АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
хэ- + [ӏэбэрэб] + -ы + -хь + -ы + -н СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "хэӏэбэрэбыхьын"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
хэӏэбэрэбыхьын
щымыӀэныгъэ:
хэмыӏэбэрэбыхьын
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьын
ухэӏэбэрэбыхьын
хэӏэбэрэбыхьын
дыхэӏэбэрэбыхьын
фыхэӏэбэрэбыхьын
хэӏэбэрэбыхьын(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сыхэмыӏэбэрэбыхьын
ухэмыӏэбэрэбыхьын
хэмыӏэбэрэбыхьын
дыхэмыӏэбэрэбыхьын
фыхэмыӏэбэрэбыхьын
хэмыӏэбэрэбыхьын(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
хэӏэбэрэбыхь!
фыхэӏэбэрэбыхь!
щымыӀэныгъэ:
ухэмыӏэбэрэбыхь!
фыхэмыӏэбэрэбыхь!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыхреӏэбэрэбыхь
ухреӏэбэрэбыхь
хреӏэбэрэбыхь
дыхреӏэбэрэбыхь
фыхреӏэбэрэбыхь
хреӏэбэрэбыхь
щымыӀэныгъэ:
сыхремыӏэбэрэбыхь
ухремыӏэбэрэбыхь
хремыӏэбэрэбыхь
дыхремыӏэбэрэбыхь
фыхремыӏэбэрэбыхь
хремыӏэбэрэбыхь
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыхоӏэбэрэбыхь(ыр)
ухоӏэбэрэбыхь(ыр)
хоӏэбэрэбыхь(ыр)
дыхоӏэбэрэбыхь(ыр)
фыхоӏэбэрэбыхь(ыр)
хоӏэбэрэбыхь(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьыркъым
ухэӏэбэрэбыхьыркъым
хэӏэбэрэбыхьыркъым
дыхэӏэбэрэбыхьыркъым
фыхэӏэбэрэбыхьыркъым
хэӏэбэрэбыхьы(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхь(ыр)т
ухэӏэбэрэбыхь(ыр)т
хэӏэбэрэбыхь(ыр)т
дыхэӏэбэрэбыхь(ыр)т
фыхэӏэбэрэбыхь(ыр)т
хэӏэбэрэбыхь(ыр)т / хэӏэбэрэбыхьхэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхь(ыр)тэкъым
ухэӏэбэрэбыхь(ыр)тэкъым
хэӏэбэрэбыхь(ыр)тэкъым
дыхэӏэбэрэбыхь(ыр)тэкъым
фыхэӏэбэрэбыхь(ыр)тэкъым
хэӏэбэрэбыхь(ыр)тэкъым / хэӏэбэрэбыхьхэ(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьащ
ухэӏэбэрэбыхьащ
хэӏэбэрэбыхьащ
дыхэӏэбэрэбыхьащ
фыхэӏэбэрэбыхьащ
хэӏэбэрэбыхьа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьакъым
ухэӏэбэрэбыхьакъым
хэӏэбэрэбыхьакъым
дыхэӏэбэрэбыхьакъым
фыхэӏэбэрэбыхьакъым
хэӏэбэрэбыхьа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьат
ухэӏэбэрэбыхьат
хэӏэбэрэбыхьат
дыхэӏэбэрэбыхьат
фыхэӏэбэрэбыхьат
хэӏэбэрэбыхьа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьатэкъым
ухэӏэбэрэбыхьатэкъым
хэӏэбэрэбыхьатэкъым
дыхэӏэбэрэбыхьатэкъым
фыхэӏэбэрэбыхьатэкъым
хэӏэбэрэбыхьа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьыгъащ
ухэӏэбэрэбыхьыгъащ
хэӏэбэрэбыхьыгъащ
дыхэӏэбэрэбыхьыгъащ
фыхэӏэбэрэбыхьыгъащ
хэӏэбэрэбыхьыгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьыгъакъым
ухэӏэбэрэбыхьыгъакъым
хэӏэбэрэбыхьыгъакъым
дыхэӏэбэрэбыхьыгъакъым
фыхэӏэбэрэбыхьыгъакъым
хэӏэбэрэбыхьыгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьыгъат
ухэӏэбэрэбыхьыгъат
хэӏэбэрэбыхьыгъат
дыхэӏэбэрэбыхьыгъат
фыхэӏэбэрэбыхьыгъат
хэӏэбэрэбыхьыгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьыгъатэкъым
ухэӏэбэрэбыхьыгъатэкъым
хэӏэбэрэбыхьыгъатэкъым
дыхэӏэбэрэбыхьыгъатэкъым
фыхэӏэбэрэбыхьыгъатэкъым
хэӏэбэрэбыхьыгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьщ
ухэӏэбэрэбыхьщ
хэӏэбэрэбыхьщ
дыхэӏэбэрэбыхьщ
фыхэӏэбэрэбыхьщ
хэӏэбэрэбыхь(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхькъым
ухэӏэбэрэбыхькъым
хэӏэбэрэбыхькъым
дыхэӏэбэрэбыхькъым
фыхэӏэбэрэбыхькъым
хэӏэбэрэбыхь(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьт
ухэӏэбэрэбыхьт
хэӏэбэрэбыхьт
дыхэӏэбэрэбыхьт
фыхэӏэбэрэбыхьт
хэӏэбэрэбыхь(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьтэкъым
ухэӏэбэрэбыхьтэкъым
хэӏэбэрэбыхьтэкъым
дыхэӏэбэрэбыхьтэкъым
фыхэӏэбэрэбыхьтэкъым
хэӏэбэрэбыхь(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьынщ
ухэӏэбэрэбыхьынщ
хэӏэбэрэбыхьынщ
дыхэӏэбэрэбыхьынщ
фыхэӏэбэрэбыхьынщ
хэӏэбэрэбыхьын(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьынкъым
ухэӏэбэрэбыхьынкъым
