АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэӏэс "хуэхьын"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
хуэхьын
щымыӀэныгъэ:
хуэмыхьын
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
хуэсхьын
хуэпхьын
хуихьын
хуэтхьын
хуэфхьын
хуахьын
щымыӀэныгъэ:
хуэзмыхьын
хуумыхьын
хуимыхьын
хуэдмыхьын
хуэвмыхьын
хуамыхьын
Унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
хуэхь!
хуэфхь!
щымыӀэныгъэ:
хуумыхь!
хуэвмыхь!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
сыхурехь
ухурехь
хурехь
дыхурехь
фыхурехь
хурехь
щымыӀэныгъэ:
сыхуремыхь
ухуремыхь
хуремыхь
дыхуремыхь
фыхуремыхь
хуремыхь
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
хузохь(ыр)
хубохь(ыр)
хуехь(ыр)
худохь(ыр)
хувохь(ыр)
хуахь(ыр)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
хуэсхьыркъым
хуэпхьыркъым
хуихьыркъым
хуэтхьыркъым
хуэфхьыркъым
хуахьыркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
хуэсхьырт
хуэпхьырт
хуихьырт
хуэтхьырт
хуэфхьырт
хуахьырт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
хуэсхьыртэкъым
хуэпхьыртэкъым
хуихьыртэкъым
хуэтхьыртэкъым
хуэфхьыртэкъым
хуахьыртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
хуэсхьащ
хуэпхьащ
хуихьащ
хуэтхьащ
хуэфхьащ
хуахьащ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
хуэсхьакъым
хуэпхьакъым
хуихьакъым
хуэтхьакъым
хуэфхьакъым
хуахьакъым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
хуэсхьат
хуэпхьат
хуихьат
хуэтхьат
хуэфхьат
хуахьат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
хуэсхьатэкъым
хуэпхьатэкъым
хуихьатэкъым
хуэтхьатэкъым
хуэфхьатэкъым
хуахьатэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
хуэсхьыгъащ
хуэпхьыгъащ
хуихьыгъащ
хуэтхьыгъащ
хуэфхьыгъащ
хуахьыгъащ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
хуэсхьыгъакъым
хуэпхьыгъакъым
хуихьыгъакъым
хуэтхьыгъакъым
хуэфхьыгъакъым
хуахьыгъакъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
хуэсхьыгъат
хуэпхьыгъат
хуихьыгъат
хуэтхьыгъат
хуэфхьыгъат
хуахьыгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
хуэсхьыгъатэкъым
хуэпхьыгъатэкъым
хуихьыгъатэкъым
хуэтхьыгъатэкъым
хуэфхьыгъатэкъым
хуахьыгъатэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
хуэсхьщ
хуэпхьщ
хуихьщ
хуэтхьщ
хуэфхьщ
хуахьщ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
хуэсхькъым
хуэпхькъым
хуихькъым
хуэтхькъым
хуэфхькъым
хуахькъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
хуэсхьт
хуэпхьт
хуихьт
хуэтхьт
хуэфхьт
хуахьт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
хуэсхьтэкъым
хуэпхьтэкъым
хуихьтэкъым
хуэтхьтэкъым
хуэфхьтэкъым
хуахьтэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хуэсхьынщ
хуэпхьынщ
хуихьынщ
хуэтхьынщ
хуэфхьынщ
хуахьынщ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хуэсхьынкъым
хуэпхьынкъым
хуихьынкъым
хуэтхьынкъым
хуэфхьынкъым
хуахьынкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хуэсхьынущ
хуэпхьынущ
хуихьынущ
хуэтхьынущ
хуэфхьынущ
хуахьынущ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хуэсхьынукъым
хуэпхьынукъым
хуихьынукъым
хуэтхьынукъым
хуэфхьынукъым
хуахьынукъым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
хуэсхьрэ
хуэпхьрэ
хуихьрэ
хуэтхьрэ
хуэфхьрэ
хуахьрэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
хуэсхьыркъэ
хуэпхьыркъэ
хуихьыркъэ
хуэтхьыркъэ
хуэфхьыркъэ
хуахьыркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
хуэсхьырт
хуэпхьырт
хуихьырт
хуэтхьырт
хуэфхьырт
