Wikimedia Incubator

Wt/kbd/исын

< Wt‎ | kbd
Wt > kbd > исын

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

    ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС

    ЭТИМОЛОГИЕ

    КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

    • IPA [jǝ'sǝn]

    ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

    • и- + [с] + -ы + -н

    СПРЯЖЕНЭ

    Глагол лъэмыӏэс "исын"-м и спряженэ

    Template:Wt/kbd/спр-лъэмыӏэс-и-0д-ы

    МЫХЬЭНЭ

    1. МафӀэм и бзийм, и пщтырагъым зыгуэр зэрипхъуэн, фӀамыщӀ, сахуэ ищӀын.
    2. Дыгъэм игъэгъун.
    3. Дыгъэм щӀыфэр трисыкӀын.
    4. ЩӀыӀэр зыгуэрым егуэуэн.

    ЩАПХЪЭХЭР

    ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

    • МафӀэм исын.
    • ПщӀащэхэр дыгъэм исащ.
    • ЩӀалэр дыгъэм исащ.
    • ЩӀыӀэм исын.

    НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

    ИНДЖЫЛЫБЗЭ
    • исын: 1. burn up 2. burn up (about plants) 3. get a sunburn, burn up (about people) 4. freeze, get cold
    • МафӀэм исын: burn up in fire
    • ПщӀащэхэр дыгъэм исащ: the leaves burnt up in the sun.
    • ЩӀалэр дыгъэм исащ: the young man got sunburnt.
    • ЩӀыӀэм исын: freeze from cold.
    УРЫСЫБЗЭ
    • исын: 1. сгореть 2. сгореть от палящего солнца (о растительности) 3. обгореть, сгореть на солнце (о человеке) 4. замёрзнуть, озябнуть
    • МафӀэм исын: сгореть в огне.
    • ПщӀащэхэр дыгъэм исащ: листья сгорели на солнце.
    • ЩӀалэр дыгъэм исащ: мальчик сгорел на солнце.
    • ЩӀыӀэм исын: замёрнуть от холода.

    БИБЛИОГРАФИЕ

    • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
    • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
    • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
    • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
    • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
    • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
    • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
    • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
    • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.

    АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

      ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС

      ЭТИМОЛОГИЕ

      КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

      • IPA [jǝ'sǝn]

      ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

      • и- + [с] + -ы + -н

      СПРЯЖЕНЭ

      Глагол лъэмыӏэс "исын"-м и спряженэ


      Инфинитив (масдар)
      щыӀэныгъэ: исын
      щымыӀэныгъэ: имысын
      Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа сэ уэ ар дэ фэ ахэр
      щыӀэныгъэ: сисын уисын исын дисын фисын исын(хэ)
      щымыӀэныгъэ: симысын уимысын имысын димысын фимысын имысын(хэ)
      Унафэ наклоненэ уэ фэ
      щыӀэныгъэ: ис! фис!
      щымыӀэныгъэ: уимыс! фимыс!
      Ре-кӀэ унафэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
      щыӀэныгъэ: срес урес ирес дрес фрес ирес(хэ)
      щымыӀэныгъэ: сремыс уремыс иремыс дремыс фремыс иремыс(хэ)
      ЗэраӀуатэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
      ит зэман – щыӀэныгъэ: сисщ уисщ исщ дисщ фисщ ис(хэ)щ
      ит зэман – щымыӀэныгъэ: сискъым уискъым искъым дискъым фискъым ис(хэ)къым
      блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: сист уист ист дист фист ис(хэ)т
      блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: систэкъым уистэкъым истэкъым дистэкъым фистэкъым ис(хэ)тэкъым
      блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сисащ уисащ исащ дисащ фисащ иса(хэ)щ
      блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сисакъым уисакъым исакъым дисакъым фисакъым иса(хэ)къым
      блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: сисат уисат исат дисат фисат иса(хэ)т
      блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сисатэкъым уисатэкъым исатэкъым дисатэкъым фисатэкъым иса(хэ)тэкъым
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: сисыгъащ уисыгъащ исыгъащ дисыгъащ фисыгъащ исыгъа(хэ)щ
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: сисыгъакъым уисыгъакъым исыгъакъым дисыгъакъым фисыгъакъым исыгъа(хэ)къым
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: сисыгъат уисыгъат исыгъат дисыгъат фисыгъат исыгъа(хэ)т
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: сисыгъатэкъым уисыгъатэкъым исыгъатэкъым дисыгъатэкъым фисыгъатэкъым исыгъа(хэ)тэкъым
      блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: сисщ уисщ исщ дисщ фисщ ис(хэ)щ
      блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: сискъым уискъым искъым дискъым фискъым ис(хэ)къым
      блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: сист уист ист дист фист ис(хэ)т
      блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: систэкъым уистэкъым истэкъым дистэкъым фистэкъым ис(хэ)тэкъым
      къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сисынщ уисынщ исынщ дисынщ фисынщ исын(хэ)щ
      къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сисынкъым уисынкъым исынкъым дисынкъым фисынкъым исын(хэ)къым
      къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сисынущ уисынущ исынущ дисынущ фисЫнущ исэну(хэ)щ
      къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сисынукъым уисынукъым исынукъым дисынукъым фисынукъым исэну(хэ)къым
      ЗэрыупщӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
      ит зэман – щыӀэныгъэ: сис уис ис дис фис ис(хэ)
      ит зэман – щымыӀэныгъэ: сискъэ уискъэ искъэ дискъэ фискъэ ис(хэ)къэ
      блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: сист уист ист дист фист ис(хэ)т
      блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: систэкъэ уистэкъэ истэкъэ дистэкъэ фистэкъэ ис(хэ)тэкъэ
      блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сиса уиса иса диса фиса иса(хэ)
      блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сисакъэ уисакъэ исакъэ дисакъэ фисакъэ иса(хэ)къэ
      блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: сисат уисат исат дисат фисат иса(хэ)т
      блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сисатэкъэ уисатэкъэ исатэкъэ дисатэкъэ фисатэкъэ иса(хэ)тэкъэ
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: сисыгъа уисыгъа исыгъа дисыгъа фисыгъа исыгъа(хэ)
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: сисыгъакъэ уисыгъакъэ исыгъакъэ дисыгъакъэ фисыгъакъэ исыгъа(хэ)къэ
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: сисыгъат уисыгъат исыгъат дисыгъат фисыгъат исыгъа(хэ)т
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сисыгъатэкъэ уисыгъатэкъэ исыгъатэкъэ дисыгъатэкъэ фисыгъатэкъэ исыгъа(хэ)тэкъэ
      блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: сис уис ис дис фис ис(хэ)
      блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: сискъэ уискъэ искъэ дискъэ фискъэ ис(хэ)къэ
      блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: сист уист ист дист фист ис(хэ)т
      блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: систэкъэ уистэкъэ истэкъэ дистэкъэ фистэкъэ ис(хэ)тэкъэ
      къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сисын уисын исын дисын фисын исын(хэ)
      къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сисынкъэ уисынкъэ исынкъэ дисынкъэ фисынкъэ исын(хэ)къэ
      къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сисыну уисыну исыну дисыну фисыну исыну(хэ)
      къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сисынукъэ уисынукъэ исынукъэ дисынукъэ фисынукъэ исыну(хэ)къэ
      условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
      ит зэман – щыӀэныгъэ: сисмэ уисмэ исмэ дисмэ фисмэ ис(хэ)мэ
      ит зэман – щымыӀэныгъэ: симысмэ уимысмэ имысмэ димысмэ фимысмэ имыс(хэ)мэ
      блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сисамэ уисамэ исамэ дисамэ фисамэ иса(хэ)мэ
      блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: симысамэ уимысамэ имысамэ димысамэ фимысамэ имыса(хэ)мэ
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: сисыгъамэ уисыгъамэ исыгъамэ дисыгъамэ фисыгъамэ исыгъа(хэ)мэ
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: симысыгъамэ уимысыгъамэ имысыгъамэ димысыгъамэ фимысыгъамэ имысыгъа(хэ)мэ
      къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сисынмэ уисынмэ исынмэ дисынмэ фисынмэ исын(хэ)мэ
      къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: симысынмэ уимысынмэ имысынмэ димысынмэ фимысынмэ имысын(хэ)мэ
      къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сисынумэ уисынумэ исынумэ дисынумэ фисынумэ исыну(хэ)мэ
      къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: симысынумэ уимысынумэ имысынумэ димысынумэ фимысынумэ имысыну(хэ)мэ
      условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
      ит зэман – щыӀэныгъэ: систэмэ уистэмэ истэмэ дистэмэ фистэмэ ис(хэ)тэмэ
      ит зэман – щымыӀэныгъэ: симыстэмэ уимыстэмэ имыстэмэ димыстэмэ фимыстэмэ имыс(хэ)тэмэ
      блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сисатэмэ уисатэмэ исатэмэ дисатэмэ фисатэмэ иса(хэ)тэмэ
      блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: симысатэмэ уимысатэмэ имысатэмэ димысатэмэ фимысатэмэ имыса(хэ)тэмэ
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: сисыгъатэмэ уисыгъатэмэ исыгъатэмэ дисыгъатэмэ фисыгъатэмэ исыгъа(хэ)тэмэ
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: симысыгъатэмэ уимысыгъатэмэ имысыгъатэмэ димысыгъатэмэ фимысыгъатэмэ имысыгъа(хэ)тэмэ
      къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сисынтэмэ уисынтэмэ исынтэмэ дисынтэмэ фисынтэмэ исын(хэ)тэмэ
      къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: симысынтэмэ уимысынтэмэ имысынтэмэ димысынтэмэ фимысынтэмэ имысын(хэ)тэмэ
      къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сисынутэмэ уисынутэмэ исынутэмэ дисынутэмэ фисынутэмэ исыну(хэ)тэмэ
      къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: симысынутэмэ уимысынутэмэ имысынутэмэ димысынутэмэ фимысынутэмэ имысыну(хэ)тэмэ
      сослагательнэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
      къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сисынт уисынт исынт дисынт фисынт исын(хэ)т
      къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сисынтэкъым уисынтэкъым исынтэкъым дисынтэкъым фисынтэкъым исын(хэ)тэкъым
      къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сисынут уисынут исынут дисынут фисынут исыну(хэ)т
      къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сисынутэкъым уисынутэкъым исынутэкъым дисынутэкъым фисынутэкъым исыну(хэ)тэкъым
      уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
      ит зэман – щыӀэныгъэ: сисми уисми исми дисми фисми ис(хэ)ми
      ит зэман – щымыӀэныгъэ: симысми уимысми имысми димысми фимысми имыс(хэ)ми
      блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сисами уисами исами дисами фисами иса(хэ)ми
      блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: симысами уимысами имысами димысами фимысами имыса(хэ)ми
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сисыгъами уисыгъами исыгъами дисыгъами фисыгъами исыгъа(хэ)ми
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: симысыгъами уимысыгъами имысыгъами димысыгъами фимысыгъами имысыгъа(хэ)ми
      къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сисынми уисынми исынми дисынми фисынми исын(хэ)ми
      къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: симысынми уимысынми имысынми димысынми фимысынми имысын(хэ)ми
      къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сисынуми уисынуми исынуми дисынуми фисынуми исыну(хэ)ми
      къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: симысынуми уимысынуми имысынуми димысынуми фимысынуми имысыну(хэ)ми
      уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
      ит зэман – щыӀэныгъэ: систэми уистэми истэми дистэми фистэми ис(хэ)тэми
      ит зэман – щымыӀэныгъэ: симыстэми уимыстэми имыстэми димыстэми фимыстэми имыс(хэ)тэми
      блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сисатэми уисатэми исатэми дисатэми фисатэми иса(хэ)тэми
      блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: симысатэми уимысатэми имысатэми димысатэми фимысатэми имыса(хэ)тэми
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сисыгъатэми уисыгъатэми исыгъатэми дисыгъатэми фисыгъатэми исыгъа(хэ)тэми
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: симысыгъатэми уимысыгъатэми имысыгъатэми димысыгъатэми фимысыгъатэми имысыгъа(хэ)тэми
      къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сисынтэми уисынтэми исынтэми дисынтэми фисынтэми исын(хэ)тэми
      къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: симысынтэми уимысынтэми имысынтэми димысынтэми фимысынтэми имысын(хэ)тэми
      къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сисынутэми уисынутэми исынутэми дисынутэми фисынутэми исыну(хэ)тэми
      къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: симысынутэми уимысынутэми имысынутэми димысынутэми фимысынутэми имысыну(хэ)тэми
      гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
      щыӀэныгъэ: сисаи уисаи исаи дисаи фисаи исаи
      щымыӀэныгъэ: сисакъыми уисакъыми исакъыми дисакъыми фисакъыми исакъыми
      фӀэфӀыныгъэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
      щыӀэныгъэ: сисащэрэт уисащэрэт исащэрэт дисащэрэт фисащэрэт иса(хэ)щэрэт
