АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
хэ- = [дий] + -ы + -хь + -ы + -н
Глагол лъэмыӏэс "хэдиихьын"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
хэдиихьын
щымыӀэныгъэ:
хэмыдиихьын
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыхэдиихьын
ухэдиихьын
хэдиихьын
дыхэдиихьын
фыхэдиихьын
хэдиихьын(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сыхэмыдиихьын
ухэмыдиихьын
хэмыдиихьын
дыхэмыдиихьын
фыхэмыдиихьын
хэмыдиихьын(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
хэдиихь!
фыхэдиихь!
щымыӀэныгъэ:
ухэмыдиихь!
фыхэмыдиихь!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыхредиихь
ухредиихь
хредиихь
дыхредиихь
фыхредиихь
хредиихь
щымыӀэныгъэ:
сыхремыдиихь
ухремыдиихь
хремыдиихь
дыхремыдиихь
фыхремыдиихь
хремыдиихь
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыходиихь(ыр)
уходиихь(ыр)
ходиихь(ыр)
дыходиихь(ыр)
фыходиихь(ыр)
ходиихь(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэдиихьыркъым
ухэдиихьыркъым
хэдиихьыркъым
дыхэдиихьыркъым
фыхэдиихьыркъым
хэдиихьы(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыхэдиихь(ыр)т
ухэдиихь(ыр)т
хэдиихь(ыр)т
дыхэдиихь(ыр)т
фыхэдиихь(ыр)т
хэдиихь(ыр)т / хэдиихьхэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэдиихь(ыр)тэкъым
ухэдиихь(ыр)тэкъым
хэдиихь(ыр)тэкъым
дыхэдиихь(ыр)тэкъым
фыхэдиихь(ыр)тэкъым
хэдиихь(ыр)тэкъым / хэдиихьхэ(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыхэдиихьащ
ухэдиихьащ
хэдиихьащ
дыхэдиихьащ
фыхэдиихьащ
хэдиихьа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэдиихьакъым
ухэдиихьакъым
хэдиихьакъым
дыхэдиихьакъым
фыхэдиихьакъым
хэдиихьа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыхэдиихьат
ухэдиихьат
хэдиихьат
дыхэдиихьат
фыхэдиихьат
хэдиихьа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэдиихьатэкъым
ухэдиихьатэкъым
хэдиихьатэкъым
дыхэдиихьатэкъым
фыхэдиихьатэкъым
хэдиихьа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэдиихьыгъащ
ухэдиихьыгъащ
хэдиихьыгъащ
дыхэдиихьыгъащ
фыхэдиихьыгъащ
хэдиихьыгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэдиихьыгъакъым
ухэдиихьыгъакъым
хэдиихьыгъакъым
дыхэдиихьыгъакъым
фыхэдиихьыгъакъым
хэдиихьыгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэдиихьыгъат
ухэдиихьыгъат
хэдиихьыгъат
дыхэдиихьыгъат
фыхэдиихьыгъат
хэдиихьыгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэдиихьыгъатэкъым
ухэдиихьыгъатэкъым
хэдиихьыгъатэкъым
дыхэдиихьыгъатэкъым
фыхэдиихьыгъатэкъым
хэдиихьыгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыхэдиихьщ
ухэдиихьщ
хэдиихьщ
дыхэдиихьщ
фыхэдиихьщ
хэдиихь(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыхэдиихькъым
ухэдиихькъым
хэдиихькъым
дыхэдиихькъым
фыхэдиихькъым
хэдиихь(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыхэдиихьт
ухэдиихьт
хэдиихьт
дыхэдиихьт
фыхэдиихьт
хэдиихь(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыхэдиихьтэкъым
ухэдиихьтэкъым
хэдиихьтэкъым
дыхэдиихьтэкъым
фыхэдиихьтэкъым
хэдиихь(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэдиихьынщ
ухэдиихьынщ
хэдиихьынщ
дыхэдиихьынщ
фыхэдиихьынщ
