Wikimedia Incubator

Wt/kbd/иплъэн

< Wt‎ | kbd
Wt > kbd > иплъэн

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

    ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС

    ЭТИМОЛОГИЕ

    КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

    • IPA [jǝ'pɬɐn]

    ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

    • и- + [плъ] + -э + -н

    СПРЯЖЕНЭ

    Глагол лъэмыӏэс "иплъэн"-м и спряженэ


    Инфинитив (масдар)
    щыӀэныгъэ: иплъэн
    щымыӀэныгъэ: имыплъэн
    Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    щыӀэныгъэ: сиплъэн уиплъэн иплъэн диплъэн фиплъэн иплъэн(хэ)
    щымыӀэныгъэ: симыплъэн уимыплъэн имыплъэн димыплъэн фимыплъэн имыплъэн(хэ)
    Унафэ наклоненэ уэ фэ
    щыӀэныгъэ: иплъэ! фиплъэ!
    щымыӀэныгъэ: уимыплъэ! фимыплъэ!
    Ре-кӀэ унафэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    щыӀэныгъэ: среплъэ уреплъэ иреплъэ дреплъэ фреплъэ иреплъэ(хэ)
    щымыӀэныгъэ: сремыплъэ уремыплъэ иремыплъэ дремыплъэ фремыплъэ иремыплъэ(хэ)
    ЗэраӀуатэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    ит зэман – щыӀэныгъэ: соплъэ(р) уоплъэ(р) йоплъэ(р) доплъэ(р) фоплъэ(р) йоплъэ(хэ)(р)
    ит зэман – щымыӀэныгъэ: сиплъэркъым уиплъэркъым иплъэркъым диплъэркъым фиплъэркъым иплъэ(хэ)ркъым
    блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: сиплъэрт уиплъэрт иплъэрт диплъэрт фиплъэрт иплъэ(хэ)рт
    блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: сиплъэртэкъым уиплъэртэкъым иплъэртэкъым диплъэртэкъым фиплъэртэкъым иплъэ(хэ)ртэкъым
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сиплъащ уиплъащ иплъащ диплъащ фиплъащ иплъа(хэ)щ
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сиплъакъым уиплъакъым иплъакъым диплъакъым фиплъакъым иплъа(хэ)къым
    блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: сиплъат уиплъат иплъат диплъат фиплъат иплъа(хэ)т
    блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сиплъатэкъым уиплъатэкъым иплъатэкъым диплъатэкъым фиплъатэкъым иплъа(хэ)тэкъым
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: сиплъэгъащ уиплъэгъащ иплъэгъащ диплъэгъащ фиплъэгъащ иплъэгъа(хэ)щ
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: сиплъэгъакъым уиплъэгъакъым иплъэгъакъым диплъэгъакъым фиплъэгъакъым иплъэгъа(хэ)къым
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: сиплъэгъат уиплъэгъат иплъэгъат диплъэгъат фиплъэгъат иплъэгъа(хэ)т
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: сиплъэгъатэкъым уиплъэгъатэкъым иплъэгъатэкъым диплъэгъатэкъым фиплъэгъатэкъым иплъэгъа(хэ)тэкъым
    блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: сиплъэщ уиплъэщ иплъэщ диплъэщ фиплъэщ иплъэ(хэ)щ
    блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: сиплъэкъым уиплъэкъым иплъэкъым диплъэкъым фиплъэкъым иплъэ(хэ)къым
    блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: сиплъэт уиплъэт иплъэт диплъэт фиплъэт иплъэ(хэ)т
    блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: сиплъэтэкъым уиплъэтэкъым иплъэтэкъым диплъэтэкъым фиплъэтэкъым иплъэ(хэ)тэкъым
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сиплъэнщ уиплъэнщ иплъэнщ диплъэнщ фиплъэнщ иплъэн(хэ)щ
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сиплъэнкъым уиплъэнкъым иплъэнкъым диплъэнкъым фиплъэнкъым иплъэн(хэ)къым
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сиплъэну(хэ)щ уиплъэнущ иплъэнущ диплъэнущ фиплъэнущ иплъэну(хэ)щ
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сиплъэнукъым уиплъэнукъым иплъэнукъым диплъэнукъым фиплъэнукъым иплъэну(хэ)къым
    ЗэрыупщӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    ит зэман – щыӀэныгъэ: сиплъэрэ уиплъэрэ иплъэрэ диплъэрэ фиплъэрэ иплъэ(хэ)рэ
    ит зэман – щымыӀэныгъэ: сиплъэркъэ уиплъэркъэ иплъэркъэ диплъэркъэ фиплъэркъэ иплъэ(хэ)ркъэ
    блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: сиплъэрт уиплъэрт иплъэрт диплъэрт фиплъэрт иплъэ(хэ)рт
    блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: сиплъэртэкъэ уиплъэртэкъэ иплъэртэкъэ диплъэртэкъэ фиплъэртэкъэ иплъэ(хэ)ртэкъэ
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сиплъа уиплъа иплъа диплъа фиплъа иплъа(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сиплъакъэ уиплъакъэ иплъакъэ диплъакъэ фиплъакъэ иплъа(хэ)къэ
    блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: сиплъат уиплъат иплъат диплъат фиплъат иплъа(хэ)т
    блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сиплъатэкъэ уиплъатэкъэ иплъатэкъэ диплъатэкъэ фиплъатэкъэ иплъа(хэ)тэкъэ
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: сиплъэгъа уиплъэгъа иплъэгъа диплъэгъа фиплъэгъа иплъэгъа(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: сиплъэгъакъэ уиплъэгъакъэ иплъэгъакъэ диплъэгъакъэ фиплъэгъакъэ иплъэгъа(хэ)къэ
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: сиплъэгъат уиплъэгъат иплъэгъат диплъэгъат фиплъэгъат иплъэгъа(хэ)т
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сиплъэгъатэкъэ уиплъэгъатэкъэ иплъэгъатэкъэ диплъэгъатэкъэ фиплъэгъатэкъэ иплъэгъа(хэ)тэкъэ
    блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: сиплъэ уиплъэ иплъэ диплъэ фиплъэ иплъэ(хэ)
    блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: сиплъэкъэ уиплъэкъэ иплъэкъэ диплъэкъэ фиплъэкъэ иплъэ(хэ)къэ
    блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: сиплъэт уиплъэт иплъэт диплъэт фиплъэт иплъэ(хэ)т
    блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: сиплъэтэкъэ уиплъэтэкъэ иплъэтэкъэ диплъэтэкъэ фиплъэтэкъэ иплъэ(хэ)тэкъэ
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сиплъэн уиплъэн иплъэн диплъэн фиплъэн иплъэн(хэ)
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сиплъэнкъэ уиплъэнкъэ иплъэнкъэ диплъэнкъэ фиплъэнкъэ иплъэн(хэ)къэ
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сиплъэну уиплъэну иплъэну диплъэну фиплъэну иплъэну(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сиплъэнукъэ уиплъэнукъэ иплъэнукъэ диплъэнукъэ фиплъэнукъэ иплъэну(хэ)къэ
    условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    ит зэман – щыӀэныгъэ: сиплъэмэ уиплъэмэ иплъэмэ диплъэмэ фиплъэмэ иплъэ(хэ)мэ
    ит зэман – щымыӀэныгъэ: симыплъэмэ уимыплъэмэ имыплъэмэ димыплъэмэ фимыплъэмэ имыплъэ(хэ)мэ
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сиплъамэ уиплъамэ иплъамэ диплъамэ фиплъамэ иплъа(хэ)мэ
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: симыплъамэ уимыплъамэ имыплъамэ димыплъамэ фимыплъамэ имыплъа(хэ)мэ
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сиплъэгъамэ уиплъэгъамэ иплъэгъамэ диплъэгъамэ фиплъэгъамэ иплъэгъа(хэ)мэ
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: симыплъэгъамэ уимыплъэгъамэ имыплъэгъамэ димыплъэгъамэ фимыплъэгъамэ имыплъэгъа(хэ)мэ
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сиплъэнмэ уиплъэнмэ иплъэнмэ диплъэнмэ фиплъэнмэ иплъэн(хэ)мэ
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: симыплъэнмэ уимыплъэнмэ имыплъэнмэ димыплъэнмэ фимыплъэнмэ имыплъэн(хэ)мэ
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сиплъэнумэ уиплъэнумэ иплъэнумэ диплъэнумэ фиплъэнумэ иплъэну(хэ)мэ
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: симыплъэнумэ уимыплъэнумэ имыплъэнумэ димыплъэнумэ фимыплъэнумэ имыплъэну(хэ)мэ
    условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    ит зэман – щыӀэныгъэ: сиплъэтэмэ уиплъэтэмэ иплъэтэмэ диплъэтэмэ фиплъэтэмэ иплъэ(хэ)тэмэ
    ит зэман – щымыӀэныгъэ: симыплъэтэмэ уимыплъэтэмэ имыплъэтэмэ димыплъэтэмэ фимыплъэтэмэ имыплъэ(хэ)тэмэ
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сиплъатэмэ уиплъатэмэ иплъатэмэ диплъатэмэ фиплъатэмэ иплъа(хэ)тэмэ
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: симыплъатэмэ уимыплъатэмэ имыплъатэмэ димыплъатэмэ фимыплъатэмэ имыплъа(хэ)тэмэ
