэкъухыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухынукъэ
ущхьэдэбэкъухынукъэ
щхьэдэбэкъухынукъэ
дыщхьэдэбэкъухынукъэ
фыщхьэдэбэкъухынукъэ
щхьэдэбэкъухыну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухмэ
ущхьэдэбэкъухмэ
щхьэдэбэкъухмэ
дыщхьэдэбэкъухмэ
фыщхьэдэбэкъухмэ
щхьэдэбэкъух(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэмыбэкъухмэ
ущхьэдэмыбэкъухмэ
щхьэдэмыбэкъухмэ
дыщхьэдэмыбэкъухмэ
фыщхьэдэмыбэкъухмэ
щхьэдэмыбэкъух(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухамэ
ущхьэдэбэкъухамэ
щхьэдэбэкъухамэ
дыщхьэдэбэкъухамэ
фыщхьэдэбэкъухамэ
щхьэдэбэкъуха(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэмыбэкъухамэ
ущхьэдэмыбэкъухамэ
щхьэдэмыбэкъухамэ
дыщхьэдэмыбэкъухамэ
фыщхьэдэмыбэкъухамэ
щхьэдэмыбэкъуха(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухыгъамэ
ущхьэдэбэкъухыгъамэ
щхьэдэбэкъухыгъамэ
дыщхьэдэбэкъухыгъамэ
фыщхьэдэбэкъухыгъамэ
щхьэдэбэкъухыгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэмыбэкъухыгъамэ
ущхьэдэмыбэкъухыгъамэ
щхьэдэмыбэкъухыгъамэ
дыщхьэдэмыбэкъухыгъамэ
фыщхьэдэмыбэкъухыгъамэ
щхьэдэмыбэкъухыгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухынмэ
ущхьэдэбэкъухынмэ
щхьэдэбэкъухынмэ
дыщхьэдэбэкъухынмэ
фыщхьэдэбэкъухынмэ
щхьэдэбэкъухын(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэмыбэкъухынмэ
ущхьэдэмыбэкъухынмэ
щхьэдэмыбэкъухынмэ
дыщхьэдэмыбэкъухынмэ
фыщхьэдэмыбэкъухынмэ
щхьэдэмыбэкъухын(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухынумэ
ущхьэдэбэкъухынумэ
щхьэдэбэкъухынумэ
дыщхьэдэбэкъухынумэ
фыщхьэдэбэкъухынумэ
щхьэдэбэкъухыну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэмыбэкъухынумэ
ущхьэдэмыбэкъухынумэ
щхьэдэмыбэкъухынумэ
дыщхьэдэмыбэкъухынумэ
фыщхьэдэмыбэкъухынумэ
щхьэдэмыбэкъухыну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухтэмэ
ущхьэдэбэкъухтэмэ
щхьэдэбэкъухтэмэ
дыщхьэдэбэкъухтэмэ
фыщхьэдэбэкъухтэмэ
щхьэдэбэкъух(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэмыбэкъухтэмэ
ущхьэдэмыбэкъухтэмэ
щхьэдэмыбэкъухтэмэ
дыщхьэдэмыбэкъухтэмэ
фыщхьэдэмыбэкъухтэмэ
щхьэдэмыбэкъух(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухатэмэ
ущхьэдэбэкъухатэмэ
щхьэдэбэкъухатэмэ
дыщхьэдэбэкъухатэмэ
фыщхьэдэбэкъухатэмэ
щхьэдэбэкъуха(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэмыбэкъухатэмэ
ущхьэдэмыбэкъухатэмэ
щхьэдэмыбэкъухатэмэ
дыщхьэдэмыбэкъухатэмэ
фыщхьэдэмыбэкъухатэмэ
щхьэдэмыбэкъуха(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухыгъатэмэ
ущхьэдэбэкъухыгъатэмэ
щхьэдэбэкъухыгъатэмэ
дыщхьэдэбэкъухыгъатэмэ
фыщхьэдэбэкъухыгъатэмэ
щхьэдэбэкъухыгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэмыбэкъухыгъатэмэ
ущхьэдэмыбэкъухыгъатэмэ
щхьэдэмыбэкъухыгъатэмэ
дыщхьэдэмыбэкъухыгъатэмэ
фыщхьэдэмыбэкъухыгъатэмэ
щхьэдэмыбэкъухыгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухынтэмэ
ущхьэдэбэкъухынтэмэ
