АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
е- + [кӏ] + -ы + -х + -ы + -н СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "екӏыхын"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
екӏыхын
щымыӀэныгъэ:
емыкӏыхын
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
секӏыхын
уекӏыхын
екӏыхын
декӏыхын
фекӏыхын
екӏыхын(хэ)
щымыӀэныгъэ:
семыкӏыхын
уемыкӏыхын
емыкӏыхын
демыкӏыхын
фемыкӏыхын
емыкӏыхын(хэ)
Унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
екӏых!
фекӏых!
щымыӀэныгъэ:
уемыкӏых!
фемыкӏых!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
срекӏых
урекӏых
ирекӏых
дрекӏых
фрекӏых
ирекӏых(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сремыкӏых
уремыкӏых
ирэмыкӏых
дремыкӏых
фремыкӏых
иремыкӏых(хэ)
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сокӏых(ыр)
уокӏых(ыр)
йокӏых(ыр)
докӏых(ыр)
фокӏых(ыр)
йокӏых(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
секӏыхыркъым
уекӏыхыркъым
екӏыхыркъым
декӏыхыркъым
фекӏыхыркъым
екӏых(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
секӏыхырт
уекӏыхырт
екӏыхырт
декӏыхырт
фекӏыхырт
екӏых(хэ)рт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
секӏыхыртэкъым
уекӏыхыртэкъым
екӏыхыртэкъым
декӏыхыртэкъым
фекӏыхыртэкъым
екӏых(хэ)ртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
секӏыхащ
уекӏыхащ
екӏыхащ
декӏыхащ
фекӏыхащ
екӏыха(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
секӏыхакъым
уекӏыхакъым
екӏыхакъым
декӏыхакъым
фекӏыхакъым
екӏыха(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
секӏыхат
уекӏыхат
екӏыхат
декӏыхат
фекӏыхат
екӏыха(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
секӏыхатэкъым
уекӏыхатэкъым
екӏыхатэкъым
декӏыхатэкъым
фекӏыхатэкъым
екӏыха(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
секӏыхыгъащ
уекӏыхыгъащ
екӏыхыгъащ
декӏыхыгъащ
фекӏыхыгъащ
екӏыхыгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
секӏыхыгъакъым
уекӏыхыгъакъым
екӏыхыгъакъым
декӏыхыгъакъым
фекӏыхыгъакъым
екӏыхыгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
секӏыхыгъат
уекӏыхыгъат
екӏыхыгъат
декӏыхыгъат
фекӏыхыгъат
екӏыхыгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
секӏыхыгъатэкъым
уекӏыхыгъатэкъым
екӏыхыгъатэкъым
декӏыхыгъатэкъым
фекӏыхыгъатэкъым
екӏыхыгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
секӏыхщ
уекӏыхщ
екӏыхщ
декӏыхщ
фекӏыхщ
екӏых(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
секӏыхкъым
уекӏыхкъым
екӏыхкъым
декӏыхкъым
фекӏыхкъым
екӏых(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
секӏыхт
уекӏыхт
екӏыхт
декӏыхт
фекӏыхт
екӏых(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
секӏыхтэкъым
уекӏыхтэкъым
екӏыхтэкъым
декӏыхтэкъым
фекӏыхтэкъым
екӏых(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
секӏыхынщ
уекӏыхынщ
екӏыхынщ
декӏыхынщ
фекӏыхынщ
екӏыхын(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
секӏыхынкъым
уекӏыхынкъым
екӏыхынкъым
декӏыхынкъым
фекӏыхынкъым
екӏыхын(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
секӏыхыну(хэ)щ
уекӏыхынущ
екӏыхынущ
декӏыхынущ
фекӏыхынущ
екӏыхыну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
секӏыхынукъым
уекӏыхынукъым
екӏыхынукъым
декӏыхынукъым
фекӏыхынукъым
екӏыхыну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
секӏыхрэ
уекӏыхрэ
екӏыхрэ
декӏыхрэ
фекӏыхрэ
екӏых(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
секӏыхыркъэ
уекӏыхыркъэ
екӏыхыркъэ
декӏыхыркъэ
фекӏыхыркъэ
екӏых(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
секӏыхырт
уекӏыхырт
екӏыхырт
декӏыхырт
фекӏыхырт
екӏых(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
секӏыхыртэкъэ
уекӏыхыртэкъэ
екӏыхыртэкъэ
декӏыхыртэкъэ
фекӏыхыртэкъэ
екӏых(хэ)ртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
секӏыха
уекӏыха
екӏыха
декӏыха
фекӏыха
екӏыха(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
секӏыхакъэ
уекӏыхакъэ
екӏыхакъэ
декӏыхакъэ
фекӏыхакъэ
екӏыха(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
секӏыхат
уекӏыхат
екӏыхат
декӏыхат
фекӏыхат
екӏыха(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
секӏыхатэкъэ
уекӏыхатэкъэ
екӏыхатэкъэ
декӏыхатэкъэ
фекӏыхатэкъэ
екӏыха(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
секӏыхыгъа
уекӏыхыгъа
екӏыхыгъа
декӏыхыгъа
фекӏыхыгъа
екӏыхыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
секӏыхыгъакъэ
уекӏыхыгъакъэ
екӏыхыгъакъэ
декӏыхыгъакъэ
фекӏыхыгъакъэ
екӏыхыгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
секӏыхыгъат
уекӏыхыгъат
екӏыхыгъат
декӏыхыгъат
фекӏыхыгъат
екӏыхыгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
секӏыхыгъатэкъэ
уекӏыхыгъатэкъэ
екӏыхыгъатэкъэ
декӏыхыгъатэкъэ
фекӏыхыгъатэкъэ
екӏыхыгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
секӏых
уекӏых
екӏых
декӏых
фекӏых
екӏых(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
секӏыхкъэ
уекӏыхкъэ
екӏыхкъэ
декӏыхкъэ
фекӏыхкъэ
екӏых(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
секӏыхт
уекӏыхт
екӏыхт
декӏыхт
фекӏыхт
екӏых(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
секӏыхтэкъэ
уекӏыхтэкъэ
екӏыхтэкъэ
декӏыхтэкъэ
фекӏыхтэкъэ
екӏых(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
секӏыхын
уекӏыхын
екӏыхын
декӏыхын
фекӏыхын
екӏыхын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
секӏыхынкъэ
уекӏыхынкъэ
екӏыхынкъэ
декӏыхынкъэ
фекӏыхынкъэ
екӏыхын(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
секӏыхыну
уекӏыхыну
екӏыхыну
декӏыхыну
фекӏыхыну
екӏыхыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
секӏыхынукъэ
уекӏыхынукъэ
екӏыхынукъэ
декӏыхынукъэ
фекӏыхынукъэ
екӏыхыну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
секӏыхмэ
уекӏыхмэ
екӏыхмэ
декӏыхмэ
фекӏыхмэ
екӏых(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
семыкӏыхмэ
уемыкӏыхмэ
емыкӏыхмэ
демыкӏыхмэ
фемыкӏыхмэ
емыкӏых(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
секӏыхамэ
уекӏыхамэ
екӏыхамэ
декӏыхамэ
фекӏыхамэ
екӏыха(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
семыкӏыхамэ
уемыкӏыхамэ
емыкӏыхамэ
демыкӏыхамэ
фемыкӏыхамэ
емыкӏыха(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
секӏыхыгъамэ
уекӏыхыгъамэ
екӏыхыгъамэ
декӏыхыгъамэ
фекӏыхыгъамэ
екӏыхыгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
семыкӏыхыгъамэ
уемыкӏыхыгъамэ
емыкӏыхыгъамэ
демыкӏыхыгъамэ
фемыкӏыхыгъамэ
емыкӏыхыгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
секӏыхынмэ
уекӏыхынмэ
екӏыхынмэ
декӏыхынмэ
фекӏыхынмэ
екӏыхын(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыкӏыхынмэ
уемыкӏыхынмэ
емыкӏыхынмэ
демыкӏыхынмэ
фемыкӏыхынмэ
