АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
-
кхъуэн
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [qʹχʷɐn]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- [кхъу] + -э + -н
СКЛОНЕНЭ
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
---|---|---|---|---|
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | кхъуэн | кхъуэныр | -- | кхъуэнхэр |
Эргативнэ: | кхъуэн | кхъуэным | -- | кхъуэнхэм |
Послеложнэ: | кхъуэнкӀэ | кхъуэнымкӀэ | кхъуэнхэкӀэ | кхъуэнхэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | кхъуэну | кхъуэнырауэ | кхъуэнхэу | кхъуэнхэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- ЩӀэжьей къэзыт кхъуэ; кхъуэбз.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
- Кхъуэныр гъэшхэн.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- кхъуэн: sow, mother pig
- Кхъуэныр гъэшхэн: feed a sow
УРЫСЫБЗЭ
- кхъуэн: свиноматка
- Кхъуэныр гъэшхэн: кормить свиноматку
псалъафэ зэпыщӀахэр
Кхъуэн и кхъуэц
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: a mixed up mess, confusion, lack of order in sth. Урысыбзэ: неразбериха, путаница, отсутствие порядка в чём-л. Кхъуэн и кхъуэцу зэхэзэрыхьын. make a mess Псалъэ зэпхахэр: Кхъуэн и кхъуэцу зэхэзэрыхьын. создать неразбериху, устроить беспорядок Щапхъэхэр:
БИБЛИОГРАФИЕ
- Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
- БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
- БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
- Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
- Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
- Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
- Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
- Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
- Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.