АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [xɐ'pɬɐʁʷɐ]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- хэ- + [плъ] + -э + -гъу + -э
СКЛОНЕНЭ
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
---|---|---|---|---|
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | хэплъэгъуэ | хэплъэгъуэр | -- | хэплъэгъуэхэр |
Эргативнэ: | хэплъэгъуэ | хэплъэгъуэм | -- | хэплъэгъуэхэм |
Послеложнэ: | хэплъэгъуэкӀэ | хэплъэгъуэмкӀэ | хэплъэгъуэхэкӀэ | хэплъэгъуэхэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | хэплъэгъуэу | хэплъэгъуэрауэ | хэплъэгъуэхэу | хэплъэгъуэхэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- Ӏуэху гуэрым ухэплъэнкӀэ щыигъуэ зэман.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
- Ӏуэхум и хэплъэгъуэ хъуащ.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- хэплъэгъуэ: the time sth is viewed or considered (for example, a case in court)
- Ӏуэхум и хэплъэгъуэ хъуащ: the time to hear the case arrived.
УРЫСЫБЗЭ
- хэплъэгъуэ: время рассмотрения чего-л. (напр. дела в суде)
- Ӏуэхум и хэплъэгъуэ хъуащ: время рассмотрения дела пришло.
псалъафэ зэпыщӀахэр
Ӏуэху хэплъэгъуэ
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: unpleasant business, disagreeable affair Урысыбзэ: неприятное дело. Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
БИБЛИОГРАФИЕ
- Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
- БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
- БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
- Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
- Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
- Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
- Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
- Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
- Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.