Wt/kbd/фӏэкӏуэн

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

• IPA [fʹɐ'kʹʷɐn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

• фӏэ- + [кӏу] + -э + -н

СПРЯЖЕНЭ

Глагол лъэмыӏэс "фӏэкӏуэн"-м и спряженэ

Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:	фӏэкӏуэн
щымыӀэныгъэ:	фӏэмыкӏуэн

Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэн	уфӏэкӏуэн	фӏэкӏуэн	дыфӏэкӏуэн	фыфӏэкӏуэн	фӏэкӏуэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыкӏуэн	уфӏэмыкӏуэн	фӏэмыкӏуэн	дыфӏэмыкӏуэн	фыфӏэмыкӏуэн	фӏэмыкӏуэн(хэ)

унафэ наклоненэ	уэ	фэ
щыӀэныгъэ:	фӏэкӏуэ!	фыфӏэкӏуэ!
щымыӀэныгъэ:	уфӏэмыкӏуэ!	фыфӏэмыкӏуэ!

Ре-кӀэ унафэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыфӏрекӏуэ	уфӏрекӏуэ	фӏрекӏуэ	дыфӏрекӏуэ	фыфӏрекӏуэ	фӏрекӏуэ
щымыӀэныгъэ:	сыфӏремыкӏуэ	уфӏремыкӏуэ	фӏремыкӏуэ	дыфӏремыкӏуэ	фыфӏремыкӏуэ	фӏремыкӏуэ

ЗэраӀуатэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏокӏуэ(р)	уфӏокӏуэ(р)	фӏокӏуэ(р)	дыфӏокӏуэ(р)	фыфӏокӏуэ(р)	фӏокӏуэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэркъым	уфӏэкӏуэркъым	фӏэкӏуэркъым	дыфӏэкӏуэркъым	фыфӏэкӏуэркъым	фӏэкӏуэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэ(р)т	уфӏэкӏуэ(р)т	фӏэкӏуэ(р)т	дыфӏэкӏуэ(р)т	фыфӏэкӏуэ(р)т	фӏэкӏуэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэ(р)тэкъым	уфӏэкӏуэ(р)тэкъым	фӏэкӏуэ(р)тэкъым	дыфӏэкӏуэ(р)тэкъым	фыфӏэкӏуэ(р)тэкъым	фӏэкӏуэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуащ	уфӏэкӏуащ	фӏэкӏуащ	дыфӏэкӏуащ	фыфӏэкӏуащ	фӏэкӏуа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуакъым	уфӏэкӏуакъым	фӏэкӏуакъым	дыфӏэкӏуакъым	фыфӏэкӏуакъым	фӏэкӏуа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуат	уфӏэкӏуат	фӏэкӏуат	дыфӏэкӏуат	фыфӏэкӏуат	фӏэкӏуа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуатэкъым	уфӏэкӏуатэкъым	фӏэкӏуатэкъым	дыфӏэкӏуатэкъым	фыфӏэкӏуатэкъым	фӏэкӏуа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэгъащ	уфӏэкӏуэгъащ	фӏэкӏуэгъащ	дыфӏэкӏуэгъащ	фыфӏэкӏуэгъащ	фӏэкӏуэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэгъакъым	уфӏэкӏуэгъакъым	фӏэкӏуэгъакъым	дыфӏэкӏуэгъакъым	фыфӏэкӏуэгъакъым	фӏэкӏуэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэгъат	уфӏэкӏуэгъат	фӏэкӏуэгъат	дыфӏэкӏуэгъат	фыфӏэкӏуэгъат	фӏэкӏуэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэгъатэкъым	уфӏэкӏуэгъатэкъым	фӏэкӏуэгъатэкъым	дыфӏэкӏуэгъатэкъым	фыфӏэкӏуэгъатэкъым	фӏэкӏуэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэфӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэщ	уфӏэкӏуэщ	фӏэкӏуэщ	дыфӏэкӏуэщ	фыфӏэкӏуэщ	фӏэкӏуэ(хэ)щ
блэкӀа гъэфӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэкъым	уфӏэкӏуэкъым	фӏэкӏуэкъым	дыфӏэкӏуэкъым	фыфӏэкӏуэкъым	фӏэкӏуэ(хэ)къым
блэкӀа гъэфӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэт	уфӏэкӏуэт	фӏэкӏуэт	дыфӏэкӏуэт	фыфӏэкӏуэт	фӏэкӏуэ(хэ)т
блэкӀа гъэфӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэтэкъым	уфӏэкӏуэтэкъым	фӏэкӏуэтэкъым	дыфӏэкӏуэтэкъым	фыфӏэкӏуэтэкъым	фӏэкӏуэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэнщ	уфӏэкӏуэнщ	фӏэкӏуэнщ	дыфӏэкӏуэнщ	фыфӏэкӏуэнщ	фӏэкӏуэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэнкъым	уфӏэкӏуэнкъым	фӏэкӏуэнкъым	дыфӏэкӏуэнкъым	фыфӏэкӏуэнкъым	фӏэкӏуэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэнущ	уфӏэкӏуэнущ	фӏэкӏуэнущ	дыфӏэкӏуэнущ	фыфӏэкӏуэнущ	фӏэкӏуэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэнукъым	уфӏэкӏуэнукъым	фӏэкӏуэнукъым	дыфӏэкӏуэнукъым	фыфӏэкӏуэнукъым	фӏэкӏуэну(хэ)къым

ЗэрыупщӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэрэ	уфӏэкӏуэрэ	фӏэкӏуэрэ	дыфӏэкӏуэрэ	фыфӏэкӏуэрэ	фӏэкӏуэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэркъэ	уфӏэкӏуэркъэ	фӏэкӏуэркъэ	дыфӏэкӏуэркъэ	фыфӏэкӏуэркъэ	фӏэкӏуэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэ(р)т	уфӏэкӏуэ(р)т	фӏэкӏуэ(р)т	дыфӏэкӏуэ(р)т	фыфӏэкӏуэ(р)т	фӏэкӏуэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэ(р)тэкъэ	уфӏэкӏуэ(р)тэкъэ	фӏэкӏуэ(р)тэкъэ	дыфӏэкӏуэ(р)тэкъэ	фыфӏэкӏуэ(р)тэкъэ	фӏэкӏуэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуа	уфӏэкӏуа	фӏэкӏуа	дыфӏэкӏуа	фыфӏэкӏуа	фӏэкӏуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуакъэ	уфӏэкӏуакъэ	фӏэкӏуакъэ	дыфӏэкӏуакъэ	фыфӏэкӏуакъэ	фӏэкӏуа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуат	уфӏэкӏуат	фӏэкӏуат	дыфӏэкӏуат	фыфӏэкӏуат	фӏэкӏуа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуатэкъэ	уфӏэкӏуатэкъэ	фӏэкӏуатэкъэ	дыфӏэкӏуатэкъэ	фыфӏэкӏуатэкъэ	фӏэкӏуа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэгъа	уфӏэкӏуэгъа	фӏэкӏуэгъа	дыфӏэкӏуэгъа	фыфӏэкӏуэгъа	фӏэкӏуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэгъакъэ	уфӏэкӏуэгъакъэ	фӏэкӏуэгъакъэ	дыфӏэкӏуэгъакъэ	фыфӏэкӏуэгъакъэ	фӏэкӏуэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэгъат	уфӏэкӏуэгъат	фӏэкӏуэгъат	дыфӏэкӏуэгъат	фыфӏэкӏуэгъат	фӏэкӏуэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэгъатэкъэ	уфӏэкӏуэгъатэкъэ	фӏэкӏуэгъатэкъэ	дыфӏэкӏуэгъатэкъэ	фыфӏэкӏуэгъатэкъэ	фӏэкӏуэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэфӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэ	уфӏэкӏуэ	фӏэкӏуэ	дыфӏэкӏуэ	фыфӏэкӏуэ	фӏэкӏуэ(хэ)
блэкӀа гъэфӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэкъэ	уфӏэкӏуэкъэ	фӏэкӏуэкъэ	дыфӏэкӏуэкъэ	фыфӏэкӏуэкъэ	фӏэкӏуэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэфӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэт	уфӏэкӏуэт	фӏэкӏуэт	дыфӏэкӏуэт	фыфӏэкӏуэт	фӏэкӏуэ(хэ)т
блэкӀа гъэфӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэтэкъэ	уфӏэкӏуэтэкъэ	фӏэкӏуэтэкъэ	дыфӏэкӏуэтэкъэ	фыфӏэкӏуэтэкъэ	фӏэкӏуэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэн	уфӏэкӏуэн	фӏэкӏуэн	дыфӏэкӏуэн	фыфӏэкӏуэн	фӏэкӏуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэнкъэ	уфӏэкӏуэнкъэ	фӏэкӏуэнкъэ	дыфӏэкӏуэнкъэ	фыфӏэкӏуэнкъэ	фӏэкӏуэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэну	уфӏэкӏуэну	фӏэкӏуэну	дыфӏэкӏуэну	фыфӏэкӏуэну	фӏэкӏуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэнукъэ	уфӏэкӏуэнукъэ	фӏэкӏуэнукъэ	дыфӏэкӏуэнукъэ	фыфӏэкӏуэнукъэ	фӏэкӏуэну(хэ)къэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэмэ	уфӏэкӏуэмэ	фӏэкӏуэмэ	дыфӏэкӏуэмэ	фыфӏэкӏуэмэ	фӏэкӏуэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыкӏуэмэ	уфӏэмыкӏуэмэ	фӏэмыкӏуэмэ	дыфӏэмыкӏуэмэ	фыфӏэмыкӏуэмэ	фӏэмыкӏуэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуамэ	уфӏэкӏуамэ	фӏэкӏуамэ	дыфӏэкӏуамэ	фыфӏэкӏуамэ	фӏэкӏуа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыкӏуамэ	уфӏэмыкӏуамэ	фӏэмыкӏуамэ	дыфӏэмыкӏуамэ	фыфӏэмыкӏуамэ	мыкӏуа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэгъамэ	уфӏэкӏуэгъамэ	фӏэкӏуэгъамэ	дыфӏэкӏуэгъамэ	фыфӏэкӏуэгъамэ	фӏэкӏуэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыкӏуэгъамэ	уфӏэмыкӏуэгъамэ	фӏэмыкӏуэгъамэ	дыфӏэмыкӏуэгъамэ	фыфӏэмыкӏуэгъамэ	фӏэмыкӏуэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэнмэ	уфӏэкӏуэнмэ	фӏэкӏуэнмэ	дыфӏэкӏуэнмэ	фыфӏэкӏуэнмэ	фӏэкӏуэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыкӏуэнмэ	уфӏэмыкӏуэнмэ	фӏэмыкӏуэнмэ	дыфӏэмыкӏуэнмэ	фыфӏэмыкӏуэнмэ	фӏэмыкӏуэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэнумэ	уфӏэкӏуэнумэ	фӏэкӏуэнумэ	дыфӏэкӏуэнумэ	фыфӏэкӏуэнумэ	фӏэкӏуэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыкӏуэнумэ	уфӏэмыкӏуэнумэ	фӏэмыкӏуэнумэ	дыфӏэмыкӏуэнумэ	фыфӏэмыкӏуэнумэ	фӏэмыкӏуэну(хэ)мэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэтэмэ	уфӏэкӏуэтэмэ	фӏэкӏуэтэмэ	дыфӏэкӏуэтэмэ	фыфӏэкӏуэтэмэ	фӏэкӏуэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыкӏуэтэмэ	уфӏэмыкӏуэтэмэ	фӏэмыкӏуэтэмэ	дыфӏэмыкӏуэтэмэ	фыфӏэмыкӏуэтэмэ	фӏэмыкӏуэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуатэмэ	уфӏэкӏуатэмэ	фӏэкӏуатэмэ	дыфӏэкӏуатэмэ	фыфӏэкӏуатэмэ	фӏэкӏуа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыкӏуатэмэ	уфӏэмыкӏуатэмэ	фӏэмыкӏуатэмэ	дыфӏэмыкӏуатэмэ	фыфӏэмыкӏуатэмэ	фӏэмыкӏуа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэгъатэмэ	уфӏэкӏуэгъатэмэ	фӏэкӏуэгъатэмэ	дыфӏэкӏуэгъатэмэ	фыфӏэкӏуэгъатэмэ	фӏэкӏуэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыкӏуэгъатэмэ	уфӏэмыкӏуэгъатэмэ	фӏэмыкӏуэгъатэмэ	дыфӏэмыкӏуэгъатэмэ	фыфӏэмыкӏуэгъатэмэ	фӏэмыкӏуэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэнтэмэ	уфӏэкӏуэнтэмэ	фӏэкӏуэнтэмэ	дыфӏэкӏуэнтэмэ	фыфӏэкӏуэнтэмэ	фӏэкӏуэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыкӏуэнтэмэ	уфӏэмыкӏуэнтэмэ	фӏэмыкӏуэнтэмэ	дыфӏэмыкӏуэнтэмэ	фыфӏэмыкӏуэнтэмэ	фӏэмыкӏуэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэнутэмэ	уфӏэкӏуэнутэмэ	фӏэкӏуэнутэмэ	дыфӏэкӏуэнутэмэ	фыфӏэкӏуэнутэмэ	фӏэкӏуэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыкӏуэнутэмэ	уфӏэмыкӏуэнутэмэ	фӏэмыкӏуэнутэмэ	дыфӏэмыкӏуэнутэмэ	фыфӏэмыкӏуэнутэмэ	фӏэмыкӏуэну(хэ)тэмэ

сослагательнэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэнт	уфӏэкӏуэнт	фӏэкӏуэнт	дыфӏэкӏуэнт	фыфӏэкӏуэнт	фӏэкӏуэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэнтэкъым	уфӏэкӏуэнтэкъым	фӏэкӏуэнтэкъым	дыфӏэкӏуэнтэкъым	фыфӏэкӏуэнтэкъым	фӏэкӏуэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэнут	уфӏэкӏуэнут	фӏэкӏуэнут	дыфӏэкӏуэнут	фыфӏэкӏуэнут	фӏэкӏуэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэнутэкъым	уфӏэкӏуэнутэкъым	фӏэкӏуэнутэкъым	дыфӏэкӏуэнутэкъым	фыфӏэкӏуэнутэкъым	фӏэкӏуэну(хэ)тэкъым

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэми	уфӏэкӏуэми	фӏэкӏуэми	дыфӏэкӏуэми	фыфӏэкӏуэми	фӏэкӏуэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыкӏуэми	уфӏэмыкӏуэми	фӏэмыкӏуэми	дыфӏэмыкӏуэми	фыфӏэмыкӏуэми	фӏэмыкӏуэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуами	уфӏэкӏуами	фӏэкӏуами	дыфӏэкӏуами	фыфӏэкӏуами	фӏэкӏуа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыкӏуами	уфӏэмыкӏуами	фӏэмыкӏуами	дыфӏэмыкӏуами	фыфӏэмыкӏуами	фӏэмыкӏуа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэгъами	уфӏэкӏуэгъами	фӏэкӏуэгъами	дыфӏэкӏуэгъами	фыфӏэкӏуэгъами	фӏэкӏуэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыкӏуэгъами	уфӏэмыкӏуэгъами	фӏэмыкӏуэгъами	дыфӏэмыкӏуэгъами	фыфӏэмыкӏуэгъами	фӏэмыкӏуэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэнми	уфӏэкӏуэнми	фӏэкӏуэнми	дыфӏэкӏуэнми	фыфӏэкӏуэнми	фӏэкӏуэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыкӏуэнми	уфӏэмыкӏуэнми	фӏэмыкӏуэнми	дыфӏэмыкӏуэнми	фыфӏэмыкӏуэнми	фӏэмыкӏуэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэнуми	уфӏэкӏуэнуми	фӏэкӏуэнуми	дыфӏэкӏуэнуми	фыфӏэкӏуэнуми	фӏэкӏуэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыкӏуэнуми	уфӏэмыкӏуэнуми	фӏэмыкӏуэнуми	дыфӏэмыкӏуэнуми	фыфӏэмыкӏуэнуми	фӏэмыкӏуэну(хэ)ми

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэтэми	уфӏэкӏуэтэми	фӏэкӏуэтэми	дыфӏэкӏуэтэми	фыфӏэкӏуэтэми	фӏэкӏуэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыкӏуэтэми	уфӏэмыкӏуэтэми	фӏэмыкӏуэтэми	дыфӏэмыкӏуэтэми	фыфӏэмыкӏуэтэми	фӏэмыкӏуэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуатэми	уфӏэкӏуатэми	фӏэкӏуатэми	дыфӏэкӏуатэми	фыфӏэкӏуатэми	фӏэкӏуа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыкӏуатэми	уфӏэмыкӏуатэми	фӏэмыкӏуатэми	дыфӏэмыкӏуатэми	фыфӏэмыкӏуатэми	фӏэмыкӏуа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэгъатэми	уфӏэкӏуэгъатэми	фӏэкӏуэгъатэми	дыфӏэкӏуэгъатэми	фыфӏэкӏуэгъатэми	фӏэкӏуэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыкӏуэгъатэми	уфӏэмыкӏуэгъатэми	фӏэмыкӏуэгъатэми	дыфӏэмыкӏуэгъатэми	фыфӏэмыкӏуэгъатэми	фӏэмыкӏуэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэнтэми	уфӏэкӏуэнтэми	фӏэкӏуэнтэми	дыфӏэкӏуэнтэми	фыфӏэкӏуэнтэми	фӏэкӏуэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыкӏуэнтэми	уфӏэмыкӏуэнтэми	фӏэмыкӏуэнтэми	дыфӏэмыкӏуэнтэми	фыфӏэмыкӏуэнтэми	фӏэмыкӏуэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуэнутэми	уфӏэкӏуэнутэми	фӏэкӏуэнутэми	дыфӏэкӏуэнутэми	фыфӏэкӏуэнутэми	фӏэкӏуэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыкӏуэнутэми	уфӏэмыкӏуэнутэми	фӏэмыкӏуэнутэми	дыфӏэмыкӏуэнутэми	фыфӏэмыкӏуэнутэми	фӏэмыкӏуэну(хэ)тэми

гъэщӀэгъкӏуэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуаи	уфӏэкӏуаи	фӏэкӏуаи	дыфӏэкӏуаи	фыфӏэкӏуаи	фӏэкӏуаи
щымыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуакъыми	уфӏэкӏуакъыми	фӏэкӏуакъыми	дыфӏэкӏуакъыми	фыфӏэкӏуакъыми	фӏэкӏуакъыми

фӀэфӀыныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуащэрэт	уфӏэкӏуащэрэт	фӏэкӏуащэрэт	дыфӏэкӏуащэрэт	фыфӏэкӏуащэрэт	фӏэкӏуащэрэт
щымыӀэныгъэ:	сыфӏэмыкӏуащэрэт	уфӏэмыкӏуащэрэт	фӏэмыкӏуащэрэт	дыфӏэмыкӏуащэрэт	фыфӏэмыкӏуащэрэт	фӏэмыкӏуащэрэт

