Wt/kbd/къару

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

IPA [qʹɐ'ru:]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

[къару]

СКЛОНЕНЭ

	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	къару	къарур	--	къарухэр
Эргативнэ:	къару	къарум	--	къарухэм
Послеложнэ:	къарукӀэ	къарумкӀэ	къарухэкӀэ	къарухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	къарууэ	къарурауэ	къарухэу	къарухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

Лъэщагъ, бланагъэ.
Дзэ, зауэным хуэгъэса цӀыху гупышхуэ.

ЩАПХЪЭХЭР

Тырку сулътӀан Исхьэкъ къаруушхуэ и гъусэу Щам щӀыналъэм техьащ. Нэгумэ Шорэ

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

Къару ин зыхэлъ цӀыху.
къаруушхуэ

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ

къару: 1. strength, power, force (physical) 2. forces, army
Къару ин зыхэлъ цӀыху: a man of great strength
къаруушхуэ: great strength

УРЫСЫБЗЭ

къару: 1. сила, мощь (физическая) 2. войско
Къару ин зыхэлъ цӀыху: человек большой силы.
къаруушхуэ: большая сила

псалъафэ зэпыщӀахэр

[И] къару дэхуэн

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: put up with or endure sth
     Урысыбзэ: стерпеть что-л.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

[И] къару емыблэжын

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: not spare oneself, spare no effort
     Урысыбзэ: не жалеть своих сил.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

Къару ехьэлӀэн

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: put your might into sth; apply your strength to sth
     Урысыбзэ: приложить силы к чему-л.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

[Зи] къару изыгъуэ

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: young, full of energy
     Урысыбзэ: молодой, полный сил.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

[Зи] къару илъыгъуэ

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: young, full of energy
     Урысыбзэ: молодой, полный сил.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

[И] къару илъын

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: be in force, be valid
     Урысыбзэ: быть в силе.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

[И] къару хунэсын

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: can, be able to do sth
     Урысыбзэ: быть в состоянии, мочь что-л. сделать.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:
     И къару хунэсмэ, а щӀалэм и ныбжьэгъум щхьэкӀэ имыщӀэн щыӀэтэкъым.  ӀуэрыӀуатэ, фольклор

Къаруи-псэруи къыхуэмынэн

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: reach the point of exhaustion
     Урысыбзэ: дойти до изнеможения.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

[И] къарум кӀэричын

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: begin to weaken, your strength is waning
     Урысыбзэ: начать терять силу, слабеть.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

Къарум къихь къэмыгъанэу

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: with all your might, with all your strength
     Урысыбзэ: изо всех сил.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

[И] къарум къищтэн

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: master something, cope with sth, handle sth
     Урысыбзэ: справиться с чём-л., осилить что-л.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

[И] къарум къызэрихькӀэ

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: with all your might, with all your strength
     Урысыбзэ: изо всех сил.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

[И] къарур зэрыубыдын

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: grow strong, mature
     Урысыбзэ: окрепнуть, возмужать.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

Къарур ухын

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: grow weak, become exhausted
     Урысыбзэ: обессилеть, изнемочь.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

Къарур щӀэкӀын

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: grow weaker, one’s strength is waning
     Урысыбзэ: обессилеть.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:
     Председателым и къарур щӀэкӀауэ уанэгум ист.  Ӏуащхьэмахуэ, журнал (художественный)

Къарур щӀэткӀукӀын

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ:
     Урысыбзэ: grow weaker, one’s strength is waning
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

Къарур щӀэхын

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: grow weaker, one’s strength is waning
     Урысыбзэ: обессилеть.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:
     Абы и къарур узым щӀех, лъы къиубжьытхыу щӀедзэ.  Ӏуащхьэмахуэ, журнал (художественный)

Къару илъыгъуэ

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: time of flourishing
     Урысыбзэ: пора расцвета сил.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

БИБЛИОГРАФИЕ

Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.

Wt/kbd/къару

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ПЛЪЫФЭЦӀЭ

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

IPA [qʹɐ'ru:]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

[къару]

СКЛОНЕНЭ

	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	къару	къарур	--	къарухэр
Эргативнэ:	къару	къарум	--	къарухэм
Послеложнэ:	къарукӀэ	къарумкӀэ	къарухэкӀэ	къарухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	къарууэ	къарурауэ	къарухэу	къарухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

КъарууфӀ, къарууфӀэ, къаруушхуэ зыхэлъ.

ЩАПХЪЭХЭР

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ

къару: strong, powerful, having great physical strength or power

УРЫСЫБЗЭ

къару: обладающий большой физической силой, мощью

БИБЛИОГРАФИЕ

Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.