АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
и- + [лъыхъу] + -хь + -ы + -н СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "илъыхъухьын"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
илъыхъухьын
щымыӀэныгъэ:
имылъыхъухьын
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
силъыхъухьын
уилъыхъухьын
илъыхъухьын
дилъыхъухьын
филъыхъухьын
илъыхъухьын(хэ)
щымыӀэныгъэ:
симылъыхъухьын
уимылъыхъухьын
имылъыхъухьын
димылъыхъухьын
фимылъыхъухьын
имылъыхъухьын(хэ)
Унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
илъыхъухь!
филъыхъухь!
щымыӀэныгъэ:
уимылъыхъухь!
фимылъыхъухь!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
срелъыхъухь
урелъыхъухь
ирелъыхъухь
дрелъыхъухь
фрелъыхъухь
ирелъыхъухь(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сремылъыхъухь
уремылъыхъухь
иремылъыхъухь
дремылъыхъухь
фремылъыхъухь
иремылъыхъухь(хэ)
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
солъыхъухь(ыр)
уолъыхъухь(ыр)
йолъыхъухь(ыр)
долъыхъухь(ыр)
фолъыхъухь(ыр)
йолъыхъухь(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
силъыхъухьыркъым
уилъыхъухьыркъым
илъыхъухьыркъым
дилъыхъухьыркъым
филъыхъухьыркъым
илъыхъухь(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
силъыхъухьырт
уилъыхъухьырт
илъыхъухьырт
дилъыхъухьырт
филъыхъухьырт
илъыхъухь(хэ)рт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
силъыхъухьыртэкъым
уилъыхъухьыртэкъым
илъыхъухьыртэкъым
дилъыхъухьыртэкъым
филъыхъухьыртэкъым
илъыхъухь(хэ)ртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
силъыхъухьащ
уилъыхъухьащ
илъыхъухьащ
дилъыхъухьащ
филъыхъухьащ
илъыхъухьа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
силъыхъухьакъым
уилъыхъухьакъым
илъыхъухьакъым
дилъыхъухьакъым
филъыхъухьакъым
илъыхъухьа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
силъыхъухьат
уилъыхъухьат
илъыхъухьат
дилъыхъухьат
филъыхъухьат
илъыхъухьа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
силъыхъухьатэкъым
уилъыхъухьатэкъым
илъыхъухьатэкъым
дилъыхъухьатэкъым
филъыхъухьатэкъым
илъыхъухьа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
силъыхъухьыгъащ
уилъыхъухьыгъащ
илъыхъухьыгъащ
дилъыхъухьыгъащ
филъыхъухьыгъащ
илъыхъухьыгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
силъыхъухьыгъакъым
уилъыхъухьыгъакъым
илъыхъухьыгъакъым
дилъыхъухьыгъакъым
филъыхъухьыгъакъым
илъыхъухьыгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
силъыхъухьыгъат
уилъыхъухьыгъат
илъыхъухьыгъат
дилъыхъухьыгъат
филъыхъухьыгъат
илъыхъухьыгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
силъыхъухьыгъатэкъым
уилъыхъухьыгъатэкъым
илъыхъухьыгъатэкъым
дилъыхъухьыгъатэкъым
филъыхъухьыгъатэкъым
илъыхъухьыгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
силъыхъухьщ
уилъыхъухьщ
илъыхъухьщ
дилъыхъухьщ
филъыхъухьщ
илъыхъухь(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
силъыхъухькъым
уилъыхъухькъым
илъыхъухькъым
дилъыхъухькъым
филъыхъухькъым
илъыхъухь(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
силъыхъухьт
уилъыхъухьт
илъыхъухьт
дилъыхъухьт
филъыхъухьт
илъыхъухь(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
силъыхъухьтэкъым
уилъыхъухьтэкъым
илъыхъухьтэкъым
дилъыхъухьтэкъым
филъыхъухьтэкъым
илъыхъухь(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
силъыхъухьынщ
уилъыхъухьынщ
илъыхъухьынщ
дилъыхъухьынщ
филъыхъухьынщ
