Wikimedia Incubator

Wt/kbd/укхъуэн

< Wt‎ | kbd
Wt > kbd > укхъуэн

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

    ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС

    ЭТИМОЛОГИЕ

    КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

    • IPA [wǝˈqʹχʷɐn]

    ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

    • [укхъу] + -э + -н

    СПРЯЖЕНЭ

    Глагол лъэмыӏэс "укхъуэн"-м и спряженэ


    Инфинитив (масдар):
    щыӀэныгъэ: укхъуэн
    щымыӀэныгъэ: мыукхъуэн
    Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    щыӀэныгъэ: сыукхъуэн уукхъуэн укхъуэн дыукхъуэн фыукхъуэн укхъуэн(хэ)
    щымыӀэныгъэ: сымыукхъуэн умыукхъуэн мыукхъуэн дымыукхъуэн фымыукхъуэн мыукхъуэн(хэ)
    унафэ наклоненэ уэ фэ
    щыӀэныгъэ: укхъуэ! фыукхъуэ!
    щымыӀэныгъэ: умыукхъуэ! фымыукхъуэ!
    Ре-кӀэ унафэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    щыӀэныгъэ: среукхъуэ уреукхъуэ иреукхъуэ дреукхъуэ фреукхъуэ иреукхъуэ
    щымыӀэныгъэ: сремыукхъуэ уремыукхъуэ иремыукхъуэ дремыукхъуэ фремыукхъуэ иремыукхъуэ
    ЗэраӀуатэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    ит зэман – щыӀэныгъэ: соукхъуэ(р) уоукхъуэ(р) мэукхъуэ(р) доукхъуэ(р) фоукхъуэ(р) мэукхъуэ(хэ)(р)
    ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыукхъуэркъым уукхъуэркъым укхъуэркъым дыукхъуэркъым фыукхъуэркъым укхъуэ(хэ)ркъым
    блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: сыукхъуэ(р)т уукхъуэ(р)т укхъуэ(р)т дыукхъуэ(р)т фыукхъуэ(р)т укхъуэ(хэ)(р)т
    блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: сыукхъуэ(р)тэкъым уукхъуэ(р)тэкъым укхъуэ(р)тэкъым дыукхъуэ(р)тэкъым фыукхъуэ(р)тэкъым укхъуэ(хэ)(р)тэкъым
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыукхъуащ уукхъуащ укхъуащ дыукхъуащ фыукхъуащ укхъуа(хэ)щ
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыукхъуакъым уукхъуакъым укхъуакъым дыукхъуакъым фыукхъуакъым укхъуа(хэ)къым
    блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: сыукхъуат уукхъуат укхъуат дыукхъуат фыукхъуат укхъуа(хэ)т
    блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыукхъуатэкъым уукхъуатэкъым укхъуатэкъым дыукхъуатэкъым фыукхъуатэкъым укхъуа(хэ)тэкъым
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: сыукхъуэгъащ уукхъуэгъащ укхъуэгъащ дыукхъуэгъащ фыукхъуэгъащ укхъуэгъа(хэ)щ
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: сыукхъуэгъакъым уукхъуэгъакъым укхъуэгъакъым дыукхъуэгъакъым фыукхъуэгъакъым укхъуэгъа(хэ)къым
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: сыукхъуэгъат уукхъуэгъат укхъуэгъат дыукхъуэгъат фыукхъуэгъат укхъуэгъа(хэ)т
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыукхъуэгъатэкъым уукхъуэгъатэкъым укхъуэгъатэкъым дыукхъуэгъатэкъым фыукхъуэгъатэкъым укхъуэгъа(хэ)тэкъым
    блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: сыукхъуэщ уукхъуэщ укхъуэщ дыукхъуэщ фыукхъуэщ укхъуэ(хэ)щ
    блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: сыукхъуэкъым уукхъуэкъым укхъуэкъым дыукхъуэкъым фыукхъуэкъым укхъуэ(хэ)къым
    блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: сыукхъуэт уукхъуэт укхъуэт дыукхъуэт фыукхъуэт укхъуэ(хэ)т
    блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: сыукхъуэтэкъым уукхъуэтэкъым укхъуэтэкъым дыукхъуэтэкъым фыукхъуэтэкъым укхъуэ(хэ)тэкъым
