Wikimedia Incubator

Wt/kbd/икӏын

< Wt‎ | kbd
Wt > kbd > икӏын

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

    ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС

    ЭТИМОЛОГИЕ

    КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

    • IPA [jǝ'tʹʂǝn]

    ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

    • и- + [кӀ] + -ы + -н

    СПРЯЖЕНЭ

    Глагол лъэмыӏэс "икӏын"-м и спряженэ


    Инфинитив (масдар)
    щыӀэныгъэ: икӀын
    щымыӀэныгъэ: имыкӀын
    Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    щыӀэныгъэ: сикӀын уикӀын икӀын дикӀын фикӀын икӀын(хэ)
    щымыӀэныгъэ: симыкӀын уимыкӀын имыкӀын димыкӀын фимыкӀын имыкӀын(хэ)
    Унафэ наклоненэ уэ фэ
    щыӀэныгъэ: икӀ! фикӀ!
    щымыӀэныгъэ: уимыкӀ! фимыкӀ!
    Ре-кӀэ унафэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    щыӀэныгъэ: срекӀ урекӀ ирекӀ дрекӀ фрекӀ ирекӀ(хэ)
    щымыӀэныгъэ: сремыкӀ уремыкӀ иремыкӀ дремыкӀ фремыкӀ иремыкӀ(хэ)
    ЗэраӀуатэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    ит зэман – щыӀэныгъэ: сокӀ(ыр) уокӀ(ыр) йокӀ(ыр) докӀ(ыр) фокӀ(ыр) йокӀ(хэ)(р)
    ит зэман – щымыӀэныгъэ: сикӀыркъым уикӀыркъым икӀыркъым дикӀыркъым фикӀыркъым икӀ(хэ)ркъым
    блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: сикӀырт уикӀырт икӀырт дикӀырт фикӀырт икӀ(хэ)рт
    блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: сикӀыртэкъым уикӀыртэкъым икӀыртэкъым дикӀыртэкъым фикӀыртэкъым икӀ(хэ)ртэкъым
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сикӀащ уикӀащ икӀащ дикӀащ фикӀащ икӀа(хэ)щ
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сикӀакъым уикӀакъым икӀакъым дикӀакъым фикӀакъым икӀа(хэ)къым
    блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: сикӀат уикӀат икӀат дикӀат фикӀат икӀа(хэ)т
    блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сикӀатэкъым уикӀатэкъым икӀатэкъым дикӀатэкъым фикӀатэкъым икӀа(хэ)тэкъым
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: сикӀыгъащ уикӀыгъащ икӀыгъащ дикӀыгъащ фикӀыгъащ икӀыгъа(хэ)щ
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: сикӀыгъакъым уикӀыгъакъым икӀыгъакъым дикӀыгъакъым фикӀыгъакъым икӀыгъа(хэ)къым
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: сикӀыгъат уикӀыгъат икӀыгъат дикӀыгъат фикӀыгъат икӀыгъа(хэ)т
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: сикӀыгъатэкъым уикӀыгъатэкъым икӀыгъатэкъым дикӀыгъатэкъым фикӀыгъатэкъым икӀыгъа(хэ)тэкъым
    блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: сикӀщ уикӀщ икӀщ дикӀщ фикӀщ икӀ(хэ)щ
    блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: сикӀкъым уикӀкъым икӀкъым дикӀкъым фикӀкъым икӀ(хэ)къым
    блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: сикӀт уикӀт икӀт дикӀт фикӀт икӀ(хэ)т
    блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: сикӀтэкъым уикӀтэкъым икӀтэкъым дикӀтэкъым фикӀтэкъым икӀ(хэ)тэкъым
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сикӀынщ уикӀынщ икӀынщ дикӀынщ фикӀынщ икӀын(хэ)щ
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сикӀынкъым уикӀынкъым икӀынкъым дикӀынкъым фикӀынкъым икӀын(хэ)къым
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сикӀыну(хэ)щ уикӀынущ икӀынущ дикӀынущ фикӀынущ икӀыну(хэ)щ
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сикӀынукъым уикӀынукъым икӀынукъым дикӀынукъым фикӀынукъым икӀыну(хэ)къым
    ЗэрыупщӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    ит зэман – щыӀэныгъэ: сикӀрэ уикӀрэ икӀрэ дикӀрэ фикӀрэ икӀ(хэ)рэ
    ит зэман – щымыӀэныгъэ: сикӀыркъэ уикӀыркъэ икӀыркъэ дикӀыркъэ фикӀыркъэ икӀ(хэ)ркъэ
    блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: сикӀырт уикӀырт икӀырт дикӀырт фикӀырт икӀ(хэ)(р)т
    блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: сикӀыртэкъэ уикӀыртэкъэ икӀыртэкъэ дикӀыртэкъэ фикӀыртэкъэ икӀ(хэ)ртэкъэ
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сикӀа уикӀа икӀа дикӀа фикӀа икӀа(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сикӀакъэ уикӀакъэ икӀакъэ дикӀакъэ фикӀакъэ икӀа(хэ)къэ
    блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: сикӀат уикӀат икӀат дикӀат фикӀат икӀа(хэ)т
    блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сикӀатэкъэ уикӀатэкъэ икӀатэкъэ дикӀатэкъэ фикӀатэкъэ икӀа(хэ)тэкъэ
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: сикӀыгъа уикӀыгъа икӀыгъа дикӀыгъа фикӀыгъа икӀыгъа(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: сикӀыгъакъэ уикӀыгъакъэ икӀыгъакъэ дикӀыгъакъэ фикӀыгъакъэ икӀыгъа(хэ)къэ
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: сикӀыгъат уикӀыгъат икӀыгъат дикӀыгъат фикӀыгъат икӀыгъа(хэ)т
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сикӀыгъатэкъэ уикӀыгъатэкъэ икӀыгъатэкъэ дикӀыгъатэкъэ фикӀыгъатэкъэ икӀыгъа(хэ)тэкъэ
    блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: сикӀ уикӀ икӀ дикӀ фикӀ икӀ(хэ)
    блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: сикӀкъэ уикӀкъэ икӀкъэ дикӀкъэ фикӀкъэ икӀ(хэ)къэ
    блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: сикӀт уикӀт икӀт дикӀт фикӀт икӀ(хэ)т
    блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: сикӀтэкъэ уикӀтэкъэ икӀтэкъэ дикӀтэкъэ фикӀтэкъэ икӀ(хэ)тэкъэ
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сикӀын уикӀын икӀын дикӀын фикӀын икӀын(хэ)
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сикӀынкъэ уикӀынкъэ икӀынкъэ дикӀынкъэ фикӀынкъэ икӀын(хэ)къэ
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сикӀыну уикӀыну икӀыну дикӀыну фикӀыну икӀыну(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сикӀынукъэ уикӀынукъэ икӀынукъэ дикӀынукъэ фикӀынукъэ икӀыну(хэ)къэ
    условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    ит зэман – щыӀэныгъэ: сикӀмэ уикӀмэ икӀмэ дикӀмэ фикӀмэ икӀ(хэ)мэ
    ит зэман – щымыӀэныгъэ: симыкӀмэ уимыкӀмэ имыкӀмэ димыкӀмэ фимыкӀмэ имыкӀ(хэ)мэ
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сикӀамэ уикӀамэ икӀамэ дикӀамэ фикӀамэ икӀа(хэ)мэ
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: симыкӀамэ уимыкӀамэ имыкӀамэ димыкӀамэ фимыкӀамэ имыкӀа(хэ)мэ
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сикӀыгъамэ уикӀыгъамэ икӀыгъамэ дикӀыгъамэ фикӀыгъамэ икӀыгъа(хэ)мэ
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: симыкӀыгъамэ уимыкӀыгъамэ имыкӀыгъамэ димыкӀыгъамэ фимыкӀыгъамэ имыкӀыгъа(хэ)мэ
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сикӀынмэ уикӀынмэ икӀынмэ дикӀынмэ фикӀынмэ икӀын(хэ)мэ
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: симыкӀынмэ уимыкӀынмэ имыкӀынмэ димыкӀынмэ фимыкӀынмэ имыкӀын(хэ)мэ
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сикӀынумэ уикӀынумэ икӀынумэ дикӀынумэ фикӀынумэ икӀыну(хэ)мэ
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: симыкӀынумэ уимыкӀынумэ имыкӀынумэ димыкӀынумэ фимыкӀынумэ имыкӀыну(хэ)мэ
    условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    ит зэман – щыӀэныгъэ: сикӀтэмэ уикӀтэмэ икӀтэмэ дикӀтэмэ фикӀтэмэ икӀ(хэ)тэмэ
    ит зэман – щымыӀэныгъэ: симыкӀтэмэ уимыкӀтэмэ имыкӀтэмэ димыкӀтэмэ фимыкӀтэмэ имыкӀ(хэ)тэмэ
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сикӀатэмэ уикӀатэмэ икӀатэмэ дикӀатэмэ фикӀатэмэ икӀа(хэ)тэмэ
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: симыкӀатэмэ уимыкӀатэмэ имыкӀатэмэ димыкӀатэмэ фимыкӀатэмэ имыкӀа(хэ)тэмэ
