Wikimedia Incubator

Wt/kbd/дэбэкъухын

< Wt‎ | kbd
Wt > kbd > дэбэкъухын

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

    ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС

    ЭТИМОЛОГИЕ

    КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

    • IPA [dɐbɐqʹʷǝ'xǝn]

    ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

    • дэ- + [бэкъу] + -ы + [х] + -ы + -н

    СПРЯЖЕНЭ

    Глагол лъэмыӏэс "дэбэкъухын"-м и спряженэ


    Инфинитив (масдар)
    щыӀэныгъэ: дэбэкъухын
    щымыӀэныгъэ: дэмыбэкъухын
    Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    щыӀэныгъэ: сыдэбэкъухын удэбэкъухын дэбэкъухын дыдэбэкъухын фыдэбэкъухын дэбэкъухын(хэ)
    щымыӀэныгъэ: сыдэмыбэкъухын удэмыбэкъухын дэмыбэкъухын дыдэмыбэкъухын фыдэмыбэкъухын дэмыбэкъухын(хэ)
    унафэ наклоненэ уэ фэ
    щыӀэныгъэ: дэбэкъух! фыдэбэкъух!
    щымыӀэныгъэ: удэмыбэкъух! фыдэмыбэкъух!
    Ре-кӀэ унафэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    щыӀэныгъэ: сыдребэкъух удребэкъух дребэкъух дыдребэкъух фыдребэкъух дребэкъух
    щымыӀэныгъэ: сыдремыбэкъух удремыбэкъух дремыбэкъух дыдремыбэкъух фыдремыбэкъух дремыбэкъух
    ЗэраӀуатэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    ит зэман – щыӀэныгъэ: сыдобэкъух(ыр) удобэкъух(ыр) добэкъух(ыр) дыдобэкъух(ыр) фыдобэкъух(ыр) добэкъух(хэ)(р)
    ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыдэбэкъухыркъым удэбэкъухыркъым дэбэкъухыркъым дыдэбэкъухыркъым фыдэбэкъухыркъым дэбэкъухы(хэ)ркъым
    блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: сыдэбэкъух(ыр)т удэбэкъух(ыр)т дэбэкъух(ыр)т дыдэбэкъух(ыр)т фыдэбэкъух(ыр)т дэбэкъух(ыр)т / дэбэкъуххэ(р)т
    блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: сыдэбэкъух(ыр)тэкъым удэбэкъух(ыр)тэкъым дэбэкъух(ыр)тэкъым дыдэбэкъух(ыр)тэкъым фыдэбэкъух(ыр)тэкъым дэбэкъух(ыр)тэкъым / дэбэкъуххэ(р)тэкъым
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыдэбэкъухащ удэбэкъухащ дэбэкъухащ дыдэбэкъухащ фыдэбэкъухащ дэбэкъуха(хэ)щ
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыдэбэкъухакъым удэбэкъухакъым дэбэкъухакъым дыдэбэкъухакъым фыдэбэкъухакъым дэбэкъуха(хэ)къым
    блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: сыдэбэкъухат удэбэкъухат дэбэкъухат дыдэбэкъухат фыдэбэкъухат дэбэкъуха(хэ)т
    блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыдэбэкъухатэкъым удэбэкъухатэкъым дэбэкъухатэкъым дыдэбэкъухатэкъым фыдэбэкъухатэкъым дэбэкъуха(хэ)тэкъым
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: сыдэбэкъухыгъащ удэбэкъухыгъащ дэбэкъухыгъащ дыдэбэкъухыгъащ фыдэбэкъухыгъащ дэбэкъухыгъа(хэ)щ
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: сыдэбэкъухыгъакъым удэбэкъухыгъакъым дэбэкъухыгъакъым дыдэбэкъухыгъакъым фыдэбэкъухыгъакъым дэбэкъухыгъа(хэ)къым
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: сыдэбэкъухыгъат удэбэкъухыгъат дэбэкъухыгъат дыдэбэкъухыгъат фыдэбэкъухыгъат дэбэкъухыгъа(хэ)т
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыдэбэкъухыгъатэкъым удэбэкъухыгъатэкъым дэбэкъухыгъатэкъым дыдэбэкъухыгъатэкъым фыдэбэкъухыгъатэкъым дэбэкъухыгъа(хэ)тэкъым
    блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: сыдэбэкъухщ удэбэкъухщ дэбэкъухщ дыдэбэкъухщ фыдэбэкъухщ дэбэкъух(хэ)щ
    блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: сыдэбэкъухкъым удэбэкъухкъым дэбэкъухкъым дыдэбэкъухкъым фыдэбэкъухкъым дэбэкъух(хэ)къым
    блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: сыдэбэкъухт удэбэкъухт дэбэкъухт дыдэбэкъухт фыдэбэкъухт дэбэкъух(хэ)т
    блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: сыдэбэкъухтэкъым удэбэкъухтэкъым дэбэкъухтэкъым дыдэбэкъухтэкъым фыдэбэкъухтэкъым дэбэкъух(хэ)тэкъым
