Wt/kbd/къабзэ

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ПЛЪЫФЭЦӀЭ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

• IPA ['qʹɑ:bzɐ]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

• [къабз] + -э

СКЛОНЕНЭ

	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	къабзэ	къабзэр	--	къабзэхэр
Эргативнэ:	къабзэ	къабзэм	--	къабзэхэм
Послеложнэ:	къабзэкӀэ	къабзэмкӀэ	къабзэхэкӀэ	къабзэхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	къабзэу	къабзэрауэ	къабзэхэу	къабзэхэрауэ

МЫХЬЭНЭ

1. ФӀей зыкӀэрымылъ, зыбгъэдэмылъ, фӀеиншэ.
2. Дахэ, зэкӀэлъыкӀуэ, бжьыфӀэ.
3. ФӀы, нэгъэса, дагъуэ зимыӀэ.
4. Щымыщ зыхэмылъ.

ЩАПХЪЭХЭР

• Ӏэминат и Ӏэ къабзэхэр аргуэру илъэщӀащ хьыданкӀэ. Къущхьэ СулътӀан
• Гуэдз жылэ къабзэ яшэну щӀалитӀ зы гум ису къакӀуэрт. Теунэ Хьэчим

Зэреджэ тхылъхэм къраха щапхъэхэр

Адыгэбзэ, Гугъуэт Л. Т., Зэхъуэхъу Л. Хь,	«Эльбрус» тхылъ тедзапӀэ, Налшык, 1984	нап. 95
адыгэбзэ	урысыбзэ/русский	инджылыбзэ/English
Псыр къабзэу зехьэн хуейщ.	Надо держать воду чистой.	Water should be kept clean.

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

• Шы-уанэ зэтелъ къабзэ.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ

• къабзэ: 1. clean, pure 2. beautiful 3. good, immaculate, irreproachable (about sth) 4. pure, without admixtures
• Шы-уанэ зэтелъ къабзэ: a good saddle horse

УРЫСЫБЗЭ

• къабзэ: 1. чистый 2. красивый 3. хороший, безупречный (о чём-л.) 4. чистый, без примесей
• Шы-уанэ зэтелъ къабзэ: хорошая верховая лошадь.

псалъафэ зэпыщӀахэр

Бзэ къабзэ

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: 1. eloquent 2. faultless, clean – about language, speech
     Урысыбзэ: 1. красноречивый 2. чистый – о языке, речи
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

Гу къабзэ

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: frank, honest
     Урысыбзэ: чистосердечный, честный
  Псалъэ зэпхахэр:
     II.
  Щапхъэхэр:

Фейдэ къабзэ

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: net revenue
     Урысыбзэ: чистый доход
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

БИБЛИОГРАФИЕ

• Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
• БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
• БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
• Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
• Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
• Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
• Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
• Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
• Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.