АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
[дыхьэшх] + --ы + [къу] + -э + -н СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "дыхьэшхыкъуэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар):
щыӀэныгъэ:
дыхьэшхыкъуэн
щымыӀэныгъэ:
мыдыхьэшхыкъуэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэн
удыхьэшхыкъуэн
дыхьэшхыкъуэн
дыдыхьэшхыкъуэн
фыдыхьэшхыкъуэн
дыхьэшхыкъуэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сымыдыхьэшхыкъуэн
умыдыхьэшхыкъуэн
мыдыхьэшхыкъуэн
дымыдыхьэшхыкъуэн
фымыдыхьэшхыкъуэн
мыдыхьэшхыкъуэн(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
дыхьэшхыкъуэ!
фыдыхьэшхыкъуэ!
щымыӀэныгъэ:
умыдыхьэшхыкъуэ!
фымыдыхьэшхыкъуэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
средыхьэшхыкъуэ
уредыхьэшхыкъуэ
иредыхьэшхыкъуэ
дредыхьэшхыкъуэ
фредыхьэшхыкъуэ
иредыхьэшхыкъуэ
щымыӀэныгъэ:
сремыдыхьэшхыкъуэ
уремыдыхьэшхыкъуэ
иремыдыхьэшхыкъуэ
дремыдыхьэшхыкъуэ
фремыдыхьэшхыкъуэ
иремыдыхьэшхыкъуэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
содыхьэшхыкъуэ(р)
уодыхьэшхыкъуэ(р)
мэдыхьэшхыкъуэ(р)
додыхьэшхыкъуэ(р)
фодыхьэшхыкъуэ(р)
мэдыхьэшхыкъуэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэркъым
удыхьэшхыкъуэркъым
дыхьэшхыкъуэркъым
дыдыхьэшхыкъуэркъым
фыдыхьэшхыкъуэркъым
дыхьэшхыкъуэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэ(р)т
удыхьэшхыкъуэ(р)т
дыхьэшхыкъуэ(р)т
дыдыхьэшхыкъуэ(р)т
фыдыхьэшхыкъуэ(р)т
дыхьэшхыкъуэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэ(р)тэкъым
удыхьэшхыкъуэ(р)тэкъым
дыхьэшхыкъуэ(р)тэкъым
дыдыхьэшхыкъуэ(р)тэкъым
фыдыхьэшхыкъуэ(р)тэкъым
дыхьэшхыкъуэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуащ
удыхьэшхыкъуащ
дыхьэшхыкъуащ
дыдыхьэшхыкъуащ
фыдыхьэшхыкъуащ
дыхьэшхыкъуа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуакъым
удыхьэшхыкъуакъым
дыхьэшхыкъуакъым
дыдыхьэшхыкъуакъым
фыдыхьэшхыкъуакъым
дыхьэшхыкъуа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуат
удыхьэшхыкъуат
дыхьэшхыкъуат
дыдыхьэшхыкъуат
фыдыхьэшхыкъуат
дыхьэшхыкъуа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуатэкъым
удыхьэшхыкъуатэкъым
дыхьэшхыкъуатэкъым
дыдыхьэшхыкъуатэкъым
фыдыхьэшхыкъуатэкъым
дыхьэшхыкъуа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэгъащ
удыхьэшхыкъуэгъащ
дыхьэшхыкъуэгъащ
дыдыхьэшхыкъуэгъащ
фыдыхьэшхыкъуэгъащ
дыхьэшхыкъуэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэгъакъым
удыхьэшхыкъуэгъакъым
дыхьэшхыкъуэгъакъым
дыдыхьэшхыкъуэгъакъым
фыдыхьэшхыкъуэгъакъым
дыхьэшхыкъуэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэгъат
удыхьэшхыкъуэгъат
дыхьэшхыкъуэгъат
дыдыхьэшхыкъуэгъат
фыдыхьэшхыкъуэгъат
дыхьэшхыкъуэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэгъатэкъым
удыхьэшхыкъуэгъатэкъым
дыхьэшхыкъуэгъатэкъым
дыдыхьэшхыкъуэгъатэкъым
фыдыхьэшхыкъуэгъатэкъым
дыхьэшхыкъуэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэщ
удыхьэшхыкъуэщ
дыхьэшхыкъуэщ
дыдыхьэшхыкъуэщ
фыдыхьэшхыкъуэщ
дыхьэшхыкъуэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэкъым
удыхьэшхыкъуэкъым
дыхьэшхыкъуэкъым
дыдыхьэшхыкъуэкъым
фыдыхьэшхыкъуэкъым
дыхьэшхыкъуэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэт
удыхьэшхыкъуэт
дыхьэшхыкъуэт
дыдыхьэшхыкъуэт
фыдыхьэшхыкъуэт
дыхьэшхыкъуэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэтэкъым
удыхьэшхыкъуэтэкъым
дыхьэшхыкъуэтэкъым
дыдыхьэшхыкъуэтэкъым
фыдыхьэшхыкъуэтэкъым
дыхьэшхыкъуэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэнщ
удыхьэшхыкъуэнщ
дыхьэшхыкъуэнщ
дыдыхьэшхыкъуэнщ
фыдыхьэшхыкъуэнщ
дыхьэшхыкъуэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэнкъым
удыхьэшхыкъуэнкъым
дыхьэшхыкъуэнкъым
дыдыхьэшхыкъуэнкъым
фыдыхьэшхыкъуэнкъым
дыхьэшхыкъуэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэнущ
удыхьэшхыкъуэнущ
дыхьэшхыкъуэнущ
дыдыхьэшхыкъуэнущ
фыдыхьэшхыкъуэнущ
дыхьэшхыкъуэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэнукъым
удыхьэшхыкъуэнукъым
дыхьэшхыкъуэнукъым
дыдыхьэшхыкъуэнукъым
фыдыхьэшхыкъуэнукъым
дыхьэшхыкъуэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэрэ
удыхьэшхыкъуэрэ
дыхьэшхыкъуэрэ
дыдыхьэшхыкъуэрэ
фыдыхьэшхыкъуэрэ
дыхьэшхыкъуэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэркъэ
удыхьэшхыкъуэркъэ
дыхьэшхыкъуэркъэ
дыдыхьэшхыкъуэркъэ
фыдыхьэшхыкъуэркъэ
дыхьэшхыкъуэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэ(р)т
удыхьэшхыкъуэ(р)т
дыхьэшхыкъуэ(р)т
дыдыхьэшхыкъуэ(р)т
фыдыхьэшхыкъуэ(р)т
дыхьэшхыкъуэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэ(р)тэкъэ
удыхьэшхыкъуэ(р)тэкъэ
дыхьэшхыкъуэ(р)тэкъэ
дыдыхьэшхыкъуэ(р)тэкъэ
фыдыхьэшхыкъуэ(р)тэкъэ
дыхьэшхыкъуэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуа
удыхьэшхыкъуа
дыхьэшхыкъуа
дыдыхьэшхыкъуа
фыдыхьэшхыкъуа
дыхьэшхыкъуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуакъэ
удыхьэшхыкъуакъэ
дыхьэшхыкъуакъэ
дыдыхьэшхыкъуакъэ
фыдыхьэшхыкъуакъэ
дыхьэшхыкъуа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуат
удыхьэшхыкъуат
дыхьэшхыкъуат
дыдыхьэшхыкъуат
фыдыхьэшхыкъуат
дыхьэшхыкъуа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуатэкъэ
удыхьэшхыкъуатэкъэ
дыхьэшхыкъуатэкъэ
дыдыхьэшхыкъуатэкъэ
фыдыхьэшхыкъуатэкъэ
дыхьэшхыкъуа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэгъа
удыхьэшхыкъуэгъа
дыхьэшхыкъуэгъа
дыдыхьэшхыкъуэгъа
фыдыхьэшхыкъуэгъа
дыхьэшхыкъуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэгъакъэ
удыхьэшхыкъуэгъакъэ
дыхьэшхыкъуэгъакъэ
дыдыхьэшхыкъуэгъакъэ
фыдыхьэшхыкъуэгъакъэ
дыхьэшхыкъуэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэгъат
удыхьэшхыкъуэгъат
дыхьэшхыкъуэгъат
дыдыхьэшхыкъуэгъат
фыдыхьэшхыкъуэгъат
дыхьэшхыкъуэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэгъатэкъэ
удыхьэшхыкъуэгъатэкъэ
дыхьэшхыкъуэгъатэкъэ
дыдыхьэшхыкъуэгъатэкъэ
фыдыхьэшхыкъуэгъатэкъэ
дыхьэшхыкъуэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэ
удыхьэшхыкъуэ
дыхьэшхыкъуэ
дыдыхьэшхыкъуэ
фыдыхьэшхыкъуэ
дыхьэшхыкъуэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэкъэ
удыхьэшхыкъуэкъэ
дыхьэшхыкъуэкъэ
дыдыхьэшхыкъуэкъэ
фыдыхьэшхыкъуэкъэ
дыхьэшхыкъуэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэт
удыхьэшхыкъуэт
дыхьэшхыкъуэт
дыдыхьэшхыкъуэт
фыдыхьэшхыкъуэт
дыхьэшхыкъуэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэтэкъэ
удыхьэшхыкъуэтэкъэ
дыхьэшхыкъуэтэкъэ
дыдыхьэшхыкъуэтэкъэ
фыдыхьэшхыкъуэтэкъэ
дыхьэшхыкъуэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэн
удыхьэшхыкъуэн
дыхьэшхыкъуэн
дыдыхьэшхыкъуэн
фыдыхьэшхыкъуэн
дыхьэшхыкъуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэнкъэ
удыхьэшхыкъуэнкъэ
дыхьэшхыкъуэнкъэ
дыдыхьэшхыкъуэнкъэ
фыдыхьэшхыкъуэнкъэ
дыхьэшхыкъуэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэну
удыхьэшхыкъуэну
дыхьэшхыкъуэну
дыдыхьэшхыкъуэну
фыдыхьэшхыкъуэну
дыхьэшхыкъуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэнукъэ
удыхьэшхыкъуэнукъэ
дыхьэшхыкъуэнукъэ
дыдыхьэшхыкъуэнукъэ
фыдыхьэшхыкъуэнукъэ
дыхьэшхыкъуэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэмэ
удыхьэшхыкъуэмэ
дыхьэшхыкъуэмэ
дыдыхьэшхыкъуэмэ
фыдыхьэшхыкъуэмэ
дыхьэшхыкъуэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыдыхьэшхыкъуэмэ
умыдыхьэшхыкъуэмэ
мыдыхьэшхыкъуэмэ
дымыдыхьэшхыкъуэмэ
фымыдыхьэшхыкъуэмэ
мыдыхьэшхыкъуэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуамэ
удыхьэшхыкъуамэ
дыхьэшхыкъуамэ
дыдыхьэшхыкъуамэ
фыдыхьэшхыкъуамэ
дыхьэшхыкъуа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыдыхьэшхыкъуамэ
умыдыхьэшхыкъуамэ
мыдыхьэшхыкъуамэ
дымыдыхьэшхыкъуамэ
фымыдыхьэшхыкъуамэ
мыдыхьэшхыкъуа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэгъамэ
удыхьэшхыкъуэгъамэ
дыхьэшхыкъуэгъамэ
дыдыхьэшхыкъуэгъамэ
фыдыхьэшхыкъуэгъамэ
дыхьэшхыкъуэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыдыхьэшхыкъуэгъамэ
умыдыхьэшхыкъуэгъамэ
мыдыхьэшхыкъуэгъамэ
дымыдыхьэшхыкъуэгъамэ
фымыдыхьэшхыкъуэгъамэ
мыдыхьэшхыкъуэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэнмэ
удыхьэшхыкъуэнмэ
дыхьэшхыкъуэнмэ
дыдыхьэшхыкъуэнмэ
фыдыхьэшхыкъуэнмэ
дыхьэшхыкъуэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыдыхьэшхыкъуэнмэ
умыдыхьэшхыкъуэнмэ
мыдыхьэшхыкъуэнмэ
дымыдыхьэшхыкъуэнмэ
фымыдыхьэшхыкъуэнмэ
мыдыхьэшхыкъуэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэнумэ
удыхьэшхыкъуэнумэ
дыхьэшхыкъуэнумэ
дыдыхьэшхыкъуэнумэ
фыдыхьэшхыкъуэнумэ
дыхьэшхыкъуэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыдыхьэшхыкъуэнумэ
умыдыхьэшхыкъуэнумэ
мыдыхьэшхыкъуэнумэ
дымыдыхьэшхыкъуэнумэ
фымыдыхьэшхыкъуэнумэ
мыдыхьэшхыкъуэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэтэмэ
удыхьэшхыкъуэтэмэ
дыхьэшхыкъуэтэмэ
дыдыхьэшхыкъуэтэмэ
фыдыхьэшхыкъуэтэмэ
дыхьэшхыкъуэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыдыхьэшхыкъуэтэмэ
умыдыхьэшхыкъуэтэмэ
мыдыхьэшхыкъуэтэмэ
дымыдыхьэшхыкъуэтэмэ
фымыдыхьэшхыкъуэтэмэ
мыдыхьэшхыкъуэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуатэмэ
удыхьэшхыкъуатэмэ
дыхьэшхыкъуатэмэ
дыдыхьэшхыкъуатэмэ
фыдыхьэшхыкъуатэмэ
дыхьэшхыкъуа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыдыхьэшхыкъуатэмэ
умыдыхьэшхыкъуатэмэ
мыдыхьэшхыкъуатэмэ
дымыдыхьэшхыкъуатэмэ
фымыдыхьэшхыкъуатэмэ
мыдыхьэшхыкъуа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэгъатэмэ
удыхьэшхыкъуэгъатэмэ
дыхьэшхыкъуэгъатэмэ
дыдыхьэшхыкъуэгъатэмэ
фыдыхьэшхыкъуэгъатэмэ
дыхьэшхыкъуэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыдыхьэшхыкъуэгъатэмэ
умыдыхьэшхыкъуэгъатэмэ
мыдыхьэшхыкъуэгъатэмэ
дымыдыхьэшхыкъуэгъатэмэ
фымыдыхьэшхыкъуэгъатэмэ
мыдыхьэшхыкъуэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэнтэмэ
удыхьэшхыкъуэнтэмэ
дыхьэшхыкъуэнтэмэ
дыдыхьэшхыкъуэнтэмэ
фыдыхьэшхыкъуэнтэмэ
дыхьэшхыкъуэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыдыхьэшхыкъуэнтэмэ
умыдыхьэшхыкъуэнтэмэ
мыдыхьэшхыкъуэнтэмэ
дымыдыхьэшхыкъуэнтэмэ
фымыдыхьэшхыкъуэнтэмэ
мыдыхьэшхыкъуэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэнутэмэ
удыхьэшхыкъуэнутэмэ
дыхьэшхыкъуэнутэмэ
дыдыхьэшхыкъуэнутэмэ
фыдыхьэшхыкъуэнутэмэ
дыхьэшхыкъуэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыдыхьэшхыкъуэнутэмэ
умыдыхьэшхыкъуэнутэмэ
мыдыхьэшхыкъуэнутэмэ
дымыдыхьэшхыкъуэнутэмэ
фымыдыхьэшхыкъуэнутэмэ
мыдыхьэшхыкъуэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэнт
удыхьэшхыкъуэнт
дыхьэшхыкъуэнт
дыдыхьэшхыкъуэнт
фыдыхьэшхыкъуэнт
дыхьэшхыкъуэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэнтэкъым
удыхьэшхыкъуэнтэкъым
дыхьэшхыкъуэнтэкъым
дыдыхьэшхыкъуэнтэкъым
фыдыхьэшхыкъуэнтэкъым
дыхьэшхыкъуэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэнут
удыхьэшхыкъуэнут
дыхьэшхыкъуэнут
дыдыхьэшхыкъуэнут
фыдыхьэшхыкъуэнут
дыхьэшхыкъуэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэнутэкъым
удыхьэшхыкъуэнутэкъым
дыхьэшхыкъуэнутэкъым
дыдыхьэшхыкъуэнутэкъым
фыдыхьэшхыкъуэнутэкъым
дыхьэшхыкъуэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэми
удыхьэшхыкъуэми
дыхьэшхыкъуэми
дыдыхьэшхыкъуэми
фыдыхьэшхыкъуэми
дыхьэшхыкъуэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыдыхьэшхыкъуэми
умыдыхьэшхыкъуэми
мыдыхьэшхыкъуэми
дымыдыхьэшхыкъуэми
фымыдыхьэшхыкъуэми
мыдыхьэшхыкъуэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуами
удыхьэшхыкъуами
дыхьэшхыкъуами
дыдыхьэшхыкъуами
фыдыхьэшхыкъуами
дыхьэшхыкъуа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыдыхьэшхыкъуами
умыдыхьэшхыкъуами
мыдыхьэшхыкъуами
дымыдыхьэшхыкъуами
фымыдыхьэшхыкъуами
мыдыхьэшхыкъуа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэгъами
удыхьэшхыкъуэгъами
дыхьэшхыкъуэгъами
дыдыхьэшхыкъуэгъами
фыдыхьэшхыкъуэгъами
дыхьэшхыкъуэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыдыхьэшхыкъуэгъами
умыдыхьэшхыкъуэгъами
мыдыхьэшхыкъуэгъами
дымыдыхьэшхыкъуэгъами
фымыдыхьэшхыкъуэгъами
мыдыхьэшхыкъуэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэнми
удыхьэшхыкъуэнми
дыхьэшхыкъуэнми
дыдыхьэшхыкъуэнми
фыдыхьэшхыкъуэнми
дыхьэшхыкъуэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыдыхьэшхыкъуэнми
умыдыхьэшхыкъуэнми
мыдыхьэшхыкъуэнми
дымыдыхьэшхыкъуэнми
фымыдыхьэшхыкъуэнми
мыдыхьэшхыкъуэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэнуми
удыхьэшхыкъуэнуми
дыхьэшхыкъуэнуми
дыдыхьэшхыкъуэнуми
фыдыхьэшхыкъуэнуми
дыхьэшхыкъуэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыдыхьэшхыкъуэнуми
умыдыхьэшхыкъуэнуми
мыдыхьэшхыкъуэнуми
дымыдыхьэшхыкъуэнуми
фымыдыхьэшхыкъуэнуми
мыдыхьэшхыкъуэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэтэми
удыхьэшхыкъуэтэми
дыхьэшхыкъуэтэми
дыдыхьэшхыкъуэтэми
фыдыхьэшхыкъуэтэми
дыхьэшхыкъуэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыдыхьэшхыкъуэтэми
умыдыхьэшхыкъуэтэми
мыдыхьэшхыкъуэтэми
дымыдыхьэшхыкъуэтэми
фымыдыхьэшхыкъуэтэми
мыдыхьэшхыкъуэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуатэми
удыхьэшхыкъуатэми
дыхьэшхыкъуатэми
дыдыхьэшхыкъуатэми
фыдыхьэшхыкъуатэми
дыхьэшхыкъуа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыдыхьэшхыкъуатэми
умыдыхьэшхыкъуатэми
мыдыхьэшхыкъуатэми
дымыдыхьэшхыкъуатэми
фымыдыхьэшхыкъуатэми
мыдыхьэшхыкъуа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэгъатэми
удыхьэшхыкъуэгъатэми
дыхьэшхыкъуэгъатэми
дыдыхьэшхыкъуэгъатэми
фыдыхьэшхыкъуэгъатэми
дыхьэшхыкъуэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыдыхьэшхыкъуэгъатэми
умыдыхьэшхыкъуэгъатэми
мыдыхьэшхыкъуэгъатэми
дымыдыхьэшхыкъуэгъатэми
фымыдыхьэшхыкъуэгъатэми
мыдыхьэшхыкъуэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэнтэми
удыхьэшхыкъуэнтэми
дыхьэшхыкъуэнтэми
дыдыхьэшхыкъуэнтэми
фыдыхьэшхыкъуэнтэми
дыхьэшхыкъуэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыдыхьэшхыкъуэнтэми
умыдыхьэшхыкъуэнтэми
мыдыхьэшхыкъуэнтэми
дымыдыхьэшхыкъуэнтэми
фымыдыхьэшхыкъуэнтэми
мыдыхьэшхыкъуэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуэнутэми
удыхьэшхыкъуэнутэми
дыхьэшхыкъуэнутэми
дыдыхьэшхыкъуэнутэми
фыдыхьэшхыкъуэнутэми
дыхьэшхыкъуэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыдыхьэшхыкъуэнутэми
умыдыхьэшхыкъуэнутэми
мыдыхьэшхыкъуэнутэми
дымыдыхьэшхыкъуэнутэми
фымыдыхьэшхыкъуэнутэми
мыдыхьэшхыкъуэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуаи
удыхьэшхыкъуаи
дыхьэшхыкъуаи
дыдыхьэшхыкъуаи
фыдыхьэшхыкъуаи
дыхьэшхыкъуаи
щымыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуакъыми
удыхьэшхыкъуакъыми
дыхьэшхыкъуакъыми
дыдыхьэшхыкъуакъыми
фыдыхьэшхыкъуакъыми
дыхьэшхыкъуакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуащэрэт
удыхьэшхыкъуащэрэт
дыхьэшхыкъуащэрэт
дыдыхьэшхыкъуащэрэт
фыдыхьэшхыкъуащэрэт
дыхьэшхыкъуащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сымыдыхьэшхыкъуащэрэт
умыдыхьэшхыкъуащэрэт
мыдыхьэшхыкъуащэрэт
дымыдыхьэшхыкъуащэрэт
фымыдыхьэшхыкъуащэрэт
мыдыхьэшхыкъуащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуагъэнщ
удыхьэшхыкъуагъэнщ
дыхьэшхыкъуагъэнщ
дыдыхьэшхыкъуагъэнщ
фыдыхьэшхыкъуагъэнщ
дыхьэшхыкъуагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуагъэнкъым
удыхьэшхыкъуагъэнкъым
дыхьэшхыкъуагъэнкъым
дыдыхьэшхыкъуагъэнкъым
фыдыхьэшхыкъуагъэнкъым
дыхьэшхыкъуагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуагъэнт
удыхьэшхыкъуагъэнт
дыхьэшхыкъуагъэнт
дыдыхьэшхыкъуагъэнт
фыдыхьэшхыкъуагъэнт
дыхьэшхыкъуагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуагъэнтэкъым
удыхьэшхыкъуагъэнтэкъым
дыхьэшхыкъуагъэнтэкъым
дыдыхьэшхыкъуагъэнтэкъым
фыдыхьэшхыкъуагъэнтэкъым
дыхьэшхыкъуагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуагъэн
удыхьэшхыкъуагъэн
дыхьэшхыкъуагъэн
дыдыхьэшхыкъуагъэн
фыдыхьэшхыкъуагъэн
дыхьэшхыкъуагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуагъэнкъэ
удыхьэшхыкъуагъэнкъэ
дыхьэшхыкъуагъэнкъэ
дыдыхьэшхыкъуагъэнкъэ
фыдыхьэшхыкъуагъэнкъэ
дыхьэшхыкъуагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуагъэнт
удыхьэшхыкъуагъэнт
дыхьэшхыкъуагъэнт
дыдыхьэшхыкъуагъэнт
фыдыхьэшхыкъуагъэнт
дыхьэшхыкъуагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуагъэнтэкъэ
удыхьэшхыкъуагъэнтэкъэ
дыхьэшхыкъуагъэнтэкъэ
дыдыхьэшхыкъуагъэнтэкъэ
фыдыхьэшхыкъуагъэнтэкъэ
дыхьэшхыкъуагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуагъэнущ
удыхьэшхыкъуагъэнущ
дыхьэшхыкъуагъэнущ
дыдыхьэшхыкъуагъэнущ
фыдыхьэшхыкъуагъэнущ
дыхьэшхыкъуагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуагъэнукъым
удыхьэшхыкъуагъэнукъым
дыхьэшхыкъуагъэнукъым
дыдыхьэшхыкъуагъэнукъым
фыдыхьэшхыкъуагъэнукъым
дыхьэшхыкъуагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуагъэнут
удыхьэшхыкъуагъэнут
дыхьэшхыкъуагъэнут
дыдыхьэшхыкъуагъэнут
фыдыхьэшхыкъуагъэнут
дыхьэшхыкъуагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуагъэнутэкъым
удыхьэшхыкъуагъэнутэкъым
дыхьэшхыкъуагъэнутэкъым
дыдыхьэшхыкъуагъэнутэкъым
фыдыхьэшхыкъуагъэнутэкъым
дыхьэшхыкъуагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуагъэну
удыхьэшхыкъуагъэну
дыхьэшхыкъуагъэну
дыдыхьэшхыкъуагъэну
фыдыхьэшхыкъуагъэну
дыхьэшхыкъуагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуагъэнукъэ
удыхьэшхыкъуагъэнукъэ
дыхьэшхыкъуагъэнукъэ
дыдыхьэшхыкъуагъэнукъэ
фыдыхьэшхыкъуагъэнукъэ
дыхьэшхыкъуагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуагъэнут
удыхьэшхыкъуагъэнут
дыхьэшхыкъуагъэнут
дыдыхьэшхыкъуагъэнут
фыдыхьэшхыкъуагъэнут
дыхьэшхыкъуагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыдыхьэшхыкъуагъэнутэкъэ
удыхьэшхыкъуагъэнутэкъэ
дыхьэшхыкъуагъэнутэкъэ
дыдыхьэшхыкъуагъэнутэкъэ
фыдыхьэшхыкъуагъэнутэкъэ
дыхьэшхыкъуагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыдыхьэшхыкъуэ
удыхьэшхыкъуэ
дыхьэшхыкъуэ
дыдыхьэшхыкъуэ
фыдыхьэшхыкъуэ
дыхьэшхыкъуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сымыдыхьэшхыкъуэ
умыдыхьэшхыкъуэ
мыдыхьэшхыкъуэ
дымыдыхьэшхыкъуэ
фымыдыхьэшхыкъуэ
мыдыхьэшхыкъуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыдыхьэшхыкъуа
удыхьэшхыкъуа
дыхьэшхыкъуа
дыдыхьэшхыкъуа