илъыхъухьын(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
силъыхъухьынкъым
уилъыхъухьынкъым
илъыхъухьынкъым
дилъыхъухьынкъым
филъыхъухьынкъым
илъыхъухьын(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
силъыхъухьыну(хэ)щ
уилъыхъухьынущ
илъыхъухьынущ
дилъыхъухьынущ
филъыхъухьынущ
илъыхъухьыну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
силъыхъухьынукъым
уилъыхъухьынукъым
илъыхъухьынукъым
дилъыхъухьынукъым
филъыхъухьынукъым
илъыхъухьыну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
силъыхъухьрэ
уилъыхъухьрэ
илъыхъухьрэ
дилъыхъухьрэ
филъыхъухьрэ
илъыхъухь(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
силъыхъухьыркъэ
уилъыхъухьыркъэ
илъыхъухьыркъэ
дилъыхъухьыркъэ
филъыхъухьыркъэ
илъыхъухь(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
силъыхъухьырт
уилъыхъухьырт
илъыхъухьырт
дилъыхъухьырт
филъыхъухьырт
илъыхъухь(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
силъыхъухьыртэкъэ
уилъыхъухьыртэкъэ
илъыхъухьыртэкъэ
дилъыхъухьыртэкъэ
филъыхъухьыртэкъэ
илъыхъухь(хэ)ртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
силъыхъухьа
уилъыхъухьа
илъыхъухьа
дилъыхъухьа
филъыхъухьа
илъыхъухьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
силъыхъухьакъэ
уилъыхъухьакъэ
илъыхъухьакъэ
дилъыхъухьакъэ
филъыхъухьакъэ
илъыхъухьа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
силъыхъухьат
уилъыхъухьат
илъыхъухьат
дилъыхъухьат
филъыхъухьат
илъыхъухьа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
силъыхъухьатэкъэ
уилъыхъухьатэкъэ
илъыхъухьатэкъэ
дилъыхъухьатэкъэ
филъыхъухьатэкъэ
илъыхъухьа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
силъыхъухьыгъа
уилъыхъухьыгъа
илъыхъухьыгъа
дилъыхъухьыгъа
филъыхъухьыгъа
илъыхъухьыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
силъыхъухьыгъакъэ
уилъыхъухьыгъакъэ
илъыхъухьыгъакъэ
дилъыхъухьыгъакъэ
филъыхъухьыгъакъэ
илъыхъухьыгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
силъыхъухьыгъат
уилъыхъухьыгъат
илъыхъухьыгъат
дилъыхъухьыгъат
филъыхъухьыгъат
илъыхъухьыгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
силъыхъухьыгъатэкъэ
уилъыхъухьыгъатэкъэ
илъыхъухьыгъатэкъэ
дилъыхъухьыгъатэкъэ
филъыхъухьыгъатэкъэ
илъыхъухьыгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
силъыхъухь
уилъыхъухь
илъыхъухь
дилъыхъухь
филъыхъухь
илъыхъухь(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
силъыхъухькъэ
уилъыхъухькъэ
илъыхъухькъэ
дилъыхъухькъэ
филъыхъухькъэ
илъыхъухь(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
силъыхъухьт
уилъыхъухьт
илъыхъухьт
дилъыхъухьт
филъыхъухьт
илъыхъухь(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
силъыхъухьтэкъэ
уилъыхъухьтэкъэ
илъыхъухьтэкъэ
дилъыхъухьтэкъэ
филъыхъухьтэкъэ
илъыхъухь(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
силъыхъухьын
уилъыхъухьын
илъыхъухьын
дилъыхъухьын
филъыхъухьын
илъыхъухьын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
силъыхъухьынкъэ
уилъыхъухьынкъэ
илъыхъухьынкъэ
дилъыхъухьынкъэ
филъыхъухьынкъэ
илъыхъухьын(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
силъыхъухьыну
уилъыхъухьыну
илъыхъухьыну
дилъыхъухьыну
филъыхъухьыну
илъыхъухьыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
силъыхъухьынукъэ
уилъыхъухьынукъэ
илъыхъухьынукъэ
дилъыхъухьынукъэ
филъыхъухьынукъэ
илъыхъухьыну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
силъыхъухьмэ
уилъыхъухьмэ
илъыхъухьмэ
дилъыхъухьмэ