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыукхъуэнщ уукхъуэнщ укхъуэнщ дыукхъуэнщ фыукхъуэнщ укхъуэн(хэ)щ
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыукхъуэнкъым уукхъуэнкъым укхъуэнкъым дыукхъуэнкъым фыукхъуэнкъым укхъуэн(хэ)къым
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыукхъуэнущ уукхъуэнущ укхъуэнущ дыукхъуэнущ фыукхъуэнущ укхъуэну(хэ)щ
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыукхъуэнукъым уукхъуэнукъым укхъуэнукъым дыукхъуэнукъым фыукхъуэнукъым укхъуэну(хэ)къым
    ЗэрыупщӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    ит зэман – щыӀэныгъэ: сыукхъуэрэ уукхъуэрэ укхъуэрэ дыукхъуэрэ фыукхъуэрэ укхъуэ(хэ)рэ
    ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыукхъуэркъэ уукхъуэркъэ укхъуэркъэ дыукхъуэркъэ фыукхъуэркъэ укхъуэ(хэ)ркъэ
    блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: сыукхъуэ(р)т уукхъуэ(р)т укхъуэ(р)т дыукхъуэ(р)т фыукхъуэ(р)т укхъуэ(хэ)(р)т
    блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: сыукхъуэ(р)тэкъэ уукхъуэ(р)тэкъэ укхъуэ(р)тэкъэ дыукхъуэ(р)тэкъэ фыукхъуэ(р)тэкъэ укхъуэ(хэ)(р)тэкъэ
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыукхъуа уукхъуа укхъуа дыукхъуа фыукхъуа укхъуа(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыукхъуакъэ уукхъуакъэ укхъуакъэ дыукхъуакъэ фыукхъуакъэ укхъуа(хэ)къэ
    блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: сыукхъуат уукхъуат укхъуат дыукхъуат фыукхъуат укхъуа(хэ)т
    блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыукхъуатэкъэ уукхъуатэкъэ укхъуатэкъэ дыукхъуатэкъэ фыукхъуатэкъэ укхъуа(хэ)тэкъэ
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: сыукхъуэгъа уукхъуэгъа укхъуэгъа дыукхъуэгъа фыукхъуэгъа укхъуэгъа(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: сыукхъуэгъакъэ уукхъуэгъакъэ укхъуэгъакъэ дыукхъуэгъакъэ фыукхъуэгъакъэ укхъуэгъа(хэ)къэ
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: сыукхъуэгъат уукхъуэгъат укхъуэгъат дыукхъуэгъат фыукхъуэгъат укхъуэгъа(хэ)т
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыукхъуэгъатэкъэ уукхъуэгъатэкъэ укхъуэгъатэкъэ дыукхъуэгъатэкъэ фыукхъуэгъатэкъэ укхъуэгъа(хэ)тэкъэ
    блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: сыукхъуэ уукхъуэ укхъуэ дыукхъуэ фыукхъуэ укхъуэ(хэ)
    блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: сыукхъуэкъэ уукхъуэкъэ укхъуэкъэ дыукхъуэкъэ фыукхъуэкъэ укхъуэ(хэ)къэ
    блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: сыукхъуэт уукхъуэт укхъуэт дыукхъуэт фыукхъуэт укхъуэ(хэ)т
    блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: сыукхъуэтэкъэ уукхъуэтэкъэ укхъуэтэкъэ дыукхъуэтэкъэ фыукхъуэтэкъэ укхъуэ(хэ)тэкъэ
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыукхъуэн уукхъуэн укхъуэн дыукхъуэн фыукхъуэн укхъуэн(хэ)
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыукхъуэнкъэ уукхъуэнкъэ укхъуэнкъэ дыукхъуэнкъэ фыукхъуэнкъэ укхъуэн(хэ)къэ
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыукхъуэну уукхъуэну укхъуэну дыукхъуэну фыукхъуэну укхъуэну(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыукхъуэнукъэ уукхъуэнукъэ укхъуэнукъэ дыукхъуэнукъэ фыукхъуэнукъэ укхъуэну(хэ)къэ
    условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    ит зэман – щыӀэныгъэ: сыукхъуэмэ уукхъуэмэ укхъуэмэ дыукхъуэмэ фыукхъуэмэ укхъуэ(хэ)мэ
    ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыукхъуэмэ умыукхъуэмэ мыукхъуэмэ дымыукхъуэмэ фымыукхъуэмэ мыукхъуэ(хэ)мэ
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыукхъуамэ уукхъуамэ укхъуамэ дыукхъуамэ фыукхъуамэ укхъуа(хэ)мэ
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыукхъуамэ умыукхъуамэ мыукхъуамэ дымыукхъуамэ фымыукхъуамэ мыукхъуа(хэ)мэ
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сыукхъуэгъамэ уукхъуэгъамэ укхъуэгъамэ дыукхъуэгъамэ фыукхъуэгъамэ укхъуэгъа(хэ)мэ
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыукхъуэгъамэ умыукхъуэгъамэ мыукхъуэгъамэ дымыукхъуэгъамэ фымыукхъуэгъамэ мыукхъуэгъа(хэ)мэ
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыукхъуэнмэ уукхъуэнмэ укхъуэнмэ дыукхъуэнмэ фыукхъуэнмэ укхъуэн(хэ)мэ
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыукхъуэнмэ умыукхъуэнмэ мыукхъуэнмэ дымыукхъуэнмэ фымыукхъуэнмэ мыукхъуэн(хэ)мэ
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыукхъуэнумэ уукхъуэнумэ укхъуэнумэ дыукхъуэнумэ фыукхъуэнумэ укхъуэну(хэ)мэ
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыукхъуэнумэ умыукхъуэнумэ мыукхъуэнумэ дымыукхъуэнумэ фымыукхъуэнумэ мыукхъуэну(хэ)мэ
    условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    ит зэман – щыӀэныгъэ: сыукхъуэтэмэ уукхъуэтэмэ укхъуэтэмэ дыукхъуэтэмэ фыукхъуэтэмэ укхъуэ(хэ)тэмэ
    ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыукхъуэтэмэ умыукхъуэтэмэ мыукхъуэтэмэ дымыукхъуэтэмэ фымыукхъуэтэмэ мыукхъуэ(хэ)тэмэ
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыукхъуатэмэ уукхъуатэмэ укхъуатэмэ дыукхъуатэмэ фыукхъуатэмэ укхъуа(хэ)тэмэ
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыукхъуатэмэ умыукхъуатэмэ мыукхъуатэмэ дымыукхъуатэмэ фымыукхъуатэмэ мыукхъуа(хэ)тэмэ
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сыукхъуэгъатэмэ уукхъуэгъатэмэ укхъуэгъатэмэ дыукхъуэгъатэмэ фыукхъуэгъатэмэ укхъуэгъа(хэ)тэмэ
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыукхъуэгъатэмэ умыукхъуэгъатэмэ мыукхъуэгъатэмэ дымыукхъуэгъатэмэ фымыукхъуэгъатэмэ мыукхъуэгъа(хэ)тэмэ
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыукхъуэнтэмэ уукхъуэнтэмэ укхъуэнтэмэ дыукхъуэнтэмэ фыукхъуэнтэмэ укхъуэн(хэ)тэмэ
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыукхъуэнтэмэ умыукхъуэнтэмэ мыукхъуэнтэмэ дымыукхъуэнтэмэ фымыукхъуэнтэмэ мыукхъуэн(хэ)тэмэ
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыукхъуэнутэмэ уукхъуэнутэмэ укхъуэнутэмэ дыукхъуэнутэмэ фыукхъуэнутэмэ укхъуэну(хэ)тэмэ
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыукхъуэнутэмэ умыукхъуэнутэмэ мыукхъуэнутэмэ дымыукхъуэнутэмэ фымыукхъуэнутэмэ мыукхъуэну(хэ)тэмэ
    сослагательнэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыукхъуэнт уукхъуэнт укхъуэнт дыукхъуэнт фыукхъуэнт укхъуэн(хэ)т
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыукхъуэнтэкъым уукхъуэнтэкъым укхъуэнтэкъым дыукхъуэнтэкъым фыукхъуэнтэкъым укхъуэн(хэ)тэкъым
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыукхъуэнут уукхъуэнут укхъуэнут дыукхъуэнут фыукхъуэнут укхъуэну(хэ)т