фыдыхьэшхыкъуа
дыхьэшхыкъуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыдыхьэшхыкъуа
умыдыхьэшхыкъуа
мыдыхьэшхыкъуа
дымыдыхьэшхыкъуа
фымыдыхьэшхыкъуа
мыдыхьэшхыкъуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыдыхьэшхыкъуэгъа
удыхьэшхыкъуэгъа
дыхьэшхыкъуэгъа
дыдыхьэшхыкъуэгъа
фыдыхьэшхыкъуэгъа
дыхьэшхыкъуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыдыхьэшхыкъуэгъа
умыдыхьэшхыкъуэгъа
мыдыхьэшхыкъуэгъа
дымыдыхьэшхыкъуэгъа
фымыдыхьэшхыкъуэгъа
мыдыхьэшхыкъуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыдыхьэшхыкъуэн
удыхьэшхыкъуэн
дыхьэшхыкъуэн
дыдыхьэшхыкъуэн
фыдыхьэшхыкъуэн
дыхьэшхыкъуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сымыдыхьэшхыкъуэн
умыдыхьэшхыкъуэн
мыдыхьэшхыкъуэн
дымыдыхьэшхыкъуэн
фымыдыхьэшхыкъуэн
мыдыхьэшхыкъуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыдыхьэшхыкъуэну
удыхьэшхыкъуэну
дыхьэшхыкъуэну
дыдыхьэшхыкъуэну
фыдыхьэшхыкъуэну
дыхьэшхыкъуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сымыдыхьэшхыкъуэну
умыдыхьэшхыкъуэну
мыдыхьэшхыкъуэну
дымыдыхьэшхыкъуэну
фымыдыхьэшхыкъуэну
мыдыхьэшхыкъуэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыдыхьэшхыкъуэ
узэрыдыхьэшхыкъуэ
зэрыдыхьэшхыкъуэ
дызэрыдыхьэшхыкъуэ
фызэрыдыхьэшхыкъуэ
зэрыдыхьэшхыкъуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыдыхьэшхыкъуэ
узэрымыдыхьэшхыкъуэ
зэрымыдыхьэшхыкъуэ
дызэрымыдыхьэшхыкъуэ
фызэрымыдыхьэшхыкъуэ
мызэрыдыхьэшхыкъуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыдыхьэшхыкъуа
узэрыдыхьэшхыкъуа
зэрыдыхьэшхыкъуа
дызэрыдыхьэшхыкъуа
фызэрыдыхьэшхыкъуа
зэрыдыхьэшхыкъуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыдыхьэшхыкъуа
узэрымыдыхьэшхыкъуа
зэрымыдыхьэшхыкъуа
дызэрымыдыхьэшхыкъуа
фызэрымыдыхьэшхыкъуа
зэрымыдыхьэшхыкъуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыдыхьэшхыкъуэгъа
узэрыдыхьэшхыкъуэгъа
зэрыдыхьэшхыкъуэгъа
дызэрыдыхьэшхыкъуэгъа
фызэрыдыхьэшхыкъуэгъа
зэрыдыхьэшхыкъуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыдыхьэшхыкъуэгъа
узэрымыдыхьэшхыкъуэгъа
зэрымыдыхьэшхыкъуэгъа
дызэрымыдыхьэшхыкъуэгъа
фызэрымыдыхьэшхыкъуэгъа
зэрымыдыхьэшхыкъуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыдыхьэшхыкъуэн
узэрыдыхьэшхыкъуэн
зэрыдыхьэшхыкъуэн
дызэрыдыхьэшхыкъуэн
фызэрыдыхьэшхыкъуэн
зэрыдыхьэшхыкъуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыдыхьэшхыкъуэн
узэрымыдыхьэшхыкъуэн
зэрымыдыхьэшхыкъуэн
дызэрымыдыхьэшхыкъуэн
фызэрымыдыхьэшхыкъуэн
зэрымыдыхьэшхыкъуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыдыхьэшхыкъуэну
узэрыдыхьэшхыкъуэну
зэрыдыхьэшхыкъуэну
дызэрыдыхьэшхыкъуэну
фызэрыдыхьэшхыкъуэну
зэрыдыхьэшхыкъуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыдыхьэшхыкъуэну
узэрымыдыхьэшхыкъуэну
зэрымыдыхьэшхыкъуэну
дызэрымыдыхьэшхыкъуэну
фызэрымыдыхьэшхыкъуэну
зэрымыдыхьэшхыкъуэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщыдыхьэшхыкъуэ
ущыдыхьэшхыкъуэ
щыдыхьэшхыкъуэ
дыщыдыхьэшхыкъуэ
фыщыдыхьэшхыкъуэ
щыдыхьэшхыкъуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыдыхьэшхыкъуэ
ущымыдыхьэшхыкъуэ
щымыдыхьэшхыкъуэ
дыщымыдыхьэшхыкъуэ
фыщымыдыхьэшхыкъуэ
щымыдыхьэшхыкъуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыдыхьэшхыкъуа
ущыдыхьэшхыкъуа
щыдыхьэшхыкъуа
дыщыдыхьэшхыкъуа
фыщыдыхьэшхыкъуа
щыдыхьэшхыкъуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыдыхьэшхыкъуа
ущымыдыхьэшхыкъуа
щымыдыхьэшхыкъуа
дыщымыдыхьэшхыкъуа
фыщымыдыхьэшхыкъуа
щымыдыхьэшхыкъуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыдыхьэшхыкъуэгъа
ущыдыхьэшхыкъуэгъа
