АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ
ЭТИМОЛОГИЕEdit
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭEdit
- IPA [ʑǝʔʷǝrǝ'ħɐʁʷɐ]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭEdit
- [жь] + -ы+ [ӏу] + -ры + [хь] + -э + -гъу + -э
СКЛОНЕНЭ
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
---|---|---|---|---|
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | жьыӏурыхьэгъуэ | жьыӏурыхьэгъуэр | -- | жьыӏурыхьэгъуэхэр |
Эргативнэ: | жьыӏурыхьэгъуэ | жьыӏурыхьэгъуэм | -- | жьыӏурыхьэгъуэхэм |
Послеложнэ: | жьыӏурыхьэгъуэкӀэ | жьыӏурыхьэгъуэмкӀэ | жьыӏурыхьэгъуэхэкӀэ | жьыӏурыхьэгъуэхэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | жьыӏурыхьэгъуэу | жьыӏурыхьэгъуэрауэ | жьыӏурыхьэгъуэхэу | жьыӏурыхьэгъуэхэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- Еплъ псалъафэ зэпыщӀахэр.
ЩАПХЪЭХЭРEdit
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- жьыӏурыхьэгъуэ: see псалъафэ зэпыщӀахэр.
УРЫСЫБЗЭEdit
- жьыӏурыхьэгъуэ: см. псалъафэ зэпыщӀахэр.
псалъафэ зэпыщӀахэр
жьыӀурыхьэгъуэ гъуэтын (ихуэн)Edit
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: have a breather or rest Урысыбзэ: иметь передышку. Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр: Ауэрэ, тӀэкӀу жьыӀурыхыгъуэ игъуэта иужькӀэ, Ахьмэд кӀэзызу щӀидзащ. Ӏуащхьэмахуэ, журнал (художественный)
ЖьыӀурыхьэгъуэ етынEdit
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: let sb have a rest or a breather Урысыбзэ: дать кому-л. передышку. Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр: Япэ къэжэгъуэр яухауэ, шыхэм жьыӀурыхьэгъуэ щратым, Мыхьэмэт хуэмышэчыж хъури Исхьэкъ еупщӀащ: - Исхьэкъ, дауэ уеплърэ шыгъажэр зэрекӀуэкӀым? КӀэрашэ Тембот
БИБЛИОГРАФИЕEdit
- Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
- БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
- БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
- Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
- Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
- Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
- Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
- Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
- Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.