Wt/kbd/дэкъухьын

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

• IPA [dɐqʹʷǝ'ħǝn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

• дэ- [къухь] + -ы + -н

СПРЯЖЕНЭ

Глагол лъэӏэс "дэкъухьын"-м и спряженэ

Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:	дэкъухьын
щымыӀэныгъэ:	дэмыкъухьын

Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
щыӀэныгъэ:	дэскъухьын	дэпкъухьын	дикъухьын	дэткъухьын	дэфкъухьын	дакъухьын
щымыӀэныгъэ:	дэзмыкъухьын	думыкъухьын	димыкъухьын	дэдмыкъухьын	дэвмыкъухьын	дамыкъухьын

Унафэ наклоненэ	уэ	фэ
щыӀэныгъэ:	дэкъухь!	дэфкъухь!
щымыӀэныгъэ:	думыкъухь!	дэвмыкъухь!

Ре-кӀэ унафэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
щыӀэныгъэ:	сыдрекъухь	удрекъухь	дрекъухь	дыдрекъухь	фыдрекъухь	дрекъухь
щымыӀэныгъэ:	сыдремыкъухь	удремыкъухь	дремыкъухь	дыдремыкъухь	фыдремыкъухь	дремыкъухь

ЗэраӀуатэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	дызокъухь(ыр)	дыбокъухь(ыр)	декъухь(ыр)	дыдокъухь(ыр)	дывокъухь(ыр)	дакъухь(ыр)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	дэскъухьыркъым	дэпкъухьыркъым	дикъухьыркъым	дэткъухьыркъым	дэфкъухьыркъым	дакъухьыркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	дэскъухьырт	дэпкъухьырт	дикъухьырт	дэткъухьырт	дэфкъухьырт	дакъухьырт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	дэскъухьыртэкъым	дэпкъухьыртэкъым	дикъухьыртэкъым	дэткъухьыртэкъым	дэфкъухьыртэкъым	дакъухьыртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	дэскъухьащ	дэпкъухьащ	дикъухьащ	дэткъухьащ	дэфкъухьащ	дакъухьащ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	дэскъухьакъым	дэпкъухьакъым	дикъухьакъым	дэткъухьакъым	дэфкъухьакъым	дакъухьакъым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	дэскъухьат	дэпкъухьат	дикъухьат	дэткъухьат	дэфкъухьат	дакъухьат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	дэскъухьатэкъым	дэпкъухьатэкъым	дикъухьатэкъым	дэткъухьатэкъым	дэфкъухьатэкъым	дакъухьатэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	дэскъухьыгъащ	дэпкъухьыгъащ	дикъухьыгъащ	дэткъухьыгъащ	дэфкъухьыгъащ	дакъухьыгъащ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	дэскъухьыгъакъым	дэпкъухьыгъакъым	дикъухьыгъакъым	дэткъухьыгъакъым	дэфкъухьыгъакъым	дакъухьыгъакъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	дэскъухьыгъат	дэпкъухьыгъат	дикъухьыгъат	дэткъухьыгъат	дэфкъухьыгъат	дакъухьыгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:	дэскъухьыгъатэкъым	дэпкъухьыгъатэкъым	дикъухьыгъатэкъым	дэткъухьыгъатэкъым	дэфкъухьыгъатэкъым	дакъухьыгъатэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	дэскъухьщ	дэпкъухьщ	дикъухьщ	дэткъухьщ	дэфкъухьщ	дакъухьщ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	дэскъухькъым	дэпкъухькъым	дикъухькъым	дэткъухькъым	дэфкъухькъым	дакъухькъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	дэскъухьт	дэпкъухьт	дикъухьт	дэткъухьт	дэфкъухьт	дакъухьт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	дэскъухьтэкъым	дэпкъухьтэкъым	дикъухьтэкъым	дэткъухьтэкъым	дэфкъухьтэкъым	дакъухьтэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	дэскъухьынщ	дэпкъухьынщ	дикъухьынщ	дэткъухьынщ	дэфкъухьынщ	дакъухьынщ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	дэскъухьынкъым	дэпкъухьынкъым	дикъухьынкъым	дэткъухьынкъым	дэфкъухьынкъым	дакъухьынкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	дэскъухьынущ	дэпкъухьынущ	дикъухьынущ	дэткъухьынущ	дэфкъухьынущ	дакъухьынущ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	дэскъухьынукъым	дэпкъухьынукъым	дикъухьынукъым	дэткъухьынукъым	дэфкъухьынукъым	дакъухьынукъым

ЗэрыупщӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	дэскъухьрэ	дэпкъухьрэ	дикъухьрэ	дэткъухьрэ	дэфкъухьрэ	дакъухьрэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	дэскъухьыркъэ	дэпкъухьыркъэ	дикъухьыркъэ	дэткъухьыркъэ	дэфкъухьыркъэ	дакъухьыркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	дэскъухьырт	дэпкъухьырт	дикъухьырт	дэткъухьырт	дэфкъухьырт	дакъухьырт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	дэскъухьыртэкъэ	дэпкъухьыртэкъэ	дикъухьыртэкъэ	дэткъухьыртэкъэ	дэфкъухьыртэкъэ	дакъухьыртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	дэскъухьа	дэпкъухьа	дикъухьа	дэткъухьа	дэфкъухьа	дакъухьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	дэскъухьакъэ	дэпкъухьакъэ	дикъухьакъэ	дэткъухьакъэ	дэфкъухьакъэ	дакъухьакъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	дэскъухьат	дэпкъухьат	дикъухьат	дэткъухьат	дэфкъухьат	дакъухьат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	дэскъухьатэкъэ	дэпкъухьатэкъэ	дикъухьатэкъэ	дэткъухьатэкъэ	дэфкъухьатэкъэ	дакъухьатэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	дэскъухьыгъа	дэпкъухьыгъа	дикъухьыгъа	дэткъухьыгъа	дэфкъухьыгъа	дакъухьыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ:	дэскъухьыгъакъэ	дэпкъухьыгъакъэ	дикъухьыгъакъэ	дэткъухьыгъакъэ	дэфкъухьыгъакъэ	дакъухьыгъакъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	дэскъухьыгъат	дэпкъухьыгъат	дикъухьыгъат	дэткъухьыгъат	дэфкъухьыгъат	дакъухьыгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	дэскъухьыгъатэкъэ	дэпкъухьыгъатэкъэ	дикъухьыгъатэкъэ	дэткъухьыгъатэкъэ	дэфкъухьыгъатэкъэ	дакъухьыгъатэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	дэскъухь	дэпкъухь	дикъухь	дэткъухь	дэфкъухь	дакъухь
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	дэскъухькъэ	дэпкъухькъэ	дикъухькъэ	дэткъухькъэ	дэфкъухькъэ	дакъухькъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	дэскъухьт	дэпкъухьт	дикъухьт	дэткъухьт	дэфкъухьт	дакъухьт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	дэскъухьтэкъэ	дэпкъухьтэкъэ	дикъухьтэкъэ	дэткъухьтэкъэ	дэфкъухьтэкъэ	дакъухьтэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	дэскъухьын	дэпкъухьын	дикъухьын	дэткъухьын	дэфкъухьын	дакъухьын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	дэскъухьынкъэ	дэпкъухьынкъэ	дикъухьынкъэ	дэткъухьынкъэ	дэфкъухьынкъэ	дакъухьынкъэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	дэскъухьыну	дэпкъухьыну	дикъухьыну	дэткъухьыну	дэфкъухьыну	дакъухьыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	дэскъухьынукъэ	дэпкъухьынукъэ	дикъухьынукъэ	дэткъухьынукъэ	дэфкъухьынукъэ	дакъухьынукъэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	дэскъухьмэ	дэпкъухьмэ	дикъухьмэ	дэткъухьмэ	дэфкъухьмэ	дакъухьмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	дэзмыкъухьмэ	думыкъухьмэ	димыкъухьмэ	дэдмыкъухьмэ	дэвмыкъухьмэ	дамыкъухьмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	дэскъухьамэ	дэпкъухьамэ	дикъухьамэ	дэткъухьамэ	дэфкъухьамэ	дакъухьамэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	дэзмыкъухьамэ	думыкъухьамэ	димыкъухьамэ	дэдмыкъухьамэ	дэвмыкъухьамэ	дамыкъухьамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	дэскъухьыгъамэ	дэпкъухьыгъамэ	дикъухьыгъамэ	дэткъухьыгъамэ	дэфкъухьыгъамэ	дакъухьыгъамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	дэзмыкъухьыгъамэ	думыкъухьыгъамэ	димыкъухьыгъамэ	дэдмыкъухьыгъамэ	дэвмыкъухьыгъамэ	дамыкъухьыгъамэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	дэскъухьынмэ	дэпкъухьынмэ	дикъухьынмэ	дэткъухьынмэ	дэфкъухьынмэ	дакъухьынмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	дэзмыкъухьынмэ	думыкъухьынмэ	димыкъухьынмэ	дэдмыкъухьынмэ	дэвмыкъухьынмэ	дамыкъухьынмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	дэскъухьынумэ	дэпкъухьынумэ	дикъухьынумэ	дэткъухьынумэ	дэфкъухьынумэ	дакъухьынумэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	дэзмыкъухьынумэ	думыкъухьынумэ	димыкъухьынумэ	дэдмыкъухьынумэ	дэвмыкъухьынумэ	дамыкъухьынумэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	дэскъухьтэмэ	дэпкъухьтэмэ	дикъухьтэмэ	дэткъухьтэмэ	дэфкъухьтэмэ	дакъухьтэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	дэзмыкъухьтэмэ	думыкъухьтэмэ	димыкъухьтэмэ	дэдмыкъухьтэмэ	дэвмыкъухьтэмэ	дамыкъухьтэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	дэскъухьатэмэ	дэпкъухьатэмэ	дикъухьатэмэ	дэткъухьатэмэ	дэфкъухьатэмэ	дакъухьатэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	дэзмыкъухьатэмэ	думыкъухьатэмэ	димыкъухьатэмэ	дэдмыкъухьатэмэ	дэвмыкъухьатэмэ	дамыкъухьатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	дэскъухьыгъатэмэ	дэпкъухьыгъатэмэ	дикъухьыгъатэмэ	дэткъухьыгъатэмэ	дэфкъухьыгъатэмэ	дакъухьыгъатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	дэзмыкъухьыгъатэмэ	думыкъухьыгъатэмэ	димыкъухьыгъатэмэ	дэдмыкъухьыгъатэмэ	дэвмыкъухьыгъатэмэ	дамыкъухьыгъатэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	дэскъухьынтэмэ	дэпкъухьынтэмэ	дикъухьынтэмэ	дэткъухьынтэмэ	дэфкъухьынтэмэ	дакъухьынтэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	дэзмыкъухьынтэмэ	думыкъухьынтэмэ	димыкъухьынтэмэ	дэдмыкъухьынтэмэ	дэвмыкъухьынтэмэ	дамыкъухьынтэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	дэскъухьынутэмэ	дэпкъухьынутэмэ	дикъухьынутэмэ	дэткъухьынутэмэ	дэфкъухьынутэмэ	дакъухьынутэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	дэзмыкъухьынутэмэ	думыкъухьынутэмэ	димыкъухьынутэмэ	дэдмыкъухьынутэмэ	дэвмыкъухьынутэмэ	дамыкъухьынутэмэ

сослагательнэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	дэскъухьынт	дэпкъухьынт	дикъухьынт	дэткъухьынт	дэфкъухьынт	дакъухьынт
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	дэскъухьынтэкъым	дэпкъухьынтэкъым	дикъухьынтэкъым	дэткъухьынтэкъым	дэфкъухьынтэкъым	дакъухьынтэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	дэскъухьынут	дэпкъухьынут	дикъухьынут	дэткъухьынут	дэфкъухьынут	дакъухьынут
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	дэскъухьынутэкъым	дэпкъухьынутэкъым	дикъухьынутэкъым	дэткъухьынутэкъым	дэфкъухьынутэкъым	дакъухьынутэкъым

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	дэскъухьми	дэпкъухьми	дикъухьми	дэткъухьми	дэфкъухьми	дакъухьми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	дэзмыкъухьми	думыкъухьми	димыкъухьми	дэдмыкъухьми	дэвмыкъухьми	дамыкъухьми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	дэскъухьами	дэпкъухьами	дикъухьами	дэткъухьами	дэфкъухьами	дакъухьами
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	дэзмыкъухьами	думыкъухьами	димыкъухьами	дэдмыкъухьами	дэвмыкъухьами	дамыкъухьами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	дэскъухьыгъами	дэпкъухьыгъами	дикъухьыгъами	дэткъухьыгъами	дэфкъухьыгъами	дакъухьыгъами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	дэзмыкъухьыгъами	думыкъухьыгъами	димыкъухьыгъами	дэдмыкъухьыгъами	дэвмыкъухьыгъами	дамыкъухьыгъами
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	дэскъухьынми	дэпкъухьынми	дикъухьынми	дэткъухьынми	дэфкъухьынми	дакъухьынми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	дэзмыкъухьынми	думыкъухьынми	димыкъухьынми	дэдмыкъухьынми	дэвмыкъухьынми	дамыкъухьынми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	дэскъухьынуми	дэпкъухьынуми	дикъухьынуми	дэткъухьынуми	дэфкъухьынуми	дакъухьынуми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	дэзмыкъухьынуми	думыкъухьынуми	димыкъухьынуми	дэдмыкъухьынуми	дэвмыкъухьынуми	дамыкъухьынуми

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	дэскъухьтэми	дэпкъухьтэми	дикъухьтэми	дэткъухьтэми	дэфкъухьтэми	дакъухьтэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	дэзмыкъухьтэми	думыкъухьтэми	димыкъухьтэми	дэдмыкъухьтэми	дэвмыкъухьтэми	дамыкъухьтэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	дэскъухьатэми	дэпкъухьатэми	дикъухьатэми	дэткъухьатэми	дэфкъухьатэми	дакъухьатэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	дэзмыкъухьатэми	думыкъухьатэми	димыкъухьатэми	дэдмыкъухьатэми	дэвмыкъухьатэми	дамыкъухьатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	дэскъухьыгъатэми	дэпкъухьыгъатэми	дикъухьыгъатэми	дэткъухьыгъатэми	дэфкъухьыгъатэми	дакъухьыгъатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	дэзмыкъухьыгъатэми	думыкъухьыгъатэми	димыкъухьыгъатэми	дэдмыкъухьыгъатэми	дэвмыкъухьыгъатэми	дамыкъухьыгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	дэскъухьынтэми	дэпкъухьынтэми	дикъухьынтэми	дэткъухьынтэми	дэфкъухьынтэми	дакъухьынтэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	дэзмыкъухьынтэми	думыкъухьынтэми	димыкъухьынтэми	дэдмыкъухьынтэми	дэвмыкъухьынтэми	дамыкъухьынтэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	дэскъухьынутэми	дэпкъухьынутэми	дикъухьынутэми	дэткъухьынутэми	дэфкъухьэнутэми	дакъухьэнутэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	дэзмыкъухьынутэми	думыкъухьынутэми	димыкъухьынутэми	дэдмыкъухьынутэми	дэвмыкъухьынутэми	дамыкъухьынутэми

гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
щыӀэныгъэ:	дэскъухьаи	дэпкъухьаи	дикъухьаи	дэткъухьаи	дэфкъухьаи	дакъухьаи
щымыӀэныгъэ:	дэзмыкъухьаи	думыкъухьаи	димыкъухьаи	дэдмыкъухьаи	дэвмыкъухьаи	дамыкъухьаи

фӀэфӀыныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
щыӀэныгъэ:	дэскъухьащэрэт	дэпкъухьащэрэт	дикъухьащэрэт	дэткъухьащэрэт	дэфкъухьащэрэт	дакъухьащэрэт
щымыӀэныгъэ:	дэзмыкъухьащэрэт	думыкъухьащэрэт	димыкъухьащэрэт	дэдмыкъухьащэрэт	дэвмыкъухьащэрэт	дамыкъухьащэрэт