хэӏэбэрэбыхьынкъым
дыхэӏэбэрэбыхьынкъым
фыхэӏэбэрэбыхьынкъым
хэӏэбэрэбыхьын(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьынущ
ухэӏэбэрэбыхьынущ
хэӏэбэрэбыхьынущ
дыхэӏэбэрэбыхьынущ
фыхэӏэбэрэбыхьынущ
хэӏэбэрэбыхьыну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьынукъым
ухэӏэбэрэбыхьынукъым
хэӏэбэрэбыхьынукъым
дыхэӏэбэрэбыхьынукъым
фыхэӏэбэрэбыхьынукъым
хэӏэбэрэбыхьыну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьрэ
ухэӏэбэрэбыхьрэ
хэӏэбэрэбыхьрэ
дыхэӏэбэрэбыхьрэ
фыхэӏэбэрэбыхьрэ
хэӏэбэрэбыхь(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьыркъэ
ухэӏэбэрэбыхьыркъэ
хэӏэбэрэбыхьыркъэ
дыхэӏэбэрэбыхьыркъэ
фыхэӏэбэрэбыхьыркъэ
хэӏэбэрэбыхьыркъэ / хэӏэбэрэбыхьхэркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхь(ыр)т
ухэӏэбэрэбыхь(ыр)т
хэӏэбэрэбыхь(ыр)т
дыхэӏэбэрэбыхь(ыр)т
фыхэӏэбэрэбыхь(ыр)т
хэӏэбэрэбыхь(ыр)т / хэӏэбэрэбыхьхэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхь(ыр)тэкъэ
ухэӏэбэрэбыхь(ыр)тэкъэ
хэӏэбэрэбыхь(ыр)тэкъэ
дыхэӏэбэрэбыхь(ыр)тэкъэ
фыхэӏэбэрэбыхь(ыр)тэкъэ
хэӏэбэрэбыхь(ыр)тэкъэ / хэӏэбэрэбыхьхэ(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьа
ухэӏэбэрэбыхьа
хэӏэбэрэбыхьа
дыхэӏэбэрэбыхьа
фыхэӏэбэрэбыхьа
хэӏэбэрэбыхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьакъэ
ухэӏэбэрэбыхьакъэ
хэӏэбэрэбыхьакъэ
дыхэӏэбэрэбыхьакъэ
фыхэӏэбэрэбыхьакъэ
хэӏэбэрэбыхьа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьат
ухэӏэбэрэбыхьат
хэӏэбэрэбыхьат
дыхэӏэбэрэбыхьат
фыхэӏэбэрэбыхьат
хэӏэбэрэбыхьа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьатэкъэ
ухэӏэбэрэбыхьатэкъэ
хэӏэбэрэбыхьатэкъэ
дыхэӏэбэрэбыхьатэкъэ
фыхэӏэбэрэбыхьатэкъэ
хэӏэбэрэбыхьа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьыгъа
ухэӏэбэрэбыхьыгъа
хэӏэбэрэбыхьыгъа
дыхэӏэбэрэбыхьыгъа
фыхэӏэбэрэбыхьыгъа
хэӏэбэрэбыхьыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьыгъакъэ
ухэӏэбэрэбыхьыгъакъэ
хэӏэбэрэбыхьыгъакъэ
дыхэӏэбэрэбыхьыгъакъэ
фыхэӏэбэрэбыхьыгъакъэ
хэӏэбэрэбыхьыгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьыгъат
ухэӏэбэрэбыхьыгъат
хэӏэбэрэбыхьыгъат
дыхэӏэбэрэбыхьыгъат
фыхэӏэбэрэбыхьыгъат
хэӏэбэрэбыхьыгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьыгъатэкъэ
ухэӏэбэрэбыхьыгъатэкъэ
хэӏэбэрэбыхьыгъатэкъэ
дыхэӏэбэрэбыхьыгъатэкъэ
фыхэӏэбэрэбыхьыгъатэкъэ
хэӏэбэрэбыхьыгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхь
ухэӏэбэрэбыхь
хэӏэбэрэбыхь
дыхэӏэбэрэбыхь
фыхэӏэбэрэбыхь
хэӏэбэрэбыхь(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхькъэ
ухэӏэбэрэбыхькъэ
хэӏэбэрэбыхькъэ
дыхэӏэбэрэбыхькъэ
фыхэӏэбэрэбыхькъэ
хэӏэбэрэбыхь(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьт
ухэӏэбэрэбыхьт
хэӏэбэрэбыхьт
дыхэӏэбэрэбыхьт
фыхэӏэбэрэбыхьт
хэӏэбэрэбыхь(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьтэкъэ
ухэӏэбэрэбыхьтэкъэ
хэӏэбэрэбыхьтэкъэ
дыхэӏэбэрэбыхьтэкъэ
фыхэӏэбэрэбыхьтэкъэ
хэӏэбэрэбыхь(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьын
ухэӏэбэрэбыхьын
хэӏэбэрэбыхьын
дыхэӏэбэрэбыхьын
фыхэӏэбэрэбыхьын
хэӏэбэрэбыхьын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьынкъэ
ухэӏэбэрэбыхьынкъэ
хэӏэбэрэбыхьынкъэ
дыхэӏэбэрэбыхьынкъэ
фыхэӏэбэрэбыхьынкъэ
хэӏэбэрэбыхьын(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьыну
ухэӏэбэрэбыхьыну
хэӏэбэрэбыхьыну
дыхэӏэбэрэбыхьыну
фыхэӏэбэрэбыхьыну
хэӏэбэрэбыхьыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьынукъэ
ухэӏэбэрэбыхьынукъэ
хэӏэбэрэбыхьынукъэ
дыхэӏэбэрэбыхьынукъэ
фыхэӏэбэрэбыхьынукъэ
хэӏэбэрэбыхьыну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьмэ
ухэӏэбэрэбыхьмэ
хэӏэбэрэбыхьмэ
дыхэӏэбэрэбыхьмэ
фыхэӏэбэрэбыхьмэ
хэӏэбэрэбыхь(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыӏэбэрэбыхьмэ
ухэмыӏэбэрэбыхьмэ
хэмыӏэбэрэбыхьмэ
дыхэмыӏэбэрэбыхьмэ
фыхэмыӏэбэрэбыхьмэ