щхьэдэбэкъухынтэмэ
дыщхьэдэбэкъухынтэмэ
фыщхьэдэбэкъухынтэмэ
щхьэдэбэкъухын(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэмыбэкъухынтэмэ
ущхьэдэмыбэкъухынтэмэ
щхьэдэмыбэкъухынтэмэ
дыщхьэдэмыбэкъухынтэмэ
фыщхьэдэмыбэкъухынтэмэ
щхьэдэмыбэкъухын(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухынутэмэ
ущхьэдэбэкъухынутэмэ
щхьэдэбэкъухынутэмэ
дыщхьэдэбэкъухынутэмэ
фыщхьэдэбэкъухынутэмэ
щхьэдэбэкъухыну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэмыбэкъухынутэмэ
ущхьэдэмыбэкъухынутэмэ
щхьэдэмыбэкъухынутэмэ
дыщхьэдэмыбэкъухынутэмэ
фыщхьэдэмыбэкъухынутэмэ
щхьэдэмыбэкъухыну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухынт
ущхьэдэбэкъухынт
щхьэдэбэкъухынт
дыщхьэдэбэкъухынт
фыщхьэдэбэкъухынт
щхьэдэбэкъухын(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухынтэкъым
ущхьэдэбэкъухынтэкъым
щхьэдэбэкъухынтэкъым
дыщхьэдэбэкъухынтэкъым
фыщхьэдэбэкъухынтэкъым
щхьэдэбэкъухын(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухынут
ущхьэдэбэкъухынут
щхьэдэбэкъухынут
дыщхьэдэбэкъухынут
фыщхьэдэбэкъухынут
щхьэдэбэкъухыну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухынутэкъым
ущхьэдэбэкъухынутэкъым
щхьэдэбэкъухынутэкъым
дыщхьэдэбэкъухынутэкъым
фыщхьэдэбэкъухынутэкъым
щхьэдэбэкъухыну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухми
ущхьэдэбэкъухми
щхьэдэбэкъухми
дыщхьэдэбэкъухми
фыщхьэдэбэкъухми
щхьэдэбэкъух(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэмыбэкъухми
ущхьэдэмыбэкъухми
щхьэдэмыбэкъухми
дыщхьэдэмыбэкъухми
фыщхьэдэмыбэкъухми
щхьэдэмыбэкъух(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухами
ущхьэдэбэкъухами
щхьэдэбэкъухами
дыщхьэдэбэкъухами
фыщхьэдэбэкъухами
щхьэдэбэкъуха(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэмыбэкъухами
ущхьэдэмыбэкъухами
щхьэдэмыбэкъухами
дыщхьэдэмыбэкъухами
фыщхьэдэмыбэкъухами
щхьэдэмыбэкъуха(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухыгъами
ущхьэдэбэкъухыгъами
щхьэдэбэкъухыгъами
дыщхьэдэбэкъухыгъами
фыщхьэдэбэкъухыгъами
щхьэдэбэкъухыгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэмыбэкъухыгъами
ущхьэдэмыбэкъухыгъами
щхьэдэмыбэкъухыгъами
дыщхьэдэмыбэкъухыгъами
фыщхьэдэмыбэкъухыгъами
щхьэдэмыбэкъухыгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухынми
ущхьэдэбэкъухынми
щхьэдэбэкъухынми
дыщхьэдэбэкъухынми
фыщхьэдэбэкъухынми
щхьэдэбэкъухын(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэмыбэкъухынми
ущхьэдэмыбэкъухынми
щхьэдэмыбэкъухынми
дыщхьэдэмыбэкъухынми
фыщхьэдэмыбэкъухынми
щхьэдэмыбэкъухын(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухынуми
ущхьэдэбэкъухынуми
щхьэдэбэкъухынуми
дыщхьэдэбэкъухынуми
фыщхьэдэбэкъухынуми
щхьэдэбэкъухыну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэмыбэкъухынуми
ущхьэдэмыбэкъухынуми
щхьэдэмыбэкъухынуми
дыщхьэдэмыбэкъухынуми
фыщхьэдэмыбэкъухынуми