хуахьырт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
хуэсхьыртэкъэ
хуэпхьыртэкъэ
хуихьыртэкъэ
хуэтхьыртэкъэ
хуэфхьыртэкъэ
хуахьыртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
хуэсхьа
хуэпхьа
хуихьа
хуэтхьа
хуэфхьа
хуахьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
хуэсхьакъэ
хуэпхьакъэ
хуихьакъэ
хуэтхьакъэ
хуэфхьакъэ
хуахьакъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
хуэсхьат
хуэпхьат
хуихьат
хуэтхьат
хуэфхьат
хуахьат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
хуэсхьатэкъэ
хуэпхьатэкъэ
хуихьатэкъэ
хуэтхьатэкъэ
хуэфхьатэкъэ
хуахьатэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
хуэсхьыгъа
хуэпхьыгъа
хуихьыгъа
хуэтхьыгъа
хуэфхьыгъа
хуахьыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ:
хуэсхьыгъакъэ
хуэпхьыгъакъэ
хуихьыгъакъэ
хуэтхьыгъакъэ
хуэфхьыгъакъэ
хуахьыгъакъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
хуэсхьыгъат
хуэпхьыгъат
хуихьыгъат
хуэтхьыгъат
хуэфхьыгъат
хуахьыгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
хуэсхьыгъатэкъэ
хуэпхьыгъатэкъэ
хуихьыгъатэкъэ
хуэтхьыгъатэкъэ
хуэфхьыгъатэкъэ
хуахьыгъатэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
хуэсхь
хуэпхь
хуихь
хуэтхь
хуэфхь
хуахь
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
хуэсхькъэ
хуэпхькъэ
хуихькъэ
хуэтхькъэ
хуэфхькъэ
хуахькъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
хуэсхьт
хуэпхьт
хуихьт
хуэтхьт
хуэфхьт
хуахьт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
хуэсхьтэкъэ
хуэпхьтэкъэ
хуихьтэкъэ
хуэтхьтэкъэ
хуэфхьтэкъэ
хуахьтэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хуэсхьын
хуэпхьын
хуихьын
хуэтхьын
хуэфхьын
хуахьын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хуэсхьынкъэ
хуэпхьынкъэ
хуихьынкъэ
хуэтхьынкъэ
хуэфхьынкъэ
хуахьынкъэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хуэсхьыну
хуэпхьыну
хуихьыну
хуэтхьыну
хуэфхьыну
хуахьыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хуэсхьынукъэ
хуэпхьынукъэ
хуихьынукъэ
хуэтхьынукъэ
хуэфхьынукъэ
хуахьынукъэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
хуэсхьмэ
хуэпхьмэ
хуихьмэ
хуэтхьмэ
хуэфхьмэ
хуахьмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
хуэзмыхьмэ
хуумыхьмэ
хуимыхьмэ
хуэдмыхьмэ
хуэвмыхьмэ
хуамыхьмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
хуэсхьамэ
хуэпхьамэ
хуихьамэ
хуэтхьамэ
хуэфхьамэ
хуахьамэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
хуэзмыхьамэ
хуумыхьамэ
хуимыхьамэ
хуэдмыхьамэ
хуэвмыхьамэ
хуамыхьамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
хуэсхьыгъамэ
хуэпхьыгъамэ
хуихьыгъамэ
хуэтхьыгъамэ
хуэфхьыгъамэ
хуахьыгъамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
хуэзмыхьыгъамэ
хуумыхьыгъамэ
хуимыхьыгъамэ
хуэдмыхьыгъамэ
хуэвмыхьыгъамэ
хуамыхьыгъамэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хуэсхьынмэ
хуэпхьынмэ
хуихьынмэ
хуэтхьынмэ
хуэфхьынмэ
хуахьынмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хуэзмыхьынмэ
хуумыхьынмэ
хуимыхьынмэ
хуэдмыхьынмэ
хуэвмыхьынмэ
хуамыхьынмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хуэсхьынумэ
хуэпхьынумэ
хуихьынумэ
хуэтхьынумэ
хуэфхьынумэ
хуахьынумэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хуэзмыхьынумэ
хуумыхьынумэ
хуимыхьынумэ
хуэдмыхьынумэ
хуэвмыхьынумэ
хуамыхьынумэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
хуэсхьтэмэ
хуэпхьтэмэ
хуихьтэмэ
хуэтхьтэмэ
хуэфхьтэмэ
хуахьтэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
хуэзмыхьтэмэ