      щымыӀэныгъэ: симысащэрэт уимысащэрэт имысащэрэт димысащэрэт фимысащэрэт имыса(хэ)щэрэт
      шэч къытехьэныгъэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
      гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сисагъэнщ уисагъэнщ исагъэнщ дисагъэнщ фисагъэнщ исагъэн(хэ)щ
      гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сисагъэнкъым уисагъэнкъым исагъэнкъым дисагъэнкъым фисагъэнкъым исагъэн(хэ)къым
      гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сисагъэнт уисагъэнт исагъэнт дисагъэнт фисагъэнт исагъэн(хэ)т
      гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сисагъэнтэкъым уисагъэнтэкъым исагъэнтэкъым дисагъэнтэкъым фисагъэнтэкъым исагъэн(хэ)тэкъым
      гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сисагъэн уисагъэн исагъэн дисагъэн фисагъэн исагъэн(хэ)
      гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сисагъэнкъэ уисагъэнкъэ исагъэнкъэ дисагъэнкъэ фисагъэнкъэ исагъэн(хэ)къэ
      гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сисагъэнт уисагъэнт исагъэнт дисагъэнт фисагъэнт исагъэн(хэ)т
      гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сисагъэнтэкъэ уисагъэнтэкъэ исагъэнтэкъэ дисагъэнтэкъэ фисагъэнтэкъэ исагъэн(хэ)тэкъэ
      гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сисагъэнущ уисагъэнущ исагъэнущ дисагъэнущ фисагъэнущ исагъэну(хэ)щ
      гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сисагъэнукъым уисагъэнукъым исагъэнукъым дисагъэнукъым фисагъэнукъым исагъэну(хэ)къым
      гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сисагъэнут уисагъэнут исагъэнут дисагъэнут фисагъэнут исагъэну(хэ)т
      гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сисагъэнутэкъым уисагъэнутэкъым исагъэнутэкъым дисагъэнутэкъым фисагъэнутэкъым исагъэну(хэ)тэкъым
      гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сисагъэну уисагъэну исагъэну дисагъэну фисагъэну исагъэну(хэ)
      гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сисагъэнукъэ уисагъэнукъэ исагъэнукъэ дисагъэнукъэ фисагъэнукъэ исагъэну(хэ)къэ
      гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сисагъэнут уисагъэнут исагъэнут дисагъэнут фисагъэнут исагъэну(хэ)т
      гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сисагъэнутэкъэ уисагъэнутэкъэ исагъэнутэкъэ дисагъэнутэкъэ фисагъэнутэкъэ исагъэну(хэ)тэкъэ
      Зэлэжь (объектнэ) причастие
      ит зэман - щыӀэныгъэ зис
      ит зэман - щымыӀэныгъэ зимыс
      блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зиса
      блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зимыса
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зисыгъа
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зимысыгъа
      къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зисын
      къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зимысын
      къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зисыну
      къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зимысыну
      Зылэжь (субъектнэ) причастие сэ уэ ар дэ фэ ахэр
      ит зэман - щыӀэныгъэ сис уис ис дис фис ис(хэ)
      ит зэман - щымыӀэныгъэ симыс уимыс имыс димыс фимыс имыс(хэ)
      блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сиса уиса иса диса фиса иса(хэ)
      блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ симыса уимыса имыса димыса фимыса имыса(хэ)
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сисыгъа уисыгъа исыгъа дисыгъа фисыгъа исыгъа(хэ)
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ симысыгъа уимысыгъа имысыгъа димысыгъа фимысыгъа имысыгъа(хэ)
      къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сисын уисын исын дисын фисын исын(хэ)
      къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ симысын уимысын имысын димысын фимысын имысын(хэ)
      къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сисыну уисыну исыну дисыну фисыну исыну(хэ)
      къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ симысыну уимысыну имысыну димысыну фимысыну имысыну(хэ)
      Обстоятельственнэ причастиехэр сэ уэ ар дэ фэ ахэр
      Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
      ит зэман - щыӀэныгъэ сызэрис узэрис зэрис дызэрис фызэрис зэрис(хэ)
      ит зэман - щымыӀэныгъэ сызэримыс узэримыс зэримыс дызэримыс фызэримыс зэримыс(хэ)
      блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сызэриса узэриса зэриса дызэриса фызэриса зэриса(хэ)
      блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сызэримыса узэримыса зэримыса дызэримыса фызэримыса зэримыса(хэ)
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сызэрисыгъа узэрисыгъа зэрисыгъа дызэрисыгъа фызэрисыгъа зэрисыгъа(хэ)
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сызэримысыгъа узэримысыгъа зэримысыгъа дызэримысыгъа фызэримысыгъа зэримысыгъа(хэ)
      къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сызэрисын узэрисын зэрисын дызэрисын фызэрисын зэрисын(хэ)
      къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сызэримысын узэримысын зэримысын дызэримысын фызэримысын зэримысын(хэ)
      къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сызэрисыну узэрисыну зэрисыну дызэрисыну фызэрисыну зэрисыну(хэ)
      къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сызэримысыну узэримысыну зэримысыну дызэримысыну фызэримысыну зэримысыну(хэ)
      Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
      ит зэман - щыӀэныгъэ сыщис ущис щис дыщис фыщис щис(хэ)
      ит зэман - щымыӀэныгъэ сыщимыс ущимыс щимыс дыщимыс фыщимыс щимыс(хэ)
      блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщиса ущиса щиса дыщиса фыщиса щиса(хэ)
      блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщимыса ущимыса щимыса дыщимыса фыщимыса щимыса(хэ)
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщисыгъа ущисыгъа щисыгъа дыщисыгъа фыщисыгъа щисыгъа(хэ)
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщимысыгъа ущимысыгъа щимысыгъа дыщимысыгъа фыщимысыгъа щимысыгъа(хэ)
      къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщисын ущисын щисын дыщисын фыщисын щисын(хэ)
      къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщимысын ущимысын щимысын дыщимысын фыщимысын щимысын(хэ)
      къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщисыну ущисыну щисыну дыщисыну фыщисыну щисыну(хэ)
      къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщимысыну ущимысыну щимысыну дыщимысыну фыщимысыну щимысыну(хэ)
      ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
      ит зэман - щыӀэныгъэ сыздис уздис здис дыздис фыздис здис(хэ)
      ит зэман - щымыӀэныгъэ сыздимыс уздимыс здимыс дыздимыс фыздимыс здимыс(хэ)
      блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыздиса уздиса здиса дыздиса фыздиса здиса(хэ)
      блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыздимыса уздимыса здимыса дыздимыса фыздимыса здимыса(хэ)
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыздисыгъа уздисыгъа здисыгъа дыздисыгъа фыздисыгъа здисыгъа(хэ)
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыздимысыгъа уздимысыгъа здимысыгъа дыздимысыгъа фыздимысыгъа здимысыгъа(хэ)
      къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыздисын уздисын здисын дыздисын фыздисын здисын(хэ)
      къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыздимысын уздимысын здимысын дыздимысын фыздимысын здимысын(хэ)
      къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыздисыну уздисыну здисыну дыздисыну фыздисыну здисыну(хэ)
      къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыздимысыну уздимысыну здимысыну дыздимысыну фыздимысыну здимысыну(хэ)
      Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
      ит зэман - щыӀэныгъэ сыщӀис ущӀис щӀис дыщӀис фыщӀис щӀис(хэ)
      ит зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀимыс ущӀимыс щӀимыс дыщӀимыс фыщӀимыс щӀимыс(хэ)
      блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщӀиса ущӀиса щӀиса дыщӀиса фыщӀиса щӀиса(хэ)
      блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀимыса ущӀимыса щӀимыса дыщӀимыса фыщӀимыса щӀимыса(хэ)
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщӀисыгъа ущӀисыгъа щӀисыгъа дыщӀисыгъа фыщӀисыгъа щӀисыгъа(хэ)
      блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀимысыгъа ущӀимысыгъа щӀимысыгъа дыщӀимысыгъа фыщӀимысыгъа щӀимысыгъа(хэ)
      къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщӀисын ущӀисын щӀисын дыщӀисын фыщӀисын щӀисын(хэ)
      къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀимысын ущӀимысын щӀимысын дыщӀимысын фыщӀимысын щӀимысын(хэ)
      къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщӀисыну ущӀисыну щӀисыну дыщӀисыну фыщӀисыну щӀисыну(хэ)
      къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀимысыну ущӀимысыну щӀимысыну дыщӀимысыну фыщӀимысыну щӀимысыну(хэ)
      Деепричастиехэр сэ уэ ар дэ фэ ахэр
      ит зэман - щыӀэныгъэ сису уису ису дису фису ис(хэ)у
      ит зэман - щымыӀэныгъэ симысу уимысу имысу димысу фимысу имыс(хэ)у
      блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сисауэ уисауэ исауэ дисауэ фисауэ исауэ / исахэу
      блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ симысауэ уимысауэ имысауэ димысауэ фимысауэ имысауэ / имысахэу
      урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ сисурэ уисурэ исурэ дисурэ фисурэ ис(хэ)урэ
      урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ симысурэ уимысурэ имысурэ димысурэ фимысурэ имыс(хэ)урэ
      -э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
      Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
      Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
      Именительнэ: [с] [с]ыр -- [с]хэр
      Эргативнэ: [с] [с]ым -- [с]хэм
      Послеложнэ: [с]кӀэ [с]ымкӀэ [с]хэкӀэ [с]хэмкӀэ
      Обстоятельственнэ: [с]у [с]ырауэ [с]хэу [с]хэрауэ
      -а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
      Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
      Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
      Именительнэ: [с]а [с]ар -- [с]ахэр
      Эргативнэ: [с]а [с]ам -- [с]ахэм
      Послеложнэ: [с]акӀэ [с]амкӀэ [с]ахэкӀэ [с]ахэмкӀэ
      Обстоятельственнэ: [с]ауэ [с]арауэ [с]ахэу [с]ахэрауэ
      -ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
      Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
      Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
      Именительнэ: [с]ын [с]ыныр -- [с]ынхэр
      Эргативнэ: [с]ын [с]ыным -- [с]ынхэм
      Послеложнэ: [с]ынкӀэ [с]ынымкӀэ [с]ынхэкӀэ [с]ынхэмкӀэ
      'Обстоятельственнэ: [с]ыну [с]ынырауэ [с]ынхэу [с]ынхэрауэ
      -ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
      Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
      Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
      Именительнэ: [с]ыну [с]ынур -- [с]ынухэр
      Эргативнэ: [с]ыну [с]ынум -- [с]ынухэм
      Послеложнэ: [с]ынукӀэ [с]ынумкӀэ [с]ынухэкӀэ [с]ынухэмкӀэ
      Обстоятельственнэ: [с]ынууэ [с]ынурауэ [с]ынухэу [с]ынухэрауэ