щхьэдэмыбэкъухыну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухтэми
ущхьэдэбэкъухтэми
щхьэдэбэкъухтэми
дыщхьэдэбэкъухтэми
фыщхьэдэбэкъухтэми
щхьэдэбэкъух(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэмыбэкъухтэми
ущхьэдэмыбэкъухтэми
щхьэдэмыбэкъухтэми
дыщхьэдэмыбэкъухтэми
фыщхьэдэмыбэкъухтэми
щхьэдэмыбэкъух(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухатэми
ущхьэдэбэкъухатэми
щхьэдэбэкъухатэми
дыщхьэдэбэкъухатэми
фыщхьэдэбэкъухатэми
щхьэдэбэкъуха(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэмыбэкъухатэми
ущхьэдэмыбэкъухатэми
щхьэдэмыбэкъухатэми
дыщхьэдэмыбэкъухатэми
фыщхьэдэмыбэкъухатэми
щхьэдэмыбэкъуха(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухыгъатэми
ущхьэдэбэкъухыгъатэми
щхьэдэбэкъухыгъатэми
дыщхьэдэбэкъухыгъатэми
фыщхьэдэбэкъухыгъатэми
щхьэдэбэкъухыгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэмыбэкъухыгъатэми
ущхьэдэмыбэкъухыгъатэми
щхьэдэмыбэкъухыгъатэми
дыщхьэдэмыбэкъухыгъатэми
фыщхьэдэмыбэкъухыгъатэми
щхьэдэмыбэкъухыгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухынтэми
ущхьэдэбэкъухынтэми
щхьэдэбэкъухынтэми
дыщхьэдэбэкъухынтэми
фыщхьэдэбэкъухынтэми
щхьэдэбэкъухын(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэмыбэкъухынтэми
ущхьэдэмыбэкъухынтэми
щхьэдэмыбэкъухынтэми
дыщхьэдэмыбэкъухынтэми
фыщхьэдэмыбэкъухынтэми
щхьэдэмыбэкъухын(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухынутэми
ущхьэдэбэкъухынутэми
щхьэдэбэкъухынутэми
дыщхьэдэбэкъухынутэми
фыщхьэдэбэкъухынутэми
щхьэдэбэкъухыну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэмыбэкъухынутэми
ущхьэдэмыбэкъухынутэми
щхьэдэмыбэкъухынутэми
дыщхьэдэмыбэкъухынутэми
фыщхьэдэмыбэкъухынутэми
щхьэдэмыбэкъухыну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухаи
ущхьэдэбэкъухаи
щхьэдэбэкъухаи
дыщхьэдэбэкъухаи
фыщхьэдэбэкъухаи
щхьэдэбэкъухаи
щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухакъыми
ущхьэдэбэкъухакъыми
щхьэдэбэкъухакъыми
дыщхьэдэбэкъухакъыми
фыщхьэдэбэкъухакъыми
щхьэдэбэкъухакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухащэрэт
ущхьэдэбэкъухащэрэт
щхьэдэбэкъухащэрэт
дыщхьэдэбэкъухащэрэт
фыщхьэдэбэкъухащэрэт
щхьэдэбэкъухащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэмыбэкъухащэрэт
ущхьэдэмыбэкъухащэрэт
щхьэдэмыбэкъухащэрэт
дыщхьэдэмыбэкъухащэрэт
фыщхьэдэмыбэкъухащэрэт
щхьэдэмыбэкъухащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухагъэнщ
ущхьэдэбэкъухагъэнщ
щхьэдэбэкъухагъэнщ
дыщхьэдэбэкъухагъэнщ
фыщхьэдэбэкъухагъэнщ
щхьэдэбэкъухагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухагъэнкъым
ущхьэдэбэкъухагъэнкъым
щхьэдэбэкъухагъэнкъым
дыщхьэдэбэкъухагъэнкъым
фыщхьэдэбэкъухагъэнкъым
щхьэдэбэкъухагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухагъэнт
ущхьэдэбэкъухагъэнт
щхьэдэбэкъухагъэнт
дыщхьэдэбэкъухагъэнт
фыщхьэдэбэкъухагъэнт
щхьэдэбэкъухагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухагъэнтэкъым
ущхьэдэбэкъухагъэнтэкъым
щхьэдэбэкъухагъэнтэкъым
дыщхьэдэбэкъухагъэнтэкъым
фыщхьэдэбэкъухагъэнтэкъым
щхьэдэбэкъухагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухагъэн
ущхьэдэбэкъухагъэн
щхьэдэбэкъухагъэн
дыщхьэдэбэкъухагъэн
фыщхьэдэбэкъухагъэн
щхьэдэбэкъухагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухагъэнкъэ
ущхьэдэбэкъухагъэнкъэ
щхьэдэбэкъухагъэнкъэ
дыщхьэдэбэкъухагъэнкъэ
фыщхьэдэбэкъухагъэнкъэ
щхьэдэбэкъухагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухагъэнт
ущхьэдэбэкъухагъэнт
щхьэдэбэкъухагъэнт
дыщхьэдэбэкъухагъэнт
фыщхьэдэбэкъухагъэнт
щхьэдэбэкъухагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухагъэнтэкъэ
ущхьэдэбэкъухагъэнтэкъэ
щхьэдэбэкъухагъэнтэкъэ
дыщхьэдэбэкъухагъэнтэкъэ
фыщхьэдэбэкъухагъэнтэкъэ
щхьэдэбэкъухагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухагъэнбэкъух
ущхьэдэбэкъухагъэнбэкъух
щхьэдэбэкъухагъэнбэкъух
дыщхьэдэбэкъухагъэнбэкъух
фыщхьэдэбэкъухагъэнбэкъух
щхьэдэбэкъухагъэнбэкъух
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухагъэнукъым
ущхьэдэбэкъухагъэнукъым
щхьэдэбэкъухагъэнукъым
дыщхьэдэбэкъухагъэнукъым
фыщхьэдэбэкъухагъэнукъым
щхьэдэбэкъухагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухагъэнут
ущхьэдэбэкъухагъэнут
щхьэдэбэкъухагъэнут
дыщхьэдэбэкъухагъэнут
фыщхьэдэбэкъухагъэнут
щхьэдэбэкъухагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухагъэнутэкъым
ущхьэдэбэкъухагъэнутэкъым
щхьэдэбэкъухагъэнутэкъым
дыщхьэдэбэкъухагъэнутэкъым
фыщхьэдэбэкъухагъэнутэкъым
щхьэдэбэкъухагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухагъэну
ущхьэдэбэкъухагъэну
щхьэдэбэкъухагъэну
дыщхьэдэбэкъухагъэну
фыщхьэдэбэкъухагъэну
щхьэдэбэкъухагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухагъэнукъэ
ущхьэдэбэкъухагъэнукъэ
щхьэдэбэкъухагъэнукъэ
дыщхьэдэбэкъухагъэнукъэ
фыщхьэдэбэкъухагъэнукъэ
щхьэдэбэкъухагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухагъэнут
ущхьэдэбэкъухагъэнут
щхьэдэбэкъухагъэнут
дыщхьэдэбэкъухагъэнут
фыщхьэдэбэкъухагъэнут
щхьэдэбэкъухагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыщхьэдэбэкъухагъэнутэкъэ
ущхьэдэбэкъухагъэнутэкъэ
щхьэдэбэкъухагъэнутэкъэ
дыщхьэдэбэкъухагъэнутэкъэ
фыщхьэдэбэкъухагъэнутэкъэ
щхьэдэбэкъухагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщхьэдэбэкъух
ущхьэдэбэкъух
щхьэдэбэкъух
дыщхьэдэбэкъух
фыщхьэдэбэкъух
щхьэдэбэкъух(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщхьэдэмыбэкъух
ущхьэдэмыбэкъух
щхьэдэмыбэкъух
дыщхьэдэмыбэкъух
фыщхьэдэмыбэкъух
щхьэдэмыбэкъух(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщхьэдэбэкъуха
ущхьэдэбэкъуха
щхьэдэбэкъуха
дыщхьэдэбэкъуха
фыщхьэдэбэкъуха
щхьэдэбэкъуха(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщхьэдэмыбэкъуха
ущхьэдэмыбэкъуха
щхьэдэмыбэкъуха
дыщхьэдэмыбэкъуха