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыукхъуэнутэкъым уукхъуэнутэкъым укхъуэнутэкъым дыукхъуэнутэкъым фыукхъуэнутэкъым укхъуэну(хэ)тэкъым
    уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    ит зэман – щыӀэныгъэ: сыукхъуэми уукхъуэми укхъуэми дыукхъуэми фыукхъуэми укхъуэ(хэ)ми
    ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыукхъуэми умыукхъуэми мыукхъуэми дымыукхъуэми фымыукхъуэми мыукхъуэ(хэ)ми
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыукхъуами уукхъуами укхъуами дыукхъуами фыукхъуами укхъуа(хэ)ми
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыукхъуами умыукхъуами мыукхъуами дымыукхъуами фымыукхъуами мыукхъуа(хэ)ми
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сыукхъуэгъами уукхъуэгъами укхъуэгъами дыукхъуэгъами фыукхъуэгъами укхъуэгъа(хэ)ми
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыукхъуэгъами умыукхъуэгъами мыукхъуэгъами дымыукхъуэгъами фымыукхъуэгъами мыукхъуэгъа(хэ)ми
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыукхъуэнми уукхъуэнми укхъуэнми дыукхъуэнми фыукхъуэнми укхъуэн(хэ)ми
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыукхъуэнми умыукхъуэнми мыукхъуэнми дымыукхъуэнми фымыукхъуэнми мыукхъуэн(хэ)ми
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыукхъуэнуми уукхъуэнуми укхъуэнуми дыукхъуэнуми фыукхъуэнуми укхъуэну(хэ)ми
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыукхъуэнуми умыукхъуэнуми мыукхъуэнуми дымыукхъуэнуми фымыукхъуэнуми мыукхъуэну(хэ)ми
    уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    ит зэман – щыӀэныгъэ: сыукхъуэтэми уукхъуэтэми укхъуэтэми дыукхъуэтэми фыукхъуэтэми укхъуэ(хэ)тэми
    ит зэман – щымыӀэныгъэ: сымыукхъуэтэми умыукхъуэтэми мыукхъуэтэми дымыукхъуэтэми фымыукхъуэтэми мыукхъуэ(хэ)тэми
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыукхъуатэми уукхъуатэми укхъуатэми дыукхъуатэми фыукхъуатэми укхъуа(хэ)тэми
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сымыукхъуатэми умыукхъуатэми мыукхъуатэми дымыукхъуатэми фымыукхъуатэми мыукхъуа(хэ)тэми
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сыукхъуэгъатэми уукхъуэгъатэми укхъуэгъатэми дыукхъуэгъатэми фыукхъуэгъатэми укхъуэгъа(хэ)тэми
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сымыукхъуэгъатэми умыукхъуэгъатэми мыукхъуэгъатэми дымыукхъуэгъатэми фымыукхъуэгъатэми мыукхъуэгъа(хэ)тэми
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыукхъуэнтэми уукхъуэнтэми укхъуэнтэми дыукхъуэнтэми фыукхъуэнтэми укхъуэн(хэ)тэми
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыукхъуэнтэми умыукхъуэнтэми мыукхъуэнтэми дымыукхъуэнтэми фымыукхъуэнтэми мыукхъуэн(хэ)тэми
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыукхъуэнутэми уукхъуэнутэми укхъуэнутэми дыукхъуэнутэми фыукхъуэнутэми укхъуэну(хэ)тэми
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сымыукхъуэнутэми умыукхъуэнутэми мыукхъуэнутэми дымыукхъуэнутэми фымыукхъуэнутэми мыукхъуэну(хэ)тэми
    гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    щыӀэныгъэ: сыукхъуаи уукхъуаи укхъуаи дыукхъуаи фыукхъуаи укхъуаи
    щымыӀэныгъэ: сыукхъуакъыми уукхъуакъыми укхъуакъыми дыукхъуакъыми фыукхъуакъыми укхъуакъыми
    фӀэфӀыныгъэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    щыӀэныгъэ: сыукхъуащэрэт уукхъуащэрэт укхъуащэрэт дыукхъуащэрэт фыукхъуащэрэт укхъуащэрэт
    щымыӀэныгъэ: сымыукхъуащэрэт умыукхъуащэрэт мыукхъуащэрэт дымыукхъуащэрэт фымыукхъуащэрэт мыукхъуащэрэт
    шэч къытехьэныгъэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сыукхъуагъэнщ уукхъуагъэнщ укхъуагъэнщ дыукхъуагъэнщ фыукхъуагъэнщ укхъуагъэнщ
    гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сыукхъуагъэнкъым уукхъуагъэнкъым укхъуагъэнкъым дыукхъуагъэнкъым фыукхъуагъэнкъым укхъуагъэнкъым
    гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сыукхъуагъэнт уукхъуагъэнт укхъуагъэнт дыукхъуагъэнт фыукхъуагъэнт укхъуагъэнт
    гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сыукхъуагъэнтэкъым уукхъуагъэнтэкъым укхъуагъэнтэкъым дыукхъуагъэнтэкъым фыукхъуагъэнтэкъым укхъуагъэнтэкъым
    гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сыукхъуагъэн уукхъуагъэн укхъуагъэн дыукхъуагъэн фыукхъуагъэн укхъуагъэн
    гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сыукхъуагъэнкъэ уукхъуагъэнкъэ укхъуагъэнкъэ дыукхъуагъэнкъэ фыукхъуагъэнкъэ укхъуагъэнкъэ
    гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сыукхъуагъэнт уукхъуагъэнт укхъуагъэнт дыукхъуагъэнт фыукхъуагъэнт укхъуагъэнт
    гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сыукхъуагъэнтэкъэ уукхъуагъэнтэкъэ укхъуагъэнтэкъэ дыукхъуагъэнтэкъэ фыукхъуагъэнтэкъэ укхъуагъэнтэкъэ
    гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сыукхъуагъэнущ уукхъуагъэнущ укхъуагъэнущ дыукхъуагъэнущ фыукхъуагъэнущ укхъуагъэнущ
    гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сыукхъуагъэнукъым уукхъуагъэнукъым укхъуагъэнукъым дыукхъуагъэнукъым фыукхъуагъэнукъым укхъуагъэнукъым
    гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сыукхъуагъэнут уукхъуагъэнут укхъуагъэнут дыукхъуагъэнут фыукхъуагъэнут укхъуагъэнут
    гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сыукхъуагъэнутэкъым уукхъуагъэнутэкъым укхъуагъэнутэкъым дыукхъуагъэнутэкъым фыукхъуагъэнутэкъым укхъуагъэнутэкъым
    гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сыукхъуагъэну уукхъуагъэну укхъуагъэну дыукхъуагъэну фыукхъуагъэну укхъуагъэну
    гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сыукхъуагъэнукъэ уукхъуагъэнукъэ укхъуагъэнукъэ дыукхъуагъэнукъэ фыукхъуагъэнукъэ укхъуагъэнукъэ
    гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сыукхъуагъэнут уукхъуагъэнут укхъуагъэнут дыукхъуагъэнут фыукхъуагъэнут укхъуагъэнут
    гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сыукхъуагъэнутэкъэ уукхъуагъэнутэкъэ укхъуагъэнутэкъэ дыукхъуагъэнутэкъэ фыукхъуагъэнутэкъэ укхъуагъэнутэкъэ
    Причастиехэр сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    Зылэжь (субъектнэ) причастие
    ит зэман - щыӀэныгъэ сыукхъуэ уукхъуэ укхъуэ дыукхъуэ фыукхъуэ укхъуэ(хэ)
    ит зэман - щымыӀэныгъэ сымыукхъуэ умыукхъуэ мыукхъуэ дымыукхъуэ фымыукхъуэ мыукхъуэ(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыукхъуа уукхъуа укхъуа дыукхъуа фыукхъуа укхъуа(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сымыукхъуа умыукхъуа мыукхъуа дымыукхъуа фымыукхъуа мыукхъуа(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыукхъуэгъа уукхъуэгъа укхъуэгъа дыукхъуэгъа фыукхъуэгъа укхъуэгъа(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сымыукхъуэгъа умыукхъуэгъа мыукхъуэгъа дымыукхъуэгъа фымыукхъуэгъа мыукхъуэгъа(хэ)