хэмыӏэбэрэбыхь(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьамэ
ухэӏэбэрэбыхьамэ
хэӏэбэрэбыхьамэ
дыхэӏэбэрэбыхьамэ
фыхэӏэбэрэбыхьамэ
хэӏэбэрэбыхьа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыӏэбэрэбыхьамэ
ухэмыӏэбэрэбыхьамэ
хэмыӏэбэрэбыхьамэ
дыхэмыӏэбэрэбыхьамэ
фыхэмыӏэбэрэбыхьамэ
хэмыӏэбэрэбыхьа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьыгъамэ
ухэӏэбэрэбыхьыгъамэ
хэӏэбэрэбыхьыгъамэ
дыхэӏэбэрэбыхьыгъамэ
фыхэӏэбэрэбыхьыгъамэ
хэӏэбэрэбыхьыгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыӏэбэрэбыхьыгъамэ
ухэмыӏэбэрэбыхьыгъамэ
хэмыӏэбэрэбыхьыгъамэ
дыхэмыӏэбэрэбыхьыгъамэ
фыхэмыӏэбэрэбыхьыгъамэ
хэмыӏэбэрэбыхьыгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьынмэ
ухэӏэбэрэбыхьынмэ
хэӏэбэрэбыхьынмэ
дыхэӏэбэрэбыхьынмэ
фыхэӏэбэрэбыхьынмэ
хэӏэбэрэбыхьын(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыӏэбэрэбыхьынмэ
ухэмыӏэбэрэбыхьынмэ
хэмыӏэбэрэбыхьынмэ
дыхэмыӏэбэрэбыхьынмэ
фыхэмыӏэбэрэбыхьынмэ
хэмыӏэбэрэбыхьын(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьынумэ
ухэӏэбэрэбыхьынумэ
хэӏэбэрэбыхьынумэ
дыхэӏэбэрэбыхьынумэ
фыхэӏэбэрэбыхьынумэ
хэӏэбэрэбыхьыну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыӏэбэрэбыхьынумэ
ухэмыӏэбэрэбыхьынумэ
хэмыӏэбэрэбыхьынумэ
дыхэмыӏэбэрэбыхьынумэ
фыхэмыӏэбэрэбыхьынумэ
хэмыӏэбэрэбыхьыну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьтэмэ
ухэӏэбэрэбыхьтэмэ
хэӏэбэрэбыхьтэмэ
дыхэӏэбэрэбыхьтэмэ
фыхэӏэбэрэбыхьтэмэ
хэӏэбэрэбыхь(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыӏэбэрэбыхьтэмэ
ухэмыӏэбэрэбыхьтэмэ
хэмыӏэбэрэбыхьтэмэ
дыхэмыӏэбэрэбыхьтэмэ
фыхэмыӏэбэрэбыхьтэмэ
хэмыӏэбэрэбыхь(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьатэмэ
ухэӏэбэрэбыхьатэмэ
хэӏэбэрэбыхьатэмэ
дыхэӏэбэрэбыхьатэмэ
фыхэӏэбэрэбыхьатэмэ
хэӏэбэрэбыхьа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыӏэбэрэбыхьатэмэ
ухэмыӏэбэрэбыхьатэмэ
хэмыӏэбэрэбыхьатэмэ
дыхэмыӏэбэрэбыхьатэмэ
фыхэмыӏэбэрэбыхьатэмэ
хэмыӏэбэрэбыхьа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьыгъатэмэ
ухэӏэбэрэбыхьыгъатэмэ
хэӏэбэрэбыхьыгъатэмэ
дыхэӏэбэрэбыхьыгъатэмэ
фыхэӏэбэрэбыхьыгъатэмэ
хэӏэбэрэбыхьыгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыӏэбэрэбыхьыгъатэмэ
ухэмыӏэбэрэбыхьыгъатэмэ
хэмыӏэбэрэбыхьыгъатэмэ
дыхэмыӏэбэрэбыхьыгъатэмэ
фыхэмыӏэбэрэбыхьыгъатэмэ
хэмыӏэбэрэбыхьыгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьынтэмэ
ухэӏэбэрэбыхьынтэмэ
хэӏэбэрэбыхьынтэмэ
дыхэӏэбэрэбыхьынтэмэ
фыхэӏэбэрэбыхьынтэмэ
хэӏэбэрэбыхьын(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыӏэбэрэбыхьынтэмэ
ухэмыӏэбэрэбыхьынтэмэ
хэмыӏэбэрэбыхьынтэмэ
дыхэмыӏэбэрэбыхьынтэмэ
фыхэмыӏэбэрэбыхьынтэмэ
хэмыӏэбэрэбыхьын(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьынутэмэ
ухэӏэбэрэбыхьынутэмэ
хэӏэбэрэбыхьынутэмэ
дыхэӏэбэрэбыхьынутэмэ
фыхэӏэбэрэбыхьынутэмэ
хэӏэбэрэбыхьыну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыӏэбэрэбыхьынутэмэ
ухэмыӏэбэрэбыхьынутэмэ
хэмыӏэбэрэбыхьынутэмэ
дыхэмыӏэбэрэбыхьынутэмэ
фыхэмыӏэбэрэбыхьынутэмэ
хэмыӏэбэрэбыхьыну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьынт
ухэӏэбэрэбыхьынт
хэӏэбэрэбыхьынт
дыхэӏэбэрэбыхьынт
фыхэӏэбэрэбыхьынт
хэӏэбэрэбыхьын(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьынтэкъым
ухэӏэбэрэбыхьынтэкъым
хэӏэбэрэбыхьынтэкъым
дыхэӏэбэрэбыхьынтэкъым
фыхэӏэбэрэбыхьынтэкъым
хэӏэбэрэбыхьын(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьынут
ухэӏэбэрэбыхьынут
хэӏэбэрэбыхьынут
дыхэӏэбэрэбыхьынут
фыхэӏэбэрэбыхьынут
хэӏэбэрэбыхьыну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьынутэкъым
ухэӏэбэрэбыхьынутэкъым
хэӏэбэрэбыхьынутэкъым
дыхэӏэбэрэбыхьынутэкъым
фыхэӏэбэрэбыхьынутэкъым
хэӏэбэрэбыхьыну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьми
ухэӏэбэрэбыхьми