фыщхьэдэмыбэкъуха
щхьэдэмыбэкъуха(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщхьэдэбэкъухыгъа
ущхьэдэбэкъухыгъа
щхьэдэбэкъухыгъа
дыщхьэдэбэкъухыгъа
фыщхьэдэбэкъухыгъа
щхьэдэбэкъухыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщхьэдэмыбэкъухыгъа
ущхьэдэмыбэкъухыгъа
щхьэдэмыбэкъухыгъа
дыщхьэдэмыбэкъухыгъа
фыщхьэдэмыбэкъухыгъа
щхьэдэмыбэкъухыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыщхьэдэбэкъухын
ущхьэдэбэкъухын
щхьэдэбэкъухын
дыщхьэдэбэкъухын
фыщхьэдэбэкъухын
щхьэдэбэкъухын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыщхьэдэмыбэкъухын
ущхьэдэмыбэкъухын
щхьэдэмыбэкъухын
дыщхьэдэмыбэкъухын
фыщхьэдэмыбэкъухын
щхьэдэмыбэкъухын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыщхьэдэбэкъухыну
ущхьэдэбэкъухыну
щхьэдэбэкъухыну
дыщхьэдэбэкъухыну
фыщхьэдэбэкъухыну
щхьэдэбэкъухыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыщхьэдэмыбэкъухыну
ущхьэдэмыбэкъухыну
щхьэдэмыбэкъухыну
дыщхьэдэмыбэкъухыну
фыщхьэдэмыбэкъухыну
щхьэдэмыбэкъухыну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыщхьэдэбэкъух
узэрыщхьэдэбэкъух
зэрыщхьэдэбэкъух
дызэрыщхьэдэбэкъух
фызэрыщхьэдэбэкъух
зэрыщхьэдэбэкъух(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыщхьэдэмыбэкъух
узэрыщхьэдэмыбэкъух
зэрыщхьэдэмыбэкъух
дызэрыщхьэдэмыбэкъух
фызэрыщхьэдэмыбэкъух
зэрыщхьэдэмыбэкъух(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыщхьэдэбэкъуха
узэрыщхьэдэбэкъуха
зэрыщхьэдэбэкъуха
дызэрыщхьэдэбэкъуха
фызэрыщхьэдэбэкъуха
зэрыщхьэдэбэкъуха(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыщхьэдэмыбэкъуха
узэрыщхьэдэмыбэкъуха
зэрыщхьэдэмыбэкъуха
дызэрыщхьэдэмыбэкъуха
фызэрыщхьэдэмыбэкъуха
зэрыщхьэдэмыбэкъуха(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыщхьэдэбэкъухыгъа
узэрыщхьэдэбэкъухыгъа
зэрыщхьэдэбэкъухыгъа
дызэрыщхьэдэбэкъухыгъа
фызэрыщхьэдэбэкъухыгъа
зэрыщхьэдэбэкъухыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыщхьэдэмыбэкъухыгъа
узэрыщхьэдэмыбэкъухыгъа
зэрыщхьэдэмыбэкъухыгъа
дызэрыщхьэдэмыбэкъухыгъа
фызэрыщхьэдэмыбэкъухыгъа
зэрыщхьэдэмыбэкъухыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыщхьэдэбэкъухын
узэрыщхьэдэбэкъухын
зэрыщхьэдэбэкъухын
дызэрыщхьэдэбэкъухын
фызэрыщхьэдэбэкъухын
зэрыщхьэдэбэкъухын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыщхьэдэмыбэкъухын
узэрыщхьэдэмыбэкъухын
зэрыщхьэдэмыбэкъухын
дызэрыщхьэдэмыбэкъухын
фызэрыщхьэдэмыбэкъухын
зэрыщхьэдэмыбэкъухын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыщхьэдэбэкъухыну
узэрыщхьэдэбэкъухыну
зэрыщхьэдэбэкъухыну
дызэрыщхьэдэбэкъухыну
фызэрыщхьэдэбэкъухыну
зэрыщхьэдэбэкъухыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыщхьэдэмыбэкъухыну
узэрыщхьэдэмыбэкъухыну
зэрыщхьэдэмыбэкъухыну
дызэрыщхьэдэмыбэкъухыну
фызэрыщхьэдэмыбэкъухыну
зэрыщхьэдэмыбэкъухыну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщыщхьэдэбэкъух
ущыщхьэдэбэкъух
щыщхьэдэбэкъух
дыщыщхьэдэбэкъух
фыщыщхьэдэбэкъух
щыщхьэдэбэкъух(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыщхьэдэмыбэкъух
ущыщхьэдэмыбэкъух
щыщхьэдэмыбэкъух
дыщыщхьэдэмыбэкъух
фыщыщхьэдэмыбэкъух
щыщхьэдэмыбэкъух(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыщхьэдэбэкъуха
ущыщхьэдэбэкъуха
щыщхьэдэбэкъуха
дыщыщхьэдэбэкъуха
фыщыщхьэдэбэкъуха
щыщхьэдэбэкъуха(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыщхьэдэмыбэкъуха
ущищхьэдэмыбэкъуха
щыщхьэдэмыбэкъуха
дыщыщхьэдэмыбэкъуха
фыщыщхьэдэмыбэкъуха
щыщхьэдэмыбэкъуха(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыщхьэдэбэкъухыгъа
ущыщхьэдэбэкъухыгъа
щыщхьэдэбэкъухыгъа
дыщыщхьэдэбэкъухыгъа
фыщыщхьэдэбэкъухыгъа
щыщхьэдэбэкъухыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыщхьэдэмыбэкъухыгъа
ущыщхьэдэмыбэкъухыгъа
щыщхьэдэмыбэкъухыгъа
дыщыщхьэдэмыбэкъухыгъа
фыщыщхьэдэмыбэкъухыгъа
щыщхьэдэмыбэкъухыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыщхьэдэбэкъухын
ущыщхьэдэбэкъухын
щыщхьэдэбэкъухын
дыщыщхьэдэбэкъухын
фыщыщхьэдэбэкъухын
щыщхьэдэбэкъухын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыщхьэдэмыбэкъухын
ущыщхьэдэбэкъухын
щыщхьэдэмыбэкъухын
дыщыщхьэдэмыбэкъухын
фыщыщхьэдэмыбэкъухын
щыщхьэдэмыбэкъухын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыщхьэдэбэкъухыну
ущыщхьэдэбэкъухыну
щыщхьэдэбэкъухыну
дыщыщхьэдэбэкъухыну
фыщыщхьэдэбэкъухыну
щыщхьэдэбэкъухыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыщхьэдэмыбэкъухыну
ущыщхьэдэмыбэкъухыну
щыщхьэдэмыбэкъухыну
дыщыщхьэдэмыбэкъухыну
фыщыщхьэдэмыбэкъухыну
щыщхьэдэмыбэкъухыну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздыщхьэдэбэкъух
уздыщхьэдэбэкъух
здыщхьэдэбэкъух
дыздыщхьэдэбэкъух
фыздыщхьэдэбэкъух
здыщхьэдэбэкъух(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыщхьэдэмыбэкъух
уздыщхьэдэмыбэкъух
здыщхьэдэмыбэкъух
дыздыщхьэдэмыбэкъух
фыздыщхьэдэмыбэкъух
здыщхьэдэмыбэкъух(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыщхьэдэбэкъуха
уздыщхьэдэбэкъуха
здыщхьэдэбэкъуха
дыздыщхьэдэбэкъуха
фыздыщхьэдэбэкъуха
здыщхьэдэбэкъуха(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыщхьэдэмыбэкъуха
уздыщхьэдэмыбэкъуха
здыщхьэдэмыбэкъуха
дыздыщхьэдэмыбэкъуха
фыздыщхьэдэмыбэкъуха
здыщхьэдэмыбэкъуха(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыщхьэдэбэкъухыгъа
уздыщхьэдэбэкъухыгъа
здыщхьэдэбэкъухыгъа
дыздыщхьэдэбэкъухыгъа
фыздыщхьэдэбэкъухыгъа
здыщхьэдэбэкъухыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыщхьэдэмыбэкъухыгъа
уздыщхьэдэмыбэкъухыгъа
здыщхьэдэмыбэкъухыгъа
дыздыщхьэдэмыбэкъухыгъа
фыздыщхьэдэмыбэкъухыгъа
здыщхьэдэмыбэкъухыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыщхьэдэбэкъухын
уздыщхьэдэбэкъухын
здыщхьэдэбэкъухын
дыздыщхьэдэбэкъухын
фыздыщхьэдэбэкъухын
здыщхьэдэбэкъухын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыщхьэдэмыбэкъухын
уздыщхьэдэмыбэкъухын
здыщхьэдэмыбэкъухын
дыздыщхьэдэмыбэкъухын
фыздыщхьэдэмыбэкъухын
здыщхьэдэмыбэкъухын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыщхьэдэбэкъухыну
уздыщхьэдэбэкъухыну
здыщхьэдэбэкъухыну
дыздыщхьэдэбэкъухыну
фыздыщхьэдэбэкъухыну
здыщхьэдэбэкъухыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыщхьэдэмыбэкъухыну
уздыщхьэдэмыбэкъухыну
здыщхьэдэмыбэкъухыну
дыздыщхьэдэмыбэкъухыну
фыздыщхьэдэмыбэкъухыну
здыщхьэдэмыбэкъухыну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыщхьэдэбэкъух
ущӀыщхьэдэбэкъух
щӀыщхьэдэбэкъух
дыщӀыщхьэдэбэкъух
фыщӀыщхьэдэбэкъух
щӀыщхьэдэбэкъух(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыщхьэдэмыбэкъух
ущӀыщхьэдэмыбэкъух
щӀыщхьэдэмыбэкъух
дыщӀыщхьэдэмыбэкъух
фыщӀыщхьэдэмыбэкъух
щӀыщхьэдэмыбэкъух(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыщхьэдэбэкъуха
ущӀыщхьэдэбэкъухӀэбэкъуха
щӀыщхьэдэбэкъуха
дыщӀыщхьэдэбэкъуха
фыщӀыщхьэдэбэкъуха
щӀыщхьэдэбэкъуха(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыщхьэдэмыбэкъуха
ущӀыщхьэдэмыбэкъуха
щӀыщхьэдэмыбэкъуха
дыщӀыщхьэдэмыбэкъуха
фыщӀыщхьэдэмыбэкъуха
щӀыщхьэдэмыбэкъуха(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыщхьэдэбэкъухыгъа
ущӀыщхьэдэбэкъухыгъа
щӀыщхьэдэбэкъухыгъа
дыщӀыщхьэдэбэкъухыгъа
фыщӀыщхьэдэбэкъухыгъа
щӀыщхьэдэбэкъухыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыщхьэдэмыбэкъухыгъа
ущӀыщхьэдэмыбэкъухыгъа
щӀыщхьэдэмыбэкъухыгъа
дыщӀыщхьэдэмыбэкъухыгъа
фыщӀыщхьэдэмыбэкъухыгъа
щӀыщхьэдэмыбэкъухыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыщхьэдэбэкъухын
ущӀыщхьэдэбэкъухын
щӀыщхьэдэбэкъухын
дыщӀыщхьэдэбэкъухын
фыщӀыщхьэдэбэкъухын
щӀыщхьэдэбэкъухын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыщхьэдэмыбэкъухын
ущӀыщхьэдэмыбэкъухын
щӀыщхьэдэмыбэкъухын
дыщӀыщхьэдэмыбэкъухын
фыщӀыщхьэдэмыбэкъухын
щӀыщхьэдэмыбэкъухын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыщхьэдэбэкъухыну
ущӀыщхьэдэбэкъухыну
щӀыщхьэдэбэкъухыну
дыщӀыщхьэдэбэкъухыну
фыщӀыщхьэдэбэкъухыну
щӀыщхьэдэбэкъухыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыщхьэдэмыбэкъухыну
ущӀыщхьэдэмыбэкъухыну
щӀыщхьэдэмыбэкъухыну
дыщӀыщхьэдэмыбэкъухыну
фыщӀыщхьэдэмыбэкъухыну
щӀыщхьэдэмыбэкъухыну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщхьэдэбэкъухыу
ущхьэдэбэкъухыу
щхьэдэбэкъухыу
дыщхьэдэбэкъухыу
фыщхьэдэбэкъухыу
щхьэдэбэкъух(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщхьэдэмыбэкъухыу
ущхьэдэмыбэкъухыу
щхьэдэмыбэкъухыу
дыщхьэдэмыбэкъухыу
фыщхьэдэмыбэкъухыу
щхьэдэмыбэкъух(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщхьэдэбэкъухауэ
ущхьэдэбэкъухауэ
щхьэдэбэкъухауэ
дыщхьэдэбэкъухауэ
фыщхьэдэбэкъухауэ
щхьэдэбэкъухауэ / щхьэдэбэкъухахэу
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщхьэдэмыбэкъухауэ
ущхьэдэмыбэкъухауэ
щхьэдэмыбэкъухауэ
дыщхьэдэмыбэкъухауэ