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыдэбэкъухынщ удэбэкъухынщ дэбэкъухынщ дыдэбэкъухынщ фыдэбэкъухынщ дэбэкъухын(хэ)щ
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыдэбэкъухынкъым удэбэкъухынкъым дэбэкъухынкъым дыдэбэкъухынкъым фыдэбэкъухынкъым дэбэкъухын(хэ)къым
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыдэбэкъухынущ удэбэкъухынущ дэбэкъухынущ дыдэбэкъухынущ фыдэбэкъухынущ дэбэкъухыну(хэ)щ
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыдэбэкъухынукъым удэбэкъухынукъым дэбэкъухынукъым дыдэбэкъухынукъым фыдэбэкъухынукъым дэбэкъухыну(хэ)къым
    ЗэрыупщӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    ит зэман – щыӀэныгъэ: сыдэбэкъухрэ удэбэкъухрэ дэбэкъухрэ дыдэбэкъухрэ фыдэбэкъухрэ дэбэкъух(хэ)рэ
    ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыдэбэкъухыркъэ удэбэкъухыркъэ дэбэкъухыркъэ дыдэбэкъухыркъэ фыдэбэкъухыркъэ дэбэкъухыркъэ / дэбэкъуххэркъэ
    блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: сыдэбэкъух(ыр)т удэбэкъух(ыр)т дэбэкъух(ыр)т дыдэбэкъух(ыр)т фыдэбэкъух(ыр)т дэбэкъух(ыр)т / дэбэкъуххэ(р)т
    блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: сыдэбэкъух(ыр)тэкъэ удэбэкъух(ыр)тэкъэ дэбэкъух(ыр)тэкъэ дыдэбэкъух(ыр)тэкъэ фыдэбэкъух(ыр)тэкъэ дэбэкъух(ыр)тэкъэ / дэбэкъуххэ(р)тэкъэ
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыдэбэкъуха удэбэкъуха дэбэкъуха дыдэбэкъуха фыдэбэкъуха дэбэкъуха(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыдэбэкъухакъэ удэбэкъухакъэ дэбэкъухакъэ дыдэбэкъухакъэ фыдэбэкъухакъэ дэбэкъуха(хэ)къэ
    блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: сыдэбэкъухат удэбэкъухат дэбэкъухат дыдэбэкъухат фыдэбэкъухат дэбэкъуха(хэ)т
    блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыдэбэкъухатэкъэ удэбэкъухатэкъэ дэбэкъухатэкъэ дыдэбэкъухатэкъэ фыдэбэкъухатэкъэ дэбэкъуха(хэ)тэкъэ
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: сыдэбэкъухыгъа удэбэкъухыгъа дэбэкъухыгъа дыдэбэкъухыгъа фыдэбэкъухыгъа дэбэкъухыгъа(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: сыдэбэкъухыгъакъэ удэбэкъухыгъакъэ дэбэкъухыгъакъэ дыдэбэкъухыгъакъэ фыдэбэкъухыгъакъэ дэбэкъухыгъа(хэ)къэ
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: сыдэбэкъухыгъат удэбэкъухыгъат дэбэкъухыгъат дыдэбэкъухыгъат фыдэбэкъухыгъат дэбэкъухыгъа(хэ)т
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыдэбэкъухыгъатэкъэ удэбэкъухыгъатэкъэ дэбэкъухыгъатэкъэ дыдэбэкъухыгъатэкъэ фыдэбэкъухыгъатэкъэ дэбэкъухыгъа(хэ)тэкъэ
    блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: сыдэбэкъух удэбэкъух дэбэкъух дыдэбэкъух фыдэбэкъух дэбэкъух(хэ)
    блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: сыдэбэкъухкъэ удэбэкъухкъэ дэбэкъухкъэ дыдэбэкъухкъэ фыдэбэкъухкъэ дэбэкъух(хэ)къэ
    блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: сыдэбэкъухт удэбэкъухт дэбэкъухт дыдэбэкъухт фыдэбэкъухт дэбэкъух(хэ)т
    блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: сыдэбэкъухтэкъэ удэбэкъухтэкъэ дэбэкъухтэкъэ дыдэбэкъухтэкъэ фыдэбэкъухтэкъэ дэбэкъух(хэ)тэкъэ
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыдэбэкъухын удэбэкъухын дэбэкъухын дыдэбэкъухын фыдэбэкъухын дэбэкъухын(хэ)
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыдэбэкъухынкъэ удэбэкъухынкъэ дэбэкъухынкъэ дыдэбэкъухынкъэ фыдэбэкъухынкъэ дэбэкъухын(хэ)къэ
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыдэбэкъухыну удэбэкъухыну дэбэкъухыну дыдэбэкъухыну фыдэбэкъухыну дэбэкъухыну(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыдэбэкъухынукъэ удэбэкъухынукъэ дэбэкъухынукъэ дыдэбэкъухынукъэ фыдэбэкъухынукъэ дэбэкъухыну(хэ)къэ
    условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    ит зэман – щыӀэныгъэ: сыдэбэкъухмэ удэбэкъухмэ дэбэкъухмэ дыдэбэкъухмэ фыдэбэкъухмэ дэбэкъух(хэ)мэ
    ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыдэмыбэкъухмэ удэмыбэкъухмэ дэмыбэкъухмэ дыдэмыбэкъухмэ фыдэмыбэкъухмэ дэмыбэкъух(хэ)мэ
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыдэбэкъухамэ удэбэкъухамэ дэбэкъухамэ дыдэбэкъухамэ фыдэбэкъухамэ дэбэкъуха(хэ)мэ
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыдэмыбэкъухамэ удэмыбэкъухамэ дэмыбэкъухамэ дыдэмыбэкъухамэ фыдэмыбэкъухамэ дэмыбэкъуха(хэ)мэ
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сыдэбэкъухыгъамэ удэбэкъухыгъамэ дэбэкъухыгъамэ дыдэбэкъухыгъамэ фыдэбэкъухыгъамэ дэбэкъухыгъа(хэ)мэ
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыдэмыбэкъухыгъамэ удэмыбэкъухыгъамэ дэмыбэкъухыгъамэ дыдэмыбэкъухыгъамэ фыдэмыбэкъухыгъамэ дэмыбэкъухыгъа(хэ)мэ
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыдэбэкъухынмэ удэбэкъухынмэ дэбэкъухынмэ дыдэбэкъухынмэ фыдэбэкъухынмэ дэбэкъухын(хэ)мэ
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыдэмыбэкъухынмэ удэмыбэкъухынмэ дэмыбэкъухынмэ дыдэмыбэкъухынмэ фыдэмыбэкъухынмэ дэмыбэкъухын(хэ)мэ
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыдэбэкъухынумэ удэбэкъухынумэ дэбэкъухынумэ дыдэбэкъухынумэ фыдэбэкъухынумэ дэбэкъухыну(хэ)мэ
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыдэмыбэкъухынумэ удэмыбэкъухынумэ дэмыбэкъухынумэ дыдэмыбэкъухынумэ фыдэмыбэкъухынумэ дэмыбэкъухыну(хэ)мэ
    условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    ит зэман – щыӀэныгъэ: сыдэбэкъухтэмэ удэбэкъухтэмэ дэбэкъухтэмэ дыдэбэкъухтэмэ фыдэбэкъухтэмэ дэбэкъух(хэ)тэмэ
    ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыдэмыбэкъухтэмэ удэмыбэкъухтэмэ дэмыбэкъухтэмэ дыдэмыбэкъухтэмэ фыдэмыбэкъухтэмэ дэмыбэкъух(хэ)тэмэ
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыдэбэкъухатэмэ удэбэкъухатэмэ дэбэкъухатэмэ дыдэбэкъухатэмэ фыдэбэкъухатэмэ дэбэкъуха(хэ)тэмэ
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыдэмыбэкъухатэмэ удэмыбэкъухатэмэ дэмыбэкъухатэмэ дыдэмыбэкъухатэмэ фыдэмыбэкъухатэмэ дэмыбэкъуха(хэ)тэмэ
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сыдэбэкъухыгъатэмэ удэбэкъухыгъатэмэ дэбэкъухыгъатэмэ дыдэбэкъухыгъатэмэ фыдэбэкъухыгъатэмэ дэбэкъухыгъа(хэ)тэмэ
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыдэмыбэкъухыгъатэмэ удэмыбэкъухыгъатэмэ дэмыбэкъухыгъатэмэ дыдэмыбэкъухыгъатэмэ фыдэмыбэкъухыгъатэмэ дэмыбэкъухыгъа(хэ)тэмэ
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыдэбэкъухынтэмэ удэбэкъухынтэмэ дэбэкъухынтэмэ дыдэбэкъухынтэмэ фыдэбэкъухынтэмэ дэбэкъухын(хэ)тэмэ
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыдэмыбэкъухынтэмэ удэмыбэкъухынтэмэ дэмыбэкъухынтэмэ дыдэмыбэкъухынтэмэ фыдэмыбэкъухынтэмэ дэмыбэкъухын(хэ)тэмэ
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыдэбэкъухынутэмэ удэбэкъухынутэмэ дэбэкъухынутэмэ дыдэбэкъухынутэмэ фыдэбэкъухынутэмэ дэбэкъухыну(хэ)тэмэ
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыдэмыбэкъухынутэмэ удэмыбэкъухынутэмэ дэмыбэкъухынутэмэ дыдэмыбэкъухынутэмэ фыдэмыбэкъухынутэмэ дэмыбэкъухыну(хэ)тэмэ
    сослагательнэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыдэбэкъухынт удэбэкъухынт дэбэкъухынт дыдэбэкъухынт фыдэбэкъухынт дэбэкъухын(хэ)т
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыдэбэкъухынтэкъым удэбэкъухынтэкъым дэбэкъухынтэкъым дыдэбэкъухынтэкъым фыдэбэкъухынтэкъым дэбэкъухын(хэ)тэкъым
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыдэбэкъухынут удэбэкъухынут дэбэкъухынут дыдэбэкъухынут фыдэбэкъухынут дэбэкъухыну(хэ)т
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыдэбэкъухынутэкъым удэбэкъухынутэкъым дэбэкъухынутэкъым дыдэбэкъухынутэкъым фыдэбэкъухынутэкъым дэбэкъухыну(хэ)тэкъым
    уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    ит зэман – щыӀэныгъэ: сыдэбэкъухми удэбэкъухми дэбэкъухми дыдэбэкъухми фыдэбэкъухми дэбэкъух(хэ)ми
    ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыдэмыбэкъухми удэмыбэкъухми дэмыбэкъухми дыдэмыбэкъухми фыдэмыбэкъухми дэмыбэкъух(хэ)ми
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыдэбэкъухами удэбэкъухами дэбэкъухами дыдэбэкъухами фыдэбэкъухами дэбэкъуха(хэ)ми
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыдэмыбэкъухами удэмыбэкъухами дэмыбэкъухами дыдэмыбэкъухами фыдэмыбэкъухами дэмыбэкъуха(хэ)ми
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сыдэбэкъухыгъами удэбэкъухыгъами дэбэкъухыгъами дыдэбэкъухыгъами фыдэбэкъухыгъами дэбэкъухыгъа(хэ)ми
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыдэмыбэкъухыгъами удэмыбэкъухыгъами дэмыбэкъухыгъами дыдэмыбэкъухыгъами фыдэмыбэкъухыгъами дэмыбэкъухыгъа(хэ)ми
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыдэбэкъухынми удэбэкъухынми дэбэкъухынми дыдэбэкъухынми фыдэбэкъухынми дэбэкъухын(хэ)ми
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыдэмыбэкъухынми удэмыбэкъухынми дэмыбэкъухынми дыдэмыбэкъухынми фыдэмыбэкъухынми дэмыбэкъухын(хэ)ми
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыдэбэкъухынуми удэбэкъухынуми дэбэкъухынуми дыдэбэкъухынуми фыдэбэкъухынуми дэбэкъухыну(хэ)ми
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыдэмыбэкъухынуми удэмыбэкъухынуми дэмыбэкъухынуми дыдэмыбэкъухынуми фыдэмыбэкъухынуми дэмыбэкъухыну(хэ)ми
    уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    ит зэман – щыӀэныгъэ: сыдэбэкъухтэми удэбэкъухтэми дэбэкъухтэми дыдэбэкъухтэми фыдэбэкъухтэми дэбэкъух(хэ)тэми
    ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыдэмыбэкъухтэми удэмыбэкъухтэми дэмыбэкъухтэми дыдэмыбэкъухтэми фыдэмыбэкъухтэми дэмыбэкъух(хэ)тэми
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыдэбэкъухатэми удэбэкъухатэми дэбэкъухатэми дыдэбэкъухатэми фыдэбэкъухатэми дэбэкъуха(хэ)тэми
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыдэмыбэкъухатэми удэмыбэкъухатэми дэмыбэкъухатэми дыдэмыбэкъухатэми фыдэмыбэкъухатэми дэмыбэкъуха(хэ)тэми
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сыдэбэкъухыгъатэми удэбэкъухыгъатэми дэбэкъухыгъатэми дыдэбэкъухыгъатэми фыдэбэкъухыгъатэми дэбэкъухыгъа(хэ)тэми
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыдэмыбэкъухыгъатэми удэмыбэкъухыгъатэми дэмыбэкъухыгъатэми дыдэмыбэкъухыгъатэми фыдэмыбэкъухыгъатэми дэмыбэкъухыгъа(хэ)тэми
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыдэбэкъухынтэми удэбэкъухынтэми дэбэкъухынтэми дыдэбэкъухынтэми фыдэбэкъухынтэми дэбэкъухын(хэ)тэми
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыдэмыбэкъухынтэми удэмыбэкъухынтэми дэмыбэкъухынтэми дыдэмыбэкъухынтэми фыдэмыбэкъухынтэми дэмыбэкъухын(хэ)тэми
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыдэбэкъухынутэми удэбэкъухынутэми дэбэкъухынутэми дыдэбэкъухынутэми фыдэбэкъухынутэми дэбэкъухыну(хэ)тэми
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыдэмыбэкъухынутэми удэмыбэкъухынутэми дэмыбэкъухынутэми дыдэмыбэкъухынутэми фыдэмыбэкъухынутэми дэмыбэкъухыну(хэ)тэми
    гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    щыӀэныгъэ: сыдэбэкъухаи удэбэкъухаи дэбэкъухаи дыдэбэкъухаи фыдэбэкъухаи дэбэкъухаи
    щымыӀэныгъэ: сыдэмыбэкъухаи удэмыбэкъухаи дэмыбэкъухаи дыдэмыбэкъухаи фыдэмыбэкъухаи дэмыбэкъухаи
    фӀэфӀыныгъэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    щыӀэныгъэ: сыдэбэкъухащэрэт удэбэкъухащэрэт дэбэкъухащэрэт дыдэбэкъухащэрэт фыдэбэкъухащэрэт дэбэкъухащэрэт
    щымыӀэныгъэ: сыдэмыбэкъухащэрэт удэмыбэкъухащэрэт дэмыбэкъухащэрэт дыдэмыбэкъухащэрэт фыдэмыбэкъухащэрэт дэмыбэкъухащэрэт
