АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "джэлэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
джэлэн
щымыӀэныгъэ:
мыджэлэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыджэлэн
уджэлэн
джэлэн
дыджэлэн
фыджэлэн
джэлэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сымыджэлэн
умыджэлэн
мыджэлэн
дымыджэлэн
фымыджэлэн
мыджэлэн(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
джалэ!
фыджалэ!
щымыӀэныгъэ:
умыджалэ!
фымыджалэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
среджалэ
уреджалэ
иреджалэ
дреджалэ
фреджалэ
иреджалэ
щымыӀэныгъэ:
сремыджалэ
уремыджалэ
иремыджалэ
дремыджалэ
фремыджалэ
иремыджалэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
соджалэ(р)
уоджалэ(р)
мэджалэ(р)
доджалэ(р)
фоджалэ(р)
мэджалэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыджалэркъым
уджалэркъым
джалэркъым
дыджалэркъым
фыджалэркъым
джалэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыджалэ(р)т
уджалэ(р)т
джалэ(р)т
дыджалэ(р)т
фыджалэ(р)т
джалэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыджалэ(р)тэкъым
уджалэ(р)тэкъым
джалэ(р)тэкъым
дыджалэ(р)тэкъым
фыджалэ(р)тэкъым
джалэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыджэлащ
уджэлащ
джэлащ
дыджэлащ
фыджэлащ
джэла(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыджэлакъым
уджэлакъым
джэлакъым
дыджэлакъым
фыджэлакъым
джэла(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыджэлат
уджэлат
джэлат
дыджэлат
фыджэлат
джэла(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыджэлатэкъым
уджэлатэкъым
джэлатэкъым
дыджэлатэкъым
фыджэлатэкъым
джэла(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыджэлэгъащ
уджэлэгъащ
джэлэгъащ
дыджэлэгъащ
фыджэлэгъащ
джэлэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыджэлэгъакъым
уджэлэгъакъым
джэлэгъакъым
дыджэлэгъакъым
фыджэлэгъакъым
джэлэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыджэлэгъат
уджэлэгъат
джэлэгъат
дыджэлэгъат
фыджэлэгъат
джэлэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыджэлэгъатэкъым
уджэлэгъатэкъым
джэлэгъатэкъым
дыджэлэгъатэкъым
фыджэлэгъатэкъым
джэлэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыджалэщ
уджалэщ
джалэщ
дыджалэщ
фыджалэщ
джалэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыджалэкъым
уджалэкъым
джалэкъым
дыджалэкъым
фыджалэкъым
джалэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыджалэт
уджалэт
джалэт
дыджалэт
фыджалэт
джалэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыджалэтэкъым
уджалэтэкъым
джалэтэкъым
дыджалэтэкъым
фыджалэтэкъым
джалэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыджэлэнщ
уджэлэнщ
джэлэнщ
дыджэлэнщ
фыджэлэнщ
джэлэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыджэлэнкъым
уджэлэнкъым
джэлэнкъым
дыджэлэнкъым
фыджэлэнкъым
джэлэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыджэлэнущ
уджэлэнущ
джэлэнущ
дыджэлэнущ
фыджэлэнущ
джэлэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыджэлэнукъым
уджэлэнукъым
джэлэнукъым
дыджэлэнукъым
фыджэлэнукъым
джэлэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыджалэрэ
уджалэрэ
джалэрэ
дыджалэрэ
фыджалэрэ
джалэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыджалэркъэ
уджалэркъэ
джалэркъэ
дыджалэркъэ
фыджалэркъэ
джалэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыджалэ(р)т
уджалэ(р)т
джалэ(р)т
дыджалэ(р)т
фыджалэ(р)т
джалэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыджалэ(р)тэкъэ
уджалэ(р)тэкъэ
джалэ(р)тэкъэ
дыджалэ(р)тэкъэ
фыджалэ(р)тэкъэ
джалэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыджэла
уджэла
джэла
дыджэла
фыджэла
джэла(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыджэлакъэ
уджэлакъэ
джэлакъэ
дыджэлакъэ
фыджэлакъэ
джэла(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыджэлат
уджэлат
джэлат
дыджэлат
фыджэлат
джэла(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыджэлатэкъэ
уджэлатэкъэ
джэлатэкъэ
дыджэлатэкъэ
фыджэлатэкъэ
джэла(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыджэлэгъа
уджэлэгъа
джэлэгъа
дыджэлэгъа
фыджэлэгъа
джэлэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыджэлэгъакъэ
уджэлэгъакъэ
джэлэгъакъэ
дыджэлэгъакъэ
фыджэлэгъакъэ
джэлэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыджэлэгъат
уджэлэгъат
джэлэгъат
дыджэлэгъат
фыджэлэгъат
джэлэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыджэлэгъатэкъэ
уджэлэгъатэкъэ
джэлэгъатэкъэ
дыджэлэгъатэкъэ
фыджэлэгъатэкъэ
джэлэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыджалэ
уджалэ
джалэ
дыджалэ
фыджалэ
джалэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыджалэкъэ
уджалэкъэ
джалэкъэ
дыджалэкъэ
фыджалэкъэ
джалэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыджалэт
уджалэт
джалэт
дыджалэт
фыджалэт
джалэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыджалэтэкъэ
уджалэтэкъэ
джалэтэкъэ
дыджалэтэкъэ
фыджалэтэкъэ
джалэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыджэлэн
уджэлэн
джэлэн
дыджэлэн
фыджэлэн
джэлэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыджэлэнкъэ
уджэлэнкъэ
джэлэнкъэ
дыджэлэнкъэ
фыджэлэнкъэ
джэлэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыджэлэну
уджэлэну
джэлэну
дыджэлэну
фыджэлэну
джэлэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыджэлэнукъэ
уджэлэнукъэ
джэлэнукъэ
дыджэлэнукъэ
фыджэлэнукъэ
джэлэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыджалэмэ
уджалэмэ
джалэмэ
дыджалэмэ
фыджалэмэ
джалэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыджалэмэ
умыджалэмэ
мыджалэмэ
дымыджалэмэ
фымыджалэмэ
мыджалэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыджэламэ
уджэламэ
джэламэ
дыджэламэ
фыджэламэ
джэла(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыджэламэ
умыджэламэ
мыджэламэ
дымыджэламэ
фымыджэламэ
мыджэла(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыджэлэгъамэ
уджэлэгъамэ
джэлэгъамэ
дыджэлэгъамэ
фыджэлэгъамэ
джэлэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыджэлэгъамэ
умыджэлэгъамэ
мыджэлэгъамэ
дымыджэлэгъамэ
фымыджэлэгъамэ
мыджэлэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыджэлэнмэ
уджэлэнмэ
джэлэнмэ
дыджэлэнмэ
фыджэлэнмэ
джэлэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыджэлэнмэ
умыджэлэнмэ
мыджэлэнмэ
дымыджэлэнмэ
фымыджэлэнмэ
мыджэлэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыджэлэнумэ
уджэлэнумэ
джэлэнумэ
дыджэлэнумэ
фыджэлэнумэ
джэлэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыджэлэнумэ
умыджэлэнумэ
мыджэлэнумэ
дымыджэлэнумэ
фымыджэлэнумэ
мыджэлэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыджалэтэмэ
уджалэтэмэ
джалэтэмэ
дыджалэтэмэ
фыджалэтэмэ
джалэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыджалэтэмэ
умыджалэтэмэ
мыджалэтэмэ
дымыджалэтэмэ
фымыджалэтэмэ
мыджалэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыджэлатэмэ
уджэлатэмэ
джэлатэмэ
дыджэлатэмэ
фыджэлатэмэ
джэла(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыджэлатэмэ
умыджэлатэмэ
мыджэлатэмэ
дымыджэлатэмэ
фымыджэлатэмэ
мыджэла(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыджэлэгъатэмэ
уджэлэгъатэмэ
джэлэгъатэмэ
дыджэлэгъатэмэ
фыджэлэгъатэмэ
джэлэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыджэлэгъатэмэ
умыджэлэгъатэмэ
мыджэлэгъатэмэ
дымыджэлэгъатэмэ
фымыджэлэгъатэмэ
мыджэлэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыджэлэнтэмэ
уджэлэнтэмэ
джэлэнтэмэ
дыджэлэнтэмэ
фыджэлэнтэмэ
джэлэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыджэлэнтэмэ
умыджэлэнтэмэ
мыджэлэнтэмэ
дымыджэлэнтэмэ
фымыджэлэнтэмэ
мыджэлэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыджэлэнутэмэ
уджэлэнутэмэ
джэлэнутэмэ
дыджэлэнутэмэ
фыджэлэнутэмэ
джэлэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыджэлэнутэмэ
умыджэлэнутэмэ
мыджэлэнутэмэ
дымыджэлэнутэмэ
фымыджэлэнутэмэ
мыджэлэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыджэлэнт
уджэлэнт
джэлэнт
дыджэлэнт
фыджэлэнт
джэлэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыджэлэнтэкъым
уджэлэнтэкъым
джэлэнтэкъым
дыджэлэнтэкъым
фыджэлэнтэкъым
джэлэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыджэлэнут
уджэлэнут
джэлэнут
дыджэлэнут
фыджэлэнут
джэлэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыджэлэнутэкъым
уджэлэнутэкъым
джэлэнутэкъым
дыджэлэнутэкъым
фыджэлэнутэкъым
джэлэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыджалэми
уджалэми
джалэми
дыджалэми
фыджалэми
джалэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыджалэми
умыджалэми
мыджалэми
дымыджалэми
фымыджалэми
мыджалэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыджэлами
уджэлами
джэлами
дыджэлами
фыджэлами
джэла(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыджэлами
умыджэлами
мыджэлами
дымыджэлами
фымыджэлами
мыджэла(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыджэлэгъами
уджэлэгъами
джэлэгъами
дыджэлэгъами
фыджэлэгъами
джэлэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыджэлэгъами
умыджэлэгъами
мыджэлэгъами
дымыджэлэгъами
фымыджэлэгъами
мыджэлэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыджэлэнми
уджэлэнми
джэлэнми
дыджэлэнми
фыджэлэнми
джэлэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыджэлэнми
умыджэлэнми
мыджэлэнми
дымыджэлэнми
фымыджэлэнми
мыджэлэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыджэлэнуми
уджэлэнуми
джэлэнуми
дыджэлэнуми
фыджэлэнуми
джэлэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыджэлэнуми
умыджэлэнуми
мыджэлэнуми
дымыджэлэнуми
фымыджэлэнуми
мыджэлэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыджалэтэми
уджалэтэми
джалэтэми
дыджалэтэми
фыджалэтэми
джалэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыджалэтэми
умыджалэтэми
мыджалэтэми
дымыджалэтэми
фымыджалэтэми
мыджалэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыджэлатэми
уджэлатэми
джэлатэми
дыджэлатэми
фыджэлатэми
джэла(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыджэлатэми
умыджэлатэми
мыджэлатэми
дымыджэлатэми
фымыджэлатэми
мыджэла(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыджэлэгъатэми
уджэлэгъатэми
джэлэгъатэми
дыджэлэгъатэми
фыджэлэгъатэми
джэлэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыджэлэгъатэми
умыджэлэгъатэми
мыджэлэгъатэми
дымыджэлэгъатэми
фымыджэлэгъатэми
мыджэлэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыджэлэнтэми
уджэлэнтэми
джэлэнтэми
дыджэлэнтэми
фыджэлэнтэми
джэлэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыджэлэнтэми
умыджэлэнтэми
мыджэлэнтэми
дымыджэлэнтэми
фымыджэлэнтэми
мыджэлэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыджэлэнутэми
уджэлэнутэми
джэлэнутэми
дыджэлэнутэми
фыджэлэнутэми
джэлэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыджэлэнутэми
умыджэлэнутэми
мыджэлэнутэми
дымыджэлэнутэми
фымыджэлэнутэми
мыджэлэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъджэлэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыджэлаи
уджэлаи
джэлаи
дыджэлаи
фыджэлаи
джэлаи
щымыӀэныгъэ:
сыджэлакъыми
уджэлакъыми
джэлакъыми
дыджэлакъыми
фыджэлакъыми
джэлакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыджэлащэрэт
уджэлащэрэт
джэлащэрэт
дыджэлащэрэт
фыджэлащэрэт
джэлащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сымыджэлащэрэт
умыджэлащэрэт
мыджэлащэрэт
дымыджэлащэрэт
фымыджэлащэрэт
мыджэлащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыджэлагъэнщ
уджэлагъэнщ
джэлагъэнщ
дыджэлагъэнщ
фыджэлагъэнщ
джэлагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыджэлагъэнкъым
уджэлагъэнкъым
джэлагъэнкъым
дыджэлагъэнкъым
фыджэлагъэнкъым
джэлагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыджэлагъэнт
уджэлагъэнт
джэлагъэнт
дыджэлагъэнт
фыджэлагъэнт
джэлагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыджэлагъэнтэкъым
уджэлагъэнтэкъым
джэлагъэнтэкъым
дыджэлагъэнтэкъым
фыджэлагъэнтэкъым
джэлагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыджэлагъэн
уджэлагъэн
джэлагъэн
дыджэлагъэн
фыджэлагъэн
джэлагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыджэлагъэнкъэ
уджэлагъэнкъэ
джэлагъэнкъэ
дыджэлагъэнкъэ
фыджэлагъэнкъэ
джэлагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыджэлагъэнт
уджэлагъэнт
джэлагъэнт
дыджэлагъэнт
фыджэлагъэнт
джэлагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыджэлагъэнтэкъэ
уджэлагъэнтэкъэ
джэлагъэнтэкъэ
дыджэлагъэнтэкъэ
фыджэлагъэнтэкъэ
джэлагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыджэлагъэнущ
уджэлагъэнущ
джэлагъэнущ
дыджэлагъэнущ
фыджэлагъэнущ
джэлагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыджэлагъэнукъым
уджэлагъэнукъым
джэлагъэнукъым
дыджэлагъэнукъым
фыджэлагъэнукъым
джэлагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыджэлагъэнут
уджэлагъэнут
джэлагъэнут
дыджэлагъэнут
фыджэлагъэнут
джэлагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыджэлагъэнутэкъым
уджэлагъэнутэкъым
джэлагъэнутэкъым
дыджэлагъэнутэкъым
фыджэлагъэнутэкъым
джэлагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыджэлагъэну
уджэлагъэну
джэлагъэну
дыджэлагъэну
фыджэлагъэну
джэлагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыджэлагъэнукъэ
уджэлагъэнукъэ
джэлагъэнукъэ
дыджэлагъэнукъэ
фыджэлагъэнукъэ
джэлагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыджэлагъэнут
уджэлагъэнут
джэлагъэнут
дыджэлагъэнут
фыджэлагъэнут
джэлагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыджэлагъэнутэкъэ
уджэлагъэнутэкъэ
джэлагъэнутэкъэ
дыджэлагъэнутэкъэ
фыджэлагъэнутэкъэ
джэлагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыджалэ
уджалэ
джалэ
дыджалэ
фыджалэ
джалэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сымыджалэ
умыджалэ
мыджалэ
дымыджалэ
фымыджалэ
мыджалэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыджэла
уджэла
джэла
дыджэла
фыджэла
джэла(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыджэла
умыджэла
мыджэла
дымыджэла
фымыджэла
мыджэла(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыджэлэгъа
уджэлэгъа
джэлэгъа
дыджэлэгъа
фыджэлэгъа
джэлэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыджэлэгъа
умыджэлэгъа
мыджэлэгъа
дымыджэлэгъа
фымыджэлэгъа
мыджэлэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыджэлэн
уджэлэн
джэлэн
дыджэлэн
фыджэлэн
джэлэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сымыджэлэн
умыджэлэн
мыджэлэн
дымыджэлэн
фымыджэлэн
мыджэлэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыджэлэну
уджэлэну
джэлэну
дыджэлэну
фыджэлэну
джэлэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сымыджэлэну
умыджэлэну
мыджэлэну
дымыджэлэну
фымыджэлэну
мыджэлэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыджалэ
узэрыджалэ
зэрыджалэ
дызэрыджалэ
фызэрыджалэ
зэрыджалэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыджалэ
узэрымыджалэ
зэрымыджалэ
дызэрымыджалэ
фызэрымыджалэ
мызэрыджалэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыджэла
узэрыджэла
зэрыджэла
дызэрыджэла
фызэрыджэла
зэрыджэла(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыджэла
узэрымыджэла
зэрымыджэла
дызэрымыджэла
фызэрымыджэла
зэрымыджэла(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыджэлэгъа
узэрыджэлэгъа
зэрыджэлэгъа
дызэрыджэлэгъа
фызэрыджэлэгъа
зэрыджэлэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыджэлэгъа
узэрымыджэлэгъа
зэрымыджэлэгъа
дызэрымыджэлэгъа
фызэрымыджэлэгъа
зэрымыджэлэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыджэлэн
узэрыджэлэн
зэрыджэлэн
дызэрыджэлэн
фызэрыджэлэн
зэрыджэлэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыджэлэн
узэрымыджэлэн
зэрымыджэлэн
дызэрымыджэлэн
фызэрымыджэлэн
зэрымыджэлэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыджэлэну
узэрыджэлэну
зэрыджэлэну
дызэрыджэлэну
фызэрыджэлэну
зэрыджэлэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрымыджэлэну
узэрымыджэлэну
зэрымыджэлэну
дызэрымыджэлэну
фызэрымыджэлэну
зэрымыджэлэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщыджалэ
ущыджалэ
щыджалэ
дыщыджалэ
фыщыджалэ
щыджалэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыджалэ
ущымыджалэ
щымыджалэ
дыщымыджалэ
фыщымыджалэ
щымыджалэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыджэла
ущыджэла
щыджэла
дыщыджэла
фыщыджэла
щыджэла(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыджэла
ущымыджэла
щымыджэла
дыщымыджэла
фыщымыджэла
щымыджэла(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыджэлэгъа
ущыджэлэгъа
щыджэлэгъа
дыщыджэлэгъа
фыщыджэлэгъа
щыджэлэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыджэлэгъа
ущымыджэлэгъа
щымыджэлэгъа
дыщымыджэлэгъа
фыщымыджэлэгъа
щымыджэлэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыджэлэн
ущыджэлэн
щыджэлэн
дыщыджэлэн
фыщыджэлэн
щыджэлэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыджэлэн
ущымыджэлэн
щымыджэлэн
дыщымыджэлэн
фыщымыджэлэн
щымыджэлэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыджэлэну
ущыджэлэну
щыджэлэну
дыщыджэлэну
фыщыджэлэну
щыджэлэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщымыджэлэну
ущымыджэлэну
щымыджэлэну
дыщымыджэлэну
фыщымыджэлэну
щымыджэлэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздэджалэ
уздэджалэ
здэджалэ
дыздэджалэ
фыздэджалэ
здэджалэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыджалэ
уздэмыджалэ
здэмыджалэ
дыздэмыджалэ
фыздэмыджалэ
здэмыджалэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздэджэла
уздэджэла
здэджэла
дыздэджэла
фыздэджэла
здэджэла(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыджэла
уздэмыджэла
здэмыджэла
дыздэмыджэла
фыздэмыджэла
здэмыджэла(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздэджэлэгъа
уздэджэлэгъа
здэджэлэгъа
дыздэджэлэгъа
фыздэджэлэгъа
здэджэлэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыджэлэгъа
уздэмыджэлэгъа
здэмыджэлэгъа
дыздэмыджэлэгъа
фыздэмыджэлэгъа
здэмыджэлэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздэджэлэн
уздэджэлэн
здэджэлэн
дыздэджэлэн
фыздэджэлэн
здэджэлэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыджэлэн
уздэмыджэлэн
здэмыджэлэн
дыздэмыджэлэн
фыздэмыджэлэн
здэмыджэлэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздэджэлэну
уздэджэлэну
здэджэлэну
дыздэджэлэну
фыздэджэлэну
здэджэлэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэмыджэлэну
уздэмыджэлэну
здэмыджэлэну
дыздэмыджэлэну
фыздэмыджэлэну
здэмыджэлэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэджалэ
ущӀэджалэ
щӀэджалэ
дыщӀэджалэ
фыщӀэджалэ
щӀэджалэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыджалэ
ущӀэмыджалэ
щӀэмыджалэ
дыщӀэмыджалэ
фыщӀэмыджалэ
щӀэмыджалэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэджэла
ущӀэджэла
щӀэджэла
дыщӀэджэла
фыщӀэджэла
щӀэджэла(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыджэла
ущӀэмыджэла
щӀэмыджэла
дыщӀэмыджэла
фыщӀэмыджэла
щӀэмыджэла(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэджэлэгъа
ущӀэджэлэгъа
щӀэджэлэгъа
дыщӀэджэлэгъа
фыщӀэджэлэгъа
щӀэджэлэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыджэлэгъа
ущӀэмыджэлэгъа
щӀэмыджэлэгъа
дыщӀэмыджэлэгъа
фыщӀэмыджэлэгъа
щӀэмыджэлэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэджэлэн
ущӀэджэлэн
щӀэджэлэн
дыщӀэджэлэн
фыщӀэджэлэн
щӀэджэлэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыджэлэн
ущӀэмыджэлэн
щӀэмыджэлэн
дыщӀэмыджэлэн
фыщӀэмыджэлэн
щӀэмыджэлэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀэджэлэну
ущӀэджэлэну
щӀэджэлэну
дыщӀэджэлэну
фыщӀэджэлэну
щӀэджэлэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀэмыджэлэну
ущӀэмыджэлэну
щӀэмыджэлэну
дыщӀэмыджэлэну
фыщӀэмыджэлэну
щӀэмыджэлэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыджалэу
уджалэу
джалэу
дыджалэу
фыджалэу
джалэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сымыджалэу
умыджалэу
мыджалэу
дымыджалэу
фымыджалэу
мыджалэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыджэлауэ
уджэлауэ
джэлауэ
дыджэлауэ
фыджэлауэ
джэлауэ / джэла(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыджэлауэ
умыджэлауэ
мыджэлауэ
дымыджэлауэ
фымыджэлауэ
мыджэлауэ(хэ) / мыджэла(хэ)у
-урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сыджалэурэ
уджалэурэ
джалэурэ
дыджалэурэ
фыджалэурэ
джалэ(хэ)урэ
-урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сымыджалэурэ
умыджалэурэ
мыджалэурэ
дымыджалэурэ
фымыджалэурэ
мыджалэ(хэ)урэ
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[джал]э
[джал]эр
--
[джал]эхэр
Эргативнэ:
[джал]э
[джал]эм
--
[джал]эхэм
Послеложнэ:
[джал]экӀэ
[джал]эмкӀэ
[джал]эхэкӀэ
[джал]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[джал]эуэ
[джал]эрауэ
[джал]эхэу
[джал]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[джэл]а
[джэл]ар
--
[джэл]ахэр
Эргативнэ:
[джэл]а
[джэл]ам
--
[джэл]ахэм
Послеложнэ:
[джэл]акӀэ
[джэл]амкӀэ
[джэл]ахэкӀэ
[джэл]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[джэл]ауэ
[джэл]арауэ
[джэл]ахэу
[джэл]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[джэл]эн
[джэл]эныр
--
[джэл]энхэр
Эргативнэ:
[джэл]эн
[джэл]эным
--
[джэл]энхэм
Послеложнэ:
[джэл]энкӀэ
[джэл]энымкӀэ
[джэл]энхэкӀэ
[джэл]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[джэл]эну
[джэл]энырауэ
[джэл]энхэу
[джэл]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[джэл]эну
[джэл]энур
--
[джэл]энухэр
Эргативнэ:
[джэл]эну
[джэл]энум
--
[джэл]энухэм
Послеложнэ:
[джэл]энукӀэ
[джэл]энумкӀэ
[джэл]энухэкӀэ
[джэл]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[джэл]энууэ
[джэл]энурауэ
[джэл]энухэу
[джэл]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
УкӀуриин, къытехуэн. ЩАПХЪЭХЭР
— Дадэ, дадэ мыгъуэр! — адэкӀэ зыри хужымыӀэжу Зулий къызэфӀомахэри мэджалэ. Шортэн Аскэрбий
Япэ джалэм ущымыдыхьэшх. Псалъэжьхэр
Зэреджэ тхылъхэм къраха щапхъэхэр
Адыгэбзэ , Гугъуэт Л. Т., Зэхъуэхъу Л. Хь,
«Эльбрус» тхылъ тедзапӀэ, Налшык, 1984
нап. 80
адыгэбзэ
урысыбзэ/русский
инджылыбзэ/English
Ар лъэрыжэм зэрытету мэджалэ
Как только встает на коньки, он падает .
As soon as he gets up on his skates, he falls
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
УРЫСЫБЗЭ
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.