фыщхьэдэмыбэкъухауэ
щхьэдэмыбэкъухауэ / щхьэдэмыбэкъухахэу
-урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сыщхьэдэбэкъухыурэ
ущхьэдэбэкъухыурэ
щхьэдэбэкъухыурэ
дыщхьэдэбэкъухыурэ
фыщхьэдэбэкъухыурэ
щхьэдэбэкъух(хэ)урэ
-урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сыщхьэдэмыбэкъухыурэ
ущхьэдэмыбэкъухыурэ
щхьэдэмыбэкъухыурэ
дыщхьэдэмыбэкъухыурэ
фыщхьэдэмыбэкъухыурэ
щхьэдэмыбэкъух(хэ)урэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыпщхьэдобэкъух
сыщхьэдобэкъух
--
сыфщхьэдобэкъух
сащхьэдобэкъух
уэ
усщхьэдобэкъух
--
ущхьэдобэкъух
утщхьэдобэкъух
--
уащхьэдобэкъух
ар
сщхьэдобэкъух
пщхьэдобэкъух
щхьэдобэкъух
тщхьэдобэкъух
фщхьэдобэкъух
ящхьэдобэкъух
дэ
--
дыпщхьэдобэкъух
дыщхьэдобэкъух
--
дыфщхьэдобэкъух
дащхьэдобэкъух
фэ
фысщхьэдобэкъух
--
фыщхьэдобэкъух
фытщхьэдобэкъух
--
фащхьэдобэкъух
ахэр
сщхьэдобэкъух(хэ)
пщхьэдобэкъух(хэ)
щхьэдобэкъух(хэ)
тщхьэдобэкъух(хэ)
фщхьэдобэкъух(хэ)
ящхьэдобэкъух(хэ)
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[бэкъух]
[бэкъух]ыр
--
[бэкъух]хэр
Эргативнэ:
[бэкъух]
[бэкъух]ым
--
[бэкъух]хэм
Послеложнэ:
[бэкъух]кӀэ
[бэкъух]ымкӀэ
[бэкъух]хэкӀэ
[бэкъух]хэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[бэкъух]ыу
[бэкъух]ырауэ
[бэкъух]хэу
[бэкъух]хэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[бэкъух]а
[бэкъух]ар
--
[бэкъух]ахэр
Эргативнэ:
[бэкъух]а
[бэкъух]ам
--
[бэкъух]ахэм
Послеложнэ:
[бэкъух]акӀэ
[бэкъух]амкӀэ
[бэкъух]ахэкӀэ
[бэкъух]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[бэкъух]ауэ
[бэкъух]арауэ
[бэкъух]ахэу
[бэкъух]ахэрауэ
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[бэкъух]ын
[бэкъух]ыныр
--
[бэкъух]ынхэр
Эргативнэ:
[бэкъух]ын
[бэкъух]ыным
--
[бэкъух]ынхэм
Послеложнэ:
[бэкъух]ынкӀэ
[бэкъух]ынымкӀэ
[бэкъух]ынхэкӀэ
[бэкъух]ынхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[бэкъух]ыну
[бэкъух]ынырауэ
[бэкъух]ынхэу
[бэкъух]ынхэрауэ
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[бэкъух]ыну
[бэкъух]ынур
--
[бэкъух]ынухэр
Эргативнэ:
[бэкъух]ыну
[бэкъух]ынум
--
[бэкъух]ынухэм
Послеложнэ:
[бэкъух]ынукӀэ
[бэкъух]ынумкӀэ
[бэкъух]ынухэкӀэ
[бэкъух]ынухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[бэкъух]ынууэ
[бэкъух]ынурауэ
[бэкъух]ынухэу
[бэкъух]ынухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Лъакъуэр Ӏэтауэ лъагапӀэ гуэрым ебэкъуэн.
Лъагъуэм, гъуэгум тебэкъукӀын. ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
ЩхьэдэхыпӀэм щхьэдэбэкъухын. НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
щхьэдэбэкъухын: 1. step over something. 2. stray (from the path, the road)
ЩхьэдэхыпӀэм щхьэдэбэкъухын: step over the path УРЫСЫБЗЭ
щхьэдэбэкъухын: 1. перешагнуть через что-л. 2. оступиться (с тропы, дороги)
ЩхьэдэхыпӀэм щхьэдэбэкъухын: перешагнуть через тропу БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.