хэдиихьын(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэдиихьынкъым
ухэдиихьынкъым
хэдиихьынкъым
дыхэдиихьынкъым
фыхэдиихьынкъым
хэдиихьын(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэдиихьынущ
ухэдиихьынущ
хэдиихьынущ
дыхэдиихьынущ
фыхэдиихьынущ
хэдиихьыну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэдиихьынукъым
ухэдиихьынукъым
хэдиихьынукъым
дыхэдиихьынукъым
фыхэдиихьынукъым
хэдиихьыну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэдиихьрэ
ухэдиихьрэ
хэдиихьрэ
дыхэдиихьрэ
фыхэдиихьрэ
хэдиихь(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэдиихьыркъэ
ухэдиихьыркъэ
хэдиихьыркъэ
дыхэдиихьыркъэ
фыхэдиихьыркъэ
хэдиихьыркъэ / хэдиихьхэркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыхэдиихь(ыр)т
ухэдиихь(ыр)т
хэдиихь(ыр)т
дыхэдиихь(ыр)т
фыхэдиихь(ыр)т
хэдиихь(ыр)т / хэдиихьхэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэдиихь(ыр)тэкъэ
ухэдиихь(ыр)тэкъэ
хэдиихь(ыр)тэкъэ
дыхэдиихь(ыр)тэкъэ
фыхэдиихь(ыр)тэкъэ
хэдиихь(ыр)тэкъэ / хэдиихьхэ(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыхэдиихьа
ухэдиихьа
хэдиихьа
дыхэдиихьа
фыхэдиихьа
хэдиихьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэдиихьакъэ
ухэдиихьакъэ
хэдиихьакъэ
дыхэдиихьакъэ
фыхэдиихьакъэ
хэдиихьа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыхэдиихьат
ухэдиихьат
хэдиихьат
дыхэдиихьат
фыхэдиихьат
хэдиихьа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэдиихьатэкъэ
ухэдиихьатэкъэ
хэдиихьатэкъэ
дыхэдиихьатэкъэ
фыхэдиихьатэкъэ
хэдиихьа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэдиихьыгъа
ухэдиихьыгъа
хэдиихьыгъа
дыхэдиихьыгъа
фыхэдиихьыгъа
хэдиихьыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэдиихьыгъакъэ
ухэдиихьыгъакъэ
хэдиихьыгъакъэ
дыхэдиихьыгъакъэ
фыхэдиихьыгъакъэ
хэдиихьыгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэдиихьыгъат
ухэдиихьыгъат
хэдиихьыгъат
дыхэдиихьыгъат
фыхэдиихьыгъат
хэдиихьыгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэдиихьыгъатэкъэ
ухэдиихьыгъатэкъэ
хэдиихьыгъатэкъэ
дыхэдиихьыгъатэкъэ
фыхэдиихьыгъатэкъэ
хэдиихьыгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыхэдиихь
ухэдиихь
хэдиихь
дыхэдиихь
фыхэдиихь
хэдиихь(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыхэдиихькъэ
ухэдиихькъэ
хэдиихькъэ
дыхэдиихькъэ
фыхэдиихькъэ
хэдиихь(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыхэдиихьт
ухэдиихьт
хэдиихьт
дыхэдиихьт
фыхэдиихьт
хэдиихь(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыхэдиихьтэкъэ
ухэдиихьтэкъэ
хэдиихьтэкъэ
дыхэдиихьтэкъэ
фыхэдиихьтэкъэ
хэдиихь(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэдиихьын
ухэдиихьын
хэдиихьын
дыхэдиихьын
фыхэдиихьын
хэдиихьын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэдиихьынкъэ
ухэдиихьынкъэ
хэдиихьынкъэ
дыхэдиихьынкъэ
фыхэдиихьынкъэ
хэдиихьын(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэдиихьыну
ухэдиихьыну
хэдиихьыну
дыхэдиихьыну
фыхэдиихьыну
хэдиихьыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэдиихьынукъэ
ухэдиихьынукъэ
хэдиихьынукъэ
дыхэдиихьынукъэ
фыхэдиихьынукъэ
хэдиихьыну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэдиихьмэ
ухэдиихьмэ
хэдиихьмэ
дыхэдиихьмэ
фыхэдиихьмэ
хэдиихь(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыдиихьмэ
ухэмыдиихьмэ
хэмыдиихьмэ
дыхэмыдиихьмэ
фыхэмыдиихьмэ
хэмыдиихь(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыхэдиихьамэ
ухэдиихьамэ
хэдиихьамэ
дыхэдиихьамэ
фыхэдиихьамэ
хэдиихьа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыдиихьамэ
ухэмыдиихьамэ
хэмыдиихьамэ
дыхэмыдиихьамэ
фыхэмыдиихьамэ
хэмыдиихьа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыхэдиихьыгъамэ
ухэдиихьыгъамэ
хэдиихьыгъамэ
дыхэдиихьыгъамэ
фыхэдиихьыгъамэ
хэдиихьыгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыдиихьыгъамэ
ухэмыдиихьыгъамэ
хэмыдиихьыгъамэ
дыхэмыдиихьыгъамэ
фыхэмыдиихьыгъамэ
хэмыдиихьыгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэдиихьынмэ
ухэдиихьынмэ
хэдиихьынмэ
дыхэдиихьынмэ
фыхэдиихьынмэ
хэдиихьын(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыдиихьынмэ
ухэмыдиихьынмэ
хэмыдиихьынмэ
дыхэмыдиихьынмэ
фыхэмыдиихьынмэ
хэмыдиихьын(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэдиихьынумэ
ухэдиихьынумэ
хэдиихьынумэ
дыхэдиихьынумэ
фыхэдиихьынумэ
хэдиихьыну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыдиихьынумэ
ухэмыдиихьынумэ
хэмыдиихьынумэ
дыхэмыдиихьынумэ
фыхэмыдиихьынумэ
хэмыдиихьыну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэдиихьтэмэ
ухэдиихьтэмэ
хэдиихьтэмэ
дыхэдиихьтэмэ
фыхэдиихьтэмэ
хэдиихь(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыдиихьтэмэ
ухэмыдиихьтэмэ
хэмыдиихьтэмэ
дыхэмыдиихьтэмэ
фыхэмыдиихьтэмэ
хэмыдиихь(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыхэдиихьатэмэ
ухэдиихьатэмэ
хэдиихьатэмэ
дыхэдиихьатэмэ
фыхэдиихьатэмэ
хэдиихьа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыдиихьатэмэ
ухэмыдиихьатэмэ
хэмыдиихьатэмэ
дыхэмыдиихьатэмэ
фыхэмыдиихьатэмэ
хэмыдиихьа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыхэдиихьыгъатэмэ
ухэдиихьыгъатэмэ
хэдиихьыгъатэмэ
дыхэдиихьыгъатэмэ
фыхэдиихьыгъатэмэ
хэдиихьыгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыдиихьыгъатэмэ
ухэмыдиихьыгъатэмэ
хэмыдиихьыгъатэмэ
дыхэмыдиихьыгъатэмэ
фыхэмыдиихьыгъатэмэ
хэмыдиихьыгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэдиихьынтэмэ
ухэдиихьынтэмэ
хэдиихьынтэмэ
дыхэдиихьынтэмэ
фыхэдиихьынтэмэ
хэдиихьын(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыдиихьынтэмэ
ухэмыдиихьынтэмэ
хэмыдиихьынтэмэ
дыхэмыдиихьынтэмэ
фыхэмыдиихьынтэмэ
хэмыдиихьын(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэдиихьынутэмэ
ухэдиихьынутэмэ
хэдиихьынутэмэ
дыхэдиихьынутэмэ
фыхэдиихьынутэмэ
хэдиихьыну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыдиихьынутэмэ
ухэмыдиихьынутэмэ
хэмыдиихьынутэмэ
дыхэмыдиихьынутэмэ
фыхэмыдиихьынутэмэ
хэмыдиихьыну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэдиихьынт
ухэдиихьынт
хэдиихьынт
дыхэдиихьынт
фыхэдиихьынт
хэдиихьын(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэдиихьынтэкъым
ухэдиихьынтэкъым
хэдиихьынтэкъым
дыхэдиихьынтэкъым
фыхэдиихьынтэкъым
хэдиихьын(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэдиихьынут
ухэдиихьынут
хэдиихьынут
дыхэдиихьынут