филъыхъухьмэ
илъыхъухь(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
симылъыхъухьмэ
уимылъыхъухьмэ
имылъыхъухьмэ
димылъыхъухьмэ
фимылъыхъухьмэ
имылъыхъухь(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
силъыхъухьамэ
уилъыхъухьамэ
илъыхъухьамэ
дилъыхъухьамэ
филъыхъухьамэ
илъыхъухьа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
симылъыхъухьамэ
уимылъыхъухьамэ
имылъыхъухьамэ
димылъыхъухьамэ
фимылъыхъухьамэ
имылъыхъухьа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
силъыхъухьыгъамэ
уилъыхъухьыгъамэ
илъыхъухьыгъамэ
дилъыхъухьыгъамэ
филъыхъухьыгъамэ
илъыхъухьыгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
симылъыхъухьыгъамэ
уимылъыхъухьыгъамэ
имылъыхъухьыгъамэ
димылъыхъухьыгъамэ
фимылъыхъухьыгъамэ
имылъыхъухьыгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
силъыхъухьынмэ
уилъыхъухьынмэ
илъыхъухьынмэ
дилъыхъухьынмэ
филъыхъухьынмэ
илъыхъухьын(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
симылъыхъухьынмэ
уимылъыхъухьынмэ
имылъыхъухьынмэ
димылъыхъухьынмэ
фимылъыхъухьынмэ
имылъыхъухьын(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
силъыхъухьынумэ
уилъыхъухьынумэ
илъыхъухьынумэ
дилъыхъухьынумэ
филъыхъухьынумэ
илъыхъухьыну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
симылъыхъухьынумэ
уимылъыхъухьынумэ
имылъыхъухьынумэ
димылъыхъухьынумэ
фимылъыхъухьынумэ
имылъыхъухьыну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
силъыхъухьтэмэ
уилъыхъухьтэмэ
илъыхъухьтэмэ
дилъыхъухьтэмэ
филъыхъухьтэмэ
илъыхъухь(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
симылъыхъухьтэмэ
уимылъыхъухьтэмэ
имылъыхъухьтэмэ
димылъыхъухьтэмэ
фимылъыхъухьтэмэ
имылъыхъухь(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
силъыхъухьатэмэ
уилъыхъухьатэмэ
илъыхъухьатэмэ
дилъыхъухьатэмэ
филъыхъухьатэмэ
илъыхъухьа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
симылъыхъухьатэмэ
уимылъыхъухьатэмэ
имылъыхъухьатэмэ
димылъыхъухьатэмэ
фимылъыхъухьатэмэ
имылъыхъухьа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
силъыхъухьыгъатэмэ
уилъыхъухьыгъатэмэ
илъыхъухьыгъатэмэ
дилъыхъухьыгъатэмэ
филъыхъухьыгъатэмэ
илъыхъухьыгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
симылъыхъухьыгъатэмэ
уимылъыхъухьыгъатэмэ
имылъыхъухьыгъатэмэ
димылъыхъухьыгъатэмэ
фимылъыхъухьыгъатэмэ
имылъыхъухьыгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
силъыхъухьынтэмэ
уилъыхъухьынтэмэ
илъыхъухьынтэмэ
дилъыхъухьынтэмэ
филъыхъухьынтэмэ
илъыхъухьын(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
симылъыхъухьынтэмэ
уимылъыхъухьынтэмэ
имылъыхъухьынтэмэ
димылъыхъухьынтэмэ
фимылъыхъухьынтэмэ
имылъыхъухьын(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
силъыхъухьынутэмэ
уилъыхъухьынутэмэ
илъыхъухьынутэмэ
дилъыхъухьынутэмэ
филъыхъухьынутэмэ
илъыхъухьыну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
симылъыхъухьынутэмэ
уимылъыхъухьынутэмэ
имылъыхъухьынутэмэ
димылъыхъухьынутэмэ
фимылъыхъухьынутэмэ
имылъыхъухьыну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
силъыхъухьынт
уилъыхъухьынт
илъыхъухьынт
дилъыхъухьынт
филъыхъухьынт
илъыхъухьын(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
силъыхъухьынтэкъым
уилъыхъухьынтэкъым
илъыхъухьынтэкъым
дилъыхъухьынтэкъым
филъыхъухьынтэкъым
илъыхъухьын(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
силъыхъухьынут
уилъыхъухьынут
илъыхъухьынут
дилъыхъухьынут