хуумыхьтэмэ
хуимыхьтэмэ
хуэдмыхьтэмэ
хуэвмыхьтэмэ
хуамыхьтэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
хуэсхьатэмэ
хуэпхьатэмэ
хуихьатэмэ
хуэтхьатэмэ
хуэфхьатэмэ
хуахьатэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
хуэзмыхьатэмэ
хуумыхьатэмэ
хуимыхьатэмэ
хуэдмыхьатэмэ
хуэвмыхьатэмэ
хуамыхьатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
хуэсхьыгъатэмэ
хуэпхьыгъатэмэ
хуихьыгъатэмэ
хуэтхьыгъатэмэ
хуэфхьыгъатэмэ
хуахьыгъатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
хуэзмыхьыгъатэмэ
хуумыхьыгъатэмэ
хуимыхьыгъатэмэ
хуэдмыхьыгъатэмэ
хуэвмыхьыгъатэмэ
хуамыхьыгъатэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хуэсхьынтэмэ
хуэпхьынтэмэ
хуихьынтэмэ
хуэтхьынтэмэ
хуэфхьынтэмэ
хуахьынтэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хуэзмыхьынтэмэ
хуумыхьынтэмэ
хуимыхьынтэмэ
хуэдмыхьынтэмэ
хуэвмыхьынтэмэ
хуамыхьынтэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хуэсхьынутэмэ
хуэпхьынутэмэ
хуихьынутэмэ
хуэтхьынутэмэ
хуэфхьынутэмэ
хуахьынутэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хуэзмыхьынутэмэ
хуумыхьынутэмэ
хуимыхьынутэмэ
хуэдмыхьынутэмэ
хуэвмыхьынутэмэ
хуамыхьынутэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хуэсхьынт
хуэпхьынт
хуихьынт
хуэтхьынт
хуэфхьынт
хуахьынт
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хуэсхьынтэкъым
хуэпхьынтэкъым
хуихьынтэкъым
хуэтхьынтэкъым
хуэфхьынтэкъым
хуахьынтэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хуэсхьынут
хуэпхьынут
хуихьынут
хуэтхьынут
хуэфхьынут
хуахьынут
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хуэсхьынутэкъым
хуэпхьынутэкъым
хуихьынутэкъым
хуэтхьынутэкъым
хуэфхьынутэкъым
хуахьынутэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
хуэсхьми
хуэпхьми
хуихьми
хуэтхьми
хуэфхьми
хуахьми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
хуэзмыхьми
хуумыхьми
хуимыхьми
хуэдмыхьми
хуэвмыхьми
хуамыхьми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
хуэсхьами
хуэпхьами
хуихьами
хуэтхьами
хуэфхьами
хуахьами
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
хуэзмыхьами
хуумыхьами
хуимыхьами
хуэдмыхьами
хуэвмыхьами
хуамыхьами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
хуэсхьыгъами
хуэпхьыгъами
хуихьыгъами
хуэтхьыгъами
хуэфхьыгъами
хуахьыгъами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
хуэзмыхьыгъами
хуумыхьыгъами
хуимыхьыгъами
хуэдмыхьыгъами
хуэвмыхьыгъами
хуамыхьыгъами
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хуэсхьынми
хуэпхьынми
хуихьынми
хуэтхьынми
хуэфхьынми
хуахьынми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хуэзмыхьынми
хуумыхьынми
хуимыхьынми
хуэдмыхьынми
хуэвмыхьынми
хуамыхьынми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хуэсхьынуми
хуэпхьынуми
хуихьынуми
хуэтхьынуми
хуэфхьынуми
хуахьынуми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хуэзмыхьынуми
хуумыхьынуми
хуимыхьынуми
хуэдмыхьынуми
хуэвмыхьынуми
хуамыхьынуми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
хуэсхьтэми
хуэпхьтэми
хуихьтэми
хуэтхьтэми
хуэфхьтэми
хуахьтэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
хуэзмыхьтэми
хуумыхьтэми
хуимыхьтэми
хуэдмыхьтэми
хуэвмыхьтэми
хуамыхьтэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
хуэсхьатэми
хуэпхьатэми
хуихьатэми
хуэтхьатэми
хуэфхьатэми
хуахьатэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
хуэзмыхьатэми
хуумыхьатэми
хуимыхьатэми
хуэдмыхьатэми
хуэвмыхьатэми
хуамыхьатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
хуэсхьыгъатэми
хуэпхьыгъатэми
хуихьыгъатэми
хуэтхьыгъатэми
хуэфхьыгъатэми
хуахьыгъатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
хуэзмыхьыгъатэми
хуумыхьыгъатэми
хуимыхьыгъатэми
хуэдмыхьыгъатэми
хуэвмыхьыгъатэми
хуамыхьыгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хуэсхьынтэми
хуэпхьынтэми
хуихьынтэми
хуэтхьынтэми
хуэфхьынтэми
хуахьынтэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хуэзмыхьынтэми
хуумыхьынтэми
хуимыхьынтэми
хуэдмыхьынтэми
хуэвмыхьынтэми
хуамыхьынтэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
хуэсхьынутэми
хуэпхьынутэми
хуихьынутэми
хуэтхьынутэми
хуэфхьэнутэми
хуахьэнутэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
хуэзмыхьынутэми
хуумыхьынутэми
хуимыхьынутэми
хуэдмыхьынутэми
хуэвмыхьынутэми
хуамыхьынутэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
хуэсхьаи
хуэпхьаи
хуихьаи
хуэтхьаи
хуэфхьаи
хуахьаи
щымыӀэныгъэ:
хуэсхьакъыми
хуэпхьакъыми
хуихьакъыми
хуэтхьакъыми
хуэфхьакъыми
хуахьакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
хуэсхьащэрэт
хуэпхьащэрэт
хуихьащэрэт
хуэтхьащэрэт
хуэфхьащэрэт
хуахьащэрэт
щымыӀэныгъэ:
хуэзмыхьащэрэт
хуумыхьащэрэт
хуимыхьащэрэт
хуэдмыхьащэрэт
хуэвмыхьащэрэт
хуамыхьащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
хуэсхьагъэнщ
хуэпхьагъэнщ
хуихьагъэнщ
хуэтхьагъэнщ
хуэфхьагъэнщ
хуахьагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
хуэсхьагъэнкъым
хуэпхьагъэнкъым
хуихьагъэнкъым
хуэтхьагъэнкъым
хуэфхьагъэнкъым
хуахьагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
хуэсхьагъэнт
хуэпхьагъэнт
хуихьагъэнт
хуэтхьагъэнт
хуэфхьагъэнт
хуахьагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
хуэсхьагъэнтэкъым
хуэпхьагъэнтэкъым
хуихьагъэнтэкъым
хуэтхьагъэнтэкъым
хуэфхьагъэнтэкъым
хуахьагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
хуэсхьагъэн
хуэпхьагъэн
хуихьагъэн
хуэтхьагъэн
хуэфхьагъэн
хуахьагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
хуэсхьагъэнкъэ
хуэпхьагъэнкъэ
хуихьагъэнкъэ
хуэтхьагъэнкъэ
хуэфхьагъэнкъэ
хуахьагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
хуэсхьагъэнт
хуэпхьагъэнт
хуихьагъэнт
хуэтхьагъэнт
хуэфхьагъэнт
хуахьагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
хуэсхьагъэнтэкъэ
хуэпхьагъэнтэкъэ
хуихьагъэнтэкъэ
хуэтхьагъэнтэкъэ
хуэфхьагъэнтэкъэ
хуахьагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
хуэсхьагъэнущ
хуэпхьагъэнущ
хуихьагъэнущ
хуэтхьагъэнущ
хуэфхьагъэнущ
хуахьагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
хуэсхьагъэнукъым
хуэпхьагъэнукъым
хуихьагъэнукъым
хуэтхьагъэнукъым
хуэфхьагъэнукъым
хуахьагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
хуэсхьагъэнут
хуэпхьагъэнут
хуихьагъэнут
хуэтхьагъэнут
хуэфхьагъэнут
хуахьагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
хуэсхьагъэнутэкъым
хуэпхьагъэнутэкъым
хуихьагъэнутэкъым
хуэтхьагъэнутэкъым
хуэфхьагъэнутэкъым
хуахьагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
хуэсхьагъэну
хуэпхьагъэну
хуихьагъэну
хуэтхьагъэну
хуэфхьагъэну
хуахьагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
хуэсхьагъэнукъэ
хуэпхьагъэнукъэ
хуихьагъэнукъэ
хуэтхьагъэнукъэ
хуэфхьагъэнукъэ
хуахьагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
хуэсхьагъэнут
хуэпхьагъэнут
хуихьагъэнут
хуэтхьагъэнут
хуэфхьагъэнут
хуахьагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
хуэсхьагъэнутэкъэ
хуэпхьагъэнутэкъэ
хуихьагъэнутэкъэ