шэч къытехьэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	дэскъухьагъэнщ	дэпкъухьагъэнщ	дикъухьагъэнщ	дэткъухьагъэнщ	дэфкъухьагъэнщ	дакъухьагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	дэскъухьагъэнкъым	дэпкъухьагъэнкъым	дикъухьагъэнкъым	дэткъухьагъэнкъым	дэфкъухьагъэнкъым	дакъухьагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	дэскъухьагъэнт	дэпкъухьагъэнт	дикъухьагъэнт	дэткъухьагъэнт	дэфкъухьагъэнт	дакъухьагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	дэскъухьагъэнтэкъым	дэпкъухьагъэнтэкъым	дикъухьагъэнтэкъым	дэткъухьагъэнтэкъым	дэфкъухьагъэнтэкъым	дакъухьагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	дэскъухьагъэн	дэпкъухьагъэн	дикъухьагъэн	дэткъухьагъэн	дэфкъухьагъэн	дакъухьагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	дэскъухьагъэнкъэ	дэпкъухьагъэнкъэ	дикъухьагъэнкъэ	дэткъухьагъэнкъэ	дэфкъухьагъэнкъэ	дакъухьагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	дэскъухьагъэнт	дэпкъухьагъэнт	дикъухьагъэнт	дэткъухьагъэнт	дэфкъухьагъэнт	дакъухьагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	дэскъухьагъэнтэкъэ	дэпкъухьагъэнтэкъэ	дикъухьагъэнтэкъэ	дэткъухьагъэнтэкъэ	дэфкъухьагъэнтэкъэ	дакъухьагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	дэскъухьагъэнущ	дэпкъухьагъэнущ	дикъухьагъэнущ	дэткъухьагъэнущ	дэфкъухьагъэнущ	дакъухьагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	дэскъухьагъэнукъым	дэпкъухьагъэнукъым	дикъухьагъэнукъым	дэткъухьагъэнукъым	дэфкъухьагъэнукъым	дакъухьагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	дэскъухьагъэнут	дэпкъухьагъэнут	дикъухьагъэнут	дэткъухьагъэнут	дэфкъухьагъэнут	дакъухьагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	дэскъухьагъэнутэкъым	дэпкъухьагъэнутэкъым	дикъухьагъэнутэкъым	дэткъухьагъэнутэкъым	дэфкъухьагъэнутэкъым	дакъухьагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	дэскъухьагъэну	дэпкъухьагъэну	дикъухьагъэну	дэткъухьагъэну	дэфкъухьагъэну	дакъухьагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	дэскъухьагъэнукъэ	дэпкъухьагъэнукъэ	дикъухьагъэнукъэ	дэткъухьагъэнукъэ	дэфкъухьагъэнукъэ	дакъухьагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	дэскъухьагъэнут	дэпкъухьагъэнут	дикъухьагъэнут	дэткъухьагъэнут	дэфкъухьагъэнут	дакъухьагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	дэскъухьагъэнутэкъэ	дэпкъухьагъэнутэкъэ	дикъухьагъэнутэкъэ	дэткъухьагъэнутэкъэ	дэфкъухьагъэнутэкъэ	дакъухьагъэнутэкъэ

Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	дэзыкъухь
ит зэман - щымыӀэныгъэ	дэзымыкъухь
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	дэзыкъухьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	дэзымыкъухьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	дэзыкъухьыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	дэзымыкъухьыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	дэзыкъухьын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	дэзымыкъухьын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	дэзыкъухьыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	дэзымыкъухьыну

Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту)	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ	дэскъухь	дэпкъухь	дикъухь	дэткъухь	дэфкъухь	дакъухь
ит зэман - щымыӀэныгъэ	дэзмыкъухь	думыкъухь	димыкъухь	дэдмыкъухь	дэвмыкъухь	дамыкъухь
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	дэскъухьа	дэпкъухьа	дикъухьа	дэткъухьа	дэфкъухьа	дакъухьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	дэзмыкъухьа	думыкъухьа	димыкъухьа	дэдмыкъухьа	дэвмыкъухьа	дамыкъухьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	дэскъухьыгъа	дэпкъухьыгъа	дикъухьыгъа	дэткъухьыгъа	дэфкъухьыгъа	дакъухьыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	дэзмыкъухьыгъа	думыкъухьыгъа	димыкъухьыгъа	дэдмыкъухьыгъа	дэвмыкъухьыгъа	дамыкъухьыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	дэскъухьын	дэпкъухьын	дикъухьын	дэткъухьын	дэфкъухьын	дакъухьын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	дэзмыкъухьын	думыкъухьын	димыкъухьын	дэдмыкъухьын	дэвмыкъухьын	дамыкъухьын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	дэскъухьыну	дэпкъухьыну	дикъухьыну	дэткъухьыну	дэфкъухьыну	дакъухьыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	дэзмыкъухьыну	думыкъухьыну	димыкъухьыну	дэдмыкъухьыну	дэвмыкъухьыну	дамыкъухьыну

Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ)
ит зэман - щыӀэныгъэ	дэкъухь
ит зэман - щымыӀэныгъэ	дэмыкъухь
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	дэкъухьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	дэмыкъухьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	дэкъухьыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	дэмыкъухьыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	дэкъухьын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	дэмыкъухьын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	дэкъухьыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	дэмыкъухьыну

Обстоятельственнэ причастиехэр	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	зэрыдэскъухь	зэрыдэпкъухь	зэрыдикъухь	зэрыдэткъухь	зэрыдэфкъухь	зэрыдакъухь
ит зэман - щымыӀэныгъэ	зэрыдэзмыкъухь	зэрыдумыкъухь	зэрыдимыкъухь	зэрыдэдмыкъухь	зэрыдэвмыкъухь	зэрыдамыкъухь
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	зэрыдэскъухьа	зэрыдэпкъухьа	зэрыдикъухьа	зэрыдэткъухьа	зэрыдэфкъухьа	зэрыдакъухьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	зэрыдэзмыкъухьа	зэрыдумыкъухьа	зэрыдимыкъухьа	зэрыдэдмыкъухьа	зэрыдэвмыкъухьа	зэрамыкъухьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	зэрыдэскъухьыгъа	зэрыдэпкъухьыгъа	зэрыдикъухьыгъа	зэрыдэткъухьыгъа	зэрыдэфкъухьыгъа	зэрыдакъухьыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	зэрыдэзмыкъухьыгъа	зэрыдумыкъухьыгъа	зэрыдимыкъухьыгъа	зэрыдэдмыкъухьыгъа	зэрыдэвмыкъухьыгъа	зэрыдамыкъухьыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	зэрыдэскъухьын	зэрыдэпкъухьын	зэрыдикъухьын	зэрыдэткъухьын	зэрыдэфкъухьын	зэрыдакъухьын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	зэрыдэзмыкъухьын	зэрыдумыкъухьын	зэрыдимыкъухьын	зэрыдэдмыкъухьын	зэрыдэвмыкъухьын	зэрыдамыкъухьын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	зэрыдэскъухьыну	зэрыдэпкъухьыну	зэрыдикъухьыну	зэрыдэткъухьыну	зэрыдэфкъухьыну	зэрыдакъухьыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	зэрыдэзмыкъухьыну	зэрыдумыкъухьыну	зэрыдимыкъухьыну	зэрыдэдмыкъухьыну	зэрыдэвмыкъухьыну	зэрыдамыкъухьыну
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	щыдэскъухь	щыдэпкъухь	щыдикъухь	щыдэткъухь	щыдэфкъухь	щыдакъухь
ит зэман - щымыӀэныгъэ	щыдэзмыкъухь	щыдумыкъухь	щыдимыкъухь	щыдэдмыкъухь	щыдэвмыкъухь	щыдамыкъухь
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	щыдэскъухьа	щыдэпкъухьа	щыдикъухьа	щыдэткъухьа	щыдэфкъухьа	щыдакъухьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	щыдэзмыкъухьа	щыдумыкъухьа	щыдимыкъухьа	щыдэдмыкъухьа	щыдэвмыкъухьа	щыдамыкъухьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	щыдэскъухьыгъа	щыдэпкъухьыгъа	щыдикъухьыгъа	щыдэткъухьыгъа	щыдэфкъухьыгъа	щыдакъухьыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	щыдэзмыкъухьыгъа	щыдумыкъухьыгъа	щыдимыкъухьыгъа	щыдэдмыкъухьыгъа	щыдэвмыкъухьыгъа	щыдамыкъухьыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	щыдэскъухьын	щыдэпкъухьын	щыдикъухьын	щыдэткъухьын	щыдэфкъухьын	щыдакъухьын
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	щыдэзмыкъухьын	щыдумыкъухьын	щыдимыкъухьын	щыдэдмыкъухьын	щыдэвмыкъухьын	щыдамыкъухьын
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	щыдэскъухьыну	щыдэпкъухьыну	щыдикъухьыну	щыдэткъухьыну	щыдэфкъухьыну	щыдакъухьыну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	щыдэзмыкъухьыну	щыдумыкъухьыну	щыдимыкъухьыну	щыдэдмыкъухьыну	щыдэвмыкъухьыну	щыдамыкъухьыну
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	здэдэскъухь	здэдэпкъухь	здэдикъухь	здэдэткъухь	здэдэфкъухь	здэдакъухь
ит зэман - щымыӀэныгъэ	здэдэзмыкъухь	здэдумыкъухь	здэдимыкъухь	здэдэдмыкъухь	здэдэвмыкъухь	здэдамыкъухь
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	здэдэскъухьа	здэдэпкъухьа	здэдикъухьа	здэдэткъухьа	здэдэфкъухьа	здэдакъухьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	здэдэзмыкъухьа	здэдумыкъухьа	здэдимыкъухьа	здэдэдмыкъухьа	здэдэвмыкъухьа	здэдамыкъухьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	здэдэскъухьыгъа	здэдэпкъухьыгъа	здэдикъухьыгъа	здэдэткъухьыгъа	здэдэфкъухьыгъа	здэдакъухьыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	здэдэзмыкъухьыгъа	здэдумыкъухьыгъа	здэдимыкъухьыгъа	здэдэдмыкъухьыгъа	здэдэвмыкъухьыгъа	здэдамыкъухьыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	здэдэскъухьын	здэдэпкъухьын	здэдикъухьын	здэдэткъухьын	здэдэфкъухьын	здэдакъухьын
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	здэдэзмыкъухьын	здэдумыкъухьын	здэдимыкъухьын	здэдэдмыкъухьын	здэдэвмыкъухьын	здэдамыкъухьын
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	здэдэскъухьыну	здэдэпкъухьыну	здэдикъухьыну	здэдэткъухьыну	здэдэфкъухьыну	здэдакъухьыну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	здэдэзмыкъухьыну	здэдумыкъухьыну	здэдимыкъухьыну	здэдэдмыкъухьыну	здэдэвмыкъухьыну	здэдамыкъухьыну
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	щӀыдэскъухь	щӀыдэпкъухь	щӀыдикъухь	щӀыдэткъухь	щӀыдэфкъухь	щӀыдакъухь
ит зэман - щымыӀэныгъэ	щӀыдэзмыкъухь	щӀыдумыкъухь	щӀыдимыкъухь	щӀыдэдмыкъухь	щӀыдэвмыкъухь	щӀыдамыкъухь
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	щӀыдэскъухьа	щӀыдэпкъухьа	щӀыдикъухьа	щӀыдэткъухьа	щӀыдэфкъухьа	щӀдакъухьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	щӀыдэзмыкъухьа	щӀыдумыкъухьа	щӀыдимыкъухьа	щӀыдэдмыкъухьа	щӀыдэвмыкъухьа	щӀыдамыкъухьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	щӀыдэскъухьыгъа	щӀэдэпкъухьыгъа	щӀыдикъухьыгъа	щӀэдэткъухьыгъа	щӀэдэфкъухьыгъа	щӀыдакъухьыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	щӀыдэзмыкъухьыгъа	щӀыдумыкъухьыгъа	щӀыдимыкъухьыгъа	щӀыдэдмыкъухьыгъа	щӀыдэвмыкъухьыгъа	щӀыдамыкъухьыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	щӀыдэскъухьын	щӀыдэпкъухьын	щӀыдикъухьын	щӀыдэткъухьын	щӀыдэфкъухьын	щӀыдакъухьын
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	щӀыдэзмыкъухьын	щӀыдумыкъухьын	щӀыдимыкъухьын	щӀыдэдмыкъухьын	щӀыдэвмыкъухьын	щӀыдамыкъухьын
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	щӀыдэскъухьыну	щӀыдэпкъухьыну	щӀыдикъухьыну	щӀыдэткъухьыну	щӀыдэфкъухьыну	щӀыдакъухьыну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	щӀыдэзмыкъухьыну	щӀыдумыкъухьыну	щӀыдимыкъухьыну	щӀыдэдмыкъухьыну	щӀыдэвмыкъухьыну	щӀыдамыкъухьыну

