АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "дзэкъэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
дзэкъэн
щымыӀэныгъэ:
мыдзэкъэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыдзэкъэн
удзэкъэн
дзэкъэн
дыдзэкъэн
фыдзэкъэн
дзэкъэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сымыдзэкъэн
умыдзэкъэн
мыдзэкъэн
дымыдзэкъэн
фымыдзэкъэн
мыдзэкъэн(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
дзакъэ!
фыдзакъэ!
щымыӀэныгъэ:
умыдзакъэ!
фымыдзакъэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
средзакъэ
уредзакъэ
иредзакъэ
дредзакъэ
фредзакъэ
иредзакъэ
щымыӀэныгъэ:
сремыдзакъэ
уремыдзакъэ
иремыдзакъэ
дремыдзакъэ
фремыдзакъэ
иремыдзакъэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
содзакъэ(р)
уодзакъэ(р)
мэдзакъэ(р)
додзакъэ(р)
фодзакъэ(р)
мэдзакъэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдзакъэркъым
удзакъэркъым
дзакъэркъым
дыдзакъэркъым
фыдзакъэркъым
дзакъэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыдзакъэ(р)т
удзакъэ(р)т
дзакъэ(р)т
дыдзакъэ(р)т
фыдзакъэ(р)т
дзакъэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдзакъэ(р)тэкъым
удзакъэ(р)тэкъым
дзакъэ(р)тэкъым
дыдзакъэ(р)тэкъым
фыдзакъэ(р)тэкъым
дзакъэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыдзэкъащ
удзэкъащ
дзэкъащ
дыдзэкъащ
фыдзэкъащ
дзэкъа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдзэкъакъым
удзэкъакъым
дзэкъакъым
дыдзэкъакъым
фыдзэкъакъым
дзэкъа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыдзэкъат
удзэкъат
дзэкъат
дыдзэкъат
фыдзэкъат
дзэкъа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдзэкъатэкъым
удзэкъатэкъым
дзэкъатэкъым
дыдзэкъатэкъым
фыдзэкъатэкъым
дзэкъа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыдзэкъэгъащ
удзэкъэгъащ
дзэкъэгъащ
дыдзэкъэгъащ
фыдзэкъэгъащ
дзэкъэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдзэкъэгъакъым
удзэкъэгъакъым
дзэкъэгъакъым
дыдзэкъэгъакъым
фыдзэкъэгъакъым
дзэкъэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдзэкъэгъат
удзэкъэгъат
дзэкъэгъат
дыдзэкъэгъат
фыдзэкъэгъат
дзэкъэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдзэкъэгъатэкъым
удзэкъэгъатэкъым
дзэкъэгъатэкъым
дыдзэкъэгъатэкъым
фыдзэкъэгъатэкъым
дзэкъэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыдзакъэщ
удзакъэщ
дзакъэщ
дыдзакъэщ
фыдзакъэщ
дзакъэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыдзакъэкъым
удзакъэкъым
дзакъэкъым
дыдзакъэкъым
фыдзакъэкъым
дзакъэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыдзакъэт
удзакъэт
дзакъэт
дыдзакъэт
фыдзакъэт
дзакъэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыдзакъэтэкъым
удзакъэтэкъым
дзакъэтэкъым
дыдзакъэтэкъым
фыдзакъэтэкъым
дзакъэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдзэкъэнщ
удзэкъэнщ
дзэкъэнщ
дыдзэкъэнщ
фыдзэкъэнщ
дзэкъэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдзэкъэнкъым
удзэкъэнкъым
дзэкъэнкъым
дыдзэкъэнкъым
фыдзэкъэнкъым
дзэкъэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдзэкъэнущ
удзэкъэнущ
дзэкъэнущ
дыдзэкъэнущ
фыдзэкъэнущ
дзэкъэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдзэкъэнукъым
удзэкъэнукъым
дзэкъэнукъым
дыдзэкъэнукъым
фыдзэкъэнукъым
дзэкъэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдзакъэрэ
удзакъэрэ
дзакъэрэ
дыдзакъэрэ