шэч къытехьэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуагъэнщ	уфӏэкӏуагъэнщ	фӏэкӏуагъэнщ	дыфӏэкӏуагъэнщ	фыфӏэкӏуагъэнщ	фӏэкӏуагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуагъэнкъым	уфӏэкӏуагъэнкъым	фӏэкӏуагъэнкъым	дыфӏэкӏуагъэнкъым	фыфӏэкӏуагъэнкъым	фӏэкӏуагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуагъэнт	уфӏэкӏуагъэнт	фӏэкӏуагъэнт	дыфӏэкӏуагъэнт	фыфӏэкӏуагъэнт	фӏэкӏуагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуагъэнтэкъым	уфӏэкӏуагъэнтэкъым	фӏэкӏуагъэнтэкъым	дыфӏэкӏуагъэнтэкъым	фыфӏэкӏуагъэнтэкъым	фӏэкӏуагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуагъэн	уфӏэкӏуагъэн	фӏэкӏуагъэн	дыфӏэкӏуагъэн	фыфӏэкӏуагъэн	фӏэкӏуагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуагъэнкъэ	уфӏэкӏуагъэнкъэ	фӏэкӏуагъэнкъэ	дыфӏэкӏуагъэнкъэ	фыфӏэкӏуагъэнкъэ	фӏэкӏуагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуагъэнт	уфӏэкӏуагъэнт	фӏэкӏуагъэнт	дыфӏэкӏуагъэнт	фыфӏэкӏуагъэнт	фӏэкӏуагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуагъэнтэкъэ	уфӏэкӏуагъэнтэкъэ	фӏэкӏуагъэнтэкъэ	дыфӏэкӏуагъэнтэкъэ	фыфӏэкӏуагъэнтэкъэ	фӏэкӏуагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуагъэнущ	уфӏэкӏуагъэнущ	фӏэкӏуагъэнущ	дыфӏэкӏуагъэнущ	фыфӏэкӏуагъэнущ	фӏэкӏуагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуагъэнукъым	уфӏэкӏуагъэнукъым	фӏэкӏуагъэнукъым	дыфӏэкӏуагъэнукъым	фыфӏэкӏуагъэнукъым	фӏэкӏуагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуагъэнут	уфӏэкӏуагъэнут	фӏэкӏуагъэнут	дыфӏэкӏуагъэнут	фыфӏэкӏуагъэнут	фӏэкӏуагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуагъэнутэкъым	уфӏэкӏуагъэнутэкъым	фӏэкӏуагъэнутэкъым	дыфӏэкӏуагъэнутэкъым	фыфӏэкӏуагъэнутэкъым	фӏэкӏуагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуагъэну	уфӏэкӏуагъэну	фӏэкӏуагъэну	дыфӏэкӏуагъэну	фыфӏэкӏуагъэну	фӏэкӏуагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуагъэнукъэ	уфӏэкӏуагъэнукъэ	фӏэкӏуагъэнукъэ	дыфӏэкӏуагъэнукъэ	фыфӏэкӏуагъэнукъэ	фӏэкӏуагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуагъэнут	уфӏэкӏуагъэнут	фӏэкӏуагъэнут	дыфӏэкӏуагъэнут	фыфӏэкӏуагъэнут	фӏэкӏуагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	сыфӏэкӏуагъэнутэкъэ	уфӏэкӏуагъэнутэкъэ	фӏэкӏуагъэнутэкъэ	дыфӏэкӏуагъэнутэкъэ	фыфӏэкӏуагъэнутэкъэ	фӏэкӏуагъэнутэкъэ