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сыукхъуэн уукхъуэн укхъуэн дыукхъуэн фыукхъуэн укхъуэн(хэ)
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сымыукхъуэн умыукхъуэн мыукхъуэн дымыукхъуэн фымыукхъуэн мыукхъуэн(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сыукхъуэну уукхъуэну укхъуэну дыукхъуэну фыукхъуэну укхъуэну(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сымыукхъуэну умыукхъуэну мыукхъуэну дымыукхъуэну фымыукхъуэну мыукхъуэну(хэ)
    Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
    ит зэман - щыӀэныгъэ сызэрыукхъуэ узэрыукхъуэ зэрыукхъуэ дызэрыукхъуэ фызэрыукхъуэ зэрыукхъуэ(хэ)
    ит зэман - щымыӀэныгъэ сызэрымыукхъуэ узэрымыукхъуэ зэрымыукхъуэ дызэрымыукхъуэ фызэрымыукхъуэ мызэрыукхъуэ(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сызэрыукхъуа узэрыукхъуа зэрыукхъуа дызэрыукхъуа фызэрыукхъуа зэрыукхъуа(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сызэрымыукхъуа узэрымыукхъуа зэрымыукхъуа дызэрымыукхъуа фызэрымыукхъуа зэрымыукхъуа(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сызэрыукхъуэгъа узэрыукхъуэгъа зэрыукхъуэгъа дызэрыукхъуэгъа фызэрыукхъуэгъа зэрыукхъуэгъа(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сызэрымыукхъуэгъа узэрымыукхъуэгъа зэрымыукхъуэгъа дызэрымыукхъуэгъа фызэрымыукхъуэгъа зэрымыукхъуэгъа(хэ)
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сызэрыукхъуэн узэрыукхъуэн зэрыукхъуэн дызэрыукхъуэн фызэрыукхъуэн зэрыукхъуэн(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сызэрымыукхъуэн узэрымыукхъуэн зэрымыукхъуэн дызэрымыукхъуэн фызэрымыукхъуэн зэрымыукхъуэн(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сызэрыукхъуэну узэрыукхъуэну зэрыукхъуэну дызэрыукхъуэну фызэрыукхъуэну зэрыукхъуэну(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сызэрымыукхъуэну узэрымыукхъуэну зэрымыукхъуэну дызэрымыукхъуэну фызэрымыукхъуэну зэрымыукхъуэну(хэ)
    Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
    ит зэман - щыӀэныгъэ сыщыукхъуэ ущыукхъуэ щыукхъуэ дыщыукхъуэ фыщыукхъуэ щыукхъуэ(хэ)
    ит зэман - щымыӀэныгъэ сыщымыукхъуэ ущымыукхъуэ щымыукхъуэ дыщымыукхъуэ фыщымыукхъуэ щымыукхъуэ(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщыукхъуа ущыукхъуа щыукхъуа дыщыукхъуа фыщыукхъуа щыукхъуа(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщымыукхъуа ущымыукхъуа щымыукхъуа дыщымыукхъуа фыщымыукхъуа щымыукхъуа(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщыукхъуэгъа ущыукхъуэгъа щыукхъуэгъа дыщыукхъуэгъа фыщыукхъуэгъа щыукхъуэгъа(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщымыукхъуэгъа ущымыукхъуэгъа щымыукхъуэгъа дыщымыукхъуэгъа фыщымыукхъуэгъа щымыукхъуэгъа(хэ)
    къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщыукхъуэн ущыукхъуэн щыукхъуэн дыщыукхъуэн фыщыукхъуэн щыукхъуэн(хэ)
    къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщымыукхъуэн ущымыукхъуэн щымыукхъуэн дыщымыукхъуэн фыщымыукхъуэн щымыукхъуэн(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщыукхъуэну ущыукхъуэну щыукхъуэну дыщыукхъуэну фыщыукхъуэну щыукхъуэну(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщымыукхъуэну ущымыукхъуэну щымыукхъуэну дыщымыукхъуэну фыщымыукхъуэну щымыукхъуэну(хэ)
    ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
    ит зэман - щыӀэныгъэ сыздэукхъуэ уздэукхъуэ здэукхъуэ дыздэукхъуэ фыздэукхъуэ здэукхъуэ(хэ)
    ит зэман - щымыӀэныгъэ сыздэмыукхъуэ уздэмыукхъуэ здэмыукхъуэ дыздэмыукхъуэ фыздэмыукхъуэ здэмыукхъуэ(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыздэукхъуа уздэукхъуа здэукхъуа дыздэукхъуа фыздэукхъуа здэукхъуа(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыздэмыукхъуа уздэмыукхъуа здэмыукхъуа дыздэмыукхъуа фыздэмыукхъуа здэмыукхъуа(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыздэукхъуэгъа уздэукхъуэгъа здэукхъуэгъа дыздэукхъуэгъа фыздэукхъуэгъа здэукхъуэгъа(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыздэмыукхъуэгъа уздэмыукхъуэгъа здэмыукхъуэгъа дыздэмыукхъуэгъа фыздэмыукхъуэгъа здэмыукхъуэгъа(хэ)
    къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыздэукхъуэн уздэукхъуэн здэукхъуэн дыздэукхъуэн фыздэукхъуэн здэукхъуэн(хэ)
    къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыздэмыукхъуэн уздэмыукхъуэн здэмыукхъуэн дыздэмыукхъуэн фыздэмыукхъуэн здэмыукхъуэн(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыздэукхъуэну уздэукхъуэну здэукхъуэну дыздэукхъуэну фыздэукхъуэну здэукхъуэну(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыздэмыукхъуэну уздэмыукхъуэну здэмыукхъуэну дыздэмыукхъуэну фыздэмыукхъуэну здэмыукхъуэну(хэ)
    Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
    ит зэман - щыӀэныгъэ сыщӀэукхъуэ ущӀэукхъуэ щӀэукхъуэ дыщӀэукхъуэ фыщӀэукхъуэ щӀэукхъуэ(хэ)
    ит зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀэмыукхъуэ ущӀэмыукхъуэ щӀэмыукхъуэ дыщӀэмыукхъуэ фыщӀэмыукхъуэ щӀэмыукхъуэ(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщӀэукхъуа ущӀэукхъуа щӀэукхъуа дыщӀэукхъуа фыщӀэукхъуа щӀэукхъуа(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀэмыукхъуа ущӀэмыукхъуа щӀэмыукхъуа дыщӀэмыукхъуа фыщӀэмыукхъуа щӀэмыукхъуа(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщӀэукхъуэгъа ущӀэукхъуэгъа щӀэукхъуэгъа дыщӀэукхъуэгъа фыщӀэукхъуэгъа щӀэукхъуэгъа(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀэмыукхъуэгъа ущӀэмыукхъуэгъа щӀэмыукхъуэгъа дыщӀэмыукхъуэгъа фыщӀэмыукхъуэгъа щӀэмыукхъуэгъа(хэ)
    къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщӀэукхъуэн ущӀэукхъуэн щӀэукхъуэн дыщӀэукхъуэн фыщӀэукхъуэн щӀэукхъуэн(хэ)
    къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀэмыукхъуэн ущӀэмыукхъуэн щӀэмыукхъуэн дыщӀэмыукхъуэн фыщӀэмыукхъуэн щӀэмыукхъуэн(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщӀэукхъуэну ущӀэукхъуэну щӀэукхъуэну дыщӀэукхъуэну фыщӀэукхъуэну щӀэукхъуэну(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀэмыукхъуэну ущӀэмыукхъуэну щӀэмыукхъуэну дыщӀэмыукхъуэну фыщӀэмыукхъуэну щӀэмыукхъуэну(хэ)
    Деепричастиехэр сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    ит зэман - щыӀэныгъэ сыукхъуэу уукхъуэу укхъуэу дыукхъуэу фыукхъуэу укхъуэ(хэ)у
    ит зэман - щымыӀэныгъэ сымыукхъуэу умыукхъуэу мыукхъуэу дымыукхъуэу фымыукхъуэу мыукхъуэ(хэ)у
    блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыукхъуауэ уукхъуауэ укхъуауэ дыукхъуауэ фыукхъуауэ укхъуауэ / укхъуа(хэ)у
    блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сымыукхъуауэ умыукхъуауэ мыукхъуауэ дымыукхъуауэ фымыукхъуауэ мыукхъуауэ(хэ) / мыукхъуа(хэ)у
    жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ сыукхъуэурэ уукхъуэурэ укхъуэурэ дыукхъуэурэ фыукхъуэурэ укхъуэ(хэ)урэ
    жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ сымыукхъуэурэ умыукхъуэурэ мыукхъуэурэ дымыукхъуэурэ фымыукхъуэурэ мыукхъуэ(хэ)урэ
    -э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
    Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
    Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
    Именительнэ: [укхъу]э [укхъу]эр -- [укхъу]эхэр
    Эргативнэ: [укхъу]э [укхъу]эм -- [укхъу]эхэм
    Послеложнэ: [укхъу]экӀэ [укхъу]эмкӀэ [укхъу]эхэкӀэ [укхъу]эхэмкӀэ
    Обстоятельственнэ: [укхъу]эу [укхъу]эрауэ [укхъу]эхэу [укхъу]эхэрауэ
    -а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
    Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
    Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
    Именительнэ: [укхъу]а [укхъу]ар -- [укхъу]ахэр
    Эргативнэ: [укхъу]а [укхъу]ам -- [укхъу]ахэм
    Послеложнэ: [укхъу]акӀэ [укхъу]амкӀэ [укхъу]ахэкӀэ [укхъу]ахэмкӀэ
    Обстоятельственнэ: [укхъу]ауэ [укхъу]арауэ [укхъу]ахэу [укхъу]ахэрауэ
    -эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
    Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
    Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
    Именительнэ: [укхъу]эн [укхъу]эныр -- [укхъу]энхэр
    Эргативнэ: [укхъу]эн [укхъу]эным -- [укхъу]энхэм
    Послеложнэ: [укхъу]энкӀэ [укхъу]энымкӀэ [укхъу]энхэкӀэ [укхъу]энхэмкӀэ
    'Обстоятельственнэ: [укхъу]эну [укхъу]энырауэ [укхъу]энхэу [укхъу]энхэрауэ
    -эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
    Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
    Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
    Именительнэ: [укхъу]эну [укхъу]энур -- [укхъу]энухэр
    Эргативнэ: [укхъу]эну [укхъу]энум -- [укхъу]энухэм
    Послеложнэ: [укхъу]энукӀэ [укхъу]энумкӀэ [укхъу]энухэкӀэ [укхъу]энухэмкӀэ
    Обстоятельственнэ: [укхъу]энуэ [укхъу]энурауэ [укхъу]энухэу [укхъу]энухэрауэ

    МЫХЬЭНЭ

    1. Джэрэзу жьым зэрихьэу зэщӀэхъеен.

    ЩАПХЪЭХЭР

    ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

    • Уэсыр укхъуэн.

    НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

    ИНДЖЫЛЫБЗЭ
    • укхъуэн: whirl up, swirl
    • Уэсыр укхъуэн: swirl (snow)
    УРЫСЫБЗЭ
    • укхъуэн: взвихриться
    • Уэсыр укхъуэн: взвихриться (снег)

    БИБЛИОГРАФИЕ

    • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
    • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
    • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
    • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
    • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
    • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
    • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
    • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
    • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.
    Retrieved from "https://incubator.wikimedia.org/w/index.php?title=Wt/kbd/укхъуэн&oldid=5756173"