АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "къэпсэлъэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
къэпсэлъэн
щымыӀэныгъэ:
къэмыпсэлъэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъэн
укъэпсэлъэн
къэпсэлъэн
дыкъэпсэлъэн
фыкъэпсэлъэн
къэпсэлъэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сыкъэмыпсэлъэн
укъэмыпсэлъэн
къэмыпсэлъэн
дыкъэмыпсэлъэн
фыкъэмыпсэлъэн
къэмыпсэлъэн(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
къэпсалъэ!
фыкъэпсалъэ!
щымыӀэныгъэ:
укъэмыпсалъэ!
фыкъэмыпсалъэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкърепсалъэ
укърепсалъэ
кърепсалъэ
дыкърепсалъэ
фыкърепсалъэ
кърепсалъэ
щымыӀэныгъэ:
сыкъремыпсалъэ
укъремыпсалъэ
къремыпсалъэ
дыкъремыпсалъэ
фыкъремыпсалъэ
къремыпсалъэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъопсалъэ(р)
укъопсалъэ(р)
къопсалъэ(р)
дыкъопсалъэ(р)
фыкъопсалъэ(р)
къопсалъэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэпсалъэркъым
укъэпсалъэркъым
къэпсалъэркъым
дыкъэпсалъэркъым
фыкъэпсалъэркъым
къэпсалъэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъэпсалъэ(р)т
укъэпсалъэ(р)т
къэпсалъэ(р)т
дыкъэпсалъэ(р)т
фыкъэпсалъэ(р)т
къэпсалъэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъэпсалъэ(р)тэкъым
укъэпсалъэ(р)тэкъым
къэпсалъэ(р)тэкъым
дыкъэпсалъэ(р)тэкъым
фыкъэпсалъэ(р)тэкъым
къэпсалъэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъащ
укъэпсэлъащ
къэпсэлъащ
дыкъэпсэлъащ
фыкъэпсэлъащ
къэпсэлъа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъакъым
укъэпсэлъакъым
къэпсэлъакъым
дыкъэпсэлъакъым
фыкъэпсэлъакъым
къэпсэлъа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъат
укъэпсэлъат
къэпсэлъат
дыкъэпсэлъат
фыкъэпсэлъат
къэпсэлъа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъатэкъым
укъэпсэлъатэкъым
къэпсэлъатэкъым
дыкъэпсэлъатэкъым
фыкъэпсэлъатэкъым
къэпсэлъа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъэгъащ
укъэпсэлъэгъащ
къэпсэлъэгъащ
дыкъэпсэлъэгъащ
фыкъэпсэлъэгъащ
къэпсэлъэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъэгъакъым
укъэпсэлъэгъакъым
къэпсэлъэгъакъым
дыкъэпсэлъэгъакъым
фыкъэпсэлъэгъакъым
къэпсэлъэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъэгъат
укъэпсэлъэгъат
къэпсэлъэгъат
дыкъэпсэлъэгъат
фыкъэпсэлъэгъат
къэпсэлъэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъэгъатэкъым
укъэпсэлъэгъатэкъым
къэпсэлъэгъатэкъым
дыкъэпсэлъэгъатэкъым
фыкъэпсэлъэгъатэкъым
къэпсэлъэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыкъэпсалъэщ
укъэпсалъэщ
къэпсалъэщ
дыкъэпсалъэщ
фыкъэпсалъэщ
къэпсалъэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыкъэпсалъэкъым
укъэпсалъэкъым
къэпсалъэкъым
дыкъэпсалъэкъым
фыкъэпсалъэкъым
къэпсалъэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыкъэпсалъэт
укъэпсалъэт
къэпсалъэт
дыкъэпсалъэт
фыкъэпсалъэт
къэпсалъэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыкъэпсалъэтэкъым
укъэпсалъэтэкъым
къэпсалъэтэкъым
дыкъэпсалъэтэкъым
фыкъэпсалъэтэкъым
къэпсалъэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъэнщ
укъэпсэлъэнщ
къэпсэлъэнщ
дыкъэпсэлъэнщ
фыкъэпсэлъэнщ
къэпсэлъэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъэнкъым
укъэпсэлъэнкъым
къэпсэлъэнкъым