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сикӀыгъатэмэ уикӀыгъатэмэ икӀыгъатэмэ дикӀыгъатэмэ фикӀыгъатэмэ икӀыгъа(хэ)тэмэ
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: симыкӀыгъатэмэ уимыкӀыгъатэмэ имыкӀыгъатэмэ димыкӀыгъатэмэ фимыкӀыгъатэмэ имыкӀыгъа(хэ)тэмэ
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сикӀынтэмэ уикӀынтэмэ икӀынтэмэ дикӀынтэмэ фикӀынтэмэ икӀын(хэ)тэмэ
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: симыкӀынтэмэ уимыкӀынтэмэ имыкӀынтэмэ димыкӀынтэмэ фимыкӀынтэмэ имыкӀын(хэ)тэмэ
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сикӀынутэмэ уикӀынутэмэ икӀынутэмэ дикӀынутэмэ фикӀынутэмэ икӀыну(хэ)тэмэ
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: симыкӀынутэмэ уимыкӀынутэмэ имыкӀынутэмэ димыкӀынутэмэ фимыкӀынутэмэ имыкӀыну(хэ)тэмэ
    сослагательнэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сикӀынт уикӀынт икӀынт дикӀынт фикӀынт икӀын(хэ)т
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сикӀынтэкъым уикӀынтэкъым икӀынтэкъым дикӀынтэкъым фикӀынтэкъым икӀын(хэ)тэкъым
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сикӀынут уикӀынут икӀынут дикӀынут фикӀынут икӀыну(хэ)т
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сикӀынутэкъым уикӀынутэкъым икӀынутэкъым дикӀынутэкъым фикӀынутэкъым икӀыну(хэ)тэкъым
    уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    ит зэман – щыӀэныгъэ: сикӀми уикӀми икӀми дикӀми фикӀми икӀ(хэ)ми
    ит зэман – щымыӀэныгъэ: симыкӀми уимыкӀми имыкӀми димыкӀми фимыкӀми имыкӀ(хэ)ми
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сикӀами уикӀами икӀами дикӀами фикӀами икӀа(хэ)ми
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: симыкӀами уимыкӀами имыкӀами димыкӀами фимыкӀами имыкӀа(хэ)ми
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сикӀыгъами уикӀыгъами икӀыгъами дикӀыгъами фикӀыгъами икӀыгъа(хэ)ми
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: симыкӀыгъами уимыкӀыгъами имыкӀыгъами димыкӀыгъами фимыкӀыгъами имыкӀыгъа(хэ)ми
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сикӀынми уикӀынми икӀынми дикӀынми фикӀынми икӀын(хэ)ми
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: симыкӀынми уимыкӀынми имыкӀынми димыкӀынми фимыкӀынми имыкӀын(хэ)ми
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сикӀынуми уикӀынуми икӀынуми дикӀынуми фикӀынуми икӀыну(хэ)ми
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: симыкӀынуми уимыкӀынуми имыкӀынуми димыкӀынуми фимыкӀынуми имыкӀыну(хэ)ми
    уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    ит зэман – щыӀэныгъэ: сикӀтэми уикӀтэми икӀтэми дикӀтэми фикӀтэми икӀ(хэ)тэми
    ит зэман – щымыӀэныгъэ: симыкӀтэми уимыкӀтэми имыкӀтэми димыкӀтэми фимыкӀтэми имыкӀ(хэ)тэми
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сикӀатэми уикӀатэми икӀатэми дикӀатэми фикӀатэми икӀа(хэ)тэми
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: симыкӀатэми уимыкӀатэми имыкӀатэми димыкӀатэми фимыкӀатэми имыкӀа(хэ)тэми
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сикӀыгъатэми уикӀыгъатэми икӀыгъатэми дикӀыгъатэми фикӀыгъатэми икӀыгъа(хэ)тэми
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: симыкӀыгъатэми уимыкӀыгъатэми имыкӀыгъатэми димыкӀыгъатэми фимыкӀыгъа(хэ)тэми имыкӀыгъатэми
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сикӀынтэми уикӀынтэми икӀынтэми дикӀынтэми фикӀынтэми икӀын(хэ)тэми
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: симыкӀынтэми уимыкӀынтэми имыкӀынтэми димыкӀынтэми фимыкӀынтэми имыкӀын(хэ)тэми
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сикӀынутэми уикӀынутэми икӀынутэми дикӀынутэми фикӀынутэми икӀыну(хэ)тэми