емыкӏыхын(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
секӏыхынумэ
уекӏыхынумэ
екӏыхынумэ
декӏыхынумэ
фекӏыхынумэ
екӏыхыну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыкӏыхынумэ
уемыкӏыхынумэ
емыкӏыхынумэ
демыкӏыхынумэ
фемыкӏыхынумэ
емыкӏыхыну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
секӏыхтэмэ
уекӏыхтэмэ
екӏыхтэмэ
декӏыхтэмэ
фекӏыхтэмэ
екӏых(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
семыкӏыхтэмэ
уемыкӏыхтэмэ
емыкӏыхтэмэ
демыкӏыхтэмэ
фемыкӏыхтэмэ
емыкӏых(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
секӏыхатэмэ
уекӏыхатэмэ
екӏыхатэмэ
декӏыхатэмэ
фекӏыхатэмэ
екӏыха(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
семыкӏыхатэмэ
уемыкӏыхатэмэ
емыкӏыхатэмэ
демыкӏыхатэмэ
фемыкӏыхатэмэ
емыкӏыха(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
секӏыхыгъатэмэ
уекӏыхыгъатэмэ
екӏыхыгъатэмэ
декӏыхыгъатэмэ
фекӏыхыгъатэмэ
екӏыхыгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
семыкӏыхыгъатэмэ
уемыкӏыхыгъатэмэ
емыкӏыхыгъатэмэ
демыкӏыхыгъатэмэ
фемыкӏыхыгъатэмэ
емыкӏыхыгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
секӏыхынтэмэ
уекӏыхынтэмэ
екӏыхынтэмэ
декӏыхынтэмэ
фекӏыхынтэмэ
екӏыхын(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыкӏыхынтэмэ
уемыкӏыхынтэмэ
емыкӏыхынтэмэ
демыкӏыхынтэмэ
фемыкӏыхынтэмэ
емыкӏыхын(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
секӏыхынутэмэ
уекӏыхынутэмэ
екӏыхынутэмэ
декӏыхынутэмэ
фекӏыхынутэмэ
екӏыхыну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыкӏыхынутэмэ
уемыкӏыхынутэмэ
емыкӏыхынутэмэ
демыкӏыхынутэмэ
фемыкӏыхынутэмэ
емыкӏыхыну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
секӏыхынт
уекӏыхынт
екӏыхынт
декӏыхынт
фекӏыхынт
екӏыхын(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
секӏыхынтэкъым
уекӏыхынтэкъым
екӏыхынтэкъым
декӏыхынтэкъым
фекӏыхынтэкъым
екӏыхын(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
секӏыхынут
уекӏыхынут
екӏыхынут
декӏыхынут
фекӏыхынут
екӏыхыну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
секӏыхынутэкъым
уекӏыхынутэкъым
екӏыхынутэкъым
декӏыхынутэкъым
фекӏыхынутэкъым
екӏыхыну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
секӏыхми
уекӏыхми
екӏыхми
декӏыхми
фекӏыхми
екӏых(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
семыкӏыхми
уемыкӏыхми
емыкӏыхми
демыкӏыхми
фемыкӏыхми
емыкӏых(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
секӏыхами
уекӏыхами
екӏыхами
декӏыхами
фекӏыхами
екӏыха(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
семыкӏыхами
уемыкӏыхами
емыкӏыхами
демыкӏыхами
фемыкӏыхами
емыкӏыха(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
секӏыхыгъами
уекӏыхыгъами
екӏыхыгъами
декӏыхыгъами
фекӏыхыгъами
екӏыхыгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
семыкӏыхыгъами
уемыкӏыхыгъами
емыкӏыхыгъами
демыкӏыхыгъами
фемыкӏыхыгъами
емыкӏыхыгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
секӏыхынми
уекӏыхынми
екӏыхынми
декӏыхынми
фекӏыхынми
екӏыхын(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыкӏыхынми
уемыкӏыхынми
емыкӏыхынми
демыкӏыхынми
фемыкӏыхынми
емыкӏыхын(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
секӏыхынуми
уекӏыхынуми
екӏыхынуми
декӏыхынуми
фекӏыхынуми
екӏыхыну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыкӏыхынуми
уемыкӏыхынуми
емыкӏыхынуми
демыкӏыхынуми
фемыкӏыхынуми
емыкӏыхыну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
секӏыхтэми
уекӏыхтэми
екӏыхтэми
декӏыхтэми
фекӏыхтэми
екӏых(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
семыкӏыхтэми
уемыкӏыхтэми
емыкӏыхтэми
демыкӏыхтэми
фемыкӏыхтэми
емыкӏых(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
секӏыхатэми
уекӏыхатэми
екӏыхатэми
декӏыхатэми
фекӏыхатэми
екӏыха(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
семыкӏыхатэми
уемыкӏыхатэми
емыкӏыхатэми
демыкӏыхатэми
фемыкӏыхатэми
емыкӏыха(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
секӏыхыгъатэми
уекӏыхыгъатэми
екӏыхыгъатэми
декӏыхыгъатэми
фекӏыхыгъатэми
екӏыхыгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
семыкӏыхыгъатэми
уемыкӏыхыгъатэми
емыкӏыхыгъатэми
демыкӏыхыгъатэми
фемыкӏыхыгъа(хэ)тэми
емыкӏыхыгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
секӏыхынтэми
уекӏыхынтэми
екӏыхынтэми
декӏыхынтэми
фекӏыхынтэми
екӏыхын(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыкӏыхынтэми
уемыкӏыхынтэми
емыкӏыхынтэми
демыкӏыхынтэми
фемыкӏыхынтэми
емыкӏыхын(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
секӏыхынутэми
уекӏыхынутэми
екӏыхынутэми
декӏыхынутэми
фекӏыхынутэми
екӏыхыну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыкӏыхынутэми
уемыкӏыхынутэми
емыкӏыхынутэми
демыкӏыхынутэми
фемыкӏыхынутэми
емыкӏыхыну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
секӏыхаи
уекӏыхаи
екӏыхаи
декӏыхаи
фекӏыхаи
екӏыхаи
щымыӀэныгъэ:
семыкӏыхаи
уемыкӏыхаи
емыкӏыхаи
демыкӏыхаи
фемыкӏыхаи
емыкӏыхаи
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
секӏыхащэрэт
уекӏыхащэрэт
екӏыхащэрэт
декӏыхащэрэт
фекӏыхащэрэт
екӏыха(хэ)щэрэт
щымыӀэныгъэ:
семыкӏыхащэрэт
уемыкӏыхащэрэт
емыкӏыхащэрэт
демыкӏыхащэрэт
фемыкӏыхащэрэт
емыкӏыха(хэ)щэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
секӏыхагъэнщ
уекӏыхагъэнщ
екӏыхагъэнщ
декӏыхагъэнщ
фекӏыхагъэнщ
екӏыхагъэн(хэ)щ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
секӏыхагъэнкъым
уекӏыхагъэнкъым
екӏыхагъэнкъым
декӏыхагъэнкъым
фекӏыхагъэнкъым
екӏыхагъэн(хэ)къым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
секӏыхагъэнт
уекӏыхагъэнт
екӏыхагъэнт
декӏыхагъэнт
фекӏыхагъэнт
екӏыхагъэн(хэ)т
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
секӏыхагъэнтэкъым
уекӏыхагъэнтэкъым
екӏыхагъэнтэкъым
декӏыхагъэнтэкъым
фекӏыхагъэнтэкъым
екӏыхагъэн(хэ)тэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
секӏыхагъэн
уекӏыхагъэн
екӏыхагъэн
декӏыхагъэн
фекӏыхагъэн
екӏыхагъэн(хэ)
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
секӏыхагъэнкъэ
уекӏыхагъэнкъэ
екӏыхагъэнкъэ
декӏыхагъэнкъэ
фекӏыхагъэнкъэ
екӏыхагъэн(хэ)къэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
секӏыхагъэнт
уекӏыхагъэнт
екӏыхагъэнт
декӏыхагъэнт
фекӏыхагъэнт
екӏыхагъэн(хэ)т
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
секӏыхагъэнтэкъэ
уекӏыхагъэнтэкъэ
екӏыхагъэнтэкъэ
декӏыхагъэнтэкъэ
фекӏыхагъэнтэкъэ
екӏыхагъэн(хэ)тэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
секӏыхагъэнущ
уекӏыхагъэнущ
екӏыхагъэнущ
декӏыхагъэнущ
фекӏыхагъэнущ
екӏыхагъэну(хэ)щ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
секӏыхагъэнукъым
уекӏыхагъэнукъым
екӏыхагъэнукъым
декӏыхагъэнукъым
фекӏыхагъэнукъым