щыдыхьэшхыкъуэгъа
дыщыдыхьэшхыкъуэгъа
фыщыдыхьэшхыкъуэгъа
щыдыхьэшхыкъуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыдыхьэшхыкъуэгъа
ущымыдыхьэшхыкъуэгъа
щымыдыхьэшхыкъуэгъа
дыщымыдыхьэшхыкъуэгъа
фыщымыдыхьэшхыкъуэгъа
щымыдыхьэшхыкъуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыдыхьэшхыкъуэн
ущыдыхьэшхыкъуэн
щыдыхьэшхыкъуэн
дыщыдыхьэшхыкъуэн
фыщыдыхьэшхыкъуэн
щыдыхьэшхыкъуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыдыхьэшхыкъуэн
ущымыдыхьэшхыкъуэн
щымыдыхьэшхыкъуэн
дыщымыдыхьэшхыкъуэн
фыщымыдыхьэшхыкъуэн
щымыдыхьэшхыкъуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыдыхьэшхыкъуэну
ущыдыхьэшхыкъуэну
щыдыхьэшхыкъуэну
дыщыдыхьэшхыкъуэну
фыщыдыхьэшхыкъуэну
щыдыхьэшхыкъуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыдыхьэшхыкъуэну
ущымыдыхьэшхыкъуэну
щымыдыхьэшхыкъуэну
дыщымыдыхьэшхыкъуэну
фыщымыдыхьэшхыкъуэну
щымыдыхьэшхыкъуэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздэдыхьэшхыкъуэ
уздэдыхьэшхыкъуэ
здэдыхьэшхыкъуэ
дыздэдыхьэшхыкъуэ
фыздэдыхьэшхыкъуэ
здэдыхьэшхыкъуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыдыхьэшхыкъуэ
уздэмыдыхьэшхыкъуэ
здэмыдыхьэшхыкъуэ
дыздэмыдыхьэшхыкъуэ
фыздэмыдыхьэшхыкъуэ
здэмыдыхьэшхыкъуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздэдыхьэшхыкъуа
уздэдыхьэшхыкъуа
здэдыхьэшхыкъуа
дыздэдыхьэшхыкъуа
фыздэдыхьэшхыкъуа
здэдыхьэшхыкъуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыдыхьэшхыкъуа
уздэмыдыхьэшхыкъуа
здэмыдыхьэшхыкъуа
дыздэмыдыхьэшхыкъуа
фыздэмыдыхьэшхыкъуа
здэмыдыхьэшхыкъуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздэдыхьэшхыкъуэгъа
уздэдыхьэшхыкъуэгъа
здэдыхьэшхыкъуэгъа
дыздэдыхьэшхыкъуэгъа
фыздэдыхьэшхыкъуэгъа
здэдыхьэшхыкъуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыдыхьэшхыкъуэгъа
уздэмыдыхьэшхыкъуэгъа
здэмыдыхьэшхыкъуэгъа
дыздэмыдыхьэшхыкъуэгъа
фыздэмыдыхьэшхыкъуэгъа
здэмыдыхьэшхыкъуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздэдыхьэшхыкъуэн
уздэдыхьэшхыкъуэн
здэдыхьэшхыкъуэн
дыздэдыхьэшхыкъуэн
фыздэдыхьэшхыкъуэн
здэдыхьэшхыкъуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыдыхьэшхыкъуэн
уздэмыдыхьэшхыкъуэн
здэмыдыхьэшхыкъуэн
дыздэмыдыхьэшхыкъуэн
фыздэмыдыхьэшхыкъуэн
здэмыдыхьэшхыкъуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздэдыхьэшхыкъуэну
уздэдыхьэшхыкъуэну
здэдыхьэшхыкъуэну
дыздэдыхьэшхыкъуэну
фыздэдыхьэшхыкъуэну
здэдыхьэшхыкъуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыдыхьэшхыкъуэну
уздэмыдыхьэшхыкъуэну
здэмыдыхьэшхыкъуэну
дыздэмыдыхьэшхыкъуэну
фыздэмыдыхьэшхыкъуэну
здэмыдыхьэшхыкъуэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэдыхьэшхыкъуэ
ущӀэдыхьэшхыкъуэ
щӀэдыхьэшхыкъуэ
дыщӀэдыхьэшхыкъуэ
фыщӀэдыхьэшхыкъуэ
щӀэдыхьэшхыкъуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыдыхьэшхыкъуэ
ущӀэмыдыхьэшхыкъуэ
щӀэмыдыхьэшхыкъуэ
дыщӀэмыдыхьэшхыкъуэ
фыщӀэмыдыхьэшхыкъуэ
щӀэмыдыхьэшхыкъуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэдыхьэшхыкъуа
ущӀэдыхьэшхыкъуа
щӀэдыхьэшхыкъуа
дыщӀэдыхьэшхыкъуа
фыщӀэдыхьэшхыкъуа
щӀэдыхьэшхыкъуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыдыхьэшхыкъуа
ущӀэмыдыхьэшхыкъуа
щӀэмыдыхьэшхыкъуа
дыщӀэмыдыхьэшхыкъуа
фыщӀэмыдыхьэшхыкъуа
щӀэмыдыхьэшхыкъуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэдыхьэшхыкъуэгъа
ущӀэдыхьэшхыкъуэгъа
щӀэдыхьэшхыкъуэгъа
дыщӀэдыхьэшхыкъуэгъа
фыщӀэдыхьэшхыкъуэгъа
щӀэдыхьэшхыкъуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыдыхьэшхыкъуэгъа
ущӀэмыдыхьэшхыкъуэгъа
щӀэмыдыхьэшхыкъуэгъа
дыщӀэмыдыхьэшхыкъуэгъа
