АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӏЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
гъэ- + [хъу] + -э + [кӏу] + -э + -н СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэӏэс "гъэхъуэкӏуэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
гъэхъуэкӏуэн
щымыӀэныгъэ:
мыгъэхъуэкӏуэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуэн
бгъэхъуэкӏуэн
игъэхъуэкӏуэн
дгъэхъуэкӏуэн
вгъэхъуэкӏуэн
ягъэхъуэкӏуэн
щымыӀэныгъэ:
сымыгъэхъуэкӏуэн
умыгъэхъуэкӏуэн
имыгъэхъуэкӏуэн
дымыгъэхъуэкӏуэн
фымыгъэхъуэкӏуэн
ямыгъэхъуэкӏуэн
Унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
гъэхъуакӏуэ!
вгъэхъуакӏуэ!
щымыӀэныгъэ:
умыгъэхъуакӏуэ!
фымыгъэхъуакӏуэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
срегъэхъуакӏуэ
урегъэхъуакӏуэ
ирегъэхъуакӏуэ
дрегъэхъуакӏуэ
фрегъэхъуакӏуэ
ирегъэхъуакӏуэ
щымыӀэныгъэ:
сремыгъэхъуакӏуэ
уремыгъэхъуакӏуэ
иремыгъэхъуакӏуэ
дремыгъэхъуакӏуэ
фремыгъэхъуакӏуэ
иремыгъэхъуакӏуэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
согъэхъуакӏуэ(р)
уогъэхъуакӏуэ(р) / богъэхъуакӏуэ(р)
егъэхъуакӏуэ(р)
догъэхъуакӏуэ(р)
фогъэхъуакӏуэ(р)
ягъэхъуакӏуэ(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэхъуакӏуэркъым
бгъэхъуакӏуэркъым
игъэхъуакӏуэркъым
дгъэхъуакӏуэркъым
вгъэхъуакӏуэркъым
ягъэхъуакӏуэркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
згъэхъуакӏуэ(р)т
бгъэхъуакӏуэ(р)т
игъэхъуакӏуэ(р)т
дгъэхъуакӏуэ(р)т
вгъэхъуакӏуэ(р)т
ягъэхъуакӏуэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
згъэхъуакӏуэ(р)тэкъым
бгъэхъуакӏуэ(р)тэкъым
игъэхъуакӏуэ(р)тэкъым
дгъэхъуакӏуэ(р)тэкъым
вгъэхъуакӏуэ(р)тэкъым
ягъэхъуакӏуэ(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуащ
бгъэхъуэкӏуащ
игъэхъуэкӏуащ
дгъэхъуэкӏуащ
вгъэхъуэкӏуащ
ягъэхъуэкӏуащ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуакъым
бгъэхъуэкӏуакъым
игъэхъуэкӏуакъым
дгъэхъуэкӏуакъым
вгъэхъуэкӏуакъым
ягъэхъуэкӏуакъым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуат
бгъэхъуэкӏуат
игъэхъуэкӏуат
дгъэхъуэкӏуат
вгъэхъуэкӏуат
ягъэхъуэкӏуат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуатэкъым
бгъэхъуэкӏуатэкъым
игъэхъуэкӏуатэкъым
дгъэхъуэкӏуатэкъым
вгъэхъуэкӏуатэкъым
ягъэхъуэкӏуатэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуэгъащ
бгъэхъуэкӏуэгъащ
игъэхъуэкӏуэгъащ
дгъэхъуэкӏуэгъащ
вгъэхъуэкӏуэгъащ
ягъэхъуэкӏуэгъащ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуэгъакъым
бгъэхъуэкӏуэгъакъым
игъэхъуэкӏуэгъакъым
дгъэхъуэкӏуэгъакъым
вгъэхъуэкӏуэгъакъым
ягъэхъуэкӏуэгъакъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуэгъат
бгъэхъуэкӏуэгъат
игъэхъуэкӏуэгъат
дгъэхъуэкӏуэгъат
вгъэхъуэкӏуэгъат
ягъэхъуэкӏуэгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуэгъатэкъым
бгъэхъуэкӏуэгъатэкъым
игъэхъуэкӏуэгъатэкъым
дгъэхъуэкӏуэгъатэкъым
вгъэхъуэкӏуэгъатэкъым
ягъэхъуэкӏуэгъатэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
згъэхъуакӏуэщ
бгъэхъуакӏуэщ
игъэхъуакӏуэщ
дгъэхъуакӏуэщ
вгъэхъуакӏуэщ
ягъэхъуакӏуэщ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
згъэхъуакӏуэкъым
бгъэхъуакӏуэкъым
игъэхъуакӏуэкъым
дгъэхъуакӏуэкъым
вгъэхъуакӏуэкъым
ягъэхъуакӏуэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
згъэхъуакӏуэт
бгъэхъуакӏуэт
игъэхъуакӏуэт
дгъэхъуакӏуэт
вгъэхъуакӏуэт
ягъэхъуакӏуэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
згъэхъуакӏуэтэкъым
бгъэхъуакӏуэтэкъым
игъэхъуакӏуэтэкъым
дгъэхъуакӏуэтэкъым
вгъэхъуакӏуэтэкъым
ягъэхъуакӏуэтэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуэнщ
бгъэхъуэкӏуэнщ
игъэхъуэкӏуэнщ
дгъэхъуэкӏуэнщ
вгъэхъуэкӏуэнщ
ягъэхъуэкӏуэнщ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуэнкъым
бгъэхъуэкӏуэнкъым
игъэхъуэкӏуэнкъым
дгъэхъуэкӏуэнкъым
вгъэхъуэкӏуэнкъым
ягъэхъуэкӏуэнкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуэнущ
бгъэхъуэкӏуэнущ
игъэхъуэкӏуэнущ
дгъэхъуэкӏуэнущ
вгъэхъуэкӏуэнущ
