АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэӏэс "къэтхын"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
къэтхын
щымыӀэныгъэ:
къэмытхын
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
къэстхын
къэптхын
къитхын
къэттхын
къэфтхын
къатхын
щымыӀэныгъэ:
къэзмытхын
къыумытхын
къимытхын
къэдмытхын
къэвмытхын
къамытхын
Унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
къэтх!
къэфтх!
щымыӀэныгъэ:
къыумытх!
къэвмытх!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
къэсретх
къыуретх
къретх
къэтретх
къэфретх
къретх
щымыӀэныгъэ:
къэсремытх
къыуремытх
къремытх
къэтремытх
къэфремытх
къремытх
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
къызотх(ыр)
къыботх(ыр)
къетх(ыр)
къыдотх(ыр)
къывотх(ыр)
къатх(ыр)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
къэстхыркъым
къэптхыркъым
къитхыркъым
къэттхыркъым
къэфтхыркъым
къатхыркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
къэстхырт
къэптхырт
къитхырт
къэттхырт
къэфтхырт
къатхырт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
къэстхыртэкъым
къэптхыртэкъым
къитхыртэкъым
къэттхыртэкъым
къэфтхыртэкъым
къатхыртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
къэстхащ
къэптхащ
къитхащ
къэттхащ
къэфтхащ
къатхащ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
къэстхакъым
къэптхакъым
къитхакъым
къэттхакъым
къэфтхакъым
къатхакъым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
къэстхат
къэптхат
къитхат
къэттхат
къэфтхат
къатхат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
къэстхатэкъым
къэптхатэкъым
къитхатэкъым
къэттхатэкъым
къэфтхатэкъым
къатхатэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
къэстхыгъащ
къэптхыгъащ
къитхыгъащ
къэттхыгъащ
къэфтхыгъащ
къатхыгъащ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
къэстхыгъакъым
къэптхыгъакъым
къитхыгъакъым
къэттхыгъакъым
къэфтхыгъакъым
къатхыгъакъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
къэстхыгъат
къэптхыгъат
къитхыгъат
къэттхыгъат
къэфтхыгъат
къатхыгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
къэстхыгъатэкъым
къэптхыгъатэкъым
къитхыгъатэкъым
къэттхыгъатэкъым
къэфтхыгъатэкъым
къатхыгъатэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
къэстхщ
къэптхщ
къитхщ
къэттхщ
къэфтхщ
къатхщ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
къэстхкъым
къэптхкъым
къитхкъым
къэттхкъым
къэфтхкъым
къатхкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
къэстхт
къэптхт
къитхт
къэттхт
къэфтхт
къатхт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
къэстхтэкъым
къэптхтэкъым
къитхтэкъым
къэттхтэкъым
къэфтхтэкъым
къатхтэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
къэстхынщ
къэптхынщ
къитхынщ
къэттхынщ
къэфтхынщ
къатхынщ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
къэстхынкъым
къэптхынкъым
къитхынкъым
къэттхынкъым
къэфтхынкъым
къатхынкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
къэстхынущ
къэптхынущ
къитхынущ
къэттхынущ
къэфтхынущ
къатхынущ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
къэстхынукъым
къэптхынукъым
къитхынукъым
къэттхынукъым
къэфтхынукъым
къатхынукъым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
къэстхрэ
къэптхрэ
къитхрэ
къэттхрэ
къэфтхрэ
къатхрэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
къэстхыркъэ
къэптхыркъэ
къитхыркъэ
къэттхыркъэ
къэфтхыркъэ
къатхыркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
къэстхырт
къэптхырт
къитхырт
къэттхырт
къэфтхырт
къатхырт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