екӏыхагъэну(хэ)къым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
секӏыхагъэнут
уекӏыхагъэнут
екӏыхагъэнут
декӏыхагъэнут
фекӏыхагъэнут
екӏыхагъэну(хэ)т
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
секӏыхагъэнутэкъым
уекӏыхагъэнутэкъым
екӏыхагъэнутэкъым
декӏыхагъэнутэкъым
фекӏыхагъэнутэкъым
екӏыхагъэну(хэ)тэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
секӏыхагъэну
уекӏыхагъэну
екӏыхагъэну
декӏыхагъэну
фекӏыхагъэну
екӏыхагъэну(хэ)
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
секӏыхагъэнукъэ
уекӏыхагъэнукъэ
екӏыхагъэнукъэ
декӏыхагъэнукъэ
фекӏыхагъэнукъэ
екӏыхагъэну(хэ)къэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
секӏыхагъэнут
уекӏыхагъэнут
екӏыхагъэнут
декӏыхагъэнут
фекӏыхагъэнут
екӏыхагъэну(хэ)т
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
секӏыхагъэнутэкъэ
уекӏыхагъэнутэкъэ
екӏыхагъэнутэкъэ
декӏыхагъэнутэкъэ
фекӏыхагъэнутэкъэ
екӏыхагъэну(хэ)тэкъэ
Зэлэжь (объектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
зэкӏых
ит зэман - щымыӀэныгъэ
зэмыкӏых
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэкӏыха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэмыкӏыха
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэкӏыхыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэмыкӏыхыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэкӏыхын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэмыкӏыхын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэкӏыхыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэмыкӏыхыну
Зылэжь (субъектнэ) причастие (щхьэм иту)
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
секӏых
уекӏых
екӏых
декӏых
фекӏых
екӏых(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
семыкӏых
уемыкӏых
емыкӏых
демыкӏых
фемыкӏых
емыкӏых(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
секӏыха
уекӏыха
екӏыха
декӏыха
фекӏыха
екӏыха(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
семыкӏыха
уемыкӏыха
емыкӏыха
демыкӏыха
фемыкӏыха
емыкӏыха(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
секӏыхыгъа
уекӏыхыгъа
екӏыхыгъа
декӏыхыгъа
фекӏыхыгъа
екӏыхыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
семыкӏыхыгъа
уемыкӏыхыгъа
емыкӏыхыгъа
демыкӏыхыгъа
фемыкӏыхыгъа
емыкӏыхыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
секӏыхын
уекӏыхын
екӏыхын
декӏыхын
фекӏыхын
екӏыхын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
семыкӏыхын
уемыкӏыхын
емыкӏыхын
демыкӏыхын
фемыкӏыхын
емыкӏыхын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
секӏыхыну
уекӏыхыну
екӏыхыну
декӏыхыну
фекӏыхыну
екӏыхыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
семыкӏыхыну
уемыкӏыхыну
емыкӏыхыну
демыкӏыхыну
фемыкӏыхыну
емыкӏыхыну(хэ)
Обстоятельственнэ причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрекӏых
узэрекӏых
зэрекӏых
дызэрекӏых
фызэрекӏых
зэрекӏых(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэремыкӏых
узэремыкӏых
зэремыкӏых
дызэремыкӏых
фызэремыкӏых
зэремыкӏых(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрекӏыха
узэрекӏыха
зэрекӏыха
дызэрекӏыха
фызэрекӏыха
зэрекӏыха(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэремыкӏыха
узэремыкӏыха
зэремыкӏыха
дызэремыкӏыха
фызэремыкӏыха
зэремыкӏыха(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрекӏыхыгъа
узэрекӏыхыгъа
зэрекӏыхыгъа
дызэрекӏыхыгъа
фызэрекӏыхыгъа
зэрекӏыхыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэремыкӏыхыгъа
узэремыкӏыхыгъа
зэремыкӏыхыгъа
дызэремыкӏыхыгъа
фызэремыкӏыхыгъа
зэремыкӏыхыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрекӏыхын
узэрекӏыхын
зэрекӏыхын
дызэрекӏыхын
фызэрекӏыхын
зэрекӏыхын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэремыкӏыхын
узэремыкӏыхын
зэремыкӏыхын
дызэремыкӏыхын
фызэремыкӏыхын
зэремыкӏыхын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрекӏыхыну
узэрекӏыхыну
зэрекӏыхыну
дызэрекӏыхыну
фызэрекӏыхыну
зэрекӏыхыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэремыкӏыхыну
узэремыкӏыхыну
зэремыкӏыхыну
дызэремыкӏыхыну
фызэремыкӏыхыну
зэремыкӏыхыну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщекӏых
ущекӏых
щекӏых
дыщекӏых
фыщекӏых
щекӏых(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщемыкӏых
ущемыкӏых
щемыкӏых
дыщемыкӏых
фыщемыкӏых
щемыкӏых(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщекӏыха
ущекӏыха
щекӏыха
дыщекӏыха
фыщекӏыха
щекӏыха(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщемыкӏыха
ущемыкӏыха
щемыкӏыха
дыщемыкӏыха
фыщемыкӏыха
щемыкӏыха(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщекӏыхыгъа
ущекӏыхыгъа
щекӏыхыгъа
дыщекӏыхыгъа
фыщекӏыхыгъа
щекӏыхыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщемыкӏыхыгъа
ущемыкӏыхыгъа
щемыкӏыхыгъа
дыщемыкӏыхыгъа
фыщемыкӏыхыгъа
щемыкӏыхыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщекӏыхын
ущекӏыхын
щекӏыхын
дыщекӏыхын
фыщекӏыхын
щекӏыхын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщемыкӏыхын
ущемыкӏыхын
щемыкӏыхын
дыщемыкӏыхын
фыщемыкӏыхын
щемыкӏыхын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщекӏыхыну
ущекӏыхыну
щекӏыхыну
дыщекӏыхыну
фыщекӏыхыну
щекӏыхыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщемыкӏыхыну
ущемыкӏыхыну
щемыкӏыхыну
дыщемыкӏыхыну
фыщемыкӏыхыну
щемыкӏыхыну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздекӏых
уздекӏых
здекӏых
дыздекӏых
фыздекӏых
здекӏых(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздемыкӏых
уздемыкӏых
здемыкӏых
дыздемыкӏых
фыздемыкӏых
здемыкӏых(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздекӏыха
уздекӏыха
здекӏыха
дыздекӏыха
фыздекӏыха
здекӏыха(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздемыкӏыха
уздемыкӏыха
здемыкӏыха
дыздемыкӏыха
фыздемыкӏыха
здемыкӏыха(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздекӏыхыгъа
уздекӏыхыгъа
здекӏыхыгъа
дыздекӏыхыгъа
фыздекӏыхыгъа
здекӏыхыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздемыкӏыхыгъа
уздемыкӏыхыгъа
здемыкӏыхыгъа
дыздемыкӏыхыгъа
фыздемыкӏыхыгъа
здемыкӏыхыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздекӏыхын
уздекӏыхын
здекӏыхын
дыздекӏыхын
фыздекӏыхын
здекӏыхын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздемыкӏыхын
уздемыкӏыхын
здемыкӏыхын
дыздемыкӏыхын
фыздемыкӏыхын
здемыкӏыхын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздекӏыхыну
уздекӏыхыну
здекӏыхыну
дыздекӏыхыну
фыздекӏыхыну
здекӏыхыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздемыкӏыхыну
уздемыкӏыхыну
здемыкӏыхыну
дыздемыкӏыхыну
фыздемыкӏыхыну
здемыкӏыхыну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀекӏых
ущӀекӏых
щӀекӏых
дыщӀекӏых
фыщӀекӏых
щӀекӏых(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀемыкӏых
ущӀемыкӏых
щӀемыкӏых
дыщӀемыкӏых
фыщӀемыкӏых
щӀемыкӏых(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀекӏыха
ущӀекӏыха
щӀекӏыха
дыщӀекӏыха
фыщӀекӏыха
щӀекӏыха(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀемыкӏыха
ущӀемыкӏыха
щӀемыкӏыха
дыщӀемыкӏыха
фыщӀемыкӏыха
щӀемыкӏыха(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀекӏыхыгъа
ущӀекӏыхыгъа
щӀекӏыхыгъа
дыщӀекӏыхыгъа
фыщӀекӏыхыгъа
щӀекӏыхыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀемыкӏыхыгъа
ущӀемыкӏыхыгъа
щӀемыкӏыхыгъа
дыщӀемыкӏыхыгъа
фыщӀемыкӏыхыгъа
щӀемыкӏыхыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀекӏыхын
ущӀекӏыхын
щӀекӏыхын
дыщӀекӏыхын
фыщӀекӏыхын
щӀекӏыхын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀемыкӏыхын
ущӀемыкӏыхын
щӀемыкӏыхын
дыщӀемыкӏыхын
фыщӀемыкӏыхын
щӀемыкӏыхын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀекӏыхыну
ущӀекӏыхыну
щӀекӏыхыну
дыщӀекӏыхыну
фыщӀекӏыхыну
щӀекӏыхыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀемыкӏыхыну
ущӀемыкӏыхыну
щӀемыкӏыхыну
дыщӀемыкӏыхыну
фыщӀемыкӏыхыну
щӀемыкӏыхыну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
секӏыхыу
уекӏыхыу
екӏыхыу
декӏыхыу
фекӏыхыу
екӏых(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
семыкӏыхыу
уемыкӏыхыу
емыкӏыхыу
демыкӏыхыу
фемыкӏыхыу
емыкӏых(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
секӏыхауэ
уекӏыхауэ
екӏыхауэ
декӏыхауэ
фекӏыхауэ
екӏыхауэ / екӏыхахэу
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
семыкӏыхауэ
уемыкӏыхауэ
емыкӏыхауэ
демыкӏыхауэ
фемыкӏыхауэ
емыкӏыхауэ / емыкӏыхахэу
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
секӏыхыурэ
уекӏыхыурэ
екӏыхыурэ
декӏыхыурэ
фекӏыхыурэ
екӏых(хэ)урэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
семыкӏыхыурэ
уемыкӏыхыурэ
емыкӏыхыурэ
демыкӏыхыурэ
фемыкӏыхыурэ
емыкӏых(хэ)урэ
Косвеннэ дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Косвеннэ Дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сынокӏых
сокӏых
--
сывокӏых
сокӏых(хэ)
уэ
укъызокӏых
--
уокӏых
укъыдокӏых
--
уокӏых(хэ)
ар
къызокӏых
къокӏых
йокӏых
къыдокӏых
къывокӏых
йокӏых(хэ)
дэ
--
дынокӏых
докӏых
--
дывокӏых
докӏых(хэ)
фэ
фыкъызокӏых
--
фокӏых
фыкъыдокӏых
--
фокӏых(хэ)
ахэр
къызокӏых
къокӏых
йокӏых
къыдокӏых
къывокӏых
йокӏых(хэ)
Косвеннэ дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ)
Косвеннэ Дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сынокӏыхрэ
секӏыхрэ
--
сывэкӏыхрэ
секӏых(хэ)рэ
уэ
укъызэкӏыхрэ
--
уекӏыхрэ
укъыдэкӏыхрэ
--
уекӏых(хэ)рэ
ар
къызэкӏыхрэ
къокӏыхрэ
екӏыхрэ
къыдэкӏыхрэ
къывэкӏыхрэ
екӏых(хэ)рэ
дэ
--
дынокӏыхрэ
декӏыхрэ
--
дывэкӏыхрэ
декӏых(хэ)рэ
фэ
фыкъызэкӏыхрэ
--
фекӏыхрэ
фыкъыдэкӏыхрэ
--
фекӏых(хэ)рэ]
ахэр
къызэкӏыхрэ
къокӏыхрэ
екӏыхрэ
къыдэкӏыхрэ
къывэкӏыхрэ
екӏых(хэ)рэ
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[кӏых]
[кӏых]р
--
[кӏых]хэр
Эргативнэ:
[кӏых]
[кӏых]м
--
[кӏых]хэм
Послеложнэ:
[кӏых]кӀэ
[кӏых]мкӀэ
[кӏых]хэкӀэ
[кӏых]хэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[кӏых]ыу
[кӏых]рауэ
[кӏых]хэу
[кӏых]хэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[кӏых]а
[кӏых]ар
--
[кӏых]ахэр
Эргативнэ:
[кӏых]а
[кӏых]ам
--
[кӏых]ахэм
Послеложнэ:
[кӏых]акӀэ
[кӏых]амкӀэ
[кӏых]ахэкӀэ
[кӏых]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[кӏых]ауэ
[кӏых]арауэ
[кӏых]ахэу
[кӏых]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[кӏых]ын
[кӏых]ыныр
--
[кӏых]ынхэр
Эргативнэ:
[кӏых]ын
[кӏых]ыным
--
[кӏых]ынхэм
Послеложнэ:
[кӏых]ынкӀэ
[кӏых]ынымкӀэ
[кӏых]ынхэкӀэ
[кӏых]ынхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[кӏых]ыну
[кӏых]ынырауэ
[кӏых]ынхэу
[кӏых]ынхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[кӏых]ыну
[кӏых]ынур
--
[кӏых]ынухэр
Эргативнэ:
[кӏых]ыну
[кӏых]ынум
--
[кӏых]ынухэм
Послеложнэ:
[кӏых]ынукӀэ
[кӏых]ынумкӀэ
[кӏых]ынухэкӀэ
[кӏых]ынухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[кӏых]ынууэ
[кӏых]ынурауэ
[кӏых]ынухэу
[кӏых]ынухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
И лъабжьэмкӀэ кӀын, щӀы щӀагъымкӀэ кӀуэуэ кӀын. ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
КӀарцым илъабжьэр куууэ йокӀых. НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
екӏыхын: grow downwards, grow down into the earth (about roots)
КӀарцым илъабжьэр куууэ йокӀых: the roots of the acacia grow deep into the ground. УРЫСЫБЗЭ
екӏыхын: расти вниз, врастать в землю (о корнях)
КӀарцым илъабжьэр куууэ йокӀых: корни акации растут глубоко в землю. БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
е- + [кӏ] + -ы + -х + -ы + -н СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэӏэс "екӏыхын"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
екӏыхын
щымыӀэныгъэ:
емыкӏыхын
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
ескӏыхын
епкӏыхын
ирикӏыхын
еткӏыхын
ефкӏыхын
иракӏыхын
щымыӀэныгъэ:
езмыкӏыхын
иумыкӏыхын
иримыкӏыхын
едмыкӏыхын
евмыкӏыхын
ирамыкӏыхын
Унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
екӏых!
ефкӏых!
щымыӀэныгъэ:
иумыкӏых!
евмыкӏых!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
есрекӏых
иурекӏых
ирирекӏых
едрекӏых
ефрекӏых
ирарекӏых
щымыӀэныгъэ:
есремыкӏых
иуремыкӏых
ириремыкӏых
едремыкӏых
ефремыкӏых
ираремыкӏых
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
изокӏых(ыр)
ибокӏых(ыр)
ирекӏых(ыр)
идокӏых(ыр)
ивокӏых(ыр)
иракӏых(ыр)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
ескӏыхыркъым
епкӏыхыркъым
ирикӏыхыркъым
еткӏыхыркъым
ефкӏыхыркъым
иракӏыхыркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
ескӏыхырт
епкӏыхырт
ирикӏыхырт
еткӏыхырт
ефкӏыхырт
иракӏыхырт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
ескӏыхыртэкъым
епкӏыхыртэкъым
ирикӏыхыртэкъым
еткӏыхыртэкъым
ефкӏыхыртэкъым
иракӏыхыртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
ескӏыхащ
епкӏыхащ
ирикӏыхащ
еткӏыхащ
ефкӏыхащ
иракӏыхащ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
ескӏыхакъым
епкӏыхакъым
ирикӏыхакъым
еткӏыхакъым
ефкӏыхакъым
иракӏыхакъым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
ескӏыхат
епкӏыхат
ирикӏыхат
еткӏыхат
ефкӏыхат
иракӏыхат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
ескӏыхатэкъым
епкӏыхатэкъым
ирикӏыхатэкъым
еткӏыхатэкъым
ефкӏыхатэкъым
иракӏыхатэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
ескӏыхыгъащ
епкӏыхыгъащ
ирикӏыхыгъащ
еткӏыхыгъащ
ефкӏыхыгъащ
иракӏыхыгъащ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
ескӏыхыгъакъым
епкӏыхыгъакъым
