АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "къэкъэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
къэкъэн
щымыӀэныгъэ:
мыкъэкъэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкъэкъэн
укъэкъэн
къэкъэн
дыкъэкъэн
фыкъэкъэн
къэкъэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сымыкъэкъэн
умыкъэкъэн
мыкъэкъэн
дымыкъэкъэн
фымыкъэкъэн
мыкъэкъэн(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
къакъэ!
фыкъакъэ!
щымыӀэныгъэ:
умыкъакъэ!
фымыкъакъэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
срекъакъэ
урекъакъэ
ирекъакъэ
дрекъакъэ
фрекъакъэ
ирекъакъэ
щымыӀэныгъэ:
сремыкъакъэ
уремыкъакъэ
иремыкъакъэ
дремыкъакъэ
фремыкъакъэ
иремыкъакъэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сокъакъэ(р)
уокъакъэ(р)
мэкъакъэ(р)
докъакъэ(р)
фокъакъэ(р)
мэкъакъэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъакъэркъым
укъакъэркъым
къакъэркъым
дыкъакъэркъым
фыкъакъэркъым
къакъэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъакъэ(р)т
укъакъэ(р)т
къакъэ(р)т
дыкъакъэ(р)т
фыкъакъэ(р)т
къакъэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъакъэ(р)тэкъым
укъакъэ(р)тэкъым
къакъэ(р)тэкъым
дыкъакъэ(р)тэкъым
фыкъакъэ(р)тэкъым
къакъэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъэкъащ
укъэкъащ
къэкъащ
дыкъэкъащ
фыкъэкъащ
къэкъа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъэкъакъым
укъэкъакъым
къэкъакъым
дыкъэкъакъым
фыкъэкъакъым
къэкъа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъэкъат
укъэкъат
къэкъат
дыкъэкъат
фыкъэкъат
къэкъа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъэкъатэкъым
укъэкъатэкъым
къэкъатэкъым
дыкъэкъатэкъым
фыкъэкъатэкъым
къэкъа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэкъэгъащ
укъэкъэгъащ
къэкъэгъащ
дыкъэкъэгъащ
фыкъэкъэгъащ
къэкъэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэкъэгъакъым
укъэкъэгъакъым
къэкъэгъакъым
дыкъэкъэгъакъым
фыкъэкъэгъакъым
къэкъэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэкъэгъат
укъэкъэгъат
къэкъэгъат
дыкъэкъэгъат
фыкъэкъэгъат
къэкъэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэкъэгъатэкъым
укъэкъэгъатэкъым
къэкъэгъатэкъым
дыкъэкъэгъатэкъым
фыкъэкъэгъатэкъым
къэкъэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыкъакъэщ
укъакъэщ
къакъэщ
дыкъакъэщ
фыкъакъэщ
къакъэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыкъакъэкъым
укъакъэкъым
къакъэкъым
дыкъакъэкъым
фыкъакъэкъым
къакъэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыкъакъэт
укъакъэт
къакъэт
дыкъакъэт
фыкъакъэт
къакъэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыкъакъэтэкъым
укъакъэтэкъым
къакъэтэкъым
дыкъакъэтэкъым
фыкъакъэтэкъым
къакъэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэкъэнщ
укъэкъэнщ
къэкъэнщ
дыкъэкъэнщ
фыкъэкъэнщ
къэкъэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэкъэнкъым
укъэкъэнкъым
къэкъэнкъым
дыкъэкъэнкъым
фыкъэкъэнкъым
къэкъэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэкъэнущ
укъэкъэнущ
къэкъэнущ
дыкъэкъэнущ
фыкъэкъэнущ
къэкъэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэкъэнукъым
укъэкъэнукъым
къэкъэнукъым
дыкъэкъэнукъым
фыкъэкъэнукъым
къэкъэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъакъэрэ
укъакъэрэ