къэстхыртэкъэ
къэптхыртэкъэ
къитхыртэкъэ
къэттхыртэкъэ
къэфтхыртэкъэ
къатхыртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
къэстха
къэптха
къитха
къэттха
къэфтха
къатха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
къэстхакъэ
къэптхакъэ
къитхакъэ
къэттхакъэ
къэфтхакъэ
къатхакъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
къэстхат
къэптхат
къитхат
къэттхат
къэфтхат
къатхат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
къэстхатэкъэ
къэптхатэкъэ
къитхатэкъэ
къэттхатэкъэ
къэфтхатэкъэ
къатхатэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
къэстхыгъа
къэптхыгъа
къитхыгъа
къэттхыгъа
къэфтхыгъа
къатхыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ:
къэстхыгъакъэ
къэптхыгъакъэ
къитхыгъакъэ
къэттхыгъакъэ
къэфтхыгъакъэ
къатхыгъакъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
къэстхыгъат
къэптхыгъат
къитхыгъат
къэттхыгъат
къэфтхыгъат
къатхыгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
къэстхыгъатэкъэ
къэптхыгъатэкъэ
къитхыгъатэкъэ
къэттхыгъатэкъэ
къэфтхыгъатэкъэ
къатхыгъатэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
къэстх
къэптх
къитх
къэттх
къэфтх
къатх
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
къэстхкъэ
къэптхкъэ
къитхкъэ
къэттхкъэ
къэфтхкъэ
къатхкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
къэстхт
къэптхт
къитхт
къэттхт
къэфтхт
къатхт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
къэстхтэкъэ
къэптхтэкъэ
къитхтэкъэ
къэттхтэкъэ
къэфтхтэкъэ
къатхтэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
къэстхын
къэптхын
къитхын
къэттхын
къэфтхын
къатхын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
къэстхынкъэ
къэптхынкъэ
къитхынкъэ
къэттхынкъэ
къэфтхынкъэ
къатхынкъэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
къэстхыну
къэптхыну
къитхыну
къэттхыну
къэфтхыну
къатхыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
къэстхынукъэ
къэптхынукъэ
къитхынукъэ
къэттхынукъэ
къэфтхынукъэ
къатхынукъэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
къэстхмэ
къэптхмэ
къитхмэ
къэттхмэ
къэфтхмэ
къатхмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
къэзмытхмэ
къыумытхмэ
къимытхмэ
къэдмытхмэ
къэвмытхмэ
къамытхмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
къэстхамэ
къэптхамэ
къитхамэ
къэттхамэ
къэфтхамэ
къатхамэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
къэзмытхамэ
къыумытхамэ
къимытхамэ
къэдмытхамэ
къэвмытхамэ
къамытхамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
къэстхыгъамэ
къэптхыгъамэ
къитхыгъамэ
къэттхыгъамэ
къэфтхыгъамэ
къатхыгъамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
къэзмытхыгъамэ
къыумытхыгъамэ
къимытхыгъамэ
къэдмытхыгъамэ
къэвмытхыгъамэ
къамытхыгъамэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
къэстхынмэ
къэптхынмэ
къитхынмэ
къэттхынмэ
къэфтхынмэ
къатхынмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
къэзмытхынмэ
къыумытхынмэ
къимытхынмэ
къэдмытхынмэ
къэвмытхынмэ
къамытхынмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
къэстхынумэ
къэптхынумэ
къитхынумэ
къэттхынумэ
къэфтхынумэ
къатхынумэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
къэзмытхынумэ
къыумытхынумэ
къимытхынумэ
къэдмытхынумэ
къэвмытхынумэ
къамытхынумэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
къэстхтэмэ
къэптхтэмэ
къитхтэмэ
къэттхтэмэ
къэфтхтэмэ
къатхтэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
къэзмытхтэмэ
къыумытхтэмэ
къимытхтэмэ
къэдмытхтэмэ
къэвмытхтэмэ
къамытхтэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