дыкъэпсэлъэнкъым
фыкъэпсэлъэнкъым
къэпсэлъэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъэнущ
укъэпсэлъэнущ
къэпсэлъэнущ
дыкъэпсэлъэнущ
фыкъэпсэлъэнущ
къэпсэлъэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъэнукъым
укъэпсэлъэнукъым
къэпсэлъэнукъым
дыкъэпсэлъэнукъым
фыкъэпсэлъэнукъым
къэпсэлъэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэпсалъэрэ
укъэпсалъэрэ
къэпсалъэрэ
дыкъэпсалъэрэ
фыкъэпсалъэрэ
къэпсалъэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэпсалъэркъэ
укъэпсалъэркъэ
къэпсалъэркъэ
дыкъэпсалъэркъэ
фыкъэпсалъэркъэ
къэпсалъэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъэпсалъэ(р)т
укъэпсалъэ(р)т
къэпсалъэ(р)т
дыкъэпсалъэ(р)т
фыкъэпсалъэ(р)т
къэпсалъэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъэпсалъэ(р)тэкъэ
укъэпсалъэ(р)тэкъэ
къэпсалъэ(р)тэкъэ
дыкъэпсалъэ(р)тэкъэ
фыкъэпсалъэ(р)тэкъэ
къэпсалъэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъа
укъэпсэлъа
къэпсэлъа
дыкъэпсэлъа
фыкъэпсэлъа
къэпсэлъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъакъэ
укъэпсэлъакъэ
къэпсэлъакъэ
дыкъэпсэлъакъэ
фыкъэпсэлъакъэ
къэпсэлъа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъат
укъэпсэлъат
къэпсэлъат
дыкъэпсэлъат
фыкъэпсэлъат
къэпсэлъа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъатэкъэ
укъэпсэлъатэкъэ
къэпсэлъатэкъэ
дыкъэпсэлъатэкъэ
фыкъэпсэлъатэкъэ
къэпсэлъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъэгъа
укъэпсэлъэгъа
къэпсэлъэгъа
дыкъэпсэлъэгъа
фыкъэпсэлъэгъа
къэпсэлъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъэгъакъэ
укъэпсэлъэгъакъэ
къэпсэлъэгъакъэ
дыкъэпсэлъэгъакъэ
фыкъэпсэлъэгъакъэ
къэпсэлъэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъэгъат
укъэпсэлъэгъат
къэпсэлъэгъат
дыкъэпсэлъэгъат
фыкъэпсэлъэгъат
къэпсэлъэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъэгъатэкъэ
укъэпсэлъэгъатэкъэ
къэпсэлъэгъатэкъэ
дыкъэпсэлъэгъатэкъэ
фыкъэпсэлъэгъатэкъэ
къэпсэлъэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыкъэпсалъэ
укъэпсалъэ
къэпсалъэ
дыкъэпсалъэ
фыкъэпсалъэ
къэпсалъэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыкъэпсалъэкъэ
укъэпсалъэкъэ
къэпсалъэкъэ
дыкъэпсалъэкъэ
фыкъэпсалъэкъэ
къэпсалъэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыкъэпсалъэт
укъэпсалъэт
къэпсалъэт
дыкъэпсалъэт
фыкъэпсалъэт
къэпсалъэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыкъэпсалъэтэкъэ
укъэпсалъэтэкъэ
къэпсалъэтэкъэ
дыкъэпсалъэтэкъэ
фыкъэпсалъэтэкъэ
къэпсалъэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъэн
укъэпсэлъэн
къэпсэлъэн
дыкъэпсэлъэн
фыкъэпсэлъэн
къэпсэлъэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъэнкъэ
укъэпсэлъэнкъэ
къэпсэлъэнкъэ
дыкъэпсэлъэнкъэ
фыкъэпсэлъэнкъэ
къэпсэлъэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъэну
укъэпсэлъэну
къэпсэлъэну
дыкъэпсэлъэну
фыкъэпсэлъэну
къэпсэлъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъэнукъэ
укъэпсэлъэнукъэ
къэпсэлъэнукъэ
дыкъэпсэлъэнукъэ
фыкъэпсэлъэнукъэ
къэпсэлъэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэпсалъэмэ
укъэпсалъэмэ
къэпсалъэмэ
дыкъэпсалъэмэ
фыкъэпсалъэмэ
къэпсалъэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмыпсалъэмэ
укъэмыпсалъэмэ
къэмыпсалъэмэ
дыкъэмыпсалъэмэ