хуэтхьагъэнутэкъэ
хуэфхьагъэнутэкъэ
хуахьагъэнутэкъэ
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
хуэзыхь
ит зэман - щымыӀэныгъэ
хуэзымыхь
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
хуэзыхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
хуэзымыхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
хуэзыхьыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
хуэзымыхьыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
хуэзыхьын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
хуэзымыхьын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
хуэзыхьыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
хуэзымыхьыну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту)
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ
хуэсхь
хуэпхь
хуихь
хуэтхь
хуэфхь
хуахь
ит зэман - щымыӀэныгъэ
хуэзмыхь
хуумыхь
хуимыхь
хуэдмыхь
хуэвмыхь
хуамыхь
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
хуэсхьа
хуэпхьа
хуихьа
хуэтхьа
хуэфхьа
хуахьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
хуэзмыхьа
хуумыхьа
хуимыхьа
хуэдмыхьа
хуэвмыхьа
хуамыхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
хуэсхьыгъа
хуэпхьыгъа
хуихьыгъа
хуэтхьыгъа
хуэфхьыгъа
хуахьыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
хуэзмыхьыгъа
хуумыхьыгъа
хуимыхьыгъа
хуэдмыхьыгъа
хуэвмыхьыгъа
хуамыхьыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
хуэсхьын
хуэпхьын
хуихьын
хуэтхьын
хуэфхьын
хуахьын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
хуэзмыхьын
хуумыхьын
хуимыхьын
хуэдмыхьын
хуэвмыхьын
хуамыхьын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
хуэсхьыну
хуэпхьыну
хуихьыну
хуэтхьыну
хуэфхьыну
хуахьыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
хуэзмыхьыну
хуумыхьыну
хуимыхьыну
хуэдмыхьыну
хуэвмыхьыну
хуамыхьыну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ)
ит зэман - щыӀэныгъэ
хуэхь
ит зэман - щымыӀэныгъэ
хуэмыхь
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
хуэхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
хуэмыхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
хуэхьыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
хуэмыхьыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
хуэхьын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
хуэмыхьын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
хуэхьыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
хуэмыхьыну
Обстоятельственнэ причастиехэр
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
зэрыхуэсхь
зэрыхуэпхь
зэрыхуихь
зэрыхуэтхь
зэрыхуэфхь
зэрыхуахь
ит зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыхуэзмыхь
зэрыхуумыхь
зэрыхуимыхь
зэрыхуэдмыхь
зэрыхуэвмыхь
зэрыхуамыхь
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэрыхуэсхьа
зэрыхуэпхьа
зэрыхуихьа
зэрыхуэтхьа
зэрыхуэфхьа
зэрыхуахьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыхуэзмыхьа
зэрыхуумыхьа
зэрыхуимыхьа
зэрыхуэдмыхьа
зэрыхуэвмыхьа
зэрыхуамыхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэрыхуэсхьыгъа
зэрыхуэпхьыгъа
зэрыхуихьыгъа
зэрыхуэтхьыгъа
зэрыхуэфхьыгъа
зэрыхуахьыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыхуэзмыхьыгъа
зэрыхуумыхьыгъа
зэрыхуимыхьыгъа
зэрыхуэдмыхьыгъа
зэрыхуэвмыхьыгъа
зэрыхуамыхьыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэрыхуэсхьын
зэрыхуэпхьын
зэрыхуихьын
зэрыхуэтхьын
зэрыхуэфхьын
зэрыхуахьын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыхуэзмыхьын
зэрыхуумыхьын
зэрыхуимыхьын
зэрыхуэдмыхьын
зэрыхуэвмыхьын
зэрыхуамыхьын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэрыхуэсхьыну
зэрыхуэпхьыну
зэрыхуихьыну
зэрыхуэтхьыну
зэрыхуэфхьыну
зэрыхуахьыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыхуэзмыхьыну
зэрыхуумыхьыну
зэрыхуимыхьыну
зэрыхуэдмыхьыну
зэрыхуэвмыхьыну
зэрыхуамыхьыну
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
щыхуэсхь
щыхуэпхь
щыхуихь
щыхуэтхь
щыхуэфхь
щыхуахь
ит зэман - щымыӀэныгъэ
щыхуэзмыхь
щыхуумыхь
щыхуимыхь
щыхуэдмыхь
щыхуэвмыхь
щыхуамыхь
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щыхуэсхьа
щыхуэпхьа
щыхуихьа
щыхуэтхьа
щыхуэфхьа
щыхуахьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щыхуэзмыхьа
щыхуумыхьа
щыхуимыхьа
щыхуэдмыхьа
щыхуэвмыхьа
щыхуамыхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щыхуэсхьыгъа
щыхуэпхьыгъа
щыхуихьыгъа
щыхуэтхьыгъа
щыхуэфхьыгъа
щыхуахьыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щыхуэзмыхьыгъа
щыхуумыхьыгъа
щыхуимыхьыгъа
щыхуэдмыхьыгъа
щыхуэвмыхьыгъа
щыхуамыхьыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щыхуэсхьын
щыхуэпхьын
щыхуихьын
щыхуэтхьын
щыхуэфхьын
щыхуахьын
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щыхуэзмыхьын
щыхуумыхьын
щыхуимыхьын
щыхуэдмыхьын
щыхуэвмыхьын
щыхуамыхьын
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щыхуэсхьыну
щыхуэпхьыну
щыхуихьыну
щыхуэтхьыну
щыхуэфхьыну
щыхуахьыну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щыхуэзмыхьыну
щыхуумыхьыну
щыхуимыхьыну
щыхуэдмыхьыну
щыхуэвмыхьыну
щыхуамыхьыну
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
здыхуэсхь
здыхуэпхь
здыхуихь
здыхуэтхь
здыхуэфхь
здыхуахь
ит зэман - щымыӀэныгъэ
здыхуэзмыхь
здыхуумыхь
здыхуимыхь
здыхуэдмыхь
здыхуэвмыхь
здыхуамыхь
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
здыхуэсхьа
здыхуэпхьа
здыхуихьа
здыхуэтхьа
здыхуэфхьа
здыхуахьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
здыхуэзмыхьа
здыхуумыхьа
здыхуимыхьа
здыхуэдмыхьа
здыхуэвмыхьа
здыхуамыхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
здыхуэсхьыгъа
здыхуэпхьыгъа
здыхуихьыгъа
здыхуэтхьыгъа
здыхуэфхьыгъа
здыхуахьыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
здыхуэзмыхьыгъа
здыхуумыхьыгъа
здыхуимыхьыгъа
здыхуэдмыхьыгъа
здыхуэвмыхьыгъа
здыхуамыхьыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
здыхуэсхьын
здыхуэпхьын
здыхуихьын
здыхуэтхьын
здыхуэфхьын
здыхуахьын
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
здыхуэзмыхьын
здыхуумыхьын
здыхуимыхьын
здыхуэдмыхьын
здыхуэвмыхьын
здыхуамыхьын
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
здыхуэсхьыну
здыхуэпхьыну
здыхуихьыну
здыхуэтхьыну
здыхуэфхьыну
здыхуахьыну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
здыхуэзмыхьыну
здыхуумыхьыну
здыхуимыхьыну
здыхуэдмыхьыну
здыхуэвмыхьыну
здыхуамыхьыну
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
щӀыхуэсхь
щӀыхуэпхь
щӀыхуихь
щӀыхуэтхь
щӀыхуэфхь
щӀыхуахь
ит зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыхуэзмыхь
щӀыхуумыхь
щӀыхуимыхь
щӀыхуэдмыхь
щӀыхуэвмыхь
щӀыхуамыхь
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щӀыхуэсхьа
щӀыхуэпхьа
щӀыхуихьа
щӀыхуэтхьа
щӀыхуэфхьа
щӀыхуахьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыхуэзмыхьа
щӀыхуумыхьа
щӀыхуимыхьа
щӀыхуэдмыхьа
щӀыхуэвмыхьа
щӀыхуамыхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щӀыхуэсхьыгъа
щӀыхуэпхьыгъа
щӀыхуихьыгъа