Деепричастиехэр	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ	дэскъухьу	дэпкъухьу	дикъухьу	дэткъухьу	дэфкъухьу	дакъухьу
ит зэман - щымыӀэныгъэ	дэзмыкъухьу	думыкъухьу	димыкъухьу	дэдмыкъухьу	дэвмыкъухьу	дамыкъухьу
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	дэскъухьауэ	дэпкъухьауэ	дикъухьауэ	дэткъухьауэ	дэфкъухьауэ	дакъухьауэ
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	дэзмыкъухьауэ	думыкъухьауэ	димыкъухьауэ	дэдмыкъухьауэ	дэвмыкъухьауэ	дамыкъухьауэ
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ	дэскъухьурэ	дэпкъухьурэ	дикъухьурэ	дэткъухьурэ	дэфкъухьурэ	дакъухьурэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ	дэзмыкъухьурэ	думыкъухьурэ	димыкъухьурэ	дэдмыкъухьурэ	дэвмыкъухьурэ	дамыкъухьурэ

Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ			Прямой Дополненэ
	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
Подлежащэ
сэ	--	бдызокъухь	дызокъухь	--	вдызокъухь	ядызокъухь(хэ)
уэ	здыбокъухь	--	дыбокъухь	ддыбокъухь	--	ядыбокъухь(хэ)
абы	здекъухь	бдекъухь	декъухь	ддекъухь	вдекъухь	ядекъухь(хэ)
дэ	--	бдыдокъухь	дыдокъухь	--	вдыдокъухь	ядыдокъухь(хэ)
фэ	здывокъухь	--	дывокъухь	ддывокъухь	--	ядывокъухь(хэ)
абыхэм	здакъухь	бдакъухь	дакъухь	ддакъухь	вдакъухь	ядакъухь(хэ)

Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ)			Прямой Дополненэ
	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
Подлежащэ
сэ	--	бдэс[къухьрэ]	дэс[къухьрэ]	--	вдэс[къухьрэ]	ядэс[къухь(хэ)рэ]
уэ	здэп[къухьрэ]	--	дэп[къухьрэ]	ддэп[къухьрэ]	--	ядэп[къухь(хэ)рэ]
абы	зди[къухьрэ]	бди[къухьрэ]	ди[къухьрэ]	дди[къухьрэ]	вди[къухьрэ]	яди[къухь(хэ)рэ]
дэ	--	бдэт[къухьрэ]	дэт[къухьрэ]	--	вдэт[къухьрэ]	ядэт[къухь(хэ)рэ]
фэ	здэф[къухьрэ]	--	дэф[къухьрэ]	ддэф[къухьрэ]	--	ядэф[къухь(хэ)рэ]
абыхэм	зда[къухьрэ]	бда[къухьрэ]	да[къухьрэ]	дда[къухьрэ]	вда[къухьрэ]	яда[къухь(хэ)рэ]

		-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[къухь]	[къухь]ыр	--	[къухь]хэр
Эргативнэ:	[къухь]	[къухь]ым	--	[къухь]хэм
Послеложнэ:	[къухь]кӀэ	[къухь]ымкӀэ	[къухь]хэкӀэ	[къухь]хэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[къухь]у	[къухь]ырауэ	[къухь]хэу	[къухь]хэрауэ

		-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[къухь]а	[къухь]ар	--	[къухь]ахэр
Эргативнэ:	[къухь]а	[къухь]ам	--	[къухь]ахэм
Послеложнэ:	[къухь]акӀэ	[къухь]амкӀэ	[къухь]ахэкӀэ	[къухь]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[къухь]ауэ	[къухь]арауэ	[къухь]ахэу	[къухь]ахэрауэ

		-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[къухь]ын	[къухь]ыныр	--	[къухь]ынхэр
Эргативнэ:	[къухь]ын	[къухь]ыным	--	[къухь]ынхэм
Послеложнэ:	[къухь]ынкӀэ	[къухь]ынымкӀэ	[къухь]ынхэкӀэ	[къухь]ынхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:	[къухь]ыну	[къухь]ынырауэ	[къухь]ынхэу	[къухь]ынхэрауэ

		-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[къухь]ыну	[къухь]ынур	--	[къухь]ынухэр
Эргативнэ:	[къухь]ыну	[къухь]ынум	--	[къухь]ынухэм
Послеложнэ:	[къухь]ынукӀэ	[къухь]ынумкӀэ	[къухь]ынухэкӀэ	[къухь]ынухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[къухь]ынууэ	[къухь]ынурауэ	[къухь]ынухэу	[къухь]ынухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

1. Зыгуэр зэбгрыдзауэ зыщӀыпӀэ дэгъэлъэлъэн, зэхуаку гуэрым дэкӀутэн.

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

• ПщӀантӀэм мэкъу дэкъухьын.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ

• дэкъухьын: scatter sth swh, toss sth about swh
• ПщӀантӀэм мэкъу дэкъухьын: scatter hay around the courtyard.

УРЫСЫБЗЭ

• дэкъухьын: разбросать, рассыпать что-л. где-л.
• ПщӀантӀэм мэкъу дэкъухьын: разбросать сено по двору.