ирикӏыхыгъакъым
еткӏыхыгъакъым
ефкӏыхыгъакъым
иракӏыхыгъакъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
ескӏыхыгъат
епкӏыхыгъат
ирикӏыхыгъат
еткӏыхыгъат
ефкӏыхыгъат
иракӏыхыгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
ескӏыхыгъатэкъым
епкӏыхыгъатэкъым
ирикӏыхыгъатэкъым
еткӏыхыгъатэкъым
ефкӏыхыгъатэкъым
иракӏыхыгъатэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
ескӏыхщ
епкӏыхщ
ирикӏыхщ
еткӏыхщ
ефкӏыхщ
иракӏыхщ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
ескӏыхкъым
епкӏыхкъым
ирикӏыхкъым
еткӏыхкъым
ефкӏыхкъым
иракӏыхкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
ескӏыхт
епкӏыхт
ирикӏыхт
еткӏыхт
ефкӏыхт
иракӏыхт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
ескӏыхтэкъым
епкӏыхтэкъым
ирикӏыхтэкъым
еткӏыхтэкъым
ефкӏыхтэкъым
иракӏыхтэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
ескӏыхынщ
епкӏыхынщ
ирикӏыхынщ
еткӏыхынщ
ефкӏыхынщ
иракӏыхынщ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
ескӏыхынкъым
епкӏыхынкъым
ирикӏыхынкъым
еткӏыхынкъым
ефкӏыхынкъым
иракӏыхынкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
ескӏыхынущ
епкӏыхынущ
ирикӏыхынущ
еткӏыхынущ
ефкӏыхынущ
иракӏыхынущ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
ескӏыхынукъым
епкӏыхынукъым
ирикӏыхынукъым
еткӏыхынукъым
ефкӏыхынукъым
иракӏыхынукъым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
ескӏыхрэ
епкӏыхрэ
ирикӏыхрэ
еткӏыхрэ
ефкӏыхрэ
иракӏыхрэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
ескӏыхыркъэ
епкӏыхыркъэ
ирикӏыхыркъэ
еткӏыхыркъэ
ефкӏыхыркъэ
иракӏыхыркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
ескӏыхырт
епкӏыхырт
ирикӏыхырт
еткӏыхырт
ефкӏыхырт
иракӏыхырт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
ескӏыхыртэкъэ
епкӏыхыртэкъэ
ирикӏыхыртэкъэ
еткӏыхыртэкъэ
ефкӏыхыртэкъэ
иракӏыхыртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
ескӏыха
епкӏыха
ирикӏыха
еткӏыха
ефкӏыха
иракӏыха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
ескӏыхакъэ
епкӏыхакъэ
ирикӏыхакъэ
еткӏыхакъэ
ефкӏыхакъэ
иракӏыхакъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
ескӏыхат
епкӏыхат
ирикӏыхат
еткӏыхат
ефкӏыхат
иракӏыхат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
ескӏыхатэкъэ
епкӏыхатэкъэ
ирикӏыхатэкъэ
еткӏыхатэкъэ
ефкӏыхатэкъэ
иракӏыхатэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
ескӏыхыгъа
епкӏыхыгъа
ирикӏыхыгъа
еткӏыхыгъа
ефкӏыхыгъа
иракӏыхыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ:
ескӏыхыгъакъэ
епкӏыхыгъакъэ
ирикӏыхыгъакъэ
еткӏыхыгъакъэ
ефкӏыхыгъакъэ
иракӏыхыгъакъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
ескӏыхыгъат
епкӏыхыгъат
ирикӏыхыгъат
еткӏыхыгъат
ефкӏыхыгъат
иракӏыхыгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
ескӏыхыгъатэкъэ
епкӏыхыгъатэкъэ
ирикӏыхыгъатэкъэ
еткӏыхыгъатэкъэ
ефкӏыхыгъатэкъэ
иракӏыхыгъатэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
ескӏых
епкӏых
ирикӏых
еткӏых
ефкӏых
иракӏых
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
ескӏыхкъэ
епкӏыхкъэ
ирикӏыхкъэ
еткӏыхкъэ
ефкӏыхкъэ
иракӏыхкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
ескӏыхт
епкӏыхт
ирикӏыхт
еткӏыхт
ефкӏыхт
иракӏыхт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
ескӏыхтэкъэ
епкӏыхтэкъэ
ирикӏыхтэкъэ
еткӏыхтэкъэ
ефкӏыхтэкъэ
иракӏыхтэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
ескӏыхын
епкӏыхын
ирикӏыхын
еткӏыхын
ефкӏыхын
иракӏыхын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
ескӏыхынкъэ
епкӏыхынкъэ
ирикӏыхынкъэ
еткӏыхынкъэ
ефкӏыхынкъэ
иракӏыхынкъэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
ескӏыхыну
епкӏыхыну
ирикӏыхыну
еткӏыхыну
ефкӏыхыну
иракӏыхыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
ескӏыхынукъэ
епкӏыхынукъэ
ирикӏыхынукъэ
еткӏыхынукъэ
ефкӏыхынукъэ
иракӏыхынукъэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
ескӏыхмэ
епкӏыхмэ
ирикӏыхмэ
еткӏыхмэ
ефкӏыхмэ
иракӏыхмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
езмыкӏыхмэ
иумыкӏыхмэ
иримыкӏыхмэ
едмыкӏыхмэ
евмыкӏыхмэ
ирамыкӏыхмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
ескӏыхамэ
епкӏыхамэ
ирикӏыхамэ
еткӏыхамэ
ефкӏыхамэ
иракӏыхамэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
езмыкӏыхамэ
иумыкӏыхамэ
иримыкӏыхамэ
едмыкӏыхамэ
евмыкӏыхамэ
ирамыкӏыхамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
ескӏыхыгъамэ
епкӏыхыгъамэ
ирикӏыхыгъамэ
еткӏыхыгъамэ
ефкӏыхыгъамэ
иракӏыхыгъамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
езмыкӏыхыгъамэ
иумыкӏыхыгъамэ
иримыкӏыхыгъамэ
едмыкӏыхыгъамэ
евмыкӏыхыгъамэ
ирамыкӏыхыгъамэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
ескӏыхынмэ
епкӏыхынмэ
ирикӏыхынмэ
еткӏыхынмэ
ефкӏыхынмэ
иракӏыхынмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
езмыкӏыхынмэ
иумыкӏыхынмэ
иримыкӏыхынмэ
едмыкӏыхынмэ
евмыкӏыхынмэ
ирамыкӏыхынмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
ескӏыхынумэ
епкӏыхынумэ
ирикӏыхынумэ
еткӏыхынумэ
ефкӏыхынумэ
иракӏыхынумэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
езмыкӏыхынумэ
иумыкӏыхынумэ
иримыкӏыхынумэ
едмыкӏыхынумэ
евмыкӏыхынумэ
ирамыкӏыхынумэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
ескӏыхтэмэ
епкӏыхтэмэ
ирикӏыхтэмэ
еткӏыхтэмэ
ефкӏыхтэмэ
иракӏыхтэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
езмыкӏыхтэмэ
иумыкӏыхтэмэ
иримыкӏыхтэмэ
едмыкӏыхтэмэ
евмыкӏыхтэмэ
ирамыкӏыхтэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
ескӏыхатэмэ
епкӏыхатэмэ
ирикӏыхатэмэ
еткӏыхатэмэ
ефкӏыхатэмэ
иракӏыхатэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
езмыкӏыхатэмэ
иумыкӏыхатэмэ
иримыкӏыхатэмэ
едмыкӏыхатэмэ
евмыкӏыхатэмэ
ирамыкӏыхатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
ескӏыхыгъатэмэ
епкӏыхыгъатэмэ
ирикӏыхыгъатэмэ
еткӏыхыгъатэмэ
ефкӏыхыгъатэмэ
иракӏыхыгъатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
езмыкӏыхыгъатэмэ
иумыкӏыхыгъатэмэ
иримыкӏыхыгъатэмэ
едмыкӏыхыгъатэмэ
евмыкӏыхыгъатэмэ
ирамыкӏыхыгъатэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
ескӏыхынтэмэ
епкӏыхынтэмэ
ирикӏыхынтэмэ
еткӏыхынтэмэ
ефкӏыхынтэмэ
иракӏыхынтэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
езмыкӏыхынтэмэ
иумыкӏыхынтэмэ
иримыкӏыхынтэмэ
едмыкӏыхынтэмэ
евмыкӏыхынтэмэ
ирамыкӏыхынтэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
ескӏыхынутэмэ
епкӏыхынутэмэ
ирикӏыхынутэмэ
еткӏыхынутэмэ
ефкӏыхынутэмэ
иракӏыхынутэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
езмыкӏыхынутэмэ
иумыкӏыхынутэмэ
иримыкӏыхынутэмэ
едмыкӏыхынутэмэ
евмыкӏыхынутэмэ
ирамыкӏыхынутэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
ескӏыхынт
епкӏыхынт
ирикӏыхынт