    шэч къытехьэныгъэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сыдэбэкъухагъэнщ удэбэкъухагъэнщ дэбэкъухагъэнщ дыдэбэкъухагъэнщ фыдэбэкъухагъэнщ дэбэкъухагъэнщ
    гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сыдэбэкъухагъэнкъым удэбэкъухагъэнкъым дэбэкъухагъэнкъым дыдэбэкъухагъэнкъым фыдэбэкъухагъэнкъым дэбэкъухагъэнкъым
    гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сыдэбэкъухагъэнт удэбэкъухагъэнт дэбэкъухагъэнт дыдэбэкъухагъэнт фыдэбэкъухагъэнт дэбэкъухагъэнт
    гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сыдэбэкъухагъэнтэкъым удэбэкъухагъэнтэкъым дэбэкъухагъэнтэкъым дыдэбэкъухагъэнтэкъым фыдэбэкъухагъэнтэкъым дэбэкъухагъэнтэкъым
    гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сыдэбэкъухагъэн удэбэкъухагъэн дэбэкъухагъэн дыдэбэкъухагъэн фыдэбэкъухагъэн дэбэкъухагъэн
    гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сыдэбэкъухагъэнкъэ удэбэкъухагъэнкъэ дэбэкъухагъэнкъэ дыдэбэкъухагъэнкъэ фыдэбэкъухагъэнкъэ дэбэкъухагъэнкъэ
    гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сыдэбэкъухагъэнт удэбэкъухагъэнт дэбэкъухагъэнт дыдэбэкъухагъэнт фыдэбэкъухагъэнт дэбэкъухагъэнт
    гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сыдэбэкъухагъэнтэкъэ удэбэкъухагъэнтэкъэ дэбэкъухагъэнтэкъэ дыдэбэкъухагъэнтэкъэ фыдэбэкъухагъэнтэкъэ дэбэкъухагъэнтэкъэ
    гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сыдэбэкъухагъэнбэкъух удэбэкъухагъэнбэкъух дэбэкъухагъэнбэкъух дыдэбэкъухагъэнбэкъух фыдэбэкъухагъэнбэкъух дэбэкъухагъэнбэкъух
    гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сыдэбэкъухагъэнукъым удэбэкъухагъэнукъым дэбэкъухагъэнукъым дыдэбэкъухагъэнукъым фыдэбэкъухагъэнукъым дэбэкъухагъэнукъым
    гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сыдэбэкъухагъэнут удэбэкъухагъэнут дэбэкъухагъэнут дыдэбэкъухагъэнут фыдэбэкъухагъэнут дэбэкъухагъэнут
    гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сыдэбэкъухагъэнутэкъым удэбэкъухагъэнутэкъым дэбэкъухагъэнутэкъым дыдэбэкъухагъэнутэкъым фыдэбэкъухагъэнутэкъым дэбэкъухагъэнутэкъым
    гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сыдэбэкъухагъэну удэбэкъухагъэну дэбэкъухагъэну дыдэбэкъухагъэну фыдэбэкъухагъэну дэбэкъухагъэну
    гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сыдэбэкъухагъэнукъэ удэбэкъухагъэнукъэ дэбэкъухагъэнукъэ дыдэбэкъухагъэнукъэ фыдэбэкъухагъэнукъэ дэбэкъухагъэнукъэ
    гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сыдэбэкъухагъэнут удэбэкъухагъэнут дэбэкъухагъэнут дыдэбэкъухагъэнут фыдэбэкъухагъэнут дэбэкъухагъэнут
    гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сыдэбэкъухагъэнутэкъэ удэбэкъухагъэнутэкъэ дэбэкъухагъэнутэкъэ дыдэбэкъухагъэнутэкъэ фыдэбэкъухагъэнутэкъэ дэбэкъухагъэнутэкъэ
    Причастиехэр сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    Зылэжь (субъектнэ) причастие
    ит зэман - щыӀэныгъэ сыдэбэкъух удэбэкъух дэбэкъух дыдэбэкъух фыдэбэкъух дэбэкъух(хэ)
    ит зэман - щымыӀэныгъэ сыдэмыбэкъух удэмыбэкъух дэмыбэкъух дыдэмыбэкъух фыдэмыбэкъух дэмыбэкъух(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыдэбэкъуха удэбэкъуха дэбэкъуха дыдэбэкъуха фыдэбэкъуха дэбэкъуха(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыдэмыбэкъуха удэмыбэкъуха дэмыбэкъуха дыдэмыбэкъуха фыдэмыбэкъуха дэмыбэкъуха(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыдэбэкъухыгъа удэбэкъухыгъа дэбэкъухыгъа дыдэбэкъухыгъа фыдэбэкъухыгъа дэбэкъухыгъа(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыдэмыбэкъухыгъа удэмыбэкъухыгъа дэмыбэкъухыгъа дыдэмыбэкъухыгъа фыдэмыбэкъухыгъа дэмыбэкъухыгъа(хэ)
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сыдэбэкъухын удэбэкъухын дэбэкъухын дыдэбэкъухын фыдэбэкъухын дэбэкъухын(хэ)