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сиплъэгъатэмэ уиплъэгъатэмэ иплъэгъатэмэ диплъэгъатэмэ фиплъэгъатэмэ иплъэгъа(хэ)тэмэ
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: симыплъэгъатэмэ уимыплъэгъатэмэ имыплъэгъатэмэ димыплъэгъатэмэ фимыплъэгъатэмэ имыплъэгъа(хэ)тэмэ
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сиплъэнтэмэ уиплъэнтэмэ иплъэнтэмэ диплъэнтэмэ фиплъэнтэмэ иплъэн(хэ)тэмэ
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: симыплъэнтэмэ уимыплъэнтэмэ имыплъэнтэмэ димыплъэнтэмэ фимыплъэнтэмэ имыплъэн(хэ)тэмэ
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сиплъэнутэмэ уиплъэнутэмэ иплъэнутэмэ диплъэнутэмэ фиплъэнутэмэ иплъэну(хэ)тэмэ
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: симыплъэнутэмэ уимыплъэнутэмэ имыплъэнутэмэ димыплъэнутэмэ фимыплъэнутэмэ имыплъэну(хэ)тэмэ
    сослагательнэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сиплъэнт уиплъэнт иплъэнт диплъэнт фиплъэнт иплъэн(хэ)т
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сиплъэнтэкъым уиплъэнтэкъым иплъэнтэкъым диплъэнтэкъым фиплъэнтэкъым иплъэн(хэ)тэкъым
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сиплъэнут уиплъэнут иплъэнут диплъэнут фиплъэнут иплъэну(хэ)т
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сиплъэнутэкъым уиплъэнутэкъым иплъэнутэкъым диплъэнутэкъым фиплъэнутэкъым иплъэну(хэ)тэкъым
    уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    ит зэман – щыӀэныгъэ: сиплъэми уиплъэми иплъэми диплъэми фиплъэми иплъэ(хэ)ми
    ит зэман – щымыӀэныгъэ: симыплъэми уимыплъэми имыплъэми димыплъэми фимыплъэми имыплъэ(хэ)ми
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сиплъами уиплъами иплъами диплъами фиплъами иплъа(хэ)ми
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: симыплъами уимыплъами имыплъами димыплъами фимыплъами имыплъа(хэ)ми
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сиплъэгъами уиплъэгъами иплъэгъами диплъэгъами фиплъэгъами иплъэгъа(хэ)ми
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: симыплъэгъами уимыплъэгъами имыплъэгъами димыплъэгъами фимыплъэгъами имыплъэгъа(хэ)ми
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сиплъэнми уиплъэнми иплъэнми диплъэнми фиплъэнми иплъэн(хэ)ми
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: симыплъэнми уимыплъэнми имыплъэнми димыплъэнми фимыплъэнми имыплъэн(хэ)ми
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сиплъэнуми уиплъэнуми иплъэнуми диплъэнуми фиплъэнуми иплъэну(хэ)ми
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: симыплъэнуми уимыплъэнуми имыплъэнуми димыплъэнуми фимыплъэнуми имыплъэну(хэ)ми
    уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    ит зэман – щыӀэныгъэ: сиплъэтэми уиплъэтэми иплъэтэми диплъэтэми фиплъэтэми иплъэ(хэ)тэми
    ит зэман – щымыӀэныгъэ: симыплъэтэми уимыплъэтэми имыплъэтэми димыплъэтэми фимыплъэтэми имыплъэ(хэ)тэми
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сиплъатэми уиплъатэми иплъатэми диплъатэми фиплъатэми иплъа(хэ)тэми
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: симыплъатэми уимыплъатэми имыплъатэми димыплъатэми фимыплъатэми имыплъа(хэ)тэми
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сиплъэгъатэми уиплъэгъатэми иплъэгъатэми диплъэгъатэми фиплъэгъатэми иплъэгъа(хэ)тэми
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: симыплъэгъатэми уимыплъэгъатэми имыплъэгъатэми димыплъэгъатэми фимыплъэгъа(хэ)тэми имыплъэгъатэми
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сиплъэнтэми уиплъэнтэми иплъэнтэми диплъэнтэми фиплъэнтэми иплъэн(хэ)тэми
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: симыплъэнтэми уимыплъэнтэми имыплъэнтэми димыплъэнтэми фимыплъэнтэми имыплъэн(хэ)тэми
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сиплъэнутэми уиплъэнутэми иплъэнутэми диплъэнутэми фиплъэнутэми иплъэну(хэ)тэми