еткӏыхынт
ефкӏыхынт
иракӏыхынт
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
ескӏыхынтэкъым
епкӏыхынтэкъым
ирикӏыхынтэкъым
еткӏыхынтэкъым
ефкӏыхынтэкъым
иракӏыхынтэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
ескӏыхынут
епкӏыхынут
ирикӏыхынут
еткӏыхынут
ефкӏыхынут
иракӏыхынут
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
ескӏыхынутэкъым
епкӏыхынутэкъым
ирикӏыхынутэкъым
еткӏыхынутэкъым
ефкӏыхынутэкъым
иракӏыхынутэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
ескӏыхми
епкӏыхми
ирикӏыхми
еткӏыхми
ефкӏыхми
иракӏыхми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
езмыкӏыхми
иумыкӏыхми
иримыкӏыхми
едмыкӏыхми
евмыкӏыхми
ирамыкӏыхми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
ескӏыхами
епкӏыхами
ирикӏыхами
еткӏыхами
ефкӏыхами
иракӏыхами
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
езмыкӏыхами
иумыкӏыхами
иримыкӏыхами
едмыкӏыхами
евмыкӏыхами
ирамыкӏыхами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
ескӏыхыгъами
епкӏыхыгъами
ирикӏыхыгъами
еткӏыхыгъами
ефкӏыхыгъами
иракӏыхыгъами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
езмыкӏыхыгъами
иумыкӏыхыгъами
иримыкӏыхыгъами
едмыкӏыхыгъами
евмыкӏыхыгъами
ирамыкӏыхыгъами
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
ескӏыхынми
епкӏыхынми
ирикӏыхынми
еткӏыхынми
ефкӏыхынми
иракӏыхынми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
езмыкӏыхынми
иумыкӏыхынми
иримыкӏыхынми
едмыкӏыхынми
евмыкӏыхынми
ирамыкӏыхынми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
ескӏыхынуми
епкӏыхынуми
ирикӏыхынуми
еткӏыхынуми
ефкӏыхынуми
иракӏыхынуми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
езмыкӏыхынуми
иумыкӏыхынуми
иримыкӏыхынуми
едмыкӏыхынуми
евмыкӏыхынуми
ирамыкӏыхынуми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
ескӏыхтэми
епкӏыхтэми
ирикӏыхтэми
еткӏыхтэми
ефкӏыхтэми
иракӏыхтэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
езмыкӏыхтэми
иумыкӏыхтэми
иримыкӏыхтэми
едмыкӏыхтэми
евмыкӏыхтэми
ирамыкӏыхтэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
ескӏыхатэми
епкӏыхатэми
ирикӏыхатэми
еткӏыхатэми
ефкӏыхатэми
иракӏыхатэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
езмыкӏыхатэми
иумыкӏыхатэми
иримыкӏыхатэми
едмыкӏыхатэми
евмыкӏыхатэми
ирамыкӏыхатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
ескӏыхыгъатэми
епкӏыхыгъатэми
ирикӏыхыгъатэми
еткӏыхыгъатэми
ефкӏыхыгъатэми
иракӏыхыгъатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
езмыкӏыхыгъатэми
иумыкӏыхыгъатэми
иримыкӏыхыгъатэми
едмыкӏыхыгъатэми
евмыкӏыхыгъатэми
ирамыкӏыхыгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
ескӏыхынтэми
епкӏыхынтэми
ирикӏыхынтэми
еткӏыхынтэми
ефкӏыхынтэми
иракӏыхынтэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
езмыкӏыхынтэми
иумыкӏыхынтэми
иримыкӏыхынтэми
едмыкӏыхынтэми
евмыкӏыхынтэми
ирамыкӏыхынтэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
ескӏыхынутэми
епкӏыхынутэми
ирикӏыхынутэми
еткӏыхынутэми
ефкӏыхэнутэми
иракӏыхэнутэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
езмыкӏыхынутэми
иумыкӏыхынутэми
иримыкӏыхынутэми
едмыкӏыхынутэми
евмыкӏыхынутэми
ирамыкӏыхынутэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
ескӏыхаи
епкӏыхаи
ирикӏыхаи
еткӏыхаи
ефкӏыхаи
иракӏыхаи
щымыӀэныгъэ:
езмыкӏыхаи
иумыкӏыхаи
иримыкӏыхаи
едмыкӏыхаи
евмыкӏыхаи
ирамыкӏыхаи
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
ескӏыхащэрэт
епкӏыхащэрэт
ирикӏыхащэрэт
еткӏыхащэрэт
ефкӏыхащэрэт
иракӏыхащэрэт
щымыӀэныгъэ:
езмыкӏыхащэрэт
иумыкӏыхащэрэт
иримыкӏыхащэрэт
едмыкӏыхащэрэт
евмыкӏыхащэрэт
ирамыкӏыхащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
ескӏыхагъэнщ
епкӏыхагъэнщ
ирикӏыхагъэнщ
еткӏыхагъэнщ
ефкӏыхагъэнщ
иракӏыхагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
ескӏыхагъэнкъым
епкӏыхагъэнкъым
ирикӏыхагъэнкъым
еткӏыхагъэнкъым
ефкӏыхагъэнкъым
иракӏыхагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
ескӏыхагъэнт
епкӏыхагъэнт
ирикӏыхагъэнт
еткӏыхагъэнт
ефкӏыхагъэнт
иракӏыхагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
ескӏыхагъэнтэкъым
епкӏыхагъэнтэкъым
ирикӏыхагъэнтэкъым
еткӏыхагъэнтэкъым
ефкӏыхагъэнтэкъым
иракӏыхагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
ескӏыхагъэн
епкӏыхагъэн
ирикӏыхагъэн
еткӏыхагъэн
ефкӏыхагъэн
иракӏыхагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
ескӏыхагъэнкъэ
епкӏыхагъэнкъэ
ирикӏыхагъэнкъэ
еткӏыхагъэнкъэ
ефкӏыхагъэнкъэ
иракӏыхагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
ескӏыхагъэнт
епкӏыхагъэнт
ирикӏыхагъэнт
еткӏыхагъэнт
ефкӏыхагъэнт
иракӏыхагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
ескӏыхагъэнтэкъэ
епкӏыхагъэнтэкъэ
ирикӏыхагъэнтэкъэ
еткӏыхагъэнтэкъэ
ефкӏыхагъэнтэкъэ
иракӏыхагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
ескӏыхагъэнущ
епкӏыхагъэнущ
ирикӏыхагъэнущ
еткӏыхагъэнущ
ефкӏыхагъэнущ
иракӏыхагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
ескӏыхагъэнукъым
епкӏыхагъэнукъым
ирикӏыхагъэнукъым
еткӏыхагъэнукъым
ефкӏыхагъэнукъым
иракӏыхагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
ескӏыхагъэнут
епкӏыхагъэнут
ирикӏыхагъэнут
еткӏыхагъэнут
ефкӏыхагъэнут
иракӏыхагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
ескӏыхагъэнутэкъым
епкӏыхагъэнутэкъым
ирикӏыхагъэнутэкъым
еткӏыхагъэнутэкъым
ефкӏыхагъэнутэкъым
иракӏыхагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
ескӏыхагъэну
епкӏыхагъэну
ирикӏыхагъэну
еткӏыхагъэну
ефкӏыхагъэну
иракӏыхагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
ескӏыхагъэнукъэ
епкӏыхагъэнукъэ
ирикӏыхагъэнукъэ
еткӏыхагъэнукъэ
ефкӏыхагъэнукъэ
иракӏыхагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
ескӏыхагъэнут
епкӏыхагъэнут
ирикӏыхагъэнут
еткӏыхагъэнут
ефкӏыхагъэнут
иракӏыхагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
ескӏыхагъэнутэкъэ
епкӏыхагъэнутэкъэ
ирикӏыхагъэнутэкъэ
еткӏыхагъэнутэкъэ
ефкӏыхагъэнутэкъэ
иракӏыхагъэнутэкъэ
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
езыкӏых
ит зэман - щымыӀэныгъэ
езымыкӏых
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
езыкӏыха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
езымыкӏыха
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
езыкӏыхыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
езымыкӏыхыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
езыкӏыхын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
езымыкӏыхын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
езыкӏыхыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
езымыкӏыхыну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту)