Причастиехэр	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыфӏэкӏуэ	уфӏэкӏуэ	фӏэкӏуэ	дыфӏэкӏуэ	фыфӏэкӏуэ	фӏэкӏуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыфӏэмыкӏуэ	уфӏэмыкӏуэ	фӏэмыкӏуэ	дыфӏэмыкӏуэ	фыфӏэмыкӏуэ	фӏэмыкӏуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыфӏэкӏуа	уфӏэкӏуа	фӏэкӏуа	дыфӏэкӏуа	фыфӏэкӏуа	фӏэкӏуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыфӏэмыкӏуа	уфӏэмыкӏуа	фӏэмыкӏуа	дыфӏэмыкӏуа	фыфӏэмыкӏуа	фӏэмыкӏуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыфӏэкӏуэгъа	уфӏэкӏуэгъа	фӏэкӏуэгъа	дыфӏэкӏуэгъа	фыфӏэкӏуэгъа	фӏэкӏуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыфӏэмыкӏуэгъа	уфӏэмыкӏуэгъа	фӏэмыкӏуэгъа	дыфӏэмыкӏуэгъа	фыфӏэмыкӏуэгъа	фӏэмыкӏуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сыфӏэкӏуэн	уфӏэкӏуэн	фӏэкӏуэн	дыфӏэкӏуэн	фыфӏэкӏуэн	фӏэкӏуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сыфӏэмыкӏуэн	уфӏэмыкӏуэн	фӏэмыкӏуэн	дыфӏэмыкӏуэн	фыфӏэмыкӏуэн	фӏэмыкӏуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сыфӏэкӏуэну	уфӏэкӏуэну	фӏэкӏуэну	дыфӏэкӏуэну	фыфӏэкӏуэну	фӏэкӏуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сыфӏэмыкӏуэну	уфӏэмыкӏуэну	фӏэмыкӏуэну	дыфӏэмыкӏуэну	фыфӏэмыкӏуэну	фӏэмыкӏуэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыфӏэкӏуэ	узэрыфӏэкӏуэ	зэрыфӏэкӏуэ	дызэрыфӏэкӏуэ	фызэрыфӏэкӏуэ	зэрыфӏэкӏуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрыфӏэмыкӏуэ	узэрыфӏэмыкӏуэ	зэрыфӏэмыкӏуэ	дызэрыфӏэмыкӏуэ	фызэрыфӏэмыкӏуэ	зэрыфӏэмыкӏуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыфӏэкӏуа	узэрыфӏэкӏуа	зэрыфӏэкӏуа	дызэрыфӏэкӏуа	фызэрыфӏэкӏуа	зэрыфӏэкӏуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрыфӏэмыкӏуа	узэрыфӏэмыкӏуа	зэрыфӏэмыкӏуа	дызэрыфӏэмыкӏуа	фызэрыфӏэмыкӏуа	зэрыфӏэмыкӏуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыфӏэкӏуэгъа	узэрыфӏэкӏуэгъа	зэрыфӏэкӏуэгъа	дызэрыфӏэкӏуэгъа	фызэрыфӏэкӏуэгъа	зэрыфӏэкӏуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрыфӏэмыкӏуэгъа	узэрыфӏэмыкӏуэгъа	зэрыфӏэмыкӏуэгъа	дызэрыфӏэмыкӏуэгъа	фызэрыфӏэмыкӏуэгъа	зэрыфӏэмыкӏуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыфӏэкӏуэн	узэрыфӏэкӏуэн	зэрыфӏэкӏуэн	дызэрыфӏэкӏуэн	фызэрыфӏэкӏуэн	зэрыфӏэкӏуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрыфӏэмыкӏуэн	узэрыфӏэмыкӏуэн	зэрыфӏэмыкӏуэн	дызэрыфӏэмыкӏуэн	фызэрыфӏэмыкӏуэн	зэрыфӏэмыкӏуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	сызэрыфӏэкӏуэну	узэрыфӏэкӏуэну	зэрыфӏэкӏуэну	дызэрыфӏэкӏуэну	фызэрыфӏэкӏуэну	зэрыфӏэкӏуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сызэрыфӏэмыкӏуэну	узэрыфӏэмыкӏуэну	зэрыфӏэмыкӏуэну	дызэрыфӏэмыкӏуэну	фызэрыфӏэмыкӏуэну	зэрыфӏэмыкӏуэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыщыфӏэкӏуэ	ущыфӏэкӏуэ	щыфӏэкӏуэ	дыщыфӏэкӏуэ	фыщыфӏэкӏуэ	щыфӏэкӏуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыщыфӏэмыкӏуэ	ущыфӏэмыкӏуэ	щыфӏэмыкӏуэ	дыщыфӏэмыкӏуэ	фыщыфӏэмыкӏуэ	щыфӏэмыкӏуэ(хэ)
блэкӏа зэфӀэкӏа зэман - щыӀэныгъэ	сыщыфӏэкӏуа	ущыфӏэкӏуа	щыфӏэкӏуа	дыщыфӏэкӏуа	фыщыфӏэкӏуа	щыфӏэкӏуа(хэ)
блэкӏа зэфӀэкӏа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщыфӏэмыкӏуа	ущыфӏэмыкӏуа	щыфӏэмыкӏуа	дыщыфӏэмыкӏуа	фыщыфӏэмыкӏуа	щыфӏэмыкӏуа(хэ)
блэкӏа жыжьэ зэфӀэкӏа зэман - щыӀэныгъэ	сыщыфӏэкӏуэгъа	ущыфӏэкӏуэгъа	щыфӏэкӏуэгъа	дыщыфӏэкӏуэгъа	фыщыфӏэкӏуэгъа	щыфӏэкӏуэгъа(хэ)
блэкӏа жыжьэ зэфӀэкӏа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщыфӏэмыкӏуэгъа	ущыфӏэмыкӏуэгъа	щыфӏэмыкӏуэгъа	дыщыфӏэмыкӏуэгъа	фыщыфӏэмыкӏуэгъа	щыфӏэмыкӏуэгъа(хэ)
къэкӏуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщыфӏэкӏуэн	ущыфӏэкӏуэн	щыфӏэкӏуэн	дыщыфӏэкӏуэн	фыщыфӏэкӏуэн	щыфӏэкӏуэн(хэ)
къэкӏуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщыфӏэмыкӏуэн	ущыфӏэмыкӏуэн	щыфӏэмыкӏуэн	дыщыфӏэмыкӏуэн	фыщыфӏэмыкӏуэн	щыфӏэмыкӏуэн(хэ)
къэкӏуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщыфӏэкӏуэну	ущыфӏэкӏуэну	щыфӏэкӏуэну	дыщыфӏэкӏуэну	фыщыфӏэкӏуэну	щыфӏэкӏуэну(хэ)
къэкӏуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщыфӏэмыкӏуэну	ущыфӏэмыкӏуэну	щыфӏэмыкӏуэну	дыщыфӏэмыкӏуэну	фыщыфӏэмыкӏуэну	щыфӏэмыкӏуэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыдзыфӏэкӏуэ	удзыфӏэкӏуэ	дзыфӏэкӏуэ	дыдзыфӏэкӏуэ	фыдзыфӏэкӏуэ	дзыфӏэкӏуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыдзыфӏэмыкӏуэ	удзыфӏэмыкӏуэ	дзыфӏэмыкӏуэ	дыдзыфӏэмыкӏуэ	фыдзыфӏэмыкӏуэ	дзыфӏэмыкӏуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыдзыфӏэкӏуа	удзыфӏэкӏуа	дзыфӏэкӏуа	дыдзыфӏэкӏуа	фыдзыфӏэкӏуа	дзыфӏэкӏуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыдзыфӏэмыкӏуа	удзыфӏэмыкӏуа	дзыфӏэмыкӏуа	дыдзыфӏэмыкӏуа	фыдзыфӏэмыкӏуа	дзыфӏэмыкӏуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыдзыфӏэкӏуэгъа	удзыфӏэкӏуэгъа	дзыфӏэкӏуэгъа	дыдзыфӏэкӏуэгъа	фыдзыфӏэкӏуэгъа	дзыфӏэкӏуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыдзыфӏэмыкӏуэгъа	удзыфӏэмыкӏуэгъа	дзыфӏэмыкӏуэгъа	дыдзыфӏэмыкӏуэгъа	фыдзыфӏэмыкӏуэгъа	дзыфӏэмыкӏуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыдзыфӏэкӏуэн	удзыфӏэкӏуэн	дзыфӏэкӏуэн	дыдзыфӏэкӏуэн	фыдзыфӏэкӏуэн	дзыфӏэкӏуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыдзыфӏэмыкӏуэн	удзыфӏэмыкӏуэн	дзыфӏэмыкӏуэн	дыдзыфӏэмыкӏуэн	фыдзыфӏэмыкӏуэн	дзыфӏэмыкӏуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыдзыфӏэкӏуэну	удзыфӏэкӏуэну	дзыфӏэкӏуэну	дыдзыфӏэкӏуэну	фыдзыфӏэкӏуэну	дзыфӏэкӏуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыдзыфӏэмыкӏуэну	удзыфӏэмыкӏуэну	дзыфӏэмыкӏуэну	дыдзыфӏэмыкӏуэну	фыдзыфӏэмыкӏуэну	дзыфӏэмыкӏуэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀыфӏэкӏуэ	ущӀыфӏэкӏуэ	щӀыфӏэкӏуэ	дыщӀыфӏэкӏуэ	фыщӀыфӏэкӏуэ	щӀыфӏэкӏуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀыфӏэмыкӏуэ	ущӀыфӏэмыкӏуэ	щӀыфӏэмыкӏуэ	дыщӀыфӏэмыкӏуэ	фыщӀыфӏэмыкӏуэ	щӀыфӏэмыкӏуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀыфӏэкӏуа	ущӀыфӏэкӏуа	щӀыфӏэкӏуа	дыщӀыфӏэкӏуа	фыщӀыфӏэкӏуа	щӀыфӏэкӏуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀыфӏэмыкӏуа	ущӀыфӏэмыкӏуа	щӀыфӏэмыкӏуа	дыщӀыфӏэмыкӏуа	фыщӀыфӏэмыкӏуа	щӀыфӏэмыкӏуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀыфӏэкӏуэгъа	ущӀыфӏэкӏуэгъа	щӀыфӏэкӏуэгъа	дыщӀыфӏэкӏуэгъа	фыщӀыфӏэкӏуэгъа	щӀыфӏэкӏуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀыфӏэмыкӏуэгъа	ущӀыфӏэмыкӏуэгъа	щӀыфӏэмыкӏуэгъа	дыщӀыфӏэмыкӏуэгъа	фыщӀыфӏэмыкӏуэгъа	щӀыфӏэмыкӏуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀыфӏэкӏуэн	ущӀыфӏэкӏуэн	щӀыфӏэкӏуэн	дыщӀыфӏэкӏуэн	фыщӀыфӏэкӏуэн	щӀыфӏэкӏуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀыфӏэмыкӏуэн	ущӀыфӏэмыкӏуэн	щӀыфӏэмыкӏуэн	дыщӀыфӏэмыкӏуэн	фыщӀыфӏэмыкӏуэн	щӀыфӏэмыкӏуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	сыщӀыфӏэкӏуэну	ущӀыфӏэкӏуэну	щӀыфӏэкӏуэну	дыщӀыфӏэкӏуэну	фыщӀыфӏэкӏуэну	щӀыфӏэкӏуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	сыщӀыфӏэмыкӏуэну	ущӀыфӏэмыкӏуэну	щӀыфӏэмыкӏуэну	дыщӀыфӏэмыкӏуэну	фыщӀыфӏэмыкӏуэну	щӀыфӏэмыкӏуэну(хэ)