фыхэдиихьынут
хэдиихьыну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэдиихьынутэкъым
ухэдиихьынутэкъым
хэдиихьынутэкъым
дыхэдиихьынутэкъым
фыхэдиихьынутэкъым
хэдиихьыну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэдиихьми
ухэдиихьми
хэдиихьми
дыхэдиихьми
фыхэдиихьми
хэдиихь(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыдиихьми
ухэмыдиихьми
хэмыдиихьми
дыхэмыдиихьми
фыхэмыдиихьми
хэмыдиихь(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыхэдиихьами
ухэдиихьами
хэдиихьами
дыхэдиихьами
фыхэдиихьами
хэдиихьа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыдиихьами
ухэмыдиихьами
хэмыдиихьами
дыхэмыдиихьами
фыхэмыдиихьами
хэмыдиихьа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыхэдиихьыгъами
ухэдиихьыгъами
хэдиихьыгъами
дыхэдиихьыгъами
фыхэдиихьыгъами
хэдиихьыгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыдиихьыгъами
ухэмыдиихьыгъами
хэмыдиихьыгъами
дыхэмыдиихьыгъами
фыхэмыдиихьыгъами
хэмыдиихьыгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэдиихьынми
ухэдиихьынми
хэдиихьынми
дыхэдиихьынми
фыхэдиихьынми
хэдиихьын(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыдиихьынми
ухэмыдиихьынми
хэмыдиихьынми
дыхэмыдиихьынми
фыхэмыдиихьынми
хэмыдиихьын(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэдиихьынуми
ухэдиихьынуми
хэдиихьынуми
дыхэдиихьынуми
фыхэдиихьынуми
хэдиихьыну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыдиихьынуми
ухэмыдиихьынуми
хэмыдиихьынуми
дыхэмыдиихьынуми
фыхэмыдиихьынуми
хэмыдиихьыну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэдиихьтэми
ухэдиихьтэми
хэдиихьтэми
дыхэдиихьтэми
фыхэдиихьтэми
хэдиихь(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыдиихьтэми
ухэмыдиихьтэми
хэмыдиихьтэми
дыхэмыдиихьтэми
фыхэмыдиихьтэми
хэмыдиихь(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыхэдиихьатэми
ухэдиихьатэми
хэдиихьатэми
дыхэдиихьатэми
фыхэдиихьатэми
хэдиихьа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыдиихьатэми
ухэмыдиихьатэми
хэмыдиихьатэми
дыхэмыдиихьатэми
фыхэмыдиихьатэми
хэмыдиихьа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыхэдиихьыгъатэми
ухэдиихьыгъатэми
хэдиихьыгъатэми
дыхэдиихьыгъатэми
фыхэдиихьыгъатэми
хэдиихьыгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыдиихьыгъатэми
ухэмыдиихьыгъатэми
хэмыдиихьыгъатэми
дыхэмыдиихьыгъатэми
фыхэмыдиихьыгъатэми
хэмыдиихьыгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэдиихьынтэми
ухэдиихьынтэми
хэдиихьынтэми
дыхэдиихьынтэми
фыхэдиихьынтэми
хэдиихьын(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыдиихьынтэми
ухэмыдиихьынтэми
хэмыдиихьынтэми
дыхэмыдиихьынтэми
фыхэмыдиихьынтэми
хэмыдиихьын(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыхэдиихьынутэми
ухэдиихьынутэми
хэдиихьынутэми
дыхэдиихьынутэми
фыхэдиихьынутэми
хэдиихьыну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыхэмыдиихьынутэми
ухэмыдиихьынутэми
хэмыдиихьынутэми
дыхэмыдиихьынутэми
фыхэмыдиихьынутэми
хэмыдиихьыну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыхэдиихьаи
ухэдиихьаи
хэдиихьаи
дыхэдиихьаи
фыхэдиихьаи
хэдиихьаи
щымыӀэныгъэ:
сыхэдиихьакъыми
