АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
-
нэвагъуэ
-
нэвагъуэ
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [nɐˈvɑ:ʁʷɐ]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- [н] + -э + [вагъу] + -э
СКЛОНЕНЭ
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
---|---|---|---|---|
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | нэвагъуэ | нэвагъуэр | -- | нэвагъуэхэр |
Эргативнэ: | нэвагъуэ | нэвагъуэм | -- | нэвагъуэхэм |
Послеложнэ: | нэвагъуэкӀэ | нэвагъуэмкӀэ | нэвагъуэхэкӀэ | нэвагъуэхэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | нэвагъуэу | нэвагъуэрауэ | нэвагъуэхэу | нэвагъуэхэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- Нэкугъуэм и курыкупсэм хуэзэу иӀэ нэху ихьэпӀэ цӀыкӀур.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
- ЩӀыӀухум нэвагъуэри щӀихъумат.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- нэвагъуэ: pupil (eye)
- ЩӀыӀухум нэвагъуэри щӀихъумат: the pupil was covered with an eyesore.
УРЫСЫБЗЭ
- нэвагъуэ: зрачок
- ЩӀыӀухум нэвагъуэри щӀихъумат: зрачок покрылся бельмом.
псалъафэ зэпыщӀахэр
[И] нэвагъуэ егъэлъагъужын
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: show sb a thing or two; give sb hell, give a piece of your mind; tell or show sb what's what Урысыбзэ: показать, где раки зимуют. Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
[И] нэвагъуэ къикӀын
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: passionately desire or want sth, long for sth Къалэм кӀуэну хъыджэбз цӀыкӀум и нэвагъуэр къикӀт. the little girl passionate wanted to go to the city. Урысыбзэ: страстно желать, хотеть что-л. Къалэм кӀуэну хъыджэбз цӀыкӀум и нэвагъуэр къикӀт. девочка страстно желала поехать в город. Псалъэ зэпхахэр: Къалэм кӀуэну хъыджэбз цӀыкӀум и нэвагъуэр къикӀт. Щапхъэхэр:
БИБЛИОГРАФИЕ
- Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
- БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
- БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
- Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
- Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
- Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
- Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
- Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
- Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.