БИБЛИОГРАФИЕ

• Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
• БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
• БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
• Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
• Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
• Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
• Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
• Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
• Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

• IPA [dɐqʹʷǝ'ħǝn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

• дэ- [къухь] + -ы + -н

СПРЯЖЕНЭ

Глагол лъэӏэс "дэкъухьын"-м и спряженэ

Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:	дэкъухьын
щымыӀэныгъэ:	дэмыкъухьын

Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
щыӀэныгъэ:	дэскъухьын	дэпкъухьын	дикъухьын	дэткъухьын	дэфкъухьын	дакъухьын
щымыӀэныгъэ:	дэзмыкъухьын	думыкъухьын	димыкъухьын	дэдмыкъухьын	дэвмыкъухьын	дамыкъухьын

Унафэ наклоненэ	уэ	фэ
щыӀэныгъэ:	дэкъухь!	дэфкъухь!
щымыӀэныгъэ:	думыкъухь!	дэвмыкъухь!

Ре-кӀэ унафэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
щыӀэныгъэ:	сыдрекъухь	удрекъухь	дрекъухь	дыдрекъухь	фыдрекъухь	дрекъухь
щымыӀэныгъэ:	сыдремыкъухь	удремыкъухь	дремыкъухь	дыдремыкъухь	фыдремыкъухь	дремыкъухь

ЗэраӀуатэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	дызокъухь(ыр)	дыбокъухь(ыр)	декъухь(ыр)	дыдокъухь(ыр)	дывокъухь(ыр)	дакъухь(ыр)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	дэскъухьыркъым	дэпкъухьыркъым	дикъухьыркъым	дэткъухьыркъым	дэфкъухьыркъым	дакъухьыркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	дэскъухьырт	дэпкъухьырт	дикъухьырт	дэткъухьырт	дэфкъухьырт	дакъухьырт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	дэскъухьыртэкъым	дэпкъухьыртэкъым	дикъухьыртэкъым	дэткъухьыртэкъым	дэфкъухьыртэкъым	дакъухьыртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	дэскъухьащ	дэпкъухьащ	дикъухьащ	дэткъухьащ	дэфкъухьащ	дакъухьащ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	дэскъухьакъым	дэпкъухьакъым	дикъухьакъым	дэткъухьакъым	дэфкъухьакъым	дакъухьакъым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	дэскъухьат	дэпкъухьат	дикъухьат	дэткъухьат	дэфкъухьат	дакъухьат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	дэскъухьатэкъым	дэпкъухьатэкъым	дикъухьатэкъым	дэткъухьатэкъым	дэфкъухьатэкъым	дакъухьатэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	дэскъухьыгъащ	дэпкъухьыгъащ	дикъухьыгъащ	дэткъухьыгъащ	дэфкъухьыгъащ	дакъухьыгъащ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	дэскъухьыгъакъым	дэпкъухьыгъакъым	дикъухьыгъакъым	дэткъухьыгъакъым	дэфкъухьыгъакъым	дакъухьыгъакъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	дэскъухьыгъат	дэпкъухьыгъат	дикъухьыгъат	дэткъухьыгъат	дэфкъухьыгъат	дакъухьыгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:	дэскъухьыгъатэкъым	дэпкъухьыгъатэкъым	дикъухьыгъатэкъым	дэткъухьыгъатэкъым	дэфкъухьыгъатэкъым	дакъухьыгъатэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	дэскъухьщ	дэпкъухьщ	дикъухьщ	дэткъухьщ	дэфкъухьщ	дакъухьщ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	дэскъухькъым	дэпкъухькъым	дикъухькъым	дэткъухькъым	дэфкъухькъым	дакъухькъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	дэскъухьт	дэпкъухьт	дикъухьт	дэткъухьт	дэфкъухьт	дакъухьт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	дэскъухьтэкъым	дэпкъухьтэкъым	дикъухьтэкъым	дэткъухьтэкъым	дэфкъухьтэкъым	дакъухьтэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	дэскъухьынщ	дэпкъухьынщ	дикъухьынщ	дэткъухьынщ	дэфкъухьынщ	дакъухьынщ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	дэскъухьынкъым	дэпкъухьынкъым	дикъухьынкъым	дэткъухьынкъым	дэфкъухьынкъым	дакъухьынкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	дэскъухьынущ	дэпкъухьынущ	дикъухьынущ	дэткъухьынущ	дэфкъухьынущ	дакъухьынущ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	дэскъухьынукъым	дэпкъухьынукъым	дикъухьынукъым	дэткъухьынукъым	дэфкъухьынукъым	дакъухьынукъым

ЗэрыупщӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	дэскъухьрэ	дэпкъухьрэ	дикъухьрэ	дэткъухьрэ	дэфкъухьрэ	дакъухьрэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	дэскъухьыркъэ	дэпкъухьыркъэ	дикъухьыркъэ	дэткъухьыркъэ	дэфкъухьыркъэ	дакъухьыркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	дэскъухьырт	дэпкъухьырт	дикъухьырт	дэткъухьырт	дэфкъухьырт	дакъухьырт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	дэскъухьыртэкъэ	дэпкъухьыртэкъэ	дикъухьыртэкъэ	дэткъухьыртэкъэ	дэфкъухьыртэкъэ	дакъухьыртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	дэскъухьа	дэпкъухьа	дикъухьа	дэткъухьа	дэфкъухьа	дакъухьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	дэскъухьакъэ	дэпкъухьакъэ	дикъухьакъэ	дэткъухьакъэ	дэфкъухьакъэ	дакъухьакъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	дэскъухьат	дэпкъухьат	дикъухьат	дэткъухьат	дэфкъухьат	дакъухьат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	дэскъухьатэкъэ	дэпкъухьатэкъэ	дикъухьатэкъэ	дэткъухьатэкъэ	дэфкъухьатэкъэ	дакъухьатэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	дэскъухьыгъа	дэпкъухьыгъа	дикъухьыгъа	дэткъухьыгъа	дэфкъухьыгъа	дакъухьыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ:	дэскъухьыгъакъэ	дэпкъухьыгъакъэ	дикъухьыгъакъэ	дэткъухьыгъакъэ	дэфкъухьыгъакъэ	дакъухьыгъакъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	дэскъухьыгъат	дэпкъухьыгъат	дикъухьыгъат	дэткъухьыгъат	дэфкъухьыгъат	дакъухьыгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	дэскъухьыгъатэкъэ	дэпкъухьыгъатэкъэ	дикъухьыгъатэкъэ	дэткъухьыгъатэкъэ	дэфкъухьыгъатэкъэ	дакъухьыгъатэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	дэскъухь	дэпкъухь	дикъухь	дэткъухь	дэфкъухь	дакъухь
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	дэскъухькъэ	дэпкъухькъэ	дикъухькъэ	дэткъухькъэ	дэфкъухькъэ	дакъухькъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	дэскъухьт	дэпкъухьт	дикъухьт	дэткъухьт	дэфкъухьт	дакъухьт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	дэскъухьтэкъэ	дэпкъухьтэкъэ	дикъухьтэкъэ	дэткъухьтэкъэ	дэфкъухьтэкъэ	дакъухьтэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	дэскъухьын	дэпкъухьын	дикъухьын	дэткъухьын	дэфкъухьын	дакъухьын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	дэскъухьынкъэ	дэпкъухьынкъэ	дикъухьынкъэ	дэткъухьынкъэ	дэфкъухьынкъэ	дакъухьынкъэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	дэскъухьыну	дэпкъухьыну	дикъухьыну	дэткъухьыну	дэфкъухьыну	дакъухьыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	дэскъухьынукъэ	дэпкъухьынукъэ	дикъухьынукъэ	дэткъухьынукъэ	дэфкъухьынукъэ	дакъухьынукъэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	дэскъухьмэ	дэпкъухьмэ	дикъухьмэ	дэткъухьмэ	дэфкъухьмэ	дакъухьмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	дэзмыкъухьмэ	думыкъухьмэ	димыкъухьмэ	дэдмыкъухьмэ	дэвмыкъухьмэ	дамыкъухьмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	дэскъухьамэ	дэпкъухьамэ	дикъухьамэ	дэткъухьамэ	дэфкъухьамэ	дакъухьамэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	дэзмыкъухьамэ	думыкъухьамэ	димыкъухьамэ	дэдмыкъухьамэ	дэвмыкъухьамэ	дамыкъухьамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	дэскъухьыгъамэ	дэпкъухьыгъамэ	дикъухьыгъамэ	дэткъухьыгъамэ	дэфкъухьыгъамэ	дакъухьыгъамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	дэзмыкъухьыгъамэ	думыкъухьыгъамэ	димыкъухьыгъамэ	дэдмыкъухьыгъамэ	дэвмыкъухьыгъамэ	дамыкъухьыгъамэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	дэскъухьынмэ	дэпкъухьынмэ	дикъухьынмэ	дэткъухьынмэ	дэфкъухьынмэ	дакъухьынмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	дэзмыкъухьынмэ	думыкъухьынмэ	димыкъухьынмэ	дэдмыкъухьынмэ	дэвмыкъухьынмэ	дамыкъухьынмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	дэскъухьынумэ	дэпкъухьынумэ	дикъухьынумэ	дэткъухьынумэ	дэфкъухьынумэ	дакъухьынумэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	дэзмыкъухьынумэ	думыкъухьынумэ	димыкъухьынумэ	дэдмыкъухьынумэ	дэвмыкъухьынумэ	дамыкъухьынумэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	дэскъухьтэмэ	дэпкъухьтэмэ	дикъухьтэмэ	дэткъухьтэмэ	дэфкъухьтэмэ	дакъухьтэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	дэзмыкъухьтэмэ	думыкъухьтэмэ	димыкъухьтэмэ	дэдмыкъухьтэмэ	дэвмыкъухьтэмэ	дамыкъухьтэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	дэскъухьатэмэ	дэпкъухьатэмэ	дикъухьатэмэ	дэткъухьатэмэ	дэфкъухьатэмэ	дакъухьатэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	дэзмыкъухьатэмэ	думыкъухьатэмэ	димыкъухьатэмэ	дэдмыкъухьатэмэ	дэвмыкъухьатэмэ	дамыкъухьатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	дэскъухьыгъатэмэ	дэпкъухьыгъатэмэ	дикъухьыгъатэмэ	дэткъухьыгъатэмэ	дэфкъухьыгъатэмэ	дакъухьыгъатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	дэзмыкъухьыгъатэмэ	думыкъухьыгъатэмэ	димыкъухьыгъатэмэ	дэдмыкъухьыгъатэмэ	дэвмыкъухьыгъатэмэ	дамыкъухьыгъатэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	дэскъухьынтэмэ	дэпкъухьынтэмэ	дикъухьынтэмэ	дэткъухьынтэмэ	дэфкъухьынтэмэ	дакъухьынтэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	дэзмыкъухьынтэмэ	думыкъухьынтэмэ	димыкъухьынтэмэ	дэдмыкъухьынтэмэ	дэвмыкъухьынтэмэ	дамыкъухьынтэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	дэскъухьынутэмэ	дэпкъухьынутэмэ	дикъухьынутэмэ	дэткъухьынутэмэ	дэфкъухьынутэмэ	дакъухьынутэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	дэзмыкъухьынутэмэ	думыкъухьынутэмэ	димыкъухьынутэмэ	дэдмыкъухьынутэмэ	дэвмыкъухьынутэмэ	дамыкъухьынутэмэ

сослагательнэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	дэскъухьынт	дэпкъухьынт	дикъухьынт	дэткъухьынт	дэфкъухьынт	дакъухьынт
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	дэскъухьынтэкъым	дэпкъухьынтэкъым	дикъухьынтэкъым	дэткъухьынтэкъым	дэфкъухьынтэкъым	дакъухьынтэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	дэскъухьынут	дэпкъухьынут	дикъухьынут	дэткъухьынут	дэфкъухьынут	дакъухьынут
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	дэскъухьынутэкъым	дэпкъухьынутэкъым	дикъухьынутэкъым	дэткъухьынутэкъым	дэфкъухьынутэкъым	дакъухьынутэкъым

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	дэскъухьми	дэпкъухьми	дикъухьми	дэткъухьми	дэфкъухьми	дакъухьми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	дэзмыкъухьми	думыкъухьми	димыкъухьми	дэдмыкъухьми	дэвмыкъухьми	дамыкъухьми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	дэскъухьами	дэпкъухьами	дикъухьами	дэткъухьами	дэфкъухьами	дакъухьами
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	дэзмыкъухьами	думыкъухьами	димыкъухьами	дэдмыкъухьами	дэвмыкъухьами	дамыкъухьами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	дэскъухьыгъами	дэпкъухьыгъами	дикъухьыгъами	дэткъухьыгъами	дэфкъухьыгъами	дакъухьыгъами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	дэзмыкъухьыгъами	думыкъухьыгъами	димыкъухьыгъами	дэдмыкъухьыгъами	дэвмыкъухьыгъами	дамыкъухьыгъами
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	дэскъухьынми	дэпкъухьынми	дикъухьынми	дэткъухьынми	дэфкъухьынми	дакъухьынми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	дэзмыкъухьынми	думыкъухьынми	димыкъухьынми	дэдмыкъухьынми	дэвмыкъухьынми	дамыкъухьынми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	дэскъухьынуми	дэпкъухьынуми	дикъухьынуми	дэткъухьынуми	дэфкъухьынуми	дакъухьынуми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	дэзмыкъухьынуми	думыкъухьынуми	димыкъухьынуми	дэдмыкъухьынуми	дэвмыкъухьынуми	дамыкъухьынуми

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	дэскъухьтэми	дэпкъухьтэми	дикъухьтэми	дэткъухьтэми	дэфкъухьтэми	дакъухьтэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	дэзмыкъухьтэми	думыкъухьтэми	димыкъухьтэми	дэдмыкъухьтэми	дэвмыкъухьтэми	дамыкъухьтэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	дэскъухьатэми	дэпкъухьатэми	дикъухьатэми	дэткъухьатэми	дэфкъухьатэми	дакъухьатэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	дэзмыкъухьатэми	думыкъухьатэми	димыкъухьатэми	дэдмыкъухьатэми	дэвмыкъухьатэми	дамыкъухьатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	дэскъухьыгъатэми	дэпкъухьыгъатэми	дикъухьыгъатэми	дэткъухьыгъатэми	дэфкъухьыгъатэми	дакъухьыгъатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	дэзмыкъухьыгъатэми	думыкъухьыгъатэми	димыкъухьыгъатэми	дэдмыкъухьыгъатэми	дэвмыкъухьыгъатэми	дамыкъухьыгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	дэскъухьынтэми	дэпкъухьынтэми	дикъухьынтэми	дэткъухьынтэми	дэфкъухьынтэми	дакъухьынтэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	дэзмыкъухьынтэми	думыкъухьынтэми	димыкъухьынтэми	дэдмыкъухьынтэми	дэвмыкъухьынтэми	дамыкъухьынтэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	дэскъухьынутэми	дэпкъухьынутэми	дикъухьынутэми	дэткъухьынутэми	дэфкъухьэнутэми	дакъухьэнутэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	дэзмыкъухьынутэми	думыкъухьынутэми	димыкъухьынутэми	дэдмыкъухьынутэми	дэвмыкъухьынутэми	дамыкъухьынутэми

гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
щыӀэныгъэ:	дэскъухьаи	дэпкъухьаи	дикъухьаи	дэткъухьаи	дэфкъухьаи	дакъухьаи
щымыӀэныгъэ:	дэзмыкъухьаи	думыкъухьаи	димыкъухьаи	дэдмыкъухьаи	дэвмыкъухьаи	дамыкъухьаи

фӀэфӀыныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
щыӀэныгъэ:	дэскъухьащэрэт	дэпкъухьащэрэт	дикъухьащэрэт	дэткъухьащэрэт	дэфкъухьащэрэт	дакъухьащэрэт
щымыӀэныгъэ:	дэзмыкъухьащэрэт	думыкъухьащэрэт	димыкъухьащэрэт	дэдмыкъухьащэрэт	дэвмыкъухьащэрэт	дамыкъухьащэрэт