хэӏэбэрэбыхьми
дыхэӏэбэрэбыхьми
фыхэӏэбэрэбыхьми
хэӏэбэрэбыхь(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыӏэбэрэбыхьми
ухэмыӏэбэрэбыхьми
хэмыӏэбэрэбыхьми
дыхэмыӏэбэрэбыхьми
фыхэмыӏэбэрэбыхьми
хэмыӏэбэрэбыхь(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьами
ухэӏэбэрэбыхьами
хэӏэбэрэбыхьами
дыхэӏэбэрэбыхьами
фыхэӏэбэрэбыхьами
хэӏэбэрэбыхьа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыӏэбэрэбыхьами
ухэмыӏэбэрэбыхьами
хэмыӏэбэрэбыхьами
дыхэмыӏэбэрэбыхьами
фыхэмыӏэбэрэбыхьами
хэмыӏэбэрэбыхьа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьыгъами
ухэӏэбэрэбыхьыгъами
хэӏэбэрэбыхьыгъами
дыхэӏэбэрэбыхьыгъами
фыхэӏэбэрэбыхьыгъами
хэӏэбэрэбыхьыгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыӏэбэрэбыхьыгъами
ухэмыӏэбэрэбыхьыгъами
хэмыӏэбэрэбыхьыгъами
дыхэмыӏэбэрэбыхьыгъами
фыхэмыӏэбэрэбыхьыгъами
хэмыӏэбэрэбыхьыгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьынми
ухэӏэбэрэбыхьынми
хэӏэбэрэбыхьынми
дыхэӏэбэрэбыхьынми
фыхэӏэбэрэбыхьынми
хэӏэбэрэбыхьын(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыӏэбэрэбыхьынми
ухэмыӏэбэрэбыхьынми
хэмыӏэбэрэбыхьынми
дыхэмыӏэбэрэбыхьынми
фыхэмыӏэбэрэбыхьынми
хэмыӏэбэрэбыхьын(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьынуми
ухэӏэбэрэбыхьынуми
хэӏэбэрэбыхьынуми
дыхэӏэбэрэбыхьынуми
фыхэӏэбэрэбыхьынуми
хэӏэбэрэбыхьыну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыӏэбэрэбыхьынуми
ухэмыӏэбэрэбыхьынуми
хэмыӏэбэрэбыхьынуми
дыхэмыӏэбэрэбыхьынуми
фыхэмыӏэбэрэбыхьынуми
хэмыӏэбэрэбыхьыну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьтэми
ухэӏэбэрэбыхьтэми
хэӏэбэрэбыхьтэми
дыхэӏэбэрэбыхьтэми
фыхэӏэбэрэбыхьтэми
хэӏэбэрэбыхь(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыӏэбэрэбыхьтэми
ухэмыӏэбэрэбыхьтэми
хэмыӏэбэрэбыхьтэми
дыхэмыӏэбэрэбыхьтэми
фыхэмыӏэбэрэбыхьтэми
хэмыӏэбэрэбыхь(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьатэми
ухэӏэбэрэбыхьатэми
хэӏэбэрэбыхьатэми
дыхэӏэбэрэбыхьатэми
фыхэӏэбэрэбыхьатэми
хэӏэбэрэбыхьа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыӏэбэрэбыхьатэми
ухэмыӏэбэрэбыхьатэми
хэмыӏэбэрэбыхьатэми
дыхэмыӏэбэрэбыхьатэми
фыхэмыӏэбэрэбыхьатэми
хэмыӏэбэрэбыхьа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьыгъатэми
ухэӏэбэрэбыхьыгъатэми
хэӏэбэрэбыхьыгъатэми
дыхэӏэбэрэбыхьыгъатэми
фыхэӏэбэрэбыхьыгъатэми
хэӏэбэрэбыхьыгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыӏэбэрэбыхьыгъатэми
ухэмыӏэбэрэбыхьыгъатэми
хэмыӏэбэрэбыхьыгъатэми
дыхэмыӏэбэрэбыхьыгъатэми
фыхэмыӏэбэрэбыхьыгъатэми
хэмыӏэбэрэбыхьыгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьынтэми
ухэӏэбэрэбыхьынтэми
хэӏэбэрэбыхьынтэми
дыхэӏэбэрэбыхьынтэми
фыхэӏэбэрэбыхьынтэми
хэӏэбэрэбыхьын(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыӏэбэрэбыхьынтэми
ухэмыӏэбэрэбыхьынтэми
хэмыӏэбэрэбыхьынтэми
дыхэмыӏэбэрэбыхьынтэми
фыхэмыӏэбэрэбыхьынтэми
хэмыӏэбэрэбыхьын(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьынутэми
ухэӏэбэрэбыхьынутэми
хэӏэбэрэбыхьынутэми
дыхэӏэбэрэбыхьынутэми
фыхэӏэбэрэбыхьынутэми
хэӏэбэрэбыхьыну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыӏэбэрэбыхьынутэми
ухэмыӏэбэрэбыхьынутэми
хэмыӏэбэрэбыхьынутэми
дыхэмыӏэбэрэбыхьынутэми
фыхэмыӏэбэрэбыхьынутэми
хэмыӏэбэрэбыхьыну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьаи
ухэӏэбэрэбыхьаи
хэӏэбэрэбыхьаи
дыхэӏэбэрэбыхьаи
фыхэӏэбэрэбыхьаи
хэӏэбэрэбыхьаи
щымыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьакъыми
ухэӏэбэрэбыхьакъыми
хэӏэбэрэбыхьакъыми
дыхэӏэбэрэбыхьакъыми
фыхэӏэбэрэбыхьакъыми
хэӏэбэрэбыхьакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьащэрэт
ухэӏэбэрэбыхьащэрэт
хэӏэбэрэбыхьащэрэт
дыхэӏэбэрэбыхьащэрэт
фыхэӏэбэрэбыхьащэрэт
хэӏэбэрэбыхьащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сыхэмыӏэбэрэбыхьащэрэт