къэстхатэмэ
къэптхатэмэ
къитхатэмэ
къэттхатэмэ
къэфтхатэмэ
къатхатэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
къэзмытхатэмэ
къыумытхатэмэ
къимытхатэмэ
къэдмытхатэмэ
къэвмытхатэмэ
къамытхатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
къэстхыгъатэмэ
къэптхыгъатэмэ
къитхыгъатэмэ
къэттхыгъатэмэ
къэфтхыгъатэмэ
къатхыгъатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
къэзмытхыгъатэмэ
къыумытхыгъатэмэ
къимытхыгъатэмэ
къэдмытхыгъатэмэ
къэвмытхыгъатэмэ
къамытхыгъатэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
къэстхынтэмэ
къэптхынтэмэ
къитхынтэмэ
къэттхынтэмэ
къэфтхынтэмэ
къатхынтэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
къэзмытхынтэмэ
къыумытхынтэмэ
къимытхынтэмэ
къэдмытхынтэмэ
къэвмытхынтэмэ
къамытхынтэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
къэстхынутэмэ
къэптхынутэмэ
къитхынутэмэ
къэттхынутэмэ
къэфтхынутэмэ
къатхынутэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
къэзмытхынутэмэ
къыумытхынутэмэ
къимытхынутэмэ
къэдмытхынутэмэ
къэвмытхынутэмэ
къамытхынутэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
къэстхынт
къэптхынт
къитхынт
къэттхынт
къэфтхынт
къатхынт
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
къэстхынтэкъым
къэптхынтэкъым
къитхынтэкъым
къэттхынтэкъым
къэфтхынтэкъым
къатхынтэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
къэстхынут
къэптхынут
къитхынут
къэттхынут
къэфтхынут
къатхынут
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
къэстхынутэкъым
къэптхынутэкъым
къитхынутэкъым
къэттхынутэкъым
къэфтхынутэкъым
къатхынутэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
къэстхми
къэптхми
къитхми
къэттхми
къэфтхми
къатхми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
къэзмытхми
къыумытхми
къимытхми
къэдмытхми
къэвмытхми
къамытхми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
къэстхами
къэптхами
къитхами
къэттхами
къэфтхами
къатхами
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
къэзмытхами
къыумытхами
къимытхами
къэдмытхами
къэвмытхами
къамытхами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
къэстхыгъами
къэптхыгъами
къитхыгъами
къэттхыгъами
къэфтхыгъами
къатхыгъами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
къэзмытхыгъами
къыумытхыгъами
къимытхыгъами
къэдмытхыгъами
къэвмытхыгъами
къамытхыгъами
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
къэстхынми
къэптхынми
къитхынми
къэттхынми
къэфтхынми
къатхынми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
къэзмытхынми
къыумытхынми
къимытхынми
къэдмытхынми
къэвмытхынми
къамытхынми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
къэстхынуми
къэптхынуми
къитхынуми
къэттхынуми
къэфтхынуми
къатхынуми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
къэзмытхынуми
къыумытхынуми
къимытхынуми
къэдмытхынуми
къэвмытхынуми
къамытхынуми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
къэстхтэми
къэптхтэми
къитхтэми
къэттхтэми
къэфтхтэми
къатхтэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
къэзмытхтэми
къыумытхтэми
къимытхтэми
къэдмытхтэми
къэвмытхтэми
къамытхтэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
къэстхатэми
къэптхатэми
къитхатэми
къэттхатэми
къэфтхатэми
къатхатэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
къэзмытхатэми
къыумытхатэми
къимытхатэми
къэдмытхатэми
къэвмытхатэми
къамытхатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
къэстхыгъатэми
къэптхыгъатэми
къитхыгъатэми
къэттхыгъатэми
къэфтхыгъатэми
къатхыгъатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
къэзмытхыгъатэми
къыумытхыгъатэми
къимытхыгъатэми
къэдмытхыгъатэми
къэвмытхыгъатэми
къамытхыгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
къэстхынтэми
къэптхынтэми
къитхынтэми
къэттхынтэми
къэфтхынтэми
къатхынтэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
къэзмытхынтэми
къыумытхынтэми
къимытхынтэми
къэдмытхынтэми
къэвмытхынтэми
къамытхынтэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
къэстхынутэми
къэптхынутэми
къитхынутэми
къэттхынутэми
къэфтхэнутэми
къатхэнутэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
къэзмытхынутэми
къыумытхынутэми
къимытхынутэми
къэдмытхынутэми
къэвмытхынутэми
къамытхынутэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
къэстхаи
къэптхаи
къитхаи
къэттхаи
къэфтхаи
къатхаи
щымыӀэныгъэ:
къэзмытхаи
къыумытхаи
къимытхаи
къэдмытхаи
къэвмытхаи
къамытхаи
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
къэстхащэрэт
къэптхащэрэт
къитхащэрэт
къэттхащэрэт
къэфтхащэрэт
къатхащэрэт
щымыӀэныгъэ:
къэзмытхащэрэт
къыумытхащэрэт
къимытхащэрэт
къэдмытхащэрэт
къэвмытхащэрэт
къамытхащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
къэстхагъэнщ
къэптхагъэнщ
къитхагъэнщ
къэттхагъэнщ
къэфтхагъэнщ
къатхагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
къэстхагъэнкъым
къэптхагъэнкъым
къитхагъэнкъым
къэттхагъэнкъым
къэфтхагъэнкъым
къатхагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
къэстхагъэнт
къэптхагъэнт
къитхагъэнт
къэттхагъэнт
къэфтхагъэнт
къатхагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
къэстхагъэнтэкъым
къэптхагъэнтэкъым
къитхагъэнтэкъым
къэттхагъэнтэкъым
къэфтхагъэнтэкъым
къатхагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
къэстхагъэн
къэптхагъэн
къитхагъэн
къэттхагъэн
къэфтхагъэн
къатхагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
къэстхагъэнкъэ
къэптхагъэнкъэ
къитхагъэнкъэ
къэттхагъэнкъэ
къэфтхагъэнкъэ
къатхагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
къэстхагъэнт
къэптхагъэнт
къитхагъэнт
къэттхагъэнт
къэфтхагъэнт
къатхагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
къэстхагъэнтэкъэ
къэптхагъэнтэкъэ
къитхагъэнтэкъэ
къэттхагъэнтэкъэ
къэфтхагъэнтэкъэ
къатхагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
къэстхагъэнущ
къэптхагъэнущ
къитхагъэнущ
къэттхагъэнущ
къэфтхагъэнущ
къатхагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
къэстхагъэнукъым
къэптхагъэнукъым
къитхагъэнукъым
къэттхагъэнукъым
къэфтхагъэнукъым
къатхагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
къэстхагъэнут
къэптхагъэнут
къитхагъэнут
къэттхагъэнут
къэфтхагъэнут
къатхагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
къэстхагъэнутэкъым
къэптхагъэнутэкъым
къитхагъэнутэкъым
къэттхагъэнутэкъым
къэфтхагъэнутэкъым
къатхагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
къэстхагъэну
къэптхагъэну
къитхагъэну
къэттхагъэну
къэфтхагъэну
къатхагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
къэстхагъэнукъэ
къэптхагъэнукъэ
къитхагъэнукъэ
къэттхагъэнукъэ
къэфтхагъэнукъэ
къатхагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
къэстхагъэнут
къэптхагъэнут
къитхагъэнут
къэттхагъэнут
къэфтхагъэнут
къатхагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
къэстхагъэнутэкъэ
къэптхагъэнутэкъэ
къитхагъэнутэкъэ
къэттхагъэнутэкъэ
къэфтхагъэнутэкъэ
къатхагъэнутэкъэ
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
къэзытх
ит зэман - щымыӀэныгъэ
къэзымытх
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