шэч къытехьэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	дэскъухьагъэнщ	дэпкъухьагъэнщ	дикъухьагъэнщ	дэткъухьагъэнщ	дэфкъухьагъэнщ	дакъухьагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	дэскъухьагъэнкъым	дэпкъухьагъэнкъым	дикъухьагъэнкъым	дэткъухьагъэнкъым	дэфкъухьагъэнкъым	дакъухьагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	дэскъухьагъэнт	дэпкъухьагъэнт	дикъухьагъэнт	дэткъухьагъэнт	дэфкъухьагъэнт	дакъухьагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	дэскъухьагъэнтэкъым	дэпкъухьагъэнтэкъым	дикъухьагъэнтэкъым	дэткъухьагъэнтэкъым	дэфкъухьагъэнтэкъым	дакъухьагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	дэскъухьагъэн	дэпкъухьагъэн	дикъухьагъэн	дэткъухьагъэн	дэфкъухьагъэн	дакъухьагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	дэскъухьагъэнкъэ	дэпкъухьагъэнкъэ	дикъухьагъэнкъэ	дэткъухьагъэнкъэ	дэфкъухьагъэнкъэ	дакъухьагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	дэскъухьагъэнт	дэпкъухьагъэнт	дикъухьагъэнт	дэткъухьагъэнт	дэфкъухьагъэнт	дакъухьагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	дэскъухьагъэнтэкъэ	дэпкъухьагъэнтэкъэ	дикъухьагъэнтэкъэ	дэткъухьагъэнтэкъэ	дэфкъухьагъэнтэкъэ	дакъухьагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	дэскъухьагъэнущ	дэпкъухьагъэнущ	дикъухьагъэнущ	дэткъухьагъэнущ	дэфкъухьагъэнущ	дакъухьагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	дэскъухьагъэнукъым	дэпкъухьагъэнукъым	дикъухьагъэнукъым	дэткъухьагъэнукъым	дэфкъухьагъэнукъым	дакъухьагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	дэскъухьагъэнут	дэпкъухьагъэнут	дикъухьагъэнут	дэткъухьагъэнут	дэфкъухьагъэнут	дакъухьагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	дэскъухьагъэнутэкъым	дэпкъухьагъэнутэкъым	дикъухьагъэнутэкъым	дэткъухьагъэнутэкъым	дэфкъухьагъэнутэкъым	дакъухьагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	дэскъухьагъэну	дэпкъухьагъэну	дикъухьагъэну	дэткъухьагъэну	дэфкъухьагъэну	дакъухьагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	дэскъухьагъэнукъэ	дэпкъухьагъэнукъэ	дикъухьагъэнукъэ	дэткъухьагъэнукъэ	дэфкъухьагъэнукъэ	дакъухьагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	дэскъухьагъэнут	дэпкъухьагъэнут	дикъухьагъэнут	дэткъухьагъэнут	дэфкъухьагъэнут	дакъухьагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	дэскъухьагъэнутэкъэ	дэпкъухьагъэнутэкъэ	дикъухьагъэнутэкъэ	дэткъухьагъэнутэкъэ	дэфкъухьагъэнутэкъэ	дакъухьагъэнутэкъэ

Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	дэзыкъухь
ит зэман - щымыӀэныгъэ	дэзымыкъухь
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	дэзыкъухьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	дэзымыкъухьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	дэзыкъухьыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	дэзымыкъухьыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	дэзыкъухьын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	дэзымыкъухьын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	дэзыкъухьыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	дэзымыкъухьыну

Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту)	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ	дэскъухь	дэпкъухь	дикъухь	дэткъухь	дэфкъухь	дакъухь
ит зэман - щымыӀэныгъэ	дэзмыкъухь	думыкъухь	димыкъухь	дэдмыкъухь	дэвмыкъухь	дамыкъухь
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	дэскъухьа	дэпкъухьа	дикъухьа	дэткъухьа	дэфкъухьа	дакъухьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	дэзмыкъухьа	думыкъухьа	димыкъухьа	дэдмыкъухьа	дэвмыкъухьа	дамыкъухьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	дэскъухьыгъа	дэпкъухьыгъа	дикъухьыгъа	дэткъухьыгъа	дэфкъухьыгъа	дакъухьыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	дэзмыкъухьыгъа	думыкъухьыгъа	димыкъухьыгъа	дэдмыкъухьыгъа	дэвмыкъухьыгъа	дамыкъухьыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	дэскъухьын	дэпкъухьын	дикъухьын	дэткъухьын	дэфкъухьын	дакъухьын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	дэзмыкъухьын	думыкъухьын	димыкъухьын	дэдмыкъухьын	дэвмыкъухьын	дамыкъухьын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	дэскъухьыну	дэпкъухьыну	дикъухьыну	дэткъухьыну	дэфкъухьыну	дакъухьыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	дэзмыкъухьыну	думыкъухьыну	димыкъухьыну	дэдмыкъухьыну	дэвмыкъухьыну	дамыкъухьыну

Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ)
ит зэман - щыӀэныгъэ	дэкъухь
ит зэман - щымыӀэныгъэ	дэмыкъухь
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	дэкъухьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	дэмыкъухьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	дэкъухьыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	дэмыкъухьыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	дэкъухьын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	дэмыкъухьын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	дэкъухьыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	дэмыкъухьыну

Обстоятельственнэ причастиехэр	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	зэрыдэскъухь	зэрыдэпкъухь	зэрыдикъухь	зэрыдэткъухь	зэрыдэфкъухь	зэрыдакъухь
ит зэман - щымыӀэныгъэ	зэрыдэзмыкъухь	зэрыдумыкъухь	зэрыдимыкъухь	зэрыдэдмыкъухь	зэрыдэвмыкъухь	зэрыдамыкъухь
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	зэрыдэскъухьа	зэрыдэпкъухьа	зэрыдикъухьа	зэрыдэткъухьа	зэрыдэфкъухьа	зэрыдакъухьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	зэрыдэзмыкъухьа	зэрыдумыкъухьа	зэрыдимыкъухьа	зэрыдэдмыкъухьа	зэрыдэвмыкъухьа	зэрамыкъухьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	зэрыдэскъухьыгъа	зэрыдэпкъухьыгъа	зэрыдикъухьыгъа	зэрыдэткъухьыгъа	зэрыдэфкъухьыгъа	зэрыдакъухьыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	зэрыдэзмыкъухьыгъа	зэрыдумыкъухьыгъа	зэрыдимыкъухьыгъа	зэрыдэдмыкъухьыгъа	зэрыдэвмыкъухьыгъа	зэрыдамыкъухьыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	зэрыдэскъухьын	зэрыдэпкъухьын	зэрыдикъухьын	зэрыдэткъухьын	зэрыдэфкъухьын	зэрыдакъухьын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	зэрыдэзмыкъухьын	зэрыдумыкъухьын	зэрыдимыкъухьын	зэрыдэдмыкъухьын	зэрыдэвмыкъухьын	зэрыдамыкъухьын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	зэрыдэскъухьыну	зэрыдэпкъухьыну	зэрыдикъухьыну	зэрыдэткъухьыну	зэрыдэфкъухьыну	зэрыдакъухьыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	зэрыдэзмыкъухьыну	зэрыдумыкъухьыну	зэрыдимыкъухьыну	зэрыдэдмыкъухьыну	зэрыдэвмыкъухьыну	зэрыдамыкъухьыну
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	щыдэскъухь	щыдэпкъухь	щыдикъухь	щыдэткъухь	щыдэфкъухь	щыдакъухь
ит зэман - щымыӀэныгъэ	щыдэзмыкъухь	щыдумыкъухь	щыдимыкъухь	щыдэдмыкъухь	щыдэвмыкъухь	щыдамыкъухь
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	щыдэскъухьа	щыдэпкъухьа	щыдикъухьа	щыдэткъухьа	щыдэфкъухьа	щыдакъухьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	щыдэзмыкъухьа	щыдумыкъухьа	щыдимыкъухьа	щыдэдмыкъухьа	щыдэвмыкъухьа	щыдамыкъухьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	щыдэскъухьыгъа	щыдэпкъухьыгъа	щыдикъухьыгъа	щыдэткъухьыгъа	щыдэфкъухьыгъа	щыдакъухьыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	щыдэзмыкъухьыгъа	щыдумыкъухьыгъа	щыдимыкъухьыгъа	щыдэдмыкъухьыгъа	щыдэвмыкъухьыгъа	щыдамыкъухьыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	щыдэскъухьын	щыдэпкъухьын	щыдикъухьын	щыдэткъухьын	щыдэфкъухьын	щыдакъухьын
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	щыдэзмыкъухьын	щыдумыкъухьын	щыдимыкъухьын	щыдэдмыкъухьын	щыдэвмыкъухьын	щыдамыкъухьын
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	щыдэскъухьыну	щыдэпкъухьыну	щыдикъухьыну	щыдэткъухьыну	щыдэфкъухьыну	щыдакъухьыну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	щыдэзмыкъухьыну	щыдумыкъухьыну	щыдимыкъухьыну	щыдэдмыкъухьыну	щыдэвмыкъухьыну	щыдамыкъухьыну
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	здэдэскъухь	здэдэпкъухь	здэдикъухь	здэдэткъухь	здэдэфкъухь	здэдакъухь
ит зэман - щымыӀэныгъэ	здэдэзмыкъухь	здэдумыкъухь	здэдимыкъухь	здэдэдмыкъухь	здэдэвмыкъухь	здэдамыкъухь
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	здэдэскъухьа	здэдэпкъухьа	здэдикъухьа	здэдэткъухьа	здэдэфкъухьа	здэдакъухьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	здэдэзмыкъухьа	здэдумыкъухьа	здэдимыкъухьа	здэдэдмыкъухьа	здэдэвмыкъухьа	здэдамыкъухьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	здэдэскъухьыгъа	здэдэпкъухьыгъа	здэдикъухьыгъа	здэдэткъухьыгъа	здэдэфкъухьыгъа	здэдакъухьыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	здэдэзмыкъухьыгъа	здэдумыкъухьыгъа	здэдимыкъухьыгъа	здэдэдмыкъухьыгъа	здэдэвмыкъухьыгъа	здэдамыкъухьыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	здэдэскъухьын	здэдэпкъухьын	здэдикъухьын	здэдэткъухьын	здэдэфкъухьын	здэдакъухьын
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	здэдэзмыкъухьын	здэдумыкъухьын	здэдимыкъухьын	здэдэдмыкъухьын	здэдэвмыкъухьын	здэдамыкъухьын
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	здэдэскъухьыну	здэдэпкъухьыну	здэдикъухьыну	здэдэткъухьыну	здэдэфкъухьыну	здэдакъухьыну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	здэдэзмыкъухьыну	здэдумыкъухьыну	здэдимыкъухьыну	здэдэдмыкъухьыну	здэдэвмыкъухьыну	здэдамыкъухьыну
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	щӀыдэскъухь	щӀыдэпкъухь	щӀыдикъухь	щӀыдэткъухь	щӀыдэфкъухь	щӀыдакъухь
ит зэман - щымыӀэныгъэ	щӀыдэзмыкъухь	щӀыдумыкъухь	щӀыдимыкъухь	щӀыдэдмыкъухь	щӀыдэвмыкъухь	щӀыдамыкъухь
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	щӀыдэскъухьа	щӀыдэпкъухьа	щӀыдикъухьа	щӀыдэткъухьа	щӀыдэфкъухьа	щӀдакъухьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	щӀыдэзмыкъухьа	щӀыдумыкъухьа	щӀыдимыкъухьа	щӀыдэдмыкъухьа	щӀыдэвмыкъухьа	щӀыдамыкъухьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	щӀыдэскъухьыгъа	щӀэдэпкъухьыгъа	щӀыдикъухьыгъа	щӀэдэткъухьыгъа	щӀэдэфкъухьыгъа	щӀыдакъухьыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	щӀыдэзмыкъухьыгъа	щӀыдумыкъухьыгъа	щӀыдимыкъухьыгъа	щӀыдэдмыкъухьыгъа	щӀыдэвмыкъухьыгъа	щӀыдамыкъухьыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	щӀыдэскъухьын	щӀыдэпкъухьын	щӀыдикъухьын	щӀыдэткъухьын	щӀыдэфкъухьын	щӀыдакъухьын
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	щӀыдэзмыкъухьын	щӀыдумыкъухьын	щӀыдимыкъухьын	щӀыдэдмыкъухьын	щӀыдэвмыкъухьын	щӀыдамыкъухьын
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	щӀыдэскъухьыну	щӀыдэпкъухьыну	щӀыдикъухьыну	щӀыдэткъухьыну	щӀыдэфкъухьыну	щӀыдакъухьыну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	щӀыдэзмыкъухьыну	щӀыдумыкъухьыну	щӀыдимыкъухьыну	щӀыдэдмыкъухьыну	щӀыдэвмыкъухьыну	щӀыдамыкъухьыну