фыкъэмыпсалъэмэ
къэмыпсалъэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъамэ
укъэпсэлъамэ
къэпсэлъамэ
дыкъэпсэлъамэ
фыкъэпсэлъамэ
къэпсэлъа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмыпсэлъамэ
укъэмыпсэлъамэ
къэмыпсэлъамэ
дыкъэмыпсэлъамэ
фыкъэмыпсэлъамэ
мыпсэлъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъэгъамэ
укъэпсэлъэгъамэ
къэпсэлъэгъамэ
дыкъэпсэлъэгъамэ
фыкъэпсэлъэгъамэ
къэпсэлъэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмыпсэлъэгъамэ
укъэмыпсэлъэгъамэ
къэмыпсэлъэгъамэ
дыкъэмыпсэлъэгъамэ
фыкъэмыпсэлъэгъамэ
къэмыпсэлъэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъэнмэ
укъэпсэлъэнмэ
къэпсэлъэнмэ
дыкъэпсэлъэнмэ
фыкъэпсэлъэнмэ
къэпсэлъэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмыпсэлъэнмэ
укъэмыпсэлъэнмэ
къэмыпсэлъэнмэ
дыкъэмыпсэлъэнмэ
фыкъэмыпсэлъэнмэ
къэмыпсэлъэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъэнумэ
укъэпсэлъэнумэ
къэпсэлъэнумэ
дыкъэпсэлъэнумэ
фыкъэпсэлъэнумэ
къэпсэлъэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмыпсэлъэнумэ
укъэмыпсэлъэнумэ
къэмыпсэлъэнумэ
дыкъэмыпсэлъэнумэ
фыкъэмыпсэлъэнумэ
къэмыпсэлъэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэпсалъэтэмэ
укъэпсалъэтэмэ
къэпсалъэтэмэ
дыкъэпсалъэтэмэ
фыкъэпсалъэтэмэ
къэпсалъэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмыпсалъэтэмэ
укъэмыпсалъэтэмэ
къэмыпсалъэтэмэ
дыкъэмыпсалъэтэмэ
фыкъэмыпсалъэтэмэ
къэмыпсалъэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъатэмэ
укъэпсэлъатэмэ
къэпсэлъатэмэ
дыкъэпсэлъатэмэ
фыкъэпсэлъатэмэ
къэпсэлъа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмыпсэлъатэмэ
укъэмыпсэлъатэмэ
къэмыпсэлъатэмэ
дыкъэмыпсэлъатэмэ
фыкъэмыпсэлъатэмэ
къэмыпсэлъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъэгъатэмэ
укъэпсэлъэгъатэмэ
къэпсэлъэгъатэмэ
дыкъэпсэлъэгъатэмэ
фыкъэпсэлъэгъатэмэ
къэпсэлъэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмыпсэлъэгъатэмэ
укъэмыпсэлъэгъатэмэ
къэмыпсэлъэгъатэмэ
дыкъэмыпсэлъэгъатэмэ
фыкъэмыпсэлъэгъатэмэ
къэмыпсэлъэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъэнтэмэ
укъэпсэлъэнтэмэ
къэпсэлъэнтэмэ
дыкъэпсэлъэнтэмэ
фыкъэпсэлъэнтэмэ
къэпсэлъэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмыпсэлъэнтэмэ
укъэмыпсэлъэнтэмэ
къэмыпсэлъэнтэмэ
дыкъэмыпсэлъэнтэмэ
фыкъэмыпсэлъэнтэмэ
къэмыпсэлъэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъэнутэмэ
укъэпсэлъэнутэмэ
къэпсэлъэнутэмэ
дыкъэпсэлъэнутэмэ
фыкъэпсэлъэнутэмэ
къэпсэлъэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмыпсэлъэнутэмэ
укъэмыпсэлъэнутэмэ
къэмыпсэлъэнутэмэ
дыкъэмыпсэлъэнутэмэ
фыкъэмыпсэлъэнутэмэ
къэмыпсэлъэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъэнт
укъэпсэлъэнт
къэпсэлъэнт
дыкъэпсэлъэнт
фыкъэпсэлъэнт
къэпсэлъэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъэнтэкъым
укъэпсэлъэнтэкъым
къэпсэлъэнтэкъым
дыкъэпсэлъэнтэкъым
фыкъэпсэлъэнтэкъым
къэпсэлъэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъэнут
укъэпсэлъэнут
къэпсэлъэнут
дыкъэпсэлъэнут
фыкъэпсэлъэнут
къэпсэлъэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъэнутэкъым
укъэпсэлъэнутэкъым
къэпсэлъэнутэкъым
дыкъэпсэлъэнутэкъым
фыкъэпсэлъэнутэкъым
къэпсэлъэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэпсалъэми
укъэпсалъэми
къэпсалъэми
дыкъэпсалъэми
фыкъэпсалъэми
къэпсалъэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмыпсалъэми
укъэмыпсалъэми
къэмыпсалъэми
дыкъэмыпсалъэми
фыкъэмыпсалъэми
къэмыпсалъэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъами
укъэпсэлъами
къэпсэлъами
дыкъэпсэлъами
фыкъэпсэлъами
къэпсэлъа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмыпсэлъами
укъэмыпсэлъами
къэмыпсэлъами
дыкъэмыпсэлъами
фыкъэмыпсэлъами
къэмыпсэлъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъэгъами
укъэпсэлъэгъами
къэпсэлъэгъами
дыкъэпсэлъэгъами
фыкъэпсэлъэгъами
къэпсэлъэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмыпсэлъэгъами
укъэмыпсэлъэгъами
къэмыпсэлъэгъами
дыкъэмыпсэлъэгъами
фыкъэмыпсэлъэгъами
къэмыпсэлъэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъэнми
укъэпсэлъэнми
къэпсэлъэнми
дыкъэпсэлъэнми
фыкъэпсэлъэнми
къэпсэлъэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмыпсэлъэнми
укъэмыпсэлъэнми
къэмыпсэлъэнми
дыкъэмыпсэлъэнми
фыкъэмыпсэлъэнми
къэмыпсэлъэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъэнуми
укъэпсэлъэнуми
къэпсэлъэнуми
дыкъэпсэлъэнуми
фыкъэпсэлъэнуми
къэпсэлъэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмыпсэлъэнуми
укъэмыпсэлъэнуми
къэмыпсэлъэнуми
дыкъэмыпсэлъэнуми
фыкъэмыпсэлъэнуми
къэмыпсэлъэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэпсалъэтэми
укъэпсалъэтэми
къэпсалъэтэми
дыкъэпсалъэтэми
фыкъэпсалъэтэми
къэпсалъэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмыпсалъэтэми
укъэмыпсалъэтэми
къэмыпсалъэтэми
дыкъэмыпсалъэтэми
фыкъэмыпсалъэтэми
къэмыпсалъэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъатэми
укъэпсэлъатэми
къэпсэлъатэми
дыкъэпсэлъатэми
фыкъэпсэлъатэми
къэпсэлъа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмыпсэлъатэми
укъэмыпсэлъатэми
къэмыпсэлъатэми
дыкъэмыпсэлъатэми
фыкъэмыпсэлъатэми
къэмыпсэлъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъэгъатэми
укъэпсэлъэгъатэми
къэпсэлъэгъатэми
дыкъэпсэлъэгъатэми
фыкъэпсэлъэгъатэми
къэпсэлъэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмыпсэлъэгъатэми
укъэмыпсэлъэгъатэми
къэмыпсэлъэгъатэми
дыкъэмыпсэлъэгъатэми
фыкъэмыпсэлъэгъатэми
къэмыпсэлъэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъэнтэми
укъэпсэлъэнтэми
къэпсэлъэнтэми
дыкъэпсэлъэнтэми
фыкъэпсэлъэнтэми
къэпсэлъэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмыпсэлъэнтэми
укъэмыпсэлъэнтэми
къэмыпсэлъэнтэми
дыкъэмыпсэлъэнтэми
фыкъэмыпсэлъэнтэми
къэмыпсэлъэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъэнутэми
укъэпсэлъэнутэми
къэпсэлъэнутэми
дыкъэпсэлъэнутэми
фыкъэпсэлъэнутэми
къэпсэлъэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмыпсэлъэнутэми
укъэмыпсэлъэнутэми
къэмыпсэлъэнутэми
дыкъэмыпсэлъэнутэми
фыкъэмыпсэлъэнутэми
къэмыпсэлъэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъпсэлъэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъаи
укъэпсэлъаи
къэпсэлъаи
дыкъэпсэлъаи
фыкъэпсэлъаи
къэпсэлъаи
щымыӀэныгъэ:
сыкъэмыпсэлъаи
укъэмыпсэлъаи
къэмыпсэлъаи
дыкъэмыпсэлъаи
фыкъэмыпсэлъаи
къэмыпсэлъаи
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъащэрэт
укъэпсэлъащэрэт