ягъэхъуэкӏуэнущ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуэнукъым
бгъэхъуэкӏуэнукъым
игъэхъуэкӏуэнукъым
дгъэхъуэкӏуэнукъым
вгъэхъуэкӏуэнукъым
ягъэхъуэкӏуэнукъым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
згъэхъуакӏуэрэ
бгъэхъуакӏуэрэ
игъэхъуакӏуэрэ
дгъэхъуакӏуэрэ
вгъэхъуакӏуэрэ
ягъэхъуакӏуэрэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэхъуакӏуэркъэ
бгъэхъуакӏуэркъэ
игъэхъуакӏуэркъэ
дгъэхъуакӏуэркъэ
вгъэхъуакӏуэркъэ
ягъэхъуакӏуэркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
згъэхъуакӏуэ(р)т
бгъэхъуакӏуэ(р)т
игъэхъуакӏуэ(р)т
дгъэхъуакӏуэ(р)т
вгъэхъуакӏуэ(р)т
ягъэхъуакӏуэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
згъэхъуакӏуэ(р)тэкъэ
бгъэхъуакӏуэ(р)тэкъэ
игъэхъуакӏуэ(р)тэкъэ
дгъэхъуакӏуэ(р)тэкъэ
вгъэхъуакӏуэ(р)тэкъэ
ягъэхъуакӏуэ(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуа
бгъэхъуэкӏуа
игъэхъуэкӏуа
дгъэхъуэкӏуа
вгъэхъуэкӏуа
ягъэхъуэкӏуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуакъэ
бгъэхъуэкӏуакъэ
игъэхъуэкӏуакъэ
дгъэхъуэкӏуакъэ
вгъэхъуэкӏуакъэ
ягъэхъуэкӏуакъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуат
бгъэхъуэкӏуат
игъэхъуэкӏуат
дгъэхъуэкӏуат
вгъэхъуэкӏуат
ягъэхъуэкӏуат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуатэкъэ
бгъэхъуэкӏуатэкъэ
игъэхъуэкӏуатэкъэ
дгъэхъуэкӏуатэкъэ
вгъэхъуэкӏуатэкъэ
ягъэхъуэкӏуатэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуэгъа
бгъэхъуэкӏуэгъа
игъэхъуэкӏуэгъа
дгъэхъуэкӏуэгъа
вгъэхъуэкӏуэгъа
ягъэхъуэкӏуэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуэгъакъэ
бгъэхъуэкӏуэгъакъэ
игъэхъуэкӏуэгъакъэ
дгъэхъуэкӏуэгъакъэ
вгъэхъуэкӏуэгъакъэ
ягъэхъуэкӏуэгъакъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуэгъат
бгъэхъуэкӏуэгъат
игъэхъуэкӏуэгъат
дгъэхъуэкӏуэгъат
вгъэхъуэкӏуэгъат
ягъэхъуэкӏуэгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуэгъатэкъэ
бгъэхъуэкӏуэгъатэкъэ
игъэхъуэкӏуэгъатэкъэ
дгъэхъуэкӏуэгъатэкъэ
вгъэхъуэкӏуэгъатэкъэ
ягъэхъуэкӏуэгъатэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
згъэхъуакӏуэ
бгъэхъуакӏуэ
игъэхъуакӏуэ
дгъэхъуакӏуэ
вгъэхъуакӏуэ
ягъэхъуакӏуэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
згъэхъуакӏуэкъэ
бгъэхъуакӏуэкъэ
игъэхъуакӏуэкъэ
дгъэхъуакӏуэкъэ
вгъэхъуакӏуэкъэ
ягъэхъуакӏуэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
згъэхъуакӏуэт
бгъэхъуакӏуэт
игъэхъуакӏуэт
дгъэхъуакӏуэт
вгъэхъуакӏуэт
ягъэхъуакӏуэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
згъэхъуакӏуэтэкъэ
бгъэхъуакӏуэтэкъэ
игъэхъуакӏуэтэкъэ
дгъэхъуакӏуэтэкъэ
вгъэхъуакӏуэтэкъэ
ягъэхъуакӏуэтэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуэн
бгъэхъуэкӏуэн
игъэхъуэкӏуэн
дгъэхъуэкӏуэн
вгъэхъуэкӏуэн
ягъэхъуэкӏуэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуэнкъэ
бгъэхъуэкӏуэнкъэ
игъэхъуэкӏуэнкъэ
дгъэхъуэкӏуэнкъэ
вгъэхъуэкӏуэнкъэ
ягъэхъуэкӏуэнкъэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуэну
бгъэхъуэкӏуэну
игъэхъуэкӏуэну
дгъэхъуэкӏуэну
вгъэхъуэкӏуэну
ягъэхъуэкӏуэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуэнукъэ
бгъэхъуэкӏуэнукъэ
игъэхъуэкӏуэнукъэ
дгъэхъуэкӏуэнукъэ
вгъэхъуэкӏуэнукъэ
ягъэхъуэкӏуэнукъэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
згъэхъуакӏуэмэ
бгъэхъуакӏуэмэ
игъэхъуакӏуэмэ
дгъэхъуакӏуэмэ
вгъэхъуакӏуэмэ
ягъэхъуакӏуэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэхъуакӏуэмэ
умыгъэхъуакӏуэмэ
имыгъэхъуакӏуэмэ
дымыгъэхъуакӏуэмэ
фымыгъэхъуакӏуэмэ
ямыгъэхъуакӏуэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуамэ
бгъэхъуэкӏуамэ
игъэхъуэкӏуамэ
дгъэхъуэкӏуамэ
вгъэхъуэкӏуамэ
ягъэхъуэкӏуамэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэхъуэкӏуамэ
умыгъэхъуэкӏуамэ
имыгъэхъуэкӏуамэ
дымыгъэхъуэкӏуамэ
фымыгъэхъуэкӏуамэ
ямыгъэхъуэкӏуамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуэгъамэ
бгъэхъуэкӏуэгъамэ
игъэхъуэкӏуэгъамэ
дгъэхъуэкӏуэгъамэ
вгъэхъуэкӏуэгъамэ
ягъэхъуэкӏуэгъамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэхъуэкӏуэгъамэ
умыгъэхъуэкӏуэгъамэ
имыгъэхъуэкӏуэгъамэ
дымыгъэхъуэкӏуэгъамэ
фымыгъэхъуэкӏуэгъамэ
ямыгъэхъуэкӏуэгъамэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуэнмэ
бгъэхъуэкӏуэнмэ
игъэхъуэкӏуэнмэ
дгъэхъуэкӏуэнмэ
вгъэхъуэкӏуэнмэ
ягъэхъуэкӏуэнмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэхъуэкӏуэнмэ
умыгъэхъуэкӏуэнмэ
имыгъэхъуэкӏуэнмэ
дымыгъэхъуэкӏуэнмэ
фымыгъэхъуэкӏуэнмэ
ямыгъэхъуэкӏуэнмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуэнумэ
бгъэхъуэкӏуэнумэ
игъэхъуэкӏуэнумэ
дгъэхъуэкӏуэнумэ
вгъэхъуэкӏуэнумэ
ягъэхъуэкӏуэнумэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэхъуэкӏуэнумэ
умыгъэхъуэкӏуэнумэ
имыгъэхъуэкӏуэнумэ
дымыгъэхъуэкӏуэнумэ
фымыгъэхъуэкӏуэнумэ
ямыгъэхъуэкӏуэнумэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
згъэхъуакӏуэтэмэ
бгъэхъуакӏуэтэмэ
игъэхъуакӏуэтэмэ
дгъэхъуакӏуэтэмэ
вгъэхъуакӏуэтэмэ
ягъэхъуакӏуэтэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэхъуакӏуэтэмэ
умыгъэхъуакӏуэтэмэ
имыгъэхъуакӏуэтэмэ
дымыгъэхъуакӏуэтэмэ
фымыгъэхъуакӏуэтэмэ
ямыгъэхъуакӏуэтэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуатэмэ
бгъэхъуэкӏуатэмэ
игъэхъуэкӏуатэмэ
дгъэхъуэкӏуатэмэ
вгъэхъуэкӏуатэмэ
ягъэхъуэкӏуатэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэхъуэкӏуатэмэ
умыгъэхъуэкӏуатэмэ
имыгъэхъуэкӏуатэмэ
дымыгъэхъуэкӏуатэмэ
фымыгъэхъуэкӏуатэмэ
ямыгъэхъуэкӏуатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуэгъатэмэ
бгъэхъуэкӏуэгъатэмэ
игъэхъуэкӏуэгъатэмэ
дгъэхъуэкӏуэгъатэмэ
вгъэхъуэкӏуэгъатэмэ
ягъэхъуэкӏуэгъатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэхъуэкӏуэгъатэмэ
умыгъэхъуэкӏуэгъатэмэ
имыгъэхъуэкӏуэгъатэмэ
дымыгъэхъуэкӏуэгъатэмэ
фымыгъэхъуэкӏуэгъатэмэ
ямыгъэхъуэкӏуэгъатэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуэнтэмэ
бгъэхъуэкӏуэнтэмэ
игъэхъуэкӏуэнтэмэ
дгъэхъуэкӏуэнтэмэ
вгъэхъуэкӏуэнтэмэ
ягъэхъуэкӏуэнтэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэхъуэкӏуэнтэмэ
умыгъэхъуэкӏуэнтэмэ
имыгъэхъуэкӏуэнтэмэ
дымыгъэхъуэкӏуэнтэмэ
фымыгъэхъуэкӏуэнтэмэ
ямыгъэхъуэкӏуэнтэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуэнутэмэ
бгъэхъуэкӏуэнутэмэ
игъэхъуэкӏуэнутэмэ
дгъэхъуэкӏуэнутэмэ
вгъэхъуэкӏуэнутэмэ
ягъэхъуэкӏуэнутэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэхъуэкӏуэнутэмэ
умыгъэхъуэкӏуэнутэмэ
имыгъэхъуэкӏуэнутэмэ
дымыгъэхъуэкӏуэнутэмэ
фымыгъэхъуэкӏуэнутэмэ
ямыгъэхъуэкӏуэнутэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуэнт
бгъэхъуэкӏуэнт
игъэхъуэкӏуэнт
дгъэхъуэкӏуэнт
вгъэхъуэкӏуэнт
ягъэхъуэкӏуэнт
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуэнтэкъым
бгъэхъуэкӏуэнтэкъым
игъэхъуэкӏуэнтэкъым
дгъэхъуэкӏуэнтэкъым
вгъэхъуэкӏуэнтэкъым
ягъэхъуэкӏуэнтэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуэнут
бгъэхъуэкӏуэнут
игъэхъуэкӏуэнут
дгъэхъуэкӏуэнут
вгъэхъуэкӏуэнут
ягъэхъуэкӏуэнут
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуэнутэкъым
бгъэхъуэкӏуэнутэкъым
игъэхъуэкӏуэнутэкъым
дгъэхъуэкӏуэнутэкъым
вгъэхъуэкӏуэнутэкъым
ягъэхъуэкӏуэнутэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
згъэхъуакӏуэми
бгъэхъуакӏуэми
игъэхъуакӏуэми
дгъэхъуакӏуэми
вгъэхъуакӏуэми
ягъэхъуакӏуэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэхъуакӏуэми
умыгъэхъуакӏуэми
имыгъэхъуакӏуэми
дымыгъэхъуакӏуэми
фымыгъэхъуакӏуэми
ямыгъэхъуакӏуэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуами
бгъэхъуэкӏуами
игъэхъуэкӏуами
дгъэхъуэкӏуами
вгъэхъуэкӏуами
ягъэхъуэкӏуами
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэхъуэкӏуами
умыгъэхъуэкӏуами
имыгъэхъуэкӏуами
дымыгъэхъуэкӏуами
фымыгъэхъуэкӏуами
ямыгъэхъуэкӏуами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуэгъами
бгъэхъуэкӏуэгъами
игъэхъуэкӏуэгъами
дгъэхъуэкӏуэгъами
вгъэхъуэкӏуэгъами
ягъэхъуэкӏуэгъами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэхъуэкӏуэгъами
умыгъэхъуэкӏуэгъами
имыгъэхъуэкӏуэгъами