ухэмыӏэбэрэбыхьащэрэт
хэмыӏэбэрэбыхьащэрэт
дыхэмыӏэбэрэбыхьащэрэт
фыхэмыӏэбэрэбыхьащэрэт
хэмыӏэбэрэбыхьащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьагъэнщ
ухэӏэбэрэбыхьагъэнщ
хэӏэбэрэбыхьагъэнщ
дыхэӏэбэрэбыхьагъэнщ
фыхэӏэбэрэбыхьагъэнщ
хэӏэбэрэбыхьагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьагъэнкъым
ухэӏэбэрэбыхьагъэнкъым
хэӏэбэрэбыхьагъэнкъым
дыхэӏэбэрэбыхьагъэнкъым
фыхэӏэбэрэбыхьагъэнкъым
хэӏэбэрэбыхьагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьагъэнт
ухэӏэбэрэбыхьагъэнт
хэӏэбэрэбыхьагъэнт
дыхэӏэбэрэбыхьагъэнт
фыхэӏэбэрэбыхьагъэнт
хэӏэбэрэбыхьагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьагъэнтэкъым
ухэӏэбэрэбыхьагъэнтэкъым
хэӏэбэрэбыхьагъэнтэкъым
дыхэӏэбэрэбыхьагъэнтэкъым
фыхэӏэбэрэбыхьагъэнтэкъым
хэӏэбэрэбыхьагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьагъэн
ухэӏэбэрэбыхьагъэн
хэӏэбэрэбыхьагъэн
дыхэӏэбэрэбыхьагъэн
фыхэӏэбэрэбыхьагъэн
хэӏэбэрэбыхьагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьагъэнкъэ
ухэӏэбэрэбыхьагъэнкъэ
хэӏэбэрэбыхьагъэнкъэ
дыхэӏэбэрэбыхьагъэнкъэ
фыхэӏэбэрэбыхьагъэнкъэ
хэӏэбэрэбыхьагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьагъэнт
ухэӏэбэрэбыхьагъэнт
хэӏэбэрэбыхьагъэнт
дыхэӏэбэрэбыхьагъэнт
фыхэӏэбэрэбыхьагъэнт
хэӏэбэрэбыхьагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьагъэнтэкъэ
ухэӏэбэрэбыхьагъэнтэкъэ
хэӏэбэрэбыхьагъэнтэкъэ
дыхэӏэбэрэбыхьагъэнтэкъэ
фыхэӏэбэрэбыхьагъэнтэкъэ
хэӏэбэрэбыхьагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьагъэнӏэбэрэбыхь
ухэӏэбэрэбыхьагъэнӏэбэрэбыхь
хэӏэбэрэбыхьагъэнӏэбэрэбыхь
дыхэӏэбэрэбыхьагъэнӏэбэрэбыхь
фыхэӏэбэрэбыхьагъэнӏэбэрэбыхь
хэӏэбэрэбыхьагъэнӏэбэрэбыхь
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьагъэнукъым
ухэӏэбэрэбыхьагъэнукъым
хэӏэбэрэбыхьагъэнукъым
дыхэӏэбэрэбыхьагъэнукъым
фыхэӏэбэрэбыхьагъэнукъым
хэӏэбэрэбыхьагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьагъэнут
ухэӏэбэрэбыхьагъэнут
хэӏэбэрэбыхьагъэнут
дыхэӏэбэрэбыхьагъэнут
фыхэӏэбэрэбыхьагъэнут
хэӏэбэрэбыхьагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьагъэнутэкъым
ухэӏэбэрэбыхьагъэнутэкъым
хэӏэбэрэбыхьагъэнутэкъым
дыхэӏэбэрэбыхьагъэнутэкъым
фыхэӏэбэрэбыхьагъэнутэкъым
хэӏэбэрэбыхьагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьагъэну
ухэӏэбэрэбыхьагъэну
хэӏэбэрэбыхьагъэну
дыхэӏэбэрэбыхьагъэну
фыхэӏэбэрэбыхьагъэну
хэӏэбэрэбыхьагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьагъэнукъэ
ухэӏэбэрэбыхьагъэнукъэ
хэӏэбэрэбыхьагъэнукъэ
дыхэӏэбэрэбыхьагъэнукъэ
фыхэӏэбэрэбыхьагъэнукъэ
хэӏэбэрэбыхьагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьагъэнут
ухэӏэбэрэбыхьагъэнут
хэӏэбэрэбыхьагъэнут
дыхэӏэбэрэбыхьагъэнут
фыхэӏэбэрэбыхьагъэнут
хэӏэбэрэбыхьагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыхэӏэбэрэбыхьагъэнутэкъэ
ухэӏэбэрэбыхьагъэнутэкъэ
хэӏэбэрэбыхьагъэнутэкъэ
дыхэӏэбэрэбыхьагъэнутэкъэ
фыхэӏэбэрэбыхьагъэнутэкъэ
хэӏэбэрэбыхьагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыхэӏэбэрэбыхь
ухэӏэбэрэбыхь
хэӏэбэрэбыхь
дыхэӏэбэрэбыхь
фыхэӏэбэрэбыхь
хэӏэбэрэбыхь(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыхэмыӏэбэрэбыхь
ухэмыӏэбэрэбыхь
хэмыӏэбэрэбыхь
дыхэмыӏэбэрэбыхь
фыхэмыӏэбэрэбыхь
хэмыӏэбэрэбыхь(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыхэӏэбэрэбыхьа
ухэӏэбэрэбыхьа
хэӏэбэрэбыхьа
дыхэӏэбэрэбыхьа
фыхэӏэбэрэбыхьа
хэӏэбэрэбыхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыхэмыӏэбэрэбыхьа
ухэмыӏэбэрэбыхьа
хэмыӏэбэрэбыхьа
дыхэмыӏэбэрэбыхьа
фыхэмыӏэбэрэбыхьа
хэмыӏэбэрэбыхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыхэӏэбэрэбыхьыгъа
ухэӏэбэрэбыхьыгъа
хэӏэбэрэбыхьыгъа
дыхэӏэбэрэбыхьыгъа
фыхэӏэбэрэбыхьыгъа
хэӏэбэрэбыхьыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыхэмыӏэбэрэбыхьыгъа
ухэмыӏэбэрэбыхьыгъа
хэмыӏэбэрэбыхьыгъа
дыхэмыӏэбэрэбыхьыгъа
фыхэмыӏэбэрэбыхьыгъа
хэмыӏэбэрэбыхьыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыхэӏэбэрэбыхьын
ухэӏэбэрэбыхьын
хэӏэбэрэбыхьын
дыхэӏэбэрэбыхьын
фыхэӏэбэрэбыхьын
хэӏэбэрэбыхьын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыхэмыӏэбэрэбыхьын
ухэмыӏэбэрэбыхьын
хэмыӏэбэрэбыхьын
дыхэмыӏэбэрэбыхьын
фыхэмыӏэбэрэбыхьын
хэмыӏэбэрэбыхьын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыхэӏэбэрэбыхьыну
ухэӏэбэрэбыхьыну
хэӏэбэрэбыхьыну
дыхэӏэбэрэбыхьыну
фыхэӏэбэрэбыхьыну
хэӏэбэрэбыхьыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыхэмыӏэбэрэбыхьыну
ухэмыӏэбэрэбыхьыну
хэмыӏэбэрэбыхьыну
дыхэмыӏэбэрэбыхьыну
фыхэмыӏэбэрэбыхьыну
хэмыӏэбэрэбыхьыну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыхэӏэбэрэбыхь
узэрыхэӏэбэрэбыхь
зэрыхэӏэбэрэбыхь
дызэрыхэӏэбэрэбыхь
фызэрыхэӏэбэрэбыхь
зэрыхэӏэбэрэбыхь(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыхэмыӏэбэрэбыхь
узэрыхэмыӏэбэрэбыхь
зэрыхэмыӏэбэрэбыхь
дызэрыхэмыӏэбэрэбыхь
фызэрыхэмыӏэбэрэбыхь
зэрыхэмыӏэбэрэбыхь(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыхэӏэбэрэбыхьа
узэрыхэӏэбэрэбыхьа
зэрыхэӏэбэрэбыхьа
дызэрыхэӏэбэрэбыхьа
фызэрыхэӏэбэрэбыхьа
зэрыхэӏэбэрэбыхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыхэмыӏэбэрэбыхьа
узэрыхэмыӏэбэрэбыхьа
зэрыхэмыӏэбэрэбыхьа
дызэрыхэмыӏэбэрэбыхьа
фызэрыхэмыӏэбэрэбыхьа
зэрыхэмыӏэбэрэбыхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыхэӏэбэрэбыхьыгъа
узэрыхэӏэбэрэбыхьыгъа
зэрыхэӏэбэрэбыхьыгъа
дызэрыхэӏэбэрэбыхьыгъа
фызэрыхэӏэбэрэбыхьыгъа
зэрыхэӏэбэрэбыхьыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыхэмыӏэбэрэбыхьыгъа
узэрыхэмыӏэбэрэбыхьыгъа
зэрыхэмыӏэбэрэбыхьыгъа
дызэрыхэмыӏэбэрэбыхьыгъа
фызэрыхэмыӏэбэрэбыхьыгъа
зэрыхэмыӏэбэрэбыхьыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыхэӏэбэрэбыхьын
узэрыхэӏэбэрэбыхьын
зэрыхэӏэбэрэбыхьын
дызэрыхэӏэбэрэбыхьын
фызэрыхэӏэбэрэбыхьын
зэрыхэӏэбэрэбыхьын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыхэмыӏэбэрэбыхьын
узэрыхэмыӏэбэрэбыхьын
зэрыхэмыӏэбэрэбыхьын
дызэрыхэмыӏэбэрэбыхьын
фызэрыхэмыӏэбэрэбыхьын
зэрыхэмыӏэбэрэбыхьын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыхэӏэбэрэбыхьыну
узэрыхэӏэбэрэбыхьыну
зэрыхэӏэбэрэбыхьыну
дызэрыхэӏэбэрэбыхьыну
фызэрыхэӏэбэрэбыхьыну
зэрыхэӏэбэрэбыхьыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыхэмыӏэбэрэбыхьыну
узэрыхэмыӏэбэрэбыхьыну
зэрыхэмыӏэбэрэбыхьыну
дызэрыхэмыӏэбэрэбыхьыну
фызэрыхэмыӏэбэрэбыхьыну
зэрыхэмыӏэбэрэбыхьыну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщыхэӏэбэрэбыхь
ущыхэӏэбэрэбыхь
щыхэӏэбэрэбыхь
дыщыхэӏэбэрэбыхь
фыщыхэӏэбэрэбыхь
щыхэӏэбэрэбыхь(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыхэмыӏэбэрэбыхь
ущыхэмыӏэбэрэбыхь
щыхэмыӏэбэрэбыхь
дыщыхэмыӏэбэрэбыхь
фыщыхэмыӏэбэрэбыхь
щыхэмыӏэбэрэбыхь(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыхэӏэбэрэбыхьа
ущыхэӏэбэрэбыхьа
щыхэӏэбэрэбыхьа
дыщыхэӏэбэрэбыхьа
фыщыхэӏэбэрэбыхьа
щыхэӏэбэрэбыхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыхэмыӏэбэрэбыхьа
ущихэмыӏэбэрэбыхьа
щыхэмыӏэбэрэбыхьа
дыщыхэмыӏэбэрэбыхьа
фыщыхэмыӏэбэрэбыхьа
щыхэмыӏэбэрэбыхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыхэӏэбэрэбыхьыгъа
ущыхэӏэбэрэбыхьыгъа
щыхэӏэбэрэбыхьыгъа
дыщыхэӏэбэрэбыхьыгъа
фыщыхэӏэбэрэбыхьыгъа
щыхэӏэбэрэбыхьыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыхэмыӏэбэрэбыхьыгъа
ущыхэмыӏэбэрэбыхьыгъа
щыхэмыӏэбэрэбыхьыгъа
дыщыхэмыӏэбэрэбыхьыгъа
фыщыхэмыӏэбэрэбыхьыгъа
щыхэмыӏэбэрэбыхьыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыхэӏэбэрэбыхьын
ущыхэӏэбэрэбыхьын
щыхэӏэбэрэбыхьын
дыщыхэӏэбэрэбыхьын
фыщыхэӏэбэрэбыхьын
щыхэӏэбэрэбыхьын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыхэмыӏэбэрэбыхьын
ущыхэӏэбэрэбыхьын
щыхэмыӏэбэрэбыхьын
дыщыхэмыӏэбэрэбыхьын
фыщыхэмыӏэбэрэбыхьын
щыхэмыӏэбэрэбыхьын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыхэӏэбэрэбыхьыну
ущыхэӏэбэрэбыхьыну
щыхэӏэбэрэбыхьыну
дыщыхэӏэбэрэбыхьыну
фыщыхэӏэбэрэбыхьыну
щыхэӏэбэрэбыхьыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыхэмыӏэбэрэбыхьыну
ущыхэмыӏэбэрэбыхьыну
щыхэмыӏэбэрэбыхьыну
дыщыхэмыӏэбэрэбыхьыну
фыщыхэмыӏэбэрэбыхьыну
щыхэмыӏэбэрэбыхьыну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздыхэӏэбэрэбыхь
уздыхэӏэбэрэбыхь
здыхэӏэбэрэбыхь
дыздыхэӏэбэрэбыхь
фыздыхэӏэбэрэбыхь
здыхэӏэбэрэбыхь(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыхэмыӏэбэрэбыхь
уздыхэмыӏэбэрэбыхь
здыхэмыӏэбэрэбыхь
дыздыхэмыӏэбэрэбыхь
фыздыхэмыӏэбэрэбыхь
здыхэмыӏэбэрэбыхь(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыхэӏэбэрэбыхьа
уздыхэӏэбэрэбыхьа
здыхэӏэбэрэбыхьа
дыздыхэӏэбэрэбыхьа
фыздыхэӏэбэрэбыхьа
здыхэӏэбэрэбыхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыхэмыӏэбэрэбыхьа
уздыхэмыӏэбэрэбыхьа
здыхэмыӏэбэрэбыхьа
дыздыхэмыӏэбэрэбыхьа
фыздыхэмыӏэбэрэбыхьа
здыхэмыӏэбэрэбыхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыхэӏэбэрэбыхьыгъа
уздыхэӏэбэрэбыхьыгъа
здыхэӏэбэрэбыхьыгъа
дыздыхэӏэбэрэбыхьыгъа
фыздыхэӏэбэрэбыхьыгъа
здыхэӏэбэрэбыхьыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыхэмыӏэбэрэбыхьыгъа
уздыхэмыӏэбэрэбыхьыгъа
здыхэмыӏэбэрэбыхьыгъа
дыздыхэмыӏэбэрэбыхьыгъа
фыздыхэмыӏэбэрэбыхьыгъа
здыхэмыӏэбэрэбыхьыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыхэӏэбэрэбыхьын
уздыхэӏэбэрэбыхьын
здыхэӏэбэрэбыхьын
дыздыхэӏэбэрэбыхьын
фыздыхэӏэбэрэбыхьын
здыхэӏэбэрэбыхьын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыхэмыӏэбэрэбыхьын
уздыхэмыӏэбэрэбыхьын
здыхэмыӏэбэрэбыхьын
дыздыхэмыӏэбэрэбыхьын
фыздыхэмыӏэбэрэбыхьын
здыхэмыӏэбэрэбыхьын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыхэӏэбэрэбыхьыну
уздыхэӏэбэрэбыхьыну
здыхэӏэбэрэбыхьыну
дыздыхэӏэбэрэбыхьыну
фыздыхэӏэбэрэбыхьыну
здыхэӏэбэрэбыхьыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыхэмыӏэбэрэбыхьыну
уздыхэмыӏэбэрэбыхьыну
здыхэмыӏэбэрэбыхьыну
дыздыхэмыӏэбэрэбыхьыну
фыздыхэмыӏэбэрэбыхьыну
здыхэмыӏэбэрэбыхьыну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыхэӏэбэрэбыхь
ущӀыхэӏэбэрэбыхь
щӀыхэӏэбэрэбыхь
дыщӀыхэӏэбэрэбыхь
фыщӀыхэӏэбэрэбыхь
щӀыхэӏэбэрэбыхь(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыхэмыӏэбэрэбыхь
ущӀыхэмыӏэбэрэбыхь
щӀыхэмыӏэбэрэбыхь
дыщӀыхэмыӏэбэрэбыхь
фыщӀыхэмыӏэбэрэбыхь
щӀыхэмыӏэбэрэбыхь(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыхэӏэбэрэбыхьа
ущӀыхэӏэбэрэбыхьӀэӏэбэрэбыхьа
щӀыхэӏэбэрэбыхьа
дыщӀыхэӏэбэрэбыхьа
фыщӀыхэӏэбэрэбыхьа
щӀыхэӏэбэрэбыхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыхэмыӏэбэрэбыхьа
ущӀыхэмыӏэбэрэбыхьа
щӀыхэмыӏэбэрэбыхьа
дыщӀыхэмыӏэбэрэбыхьа
фыщӀыхэмыӏэбэрэбыхьа
щӀыхэмыӏэбэрэбыхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыхэӏэбэрэбыхьыгъа
ущӀыхэӏэбэрэбыхьыгъа
щӀыхэӏэбэрэбыхьыгъа
дыщӀыхэӏэбэрэбыхьыгъа
фыщӀыхэӏэбэрэбыхьыгъа
щӀыхэӏэбэрэбыхьыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыхэмыӏэбэрэбыхьыгъа
ущӀыхэмыӏэбэрэбыхьыгъа
щӀыхэмыӏэбэрэбыхьыгъа
дыщӀыхэмыӏэбэрэбыхьыгъа
фыщӀыхэмыӏэбэрэбыхьыгъа
щӀыхэмыӏэбэрэбыхьыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыхэӏэбэрэбыхьын
ущӀыхэӏэбэрэбыхьын
щӀыхэӏэбэрэбыхьын
дыщӀыхэӏэбэрэбыхьын
фыщӀыхэӏэбэрэбыхьын
щӀыхэӏэбэрэбыхьын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыхэмыӏэбэрэбыхьын
ущӀыхэмыӏэбэрэбыхьын
щӀыхэмыӏэбэрэбыхьын
дыщӀыхэмыӏэбэрэбыхьын
фыщӀыхэмыӏэбэрэбыхьын
щӀыхэмыӏэбэрэбыхьын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыхэӏэбэрэбыхьыну
ущӀыхэӏэбэрэбыхьыну
щӀыхэӏэбэрэбыхьыну
дыщӀыхэӏэбэрэбыхьыну
фыщӀыхэӏэбэрэбыхьыну
щӀыхэӏэбэрэбыхьыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыхэмыӏэбэрэбыхьыну
ущӀыхэмыӏэбэрэбыхьыну
щӀыхэмыӏэбэрэбыхьыну
дыщӀыхэмыӏэбэрэбыхьыну
фыщӀыхэмыӏэбэрэбыхьыну
щӀыхэмыӏэбэрэбыхьыну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыхэӏэбэрэбыхьу
ухэӏэбэрэбыхьу
хэӏэбэрэбыхьу
дыхэӏэбэрэбыхьу
фыхэӏэбэрэбыхьу
хэӏэбэрэбыхь(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыхэмыӏэбэрэбыхьу
ухэмыӏэбэрэбыхьу
хэмыӏэбэрэбыхьу
дыхэмыӏэбэрэбыхьу
фыхэмыӏэбэрэбыхьу
хэмыӏэбэрэбыхь(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыхэӏэбэрэбыхьауэ
ухэӏэбэрэбыхьауэ
хэӏэбэрэбыхьауэ
дыхэӏэбэрэбыхьауэ
фыхэӏэбэрэбыхьауэ
хэӏэбэрэбыхьауэ / хэӏэбэрэбыхьахэу
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыхэмыӏэбэрэбыхьауэ
ухэмыӏэбэрэбыхьауэ
хэмыӏэбэрэбыхьауэ
дыхэмыӏэбэрэбыхьауэ
фыхэмыӏэбэрэбыхьауэ
хэмыӏэбэрэбыхьауэ / хэмыӏэбэрэбыхьахэу
-урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сыхэӏэбэрэбыхьурэ
ухэӏэбэрэбыхьурэ
хэӏэбэрэбыхьурэ
дыхэӏэбэрэбыхьурэ
фыхэӏэбэрэбыхьурэ
хэӏэбэрэбыхь(хэ)урэ
-урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сыхэмыӏэбэрэбыхьурэ
ухэмыӏэбэрэбыхьурэ
хэмыӏэбэрэбыхьурэ
дыхэмыӏэбэрэбыхьурэ
фыхэмыӏэбэрэбыхьурэ
хэмыӏэбэрэбыхь(хэ)урэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыпхоӏэбэрэбыхь
сыхоӏэбэрэбыхь
--
сыфхоӏэбэрэбыхь
сахоӏэбэрэбыхь
уэ
усхоӏэбэрэбыхь
--
ухоӏэбэрэбыхь
утхоӏэбэрэбыхь
--
уахоӏэбэрэбыхь
ар
схоӏэбэрэбыхь
пхоӏэбэрэбыхь
хоӏэбэрэбыхь
тхоӏэбэрэбыхь
фхоӏэбэрэбыхь
яхоӏэбэрэбыхь
дэ
--
дыпхоӏэбэрэбыхь
дыхоӏэбэрэбыхь
--
дыфхоӏэбэрэбыхь
дахоӏэбэрэбыхь
фэ
фысхоӏэбэрэбыхь
--
фыхоӏэбэрэбыхь
фытхоӏэбэрэбыхь
--
фахоӏэбэрэбыхь
ахэр
схоӏэбэрэбыхь(хэ)
пхоӏэбэрэбыхь(хэ)
хоӏэбэрэбыхь(хэ)
тхоӏэбэрэбыхь(хэ)
фхоӏэбэрэбыхь(хэ)
яхоӏэбэрэбыхь(хэ)
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[ӏэбэрэбыхь]
[ӏэбэрэбыхь]ыр
--
[ӏэбэрэбыхь]хэр
Эргативнэ:
[ӏэбэрэбыхь]
[ӏэбэрэбыхь]ым
--
[ӏэбэрэбыхь]хэм
Послеложнэ:
[ӏэбэрэбыхь]кӀэ
[ӏэбэрэбыхь]ымкӀэ
[ӏэбэрэбыхь]хэкӀэ
[ӏэбэрэбыхь]хэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[ӏэбэрэбыхь]у
[ӏэбэрэбыхь]ырауэ
[ӏэбэрэбыхь]хэу
[ӏэбэрэбыхь]хэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[ӏэбэрэбыхь]а
[ӏэбэрэбыхь]ар
--
[ӏэбэрэбыхь]ахэр
Эргативнэ:
[ӏэбэрэбыхь]а
[ӏэбэрэбыхь]ам
--
[ӏэбэрэбыхь]ахэм
Послеложнэ:
[ӏэбэрэбыхь]акӀэ
[ӏэбэрэбыхь]амкӀэ
[ӏэбэрэбыхь]ахэкӀэ
[ӏэбэрэбыхь]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[ӏэбэрэбыхь]ауэ
[ӏэбэрэбыхь]арауэ
[ӏэбэрэбыхь]ахэу
[ӏэбэрэбыхь]ахэрауэ
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[ӏэбэрэбыхь]ын
[ӏэбэрэбыхь]ыныр
--
[ӏэбэрэбыхь]ынхэр
Эргативнэ:
[ӏэбэрэбыхь]ын
[ӏэбэрэбыхь]ыным
--
[ӏэбэрэбыхь]ынхэм
Послеложнэ:
[ӏэбэрэбыхь]ынкӀэ
[ӏэбэрэбыхь]ынымкӀэ
[ӏэбэрэбыхь]ынхэкӀэ
[ӏэбэрэбыхь]ынхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[ӏэбэрэбыхь]ыну
[ӏэбэрэбыхь]ынырауэ
[ӏэбэрэбыхь]ынхэу
[ӏэбэрэбыхь]ынхэрауэ
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[ӏэбэрэбыхь]ыну
[ӏэбэрэбыхь]ынур
--
[ӏэбэрэбыхь]ынухэр
Эргативнэ:
[ӏэбэрэбыхь]ыну
[ӏэбэрэбыхь]ынум
--
[ӏэбэрэбыхь]ынухэм
Послеложнэ:
[ӏэбэрэбыхь]ынукӀэ
[ӏэбэрэбыхь]ынумкӀэ
[ӏэбэрэбыхь]ынухэкӀэ
[ӏэбэрэбыхь]ынухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[ӏэбэрэбыхь]ынууэ
[ӏэбэрэбыхь]ынурауэ
[ӏэбэрэбыхь]ынухэу
[ӏэбэрэбыхь]ынухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
УӀэбэрабэурэ зыгуэрым хэӀэбэн, хэлъыхъухьын. ЩАПХЪЭХЭР
[Асо] бгъуэнщӀагъым щӀэлъ мывэхэм хэӀэбэрэбыхьри щтауч къигъуэтащ. Ӏуащхьэмахуэ, журнал (художественный) ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
хэӏэбэрэбыхьын: grope for sth, find sth by touch amidst or among sth УРЫСЫБЗЭ
хэӏэбэрэбыхьын: нащупать, найти на ощупь что-л. где-л. (в какой-л. массе) БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.