щӀыхуэтхьыгъа
щӀыхуэфхьыгъа
щӀыхуахьыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыхуэзмыхьыгъа
щӀыхуумыхьыгъа
щӀыхуимыхьыгъа
щӀыхуэдмыхьыгъа
щӀыхуэвмыхьыгъа
щӀыхуамыхьыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щӀыхуэсхьын
щӀыхуэпхьын
щӀыхуихьын
щӀыхуэтхьын
щӀыхуэфхьын
щӀыхуахьын
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыхуэзмыхьын
щӀыхуумыхьын
щӀыхуимыхьын
щӀыхуэдмыхьын
щӀыхуэвмыхьын
щӀыхуамыхьын
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щӀыхуэсхьыну
щӀыхуэпхьыну
щӀыхуихьыну
щӀыхуэтхьыну
щӀыхуэфхьыну
щӀыхуахьэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыхуэзмыхьыну
щӀыхуумыхьыну
щӀыхуимыхьыну
щӀыхуэдмыхьыну
щӀыхуэвмыхьыну
щӀыхуамыхьыну
Деепричастиехэр
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ
хуэсхьу
хуэпхьу
хуихьу
хуэтхьу
хуэфхьу
хуахьу
ит зэман - щымыӀэныгъэ
хуэзмыхьу
хуумыхьу
хуимыхьу
хуэдмыхьу
хуэвмыхьу
хуамыхьу
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
хуэсхьауэ
хуэпхьауэ
хуихьауэ
хуэтхьауэ
хуэфхьауэ
хуахьауэ
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
хуэзмыхьауэ
хуумыхьауэ
хуимыхьауэ
хуэдмыхьауэ
хуэвмыхьауэ
хуамыхьауэ
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
хуэсхьурэ
хуэпхьурэ
хуихьурэ
хуэтхьурэ
хуэфхьурэ
хуахьурэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
хуэзмыхьурэ
хуумыхьурэ
хуимыхьурэ
хуэдмыхьурэ
хуэвмыхьурэ
хуамыхьурэ
Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Прямой Дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
пхузохь
хузохь
--
фхузохь
яхузохь(хэ)
уэ
схубохь
--
хубохь
тхубохь
--
яхубохь(хэ)
абы
схуехь
пхуехь
хуехь
тхуехь
фхуехь
яхуехь(хэ)
дэ
--
пхудохь
худохь
--
фхудохь
яхудохь(хэ)
фэ
схувохь
--
хувохь
тхувохь
--
яхувохь(хэ)
абыхэм
схуахь
пхуахь
хуахь
тхуахь
фхуахь
яхуахь(хэ)
Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ)
Прямой Дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
пхуэс[хьрэ]
хуэс[хьрэ]
--
фхуэс[хьрэ]
яхуэс[хь(хэ)рэ]
уэ
схуэп[хьрэ]
--
хуэп[хьрэ]
тхуэп[хьрэ]
--
яхуэп[хь(хэ)рэ]
абы
схуи[хьрэ]
пхуи[хьрэ]
хуи[хьрэ]
тхуи[хьрэ]
фхуи[хьрэ]
яхуи[хь(хэ)рэ]
дэ
--
пхуэт[хьрэ]
хуэт[хьрэ]
--
фхуэт[хьрэ]
яхуэт[хь(хэ)рэ]
фэ
схуэф[хьрэ]
--
хуэф[хьрэ]
тхуэф[хьрэ]
--
яхуэф[хь(хэ)рэ]
абыхэм
схуа[хьрэ]
пхуа[хьрэ]
хуа[хьрэ]
тхуа[хьрэ]
фхуа[хьрэ]
яхуа[хь(хэ)рэ]
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[хь]
[хь]ыр
--
[хь]хэр
Эргативнэ:
[хь]
[хь]ым
--
[хь]хэм
Послеложнэ:
[хь]кӀэ
[хь]ымкӀэ
[хь]хэкӀэ
[хь]хэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[хь]у
[хь]ырауэ
[хь]хэу
[хь]хэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[хь]а
[хь]ар
--
[хь]ахэр
Эргативнэ:
[хь]а
[хь]ам
--
[хь]ахэм
Послеложнэ:
[хь]акӀэ
[хь]амкӀэ
[хь]ахэкӀэ
[хь]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[хь]ауэ
[хь]арауэ
[хь]ахэу
[хь]ахэрауэ
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[хь]ын
[хь]ыныр
--
[хь]ынхэр
Эргативнэ:
[хь]ын
[хь]ыным
--
[хь]ынхэм
Послеложнэ:
[хь]ынкӀэ
[хь]ынымкӀэ
[хь]ынхэкӀэ
[хь]ынхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[хь]ыну
[хь]ынырауэ
[хь]ынхэу
[хь]ынхэрауэ
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[хь]ыну
[хь]ынур
--
[хь]ынухэр
Эргативнэ:
[хь]ыну
[хь]ынум
--
[хь]ынухэм
Послеложнэ:
[хь]ынукӀэ
[хь]ынумкӀэ
[хь]ынухэкӀэ
[хь]ынухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[хь]ынууэ
[хь]ынурауэ
[хь]ынухэу
[хь]ынухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Зыгуэрым и деж хьын.