къакъэрэ
дыкъакъэрэ
фыкъакъэрэ
къакъэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъакъэркъэ
укъакъэркъэ
къакъэркъэ
дыкъакъэркъэ
фыкъакъэркъэ
къакъэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъакъэ(р)т
укъакъэ(р)т
къакъэ(р)т
дыкъакъэ(р)т
фыкъакъэ(р)т
къакъэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъакъэ(р)тэкъэ
укъакъэ(р)тэкъэ
къакъэ(р)тэкъэ
дыкъакъэ(р)тэкъэ
фыкъакъэ(р)тэкъэ
къакъэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъэкъа
укъэкъа
къэкъа
дыкъэкъа
фыкъэкъа
къэкъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъэкъакъэ
укъэкъакъэ
къэкъакъэ
дыкъэкъакъэ
фыкъэкъакъэ
къэкъа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъэкъат
укъэкъат
къэкъат
дыкъэкъат
фыкъэкъат
къэкъа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъэкъатэкъэ
укъэкъатэкъэ
къэкъатэкъэ
дыкъэкъатэкъэ
фыкъэкъатэкъэ
къэкъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэкъэгъа
укъэкъэгъа
къэкъэгъа
дыкъэкъэгъа
фыкъэкъэгъа
къэкъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэкъэгъакъэ
укъэкъэгъакъэ
къэкъэгъакъэ
дыкъэкъэгъакъэ
фыкъэкъэгъакъэ
къэкъэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэкъэгъат
укъэкъэгъат
къэкъэгъат
дыкъэкъэгъат
фыкъэкъэгъат
къэкъэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъэкъэгъатэкъэ
укъэкъэгъатэкъэ
къэкъэгъатэкъэ
дыкъэкъэгъатэкъэ
фыкъэкъэгъатэкъэ
къэкъэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыкъакъэ
укъакъэ
къакъэ
дыкъакъэ
фыкъакъэ
къакъэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыкъакъэкъэ
укъакъэкъэ
къакъэкъэ
дыкъакъэкъэ
фыкъакъэкъэ
къакъэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыкъакъэт
укъакъэт
къакъэт
дыкъакъэт
фыкъакъэт
къакъэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыкъакъэтэкъэ
укъакъэтэкъэ
къакъэтэкъэ
дыкъакъэтэкъэ
фыкъакъэтэкъэ
къакъэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэкъэн
укъэкъэн
къэкъэн
дыкъэкъэн
фыкъэкъэн
къэкъэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэкъэнкъэ
укъэкъэнкъэ
къэкъэнкъэ
дыкъэкъэнкъэ
фыкъэкъэнкъэ
къэкъэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэкъэну
укъэкъэну
къэкъэну
дыкъэкъэну
фыкъэкъэну
къэкъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэкъэнукъэ
укъэкъэнукъэ
къэкъэнукъэ
дыкъэкъэнукъэ
фыкъэкъэнукъэ
къэкъэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъакъэмэ
укъакъэмэ
къакъэмэ
дыкъакъэмэ
фыкъакъэмэ
къакъэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыкъакъэмэ
умыкъакъэмэ
мыкъакъэмэ
дымыкъакъэмэ
фымыкъакъэмэ
мыкъакъэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъэкъамэ
укъэкъамэ
къэкъамэ
дыкъэкъамэ
фыкъэкъамэ
къэкъа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыкъэкъамэ
умыкъэкъамэ
мыкъэкъамэ
дымыкъэкъамэ
фымыкъэкъамэ
мыкъэкъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкъэкъэгъамэ
укъэкъэгъамэ
къэкъэгъамэ
дыкъэкъэгъамэ
фыкъэкъэгъамэ
къэкъэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыкъэкъэгъамэ
умыкъэкъэгъамэ
мыкъэкъэгъамэ
дымыкъэкъэгъамэ
фымыкъэкъэгъамэ
мыкъэкъэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэкъэнмэ
укъэкъэнмэ
къэкъэнмэ
дыкъэкъэнмэ
фыкъэкъэнмэ
къэкъэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыкъэкъэнмэ
умыкъэкъэнмэ