дымыгъэхъуэкӏуэгъами
фымыгъэхъуэкӏуэгъами
ямыгъэхъуэкӏуэгъами
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуэнми
бгъэхъуэкӏуэнми
игъэхъуэкӏуэнми
дгъэхъуэкӏуэнми
вгъэхъуэкӏуэнми
ягъэхъуэкӏуэнми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэхъуэкӏуэнми
умыгъэхъуэкӏуэнми
имыгъэхъуэкӏуэнми
дымыгъэхъуэкӏуэнми
фымыгъэхъуэкӏуэнми
ямыгъэхъуэкӏуэнми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуэнуми
бгъэхъуэкӏуэнуми
игъэхъуэкӏуэнуми
дгъэхъуэкӏуэнуми
вгъэхъуэкӏуэнуми
ягъэхъуэкӏуэнуми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэхъуэкӏуэнуми
умыгъэхъуэкӏуэнуми
имыгъэхъуэкӏуэнуми
дымыгъэхъуэкӏуэнуми
фымыгъэхъуэкӏуэнуми
ямыгъэхъуэкӏуэнуми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
згъэхъуакӏуэтэми
бгъэхъуакӏуэтэми
игъэхъуакӏуэтэми
дгъэхъуакӏуэтэми
вгъэхъуакӏуэтэми
ягъэхъуакӏуэтэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэхъуакӏуэтэми
умыгъэхъуакӏуэтэми
имыгъэхъуакӏуэтэми
дымыгъэхъуакӏуэтэми
фымыгъэхъуакӏуэтэми
ямыгъэхъуакӏуэтэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуатэми
бгъэхъуэкӏуатэми
игъэхъуэкӏуатэми
дгъэхъуэкӏуатэми
вгъэхъуэкӏуатэми
ягъэхъуэкӏуатэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэхъуэкӏуатэми
умыгъэхъуэкӏуатэми
имыгъэхъуэкӏуатэми
дымыгъэхъуэкӏуатэми
фымыгъэхъуэкӏуатэми
ямыгъэхъуэкӏуатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуэгъатэми
бгъэхъуэкӏуэгъатэми
игъэхъуэкӏуэгъатэми
дгъэхъуэкӏуэгъатэми
вгъэхъуэкӏуэгъатэми
ягъэхъуэкӏуэгъатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэхъуэкӏуэгъатэми
умыгъэхъуэкӏуэгъатэми
имыгъэхъуэкӏуэгъатэми
дымыгъэхъуэкӏуэгъатэми
фымыгъэхъуэкӏуэгъатэми
ямыгъэхъуэкӏуэгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуэнтэми
бгъэхъуэкӏуэнтэми
игъэхъуэкӏуэнтэми
дгъэхъуэкӏуэнтэми
вгъэхъуэкӏуэнтэми
ягъэхъуэкӏуэнтэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэхъуэкӏуэнтэми
умыгъэхъуэкӏуэнтэми
имыгъэхъуэкӏуэнтэми
дымыгъэхъуэкӏуэнтэми
фымыгъэхъуэкӏуэнтэми
ямыгъэхъуэкӏуэнтэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуэнутэми
бгъэхъуэкӏуэнутэми
игъэхъуэкӏуэнутэми
дгъэхъуэкӏуэнутэми
вгъэхъуэкӏуэнутэми
ягъэхъуэкӏуэнутэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сымыгъэхъуэкӏуэнутэми
умыгъэхъуэкӏуэнутэми
имыгъэхъуэкӏуэнутэми
дымыгъэхъуэкӏуэнутэми
фымыгъэхъуэкӏуэнутэми
ямыгъэхъуэкӏуэнутэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуаи
бгъэхъуэкӏуаи
игъэхъуэкӏуаи
дгъэхъуэкӏуаи
вгъэхъуэкӏуаи
ягъэхъуэкӏуаи
щымыӀэныгъэ:
сымыгъэхъуэкӏуаи
умыгъэхъуэкӏуаи
имыгъэхъуэкӏуаи
дымыгъэхъуэкӏуаи
фымыгъэхъуэкӏуаи
ямыгъэхъуэкӏуаи
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуащэрэт
бгъэхъуэкӏуащэрэт
игъэхъуэкӏуащэрэт
дгъэхъуэкӏуащэрэт
вгъэхъуэкӏуащэрэт
ягъэхъуэкӏуащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сымыгъэхъуэкӏуащэрэт
умыгъэхъуэкӏуащэрэт
имыгъэхъуэкӏуащэрэт
дымыгъэхъуэкӏуащэрэт
фымыгъэхъуэкӏуащэрэт
ямыгъэхъуэкӏуащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуагъэнщ
бгъэхъуэкӏуагъэнщ
игъэхъуэкӏуагъэнщ
дгъэхъуэкӏуагъэнщ
вгъэхъуэкӏуагъэнщ
ягъэхъуэкӏуагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуагъэнкъым
бгъэхъуэкӏуагъэнкъым
игъэхъуэкӏуагъэнкъым
дгъэхъуэкӏуагъэнкъым
вгъэхъуэкӏуагъэнкъым
ягъэхъуэкӏуагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуагъэнт
бгъэхъуэкӏуагъэнт
игъэхъуэкӏуагъэнт
дгъэхъуэкӏуагъэнт
вгъэхъуэкӏуагъэнт
ягъэхъуэкӏуагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуагъэнтэкъым
бгъэхъуэкӏуагъэнтэкъым
игъэхъуэкӏуагъэнтэкъым
дгъэхъуэкӏуагъэнтэкъым
вгъэхъуэкӏуагъэнтэкъым
ягъэхъуэкӏуагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуагъэн
бгъэхъуэкӏуагъэн
игъэхъуэкӏуагъэн
дгъэхъуэкӏуагъэн
вгъэхъуэкӏуагъэн
ягъэхъуэкӏуагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуагъэнкъэ
бгъэхъуэкӏуагъэнкъэ
игъэхъуэкӏуагъэнкъэ
дгъэхъуэкӏуагъэнкъэ
вгъэхъуэкӏуагъэнкъэ
ягъэхъуэкӏуагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуагъэнт
бгъэхъуэкӏуагъэнт
игъэхъуэкӏуагъэнт
дгъэхъуэкӏуагъэнт
вгъэхъуэкӏуагъэнт
ягъэхъуэкӏуагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуагъэнтэкъэ
бгъэхъуэкӏуагъэнтэкъэ
игъэхъуэкӏуагъэнтэкъэ
дгъэхъуэкӏуагъэнтэкъэ
вгъэхъуэкӏуагъэнтэкъэ
ягъэхъуэкӏуагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуагъэнущ
бгъэхъуэкӏуагъэнущ
игъэхъуэкӏуагъэнущ
дгъэхъуэкӏуагъэнущ
вгъэхъуэкӏуагъэнущ
ягъэхъуэкӏуагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуагъэнукъым
бгъэхъуэкӏуагъэнукъым
игъэхъуэкӏуагъэнукъым
дгъэхъуэкӏуагъэнукъым
вгъэхъуэкӏуагъэнукъым
ягъэхъуэкӏуагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуагъэнут
бгъэхъуэкӏуагъэнут
игъэхъуэкӏуагъэнут
дгъэхъуэкӏуагъэнут
вгъэхъуэкӏуагъэнут
ягъэхъуэкӏуагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуагъэнутэкъым
бгъэхъуэкӏуагъэнутэкъым
игъэхъуэкӏуагъэнутэкъым
дгъэхъуэкӏуагъэнутэкъым
вгъэхъуэкӏуагъэнутэкъым
ягъэхъуэкӏуагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуагъэну
бгъэхъуэкӏуагъэну
игъэхъуэкӏуагъэну
дгъэхъуэкӏуагъэну
вгъэхъуэкӏуагъэну
ягъэхъуэкӏуагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуагъэнукъэ
бгъэхъуэкӏуагъэнукъэ
игъэхъуэкӏуагъэнукъэ
дгъэхъуэкӏуагъэнукъэ
вгъэхъуэкӏуагъэнукъэ
ягъэхъуэкӏуагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуагъэнут
бгъэхъуэкӏуагъэнут
игъэхъуэкӏуагъэнут
дгъэхъуэкӏуагъэнут
вгъэхъуэкӏуагъэнут
ягъэхъуэкӏуагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
згъэхъуэкӏуагъэнутэкъэ
бгъэхъуэкӏуагъэнутэкъэ
игъэхъуэкӏуагъэнутэкъэ
дгъэхъуэкӏуагъэнутэкъэ
вгъэхъуэкӏуагъэнутэкъэ
ягъэхъуэкӏуагъэнутэкъэ
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
зыгъэхъуакӏуэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
зымыгъэхъуакӏуэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зыгъэхъуэкӏуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зымыгъэхъуэкӏуа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зыгъэхъуэкӏуэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зымыгъэхъуэкӏуэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зыгъэхъуэкӏуэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зымыгъэхъуэкӏуэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зыгъэхъуэкӏуэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зымыгъэхъуэкӏуэну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту)
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ
згъэхъуакӏуэ
бгъэхъуакӏуэ
игъэхъуакӏуэ
дгъэхъуакӏуэ
вгъэхъуакӏуэ
ягъэхъуакӏуэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сымыгъэхъуакӏуэ
умыгъэхъуакӏуэ
имыгъэхъуакӏуэ
дымыгъэхъуакӏуэ
фымыгъэхъуакӏуэ
ямыгъэхъуакӏуэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
згъэхъуэкӏуа
бгъэхъуэкӏуа
игъэхъуэкӏуа
дгъэхъуэкӏуа
вгъэхъуэкӏуа
ягъэхъуэкӏуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыгъэхъуэкӏуа
умыгъэхъуэкӏуа
имыгъэхъуэкӏуа
дымыгъэхъуэкӏуа
фымыгъэхъуэкӏуа
ямыгъэхъуэкӏуа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
згъэхъуэкӏуэгъа
бгъэхъуэкӏуэгъа
игъэхъуэкӏуэгъа
дгъэхъуэкӏуэгъа
вгъэхъуэкӏуэгъа
ягъэхъуэкӏуэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыгъэхъуэкӏуэгъа
умыгъэхъуэкӏуэгъа
имыгъэхъуэкӏуэгъа
дымыгъэхъуэкӏуэгъа
фымыгъэхъуэкӏуэгъа
ямыгъэхъуэкӏуэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
згъэхъуэкӏуэн
бгъэхъуэкӏуэн
игъэхъуэкӏуэн
дгъэхъуэкӏуэн
вгъэхъуэкӏуэн
ягъэхъуэкӏуэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сымыгъэхъуэкӏуэн
умыгъэхъуэкӏуэн
имыгъэхъуэкӏуэн
дымыгъэхъуэкӏуэн
фымыгъэхъуэкӏуэн
ямыгъэхъуэкӏуэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
згъэхъуэкӏуэну
бгъэхъуэкӏуэну
игъэхъуэкӏуэну
дгъэхъуэкӏуэну
вгъэхъуэкӏуэну
ягъэхъуэкӏуэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сымыгъэхъуэкӏуэну
умыгъэхъуэкӏуэну
имыгъэхъуэкӏуэну
дымыгъэхъуэкӏуэну
фымыгъэхъуэкӏуэну