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: симыплъэнутэми уимыплъэнутэми имыплъэнутэми димыплъэнутэми фимыплъэнутэми имыплъэну(хэ)тэми
    гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    щыӀэныгъэ: сиплъаи уиплъаи иплъаи диплъаи фиплъаи иплъаи
    щымыӀэныгъэ: сиплъакъыми уиплъакъыми иплъакъыми диплъакъыми фиплъакъыми иплъакъыми
    фӀэфӀыныгъэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    щыӀэныгъэ: сиплъащэрэт уиплъащэрэт иплъащэрэт диплъащэрэт фиплъащэрэт иплъа(хэ)щэрэт
    щымыӀэныгъэ: симыплъащэрэт уимыплъащэрэт имыплъащэрэт димыплъащэрэт фимыплъащэрэт имыплъа(хэ)щэрэт
    шэч къытехьэныгъэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сиплъагъэнщ уиплъагъэнщ иплъагъэнщ диплъагъэнщ фиплъагъэнщ иплъагъэн(хэ)щ
    гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сиплъагъэнкъым уиплъагъэнкъым иплъагъэнкъым диплъагъэнкъым фиплъагъэнкъым иплъагъэн(хэ)къым
    гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сиплъагъэнт уиплъагъэнт иплъагъэнт диплъагъэнт фиплъагъэнт иплъагъэн(хэ)т
    гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сиплъагъэнтэкъым уиплъагъэнтэкъым иплъагъэнтэкъым диплъагъэнтэкъым фиплъагъэнтэкъым иплъагъэн(хэ)тэкъым
    гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сиплъагъэн уиплъагъэн иплъагъэн диплъагъэн фиплъагъэн иплъагъэн(хэ)
    гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сиплъагъэнкъэ уиплъагъэнкъэ иплъагъэнкъэ диплъагъэнкъэ фиплъагъэнкъэ иплъагъэн(хэ)къэ
    гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сиплъагъэнт уиплъагъэнт иплъагъэнт диплъагъэнт фиплъагъэнт иплъагъэн(хэ)т
    гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сиплъагъэнтэкъэ уиплъагъэнтэкъэ иплъагъэнтэкъэ диплъагъэнтэкъэ фиплъагъэнтэкъэ иплъагъэн(хэ)тэкъэ
    гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сиплъагъэнущ уиплъагъэнущ иплъагъэнущ диплъагъэнущ фиплъагъэнущ иплъагъэну(хэ)щ
    гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сиплъагъэнукъым уиплъагъэнукъым иплъагъэнукъым диплъагъэнукъым фиплъагъэнукъым иплъагъэну(хэ)къым
    гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сиплъагъэнут уиплъагъэнут иплъагъэнут диплъагъэнут фиплъагъэнут иплъагъэну(хэ)т
    гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сиплъагъэнутэкъым уиплъагъэнутэкъым иплъагъэнутэкъым диплъагъэнутэкъым фиплъагъэнутэкъым иплъагъэну(хэ)тэкъым
    гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сиплъагъэну уиплъагъэну иплъагъэну диплъагъэну фиплъагъэну иплъагъэну(хэ)
    гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сиплъагъэнукъэ уиплъагъэнукъэ иплъагъэнукъэ диплъагъэнукъэ фиплъагъэнукъэ иплъагъэну(хэ)къэ
    гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сиплъагъэнут уиплъагъэнут иплъагъэнут диплъагъэнут фиплъагъэнут иплъагъэну(хэ)т
    гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сиплъагъэнутэкъэ уиплъагъэнутэкъэ иплъагъэнутэкъэ диплъагъэнутэкъэ фиплъагъэнутэкъэ иплъагъэну(хэ)тэкъэ
    Зылэжь (субъектнэ) причастие (щхьэм иту) сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    ит зэман - щыӀэныгъэ сиплъэ уиплъэ иплъэ диплъэ фиплъэ иплъэ(хэ)
    ит зэман - щымыӀэныгъэ симыплъэ уимыплъэ имыплъэ димыплъэ фимыплъэ имыплъэ(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сиплъа уиплъа иплъа диплъа фиплъа иплъа(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ симыплъа уимыплъа имыплъа димыплъа фимыплъа имыплъа(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сиплъэгъа уиплъэгъа иплъэгъа диплъэгъа фиплъэгъа иплъэгъа(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ симыплъэгъа уимыплъэгъа имыплъэгъа димыплъэгъа фимыплъэгъа имыплъэгъа(хэ)
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сиплъэн уиплъэн иплъэн диплъэн фиплъэн иплъэн(хэ)