Деепричастиехэр	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ	сыфӏэкӏуэу	уфӏэкӏуэу	фӏэкӏуэу	дыфӏэкӏуэу	фыфӏэкӏуэу	фӏэкӏуэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сыфӏэмыкӏуэу	уфӏэмыкӏуэу	фӏэмыкӏуэу	дыфӏэмыкӏуэу	фыфӏэмыкӏуэу	фӏэмыкӏуэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	сыфӏэкӏуауэ	уфӏэкӏуауэ	фӏэкӏуауэ	дыфӏэкӏуауэ	фыфӏэкӏуауэ	фӏэкӏуауэ / фӏэкӏуа(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сыфӏэмыкӏуауэ	уфӏэмыкӏуауэ	фӏэмыкӏуауэ	дыфӏэмыкӏуауэ	фыфӏэмыкӏуауэ	фӏэмыкӏуауэ(хэ) / фӏэмыкӏуа(хэ)у
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ	сыфӏэкӏуэурэ	уфӏэкӏуэурэ	фӏэкӏуэурэ	дыфӏэкӏуэурэ	фыфӏэкӏуэурэ	фӏэкӏуэ(хэ)урэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ	сыфӏэмыкӏуэурэ	уфӏэмыкӏуэурэ	фӏэмыкӏуэурэ	дыфӏэмыкӏуэурэ	фыфӏэмыкӏуэурэ	фӏэмыкӏуэ(хэ)урэ