фыдзакъэрэ
дзакъэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдзакъэркъэ
удзакъэркъэ
дзакъэркъэ
дыдзакъэркъэ
фыдзакъэркъэ
дзакъэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыдзакъэ(р)т
удзакъэ(р)т
дзакъэ(р)т
дыдзакъэ(р)т
фыдзакъэ(р)т
дзакъэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдзакъэ(р)тэкъэ
удзакъэ(р)тэкъэ
дзакъэ(р)тэкъэ
дыдзакъэ(р)тэкъэ
фыдзакъэ(р)тэкъэ
дзакъэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыдзэкъа
удзэкъа
дзэкъа
дыдзэкъа
фыдзэкъа
дзэкъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдзэкъакъэ
удзэкъакъэ
дзэкъакъэ
дыдзэкъакъэ
фыдзэкъакъэ
дзэкъа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыдзэкъат
удзэкъат
дзэкъат
дыдзэкъат
фыдзэкъат
дзэкъа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдзэкъатэкъэ
удзэкъатэкъэ
дзэкъатэкъэ
дыдзэкъатэкъэ
фыдзэкъатэкъэ
дзэкъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыдзэкъэгъа
удзэкъэгъа
дзэкъэгъа
дыдзэкъэгъа
фыдзэкъэгъа
дзэкъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдзэкъэгъакъэ
удзэкъэгъакъэ
дзэкъэгъакъэ
дыдзэкъэгъакъэ
фыдзэкъэгъакъэ
дзэкъэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдзэкъэгъат
удзэкъэгъат
дзэкъэгъат
дыдзэкъэгъат
фыдзэкъэгъат
дзэкъэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдзэкъэгъатэкъэ
удзэкъэгъатэкъэ
дзэкъэгъатэкъэ
дыдзэкъэгъатэкъэ
фыдзэкъэгъатэкъэ
дзэкъэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыдзакъэ
удзакъэ
дзакъэ
дыдзакъэ
фыдзакъэ
дзакъэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыдзакъэкъэ
удзакъэкъэ
дзакъэкъэ
дыдзакъэкъэ
фыдзакъэкъэ
дзакъэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыдзакъэт
удзакъэт
дзакъэт
дыдзакъэт
фыдзакъэт
дзакъэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыдзакъэтэкъэ
удзакъэтэкъэ
дзакъэтэкъэ
дыдзакъэтэкъэ
фыдзакъэтэкъэ
дзакъэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдзэкъэн
удзэкъэн
дзэкъэн
дыдзэкъэн
фыдзэкъэн
дзэкъэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдзэкъэнкъэ
удзэкъэнкъэ
дзэкъэнкъэ
дыдзэкъэнкъэ
фыдзэкъэнкъэ
дзэкъэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдзэкъэну
удзэкъэну
дзэкъэну
дыдзэкъэну
фыдзэкъэну
дзэкъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдзэкъэнукъэ
удзэкъэнукъэ
дзэкъэнукъэ
дыдзэкъэнукъэ
фыдзэкъэнукъэ
дзэкъэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдзакъэмэ
удзакъэмэ
дзакъэмэ
дыдзакъэмэ
фыдзакъэмэ
дзакъэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыдзакъэмэ
умыдзакъэмэ
мыдзакъэмэ
дымыдзакъэмэ
фымыдзакъэмэ
мыдзакъэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыдзэкъамэ
удзэкъамэ
дзэкъамэ
дыдзэкъамэ
фыдзэкъамэ
дзэкъа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыдзэкъамэ
умыдзэкъамэ
мыдзэкъамэ
дымыдзэкъамэ
фымыдзэкъамэ
мыдзэкъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыдзэкъэгъамэ
удзэкъэгъамэ
дзэкъэгъамэ
дыдзэкъэгъамэ
фыдзэкъэгъамэ
дзэкъэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыдзэкъэгъамэ
умыдзэкъэгъамэ
мыдзэкъэгъамэ
дымыдзэкъэгъамэ
фымыдзэкъэгъамэ
мыдзэкъэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдзэкъэнмэ
удзэкъэнмэ
дзэкъэнмэ
дыдзэкъэнмэ
фыдзэкъэнмэ
дзэкъэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыдзэкъэнмэ
умыдзэкъэнмэ
мыдзэкъэнмэ
дымыдзэкъэнмэ
фымыдзэкъэнмэ
мыдзэкъэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдзэкъэнумэ
удзэкъэнумэ
дзэкъэнумэ
дыдзэкъэнумэ
фыдзэкъэнумэ
дзэкъэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыдзэкъэнумэ
умыдзэкъэнумэ
мыдзэкъэнумэ
дымыдзэкъэнумэ
фымыдзэкъэнумэ
мыдзэкъэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдзакъэтэмэ
удзакъэтэмэ
дзакъэтэмэ
дыдзакъэтэмэ
фыдзакъэтэмэ
дзакъэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыдзакъэтэмэ
умыдзакъэтэмэ
мыдзакъэтэмэ
дымыдзакъэтэмэ
фымыдзакъэтэмэ
мыдзакъэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыдзэкъатэмэ
удзэкъатэмэ
дзэкъатэмэ
дыдзэкъатэмэ
фыдзэкъатэмэ
дзэкъа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыдзэкъатэмэ
умыдзэкъатэмэ
мыдзэкъатэмэ
дымыдзэкъатэмэ
фымыдзэкъатэмэ
мыдзэкъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыдзэкъэгъатэмэ
удзэкъэгъатэмэ
дзэкъэгъатэмэ
дыдзэкъэгъатэмэ
фыдзэкъэгъатэмэ
дзэкъэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыдзэкъэгъатэмэ
умыдзэкъэгъатэмэ
мыдзэкъэгъатэмэ
дымыдзэкъэгъатэмэ
фымыдзэкъэгъатэмэ
мыдзэкъэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдзэкъэнтэмэ
удзэкъэнтэмэ
дзэкъэнтэмэ
дыдзэкъэнтэмэ
фыдзэкъэнтэмэ
дзэкъэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыдзэкъэнтэмэ
умыдзэкъэнтэмэ
мыдзэкъэнтэмэ
дымыдзэкъэнтэмэ
фымыдзэкъэнтэмэ
мыдзэкъэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдзэкъэнутэмэ
удзэкъэнутэмэ
дзэкъэнутэмэ
дыдзэкъэнутэмэ
фыдзэкъэнутэмэ
дзэкъэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыдзэкъэнутэмэ
умыдзэкъэнутэмэ
мыдзэкъэнутэмэ
дымыдзэкъэнутэмэ
фымыдзэкъэнутэмэ
мыдзэкъэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдзэкъэнт
удзэкъэнт
дзэкъэнт
дыдзэкъэнт
фыдзэкъэнт
дзэкъэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдзэкъэнтэкъым
удзэкъэнтэкъым
дзэкъэнтэкъым
дыдзэкъэнтэкъым
фыдзэкъэнтэкъым
дзэкъэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдзэкъэнут
удзэкъэнут
дзэкъэнут
дыдзэкъэнут
фыдзэкъэнут
дзэкъэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдзэкъэнутэкъым
удзэкъэнутэкъым
дзэкъэнутэкъым
дыдзэкъэнутэкъым
фыдзэкъэнутэкъым
дзэкъэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдзакъэми
удзакъэми
дзакъэми
дыдзакъэми
фыдзакъэми
дзакъэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыдзакъэми
умыдзакъэми
мыдзакъэми
дымыдзакъэми
фымыдзакъэми
мыдзакъэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыдзэкъами
удзэкъами
дзэкъами
дыдзэкъами
фыдзэкъами
дзэкъа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыдзэкъами
умыдзэкъами
мыдзэкъами
дымыдзэкъами
фымыдзэкъами
мыдзэкъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыдзэкъэгъами
удзэкъэгъами
дзэкъэгъами
дыдзэкъэгъами
фыдзэкъэгъами
дзэкъэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыдзэкъэгъами
умыдзэкъэгъами
мыдзэкъэгъами
дымыдзэкъэгъами
фымыдзэкъэгъами
мыдзэкъэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдзэкъэнми
удзэкъэнми
дзэкъэнми
дыдзэкъэнми
фыдзэкъэнми
дзэкъэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыдзэкъэнми
умыдзэкъэнми
мыдзэкъэнми
дымыдзэкъэнми
фымыдзэкъэнми
мыдзэкъэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдзэкъэнуми
удзэкъэнуми
дзэкъэнуми
дыдзэкъэнуми
фыдзэкъэнуми
дзэкъэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыдзэкъэнуми
умыдзэкъэнуми
мыдзэкъэнуми
дымыдзэкъэнуми
фымыдзэкъэнуми
мыдзэкъэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдзакъэтэми
удзакъэтэми
дзакъэтэми
дыдзакъэтэми
фыдзакъэтэми
дзакъэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыдзакъэтэми
умыдзакъэтэми
мыдзакъэтэми
дымыдзакъэтэми
фымыдзакъэтэми
мыдзакъэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыдзэкъатэми
удзэкъатэми
дзэкъатэми
дыдзэкъатэми
фыдзэкъатэми
дзэкъа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыдзэкъатэми
умыдзэкъатэми
мыдзэкъатэми
дымыдзэкъатэми
фымыдзэкъатэми
мыдзэкъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыдзэкъэгъатэми
удзэкъэгъатэми
дзэкъэгъатэми
дыдзэкъэгъатэми
фыдзэкъэгъатэми
дзэкъэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыдзэкъэгъатэми
умыдзэкъэгъатэми
мыдзэкъэгъатэми
дымыдзэкъэгъатэми
фымыдзэкъэгъатэми
мыдзэкъэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдзэкъэнтэми
удзэкъэнтэми
дзэкъэнтэми
дыдзэкъэнтэми
фыдзэкъэнтэми
дзэкъэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыдзэкъэнтэми
умыдзэкъэнтэми
мыдзэкъэнтэми
дымыдзэкъэнтэми
фымыдзэкъэнтэми
мыдзэкъэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдзэкъэнутэми
удзэкъэнутэми
дзэкъэнутэми
дыдзэкъэнутэми
фыдзэкъэнутэми
дзэкъэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыдзэкъэнутэми
умыдзэкъэнутэми
мыдзэкъэнутэми
дымыдзэкъэнутэми
фымыдзэкъэнутэми
мыдзэкъэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъдзэкъэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыдзэкъаи
удзэкъаи
дзэкъаи
дыдзэкъаи
фыдзэкъаи
дзэкъаи
щымыӀэныгъэ:
сыдзэкъакъыми
удзэкъакъыми
дзэкъакъыми
дыдзэкъакъыми
фыдзэкъакъыми
дзэкъакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыдзэкъащэрэт
удзэкъащэрэт
дзэкъащэрэт
дыдзэкъащэрэт
фыдзэкъащэрэт
дзэкъащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сымыдзэкъащэрэт
умыдзэкъащэрэт
мыдзэкъащэрэт
дымыдзэкъащэрэт
фымыдзэкъащэрэт
мыдзэкъащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыдзэкъагъэнщ
удзэкъагъэнщ
дзэкъагъэнщ
дыдзэкъагъэнщ
фыдзэкъагъэнщ
дзэкъагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыдзэкъагъэнкъым
удзэкъагъэнкъым
дзэкъагъэнкъым
дыдзэкъагъэнкъым
фыдзэкъагъэнкъым
дзэкъагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыдзэкъагъэнт
удзэкъагъэнт
дзэкъагъэнт
дыдзэкъагъэнт
фыдзэкъагъэнт
дзэкъагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыдзэкъагъэнтэкъым
удзэкъагъэнтэкъым
дзэкъагъэнтэкъым
дыдзэкъагъэнтэкъым
фыдзэкъагъэнтэкъым
дзэкъагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыдзэкъагъэн
удзэкъагъэн
дзэкъагъэн
дыдзэкъагъэн
фыдзэкъагъэн
дзэкъагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыдзэкъагъэнкъэ
удзэкъагъэнкъэ
дзэкъагъэнкъэ
дыдзэкъагъэнкъэ
фыдзэкъагъэнкъэ
дзэкъагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыдзэкъагъэнт
удзэкъагъэнт
дзэкъагъэнт
дыдзэкъагъэнт
фыдзэкъагъэнт
дзэкъагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыдзэкъагъэнтэкъэ
удзэкъагъэнтэкъэ
дзэкъагъэнтэкъэ
дыдзэкъагъэнтэкъэ
фыдзэкъагъэнтэкъэ
дзэкъагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыдзэкъагъэнущ
удзэкъагъэнущ
дзэкъагъэнущ
дыдзэкъагъэнущ
фыдзэкъагъэнущ
дзэкъагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыдзэкъагъэнукъым
удзэкъагъэнукъым