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: симыкӀынутэми уимыкӀынутэми имыкӀынутэми димыкӀынутэми фимыкӀынутэми имыкӀыну(хэ)тэми
    гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    щыӀэныгъэ: сикӀаи уикӀаи икӀаи дикӀаи фикӀаи икӀаи
    щымыӀэныгъэ: сикӀакъыми уикӀакъыми икӀакъыми дикӀакъыми фикӀакъыми икӀакъыми
    фӀэфӀыныгъэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    щыӀэныгъэ: сикӀащэрэт уикӀащэрэт икӀащэрэт дикӀащэрэт фикӀащэрэт икӀа(хэ)щэрэт
    щымыӀэныгъэ: симыкӀащэрэт уимыкӀащэрэт имыкӀащэрэт димыкӀащэрэт фимыкӀащэрэт имыкӀа(хэ)щэрэт
    шэч къытехьэныгъэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сикӀагъэнщ уикӀагъэнщ икӀагъэнщ дикӀагъэнщ фикӀагъэнщ икӀагъэн(хэ)щ
    гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сикӀагъэнкъым уикӀагъэнкъым икӀагъэнкъым дикӀагъэнкъым фикӀагъэнкъым икӀагъэн(хэ)къым
    гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сикӀагъэнт уикӀагъэнт икӀагъэнт дикӀагъэнт фикӀагъэнт икӀагъэн(хэ)т
    гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сикӀагъэнтэкъым уикӀагъэнтэкъым икӀагъэнтэкъым дикӀагъэнтэкъым фикӀагъэнтэкъым икӀагъэн(хэ)тэкъым
    гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сикӀагъэн уикӀагъэн икӀагъэн дикӀагъэн фикӀагъэн икӀагъэн(хэ)
    гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сикӀагъэнкъэ уикӀагъэнкъэ икӀагъэнкъэ дикӀагъэнкъэ фикӀагъэнкъэ икӀагъэн(хэ)къэ
    гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сикӀагъэнт уикӀагъэнт икӀагъэнт дикӀагъэнт фикӀагъэнт икӀагъэн(хэ)т
    гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сикӀагъэнтэкъэ уикӀагъэнтэкъэ икӀагъэнтэкъэ дикӀагъэнтэкъэ фикӀагъэнтэкъэ икӀагъэн(хэ)тэкъэ
    гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сикӀагъэнущ уикӀагъэнущ икӀагъэнущ дикӀагъэнущ фикӀагъэнущ икӀагъэну(хэ)щ
    гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сикӀагъэнукъым уикӀагъэнукъым икӀагъэнукъым дикӀагъэнукъым фикӀагъэнукъым икӀагъэну(хэ)къым
    гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сикӀагъэнут уикӀагъэнут икӀагъэнут дикӀагъэнут фикӀагъэнут икӀагъэну(хэ)т
    гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сикӀагъэнутэкъым уикӀагъэнутэкъым икӀагъэнутэкъым дикӀагъэнутэкъым фикӀагъэнутэкъым икӀагъэну(хэ)тэкъым
    гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сикӀагъэну уикӀагъэну икӀагъэну дикӀагъэну фикӀагъэну икӀагъэну(хэ)
    гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сикӀагъэнукъэ уикӀагъэнукъэ икӀагъэнукъэ дикӀагъэнукъэ фикӀагъэнукъэ икӀагъэну(хэ)къэ
    гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сикӀагъэнут уикӀагъэнут икӀагъэнут дикӀагъэнут фикӀагъэнут икӀагъэну(хэ)т
    гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сикӀагъэнутэкъэ уикӀагъэнутэкъэ икӀагъэнутэкъэ дикӀагъэнутэкъэ фикӀагъэнутэкъэ икӀагъэну(хэ)тэкъэ
    Зылэжь (субъектнэ) причастие (щхьэм иту) сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    ит зэман - щыӀэныгъэ сикӀ уикӀ икӀ дикӀ фикӀ икӀ(хэ)
    ит зэман - щымыӀэныгъэ симыкӀ уимыкӀ имыкӀ димыкӀ фимыкӀ имыкӀ(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сикӀа уикӀа икӀа дикӀа фикӀа икӀа(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ симыкӀа уимыкӀа имыкӀа димыкӀа фимыкӀа имыкӀа(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сикӀыгъа уикӀыгъа икӀыгъа дикӀыгъа фикӀыгъа икӀыгъа(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ симыкӀыгъа уимыкӀыгъа имыкӀыгъа димыкӀыгъа фимыкӀыгъа имыкӀыгъа(хэ)
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сикӀын уикӀын икӀын дикӀын фикӀын икӀын(хэ)