Деепричастиехэр	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ	дэскъухьу	дэпкъухьу	дикъухьу	дэткъухьу	дэфкъухьу	дакъухьу
ит зэман - щымыӀэныгъэ	дэзмыкъухьу	думыкъухьу	димыкъухьу	дэдмыкъухьу	дэвмыкъухьу	дамыкъухьу
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	дэскъухьауэ	дэпкъухьауэ	дикъухьауэ	дэткъухьауэ	дэфкъухьауэ	дакъухьауэ
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	дэзмыкъухьауэ	думыкъухьауэ	димыкъухьауэ	дэдмыкъухьауэ	дэвмыкъухьауэ	дамыкъухьауэ
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ	дэскъухьурэ	дэпкъухьурэ	дикъухьурэ	дэткъухьурэ	дэфкъухьурэ	дакъухьурэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ	дэзмыкъухьурэ	думыкъухьурэ	димыкъухьурэ	дэдмыкъухьурэ	дэвмыкъухьурэ	дамыкъухьурэ

Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ			Прямой Дополненэ
	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
Подлежащэ
сэ	--	бдызокъухь	дызокъухь	--	вдызокъухь	ядызокъухь(хэ)
уэ	здыбокъухь	--	дыбокъухь	ддыбокъухь	--	ядыбокъухь(хэ)
абы	здекъухь	бдекъухь	декъухь	ддекъухь	вдекъухь	ядекъухь(хэ)
дэ	--	бдыдокъухь	дыдокъухь	--	вдыдокъухь	ядыдокъухь(хэ)
фэ	здывокъухь	--	дывокъухь	ддывокъухь	--	ядывокъухь(хэ)
абыхэм	здакъухь	бдакъухь	дакъухь	ддакъухь	вдакъухь	ядакъухь(хэ)

Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ)			Прямой Дополненэ
	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
Подлежащэ
сэ	--	бдэс[къухьрэ]	дэс[къухьрэ]	--	вдэс[къухьрэ]	ядэс[къухь(хэ)рэ]
уэ	здэп[къухьрэ]	--	дэп[къухьрэ]	ддэп[къухьрэ]	--	ядэп[къухь(хэ)рэ]
абы	зди[къухьрэ]	бди[къухьрэ]	ди[къухьрэ]	дди[къухьрэ]	вди[къухьрэ]	яди[къухь(хэ)рэ]
дэ	--	бдэт[къухьрэ]	дэт[къухьрэ]	--	вдэт[къухьрэ]	ядэт[къухь(хэ)рэ]
фэ	здэф[къухьрэ]	--	дэф[къухьрэ]	ддэф[къухьрэ]	--	ядэф[къухь(хэ)рэ]
абыхэм	зда[къухьрэ]	бда[къухьрэ]	да[къухьрэ]	дда[къухьрэ]	вда[къухьрэ]	яда[къухь(хэ)рэ]

		-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[къухь]	[къухь]ыр	--	[къухь]хэр
Эргативнэ:	[къухь]	[къухь]ым	--	[къухь]хэм
Послеложнэ:	[къухь]кӀэ	[къухь]ымкӀэ	[къухь]хэкӀэ	[къухь]хэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[къухь]у	[къухь]ырауэ	[къухь]хэу	[къухь]хэрауэ

		-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[къухь]а	[къухь]ар	--	[къухь]ахэр
Эргативнэ:	[къухь]а	[къухь]ам	--	[къухь]ахэм
Послеложнэ:	[къухь]акӀэ	[къухь]амкӀэ	[къухь]ахэкӀэ	[къухь]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[къухь]ауэ	[къухь]арауэ	[къухь]ахэу	[къухь]ахэрауэ

		-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[къухь]ын	[къухь]ыныр	--	[къухь]ынхэр
Эргативнэ:	[къухь]ын	[къухь]ыным	--	[къухь]ынхэм
Послеложнэ:	[къухь]ынкӀэ	[къухь]ынымкӀэ	[къухь]ынхэкӀэ	[къухь]ынхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:	[къухь]ыну	[къухь]ынырауэ	[къухь]ынхэу	[къухь]ынхэрауэ

		-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[къухь]ыну	[къухь]ынур	--	[къухь]ынухэр
Эргативнэ:	[къухь]ыну	[къухь]ынум	--	[къухь]ынухэм
Послеложнэ:	[къухь]ынукӀэ	[къухь]ынумкӀэ	[къухь]ынухэкӀэ	[къухь]ынухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[къухь]ынууэ	[къухь]ынурауэ	[къухь]ынухэу	[къухь]ынухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

1. Зэхуаку гуэрым зыгуэр щыубэрэжьын.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ

• дэкъухьын: beat up, wallop, batter sb swh

УРЫСЫБЗЭ

• дэкъухьын: поколотить, избить кого-л. где-л.

БИБЛИОГРАФИЕ

• Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
• БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
• БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
• Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
• Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
• Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
• Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
• Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
• Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.