филъыхъухьынут
илъыхъухьыну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
силъыхъухьынутэкъым
уилъыхъухьынутэкъым
илъыхъухьынутэкъым
дилъыхъухьынутэкъым
филъыхъухьынутэкъым
илъыхъухьыну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
силъыхъухьми
уилъыхъухьми
илъыхъухьми
дилъыхъухьми
филъыхъухьми
илъыхъухь(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
симылъыхъухьми
уимылъыхъухьми
имылъыхъухьми
димылъыхъухьми
фимылъыхъухьми
имылъыхъухь(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
силъыхъухьами
уилъыхъухьами
илъыхъухьами
дилъыхъухьами
филъыхъухьами
илъыхъухьа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
симылъыхъухьами
уимылъыхъухьами
имылъыхъухьами
димылъыхъухьами
фимылъыхъухьами
имылъыхъухьа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
силъыхъухьыгъами
уилъыхъухьыгъами
илъыхъухьыгъами
дилъыхъухьыгъами
филъыхъухьыгъами
илъыхъухьыгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
симылъыхъухьыгъами
уимылъыхъухьыгъами
имылъыхъухьыгъами
димылъыхъухьыгъами
фимылъыхъухьыгъами
имылъыхъухьыгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
силъыхъухьынми
уилъыхъухьынми
илъыхъухьынми
дилъыхъухьынми
филъыхъухьынми
илъыхъухьын(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
симылъыхъухьынми
уимылъыхъухьынми
имылъыхъухьынми
димылъыхъухьынми
фимылъыхъухьынми
имылъыхъухьын(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
силъыхъухьынуми
уилъыхъухьынуми
илъыхъухьынуми
дилъыхъухьынуми
филъыхъухьынуми
илъыхъухьыну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
симылъыхъухьынуми
уимылъыхъухьынуми
имылъыхъухьынуми
димылъыхъухьынуми
фимылъыхъухьынуми
имылъыхъухьыну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
силъыхъухьтэми
уилъыхъухьтэми
илъыхъухьтэми
дилъыхъухьтэми
филъыхъухьтэми
илъыхъухь(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
симылъыхъухьтэми
уимылъыхъухьтэми
имылъыхъухьтэми
димылъыхъухьтэми
фимылъыхъухьтэми
имылъыхъухь(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
силъыхъухьатэми
уилъыхъухьатэми
илъыхъухьатэми
дилъыхъухьатэми
филъыхъухьатэми
илъыхъухьа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
симылъыхъухьатэми
уимылъыхъухьатэми
имылъыхъухьатэми
димылъыхъухьатэми
фимылъыхъухьатэми
имылъыхъухьа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
силъыхъухьыгъатэми
уилъыхъухьыгъатэми
илъыхъухьыгъатэми
дилъыхъухьыгъатэми
филъыхъухьыгъатэми
илъыхъухьыгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
симылъыхъухьыгъатэми
уимылъыхъухьыгъатэми
имылъыхъухьыгъатэми
димылъыхъухьыгъатэми
фимылъыхъухьыгъа(хэ)тэми
имылъыхъухьыгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
силъыхъухьынтэми
уилъыхъухьынтэми
илъыхъухьынтэми
дилъыхъухьынтэми
филъыхъухьынтэми
илъыхъухьын(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
симылъыхъухьынтэми
уимылъыхъухьынтэми
имылъыхъухьынтэми
димылъыхъухьынтэми
фимылъыхъухьынтэми
имылъыхъухьын(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
силъыхъухьынутэми
уилъыхъухьынутэми
илъыхъухьынутэми
дилъыхъухьынутэми
филъыхъухьынутэми
илъыхъухьыну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
симылъыхъухьынутэми
уимылъыхъухьынутэми
имылъыхъухьынутэми
димылъыхъухьынутэми
фимылъыхъухьынутэми
имылъыхъухьыну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
силъыхъухьаи
уилъыхъухьаи
илъыхъухьаи
дилъыхъухьаи
филъыхъухьаи