ямыгъэхъуэкӏуэну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ)
ит зэман - щыӀэныгъэ
гъэхъуакӏуэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
мыгъэхъуакӏуэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
гъэхъуэкӏуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
мыгъэхъуэкӏуа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
гъэхъуэкӏуэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
мыгъэхъуэкӏуэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
гъэхъуэкӏуэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
мыгъэхъуэкӏуэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
гъэхъуэкӏуэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
мыгъэхъуэкӏуэну
Обстоятельственнэ причастиехэр
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
зэрызгъэхъуакӏуэ
зэрыбгъэхъуакӏуэ
зэригъэхъуакӏуэ
зэрыдгъэхъуакӏуэ
зэрывгъэхъуакӏуэ
зэрагъэхъуакӏуэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
зэрызмыгъэхъуакӏуэ
зэрумыгъэхъуакӏуэ
зэримыгъэхъуакӏуэ
зэрыдмыгъэхъуакӏуэ
зэрывмыгъэхъуакӏуэ
зэрамыгъэхъуакӏуэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэрызгъэхъуэкӏуа
зэрыбгъэхъуэкӏуа
зэригъэхъуэкӏуа
зэрыдгъэхъуэкӏуа
зэрывгъэхъуэкӏуа
зэрагъэхъуэкӏуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэрызмыгъэхъуэкӏуа
зэрумыгъэхъуэкӏуа
зэримыгъэхъуэкӏуа
зэрыдмыгъэхъуэкӏуа
зэрывмыгъэхъуэкӏуа
зэрамыгъэхъуэкӏуа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэрызгъэхъуэкӏуэгъа
зэрыбгъэхъуэкӏуэгъа
зэригъэхъуэкӏуэгъа
зэрыдгъэхъуэкӏуэгъа
зэрывгъэхъуэкӏуэгъа
зэрагъэхъуэкӏуэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэрызмыгъэхъуэкӏуэгъа
зэрумыгъэхъуэкӏуэгъа
зэримыгъэхъуэкӏуэгъа
зэрыдмыгъэхъуэкӏуэгъа
зэрывмыгъэхъуэкӏуэгъа
зэрамыгъэхъуэкӏуэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэрызгъэхъуэкӏуэн
зэрыбгъэхъуэкӏуэн
зэригъэхъуэкӏуэн
зэрыдгъэхъуэкӏуэн
зэрывгъэхъуэкӏуэн
зэрагъэхъуэкӏуэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэрызмыгъэхъуэкӏуэн
зэрумыгъэхъуэкӏуэн
зэримыгъэхъуэкӏуэн
зэрыдмыгъэхъуэкӏуэн
зэрывмыгъэхъуэкӏуэн
зэрамыгъэхъуэкӏуэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэрызгъэхъуэкӏуэну
зэрыбгъэхъуэкӏуэну
зэригъэхъуэкӏуэну
зэрыдгъэхъуэкӏуэну
зэрывгъэхъуэкӏуэну
зэрагъэхъуэкӏуэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэрызмыгъэхъуэкӏуэну
зэрумыгъэхъуэкӏуэну
зэримыгъэхъуэкӏуэну
зэрыдмыгъэхъуэкӏуэну
зэрывмыгъэхъуэкӏуэну
зэрамыгъэхъуэкӏуэну
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
щызгъэхъуакӏуэ
щыбгъэхъуакӏуэ
щигъэхъуакӏуэ
щыдгъэхъуакӏуэ
щывгъэхъуакӏуэ
щагъэхъуакӏуэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
щызмыгъэхъуакӏуэ
щумыгъэхъуакӏуэ
щимыгъэхъуакӏуэ
щыдмыгъэхъуакӏуэ
щывмыгъэхъуакӏуэ
щамыгъэхъуакӏуэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щызгъэхъуэкӏуа
щыбгъэхъуэкӏуа
щигъэхъуэкӏуа
щыдгъэхъуэкӏуа
щывгъэхъуэкӏуа
щагъэхъуэкӏуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щызмыгъэхъуэкӏуа
щумыгъэхъуэкӏуа
щимыгъэхъуэкӏуа
щыдмыгъэхъуэкӏуа
щывмыгъэхъуэкӏуа
щамыгъэхъуэкӏуа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щызгъэхъуэкӏуэгъа
щыбгъэхъуэкӏуэгъа
щигъэхъуэкӏуэгъа
щыдгъэхъуэкӏуэгъа
щывгъэхъуэкӏуэгъа
щагъэхъуэкӏуэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щызмыгъэхъуэкӏуэгъа
щумыгъэхъуэкӏуэгъа
щимыгъэхъуэкӏуэгъа
щыдмыгъэхъуэкӏуэгъа
щывмыгъэхъуэкӏуэгъа
щамыгъэхъуэкӏуэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щызгъэхъуэкӏуэн
щыбгъэхъуэкӏуэн
щигъэхъуэкӏуэн
щыдгъэхъуэкӏуэн
щывгъэхъуэкӏуэн
щагъэхъуэкӏуэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щызмыгъэхъуэкӏуэн
щумыгъэхъуэкӏуэн
щимыгъэхъуэкӏуэн
щыдмыгъэхъуэкӏуэн
щывмыгъэхъуэкӏуэн
щамыгъэхъуэкӏуэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щызгъэхъуэкӏуэну
щыбгъэхъуэкӏуэну
щигъэхъуэкӏуэну
щыдгъэхъуэкӏуэну
щывгъэхъуэкӏуэну
щагъэхъуэкӏуэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щызмыгъэхъуэкӏуэну