къэзытха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
къэзымытха
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
къэзытхыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
къэзымытхыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
къэзытхын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
къэзымытхын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
къэзытхыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
къэзымытхыну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту)
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ
къэстх
къэптх
къитх
къэттх
къэфтх
къатх
ит зэман - щымыӀэныгъэ
къэзмытх
къыумытх
къимытх
къэдмытх
къэвмытх
къамытх
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
къэстха
къэптха
къитха
къэттха
къэфтха
къатха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
къэзмытха
къыумытха
къимытха
къэдмытха
къэвмытха
къамытха
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
къэстхыгъа
къэптхыгъа
къитхыгъа
къэттхыгъа
къэфтхыгъа
къатхыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
къэзмытхыгъа
къыумытхыгъа
къимытхыгъа
къэдмытхыгъа
къэвмытхыгъа
къамытхыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
къэстхын
къэптхын
къитхын
къэттхын
къэфтхын
къатхын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
къэзмытхын
къыумытхын
къимытхын
къэдмытхын
къэвмытхын
къамытхын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
къэстхыну
къэптхыну
къитхыну
къэттхыну
къэфтхыну
къатхыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
къэзмытхыну
къыумытхыну
къимытхыну
къэдмытхыну
къэвмытхыну
къамытхыну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ)
ит зэман - щыӀэныгъэ
къэтх
ит зэман - щымыӀэныгъэ
къэмытх
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
къэтха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
къэмытха
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
къэтхыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
къэмытхыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
къэтхын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
къэмытхын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
къэтхыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
къэмытхыну
Обстоятельственнэ причастиехэр
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
къызэрыстх
къызэрыптх
къызэритх
къызэрыттх
къызэрыфтх
къызэратх
ит зэман - щымыӀэныгъэ
къызэрызмытх
къызэрумытх
къызэримытх
къызэрыдмытх
къызэрывмытх
къызэрамытх
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
къызэрыстха
къызэрыптха
къызэритха
къызэрыттха
къызэрыфтха
къызэратха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
къызэрызмытха
къызэрумытха
къызэримытха
къызэрыдмытха
къызэрывмытха
къызэрамытха
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
къызэрыстхыгъа
къызэрыптхыгъа
къызэритхыгъа
къызэрыттхыгъа
къызэрыфтхыгъа
къызэратхыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
къызэрызмытхыгъа
къызэрумытхыгъа
къызэримытхыгъа
къызэрыдмытхыгъа
къызэрывмытхыгъа
къызэрамытхыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
къызэрыстхын
къызэрыптхын
къызэритхын
къызэрыттхын
къызэрыфтхын
къызэратхын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
къызэрызмытхын
къызэрумытхын
къызэримытхын
къызэрыдмытхын
къызэрывмытхын
къызэрамытхын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
къызэрыстхыну
къызэрыптхыну
къызэритхыну
къызэрыттхыну
къызэрыфтхыну
къызэратхыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