фыщӀэмыдыхьэшхыкъуэгъа
щӀэмыдыхьэшхыкъуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэдыхьэшхыкъуэн
ущӀэдыхьэшхыкъуэн
щӀэдыхьэшхыкъуэн
дыщӀэдыхьэшхыкъуэн
фыщӀэдыхьэшхыкъуэн
щӀэдыхьэшхыкъуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыдыхьэшхыкъуэн
ущӀэмыдыхьэшхыкъуэн
щӀэмыдыхьэшхыкъуэн
дыщӀэмыдыхьэшхыкъуэн
фыщӀэмыдыхьэшхыкъуэн
щӀэмыдыхьэшхыкъуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэдыхьэшхыкъуэну
ущӀэдыхьэшхыкъуэну
щӀэдыхьэшхыкъуэну
дыщӀэдыхьэшхыкъуэну
фыщӀэдыхьэшхыкъуэну
щӀэдыхьэшхыкъуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыдыхьэшхыкъуэну
ущӀэмыдыхьэшхыкъуэну
щӀэмыдыхьэшхыкъуэну
дыщӀэмыдыхьэшхыкъуэну
фыщӀэмыдыхьэшхыкъуэну
щӀэмыдыхьэшхыкъуэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыдыхьэшхыкъуэу
удыхьэшхыкъуэу
дыхьэшхыкъуэу
дыдыхьэшхыкъуэу
фыдыхьэшхыкъуэу
дыхьэшхыкъуэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сымыдыхьэшхыкъуэу
умыдыхьэшхыкъуэу
мыдыхьэшхыкъуэу
дымыдыхьэшхыкъуэу
фымыдыхьэшхыкъуэу
мыдыхьэшхыкъуэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыдыхьэшхыкъуауэ
удыхьэшхыкъуауэ
дыхьэшхыкъуауэ
дыдыхьэшхыкъуауэ
фыдыхьэшхыкъуауэ
дыхьэшхыкъуауэ / дыхьэшхыкъуа(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыдыхьэшхыкъуауэ
умыдыхьэшхыкъуауэ
мыдыхьэшхыкъуауэ
дымыдыхьэшхыкъуауэ
фымыдыхьэшхыкъуауэ
мыдыхьэшхыкъуауэ(хэ) / мыдыхьэшхыкъуа(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сыдыхьэшхыкъуэурэ
удыхьэшхыкъуэурэ
дыхьэшхыкъуэурэ
дыдыхьэшхыкъуэурэ
фыдыхьэшхыкъуэурэ
дыхьэшхыкъуэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сымыдыхьэшхыкъуэурэ
умыдыхьэшхыкъуэурэ
мыдыхьэшхыкъуэурэ
дымыдыхьэшхыкъуэурэ
фымыдыхьэшхыкъуэурэ
мыдыхьэшхыкъуэ(хэ)урэ
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[дыхьэшхыкъу]э
[дыхьэшхыкъу]эр
--
[дыхьэшхыкъу]эхэр
Эргативнэ:
[дыхьэшхыкъу]э
[дыхьэшхыкъу]эм
--
[дыхьэшхыкъу]эхэм
Послеложнэ:
[дыхьэшхыкъу]экӀэ
[дыхьэшхыкъу]эмкӀэ
[дыхьэшхыкъу]эхэкӀэ
[дыхьэшхыкъу]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[дыхьэшхыкъу]эу
[дыхьэшхыкъу]эрауэ
[дыхьэшхыкъу]эхэу
[дыхьэшхыкъу]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[дыхьэшхыкъу]а
[дыхьэшхыкъу]ар
--
[дыхьэшхыкъу]ахэр
Эргативнэ:
[дыхьэшхыкъу]а
[дыхьэшхыкъу]ам
--
[дыхьэшхыкъу]ахэм
Послеложнэ:
[дыхьэшхыкъу]акӀэ
[дыхьэшхыкъу]амкӀэ
[дыхьэшхыкъу]ахэкӀэ
[дыхьэшхыкъу]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[дыхьэшхыкъу]ауэ
[дыхьэшхыкъу]арауэ
[дыхьэшхыкъу]ахэу
[дыхьэшхыкъу]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[дыхьэшхыкъу]эн
[дыхьэшхыкъу]эныр
--
[дыхьэшхыкъу]энхэр
Эргативнэ:
[дыхьэшхыкъу]эн
[дыхьэшхыкъу]эным
--
[дыхьэшхыкъу]энхэм
Послеложнэ:
[дыхьэшхыкъу]энкӀэ
[дыхьэшхыкъу]энымкӀэ
[дыхьэшхыкъу]энхэкӀэ
[дыхьэшхыкъу]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[дыхьэшхыкъу]эну
[дыхьэшхыкъу]энырауэ
[дыхьэшхыкъу]энхэу
[дыхьэшхыкъу]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[дыхьэшхыкъу]эну
[дыхьэшхыкъу]энур
--
[дыхьэшхыкъу]энухэр
Эргативнэ:
[дыхьэшхыкъу]эну
[дыхьэшхыкъу]энум
--
[дыхьэшхыкъу]энухэм
Послеложнэ:
[дыхьэшхыкъу]энукӀэ
[дыхьэшхыкъу]энумкӀэ
[дыхьэшхыкъу]энухэкӀэ
[дыхьэшхыкъу]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[дыхьэшхыкъу]энуэ
[дыхьэшхыкъу]энурауэ
[дыхьэшхыкъу]энухэу
[дыхьэшхыкъу]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Хъийм икӀауэ, егъэлеяуэ дыхьэшхын. ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
дыхьэшхыкъуэн: laugh to tears УРЫСЫБЗЭ
дыхьэшхыкъуэн: смеяться до слёз БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.