		-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[кӏу]э	[кӏу]эр	--	[кӏу]эхэр
Эргативнэ:	[кӏу]э	[кӏу]эм	--	[кӏу]эхэм
Послеложнэ:	[кӏу]экӀэ	[кӏу]эмкӀэ	[кӏу]эхэкӀэ	[кӏу]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[кӏу]эуэ	[кӏу]эрауэ	[кӏу]эхэу	[кӏу]эхэрауэ

		-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[кӏу]а	[кӏу]ар	--	[кӏу]ахэр
Эргативнэ:	[кӏу]а	[кӏу]ам	--	[кӏу]ахэм
Послеложнэ:	[кӏу]акӀэ	[кӏу]амкӀэ	[кӏу]ахэкӀэ	[кӏу]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[кӏу]ауэ	[кӏу]арауэ	[кӏу]ахэу	[кӏу]ахэрауэ

		-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[кӏу]эн	[кӏу]эныр	--	[кӏу]энхэр
Эргативнэ:	[кӏу]эн	[кӏу]эным	--	[кӏу]энхэм
Послеложнэ:	[кӏу]энкӀэ	[кӏу]энымкӀэ	[кӏу]энхэкӀэ	[кӏу]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:	[кӏу]эну	[кӏу]энырауэ	[кӏу]энхэу	[кӏу]энхэрауэ

		-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[кӏу]эну	[кӏу]энур	--	[кӏу]энухэр
Эргативнэ:	[кӏу]эну	[кӏу]энум	--	[кӏу]энухэм
Послеложнэ:	[кӏу]энукӀэ	[кӏу]энумкӀэ	[кӏу]энухэкӀэ	[кӏу]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[кӏу]энууэ	[кӏу]энурауэ	[кӏу]энухэу	[кӏу]энухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

1. Зыгуэрым фӀэмыфӀу кӀуэн.

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

• Сымаджэу лэжьапӀэм фӀэкӀуэн.
• Театрым фӀэкӀуэн.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ

• фӏэкӏуэн: go swh against sb's will
• Сымаджэу лэжьапӀэм фӀэкӀуэн: being ill, go to work against one's will.
• Театрым фӀэкӀуэн: go to the theatre against one's will.

УРЫСЫБЗЭ

• фӏэкӏуэн: идти куда-л., пойти вопреки чьей-л. воле
• Сымаджэу лэжьапӀэм фӀэкӀуэн: будучи больным, против желания идти на работу.
• Театрым фӀэкӀуэн: против желания идти в театр.

БИБЛИОГРАФИЕ

• Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
• БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
• БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
• Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
• Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
• Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
• Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
• Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
• Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.