илъыхъухьаи
щымыӀэныгъэ:
силъыхъухьакъыми
уилъыхъухьакъыми
илъыхъухьакъыми
дилъыхъухьакъыми
филъыхъухьакъыми
илъыхъухьакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
силъыхъухьащэрэт
уилъыхъухьащэрэт
илъыхъухьащэрэт
дилъыхъухьащэрэт
филъыхъухьащэрэт
илъыхъухьа(хэ)щэрэт
щымыӀэныгъэ:
симылъыхъухьащэрэт
уимылъыхъухьащэрэт
имылъыхъухьащэрэт
димылъыхъухьащэрэт
фимылъыхъухьащэрэт
имылъыхъухьа(хэ)щэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
силъыхъухьагъэнщ
уилъыхъухьагъэнщ
илъыхъухьагъэнщ
дилъыхъухьагъэнщ
филъыхъухьагъэнщ
илъыхъухьагъэн(хэ)щ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
силъыхъухьагъэнкъым
уилъыхъухьагъэнкъым
илъыхъухьагъэнкъым
дилъыхъухьагъэнкъым
филъыхъухьагъэнкъым
илъыхъухьагъэн(хэ)къым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
силъыхъухьагъэнт
уилъыхъухьагъэнт
илъыхъухьагъэнт
дилъыхъухьагъэнт
филъыхъухьагъэнт
илъыхъухьагъэн(хэ)т
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
силъыхъухьагъэнтэкъым
уилъыхъухьагъэнтэкъым
илъыхъухьагъэнтэкъым
дилъыхъухьагъэнтэкъым
филъыхъухьагъэнтэкъым
илъыхъухьагъэн(хэ)тэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
силъыхъухьагъэн
уилъыхъухьагъэн
илъыхъухьагъэн
дилъыхъухьагъэн
филъыхъухьагъэн
илъыхъухьагъэн(хэ)
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
силъыхъухьагъэнкъэ
уилъыхъухьагъэнкъэ
илъыхъухьагъэнкъэ
дилъыхъухьагъэнкъэ
филъыхъухьагъэнкъэ
илъыхъухьагъэн(хэ)къэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
силъыхъухьагъэнт
уилъыхъухьагъэнт
илъыхъухьагъэнт
дилъыхъухьагъэнт
филъыхъухьагъэнт
илъыхъухьагъэн(хэ)т
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
силъыхъухьагъэнтэкъэ
уилъыхъухьагъэнтэкъэ
илъыхъухьагъэнтэкъэ
дилъыхъухьагъэнтэкъэ
филъыхъухьагъэнтэкъэ
илъыхъухьагъэн(хэ)тэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
силъыхъухьагъэнущ
уилъыхъухьагъэнущ
илъыхъухьагъэнущ
дилъыхъухьагъэнущ
филъыхъухьагъэнущ
илъыхъухьагъэну(хэ)щ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
силъыхъухьагъэнукъым
уилъыхъухьагъэнукъым
илъыхъухьагъэнукъым
дилъыхъухьагъэнукъым
филъыхъухьагъэнукъым
илъыхъухьагъэну(хэ)къым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
силъыхъухьагъэнут
уилъыхъухьагъэнут
илъыхъухьагъэнут
дилъыхъухьагъэнут
филъыхъухьагъэнут
илъыхъухьагъэну(хэ)т
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
силъыхъухьагъэнутэкъым
уилъыхъухьагъэнутэкъым
илъыхъухьагъэнутэкъым
дилъыхъухьагъэнутэкъым
филъыхъухьагъэнутэкъым
илъыхъухьагъэну(хэ)тэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
силъыхъухьагъэну
уилъыхъухьагъэну
илъыхъухьагъэну
дилъыхъухьагъэну
филъыхъухьагъэну
илъыхъухьагъэну(хэ)
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
силъыхъухьагъэнукъэ
уилъыхъухьагъэнукъэ
илъыхъухьагъэнукъэ
дилъыхъухьагъэнукъэ
филъыхъухьагъэнукъэ
илъыхъухьагъэну(хэ)къэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
силъыхъухьагъэнут
уилъыхъухьагъэнут
илъыхъухьагъэнут
дилъыхъухьагъэнут
филъыхъухьагъэнут
илъыхъухьагъэну(хэ)т
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
силъыхъухьагъэнутэкъэ
уилъыхъухьагъэнутэкъэ
илъыхъухьагъэнутэкъэ
дилъыхъухьагъэнутэкъэ
филъыхъухьагъэнутэкъэ
илъыхъухьагъэну(хэ)тэкъэ
Зылэжь (субъектнэ) причастие (щхьэм иту)
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
силъыхъухь
уилъыхъухь
илъыхъухь
дилъыхъухь
филъыхъухь
илъыхъухь(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