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ симыкӀын уимыкӀын имыкӀын димыкӀын фимыкӀын имыкӀын(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сикӀыну уикӀыну икӀыну дикӀыну фикӀыну икӀыну(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ симыкӀыну уимыкӀыну имыкӀыну димыкӀыну фимыкӀыну имыкӀыну(хэ)
    Обстоятельственнэ причастиехэр сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
    ит зэман - щыӀэныгъэ сызэрикӀ узэрикӀ зэрикӀ дызэрикӀ фызэрикӀ зэрикӀ(хэ)
    ит зэман - щымыӀэныгъэ сызэримыкӀ узэримыкӀ зэримыкӀ дызэримыкӀ фызэримыкӀ зэримыкӀ(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сызэрикӀа узэрикӀа зэрикӀа дызэрикӀа фызэрикӀа зэрикӀа(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сызэримыкӀа узэримыкӀа зэримыкӀа дызэримыкӀа фызэримыкӀа зэримыкӀа(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сызэрикӀыгъа узэрикӀыгъа зэрикӀыгъа дызэрикӀыгъа фызэрикӀыгъа зэрикӀыгъа(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сызэримыкӀыгъа узэримыкӀыгъа зэримыкӀыгъа дызэримыкӀыгъа фызэримыкӀыгъа зэримыкӀыгъа(хэ)
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сызэрикӀын узэрикӀын зэрикӀын дызэрикӀын фызэрикӀын зэрикӀын(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сызэримыкӀын узэримыкӀын зэримыкӀын дызэримыкӀын фызэримыкӀын зэримыкӀын(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сызэрикӀыну узэрикӀыну зэрикӀыну дызэрикӀыну фызэрикӀыну зэрикӀыну(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сызэримыкӀыну узэримыкӀыну зэримыкӀыну дызэримыкӀыну фызэримыкӀыну зэримыкӀыну(хэ)
    Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
    ит зэман - щыӀэныгъэ сыщикӀ ущикӀ щикӀ дыщикӀ фыщикӀ щикӀ(хэ)
    ит зэман - щымыӀэныгъэ сыщимыкӀ ущимыкӀ щимыкӀ дыщимыкӀ фыщимыкӀ щимыкӀ(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщикӀа ущикӀа щикӀа дыщикӀа фыщикӀа щикӀа(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщимыкӀа ущимыкӀа щимыкӀа дыщимыкӀа фыщимыкӀа щимыкӀа(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщикӀыгъа ущикӀыгъа щикӀыгъа дыщикӀыгъа фыщикӀыгъа щикӀыгъа(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщимыкӀыгъа ущимыкӀыгъа щимыкӀыгъа дыщимыкӀыгъа фыщимыкӀыгъа щимыкӀыгъа(хэ)
    къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщикӀын ущикӀын щикӀын дыщикӀын фыщикӀын щикӀын(хэ)
    къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщимыкӀын ущимыкӀын щимыкӀын дыщимыкӀын фыщимыкӀын щимыкӀын(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщикӀыну ущикӀыну щикӀыну дыщикӀыну фыщикӀыну щикӀыну(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщимыкӀыну ущимыкӀыну щимыкӀыну дыщимыкӀыну фыщимыкӀыну щимыкӀыну(хэ)
    ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
    ит зэман - щыӀэныгъэ сыздикӀ уздикӀ здикӀ дыздикӀ фыздикӀ здикӀ(хэ)
    ит зэман - щымыӀэныгъэ сыздимыкӀ уздимыкӀ здимыкӀ дыздимыкӀ фыздимыкӀ здимыкӀ(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыздикӀа уздикӀа здикӀа дыздикӀа фыздикӀа здикӀа(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыздимыкӀа уздимыкӀа здимыкӀа дыздимыкӀа фыздимыкӀа здимыкӀа(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыздикӀыгъа уздикӀыгъа здикӀыгъа дыздикӀыгъа фыздикӀыгъа здикӀыгъа(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыздимыкӀыгъа уздимыкӀыгъа здимыкӀыгъа дыздимыкӀыгъа фыздимыкӀыгъа здимыкӀыгъа(хэ)
    къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыздикӀын уздикӀын здикӀын дыздикӀын фыздикӀын здикӀын(хэ)
    къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыздимыкӀын уздимыкӀын здимыкӀын дыздимыкӀын фыздимыкӀын здимыкӀын(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыздикӀыну уздикӀыну здикӀыну дыздикӀыну фыздикӀыну здикӀыну(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыздимыкӀыну уздимыкӀыну здимыкӀыну дыздимыкӀыну фыздимыкӀыну здимыкӀыну(хэ)
    Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
    ит зэман - щыӀэныгъэ сыщӀикӀ ущӀикӀ щӀикӀ дыщӀикӀ фыщӀикӀ щӀикӀ(хэ)
    ит зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀимыкӀ ущӀимыкӀ щӀимыкӀ дыщӀимыкӀ фыщӀимыкӀ щӀимыкӀ(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщӀикӀа ущӀикӀа щӀикӀа дыщӀикӀа фыщӀикӀа щӀикӀа(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀимыкӀа ущӀимыкӀа щӀимыкӀа дыщӀимыкӀа фыщӀимыкӀа щӀимыкӀа(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщӀикӀыгъа ущӀикӀыгъа щӀикӀыгъа дыщӀикӀыгъа фыщӀикӀыгъа щӀикӀыгъа(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀимыкӀыгъа ущӀимыкӀыгъа щӀимыкӀыгъа дыщӀимыкӀыгъа фыщӀимыкӀыгъа щӀимыкӀыгъа(хэ)
    къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщӀикӀын ущӀикӀын щӀикӀын дыщӀикӀын фыщӀикӀын щӀикӀын(хэ)
    къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀимыкӀын ущӀимыкӀын щӀимыкӀын дыщӀимыкӀын фыщӀимыкӀын щӀимыкӀын(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщӀикӀыну ущӀикӀыну щӀикӀыну дыщӀикӀыну фыщӀикӀыну щӀикӀыну(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀимыкӀыну ущӀимыкӀыну щӀимыкӀыну дыщӀимыкӀыну фыщӀимыкӀыну щӀимыкӀыну(хэ)
    Деепричастиехэр сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    ит зэман - щыӀэныгъэ сикӀыу уикӀыу икӀыу дикӀыу фикӀыу икӀ(хэ)у
    ит зэман - щымыӀэныгъэ симыкӀыу уимыкӀыу имыкӀыу димыкӀыу фимыкӀыу имыкӀ(хэ)у
    блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сикӀауэ уикӀауэ икӀауэ дикӀауэ фикӀауэ икӀауэ / икӀахэу
    блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ симыкӀауэ уимыкӀауэ имыкӀауэ димыкӀауэ фимыкӀауэ имыкӀауэ / имыкӀахэу
    урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ сикӀыурэ уикӀыурэ икӀыурэ дикӀыурэ фикӀыурэ икӀ(хэ)урэ
    урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ симыкӀыурэ уимыкӀыурэ имыкӀыурэ димыкӀыурэ фимыкӀыурэ имыкӀ(хэ)урэ
    -э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
    Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
    Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
    Именительнэ: [кӀ] [кӀ]р -- [кӀ]хэр
    Эргативнэ: [кӀ] [кӀ]м -- [кӀ]хэм
    Послеложнэ: [кӀ]кӀэ [кӀ]мкӀэ [кӀ]хэкӀэ [кӀ]хэмкӀэ
    Обстоятельственнэ: [кӀ]ыу [кӀ]рауэ [кӀ]хэу [кӀ]хэрауэ
    -а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
    Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
    Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
    Именительнэ: [кӀ]а [кӀ]ар -- [кӀ]ахэр
    Эргативнэ: [кӀ]а [кӀ]ам -- [кӀ]ахэм
    Послеложнэ: [кӀ]акӀэ [кӀ]амкӀэ [кӀ]ахэкӀэ [кӀ]ахэмкӀэ
    Обстоятельственнэ: [кӀ]ауэ [кӀ]арауэ [кӀ]ахэу [кӀ]ахэрауэ
    -эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
    Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
    Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
    Именительнэ: [кӀ]ын [кӀ]ыныр -- [кӀ]ынхэр
    Эргативнэ: [кӀ]ын [кӀ]ыным -- [кӀ]ынхэм
    Послеложнэ: [кӀ]ынкӀэ [кӀ]ынымкӀэ [кӀ]ынхэкӀэ [кӀ]ынхэмкӀэ
    'Обстоятельственнэ: [кӀ]ыну [кӀ]ынырауэ [кӀ]ынхэу [кӀ]ынхэрауэ
    -эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
    Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
    Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
    Именительнэ: [кӀ]ыну [кӀ]ынур -- [кӀ]ынухэр
    Эргативнэ: [кӀ]ыну [кӀ]ынум -- [кӀ]ынухэм
    Послеложнэ: [кӀ]ынукӀэ [кӀ]ынумкӀэ [кӀ]ынухэкӀэ [кӀ]ынухэмкӀэ
    Обстоятельственнэ: [кӀ]ынууэ [кӀ]ынурауэ [кӀ]ынухэу [кӀ]ынухэрауэ