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ
ескӏых
епкӏых
ирикӏых
еткӏых
ефкӏых
иракӏых
ит зэман - щымыӀэныгъэ
езмыкӏых
иумыкӏых
иримыкӏых
едмыкӏых
евмыкӏых
ирамыкӏых
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
ескӏыха
епкӏыха
ирикӏыха
еткӏыха
ефкӏыха
иракӏыха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
езмыкӏыха
иумыкӏыха
иримыкӏыха
едмыкӏыха
евмыкӏыха
ирамыкӏыха
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
ескӏыхыгъа
епкӏыхыгъа
ирикӏыхыгъа
еткӏыхыгъа
ефкӏыхыгъа
иракӏыхыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
езмыкӏыхыгъа
иумыкӏыхыгъа
иримыкӏыхыгъа
едмыкӏыхыгъа
евмыкӏыхыгъа
ирамыкӏыхыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
ескӏыхын
епкӏыхын
ирикӏыхын
еткӏыхын
ефкӏыхын
иракӏыхын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
езмыкӏыхын
иумыкӏыхын
иримыкӏыхын
едмыкӏыхын
евмыкӏыхын
ирамыкӏыхын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
ескӏыхыну
епкӏыхыну
ирикӏыхыну
еткӏыхыну
ефкӏыхыну
иракӏыхыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
езмыкӏыхыну
иумыкӏыхыну
иримыкӏыхыну
едмыкӏыхыну
евмыкӏыхыну
ирамыкӏыхыну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ)
ит зэман - щыӀэныгъэ
екӏых
ит зэман - щымыӀэныгъэ
емыкӏых
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
екӏыха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
емыкӏыха
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
екӏыхыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
емыкӏыхыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
екӏыхын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
емыкӏыхын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
екӏыхыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
емыкӏыхыну
Обстоятельственнэ причастиехэр
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
зэрескӏых
зэрепкӏых
зэрырикӏых
зэреткӏых
зэрефкӏых
зэрыракӏых
ит зэман - щымыӀэныгъэ
зэрезмыкӏых
зэрумыкӏых
зэрыримыкӏых
зэредмыкӏых
зэревмыкӏых
зэрырамыкӏых
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэрескӏыха
зэрепкӏыха
зэрырикӏыха
зэреткӏыха
зэрефкӏыха
зэрыракӏыха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэрезмыкӏыха
зэрумыкӏыха
зэрыримыкӏыха
зэредмыкӏыха
зэревмыкӏыха
зэрамыкӏыха
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэрескӏыхыгъа
зэрепкӏыхыгъа
зэрырикӏыхыгъа
зэреткӏыхыгъа
зэрефкӏыхыгъа
зэрыракӏыхыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэрезмыкӏыхыгъа
зэрумыкӏыхыгъа
зэрыримыкӏыхыгъа
зэредмыкӏыхыгъа
зэревмыкӏыхыгъа
зэрырамыкӏыхыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэрескӏыхын
зэрепкӏыхын
зэрырикӏыхын
зэреткӏыхын
зэрефкӏыхын
зэрыракӏыхын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэрезмыкӏыхын
зэрумыкӏыхын
зэрыримыкӏыхын
зэредмыкӏыхын
зэревмыкӏыхын
зэрырамыкӏыхын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэрескӏыхыну
зэрепкӏыхыну
зэрырикӏыхыну
зэреткӏыхыну
зэрефкӏыхыну
зэрыракӏыхыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэрезмыкӏыхыну
зэрумыкӏыхыну
зэрыримыкӏыхыну
зэредмыкӏыхыну
зэревмыкӏыхыну
зэрырамыкӏыхыну
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
щескӏых
щепкӏых
щрикӏых
щеткӏых
щефкӏых
щракӏых
ит зэман - щымыӀэныгъэ
щезмыкӏых
щумыкӏых
щримыкӏых
щедмыкӏых
щевмыкӏых
щрамыкӏых
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щескӏыха
щепкӏыха
щрикӏыха
щеткӏыха
щефкӏыха
щракӏыха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щезмыкӏыха
щумыкӏыха
щримыкӏыха
щедмыкӏыха
щевмыкӏыха
щрамыкӏыха
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щескӏыхыгъа
щепкӏыхыгъа
щрикӏыхыгъа
щеткӏыхыгъа
щефкӏыхыгъа
щракӏыхыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щезмыкӏыхыгъа
щумыкӏыхыгъа
щримыкӏыхыгъа
щедмыкӏыхыгъа
щевмыкӏыхыгъа
щрамыкӏыхыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щескӏыхын
щепкӏыхын
щрикӏыхын
щеткӏыхын
щефкӏыхын
щракӏыхын
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щезмыкӏыхын
щумыкӏыхын
щримыкӏыхын
щедмыкӏыхын
щевмыкӏыхын
щрамыкӏыхын
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щескӏыхыну
щепкӏыхыну
щрикӏыхыну
щеткӏыхыну
щефкӏыхыну
щракӏыхыну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щезмыкӏыхыну
щумыкӏыхыну
щримыкӏыхыну
щедмыкӏыхыну
щевмыкӏыхыну
щрамыкӏыхыну
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
здескӏых
здепкӏых
здрикӏых
здеткӏых
здефкӏых
здракӏых
ит зэман - щымыӀэныгъэ
здезмыкӏых
здумыкӏых
здримыкӏых
здедмыкӏых
здевмыкӏых
здрамыкӏых
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
здескӏыха
здепкӏыха
здрикӏыха
здеткӏыха
здефкӏыха
здракӏыха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
здезмыкӏыха
здумыкӏыха
здримыкӏыха
здедмыкӏыха
здевмыкӏыха
здрамыкӏыха
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
здескӏыхыгъа
здепкӏыхыгъа
здрикӏыхыгъа
здеткӏыхыгъа
здефкӏыхыгъа
здракӏыхыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
здэбъэдэзмыкӏыхыгъа
здумыкӏыхыгъа
здримыкӏыхыгъа
здедмыкӏыхыгъа
здевмыкӏыхыгъа
здрамыкӏыхыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
здескӏыхын
здепкӏыхын
здрикӏыхын
здеткӏыхын
здефкӏыхын
здракӏыхын
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
здезмыкӏыхын
здумыкӏыхын
здримыкӏыхын
здедмыкӏыхын
здевмыкӏыхын
здрамыкӏыхын
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
здескӏыхыну
здепкӏыхыну
здрикӏыхыну
здеткӏыхыну
здефкӏыхыну
здракӏыхыну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
здэгъэдэзмыкӏыхыну
здумыкӏыхыну
здримыкӏыхыну
здедмыкӏыхыну
здевмыкӏыхыну
здрамыкӏыхыну
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
щӀескӏых
щӀепкӏых
щӀрикӏых
щӀеткӏых
щӀефкӏых
щӀракӏых
ит зэман - щымыӀэныгъэ
щӀезмыкӏых
щӀумыкӏых
щӀримыкӏых
щӀедмыкӏых
щӀевмыкӏых
щӀрамыкӏых
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щӀескӏыха
щӀепкӏыха
щӀрикӏыха
щӀеткӏыха
щӀефкӏыха
щӀракӏыха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щӀезмыкӏыха
щӀумыкӏыха
щӀримыкӏыха
щӀедмыкӏыха
щӀевмыкӏыха
щӀрамыкӏыха
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щӀескӏыхыгъа
щӀэепкӏыхыгъа
щӀрикӏыхыгъа
щӀэеткӏыхыгъа
щӀэефкӏыхыгъа
щӀракӏыхыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щӀезмыкӏыхыгъа
щӀумыкӏыхыгъа
щӀримыкӏыхыгъа
щӀедмыкӏыхыгъа
щӀевмыкӏыхыгъа
щӀрамыкӏыхыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щӀескӏыхын
щӀепкӏыхын
щӀрикӏыхын
щӀеткӏыхын
щӀефкӏыхын
щӀракӏыхын
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щӀезмыкӏыхын
щӀумыкӏыхын
щӀримыкӏыхын
щӀедмыкӏыхын
щӀевмыкӏыхын
щӀрамыкӏыхын
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щӀескӏыхыну