дзэкъагъэнукъым
дыдзэкъагъэнукъым
фыдзэкъагъэнукъым
дзэкъагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыдзэкъагъэнут
удзэкъагъэнут
дзэкъагъэнут
дыдзэкъагъэнут
фыдзэкъагъэнут
дзэкъагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыдзэкъагъэнутэкъым
удзэкъагъэнутэкъым
дзэкъагъэнутэкъым
дыдзэкъагъэнутэкъым
фыдзэкъагъэнутэкъым
дзэкъагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыдзэкъагъэну
удзэкъагъэну
дзэкъагъэну
дыдзэкъагъэну
фыдзэкъагъэну
дзэкъагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыдзэкъагъэнукъэ
удзэкъагъэнукъэ
дзэкъагъэнукъэ
дыдзэкъагъэнукъэ
фыдзэкъагъэнукъэ
дзэкъагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыдзэкъагъэнут
удзэкъагъэнут
дзэкъагъэнут
дыдзэкъагъэнут
фыдзэкъагъэнут
дзэкъагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыдзэкъагъэнутэкъэ
удзэкъагъэнутэкъэ
дзэкъагъэнутэкъэ
дыдзэкъагъэнутэкъэ
фыдзэкъагъэнутэкъэ
дзэкъагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыдзакъэ
удзакъэ
дзакъэ
дыдзакъэ
фыдзакъэ
дзакъэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сымыдзакъэ
умыдзакъэ
мыдзакъэ
дымыдзакъэ
фымыдзакъэ
мыдзакъэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыдзэкъа
удзэкъа
дзэкъа
дыдзэкъа
фыдзэкъа
дзэкъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыдзэкъа
умыдзэкъа
мыдзэкъа
дымыдзэкъа
фымыдзэкъа
мыдзэкъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыдзэкъэгъа
удзэкъэгъа
дзэкъэгъа
дыдзэкъэгъа
фыдзэкъэгъа
дзэкъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыдзэкъэгъа
умыдзэкъэгъа
мыдзэкъэгъа
дымыдзэкъэгъа
фымыдзэкъэгъа
мыдзэкъэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыдзэкъэн
удзэкъэн
дзэкъэн
дыдзэкъэн
фыдзэкъэн
дзэкъэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сымыдзэкъэн
умыдзэкъэн
мыдзэкъэн
дымыдзэкъэн
фымыдзэкъэн
мыдзэкъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыдзэкъэну
удзэкъэну
дзэкъэну
дыдзэкъэну
фыдзэкъэну
дзэкъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сымыдзэкъэну
умыдзэкъэну
мыдзэкъэну
дымыдзэкъэну
фымыдзэкъэну
мыдзэкъэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыдзакъэ
узэрыдзакъэ
зэрыдзакъэ
дызэрыдзакъэ
фызэрыдзакъэ
зэрыдзакъэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыдзакъэ
узэрымыдзакъэ
зэрымыдзакъэ
дызэрымыдзакъэ
фызэрымыдзакъэ
мызэрыдзакъэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыдзэкъа
узэрыдзэкъа
зэрыдзэкъа
дызэрыдзэкъа
фызэрыдзэкъа
зэрыдзэкъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыдзэкъа
узэрымыдзэкъа
зэрымыдзэкъа
дызэрымыдзэкъа
фызэрымыдзэкъа
зэрымыдзэкъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыдзэкъэгъа
узэрыдзэкъэгъа
зэрыдзэкъэгъа
дызэрыдзэкъэгъа
фызэрыдзэкъэгъа
зэрыдзэкъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыдзэкъэгъа
узэрымыдзэкъэгъа
зэрымыдзэкъэгъа
дызэрымыдзэкъэгъа
фызэрымыдзэкъэгъа
зэрымыдзэкъэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыдзэкъэн
узэрыдзэкъэн
зэрыдзэкъэн
дызэрыдзэкъэн
фызэрыдзэкъэн
зэрыдзэкъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыдзэкъэн
узэрымыдзэкъэн
зэрымыдзэкъэн
дызэрымыдзэкъэн
фызэрымыдзэкъэн
зэрымыдзэкъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыдзэкъэну
узэрыдзэкъэну
зэрыдзэкъэну
дызэрыдзэкъэну
фызэрыдзэкъэну
зэрыдзэкъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыдзэкъэну
узэрымыдзэкъэну
зэрымыдзэкъэну
дызэрымыдзэкъэну
фызэрымыдзэкъэну
зэрымыдзэкъэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщыдзакъэ
ущыдзакъэ
щыдзакъэ
дыщыдзакъэ
фыщыдзакъэ
щыдзакъэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыдзакъэ
ущымыдзакъэ
щымыдзакъэ
дыщымыдзакъэ
фыщымыдзакъэ
щымыдзакъэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыдзэкъа
ущыдзэкъа
щыдзэкъа
дыщыдзэкъа
фыщыдзэкъа
щыдзэкъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыдзэкъа
ущымыдзэкъа
щымыдзэкъа
дыщымыдзэкъа
фыщымыдзэкъа
щымыдзэкъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыдзэкъэгъа
ущыдзэкъэгъа
щыдзэкъэгъа
дыщыдзэкъэгъа
фыщыдзэкъэгъа
щыдзэкъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыдзэкъэгъа
ущымыдзэкъэгъа
щымыдзэкъэгъа
дыщымыдзэкъэгъа
фыщымыдзэкъэгъа
щымыдзэкъэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыдзэкъэн
ущыдзэкъэн
щыдзэкъэн
дыщыдзэкъэн
фыщыдзэкъэн
щыдзэкъэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыдзэкъэн
ущымыдзэкъэн
щымыдзэкъэн
дыщымыдзэкъэн
фыщымыдзэкъэн
щымыдзэкъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыдзэкъэну
ущыдзэкъэну
щыдзэкъэну
дыщыдзэкъэну
фыщыдзэкъэну
щыдзэкъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыдзэкъэну
ущымыдзэкъэну
щымыдзэкъэну
дыщымыдзэкъэну
фыщымыдзэкъэну
щымыдзэкъэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздэдзакъэ
уздэдзакъэ
здэдзакъэ
дыздэдзакъэ
фыздэдзакъэ
здэдзакъэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыдзакъэ
уздэмыдзакъэ
здэмыдзакъэ
дыздэмыдзакъэ
фыздэмыдзакъэ
здэмыдзакъэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздэдзэкъа
уздэдзэкъа
здэдзэкъа
дыздэдзэкъа
фыздэдзэкъа
здэдзэкъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыдзэкъа
уздэмыдзэкъа
здэмыдзэкъа
дыздэмыдзэкъа
фыздэмыдзэкъа
здэмыдзэкъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздэдзэкъэгъа
уздэдзэкъэгъа
здэдзэкъэгъа
дыздэдзэкъэгъа
фыздэдзэкъэгъа
здэдзэкъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыдзэкъэгъа
уздэмыдзэкъэгъа
здэмыдзэкъэгъа
дыздэмыдзэкъэгъа
фыздэмыдзэкъэгъа
здэмыдзэкъэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздэдзэкъэн
уздэдзэкъэн
здэдзэкъэн
дыздэдзэкъэн
фыздэдзэкъэн
здэдзэкъэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыдзэкъэн
уздэмыдзэкъэн
здэмыдзэкъэн
дыздэмыдзэкъэн
фыздэмыдзэкъэн
здэмыдзэкъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздэдзэкъэну
уздэдзэкъэну
здэдзэкъэну
дыздэдзэкъэну
фыздэдзэкъэну
здэдзэкъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыдзэкъэну
уздэмыдзэкъэну
здэмыдзэкъэну
дыздэмыдзэкъэну
фыздэмыдзэкъэну
здэмыдзэкъэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэдзакъэ
ущӀэдзакъэ
щӀэдзакъэ
дыщӀэдзакъэ
фыщӀэдзакъэ
щӀэдзакъэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыдзакъэ
ущӀэмыдзакъэ
щӀэмыдзакъэ
дыщӀэмыдзакъэ
фыщӀэмыдзакъэ
щӀэмыдзакъэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэдзэкъа
ущӀэдзэкъа
щӀэдзэкъа
дыщӀэдзэкъа
фыщӀэдзэкъа
щӀэдзэкъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыдзэкъа
ущӀэмыдзэкъа
щӀэмыдзэкъа
дыщӀэмыдзэкъа
фыщӀэмыдзэкъа
щӀэмыдзэкъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэдзэкъэгъа
ущӀэдзэкъэгъа
щӀэдзэкъэгъа
дыщӀэдзэкъэгъа
фыщӀэдзэкъэгъа
щӀэдзэкъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыдзэкъэгъа
ущӀэмыдзэкъэгъа
щӀэмыдзэкъэгъа
дыщӀэмыдзэкъэгъа
фыщӀэмыдзэкъэгъа
щӀэмыдзэкъэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэдзэкъэн
ущӀэдзэкъэн
щӀэдзэкъэн
дыщӀэдзэкъэн
фыщӀэдзэкъэн
щӀэдзэкъэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыдзэкъэн
ущӀэмыдзэкъэн
щӀэмыдзэкъэн
дыщӀэмыдзэкъэн
фыщӀэмыдзэкъэн
щӀэмыдзэкъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэдзэкъэну
ущӀэдзэкъэну
щӀэдзэкъэну
дыщӀэдзэкъэну
фыщӀэдзэкъэну
щӀэдзэкъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыдзэкъэну
ущӀэмыдзэкъэну
щӀэмыдзэкъэну
дыщӀэмыдзэкъэну
фыщӀэмыдзэкъэну
щӀэмыдзэкъэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыдзакъэу
удзакъэу
дзакъэу
дыдзакъэу
фыдзакъэу
дзакъэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сымыдзакъэу
умыдзакъэу
мыдзакъэу
дымыдзакъэу
фымыдзакъэу
мыдзакъэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыдзэкъауэ
удзэкъауэ
дзэкъауэ
дыдзэкъауэ
фыдзэкъауэ
дзэкъауэ / дзэкъа(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыдзэкъауэ
умыдзэкъауэ
мыдзэкъауэ
дымыдзэкъауэ
фымыдзэкъауэ
мыдзэкъауэ(хэ) / мыдзэкъа(хэ)у
-урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сыдзакъэурэ
удзакъэурэ
дзакъэурэ
дыдзакъэурэ
фыдзакъэурэ
дзакъэ(хэ)урэ
-урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сымыдзакъэурэ
умыдзакъэурэ
мыдзакъэурэ
дымыдзакъэурэ
фымыдзакъэурэ
мыдзакъэ(хэ)урэ
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[дзакъ]э
[дзакъ]эр
--
[дзакъ]эхэр
Эргативнэ:
[дзакъ]э
[дзакъ]эм
--
[дзакъ]эхэм
Послеложнэ:
[дзакъ]экӀэ
[дзакъ]эмкӀэ
[дзакъ]эхэкӀэ
[дзакъ]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[дзакъ]эуэ
[дзакъ]эрауэ
[дзакъ]эхэу
[дзакъ]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[дзэкъ]а
[дзэкъ]ар
--
[дзэкъ]ахэр
Эргативнэ:
[дзэкъ]а
[дзэкъ]ам
--
[дзэкъ]ахэм
Послеложнэ:
[дзэкъ]акӀэ
[дзэкъ]амкӀэ
[дзэкъ]ахэкӀэ
[дзэкъ]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[дзэкъ]ауэ
[дзэкъ]арауэ
[дзэкъ]ахэу
[дзэкъ]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[дзэкъ]эн
[дзэкъ]эныр
--
[дзэкъ]энхэр
Эргативнэ:
[дзэкъ]эн
[дзэкъ]эным
--
[дзэкъ]энхэм
Послеложнэ:
[дзэкъ]энкӀэ
[дзэкъ]энымкӀэ
[дзэкъ]энхэкӀэ
[дзэкъ]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[дзэкъ]эну
[дзэкъ]энырауэ
[дзэкъ]энхэу
[дзэкъ]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[дзэкъ]эну
[дзэкъ]энур
--
[дзэкъ]энухэр
Эргативнэ:
[дзэкъ]эну
[дзэкъ]энум
--
[дзэкъ]энухэм
Послеложнэ:
[дзэкъ]энукӀэ
[дзэкъ]энумкӀэ
[дзэкъ]энухэкӀэ
[дзэкъ]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[дзэкъ]энууэ
[дзэкъ]энурауэ
[дзэкъ]энухэу
[дзэкъ]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Дзэм дегъэубыдэурэ, дзэр хэкъузэурэ пышхыкӀын, уӀэгъэ щӀын, гъэузын. ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
дзэкъэн: bite
Хъэр мэдзакъэ: the dog bites УРЫСЫБЗЭ
дзэкъэн: кусаться
Хъэр мэдзакъэ: собака кусается
псалъафэ зэпыщӀахэр
Дыгъэр мэдзакъэ
Мыхьэнэ:
НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
Инджылыбзэ: it's boiling hot -- about the sun (literally: the sun is biting)
Урысыбзэ: припекает -- о солнце (букв. солнце кусается)
Псалъэ зэпхахэр:
Щапхъэхэр:
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.