ухэдиихьакъыми
хэдиихьакъыми
дыхэдиихьакъыми
фыхэдиихьакъыми
хэдиихьакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыхэдиихьащэрэт
ухэдиихьащэрэт
хэдиихьащэрэт
дыхэдиихьащэрэт
фыхэдиихьащэрэт
хэдиихьащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сыхэмыдиихьащэрэт
ухэмыдиихьащэрэт
хэмыдиихьащэрэт
дыхэмыдиихьащэрэт
фыхэмыдиихьащэрэт
хэмыдиихьащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыхэдиихьагъэнщ
ухэдиихьагъэнщ
хэдиихьагъэнщ
дыхэдиихьагъэнщ
фыхэдиихьагъэнщ
хэдиихьагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыхэдиихьагъэнкъым
ухэдиихьагъэнкъым
хэдиихьагъэнкъым
дыхэдиихьагъэнкъым
фыхэдиихьагъэнкъым
хэдиихьагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыхэдиихьагъэнт
ухэдиихьагъэнт
хэдиихьагъэнт
дыхэдиихьагъэнт
фыхэдиихьагъэнт
хэдиихьагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыхэдиихьагъэнтэкъым
ухэдиихьагъэнтэкъым
хэдиихьагъэнтэкъым
дыхэдиихьагъэнтэкъым
фыхэдиихьагъэнтэкъым
хэдиихьагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыхэдиихьагъэн
ухэдиихьагъэн
хэдиихьагъэн
дыхэдиихьагъэн
фыхэдиихьагъэн
хэдиихьагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыхэдиихьагъэнкъэ
ухэдиихьагъэнкъэ
хэдиихьагъэнкъэ
дыхэдиихьагъэнкъэ
фыхэдиихьагъэнкъэ
хэдиихьагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыхэдиихьагъэнт
ухэдиихьагъэнт
хэдиихьагъэнт
дыхэдиихьагъэнт
фыхэдиихьагъэнт
хэдиихьагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыхэдиихьагъэнтэкъэ
ухэдиихьагъэнтэкъэ
хэдиихьагъэнтэкъэ
дыхэдиихьагъэнтэкъэ
фыхэдиихьагъэнтэкъэ
хэдиихьагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыхэдиихьагъэндиихь
ухэдиихьагъэндиихь
хэдиихьагъэндиихь
дыхэдиихьагъэндиихь
фыхэдиихьагъэндиихь
хэдиихьагъэндиихь
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыхэдиихьагъэнукъым
ухэдиихьагъэнукъым
хэдиихьагъэнукъым
дыхэдиихьагъэнукъым
фыхэдиихьагъэнукъым
хэдиихьагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыхэдиихьагъэнут
ухэдиихьагъэнут
хэдиихьагъэнут
дыхэдиихьагъэнут
фыхэдиихьагъэнут
хэдиихьагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыхэдиихьагъэнутэкъым
ухэдиихьагъэнутэкъым
хэдиихьагъэнутэкъым
дыхэдиихьагъэнутэкъым
фыхэдиихьагъэнутэкъым
хэдиихьагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыхэдиихьагъэну
ухэдиихьагъэну
хэдиихьагъэну
дыхэдиихьагъэну
фыхэдиихьагъэну
хэдиихьагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыхэдиихьагъэнукъэ
ухэдиихьагъэнукъэ
хэдиихьагъэнукъэ
дыхэдиихьагъэнукъэ
фыхэдиихьагъэнукъэ
хэдиихьагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыхэдиихьагъэнут
ухэдиихьагъэнут
хэдиихьагъэнут
дыхэдиихьагъэнут
фыхэдиихьагъэнут
хэдиихьагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыхэдиихьагъэнутэкъэ
ухэдиихьагъэнутэкъэ
хэдиихьагъэнутэкъэ
дыхэдиихьагъэнутэкъэ
фыхэдиихьагъэнутэкъэ
хэдиихьагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыхэдиихь
ухэдиихь
хэдиихь
дыхэдиихь
фыхэдиихь
хэдиихь(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыхэмыдиихь
ухэмыдиихь
хэмыдиихь
дыхэмыдиихь
фыхэмыдиихь
хэмыдиихь(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыхэдиихьа
ухэдиихьа
хэдиихьа
дыхэдиихьа
фыхэдиихьа
хэдиихьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыхэмыдиихьа
ухэмыдиихьа
хэмыдиихьа
дыхэмыдиихьа
фыхэмыдиихьа
хэмыдиихьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыхэдиихьыгъа
ухэдиихьыгъа
хэдиихьыгъа
дыхэдиихьыгъа
фыхэдиихьыгъа
хэдиихьыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыхэмыдиихьыгъа
ухэмыдиихьыгъа
хэмыдиихьыгъа
дыхэмыдиихьыгъа
фыхэмыдиихьыгъа
хэмыдиихьыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыхэдиихьын
ухэдиихьын
хэдиихьын
дыхэдиихьын
фыхэдиихьын
хэдиихьын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыхэмыдиихьын
ухэмыдиихьын
хэмыдиихьын
дыхэмыдиихьын
фыхэмыдиихьын
хэмыдиихьын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыхэдиихьыну
ухэдиихьыну
хэдиихьыну
дыхэдиихьыну
фыхэдиихьыну
хэдиихьыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыхэмыдиихьыну
ухэмыдиихьыну
хэмыдиихьыну
дыхэмыдиихьыну
фыхэмыдиихьыну
хэмыдиихьыну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыхэдиихь
узэрыхэдиихь
зэрыхэдиихь
дызэрыхэдиихь
фызэрыхэдиихь
зэрыхэдиихь(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыхэмыдиихь
узэрыхэмыдиихь
зэрыхэмыдиихь
дызэрыхэмыдиихь
фызэрыхэмыдиихь
зэрыхэмыдиихь(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыхэдиихьа
узэрыхэдиихьа
зэрыхэдиихьа
дызэрыхэдиихьа
фызэрыхэдиихьа
зэрыхэдиихьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыхэмыдиихьа
узэрыхэмыдиихьа
зэрыхэмыдиихьа
дызэрыхэмыдиихьа
фызэрыхэмыдиихьа
зэрыхэмыдиихьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыхэдиихьыгъа
узэрыхэдиихьыгъа
зэрыхэдиихьыгъа
дызэрыхэдиихьыгъа
фызэрыхэдиихьыгъа
зэрыхэдиихьыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыхэмыдиихьыгъа
узэрыхэмыдиихьыгъа
зэрыхэмыдиихьыгъа
дызэрыхэмыдиихьыгъа
фызэрыхэмыдиихьыгъа
зэрыхэмыдиихьыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыхэдиихьын
узэрыхэдиихьын
зэрыхэдиихьын
дызэрыхэдиихьын
фызэрыхэдиихьын
зэрыхэдиихьын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыхэмыдиихьын
узэрыхэмыдиихьын
зэрыхэмыдиихьын
дызэрыхэмыдиихьын
фызэрыхэмыдиихьын
зэрыхэмыдиихьын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыхэдиихьыну
узэрыхэдиихьыну
зэрыхэдиихьыну
дызэрыхэдиихьыну
фызэрыхэдиихьыну
зэрыхэдиихьыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыхэмыдиихьыну
узэрыхэмыдиихьыну
зэрыхэмыдиихьыну
дызэрыхэмыдиихьыну
фызэрыхэмыдиихьыну
зэрыхэмыдиихьыну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщыхэдиихь
ущыхэдиихь
щыхэдиихь
дыщыхэдиихь
фыщыхэдиихь
щыхэдиихь(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыхэмыдиихь
ущыхэмыдиихь
щыхэмыдиихь
дыщыхэмыдиихь
фыщыхэмыдиихь
щыхэмыдиихь(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыхэдиихьа
ущыхэдиихьа
щыхэдиихьа
дыщыхэдиихьа
фыщыхэдиихьа
щыхэдиихьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыхэмыдиихьа
ущихэмыдиихьа
щыхэмыдиихьа
дыщыхэмыдиихьа
фыщыхэмыдиихьа
щыхэмыдиихьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыхэдиихьыгъа
ущыхэдиихьыгъа
щыхэдиихьыгъа
дыщыхэдиихьыгъа
фыщыхэдиихьыгъа
щыхэдиихьыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыхэмыдиихьыгъа
ущыхэмыдиихьыгъа
щыхэмыдиихьыгъа
дыщыхэмыдиихьыгъа
фыщыхэмыдиихьыгъа
щыхэмыдиихьыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыхэдиихьын
ущыхэдиихьын
щыхэдиихьын
дыщыхэдиихьын
фыщыхэдиихьын
щыхэдиихьын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыхэмыдиихьын
ущыхэдиихьын
щыхэмыдиихьын
дыщыхэмыдиихьын
фыщыхэмыдиихьын
щыхэмыдиихьын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыхэдиихьыну
ущыхэдиихьыну
щыхэдиихьыну
дыщыхэдиихьыну
фыщыхэдиихьыну
щыхэдиихьыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыхэмыдиихьыну
ущыхэмыдиихьыну
щыхэмыдиихьыну
дыщыхэмыдиихьыну
фыщыхэмыдиихьыну
щыхэмыдиихьыну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздыхэдиихь
уздыхэдиихь
здыхэдиихь
дыздыхэдиихь
фыздыхэдиихь
здыхэдиихь(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыхэмыдиихь
уздыхэмыдиихь
здыхэмыдиихь
дыздыхэмыдиихь
фыздыхэмыдиихь
здыхэмыдиихь(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыхэдиихьа
уздыхэдиихьа
здыхэдиихьа
дыздыхэдиихьа
фыздыхэдиихьа
здыхэдиихьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыхэмыдиихьа
уздыхэмыдиихьа
здыхэмыдиихьа
дыздыхэмыдиихьа
фыздыхэмыдиихьа
здыхэмыдиихьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыхэдиихьыгъа
уздыхэдиихьыгъа
здыхэдиихьыгъа
дыздыхэдиихьыгъа
фыздыхэдиихьыгъа
здыхэдиихьыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыхэмыдиихьыгъа
уздыхэмыдиихьыгъа
здыхэмыдиихьыгъа
дыздыхэмыдиихьыгъа
фыздыхэмыдиихьыгъа
здыхэмыдиихьыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыхэдиихьын
уздыхэдиихьын
здыхэдиихьын
дыздыхэдиихьын
фыздыхэдиихьын
здыхэдиихьын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыхэмыдиихьын
уздыхэмыдиихьын
здыхэмыдиихьын
дыздыхэмыдиихьын
фыздыхэмыдиихьын
здыхэмыдиихьын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыхэдиихьыну
уздыхэдиихьыну
здыхэдиихьыну
дыздыхэдиихьыну
фыздыхэдиихьыну
здыхэдиихьыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыхэмыдиихьыну
уздыхэмыдиихьыну
здыхэмыдиихьыну
дыздыхэмыдиихьыну
фыздыхэмыдиихьыну
здыхэмыдиихьыну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыхэдиихь
ущӀыхэдиихь
щӀыхэдиихь
дыщӀыхэдиихь
фыщӀыхэдиихь
щӀыхэдиихь(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыхэмыдиихь
ущӀыхэмыдиихь
щӀыхэмыдиихь
дыщӀыхэмыдиихь
фыщӀыхэмыдиихь
щӀыхэмыдиихь(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыхэдиихьа
ущӀыхэдиихьӀэдиихьа
щӀыхэдиихьа
дыщӀыхэдиихьа
фыщӀыхэдиихьа
щӀыхэдиихьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыхэмыдиихьа
ущӀыхэмыдиихьа
щӀыхэмыдиихьа
дыщӀыхэмыдиихьа
фыщӀыхэмыдиихьа
щӀыхэмыдиихьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыхэдиихьыгъа
ущӀыхэдиихьыгъа
щӀыхэдиихьыгъа
дыщӀыхэдиихьыгъа
фыщӀыхэдиихьыгъа
щӀыхэдиихьыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыхэмыдиихьыгъа
ущӀыхэмыдиихьыгъа
щӀыхэмыдиихьыгъа
дыщӀыхэмыдиихьыгъа
фыщӀыхэмыдиихьыгъа
щӀыхэмыдиихьыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыхэдиихьын
ущӀыхэдиихьын
щӀыхэдиихьын
дыщӀыхэдиихьын
фыщӀыхэдиихьын
щӀыхэдиихьын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыхэмыдиихьын
ущӀыхэмыдиихьын
щӀыхэмыдиихьын
дыщӀыхэмыдиихьын
фыщӀыхэмыдиихьын
щӀыхэмыдиихьын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыхэдиихьыну
ущӀыхэдиихьыну
щӀыхэдиихьыну
дыщӀыхэдиихьыну
фыщӀыхэдиихьыну
щӀыхэдиихьыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыхэмыдиихьыну
ущӀыхэмыдиихьыну
щӀыхэмыдиихьыну
дыщӀыхэмыдиихьыну
фыщӀыхэмыдиихьыну
щӀыхэмыдиихьыну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыхэдиихьу
ухэдиихьу
хэдиихьу
дыхэдиихьу
фыхэдиихьу
хэдиихь(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыхэмыдиихьу
ухэмыдиихьу
хэмыдиихьу
дыхэмыдиихьу
фыхэмыдиихьу
хэмыдиихь(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыхэдиихьауэ
ухэдиихьауэ
хэдиихьауэ
дыхэдиихьауэ
фыхэдиихьауэ
хэдиихьауэ / хэдиихьахэу
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыхэмыдиихьауэ
ухэмыдиихьауэ
хэмыдиихьауэ
дыхэмыдиихьауэ
фыхэмыдиихьауэ
хэмыдиихьауэ / хэмыдиихьахэу
-урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сыхэдиихьурэ
ухэдиихьурэ
хэдиихьурэ
дыхэдиихьурэ
фыхэдиихьурэ
хэдиихь(хэ)урэ
-урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сыхэмыдиихьурэ
ухэмыдиихьурэ
хэмыдиихьурэ
дыхэмыдиихьурэ
фыхэмыдиихьурэ
хэмыдиихь(хэ)урэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ --
сыпходиихь
сыходиихь
--
сыфходиихь
саходиихь
уэ усходиихь
--
уходиихь
утходиихь
--
уаходиихь
ар сходиихь
пходиихь
ходиихь
тходиихь
фходиихь
яходиихь
дэ --
дыпходиихь
дыходиихь
--
дыфходиихь
даходиихь
фэ фысходиихь
--
фыходиихь
фытходиихь
--
фаходиихь
ахэр сходиихь(хэ)
пходиихь(хэ)
ходиихь(хэ)
тходиихь(хэ)
фходиихь(хэ)
яходиихь(хэ)
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [диихь]
[диихь]ыр
--
[диихь]хэр
Эргативнэ: [диихь]
[диихь]ым
--
[диихь]хэм
Послеложнэ: [диихь]кӀэ
[диихь]ымкӀэ
[диихь]хэкӀэ
[диихь]хэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [диихь]у
[диихь]ырауэ
[диихь]хэу
[диихь]хэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [диихь]а
[диихь]ар
--
[диихь]ахэр
Эргативнэ: [диихь]а
[диихь]ам
--
[диихь]ахэм
Послеложнэ: [диихь]акӀэ
[диихь]амкӀэ
[диихь]ахэкӀэ
[диихь]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [диихь]ауэ
[диихь]арауэ
[диихь]ахэу
[диихь]ахэрауэ
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [диихь]ын
[диихь]ыныр
--
[диихь]ынхэр
Эргативнэ: [диихь]ын
[диихь]ыным
--
[диихь]ынхэм
Послеложнэ: [диихь]ынкӀэ
[диихь]ынымкӀэ
[диихь]ынхэкӀэ
[диихь]ынхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[диихь]ыну
[диихь]ынырауэ
[диихь]ынхэу
[диихь]ынхэрауэ
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [диихь]ыну
[диихь]ынур
--
[диихь]ынухэр
Эргативнэ: [диихь]ыну
[диихь]ынум
--
[диихь]ынухэм
Послеложнэ: [диихь]ынукӀэ
[диихь]ынумкӀэ
[диихь]ынухэкӀэ
[диихь]ынухэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [диихь]ынууэ
[диихь]ынурауэ
[диихь]ынухэу
[диихь]ынухэрауэ
Зыгуэрым хэтурэ, хэлъурэ диин, хэдиен. Щыхьым башыр зэриӀыгъ Ӏэ ижьир хьэуам хэдиихьат. Гъуэщокъуэ Хъусин хэдиихьын: freeze swh, amidst or among sth хэдиихьын: застыть, находясь в чём-л. Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.