Wt/kbd/лъэбжьанэ

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

IPA [ɬɐ'bʑɑ:nɐ]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

[лъ] + -э + [бжь] + -а + [н] + -э

СКЛОНЕНЭ

	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	лъэбжьанэ	лъэбжьанэр	--	лъэбжьанэхэр
Эргативнэ:	лъэбжьанэ	лъэбжьанэм	--	лъэбжьанэхэм
Послеложнэ:	лъэбжьанэкӀэ	лъэбжьанэмкӀэ	лъэбжьанэхэкӀэ	лъэбжьанэхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	лъэбжьанэу	лъэбжьанэрауэ	лъэбжьанэхэу	лъэбжьанэхэрауэ

МЫХЬЭНЭ

Хьэ лъэпкъ, джэду лъэпкъ псэущхьэхэм, бзухэм я лъакъуэм пыт бжьакъуэхэкӀ папцӀэр.
Шы лъабжьэм къыпыкӀыкӀыр.
ЦӀыхум и лъэпхъуамбэхэм къытекӀэр.

ЩАПХЪЭХЭР

Машхэ бажэр, лыкӀэ матхъэ, и лъэбжьанэр егъэпӀастхъэ. Щомахуэ Амырхъан
Лъэбжьанэм ихъуреягъкӀэ къыдэбэгыкӀырт, лъакъуэр пщтырт. Къущхьэ СулътӀан

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

Джэд лъэбжьанэ.
Шы лъэбжьанэр и чэзум къамыупщӀыхьмэ, зэгуоч, шы лъабжьэр егъэкӀуэд.
Лъэбжьанэр пыупщӀын.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ

лъэбжьанэ: 1. claws of birds and certain animals 2. a growth on horses' hooves 3. toenails
Джэд лъэбжьанэ: a chicken's claws.
Шы лъэбжьанэр и чэзум къамыупщӀыхьмэ, зэгуоч, шы лъабжьэр егъэкӀуэд: if a horse's hooves aren't trimmed in time, they split and are ruined.
Лъэбжьанэр пыупщӀын: trim your nails.

УРЫСЫБЗЭ

лъэбжьанэ: 1. коготь у птиц и некоторых животных 2. вырост на копыте лошади 3. ногти (на ногах)
Джэд лъэбжьанэ: когти у курицы.
Шы лъэбжьанэр и чэзум къамыупщӀыхьмэ, зэгуоч, шы лъабжьэр егъэкӀуэд: если вовремя не подстричь копыта лошади, они раскалываются и разрушаются.
Лъэбжьанэр пыупщӀын: стричь ногти.

псалъафэ зэпыщӀахэр

Лъэбжьанэ фӀэгъэнапӀэ щӀын

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: make sb the object of persecution.
     Урысыбзэ: сделать кого-л. объектом преследования.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

Лъэбжьанэр хэукӀэн

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: grab. seize, not let go.
     Урысыбзэ: вцепиться, не упустить.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

БИБЛИОГРАФИЕ

Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.