симылъыхъухь
уимылъыхъухь
имылъыхъухь
димылъыхъухь
фимылъыхъухь
имылъыхъухь(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
силъыхъухьа
уилъыхъухьа
илъыхъухьа
дилъыхъухьа
филъыхъухьа
илъыхъухьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
симылъыхъухьа
уимылъыхъухьа
имылъыхъухьа
димылъыхъухьа
фимылъыхъухьа
имылъыхъухьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
силъыхъухьыгъа
уилъыхъухьыгъа
илъыхъухьыгъа
дилъыхъухьыгъа
филъыхъухьыгъа
илъыхъухьыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
симылъыхъухьыгъа
уимылъыхъухьыгъа
имылъыхъухьыгъа
димылъыхъухьыгъа
фимылъыхъухьыгъа
имылъыхъухьыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
силъыхъухьын
уилъыхъухьын
илъыхъухьын
дилъыхъухьын
филъыхъухьын
илъыхъухьын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
симылъыхъухьын
уимылъыхъухьын
имылъыхъухьын
димылъыхъухьын
фимылъыхъухьын
имылъыхъухьын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
силъыхъухьыну
уилъыхъухьыну
илъыхъухьыну
дилъыхъухьыну
филъыхъухьыну
илъыхъухьыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
симылъыхъухьыну
уимылъыхъухьыну
имылъыхъухьыну
димылъыхъухьыну
фимылъыхъухьыну
имылъыхъухьыну(хэ)
Обстоятельственнэ причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрилъыхъухь
узэрилъыхъухь
зэрилъыхъухь
дызэрилъыхъухь
фызэрилъыхъухь
зэрилъыхъухь(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэримылъыхъухь
узэримылъыхъухь
зэримылъыхъухь
дызэримылъыхъухь
фызэримылъыхъухь
зэримылъыхъухь(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрилъыхъухьа
узэрилъыхъухьа
зэрилъыхъухьа
дызэрилъыхъухьа
фызэрилъыхъухьа
зэрилъыхъухьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэримылъыхъухьа
узэримылъыхъухьа
зэримылъыхъухьа
дызэримылъыхъухьа
фызэримылъыхъухьа
зэримылъыхъухьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрилъыхъухьыгъа
узэрилъыхъухьыгъа
зэрилъыхъухьыгъа
дызэрилъыхъухьыгъа
фызэрилъыхъухьыгъа
зэрилъыхъухьыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэримылъыхъухьыгъа
узэримылъыхъухьыгъа
зэримылъыхъухьыгъа
дызэримылъыхъухьыгъа
фызэримылъыхъухьыгъа
зэримылъыхъухьыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрилъыхъухьын
узэрилъыхъухьын
зэрилъыхъухьын
дызэрилъыхъухьын
фызэрилъыхъухьын
зэрилъыхъухьын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэримылъыхъухьын
узэримылъыхъухьын
зэримылъыхъухьын
дызэримылъыхъухьын
фызэримылъыхъухьын
зэримылъыхъухьын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрилъыхъухьыну
узэрилъыхъухьыну
зэрилъыхъухьыну
дызэрилъыхъухьыну
фызэрилъыхъухьыну
зэрилъыхъухьыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэримылъыхъухьыну
узэримылъыхъухьыну
зэримылъыхъухьыну
дызэримылъыхъухьыну
фызэримылъыхъухьыну
зэримылъыхъухьыну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщилъыхъухь
ущилъыхъухь
щилъыхъухь
дыщилъыхъухь
фыщилъыхъухь
щилъыхъухь(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщимылъыхъухь
ущимылъыхъухь
щимылъыхъухь
дыщимылъыхъухь
фыщимылъыхъухь
щимылъыхъухь(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщилъыхъухьа
ущилъыхъухьа
щилъыхъухьа
дыщилъыхъухьа
фыщилъыхъухьа
щилъыхъухьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщимылъыхъухьа
ущимылъыхъухьа
щимылъыхъухьа
дыщимылъыхъухьа
фыщимылъыхъухьа
щимылъыхъухьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщилъыхъухьыгъа
ущилъыхъухьыгъа
щилъыхъухьыгъа
дыщилъыхъухьыгъа
фыщилъыхъухьыгъа
щилъыхъухьыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщимылъыхъухьыгъа
ущимылъыхъухьыгъа
щимылъыхъухьыгъа
дыщимылъыхъухьыгъа
фыщимылъыхъухьыгъа
щимылъыхъухьыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщилъыхъухьын
ущилъыхъухьын
щилъыхъухьын
дыщилъыхъухьын
фыщилъыхъухьын
щилъыхъухьын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщимылъыхъухьын
ущимылъыхъухьын
щимылъыхъухьын
дыщимылъыхъухьын
фыщимылъыхъухьын
щимылъыхъухьын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщилъыхъухьыну
ущилъыхъухьыну
щилъыхъухьыну
дыщилъыхъухьыну
фыщилъыхъухьыну
щилъыхъухьыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщимылъыхъухьыну
ущимылъыхъухьыну
щимылъыхъухьыну
дыщимылъыхъухьыну
фыщимылъыхъухьыну
щимылъыхъухьыну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздилъыхъухь
уздилъыхъухь
здилъыхъухь
дыздилъыхъухь
фыздилъыхъухь
здилъыхъухь(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздимылъыхъухь
уздимылъыхъухь
здимылъыхъухь
дыздимылъыхъухь
фыздимылъыхъухь
здимылъыхъухь(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздилъыхъухьа
уздилъыхъухьа
здилъыхъухьа
дыздилъыхъухьа
фыздилъыхъухьа
здилъыхъухьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздимылъыхъухьа
уздимылъыхъухьа
здимылъыхъухьа
дыздимылъыхъухьа
фыздимылъыхъухьа
здимылъыхъухьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздилъыхъухьыгъа
уздилъыхъухьыгъа
здилъыхъухьыгъа
дыздилъыхъухьыгъа
фыздилъыхъухьыгъа
здилъыхъухьыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздимылъыхъухьыгъа
уздимылъыхъухьыгъа
здимылъыхъухьыгъа
дыздимылъыхъухьыгъа
фыздимылъыхъухьыгъа
здимылъыхъухьыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздилъыхъухьын
уздилъыхъухьын
здилъыхъухьын
дыздилъыхъухьын
фыздилъыхъухьын
здилъыхъухьын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздимылъыхъухьын
уздимылъыхъухьын
здимылъыхъухьын
дыздимылъыхъухьын
фыздимылъыхъухьын
здимылъыхъухьын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздилъыхъухьыну
уздилъыхъухьыну
здилъыхъухьыну
дыздилъыхъухьыну
фыздилъыхъухьыну
здилъыхъухьыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздимылъыхъухьыну
уздимылъыхъухьыну
здимылъыхъухьыну
дыздимылъыхъухьыну
фыздимылъыхъухьыну
здимылъыхъухьыну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀилъыхъухь
ущӀилъыхъухь
щӀилъыхъухь
дыщӀилъыхъухь
фыщӀилъыхъухь
щӀилъыхъухь(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀимылъыхъухь
ущӀимылъыхъухь
щӀимылъыхъухь
дыщӀимылъыхъухь
фыщӀимылъыхъухь
щӀимылъыхъухь(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀилъыхъухьа
ущӀилъыхъухьа
щӀилъыхъухьа
дыщӀилъыхъухьа
фыщӀилъыхъухьа
щӀилъыхъухьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀимылъыхъухьа
ущӀимылъыхъухьа
щӀимылъыхъухьа
дыщӀимылъыхъухьа
фыщӀимылъыхъухьа
щӀимылъыхъухьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀилъыхъухьыгъа
ущӀилъыхъухьыгъа
щӀилъыхъухьыгъа
дыщӀилъыхъухьыгъа
фыщӀилъыхъухьыгъа
щӀилъыхъухьыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀимылъыхъухьыгъа
ущӀимылъыхъухьыгъа
щӀимылъыхъухьыгъа
дыщӀимылъыхъухьыгъа
фыщӀимылъыхъухьыгъа
щӀимылъыхъухьыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀилъыхъухьын
ущӀилъыхъухьын
щӀилъыхъухьын
дыщӀилъыхъухьын
фыщӀилъыхъухьын
щӀилъыхъухьын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀимылъыхъухьын
ущӀимылъыхъухьын
щӀимылъыхъухьын
дыщӀимылъыхъухьын
фыщӀимылъыхъухьын
щӀимылъыхъухьын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀилъыхъухьыну
ущӀилъыхъухьыну
щӀилъыхъухьыну
дыщӀилъыхъухьыну
фыщӀилъыхъухьыну
щӀилъыхъухьыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀимылъыхъухьыну
ущӀимылъыхъухьыну
щӀимылъыхъухьыну
дыщӀимылъыхъухьыну
фыщӀимылъыхъухьыну
щӀимылъыхъухьыну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
силъыхъухьу
уилъыхъухьу
илъыхъухьу
дилъыхъухьу
филъыхъухьу
илъыхъухь(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
симылъыхъухьу
уимылъыхъухьу
имылъыхъухьу
димылъыхъухьу
фимылъыхъухьу
имылъыхъухь(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
силъыхъухьауэ
уилъыхъухьауэ
илъыхъухьауэ
дилъыхъухьауэ
филъыхъухьауэ
илъыхъухьауэ / илъыхъухьахэу
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
симылъыхъухьауэ
уимылъыхъухьауэ
имылъыхъухьауэ
димылъыхъухьауэ
фимылъыхъухьауэ
имылъыхъухьауэ / имылъыхъухьахэу
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
силъыхъухьурэ
уилъыхъухьурэ
илъыхъухьурэ
дилъыхъухьурэ
филъыхъухьурэ
илъыхъухь(хэ)урэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
симылъыхъухьурэ
уимылъыхъухьурэ
имылъыхъухьурэ
димылъыхъухьурэ
фимылъыхъухьурэ
имылъыхъухь(хэ)урэ
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[лъыхъухь]
[лъыхъухь]ыр
--
[лъыхъухь]хэр
Эргативнэ:
[лъыхъухь]
[лъыхъухь]ым
--
[лъыхъухь]хэм
Послеложнэ:
[лъыхъухь]кӀэ
[лъыхъухь]ымкӀэ
[лъыхъухь]хэкӀэ
[лъыхъухь]хэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[лъыхъухь]у
[лъыхъухь]ырауэ
[лъыхъухь]хэу
[лъыхъухь]хэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[лъыхъухь]а
[лъыхъухь]ар
--
[лъыхъухь]ахэр
Эргативнэ:
[лъыхъухь]а
[лъыхъухь]ам
--
[лъыхъухь]ахэм
Послеложнэ:
[лъыхъухь]акӀэ
[лъыхъухь]амкӀэ
[лъыхъухь]ахэкӀэ
[лъыхъухь]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[лъыхъухь]ауэ
[лъыхъухь]арауэ
[лъыхъухь]ахэу
[лъыхъухь]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[лъыхъухь]ын
[лъыхъухь]ыныр
--
[лъыхъухь]ынхэр
Эргативнэ:
[лъыхъухь]ын
[лъыхъухь]ыным
--
[лъыхъухь]ынхэм
Послеложнэ:
[лъыхъухь]ынкӀэ
[лъыхъухь]ынымкӀэ
[лъыхъухь]ынхэкӀэ
[лъыхъухь]ынхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[лъыхъухь]ыну
[лъыхъухь]ынырауэ
[лъыхъухь]ынхэу
[лъыхъухь]ынхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[лъыхъухь]ыну
[лъыхъухь]ынур
--
[лъыхъухь]ынухэр
Эргативнэ:
[лъыхъухь]ыну
[лъыхъухь]ынум
--
[лъыхъухь]ынухэм
Послеложнэ:
[лъыхъухь]ынукӀэ
[лъыхъухь]ынумкӀэ
[лъыхъухь]ынухэкӀэ
[лъыхъухь]ынухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[лъыхъухь]ынууэ
[лъыхъухь]ынурауэ
[лъыхъухь]ынухэу
[лъыхъухь]ынухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Зыгуэрым и кӀуэцӀым, и кум зыгуэр къыщылъыхъуэн. ЩАПХЪЭХЭР
Умар къызыщӀэувыӀыкӀри, зыгуэр зыфӀэкӀуэдам хуэдэу, и кӀэжыпым илъыхъухьащ. Гъуэщокъуэ Хъусин ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
Губгъуэм удз хущхъуэ илъыхъухьын. НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
илъыхъухьын: search for sth swh, inside sth
Губгъуэм удз хущхъуэ илъыхъухьын: search for medicinal plants in the fields. УРЫСЫБЗЭ
илъыхъухьын: искать что-л. где-л., внутри чего-л.
Губгъуэм удз хущхъуэ илъыхъухьын: искать лекарственные растения в полях. БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.