къэпсэлъащэрэт
дыкъэпсэлъащэрэт
фыкъэпсэлъащэрэт
къэпсэлъащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сыкъэмыпсэлъащэрэт
укъэмыпсэлъащэрэт
къэмыпсэлъащэрэт
дыкъэмыпсэлъащэрэт
фыкъэмыпсэлъащэрэт
къэмыпсэлъащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъагъэнщ
укъэпсэлъагъэнщ
къэпсэлъагъэнщ
дыкъэпсэлъагъэнщ
фыкъэпсэлъагъэнщ
къэпсэлъагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъагъэнкъым
укъэпсэлъагъэнкъым
къэпсэлъагъэнкъым
дыкъэпсэлъагъэнкъым
фыкъэпсэлъагъэнкъым
къэпсэлъагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъагъэнт
укъэпсэлъагъэнт
къэпсэлъагъэнт
дыкъэпсэлъагъэнт
фыкъэпсэлъагъэнт
къэпсэлъагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъагъэнтэкъым
укъэпсэлъагъэнтэкъым
къэпсэлъагъэнтэкъым
дыкъэпсэлъагъэнтэкъым
фыкъэпсэлъагъэнтэкъым
къэпсэлъагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъагъэн
укъэпсэлъагъэн
къэпсэлъагъэн
дыкъэпсэлъагъэн
фыкъэпсэлъагъэн
къэпсэлъагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъагъэнкъэ
укъэпсэлъагъэнкъэ
къэпсэлъагъэнкъэ
дыкъэпсэлъагъэнкъэ
фыкъэпсэлъагъэнкъэ
къэпсэлъагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъагъэнт
укъэпсэлъагъэнт
къэпсэлъагъэнт
дыкъэпсэлъагъэнт
фыкъэпсэлъагъэнт
къэпсэлъагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъагъэнтэкъэ
укъэпсэлъагъэнтэкъэ
къэпсэлъагъэнтэкъэ
дыкъэпсэлъагъэнтэкъэ
фыкъэпсэлъагъэнтэкъэ
къэпсэлъагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъагъэнущ
укъэпсэлъагъэнущ
къэпсэлъагъэнущ
дыкъэпсэлъагъэнущ
фыкъэпсэлъагъэнущ
къэпсэлъагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъагъэнукъым
укъэпсэлъагъэнукъым
къэпсэлъагъэнукъым
дыкъэпсэлъагъэнукъым
фыкъэпсэлъагъэнукъым
къэпсэлъагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъагъэнут
укъэпсэлъагъэнут
къэпсэлъагъэнут
дыкъэпсэлъагъэнут
фыкъэпсэлъагъэнут
къэпсэлъагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъагъэнутэкъым
укъэпсэлъагъэнутэкъым
къэпсэлъагъэнутэкъым
дыкъэпсэлъагъэнутэкъым
фыкъэпсэлъагъэнутэкъым
къэпсэлъагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъагъэну
укъэпсэлъагъэну
къэпсэлъагъэну
дыкъэпсэлъагъэну
фыкъэпсэлъагъэну
къэпсэлъагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъагъэнукъэ
укъэпсэлъагъэнукъэ
къэпсэлъагъэнукъэ
дыкъэпсэлъагъэнукъэ
фыкъэпсэлъагъэнукъэ
къэпсэлъагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъагъэнут
укъэпсэлъагъэнут
къэпсэлъагъэнут
дыкъэпсэлъагъэнут
фыкъэпсэлъагъэнут
къэпсэлъагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкъэпсэлъагъэнутэкъэ
укъэпсэлъагъэнутэкъэ
къэпсэлъагъэнутэкъэ
дыкъэпсэлъагъэнутэкъэ
фыкъэпсэлъагъэнутэкъэ
къэпсэлъагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыкъэпсалъэ
укъэпсалъэ
къэпсалъэ
дыкъэпсалъэ
фыкъэпсалъэ
къэпсалъэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъэмыпсалъэ
укъэмыпсалъэ
къэмыпсалъэ
дыкъэмыпсалъэ
фыкъэмыпсалъэ
къэмыпсалъэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкъэпсэлъа
укъэпсэлъа
къэпсэлъа
дыкъэпсэлъа
фыкъэпсэлъа
къэпсэлъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъэмыпсэлъа
укъэмыпсэлъа
къэмыпсэлъа
дыкъэмыпсэлъа
фыкъэмыпсэлъа
къэмыпсэлъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкъэпсэлъэгъа
укъэпсэлъэгъа
къэпсэлъэгъа
дыкъэпсэлъэгъа
фыкъэпсэлъэгъа
къэпсэлъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъэмыпсэлъэгъа
укъэмыпсэлъэгъа
къэмыпсэлъэгъа
дыкъэмыпсэлъэгъа
фыкъэмыпсэлъэгъа
къэмыпсэлъэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыкъэпсэлъэн
укъэпсэлъэн
къэпсэлъэн
дыкъэпсэлъэн
фыкъэпсэлъэн
къэпсэлъэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъэмыпсэлъэн
укъэмыпсэлъэн
къэмыпсэлъэн
дыкъэмыпсэлъэн
фыкъэмыпсэлъэн
къэмыпсэлъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыкъэпсэлъэну
укъэпсэлъэну
къэпсэлъэну
дыкъэпсэлъэну
фыкъэпсэлъэну
къэпсэлъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъэмыпсэлъэну
укъэмыпсэлъэну
къэмыпсэлъэну
дыкъэмыпсэлъэну
фыкъэмыпсэлъэну
къэмыпсэлъэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыкъызэрыпсалъэ
укъызэрыпсалъэ
къызэрыпсалъэ
дыкъызэрыпсалъэ
фыкъызэрыпсалъэ
къызэрыпсалъэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъызэрымыпсалъэ
укъызэрымыпсалъэ
къызэрымыпсалъэ
дыкъызэрымыпсалъэ
фыкъызэрымыпсалъэ
къызэрымыпсалъэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкъызэрыпсэлъа
укъызэрыпсэлъа
къызэрыпсэлъа
дыкъызэрыпсэлъа
фыкъызэрыпсэлъа
къызэрыпсэлъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъызэрымыпсэлъа
укъызэрымыпсэлъа
къызэрымыпсэлъа
дыкъызэрымыпсэлъа
фыкъызэрымыпсэлъа
къызэрымыпсэлъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкъызэрыпсэлъэгъа
укъызэрыпсэлъэгъа
къызэрыпсэлъэгъа
дыкъызэрыпсэлъэгъа
фыкъызэрыпсэлъэгъа
къызэрыпсэлъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъызэрымыпсэлъэгъа
укъызэрымыпсэлъэгъа
къызэрымыпсэлъэгъа
дыкъызэрымыпсэлъэгъа
фыкъызэрымыпсэлъэгъа
къызэрымыпсэлъэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыкъызэрыпсэлъэн
укъызэрыпсэлъэн
къызэрыпсэлъэн
дыкъызэрыпсэлъэн
фыкъызэрыпсэлъэн
къызэрыпсэлъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъызэрымыпсэлъэн
укъызэрымыпсэлъэн
къызэрымыпсэлъэн
дыкъызэрымыпсэлъэн
фыкъызэрымыпсэлъэн
къызэрымыпсэлъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыкъызэрыпсэлъэну
укъызэрыпсэлъэну
къызэрыпсэлъэну
дыкъызэрыпсэлъэну
фыкъызэрыпсэлъэну
къызэрыпсэлъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъызэрымыпсэлъэну
укъызэрымыпсэлъэну
къызэрымыпсэлъэну
дыкъызэрымыпсэлъэну
фыкъызэрымыпсэлъэну
къызэрымыпсэлъэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыщыпсалъэ
укъыщыпсалъэ
къыщыпсалъэ
дыкъыщыпсалъэ
фыкъыщыпсалъэ
къыщыпсалъэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыщымыпсалъэ
укъыщымыпсалъэ
къыщымыпсалъэ
дыкъыщымыпсалъэ
фыкъыщымыпсалъэ
къыщымыпсалъэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыщыпсэлъа
укъыщыпсэлъа
къыщыпсэлъа
дыкъыщыпсэлъа
фыкъыщыпсэлъа
къыщыпсэлъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыщымыпсэлъа
укъыщымыпсэлъа
къыщымыпсэлъа
дыкъыщымыпсэлъа
фыкъыщымыпсэлъа
къыщымыпсэлъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыщыпсэлъэгъа
укъыщыпсэлъэгъа
къыщыпсэлъэгъа
дыкъыщыпсэлъэгъа
фыкъыщыпсэлъэгъа
къыщыпсэлъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыщымыпсэлъэгъа
укъыщымыпсэлъэгъа
къыщымыпсэлъэгъа
дыкъыщымыпсэлъэгъа
фыкъыщымыпсэлъэгъа
къыщымыпсэлъэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыщыпсэлъэн
укъыщыпсэлъэн
къыщыпсэлъэн
дыкъыщыпсэлъэн
фыкъыщыпсэлъэн
къыщыпсэлъэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыщымыпсэлъэн
укъыщымыпсэлъэн
къыщымыпсэлъэн
дыкъыщымыпсэлъэн
фыкъыщымыпсэлъэн
къыщымыпсэлъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыщыпсэлъэну
укъыщыпсэлъэну
къыщыпсэлъэну
дыкъыщыпсэлъэну
фыкъыщыпсэлъэну
къыщыпсэлъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыщымыпсэлъэну
укъыщымыпсэлъэну
къыщымыпсэлъэну
дыкъыщымыпсэлъэну
фыкъыщымыпсэлъэну
къыщымыпсэлъэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыдзэпсалъэ
укъыдзэпсалъэ
къыдзэпсалъэ
дыкъыдзэпсалъэ
фыкъыдзэпсалъэ
къыдзэпсалъэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыдзэмыпсалъэ
укъыдзэмыпсалъэ
къыдзэмыпсалъэ
дыкъыдзэмыпсалъэ
фыкъыдзэмыпсалъэ
къыдзэмыпсалъэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыдзэпсэлъа
укъыдзэпсэлъа
къыдзэпсэлъа
дыкъыдзэпсэлъа
фыкъыдзэпсэлъа
къыдзэпсэлъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыдзэмыпсэлъа
укъыдзэмыпсэлъа
къыдзэмыпсэлъа
дыкъыдзэмыпсэлъа
фыкъыдзэмыпсэлъа
къыдзэмыпсэлъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыдзэпсэлъэгъа
укъыдзэпсэлъэгъа
къыдзэпсэлъэгъа
дыкъыдзэпсэлъэгъа
фыкъыдзэпсэлъэгъа
къыдзэпсэлъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыдзэмыпсэлъэгъа
укъыдзэмыпсэлъэгъа
къыдзэмыпсэлъэгъа
дыкъыдзэмыпсэлъэгъа
фыкъыдзэмыпсэлъэгъа
къыдзэмыпсэлъэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыдзэпсэлъэн
укъыдзэпсэлъэн
къыдзэпсэлъэн
дыкъыдзэпсэлъэн
фыкъыдзэпсэлъэн
къыдзэпсэлъэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыдзэмыпсэлъэн
укъыдзэмыпсэлъэн
къыдзэмыпсэлъэн
дыкъыдзэмыпсэлъэн
фыкъыдзэмыпсэлъэн
къыдзэмыпсэлъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыдзэпсэлъэну
укъыдзэпсэлъэну
къыдзэпсэлъэну
дыкъыдзэпсэлъэну
фыкъыдзэпсэлъэну
къыдзэпсэлъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыдзэмыпсэлъэну
укъыдзэмыпсэлъэну
къыдзэмыпсэлъэну
дыкъыдзэмыпсэлъэну
фыкъыдзэмыпсэлъэну
къыдзэмыпсэлъэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыщӀэпсалъэ
укъыщӀэпсалъэ
къыщӀэпсалъэ
дыкъыщӀэпсалъэ
фыкъыщӀэпсалъэ
къыщӀэпсалъэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыщӀэмыпсалъэ
укъыщӀэмыпсалъэ
къыщӀэмыпсалъэ
дыкъыщӀэмыпсалъэ
фыкъыщӀэмыпсалъэ
къыщӀэмыпсалъэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыщӀэпсэлъа
укъыщӀэпсэлъа
къыщӀэпсэлъа
дыкъыщӀэпсэлъа
фыкъыщӀэпсэлъа
къыщӀэпсэлъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыщӀэмыпсэлъа
укъыщӀэмыпсэлъа
къыщӀэмыпсэлъа
дыкъыщӀэмыпсэлъа
фыкъыщӀэмыпсэлъа
къыщӀэмыпсэлъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыщӀэпсэлъэгъа
укъыщӀэпсэлъэгъа
къыщӀэпсэлъэгъа
дыкъыщӀэпсэлъэгъа
фыкъыщӀэпсэлъэгъа
къыщӀэпсэлъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыщӀэмыпсэлъэгъа
укъыщӀэмыпсэлъэгъа
къыщӀэмыпсэлъэгъа
дыкъыщӀэмыпсэлъэгъа
фыкъыщӀэмыпсэлъэгъа
къыщӀэмыпсэлъэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыщӀэпсэлъэн
укъыщӀэпсэлъэн
къыщӀэпсэлъэн
дыкъыщӀэпсэлъэн
фыкъыщӀэпсэлъэн
къыщӀэпсэлъэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыщӀэмыпсэлъэн
укъыщӀэмыпсэлъэн
къыщӀэмыпсэлъэн
дыкъыщӀэмыпсэлъэн
фыкъыщӀэмыпсэлъэн
къыщӀэмыпсэлъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыщӀэпсэлъэну
укъыщӀэпсэлъэну
къыщӀэпсэлъэну
дыкъыщӀэпсэлъэну
фыкъыщӀэпсэлъэну
къыщӀэпсэлъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыщӀэмыпсэлъэну
укъыщӀэмыпсэлъэну
къыщӀэмыпсэлъэну
дыкъыщӀэмыпсэлъэну
фыкъыщӀэмыпсэлъэну
къыщӀэмыпсэлъэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыкъэпсалъэу
укъэпсалъэу
къэпсалъэу
дыкъэпсалъэу
фыкъэпсалъэу
къэпсалъэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъэмыпсалъэу
укъэмыпсалъэу
къэмыпсалъэу
дыкъэмыпсалъэу
фыкъэмыпсалъэу
къэмыпсалъэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкъэпсэлъауэ
укъэпсэлъауэ
къэпсэлъауэ
дыкъэпсэлъауэ
фыкъэпсэлъауэ
къэпсэлъауэ / къэпсэлъа(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъэмыпсэлъауэ
укъэмыпсэлъауэ
къэмыпсэлъауэ
дыкъэмыпсэлъауэ
фыкъэмыпсэлъауэ
къэмыпсэлъауэ(хэ) / къэмыпсэлъа(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сыкъэпсалъэурэ
укъэпсалъэурэ
къэпсалъэурэ
дыкъэпсалъэурэ
фыкъэпсалъэурэ
къэпсалъэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сыкъэмыпсалъэурэ
укъэмыпсалъэурэ
къэмыпсалъэурэ
дыкъэмыпсалъэурэ
фыкъэмыпсалъэурэ
къэмыпсалъэ(хэ)урэ
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[псалъ]э
[псалъ]эр
--
[псалъ]эхэр
Эргативнэ:
[псалъ]э
[псалъ]эм
--
[псалъ]эхэм
Послеложнэ:
[псалъ]экӀэ
[псалъ]эмкӀэ
[псалъ]эхэкӀэ
[псалъ]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[псалъ]эуэ
[псалъ]эрауэ
[псалъ]эхэу
[псалъ]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[псэлъ]а
[псэлъ]ар
--
[псэлъ]ахэр
Эргативнэ:
[псэлъ]а
[псэлъ]ам
--
[псэлъ]ахэм
Послеложнэ:
[псэлъ]акӀэ
[псэлъ]амкӀэ
[псэлъ]ахэкӀэ
[псэлъ]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[псэлъ]ауэ
[псэлъ]арауэ
[псэлъ]ахэу
[псэлъ]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[псэлъ]эн
[псэлъ]эныр
--
[псэлъ]энхэр
Эргативнэ:
[псэлъ]эн
[псэлъ]эным
--
[псэлъ]энхэм
Послеложнэ:
[псэлъ]энкӀэ
[псэлъ]энымкӀэ
[псэлъ]энхэкӀэ
[псэлъ]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[псэлъ]эну
[псэлъ]энырауэ
[псэлъ]энхэу
[псэлъ]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[псэлъ]эну
[псэлъ]энур
--
[псэлъ]энухэр
Эргативнэ:
[псэлъ]эну
[псэлъ]энум
--
[псэлъ]энухэм
Послеложнэ:
[псэлъ]энукӀэ
[псэлъ]энумкӀэ
[псэлъ]энухэкӀэ
[псэлъ]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[псэлъ]энууэ
[псэлъ]энурауэ
[псэлъ]энухэу
[псэлъ]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Зыгуэрхэм (п. п. зэӀущӀэм хэтхэм) яхуэгъэзауэ зыгуэр жыӀэн.
Псалъэу щӀэдзэн, зыгуэр жыпӀэну къебгъэжьэн. ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
Утыкум къиувэу къэпсэлъэн.
РадиокӀэ къэпсэлъэн.
Сабийр къэпсэлъащ. НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
къэпсэлъэн: 1. give or pronounce a speech 2. start speaking
Утыкум къиувэу къэпсэлъэн: speak from the centre of the square (arena).
РадиокӀэ къэпсэлъэн: speak on the radio
Сабийр къэпсэлъащ: the child started speaking УРЫСЫБЗЭ
къэпсэлъэн: 1. выступить, произнести речь 2. начать говорить
Утыкум къиувэу къэпсэлъэн: выступить, стоя посередине площади (арены)
РадиокӀэ къэпсэлъэн: говорить по радио
Сабийр къэпсэлъащ: ребенок заговорил БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.