    МЫХЬЭНЭ

    1. Зэрытыр, зэрысыр зыгуэрым ибгынэн.
    2. Зыгуэрым зэпрыкӀын (п. п. псым).
    3. ЗыщӀыпӀэ щежьауэ зыщӀыпӀэ кӀуэн.

    ЩАПХЪЭХЭР

    ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

    • Утыкум икӀын.
    • Псым икӀын.
    • Тенджызым икӀын.
    • Налшык сикӀри Псыхуабэ сыкӀуат.

    НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

    ИНДЖЫЛЫБЗЭ
    • икӏын: 1. leave, go away from swh 2. cross, go across sth (for example, a river) 3. go, travel from swh to swh
    • Утыкум икӀын: leave the centre
    • Псым икӀын: cross a river
    • Тенджызым икӀын: cross the sea
    • Налшык сикӀри Псыхуабэ сыкӀуат: he travelled from Nalchik to Psykhabe (Hot Water).
    УРЫСЫБЗЭ
    • икӏын: 1. выйти, уйти откуда-л. 2. перейти, переправиться через что-л. (напр. через реку) 3. поехать, пойти куда-л. откуда-л.
    • Утыкум икӀын: выйти из центра
    • Псым икӀын: перейти через реку
    • Тенджызым икӀын: переправиться через море
    • Налшык сикӀри Псыхуабэ сыкӀуат: он поехал из Нальчика в Псыхуабэ (Горячая Вода).
    псалъафэ зэпыщӀахэр

    Акъылым икӀын

      Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: become senile, weak- or feeble-minded
     Урысыбзэ: выжить из ума
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

    Гур икӀын

    1. 

      Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: with bated breath
     Урысыбзэ: с замиранием сердца
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

    2. 

      Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: be greedy, insatiable
     Урысыбзэ: быть жадным, ненасытным
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

    Гъэр икӀащ

      Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: a year passed, a year went by
     Урысыбзэ: прошёл год
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

    Макъыр икӀын

      Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: go or become hoarse
     Урысыбзэ: охрипнуть
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

    ПӀалъэр икӀын

      Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: pass, run out, expire (about a period or deadline)
     Урысыбзэ: пройти (о сроке)
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

    [И] тхьэкӀумэм имыкӀын

      Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: still resound in one’s ears, I can still hear…
     Урысыбзэ: стоять в ушах
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

    Хъийм икӀын

      Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: rampage, rave, rage, storm
     Урысыбзэ: неистовствовать
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

    БИБЛИОГРАФИЕ

    • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
    • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
    • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
    • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
    • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
    • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
    • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
    • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
    • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.
    Retrieved from "https://incubator.wikimedia.org/w/index.php?title=Wt/kbd/икӏын&oldid=5340846"