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сыдэмыбэкъухын удэмыбэкъухын дэмыбэкъухын дыдэмыбэкъухын фыдэмыбэкъухын дэмыбэкъухын(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сыдэбэкъухыну удэбэкъухыну дэбэкъухыну дыдэбэкъухыну фыдэбэкъухыну дэбэкъухыну(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сыдэмыбэкъухыну удэмыбэкъухыну дэмыбэкъухыну дыдэмыбэкъухыну фыдэмыбэкъухыну дэмыбэкъухыну(хэ)
    Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
    ит зэман - щыӀэныгъэ сызэрыдэбэкъух узэрыдэбэкъух зэрыдэбэкъух дызэрыдэбэкъух фызэрыдэбэкъух зэрыдэбэкъух(хэ)
    ит зэман - щымыӀэныгъэ сызэрыдэмыбэкъух узэрыдэмыбэкъух зэрыдэмыбэкъух дызэрыдэмыбэкъух фызэрыдэмыбэкъух зэрыдэмыбэкъух(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сызэрыдэбэкъуха узэрыдэбэкъуха зэрыдэбэкъуха дызэрыдэбэкъуха фызэрыдэбэкъуха зэрыдэбэкъуха(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сызэрыдэмыбэкъуха узэрыдэмыбэкъуха зэрыдэмыбэкъуха дызэрыдэмыбэкъуха фызэрыдэмыбэкъуха зэрыдэмыбэкъуха(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сызэрыдэбэкъухыгъа узэрыдэбэкъухыгъа зэрыдэбэкъухыгъа дызэрыдэбэкъухыгъа фызэрыдэбэкъухыгъа зэрыдэбэкъухыгъа(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сызэрыдэмыбэкъухыгъа узэрыдэмыбэкъухыгъа зэрыдэмыбэкъухыгъа дызэрыдэмыбэкъухыгъа фызэрыдэмыбэкъухыгъа зэрыдэмыбэкъухыгъа(хэ)
    къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сызэрыдэбэкъухын узэрыдэбэкъухын зэрыдэбэкъухын дызэрыдэбэкъухын фызэрыдэбэкъухын зэрыдэбэкъухын(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сызэрыдэмыбэкъухын узэрыдэмыбэкъухын зэрыдэмыбэкъухын дызэрыдэмыбэкъухын фызэрыдэмыбэкъухын зэрыдэмыбэкъухын(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сызэрыдэбэкъухыну узэрыдэбэкъухыну зэрыдэбэкъухыну дызэрыдэбэкъухыну фызэрыдэбэкъухыну зэрыдэбэкъухыну(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сызэрыдэмыбэкъухыну узэрыдэмыбэкъухыну зэрыдэмыбэкъухыну дызэрыдэмыбэкъухыну фызэрыдэмыбэкъухыну зэрыдэмыбэкъухыну(хэ)
    Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
    ит зэман - щыӀэныгъэ сыщыдэбэкъух ущыдэбэкъух щыдэбэкъух дыщыдэбэкъух фыщыдэбэкъух щыдэбэкъух(хэ)
    ит зэман - щымыӀэныгъэ сыщыдэмыбэкъух ущыдэмыбэкъух щыдэмыбэкъух дыщыдэмыбэкъух фыщыдэмыбэкъух щыдэмыбэкъух(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщыдэбэкъуха ущыдэбэкъуха ущыдэбэкъуха дыщыдэбэкъуха фыщыдэбэкъуха щыдэбэкъуха(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщыдэмыбэкъуха фыщидэмыбэкъуха щыдэмыбэкъуха дыщыдэмыбэкъуха фыщыдэмыбэкъуха щыдэмыбэкъуха(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщыдэбэкъухыгъа ущыдэбэкъухыгъа щыдэбэкъухыгъа дыщыдэбэкъухыгъа фыщыдэбэкъухыгъа щыдэбэкъухыгъа(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщыдэмыбэкъухыгъа ущыдэмыбэкъухыгъа щыдэмыбэкъухыгъа дыщыдэмыбэкъухыгъа фыщыдэмыбэкъухыгъа щыдэмыбэкъухыгъа(хэ)
    къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщыдэбэкъухын ущыдэбэкъухын щыдэбэкъухын дыщыдэбэкъухын фыщыдэбэкъухын щыдэбэкъухын(хэ)
    къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщыдэмыбэкъухын ущыдэбэкъухын щыдэмыбэкъухын дыщыдэмыбэкъухын фыщыдэмыбэкъухын щыдэмыбэкъухын(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщыдэбэкъухыну ущыдэбэкъухыну щыдэбэкъухыну дыщыдэбэкъухыну фыщыдэбэкъухыну щыдэбэкъухыну(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщыдэмыбэкъухыну ущыдэмыбэкъухыну щыдэмыбэкъухыну дыщыдэмыбэкъухыну фыщыдэмыбэкъухыну щыдэмыбэкъухыну(хэ)
    ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
    ит зэман - щыӀэныгъэ сыздэдэбэкъух уздэдэбэкъух здэдэбэкъух дыздэдэбэкъух фыздэдэбэкъух здэдэбэкъух(хэ)