къызэрызмытхыну
къызэрумытхыну
къызэримытхыну
къызэрыдмытхыну
къызэрывмытхыну
къызэрамытхыну
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
къыщыстх
къыщыптх
къыщитх
къыщыттх
къыщыфтх
къыщатх
ит зэман - щымыӀэныгъэ
къыщызмытх
къыщумытх
къыщимытх
къыщыдмытх
къыщывмытх
къыщамытх
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
къыщыстха
къыщыптха
къыщитха
къыщыттха
къыщыфтха
къыщатха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
къыщызмытха
къыщумытха
къыщимытха
къыщыдмытха
къыщывмытха
къыщамытха
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
къыщыстхыгъа
къыщыптхыгъа
къыщитхыгъа
къыщыттхыгъа
къыщыфтхыгъа
къыщатхыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
къыщызмытхыгъа
къыщумытхыгъа
къыщимытхыгъа
къыщыдмытхыгъа
къыщывмытхыгъа
къыщамытхыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
къыщыстхын
къыщыптхын
къыщитхын
къыщыттхын
къыщыфтхын
къыщатхын
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
къыщызмытхын
къыщумытхын
къыщимытхын
къыщыдмытхын
къыщывмытхын
къыщамытхын
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
къыщыстхыну
къыщыптхыну
къыщитхыну
къыщыттхыну
къыщыфтхыну
къыщатхыну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
къыщызмытхыну
къыщумытхыну
къыщимытхыну
къыщыдмытхыну
къыщывмытхыну
къыщамытхыну
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
къыздэстх
къыздэптх
къыздитх
къыздэттх
къыздэфтх
къыздатх
ит зэман - щымыӀэныгъэ
къыздэзмытх
къыздумытх
къыздимытх
къыздэдмытх
къыздэвмытх
къыздамытх
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
къыздэстха
къыздэптха
къыздитха
къыздэттха
къыздэфтха
къыздатха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
къыздэзмытха
къыздумытха
къыздимытха
къыздэдмытха
къыздэвмытха
къыздамытха
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
къыздэстхыгъа
къыздэптхыгъа
къыздитхыгъа
къыздэттхыгъа
къыздэфтхыгъа
къыздатхыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
здэбъэдэзмытхыгъа
къыздумытхыгъа
къыздимытхыгъа
къыздэдмытхыгъа
къыздэвмытхыгъа
къыздамытхыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
къыздэстхын
къыздэптхын
къыздитхын
къыздэттхын
къыздэфтхын
къыздатхын
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
къыздэзмытхын
къыздумытхын
къыздимытхын
къыздэдмытхын
къыздэвмытхын
къыздамытхын
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
къыздэстхыну
къыздэптхыну
къыздитхыну
къыздэттхыну
къыздэфтхыну
къыздатхыну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
къыздэзмытхыну
къыздумытхыну
къыздимытхыну
къыздэдмытхыну
къыздэвмытхыну
къыздамытхыну
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
къыщӀэстх
къыщӀэптх
къыщӀитх
къыщӀэттх
къыщӀэфтх
къыщӀатх
ит зэман - щымыӀэныгъэ
къыщӀэзмытх
къыщӀумытх
къыщӀимытх
къыщӀэдмытх
къыщӀэвмытх
къыщӀамытх
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
къыщӀэстха
къыщӀэптха
къыщӀитха
къыщӀэттха
къыщӀэфтха
къыщӀатха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
къыщӀэзмытха
къыщӀумытха
къыщӀимытха
къыщӀэдмытха
къыщӀэвмытха
къыщӀамытха
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
къыщӀэстхыгъа
щӀэкъэптхыгъа
къыщӀитхыгъа
щӀэкъэттхыгъа
щӀэкъэфтхыгъа
къыщӀатхыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
къыщӀэзмытхыгъа
къыщӀумытхыгъа
къыщӀимытхыгъа
къыщӀэдмытхыгъа
къыщӀэвмытхыгъа
къыщӀамытхыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
къыщӀэстхын
къыщӀэптхын
къыщӀитхын
къыщӀэттхын
къыщӀэфтхын
къыщӀатхын