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ симыплъэн уимыплъэн имыплъэн димыплъэн фимыплъэн имыплъэн(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сиплъэну уиплъэну иплъэну диплъэну фиплъэну иплъэну(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ симыплъэну уимыплъэну имыплъэну димыплъэну фимыплъэну имыплъэну(хэ)
    Обстоятельственнэ причастиехэр сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
    ит зэман - щыӀэныгъэ сызэриплъэ узэриплъэ зэриплъэ дызэриплъэ фызэриплъэ зэриплъэ(хэ)
    ит зэман - щымыӀэныгъэ сызэримыплъэ узэримыплъэ зэримыплъэ дызэримыплъэ фызэримыплъэ зэримыплъэ(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сызэриплъа узэриплъа зэриплъа дызэриплъа фызэриплъа зэриплъа(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сызэримыплъа узэримыплъа зэримыплъа дызэримыплъа фызэримыплъа зэримыплъа(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сызэриплъэгъа узэриплъэгъа зэриплъэгъа дызэриплъэгъа фызэриплъэгъа зэриплъэгъа(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сызэримыплъэгъа узэримыплъэгъа зэримыплъэгъа дызэримыплъэгъа фызэримыплъэгъа зэримыплъэгъа(хэ)
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сызэриплъэн узэриплъэн зэриплъэн дызэриплъэн фызэриплъэн зэриплъэн(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сызэримыплъэн узэримыплъэн зэримыплъэн дызэримыплъэн фызэримыплъэн зэримыплъэн(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сызэриплъэну узэриплъэну зэриплъэну дызэриплъэну фызэриплъэну зэриплъэну(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сызэримыплъэну узэримыплъэну зэримыплъэну дызэримыплъэну фызэримыплъэну зэримыплъэну(хэ)
    Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
    ит зэман - щыӀэныгъэ сыщиплъэ ущиплъэ щиплъэ дыщиплъэ фыщиплъэ щиплъэ(хэ)
    ит зэман - щымыӀэныгъэ сыщимыплъэ ущимыплъэ щимыплъэ дыщимыплъэ фыщимыплъэ щимыплъэ(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщиплъа ущиплъа щиплъа дыщиплъа фыщиплъа щиплъа(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщимыплъа ущимыплъа щимыплъа дыщимыплъа фыщимыплъа щимыплъа(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщиплъэгъа ущиплъэгъа щиплъэгъа дыщиплъэгъа фыщиплъэгъа щиплъэгъа(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщимыплъэгъа ущимыплъэгъа щимыплъэгъа дыщимыплъэгъа фыщимыплъэгъа щимыплъэгъа(хэ)
    къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщиплъэн ущиплъэн щиплъэн дыщиплъэн фыщиплъэн щиплъэн(хэ)
    къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщимыплъэн ущимыплъэн щимыплъэн дыщимыплъэн фыщимыплъэн щимыплъэн(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщиплъэну ущиплъэну щиплъэну дыщиплъэну фыщиплъэну щиплъэну(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщимыплъэну ущимыплъэну щимыплъэну дыщимыплъэну фыщимыплъэну щимыплъэну(хэ)
    ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
    ит зэман - щыӀэныгъэ сыздиплъэ уздиплъэ здиплъэ дыздиплъэ фыздиплъэ здиплъэ(хэ)
    ит зэман - щымыӀэныгъэ сыздимыплъэ уздимыплъэ здимыплъ дыздимыплъэ фыздимыплъэ здимыплъэ(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыздиплъа уздиплъа здиплъа дыздиплъа фыздиплъа здиплъа(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыздимыплъа уздимыплъа здимыплъа дыздимыплъа фыздимыплъа здимыплъа(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыздиплъэгъа уздиплъэгъа здиплъэгъа дыздиплъэгъа фыздиплъэгъа здиплъэгъа(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыздимыплъэгъа уздимыплъэгъа здимыплъэгъа дыздимыплъэгъа фыздимыплъэгъа здимыплъэгъа(хэ)
    къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыздиплъэн уздиплъэн здиплъэн дыздиплъэн фыздиплъэн здиплъэн(хэ)
    къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыздимыплъэн уздимыплъэн здимыплъэн дыздимыплъэн фыздимыплъэн здимыплъэн(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыздиплъэну уздиплъэну здиплъэну дыздиплъэну фыздиплъэну здиплъэну(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыздимыплъэну уздимыплъэну здимыплъэну дыздимыплъэну фыздимыплъэну здимыплъэну(хэ)
    Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
    ит зэман - щыӀэныгъэ сыщӀиплъэ ущӀиплъэ щӀиплъэ дыщӀиплъэ фыщӀиплъэ щӀиплъэ(хэ)
    ит зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀимыплъэ ущӀимыплъэ щӀимыплъэ дыщӀимыплъэ фыщӀимыплъэ щӀимыплъэ(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщӀиплъа ущӀиплъа щӀиплъа дыщӀиплъа фыщӀиплъа щӀиплъа(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀимыплъа ущӀимыплъа щӀимыплъа дыщӀимыплъа фыщӀимыплъа щӀимыплъа(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщӀиплъэгъа ущӀиплъэгъа щӀиплъэгъа дыщӀиплъэгъа фыщӀиплъэгъа щӀиплъэгъа(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀимыплъэгъа ущӀимыплъэгъа щӀимыплъэгъа дыщӀимыплъэгъа фыщӀимыплъэгъа щӀимыплъэгъа(хэ)
    къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщӀиплъэн ущӀиплъэн щӀиплъэн дыщӀиплъэн фыщӀиплъэн щӀиплъэн(хэ)
    къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀимыплъэн ущӀимыплъэн щӀимыплъэн дыщӀимыплъэн фыщӀимыплъэн щӀимыплъэн(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщӀиплъэну ущӀиплъэну щӀиплъэну дыщӀиплъэну фыщӀиплъэну щӀиплъэну(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀимыплъэну ущӀимыплъэну щӀимыплъэну дыщӀимыплъэну фыщӀимыплъэну щӀимыплъэну(хэ)
    Деепричастиехэр сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    ит зэман - щыӀэныгъэ сиплъэу уиплъэу иплъэу диплъэу фиплъэу иплъэ(хэ)у
    ит зэман - щымыӀэныгъэ симыплъэу уимыплъэу имыплъэу димыплъэу фимыплъэу имыплъэ(хэ)у
    блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сиплъауэ уиплъауэ иплъауэ диплъауэ фиплъауэ иплъауэ / иплъахэу
    блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ симыплъауэ уимыплъауэ имыплъауэ димыплъауэ фимыплъауэ имыплъауэ / имыплъахэу
    урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ сиплъэурэ уиплъэурэ иплъэурэ диплъэурэ фиплъэурэ иплъэ(хэ)урэ
    урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ симыплъэурэ уимыплъэурэ имыплъэурэ димыплъэурэ фимыплъэурэ имыплъэ(хэ)урэ
    -э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
    Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
    Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
    Именительнэ: [плъ]э [плъ]эр -- [плъ]эхэр
    Эргативнэ: [плъ]э [плъ]эм -- [плъ]эхэм
    Послеложнэ: [плъ]экӀэ [плъ]эмкӀэ [плъ]эхэкӀэ [плъ]эхэмкӀэ
    Обстоятельственнэ: [плъ]эуэ [плъ]эрауэ [плъ]эхэу [плъ]эхэрауэ
    -а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
    Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
    Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
    Именительнэ: [плъ]а [плъ]ар -- [плъ]ахэр
    Эргативнэ: [плъ]а [плъ]ам -- [плъ]ахэм
    Послеложнэ: [плъ]акӀэ [плъ]амкӀэ [плъ]ахэкӀэ [плъ]ахэмкӀэ
    Обстоятельственнэ: [плъ]ауэ [плъ]арауэ [плъ]ахэу [плъ]ахэрауэ
    -эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
    Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
    Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
    Именительнэ: [плъ]эн [плъ]эныр -- [плъ]энхэр
    Эргативнэ: [плъ]эн [плъ]эным -- [плъ]энхэм
    Послеложнэ: [плъ]энкӀэ [плъ]энымкӀэ [плъ]энхэкӀэ [плъ]энхэмкӀэ
    'Обстоятельственнэ: [плъ]эну [плъ]энырауэ [плъ]энхэу [плъ]энхэрауэ
    -эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
    Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
    Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
    Именительнэ: [плъ]эну [плъ]энур -- [плъ]энухэр
    Эргативнэ: [плъ]эну [плъ]энум -- [плъ]энухэм
    Послеложнэ: [плъ]энукӀэ [плъ]энумкӀэ [плъ]энухэкӀэ [плъ]энухэмкӀэ
    Обстоятельственнэ: [плъ]энууэ [плъ]энурауэ [плъ]энухэу [плъ]энухэрауэ