      МЫХЬЭНЭ

      1. Зыгуэрым и кӀуэцӀым, и кум щыӀэн, щыщысын.
      2. ЩӀыпӀэ гуэр зэпымыууэ щыпcэун.

      ЩАПХЪЭХЭР

      Зэреджэ тхылъхэм къраха щапхъэхэр
      Адыгэбзэ, Гугъуэт Л. Т., Зэхъуэхъу Л. Хь, «Эльбрус» тхылъ тедзапӀэ, Налшык, 1984 нап. 85
      адыгэбзэ урысыбзэ/русский инджылыбзэ/English
      Абыхэм къуаргъ шырхэр исщ. В них сидят воронята. There are baby crows (sitting) in them.
      Абгъуэхэм исыр сыт? Кто сидит в гнёздах? What is there (sitting) in the nests?
      Къуаргъыр абгъуэм исщ. Ворона сидит на гнезде. The crow is sitting in the nest.
      нап. 92
      Ар жыг гъуанэм исщ. Она живёт в дупле. It lives in a tree hollow.
      нап. 94
      Ахэр Ӏэжьэм ису джабэм къожэх. Они на санях спускаются со склона. They slide down the hillside (sitting) on their sleds.
      нап. 108
      Нобэ псори ди унэ дисщ. Сегодня мы все сидим дома. Today we are all sitting at home.

      ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

      • Джэдур гъуэлъыпӀэм исщ.
      • Ди хэкум лъэпкъ зэмылӀэужьыгъуэ куэд исщ.

      НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

      ИНДЖЫЛЫБЗЭ
      • исын: 1. sit swh or inside sth 2. live permanently swh
      • Джэдур гъуэлъыпӀэм исщ: the cat is sitting on the bed.
      • Ди хэкум лъэпкъ зэмылӀэужьыгъуэ куэд исщ: many different nations (peoples) live in our homeland.
      УРЫСЫБЗЭ
      • исын: 1. сидеть где-л., внутри чего-л. 2. проживать, жить постоянно где-л.
      • Джэдур гъуэлъыпӀэм исщ: кошка сидит на кровати.
      • Ди хэкум лъэпкъ зэмылӀэужьыгъуэ куэд исщ: на нашей родине постоянно проживает много разных народов.

      БИБЛИОГРАФИЕ

      • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
      • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
      • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
      • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
      • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
      • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
      • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
      • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
      • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.
      Retrieved from "https://incubator.wikimedia.org/w/index.php?title=Wt/kbd/исын&oldid=5306025"