    ит зэман - щымыӀэныгъэ сыздэдэмыбэкъух уздэдэмыбэкъух здэдэмыбэкъух дыздэдэмыбэкъух фыздэдэмыбэкъух здэдэмыбэкъух(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыздэдэбэкъуха уздэдэбэкъуха здэдэбэкъуха дыздэдэбэкъуха фыздэдэбэкъуха здэдэбэкъуха(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыздэдэмыбэкъуха уздэдэмыбэкъуха здэдэмыбэкъуха дыздэдэмыбэкъуха фыздэдэмыбэкъуха здэдэмыбэкъуха(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыздэдэбэкъухыгъа уздэдэбэкъухыгъа здэдэбэкъухыгъа дыздэдэбэкъухыгъа фыздэдэбэкъухыгъа здэдэбэкъухыгъа(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыздэдэмыбэкъухыгъа уздэдэмыбэкъухыгъа здэдэмыбэкъухыгъа дыздэдэмыбэкъухыгъа фыздэдэмыбэкъухыгъа здэдэмыбэкъухыгъа(хэ)
    къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыздэдэбэкъухын уздэдэбэкъухын здэдэбэкъухын дыздэдэбэкъухын фыздэдэбэкъухын здэдэбэкъухын(хэ)
    къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыздэдэмыбэкъухын уздэдэмыбэкъухын здэдэмыбэкъухын дыздэдэмыбэкъухын фыздэдэмыбэкъухын здэдэмыбэкъухын(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыздэдэбэкъухыну уздэдэбэкъухыну здэдэбэкъухыну дыздэдэбэкъухыну фыздэдэбэкъухыну здэдэбэкъухыну(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыздэдэмыбэкъухыну уздэдэмыбэкъухыну здэдэмыбэкъухыну дыздэдэмыбэкъухыну фыздэдэмыбэкъухыну здэдэмыбэкъухыну(хэ)
    Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
    ит зэман - щыӀэныгъэ сыщӀыдэбэкъух ущӀыдэбэкъух щӀыдэбэкъух дыщӀыдэбэкъух фыщӀыдэбэкъух щӀыдэбэкъух(хэ)
    ит зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀыдэмыбэкъух ущӀыдэмыбэкъух щӀыдэмыбэкъух дыщӀыдэмыбэкъух фыщӀыдэмыбэкъух щӀыдэмыбэкъух(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщӀыдэбэкъуха ущӀыдэбэкъухӀэбэкъуха щӀыдэбэкъуха дыщӀыдэбэкъуха фыщӀыдэбэкъуха щӀыдэбэкъуха(хэ)
    блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀыдэмыбэкъуха ущӀыдэмыбэкъуха щӀыдэмыбэкъуха дыщӀыдэмыбэкъуха фыщӀыдэмыбэкъуха щӀыдэмыбэкъуха(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщӀыдэбэкъухыгъа ущӀыдэбэкъухыгъа щӀыдэбэкъухыгъа дыщӀыдэбэкъухыгъа фыщӀыдэбэкъухыгъа щӀыдэбэкъухыгъа(хэ)
    блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀыдэмыбэкъухыгъа ущӀыдэмыбэкъухыгъа щӀыдэмыбэкъухыгъа дыщӀыдэмыбэкъухыгъа фыщӀыдэмыбэкъухыгъа щӀыдэмыбэкъухыгъа(хэ)
    къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщӀыдэбэкъухын ущӀыдэбэкъухын щӀыдэбэкъухын дыщӀыдэбэкъухын фыщӀыдэбэкъухын щӀыдэбэкъухын(хэ)
    къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀыдэмыбэкъухын ущӀыдэмыбэкъухын щӀыдэмыбэкъухын дыщӀыдэмыбэкъухын фыщӀыдэмыбэкъухын щӀыдэмыбэкъухын(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщӀыдэбэкъухыну ущӀыдэбэкъухыну щӀыдэбэкъухыну дыщӀыдэбэкъухыну фыщӀыдэбэкъухыну щӀыдэбэкъухыну(хэ)
    къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀыдэмыбэкъухыну ущӀыдэмыбэкъухыну щӀыдэмыбэкъухыну дыщӀыдэмыбэкъухыну фыщӀыдэмыбэкъухыну щӀыдэмыбэкъухыну(хэ)
    Деепричастиехэр сэ уэ ар дэ фэ ахэр
    ит зэман - щыӀэныгъэ сыдэбэкъухыу удэбэкъухыу дэбэкъухыу дыдэбэкъухыу фыдэбэкъухыу дэбэкъухыу / дэбэкъуххэу
    ит зэман - щымыӀэныгъэ сыдэмыбэкъухыу удэмыбэкъухыу дэмыбэкъухыу дыдэмыбэкъухыу фыдэмыбэкъухыу дэмыбэкъухыу / дэбэкъуххэу
    блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыдэбэкъухауэ удэбэкъухауэ дэбэкъухауэ дыдэбэкъухауэ фыдэбэкъухауэ дэбэкъухауэ / дэбэкъухахэу
    блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыдэмыбэкъухауэ удэмыбэкъухауэ дэмыбэкъухауэ дыдэмыбэкъухауэ фыдэмыбэкъухауэ дэмыбэкъухауэ / дэмыбэкъухахэу
    -урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ сыдэбэкъухыурэ удэбэкъухыурэ дэбэкъухыурэ дыдэбэкъухыурэ фыдэбэкъухыурэ дэбэкъухыурэ / дэбэкъуххэурэ