    МЫХЬЭНЭ

    1. Зыгуэрым и кӀуэцӀым плъэн, зыгуэрым еплъын.

    ЩАПХЪЭХЭР

    Зэреджэ тхылъхэм къраха щапхъэхэр
    Адыгэбзэ, Гугъуэт Л. Т., Зэхъуэхъу Л. Хь, «Эльбрус» тхылъ тедзапӀэ, Налшык, 1984 нап. 103
    адыгэбзэ урысыбзэ/русский инджылыбзэ/English
    Гъуджэм иплъэурэ Цацэ и щхьэцыр егугъуу ежь, еухуэн. Смотря в зеркало, Цаца старательно свои волосы причёсывает и заплетает. Tsatsa carefully combs and braids her hair while looking in the mirror.

    ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

    • Хьэкум иплъэн.
    • Гъуджэм иплъэн.

    НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

    ИНДЖЫЛЫБЗЭ
    • иплъэн: look into or inside sth.
    • Хьэкум иплъэн: look into the stove
    • Гъуджэм иплъэн: look into a mirror
    УРЫСЫБЗЭ
    • иплъэн: заглянуть куда-л., внутрь чего-л.
    • Хьэкум иплъэн: заглянуть в печь
    • Гъуджэм иплъэн: заглянуть а зеркало
    псалъафэ зэпыщӀахэр

    Блэгъу иплъэн

      Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: tell fortunes based on the shoulder blades.
     Урысыбзэ: гадать на лопатках
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

    [И] кӀэм иплъэн

      Мыхьэнэ:
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: wait for sth, expect sth
     Урысыбзэ: дождаться чего-л.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

    [И] нэгу иплъэн

      Мыхьэнэ:
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: look sb in the eyes.
     Урысыбзэ: посмотреть кому-л. в глаза.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

    [И] ужь иплъэн

      Мыхьэнэ:
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: outlive sb, live longer than sb, survive sb.
     Урысыбзэ: пережить кого-л.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

    Ӏэгу иплъэн

      Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: read sb’s palm, tell sb’s fortune by reading the palm of their hand
     Урысыбзэ: гадать по руке.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

    БИБЛИОГРАФИЕ

    • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
    • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
    • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
    • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
    • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
    • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
    • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
    • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
    • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.
    Retrieved from "https://incubator.wikimedia.org/w/index.php?title=Wt/kbd/иплъэн&oldid=5343840"