щумыгъэхъуэкӏуэну
щимыгъэхъуэкӏуэну
щыдмыгъэхъуэкӏуэну
щывмыгъэхъуэкӏуэну
щамыгъэхъуэкӏуэну
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
здэзгъэхъуакӏуэ
здэбгъэхъуакӏуэ
здигъэхъуакӏуэ
здэдгъэхъуакӏуэ
здэвгъэхъуакӏуэ
здагъэхъуакӏуэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
здэзмыгъэхъуакӏуэ
здумыгъэхъуакӏуэ
здимыгъэхъуакӏуэ
здэдмыгъэхъуакӏуэ
здэвмыгъэхъуакӏуэ
здамыгъэхъуакӏуэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
здэзгъэхъуэкӏуа
здэбгъэхъуэкӏуа
здигъэхъуэкӏуа
здэдгъэхъуэкӏуа
здэвгъэхъуэкӏуа
здагъэхъуэкӏуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
здэзмыгъэхъуэкӏуа
здумыгъэхъуэкӏуа
здимыгъэхъуэкӏуа
здэдмыгъэхъуэкӏуа
здэвмыгъэхъуэкӏуа
здамыгъэхъуэкӏуа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
здэзгъэхъуэкӏуэгъа
здэбгъэхъуэкӏуэгъа
здигъэхъуэкӏуэгъа
здэдгъэхъуэкӏуэгъа
здэвгъэхъуэкӏуэгъа
здагъэхъуэкӏуэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
здэзмыгъэхъуэкӏуэгъа
здумыгъэхъуэкӏуэгъа
здимыгъэхъуэкӏуэгъа
здэдмыгъэхъуэкӏуэгъа
здэвмыгъэхъуэкӏуэгъа
здамыгъэхъуэкӏуэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
здэзгъэхъуэкӏуэн
здэбгъэхъуэкӏуэн
здигъэхъуэкӏуэн
здэдгъэхъуэкӏуэн
здэвгъэхъуэкӏуэн
здагъэхъуэкӏуэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
здэзмыгъэхъуэкӏуэн
здумыгъэхъуэкӏуэн
здимыгъэхъуэкӏуэн
здэдмыгъэхъуэкӏуэн
здэвмыгъэхъуэкӏуэн
здамыгъэхъуэкӏуэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
здэзгъэхъуэкӏуэну
здэбгъэхъуэкӏуэну
здигъэхъуэкӏуэну
здэдгъэхъуэкӏуэну
здэвгъэхъуэкӏуэну
здагъэхъуэкӏуэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
здэзмыгъэхъуэкӏуэну
здумыгъэхъуэкӏуэну
здимыгъэхъуэкӏуэну
здэдмыгъэхъуэкӏуэну
здэвмыгъэхъуэкӏуэну
здамыгъэхъуэкӏуэну
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
щӀэзгъэхъуакӏуэ
щӀэбгъэхъуакӏуэ
щӀигъэхъуакӏуэ
щӀэдгъэхъуакӏуэ
щӀэвгъэхъуакӏуэ
щӀагъэхъуакӏуэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
щӀэзмыгъэхъуакӏуэ
щӀумыгъэхъуакӏуэ
щӀимыгъэхъуакӏуэ
щӀэдмыгъэхъуакӏуэ
щӀэвмыгъэхъуакӏуэ
щӀамыгъэхъуакӏуэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щӀэзгъэхъуэкӏуа
щӀэбгъэхъуэкӏуа
щӀигъэхъуэкӏуа
щӀэдгъэхъуэкӏуа
щӀэвгъэхъуэкӏуа
щӀагъэхъуэкӏуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щӀэзмыгъэхъуэкӏуа
щӀумыгъэхъуэкӏуа
щӀимыгъэхъуэкӏуа
щӀэдмыгъэхъуэкӏуа
щӀэвмыгъэхъуэкӏуа
щӀамыгъэхъуэкӏуа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щӀэзгъэхъуэкӏуэгъа
щӀэбгъэхъуэкӏуэгъа
щӀигъэхъуэкӏуэгъа
щӀэдгъэхъуэкӏуэгъа
щӀэвгъэхъуэкӏуэгъа
щӀагъэхъуэкӏуэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щӀэзмыгъэхъуэкӏуэгъа
щӀумыгъэхъуэкӏуэгъа
щӀимыгъэхъуэкӏуэгъа
щӀэдмыгъэхъуэкӏуэгъа
щӀэвмыгъэхъуэкӏуэгъа
щӀамыгъэхъуэкӏуэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щӀэзгъэхъуэкӏуэн
щӀэбгъэхъуэкӏуэн
щӀигъэхъуэкӏуэн
щӀэдгъэхъуэкӏуэн
щӀэвгъэхъуэкӏуэн
щӀагъэхъуэкӏуэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щӀэзмыгъэхъуэкӏуэн
щӀумыгъэхъуэкӏуэн
щӀимыгъэхъуэкӏуэн
щӀэдмыгъэхъуэкӏуэн
щӀэвмыгъэхъуэкӏуэн
щӀамыгъэхъуэкӏуэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щӀэзгъэхъуэкӏуэну
щӀэбгъэхъуэкӏуэну
щӀигъэхъуэкӏуэну
щӀэдгъэхъуэкӏуэну
щӀэвгъэхъуэкӏуэну
щӀагъэхъуэкӏуэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щӀэзмыгъэхъуэкӏуэну
щӀумыгъэхъуэкӏуэну
щӀимыгъэхъуэкӏуэну
щӀэдмыгъэхъуэкӏуэну
щӀэвмыгъэхъуэкӏуэну
щӀамыгъэхъуэкӏуэну
Деепричастиехэр
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ
згъэхъуакӏуэу
бгъэхъуакӏуэу
игъэхъуакӏуэу
дгъэхъуакӏуэу
вгъэхъуакӏуэу
ягъэхъуакӏуэу
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сымыгъэхъуакӏуэу
умыгъэхъуакӏуэу
имыгъэхъуакӏуэу
дымыгъэхъуакӏуэу
фымыгъэхъуакӏуэу
ямыгъэхъуакӏуэу
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
згъэхъуэкӏуауэ
бгъэхъуэкӏуауэ
игъэхъуэкӏуауэ
дгъэхъуэкӏуауэ
вгъэхъуэкӏуауэ
ягъэхъуэкӏуауэ