    дэбэкъух(хэ)урэ

    -урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ сыдэмыбэкъухыурэ удэмыбэкъухыурэ дэмыбэкъухыурэ дыдэмыбэкъухыурэ фыдэмыбэкъухыурэ дэмыбэкъухыурэ / дэмыбэкъуххэурэ
    Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ Прямой Дополненэ
    сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
    Подлежащэ
    сэ -- сыбдобэкъух сыдобэкъух -- сывдобэкъух садобэкъух(хэ)
    уэ уздобэкъух -- удобэкъух уддобэкъух -- уадобэкъух(хэ)
    ар здобэкъух бдобэкъух добэкъух ддобэкъух вдобэкъух ядобэкъух(хэ)
    дэ -- дыбдобэкъух дыдобэкъух -- дывдобэкъух дадобэкъух(хэ)
    фэ фыздобэкъух -- фыдобэкъух фыддобэкъух -- фадобэкъух(хэ)
    ахэр здобэкъух бдобэкъух добэкъух ддобэкъух вдобэкъух ядобэкъух(хэ)
    Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ) Прямой Дополненэ
    сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
    Подлежащэ
    сэ -- сыбдэ[бэкъухрэ] сыдэ[бэкъухрэ] -- сывдэ[бэкъухрэ] садэ[бэкъух(хэ)рэ]
    уэ уздэ[бэкъухрэ] -- удэ[бэкъухрэ] уддэ[бэкъухрэ] -- уадэ[бэкъух(хэ)рэ]
    ар здэ[бэкъухрэ] бдэ[бэкъухрэ] дэ[бэкъухрэ] ддэ[бэкъухрэ] вдэ[бэкъухрэ] ядэ[бэкъух(хэ)рэ]
    дэ -- дыбдэ[бэкъухрэ] дыдэ[бэкъухрэ] -- дывдэ[бэкъухрэ] дадэ[бэкъух(хэ)рэ]
    фэ фыздэ[бэкъухрэ] -- фыбъэдэ[бэкъухрэ] фыддэ[бэкъухрэ] -- фадэ[бэкъух(хэ)рэ]
    ахэр здэ[бэкъухрэ] бдэ[бэкъухрэ] дэ[бэкъухрэ] ддэ[бэкъухрэ] вдэ[бэкъухрэ] ядэ[бэкъух(хэ)рэ]


    -ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
    Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
    Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
    Именительнэ: [бэкъух] [бэкъух]ыр -- [бэкъух]хэр
    Эргативнэ: [бэкъух] [бэкъух]ым -- [бэкъух]хэм
    Послеложнэ: [бэкъух]кӀэ [бэкъух]ымкӀэ [бэкъух]хэкӀэ [бэкъух]хэмкӀэ
    Обстоятельственнэ: [бэкъух]ыу [бэкъух]ырауэ [бэкъух]хэу [бэкъух]хэрауэ
    -а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
    Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
    Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
    Именительнэ: [бэкъух]а [бэкъух]ар -- [бэкъух]ахэр
    Эргативнэ: [бэкъух]а [бэкъух]ам -- [бэкъух]ахэм
    Послеложнэ: [бэкъух]акӀэ [бэкъух]амкӀэ [бэкъух]ахэкӀэ [бэкъух]ахэмкӀэ
    Обстоятельственнэ: [бэкъух]ауэ [бэкъух]арауэ [бэкъух]ахэу [бэкъух]ахэрауэ
    -ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
    Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
    Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
    Именительнэ: [бэкъух]ын [бэкъух]ыныр -- [бэкъух]ынхэр
    Эргативнэ: [бэкъух]ын [бэкъух]ыным -- [бэкъух]ынхэм
    Послеложнэ: [бэкъух]ынкӀэ [бэкъух]ынымкӀэ [бэкъух]ынхэкӀэ [бэкъух]ынхэмкӀэ
    'Обстоятельственнэ: [бэкъух]ыну [бэкъух]ынырауэ [бэкъух]ынхэу [бэкъух]ынхэрауэ
    -ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
    Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
    Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
    Именительнэ: [бэкъух]ыну [бэкъух]ынур -- [бэкъух]ынухэр
    Эргативнэ: [бэкъух]ыну [бэкъух]ынум -- [бэкъух]ынухэм
    Послеложнэ: [бэкъух]ынукӀэ [бэкъух]ынумкӀэ [бэкъух]ынухэкӀэ [бэкъух]ынухэмкӀэ
    Обстоятельственнэ: [бэкъух]ынууэ [бэкъух]ынурауэ [бэкъух]ынухэу [бэкъух]ынухэрауэ

    МЫХЬЭНЭ

    1. Зытетым текӀын (п. п. гъуэгум).

    ЩАПХЪЭХЭР

    ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

    • Шур блигъэкӀыну, гъуэгурыкӀуэр дэбэкъухри къэувыӀащ.

    НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

    ИНДЖЫЛЫБЗЭ
    • дэбэкъухын: get off sth (for example, a road, a path)
    • Шур блигъэкӀыну, гъуэгурыкӀуэр дэбэкъухри къэувыӀащ: to the let the rider pass, the pedestrial get off the road.
    УРЫСЫБЗЭ
    • дэбэкъухын: сойти с чего-л. (напр. с дороги, с пути)
    • Шур блигъэкӀыну, гъуэгурыкӀуэр дэбэкъухри къэувыӀащ: чтобы пропустить всадника, пешеход сошел с дороги.

    БИБЛИОГРАФИЕ

    • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
    • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
    • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
    • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
    • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
    • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
    • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
    • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
    • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.
    Retrieved from "https://incubator.wikimedia.org/w/index.php?title=Wt/kbd/дэбэкъухын&oldid=5219520"