мыкъэкъэнмэ
дымыкъэкъэнмэ
фымыкъэкъэнмэ
мыкъэкъэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэкъэнумэ
укъэкъэнумэ
къэкъэнумэ
дыкъэкъэнумэ
фыкъэкъэнумэ
къэкъэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыкъэкъэнумэ
умыкъэкъэнумэ
мыкъэкъэнумэ
дымыкъэкъэнумэ
фымыкъэкъэнумэ
мыкъэкъэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъакъэтэмэ
укъакъэтэмэ
къакъэтэмэ
дыкъакъэтэмэ
фыкъакъэтэмэ
къакъэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыкъакъэтэмэ
умыкъакъэтэмэ
мыкъакъэтэмэ
дымыкъакъэтэмэ
фымыкъакъэтэмэ
мыкъакъэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъэкъатэмэ
укъэкъатэмэ
къэкъатэмэ
дыкъэкъатэмэ
фыкъэкъатэмэ
къэкъа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыкъэкъатэмэ
умыкъэкъатэмэ
мыкъэкъатэмэ
дымыкъэкъатэмэ
фымыкъэкъатэмэ
мыкъэкъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкъэкъэгъатэмэ
укъэкъэгъатэмэ
къэкъэгъатэмэ
дыкъэкъэгъатэмэ
фыкъэкъэгъатэмэ
къэкъэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыкъэкъэгъатэмэ
умыкъэкъэгъатэмэ
мыкъэкъэгъатэмэ
дымыкъэкъэгъатэмэ
фымыкъэкъэгъатэмэ
мыкъэкъэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэкъэнтэмэ
укъэкъэнтэмэ
къэкъэнтэмэ
дыкъэкъэнтэмэ
фыкъэкъэнтэмэ
къэкъэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыкъэкъэнтэмэ
умыкъэкъэнтэмэ
мыкъэкъэнтэмэ
дымыкъэкъэнтэмэ
фымыкъэкъэнтэмэ
мыкъэкъэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэкъэнутэмэ
укъэкъэнутэмэ
къэкъэнутэмэ
дыкъэкъэнутэмэ
фыкъэкъэнутэмэ
къэкъэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыкъэкъэнутэмэ
умыкъэкъэнутэмэ
мыкъэкъэнутэмэ
дымыкъэкъэнутэмэ
фымыкъэкъэнутэмэ
мыкъэкъэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэкъэнт
укъэкъэнт
къэкъэнт
дыкъэкъэнт
фыкъэкъэнт
къэкъэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэкъэнтэкъым
укъэкъэнтэкъым
къэкъэнтэкъым
дыкъэкъэнтэкъым
фыкъэкъэнтэкъым
къэкъэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэкъэнут
укъэкъэнут
къэкъэнут
дыкъэкъэнут
фыкъэкъэнут
къэкъэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэкъэнутэкъым
укъэкъэнутэкъым
къэкъэнутэкъым
дыкъэкъэнутэкъым
фыкъэкъэнутэкъым
къэкъэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъакъэми
укъакъэми
къакъэми
дыкъакъэми
фыкъакъэми
къакъэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыкъакъэми
умыкъакъэми
мыкъакъэми
дымыкъакъэми
фымыкъакъэми
мыкъакъэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъэкъами
укъэкъами
къэкъами
дыкъэкъами
фыкъэкъами
къэкъа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыкъэкъами
умыкъэкъами
мыкъэкъами
дымыкъэкъами
фымыкъэкъами
мыкъэкъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкъэкъэгъами
укъэкъэгъами
къэкъэгъами
дыкъэкъэгъами
фыкъэкъэгъами
къэкъэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыкъэкъэгъами
умыкъэкъэгъами
мыкъэкъэгъами
дымыкъэкъэгъами
фымыкъэкъэгъами
мыкъэкъэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэкъэнми
укъэкъэнми
къэкъэнми
дыкъэкъэнми
фыкъэкъэнми
къэкъэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыкъэкъэнми
умыкъэкъэнми
мыкъэкъэнми
дымыкъэкъэнми
фымыкъэкъэнми
мыкъэкъэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэкъэнуми
укъэкъэнуми
къэкъэнуми
дыкъэкъэнуми
фыкъэкъэнуми
къэкъэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыкъэкъэнуми
умыкъэкъэнуми
мыкъэкъэнуми
дымыкъэкъэнуми
фымыкъэкъэнуми
мыкъэкъэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъакъэтэми
укъакъэтэми
къакъэтэми
дыкъакъэтэми
фыкъакъэтэми
къакъэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыкъакъэтэми
умыкъакъэтэми
мыкъакъэтэми
дымыкъакъэтэми
фымыкъакъэтэми
мыкъакъэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъэкъатэми
укъэкъатэми
къэкъатэми
дыкъэкъатэми
фыкъэкъатэми
къэкъа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыкъэкъатэми
умыкъэкъатэми
мыкъэкъатэми
дымыкъэкъатэми
фымыкъэкъатэми
мыкъэкъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкъэкъэгъатэми
укъэкъэгъатэми
къэкъэгъатэми
дыкъэкъэгъатэми
фыкъэкъэгъатэми
къэкъэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыкъэкъэгъатэми
умыкъэкъэгъатэми
мыкъэкъэгъатэми
дымыкъэкъэгъатэми
фымыкъэкъэгъатэми
мыкъэкъэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэкъэнтэми
укъэкъэнтэми
къэкъэнтэми
дыкъэкъэнтэми
фыкъэкъэнтэми
къэкъэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыкъэкъэнтэми
умыкъэкъэнтэми
мыкъэкъэнтэми
дымыкъэкъэнтэми
фымыкъэкъэнтэми
мыкъэкъэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэкъэнутэми
укъэкъэнутэми
къэкъэнутэми
дыкъэкъэнутэми
фыкъэкъэнутэми
къэкъэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыкъэкъэнутэми
умыкъэкъэнутэми
мыкъэкъэнутэми
дымыкъэкъэнутэми
фымыкъэкъэнутэми
мыкъэкъэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъкъэкъэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкъэкъаи
укъэкъаи
къэкъаи
дыкъэкъаи
фыкъэкъаи
къэкъаи
щымыӀэныгъэ:
сыкъэкъакъыми
укъэкъакъыми
къэкъакъыми
дыкъэкъакъыми
фыкъэкъакъыми
къэкъакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкъэкъащэрэт
укъэкъащэрэт
къэкъащэрэт
дыкъэкъащэрэт
фыкъэкъащэрэт
къэкъащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сымыкъэкъащэрэт
умыкъэкъащэрэт
мыкъэкъащэрэт
дымыкъэкъащэрэт
фымыкъэкъащэрэт
мыкъэкъащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкъэкъагъэнщ
укъэкъагъэнщ
къэкъагъэнщ
дыкъэкъагъэнщ
фыкъэкъагъэнщ
къэкъагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкъэкъагъэнкъым
укъэкъагъэнкъым
къэкъагъэнкъым
дыкъэкъагъэнкъым
фыкъэкъагъэнкъым
къэкъагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкъэкъагъэнт
укъэкъагъэнт
къэкъагъэнт
дыкъэкъагъэнт
фыкъэкъагъэнт
къэкъагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкъэкъагъэнтэкъым
укъэкъагъэнтэкъым
къэкъагъэнтэкъым
дыкъэкъагъэнтэкъым
фыкъэкъагъэнтэкъым
къэкъагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкъэкъагъэн
укъэкъагъэн
къэкъагъэн
дыкъэкъагъэн
фыкъэкъагъэн
къэкъагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкъэкъагъэнкъэ
укъэкъагъэнкъэ
къэкъагъэнкъэ
дыкъэкъагъэнкъэ
фыкъэкъагъэнкъэ
къэкъагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкъэкъагъэнт
укъэкъагъэнт
къэкъагъэнт
дыкъэкъагъэнт
фыкъэкъагъэнт
къэкъагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкъэкъагъэнтэкъэ
укъэкъагъэнтэкъэ
къэкъагъэнтэкъэ
дыкъэкъагъэнтэкъэ
фыкъэкъагъэнтэкъэ
къэкъагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкъэкъагъэнущ
укъэкъагъэнущ
къэкъагъэнущ
дыкъэкъагъэнущ
фыкъэкъагъэнущ
къэкъагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкъэкъагъэнукъым
укъэкъагъэнукъым
къэкъагъэнукъым
дыкъэкъагъэнукъым
фыкъэкъагъэнукъым
къэкъагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкъэкъагъэнут
укъэкъагъэнут
къэкъагъэнут
дыкъэкъагъэнут
фыкъэкъагъэнут
къэкъагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкъэкъагъэнутэкъым
укъэкъагъэнутэкъым
къэкъагъэнутэкъым
дыкъэкъагъэнутэкъым
фыкъэкъагъэнутэкъым
къэкъагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкъэкъагъэну
укъэкъагъэну
къэкъагъэну
дыкъэкъагъэну
фыкъэкъагъэну
къэкъагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкъэкъагъэнукъэ
укъэкъагъэнукъэ
къэкъагъэнукъэ
дыкъэкъагъэнукъэ
фыкъэкъагъэнукъэ
къэкъагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкъэкъагъэнут
укъэкъагъэнут
къэкъагъэнут
дыкъэкъагъэнут
фыкъэкъагъэнут
къэкъагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкъэкъагъэнутэкъэ
укъэкъагъэнутэкъэ
къэкъагъэнутэкъэ
дыкъэкъагъэнутэкъэ
фыкъэкъагъэнутэкъэ
къэкъагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыкъакъэ
укъакъэ
къакъэ
дыкъакъэ
фыкъакъэ
къакъэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сымыкъакъэ
умыкъакъэ
мыкъакъэ
дымыкъакъэ
фымыкъакъэ
мыкъакъэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкъэкъа
укъэкъа
къэкъа
дыкъэкъа
фыкъэкъа
къэкъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыкъэкъа
умыкъэкъа
мыкъэкъа
дымыкъэкъа
фымыкъэкъа
мыкъэкъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкъэкъэгъа
укъэкъэгъа
къэкъэгъа
дыкъэкъэгъа
фыкъэкъэгъа
къэкъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыкъэкъэгъа
умыкъэкъэгъа
мыкъэкъэгъа
дымыкъэкъэгъа
фымыкъэкъэгъа
мыкъэкъэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыкъэкъэн
укъэкъэн
къэкъэн
дыкъэкъэн
фыкъэкъэн
къэкъэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сымыкъэкъэн
умыкъэкъэн
мыкъэкъэн
дымыкъэкъэн
фымыкъэкъэн
мыкъэкъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыкъэкъэну
укъэкъэну
къэкъэну
дыкъэкъэну
фыкъэкъэну
къэкъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сымыкъэкъэну
умыкъэкъэну
мыкъэкъэну
дымыкъэкъэну
фымыкъэкъэну
мыкъэкъэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыкъакъэ
узэрыкъакъэ
зэрыкъакъэ
дызэрыкъакъэ
фызэрыкъакъэ
зэрыкъакъэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыкъакъэ
узэрымыкъакъэ
зэрымыкъакъэ
дызэрымыкъакъэ
фызэрымыкъакъэ
мызэрыкъакъэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыкъэкъа
узэрыкъэкъа
зэрыкъэкъа
дызэрыкъэкъа
фызэрыкъэкъа
зэрыкъэкъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыкъэкъа
узэрымыкъэкъа
зэрымыкъэкъа
дызэрымыкъэкъа
фызэрымыкъэкъа
зэрымыкъэкъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыкъэкъэгъа
узэрыкъэкъэгъа
зэрыкъэкъэгъа
дызэрыкъэкъэгъа
фызэрыкъэкъэгъа
зэрыкъэкъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыкъэкъэгъа
узэрымыкъэкъэгъа
зэрымыкъэкъэгъа
дызэрымыкъэкъэгъа
фызэрымыкъэкъэгъа
зэрымыкъэкъэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыкъэкъэн
узэрыкъэкъэн
зэрыкъэкъэн
дызэрыкъэкъэн
фызэрыкъэкъэн
зэрыкъэкъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыкъэкъэн
узэрымыкъэкъэн
зэрымыкъэкъэн
дызэрымыкъэкъэн
фызэрымыкъэкъэн
зэрымыкъэкъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыкъэкъэну
узэрыкъэкъэну
зэрыкъэкъэну
дызэрыкъэкъэну
фызэрыкъэкъэну
зэрыкъэкъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыкъэкъэну
узэрымыкъэкъэну
зэрымыкъэкъэну
дызэрымыкъэкъэну
фызэрымыкъэкъэну
зэрымыкъэкъэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкъакъэ
ущыкъакъэ
щыкъакъэ
дыщыкъакъэ
фыщыкъакъэ
щыкъакъэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыкъакъэ
ущымыкъакъэ
щымыкъакъэ
дыщымыкъакъэ
фыщымыкъакъэ
щымыкъакъэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкъэкъа
ущыкъэкъа
щыкъэкъа
дыщыкъэкъа
фыщыкъэкъа
щыкъэкъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыкъэкъа
ущымыкъэкъа
щымыкъэкъа
дыщымыкъэкъа
фыщымыкъэкъа
щымыкъэкъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкъэкъэгъа
ущыкъэкъэгъа
щыкъэкъэгъа
дыщыкъэкъэгъа
фыщыкъэкъэгъа
щыкъэкъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыкъэкъэгъа
ущымыкъэкъэгъа
щымыкъэкъэгъа
дыщымыкъэкъэгъа
фыщымыкъэкъэгъа
щымыкъэкъэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкъэкъэн
ущыкъэкъэн
щыкъэкъэн
дыщыкъэкъэн
фыщыкъэкъэн
щыкъэкъэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыкъэкъэн
ущымыкъэкъэн
щымыкъэкъэн
дыщымыкъэкъэн
фыщымыкъэкъэн
щымыкъэкъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкъэкъэну
ущыкъэкъэну
щыкъэкъэну
дыщыкъэкъэну
фыщыкъэкъэну
щыкъэкъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыкъэкъэну
ущымыкъэкъэну
щымыкъэкъэну
дыщымыкъэкъэну
фыщымыкъэкъэну
щымыкъэкъэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздэкъакъэ
уздэкъакъэ
здэкъакъэ
дыздэкъакъэ
фыздэкъакъэ
здэкъакъэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыкъакъэ
уздэмыкъакъэ
здэмыкъакъэ
дыздэмыкъакъэ
фыздэмыкъакъэ
здэмыкъакъэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздэкъэкъа
уздэкъэкъа
здэкъэкъа
дыздэкъэкъа
фыздэкъэкъа
здэкъэкъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыкъэкъа
уздэмыкъэкъа
здэмыкъэкъа
дыздэмыкъэкъа
фыздэмыкъэкъа
здэмыкъэкъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздэкъэкъэгъа
уздэкъэкъэгъа
здэкъэкъэгъа
дыздэкъэкъэгъа
фыздэкъэкъэгъа
здэкъэкъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыкъэкъэгъа
уздэмыкъэкъэгъа
здэмыкъэкъэгъа
дыздэмыкъэкъэгъа
фыздэмыкъэкъэгъа
здэмыкъэкъэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздэкъэкъэн
уздэкъэкъэн
здэкъэкъэн
дыздэкъэкъэн
фыздэкъэкъэн
здэкъэкъэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыкъэкъэн
уздэмыкъэкъэн
здэмыкъэкъэн
дыздэмыкъэкъэн
фыздэмыкъэкъэн
здэмыкъэкъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздэкъэкъэну
уздэкъэкъэну
здэкъэкъэну
дыздэкъэкъэну
фыздэкъэкъэну
здэкъэкъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыкъэкъэну
уздэмыкъэкъэну
здэмыкъэкъэну
дыздэмыкъэкъэну
фыздэмыкъэкъэну
здэмыкъэкъэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэкъакъэ
ущӀэкъакъэ
щӀэкъакъэ
дыщӀэкъакъэ
фыщӀэкъакъэ
щӀэкъакъэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыкъакъэ
ущӀэмыкъакъэ
щӀэмыкъакъэ
дыщӀэмыкъакъэ
фыщӀэмыкъакъэ
щӀэмыкъакъэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэкъэкъа
ущӀэкъэкъа
щӀэкъэкъа
дыщӀэкъэкъа
фыщӀэкъэкъа
щӀэкъэкъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыкъэкъа
ущӀэмыкъэкъа
щӀэмыкъэкъа
дыщӀэмыкъэкъа
фыщӀэмыкъэкъа
щӀэмыкъэкъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэкъэкъэгъа
ущӀэкъэкъэгъа
щӀэкъэкъэгъа
дыщӀэкъэкъэгъа
фыщӀэкъэкъэгъа
щӀэкъэкъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыкъэкъэгъа
ущӀэмыкъэкъэгъа
щӀэмыкъэкъэгъа
дыщӀэмыкъэкъэгъа
фыщӀэмыкъэкъэгъа
щӀэмыкъэкъэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэкъэкъэн
ущӀэкъэкъэн
щӀэкъэкъэн
дыщӀэкъэкъэн
фыщӀэкъэкъэн
щӀэкъэкъэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыкъэкъэн
ущӀэмыкъэкъэн
щӀэмыкъэкъэн
дыщӀэмыкъэкъэн
фыщӀэмыкъэкъэн
щӀэмыкъэкъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэкъэкъэну
ущӀэкъэкъэну
щӀэкъэкъэну
дыщӀэкъэкъэну
фыщӀэкъэкъэну
щӀэкъэкъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыкъэкъэну
ущӀэмыкъэкъэну
щӀэмыкъэкъэну
дыщӀэмыкъэкъэну
фыщӀэмыкъэкъэну
щӀэмыкъэкъэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыкъакъэу
укъакъэу
къакъэу
дыкъакъэу
фыкъакъэу
къакъэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сымыкъакъэу
умыкъакъэу
мыкъакъэу
дымыкъакъэу
фымыкъакъэу
мыкъакъэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкъэкъауэ
укъэкъауэ
къэкъауэ
дыкъэкъауэ
фыкъэкъауэ
къэкъауэ / къэкъа(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыкъэкъауэ
умыкъэкъауэ
мыкъэкъауэ
дымыкъэкъауэ
фымыкъэкъауэ
мыкъэкъауэ(хэ) / мыкъэкъа(хэ)у
-урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сыкъакъэурэ
укъакъэурэ
къакъэурэ
дыкъакъэурэ
фыкъакъэурэ
къакъэ(хэ)урэ
-урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сымыкъакъэурэ
умыкъакъэурэ
мыкъакъэурэ
дымыкъакъэурэ
фымыкъакъэурэ
мыкъакъэ(хэ)урэ
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[къакъ]э
[къакъ]эр
--
[къакъ]эхэр
Эргативнэ:
[къакъ]э
[къакъ]эм
--
[къакъ]эхэм
Послеложнэ:
[къакъ]экӀэ
[къакъ]эмкӀэ
[къакъ]эхэкӀэ
[къакъ]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[къакъ]эуэ
[къакъ]эрауэ
[къакъ]эхэу
[къакъ]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[къэкъ]а
[къэкъ]ар
--
[къэкъ]ахэр
Эргативнэ:
[къэкъ]а
[къэкъ]ам
--
[къэкъ]ахэм
Послеложнэ:
[къэкъ]акӀэ
[къэкъ]амкӀэ
[къэкъ]ахэкӀэ
[къэкъ]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[къэкъ]ауэ
[къэкъ]арауэ
[къэкъ]ахэу
[къэкъ]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[къэкъ]эн
[къэкъ]эныр
--
[къэкъ]энхэр
Эргативнэ:
[къэкъ]эн
[къэкъ]эным
--
[къэкъ]энхэм
Послеложнэ:
[къэкъ]энкӀэ
[къэкъ]энымкӀэ
[къэкъ]энхэкӀэ
[къэкъ]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[къэкъ]эну
[къэкъ]энырауэ
[къэкъ]энхэу
[къэкъ]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[къэкъ]эну
[къэкъ]энур
--
[къэкъ]энухэр
Эргативнэ:
[къэкъ]эну
[къэкъ]энум
--
[къэкъ]энухэм
Послеложнэ:
[къэкъ]энукӀэ
[къэкъ]энумкӀэ
[къэкъ]энухэкӀэ
[къэкъ]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[къэкъ]энууэ
[къэкъ]энурауэ
[къэкъ]энухэу
[къэкъ]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
КӀий макъ гъэӀун (джэдым щхьэкӀэ жаӀэ). ЩАПХЪЭХЭР
ЗыщӀыпӀэ щокъакъэ, нэгъуэщӀ щӀыпӀэ щокӀэцӀ. Псалъэжьхэр ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
къэкъэн: cluck or cackle (about a hen) УРЫСЫБЗЭ
къэкъэн: кудахтать (о курице) БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.