щӀепкӏыхыну
щӀрикӏыхыну
щӀеткӏыхыну
щӀефкӏыхыну
щӀракӏыхэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щӀезмыкӏыхыну
щӀумыкӏыхыну
щӀримыкӏыхыну
щӀедмыкӏыхыну
щӀевмыкӏыхыну
щӀрамыкӏыхыну
Деепричастиехэр
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ
ескӏыхыу
епкӏыхыу
ирикӏыхыу
еткӏыхыу
ефкӏыхыу
иракӏыхыу
ит зэман - щымыӀэныгъэ
езмыкӏыхыу
иумыкӏыхыу
иримыкӏыхыу
едмыкӏыхыу
евмыкӏыхыу
ирамыкӏыхыу
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
ескӏыхауэ
епкӏыхауэ
ирикӏыхауэ
еткӏыхауэ
ефкӏыхауэ
иракӏыхауэ
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
езмыкӏыхауэ
иумыкӏыхауэ
иримыкӏыхауэ
едмыкӏыхауэ
евмыкӏыхауэ
ирамыкӏыхауэ
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
ескӏыхыурэ
епкӏыхыурэ
ирикӏыхыурэ
еткӏыхыурэ
ефкӏыхыурэ
иракӏыхыурэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
езмыкӏыхыурэ
иумыкӏыхыурэ
иримыкӏыхыурэ
едмыкӏыхыурэ
евмыкӏыхыурэ
ирамыкӏыхыурэ
ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
подлежащэ сэ
косвеннэ дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
прямой дополненэ
сэ
уэ
узокӏых
узокӏых
ар
узокӏых
изокӏых
фызокӏых
изокӏых / язокӏых
дэ
фэ
фызокӏых
фызокӏых
ахэр
узокӏых
изокӏых
фызокӏых
язокӏых / изокӏых
подлежащэ уэ
косвеннэ дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
прямой дополненэ
сэ
сыбокӏых
сыбокӏых
уэ
ар
къызыбокӏых
ибокӏых
къыдыбокӏых
ибокӏых
дэ
дыбокӏых
дыбокӏых
фэ
ахэр
къызыбокӏых
ибокӏых
къыдыбокӏых
ибокӏых
подлежащэ абы
косвеннэ дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
прямой дополненэ
сэ
сыкъыуекӏых
срекӏых
сыкъывекӏых
сарекӏых
уэ
укъызекӏых
урекӏых
укъыдекӏых
уарекӏых
ар
къызекӏых
къыуекӏых
ирекӏых
къыдекӏых
къывекӏых
ярекӏых
дэ
дыкъыуекӏых
дрекӏых
дыкъывекӏых
дарекӏых
фэ
фыкъызекӏых
фрекӏых
фыкъыдекӏых
фарекӏых
ахэр
къызекӏых
къыуекӏых
ирекӏых
къыдекӏых
къывекӏых
ярекӏых
подлежащэ дэ
косвеннэ дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
прямой дополненэ
сэ
уэ
удокӏых
удокӏых
ар
удокӏых
идокӏых
фыдокӏых
идокӏых / ядокӏых
дэ
фэ
фыдокӏых
фыдокӏых
ахэр
удокӏых
идокӏых
фыдокӏых
ядокӏых / идокӏых
подлежащэ фэ
косвеннэ дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
прямой дополненэ
сэ
сывокӏых
сывокӏых
уэ
ар
къызывокӏых
ивокӏых
къыдывокӏых
ивокӏых
дэ
дывокӏых
дывокӏых
фэ
ахэр
къызывокӏых
ивокӏых
къыдывокӏых
ивокӏых
подлежащэ абыхэм
косвеннэ дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
прямой дополненэ
сэ
сыкъыуакӏых
сыракӏых
сыкъывакӏых
сыракӏых
уэ
укъызакӏых
уракӏых
укъыдакӏых
уракӏых
ар
къызакӏых
къыуакӏых
иракӏых
къыдакӏых
къывакӏых
иракӏых
дэ
дыкъыуакӏых
дыракӏых
дыкъывакӏых
дыракӏых
фэ
фыкъызакӏых
фыракӏых
фыкъыдакӏых
фыракӏых
ахэр
къызакӏых
къыуакӏых
иракӏых
къыдакӏых
къывакӏых
иракӏых
фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ)
подлежащэ сэ
косвеннэ дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
прямой дополненэ
сэ
уэ
уескӏыхрэ
уайскӏыхрэ
ар
уэскӏыхрэ
ескӏыхрэ
фэскӏыхрэ
яскӏыхрэ
дэ
фэ
фескӏыхрэ
файскӏыхрэ
ахэр
уэскӏыхрэ
ескӏыхрэ
фэскӏыхрэ
яскӏыхрэ
подлежащэ уэ
косвеннэ дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
прямой дополненэ
сэ
сепкӏыхрэ
сайпкӏыхрэ
уэ
ар
къызэпкӏыхрэ
епкӏыхрэ
къыдэпкӏыхрэ
япкӏыхрэ
дэ
депкӏыхрэ
дайпкӏыхрэ
фэ
ахэр
къызэпкӏыхрэ
епкӏыхрэ
къыдэпкӏыхрэ
япкӏыхрэ
подлежащэ абы
косвеннэ дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
прямой дополненэ
сэ
сыкъыуикӏыхрэ
срикӏыхрэ
сыкъывикӏыхрэ
сарикӏыхрэ
уэ
укъызикӏыхрэ
урикӏыхрэ
укъыдикӏыхрэ
уарикӏыхрэ
ар
къызикӏыхрэ
къыуикӏыхрэ
ирикӏыхрэ
къыдикӏыхрэ
къывикӏыхрэ
ярикӏыхрэ
дэ
дыкъыуикӏыхрэ
дрикӏыхрэ
дыкъывикӏыхрэ
дрикӏыхрэ
фэ
фыкъызикӏыхрэ
фрикӏыхрэ
фыкъыдикӏыхрэ
фарикӏыхрэ
ахэр
къызикӏыхрэ
къыуикӏыхрэ
ирикӏыхрэ
къыдикӏыхрэ
къывикӏыхрэ
ярикӏыхрэ
подлежащэ дэ
косвеннэ дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
прямой дополненэ
сэ
уэ
уеткӏыхрэ
уайткӏыхрэ
ар
уэткӏыхрэ
еткӏыхрэ
фэткӏыхрэ
яткӏыхрэ
дэ
фэ
феткӏыхрэ
файткӏыхрэ
'ахэр
уэткӏыхрэ
еткӏыхрэ
фэткӏыхрэ
яткӏыхрэ
подлежащэ фэ
косвеннэ дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
прямой дополненэ
сэ
сефкӏыхрэ
сайфкӏыхрэ
уэ
ар
къызэфкӏыхрэ
ефкӏыхрэ
къыдэфкӏыхрэ
яфкӏыхрэ
дэ
дефкӏыхрэ
дайфкӏыхрэ
фэ
ахэр
къызэфкӏыхрэ
ефкӏыхрэ
къыдэфкӏыхрэ
яфкӏыхрэ
подлежащэ абыхэм
косвеннэ дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
прямой дополненэ
сэ
сыкъыуакӏыхрэ
сракӏыхрэ
сыкъывакӏыхрэ
саракӏыхрэ
уэ
укъызакӏыхрэ
уракӏыхрэ
укъыдакӏыхрэ
уаракӏыхрэ
ар
къызакӏыхрэ
къыуакӏыхрэ
иракӏыхрэ
къыдакӏыхрэ
къывакӏыхрэ
яракӏыхрэ
дэ
дыкъыуакӏыхрэ
дракӏыхрэ
дыкъывакӏыхрэ
дракӏыхрэ
фэ
фыкъызакӏыхрэ
фракӏыхрэ
фыкъыдакӏыхрэ
фаракӏыхрэ
ахэр
къызакӏыхрэ
къыуакӏыхрэ
иракӏыхрэ
къыдакӏыхрэ
къывакӏыхрэ
яракӏыхрэ
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[кӏых]
[кӏых]ыр
--
[кӏых]хэр
Эргативнэ:
[кӏых]
[кӏых]ым
--
[кӏых]хэм
Послеложнэ:
[кӏых]кӀэ
[кӏых]ымкӀэ
[кӏых]хэкӀэ
[кӏых]хэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[кӏых]ыу
[кӏых]ырауэ
[кӏых]хэу
[кӏых]хэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[кӏых]а
[кӏых]ар
--
[кӏых]ахэр
Эргативнэ:
[кӏых]а
[кӏых]ам
--
[кӏых]ахэм
Послеложнэ:
[кӏых]акӀэ
[кӏых]амкӀэ
[кӏых]ахэкӀэ
[кӏых]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[кӏых]ауэ
[кӏых]арауэ
[кӏых]ахэу
[кӏых]ахэрауэ
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[кӏых]ын
[кӏых]ыныр
--
[кӏых]ынхэр
Эргативнэ:
[кӏых]ын
[кӏых]ыным
--
[кӏых]ынхэм
Послеложнэ:
[кӏых]ынкӀэ
[кӏых]ынымкӀэ
[кӏых]ынхэкӀэ
[кӏых]ынхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[кӏых]ыну
[кӏых]ынырауэ
[кӏых]ынхэу
[кӏых]ынхэрауэ
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[кӏых]ыну
[кӏых]ынур
--
[кӏых]ынухэр
Эргативнэ:
[кӏых]ыну
[кӏых]ынум
--
[кӏых]ынухэм
Послеложнэ:
[кӏых]ынукӀэ
[кӏых]ынумкӀэ
[кӏых]ынухэкӀэ
[кӏых]ынухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[кӏых]ынууэ
[кӏых]ынурауэ
[кӏых]ынухэу
[кӏых]ынухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
ТкӀуаткӀуэ гуэр екӀутэхын.
Зэуэ фадэ зэрытыр гъэщӀеин, ифын. ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
Псы екӀыхын.
Шагъыр екӀыхын. НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
екӏыхын: 1. pour sth in a downwards direction 2. drink sth in a single gulp; gulp down sth; bottom one's glass
Псы екӀыхын: pour the water downwards
Шагъыр екӀыхын: drink one's wine bottoms-up. УРЫСЫБЗЭ
екӏыхын: 1. вылить что-л. сверху вниз 2. выпить залпом что-л.
Псы екӀыхын: вылить воду сверху вниз.
Шагъыр екӀыхын: выпить вино залпом. БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.