Зыгуэрым удэӀэпыкъуу хьын, зыгуэрым и лъэӀукӀэ, и жыӀэкӀэ хьын.
Зыгуэрым щхьэгъусэ ищӀын щхьэкӀэ хьын.
ЕхьэлӀэн, гъунэгъу хуэщӀын (п. п. бжэмышхыр жьэм, нэгъуджэр нэм).
Зы мыхьэнэ гуэр къихын, зыгуэр хэлъэгъуэн. ЩАПХЪЭХЭР
ФӀыуэ илъагъум хуахь и гугъэу, абы [хъыджэбзым] и гур къилъэтырт. Къэрмокъуэ Хьэмид
- Хьэлывэр зэпытхъыт, щауэ хьэщӀэ, - къыбжиӀэмэ ауи уи жьэм хуэпхьынкъым. Нартхэр ПщӀыхьу слъагъур сэ фӀым хуэсхьт. ЩоджэнцӀыкӀу Нурий
Зэреджэ тхылъхэм къраха щапхъэхэр
Адыгэбзэ , Гугъуэт Л. Т., Зэхъуэхъу Л. Хь,
«Эльбрус» тхылъ тедзапӀэ, Налшык, 1984
нап. 51
адыгэбзэ
урысыбзэ/русский
инджылыбзэ/English
Хьэпшырхэм шэ хуехь .
Он приносит молоко щенкам.
He brings milk for the puppies.
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
Тыгъэ лъапӀэхэр хуэхьын.
Къэп хьэлъэр хуэхьын.
Къэхъуар зыхуихьынур имыщӀэн. НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
хуэхьын: 1. bring, take or carry sth to sb swh 2. bring, take or carry sth to sb for sb on behalf of sb else 3. kidnap sb for sb 4. raise, lift sth (for example, a spoon to one’s mouth, glasses on one’s eyes) 5. interpret, explain sth, sb’s deed, conduct, a phenomenon, etc. in some way or manner
Тыгъэ лъапӀэхэр хуэхьын: to take sb an expensive gift
Къэп хьэлъэр хуэхьын: carry a heavy bag swh for sb
Къэхъуар зыхуихьынур имыщӀэн: be confounded by what has happened. УРЫСЫБЗЭ
хуэхьын: 1. отнести что-л. кому-л. 2. отнести, поднести что-л. куда-л. кому-л., для кого-л. 3. умыкнуть кого-л. для кого-л. 4. поднести что-л. к чему-л. (напр. ложку ко рту, очки к глазам) 5. истолковать, объяснить что-л., чей-л. поступок, чьё-л. поведение, какое-л. явление и т. п. каким-л. образом
Тыгъэ лъапӀэхэр хуэхьын: отнести кому-л. дорогой подарок.
Къэп хьэлъэр хуэхьын: отнести тяжелый мешок куда-л. для кого-л.
Къэхъуар зыхуихьынур имыщӀэн: быть в замешательстве от случившегося.
псалъафэ зэпыщӀахэр
Бзэгу хуэхьын
Мыхьэнэ:
НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
Инджылыбзэ: report to sb about sth
Урысыбзэ: донести кому-л. о чём-л.
Псалъэ зэпхахэр:
Щапхъэхэр:
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "хуэхьын"-м и спряженэ
МЫХЬЭНЭ
Хьыфын.
Хьыфын, шэчыфын. ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
хуэхьын: 1. be able to carry, take sth swh 2. be able to bear, withstand, endure sth УРЫСЫБЗЭ
хуэхьын: 1. смочь отнести что-л. куда-л. 2. смочь вынести, выдержать, вытерпеть что-л. БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.