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сымыгъэхъуэкӏуауэ
умыгъэхъуэкӏуауэ
имыгъэхъуэкӏуауэ
дымыгъэхъуэкӏуауэ
фымыгъэхъуэкӏуауэ
ямыгъэхъуэкӏуауэ
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
згъэхъуакӏуэурэ
бгъэхъуакӏуэурэ
игъэхъуакӏуэурэ
дгъэхъуакӏуэурэ
вгъэхъуакӏуэурэ
ягъэхъуакӏуэурэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сымыгъэхъуакӏуэурэ
умыгъэхъуакӏуэурэ
имыгъэхъуакӏуэурэ
дымыгъэхъуакӏуэурэ
фымыгъэхъуакӏуэурэ
ямыгъэхъуакӏуэурэ
Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Прямой Дополненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
узогъэхъуакӏуэ
согъэхъуакӏуэ
--
фызогъэхъуакӏуэ
согъэхъуакӏуэ(хэ)
уэ
сыбогъэхъуакӏуэ
--
уогъэхъуакӏуэ / богъэхъуакӏуэ
дыбогъэхъуакӏуэ
--
уогъэхъуакӏуэ(хэ) / богъэхъуакӏуэ(хэ)
абы
сегъэхъуакӏуэ
уегъэхъуакӏуэ
егъэхъуакӏуэ
дегъэхъуакӏуэ
фегъэхъуакӏуэ
егъэхъуакӏуэ(хэ)
дэ
--
удогъэхъуакӏуэ
догъэхъуакӏуэ
--
фыдогъэхъуакӏуэ
догъэхъуакӏуэ(хэ)
фэ
сывогъэхъуакӏуэ
--
фогъэхъуакӏуэ
дывогъэхъуакӏуэ
--
фогъэхъуакӏуэ(хэ)
абыхэм
сагъэхъуакӏуэ
уагъэхъуакӏуэ
ягъэхъуакӏуэ
дагъэхъуакӏуэ
фагъэхъуакӏуэ
ягъэхъуакӏуэ(хэ)
Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ)
Прямой Дополненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Подлежащэ
сэ
--
узгъэ[хъуакӏуэрэ]
згъэ[хъуакӏуэрэ]
--
фызгъэ[хъуакӏуэрэ]
згъэ[хъуакӏуэ(хэ)рэ]
уэ
сыбгъэ[хъуакӏуэрэ]
--
бгъэ[хъуакӏуэрэ]
дыбгъэ[хъуакӏуэрэ]
--
бгъэ[хъуакӏуэ(хэ)рэ]
абы
сигъэ[хъуакӏуэрэ]
уигъэ[хъуакӏуэрэ]
игъэ[хъуакӏуэрэ]
дигъэ[хъуакӏуэрэ]
фигъэ[хъуакӏуэрэ]
игъэ[хъуакӏуэ(хэ)рэ]
дэ
--
удгъэ[хъуакӏуэрэ]
дгъэ[хъуакӏуэрэ]
--
фыдгъэ[хъуакӏуэрэ]
дгъэ[хъуакӏуэ(хэ)рэ]
фэ
сывгъэ[хъуакӏуэрэ]
--
вгъэ[хъуакӏуэрэ]
дывгъэ[хъуакӏуэрэ]
--
вгъэ[хъуакӏуэ(хэ)рэ]
абыхэм
сагъэ[хъуакӏуэрэ]
уагъэ[хъуакӏуэрэ]
ягъэ[хъуакӏуэрэ]
дагъэ[хъуакӏуэрэ]
фагъэ[хъуакӏуэрэ]
ягъэ[хъуакӏуэ(хэ)рэ]
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[гъэхъуакӏу]э
[гъэхъуакӏу]эр
--
[гъэхъуакӏу]эхэр
Эргативнэ:
[гъэхъуакӏу]э
[гъэхъуакӏу]эм
--
[гъэхъуакӏу]эхэм
Послеложнэ:
[гъэхъуакӏу]экӀэ
[гъэхъуакӏу]эмкӀэ
[гъэхъуакӏу]эхэкӀэ
[гъэхъуакӏу]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[гъэхъуакӏу]эуэ
[гъэхъуакӏу]эрауэ
[гъэхъуакӏу]эхэу
[гъэхъуакӏу]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[гъэхъуэкӏу]а
[гъэхъуэкӏу]ар
--
[гъэхъуэкӏу]ахэр
Эргативнэ:
[гъэхъуэкӏу]а
[гъэхъуэкӏу]ам
--
[гъэхъуэкӏу]ахэм
Послеложнэ:
[гъэхъуэкӏу]акӀэ
[гъэхъуэкӏу]амкӀэ
[гъэхъуэкӏу]ахэкӀэ
[гъэхъуэкӏу]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[гъэхъуэкӏу]ауэ
[гъэхъуэкӏу]арауэ
[гъэхъуэкӏу]ахэу
[гъэхъуэкӏу]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[гъэхъуэкӏу]эн
[гъэхъуэкӏу]эныр
--
[гъэхъуэкӏу]энхэр
Эргативнэ:
[гъэхъуэкӏу]эн
[гъэхъуэкӏу]эным
--
[гъэхъуэкӏу]энхэм
Послеложнэ:
[гъэхъуэкӏу]энкӀэ
[гъэхъуэкӏу]энымкӀэ
[гъэхъуэкӏу]энхэкӀэ
[гъэхъуэкӏу]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[гъэхъуэкӏу]эну
[гъэхъуэкӏу]энырауэ
[гъэхъуэкӏу]энхэу
[гъэхъуэкӏу]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[гъэхъуэкӏу]эну
[гъэхъуэкӏу]энур
--
[гъэхъуэкӏу]энухэр
Эргативнэ:
[гъэхъуэкӏу]эну
[гъэхъуэкӏу]энум
--
[гъэхъуэкӏу]энухэм
Послеложнэ:
[гъэхъуэкӏу]энукӀэ
[гъэхъуэкӏу]энумкӀэ
[гъэхъуэкӏу]энухэкӀэ
[гъэхъуэкӏу]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[гъэхъуэкӏу]энууэ
[гъэхъуэкӏу]энурауэ
[гъэхъуэкӏу]энухэу
[гъэхъуэкӏу]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
хъуэкӏуэн псалъэм и каузатив. ЩАПХЪЭХЭР
Шхын нэхъ щагъуэтын щхьэкӏэ, дэ мэз ӏуфэхэм жэмхэр щыдгъэхъуакӏуэрт. Гъубжокъуэ Лиуан
Сэ махуэ къэс ар [шыр] псафэ сшэрт, бгыщхьэм дэсшурэ згъэхъуакӏуэрт. КъардэнгъущӀ Зырамыку ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
гъэхъуэкӏуэн: causative for хъуэкӏуэн : have or let graze, pasture, browse. УРЫСЫБЗЭ
гъэхъуэкӏуэн: каузатив к хъуэкӏуэн : заставить, давать пастись БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.