АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ПЛЪЫФЭЦӀЭ
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [wǝtʹʂǝˈtɐʁʷɐ]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- [укӏыт] + -э + -гъу + -э
СКЛОНЕНЭ
| Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
|---|---|---|---|---|
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | укӏытэгъуэ | укӏытэгъуэр | -- | укӏытэгъуэхэр |
| Эргативнэ: | укӏытэгъуэ | укӏытэгъуэм | -- | укӏытэгъуэхэм |
| Послеложнэ: | укӏытэгъуэкӀэ | укӏытэгъуэмкӀэ | укӏытэгъуэхэкӀэ | укӏытэгъуэхэмкӀэ |
| Обстоятельственнэ: | укӏытэгъуэу | укӏытэгъуэрауэ | укӏытэгъуэхэу | укӏытэгъуэхэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- УкӀытагъэ, емыкӀу зыпылъ, зыхэлъ (Ӏуэху), щӀэпхъаджэ.
ЩАПХЪЭХЭР
- Залинэ гужьеигъуэ щӀыӀэм укӀытэгъуэр щигъэгъупщат. Ӏуащхьэмахуэ, журнал (художественный)
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- укӏытэгъуэ: shameful, disgraceful, infamous, ignominious, embarrassing, inglorious
УРЫСЫБЗЭ
- укӏытэгъуэ: постыдный
псалъафэ зэпыщӀахэр
УкӀытэгъуэ ихуэн
Мыхьэнэ:
НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
Инджылыбзэ: find yourself in an embarassing situation
Урысыбзэ: попасть в неловкое положение.
Псалъэ зэпхахэр:
Щапхъэхэр:
БИБЛИОГРАФИЕ
- Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
- БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
- БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
- Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
- Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
- Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
- Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
- Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
- Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.