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
къыщӀэзмытхын
къыщӀумытхын
къыщӀимытхын
къыщӀэдмытхын
къыщӀэвмытхын
къыщӀамытхын
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
къыщӀэстхыну
къыщӀэптхыну
къыщӀитхыну
къыщӀэттхыну
къыщӀэфтхыну
къыщӀатхыну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
къыщӀэзмытхыну
къыщӀумытхыну
къыщӀимытхыну
къыщӀэдмытхыну
къыщӀэвмытхыну
къыщӀамытхыну
Деепричастиехэр
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ
къэстхыу
къэптхыу
къитхыу
къэттхыу
къэфтхыу
къатхыу
ит зэман - щымыӀэныгъэ
къэзмытхыу
къыумытхыу
къимытхыу
къэдмытхыу
къэвмытхыу
къамытхыу
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
къэстхауэ
къэптхауэ
къитхауэ
къэттхауэ
къэфтхауэ
къатхауэ
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
къэзмытхауэ
къыумытхауэ
къимытхауэ
къэдмытхауэ
къэвмытхауэ
къамытхауэ
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
къэстхыурэ
къэптхыурэ
къитхыурэ
къэттхыурэ
къэфтхыурэ
къатхыурэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
къэзмытхыурэ
къыумытхыурэ
къимытхыурэ
къэдмытхыурэ
къэвмытхыурэ
къамытхыурэ
Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Прямой Дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
укъызотх
къызотх
--
фыкъызотх
къызотх(хэ)
уэ
сыкъыботх
--
къыботх
дыкъыботх
--
къыботх(хэ)
абы
сыкъетх
укъетх
къетх
дыкъетх
фыкъетх
къетх(хэ)
дэ
--
укъыдотх
къыдотх
--
фыкъыдотх
къыдотх(хэ)
фэ
сыкъывотх
--
къывотх
дыкъывотх
--
къывотх(хэ)
абыхэм
сыкъатх
укъатх
къатх
дыкъатх
фыкъатх
къатх(хэ)
Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ)
Прямой Дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
укъэс[тхрэ]
къэс[тхрэ]
--
фыкъэс[тхрэ]
къэс[тх(хэ)рэ]
уэ
сыкъэп[тхрэ]
--
къэп[тхрэ]
дыкъэп[тхрэ]
--
къэп[тх(хэ)рэ]
абы
сыкъи[тхрэ]
укъи[тхрэ]
къи[тхрэ]
дыкъи[тхрэ]
фыкъи[тхрэ]
къи[тх(хэ)рэ]
дэ
--
укъэт[тхрэ]
къэт[тхрэ]
--
фыкъэт[тхрэ]
къэт[тх(хэ)рэ]
фэ
сыкъэф[тхрэ]
--
къэф[тхрэ]
дыкъэф[тхрэ]
--
къэф[тх(хэ)рэ]
абыхэм
сыкъа[тхрэ]
укъа[тхрэ]
къа[тхрэ]
дыкъа[тхрэ]
фыкъа[тхрэ]
къа[тх(хэ)рэ]
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[тх]
[тх]ыр
--
[тх]хэр
Эргативнэ:
[тх]
[тх]ым
--
[тх]хэм
Послеложнэ:
[тх]кӀэ
[тх]ымкӀэ
[тх]хэкӀэ
[тх]хэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[тх]ыу
[тх]ырауэ
[тх]хэу
[тх]хэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[тх]а
[тх]ар
--
[тх]ахэр
Эргативнэ:
[тх]а
[тх]ам
--
[тх]ахэм
Послеложнэ:
[тх]акӀэ
[тх]амкӀэ
[тх]ахэкӀэ
[тх]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[тх]ауэ
[тх]арауэ
[тх]ахэу
[тх]ахэрауэ
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[тх]ын
[тх]ыныр
--
[тх]ынхэр
Эргативнэ:
[тх]ын
[тх]ыным
--
[тх]ынхэм
Послеложнэ:
[тх]ынкӀэ
[тх]ынымкӀэ
[тх]ынхэкӀэ
[тх]ынхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[тх]ыну
[тх]ынырауэ
[тх]ынхэу
[тх]ынхэрауэ
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[тх]ыну
[тх]ынур
--
[тх]ынухэр
Эргативнэ:
[тх]ыну
[тх]ынум
--
[тх]ынухэм
Послеложнэ:
[тх]ынукӀэ
[тх]ынумкӀэ
[тх]ынухэкӀэ
[тх]ынухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[тх]ынууэ
[тх]ынурауэ
[тх]ынухэу
[тх]ынухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Тхыгъэ гуэрхэр къегъэхьын. ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
къэтхын: write a letter (directed at the speaker)
Письмо къэтхын: write a letter (directed at the speaker) УРЫСЫБЗЭ
къэтхын: писать письмо (сюда)
Письмо къэтхын: писать письмо (сюда) БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.