Wt/kbd/гъэгуӏэн

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

• IPA [ʁɐgʷǝ'ʔɐn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

• гъэ- + [гу] + [ӏ] + -э + -н

СПРЯЖЕНЭ

Глагол лъэӏэс "гъэгуӏэн"-м и спряженэ

Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:	гъэгуӏэн
щымыӀэныгъэ:	мыгъэгуӏэн

Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
щыӀэныгъэ:	згъэгуӏэн	бгъэгуӏэн	игъэгуӏэн	дгъэгуӏэн	вгъэгуӏэн	ягъэгуӏэн
щымыӀэныгъэ:	сымыгъэгуӏэн	умыгъэгуӏэн	имыгъэгуӏэн	дымыгъэгуӏэн	фымыгъэгуӏэн	ямыгъэгуӏэн

Унафэ наклоненэ	уэ	фэ
щыӀэныгъэ:	гъэгуӏэ!	вгъэгуӏэ!
щымыӀэныгъэ:	умыгъэгуӏэ!	фымыгъэгуӏэ!

Ре-кӀэ унафэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
щыӀэныгъэ:	срегъэгуӏэ	урегъэгуӏэ	ирегъэгуӏэ	дрегъэгуӏэ	фрегъэгуӏэ	ирегъэгуӏэ
щымыӀэныгъэ:	сремыгъэгуӏэ	уремыгъэгуӏэ	иремыгъэгуӏэ	дремыгъэгуӏэ	фремыгъэгуӏэ	иремыгъэгуӏэ

ЗэраӀуатэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	согъэгуӏэ(р)	уогъэгуӏэ(р) / богъэгуӏэ(р)	егъэгуӏэ(р)	догъэгуӏэ(р)	фогъэгуӏэ(р)	ягъэгуӏэ(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	згъэгуӏэркъым	бгъэгуӏэркъым	игъэгуӏэркъым	дгъэгуӏэркъым	вгъэгуӏэркъым	ягъэгуӏэркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	згъэгуӏэ(р)т	бгъэгуӏэ(р)т	игъэгуӏэ(р)т	дгъэгуӏэ(р)т	вгъэгуӏэ(р)т	ягъэгуӏэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	згъэгуӏэ(р)тэкъым	бгъэгуӏэ(р)тэкъым	игъэгуӏэ(р)тэкъым	дгъэгуӏэ(р)тэкъым	вгъэгуӏэ(р)тэкъым	ягъэгуӏэ(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	згъэгуӏащ	бгъэгуӏащ	игъэгуӏащ	дгъэгуӏащ	вгъэгуӏащ	ягъэгуӏащ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	згъэгуӏакъым	бгъэгуӏакъым	игъэгуӏакъым	дгъэгуӏакъым	вгъэгуӏакъым	ягъэгуӏакъым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	згъэгуӏат	бгъэгуӏат	игъэгуӏат	дгъэгуӏат	вгъэгуӏат	ягъэгуӏат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	згъэгуӏатэкъым	бгъэгуӏатэкъым	игъэгуӏатэкъым	дгъэгуӏатэкъым	вгъэгуӏатэкъым	ягъэгуӏатэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	згъэгуӏэгъащ	бгъэгуӏэгъащ	игъэгуӏэгъащ	дгъэгуӏэгъащ	вгъэгуӏэгъащ	ягъэгуӏэгъащ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	згъэгуӏэгъакъым	бгъэгуӏэгъакъым	игъэгуӏэгъакъым	дгъэгуӏэгъакъым	вгъэгуӏэгъакъым	ягъэгуӏэгъакъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	згъэгуӏэгъат	бгъэгуӏэгъат	игъэгуӏэгъат	дгъэгуӏэгъат	вгъэгуӏэгъат	ягъэгуӏэгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:	згъэгуӏэгъатэкъым	бгъэгуӏэгъатэкъым	игъэгуӏэгъатэкъым	дгъэгуӏэгъатэкъым	вгъэгуӏэгъатэкъым	ягъэгуӏэгъатэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	згъэгуӏэщ	бгъэгуӏэщ	игъэгуӏэщ	дгъэгуӏэщ	вгъэгуӏэщ	ягъэгуӏэщ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	згъэгуӏэкъым	бгъэгуӏэкъым	игъэгуӏэкъым	дгъэгуӏэкъым	вгъэгуӏэкъым	ягъэгуӏэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	згъэгуӏэт	бгъэгуӏэт	игъэгуӏэт	дгъэгуӏэт	вгъэгуӏэт	ягъэгуӏэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	згъэгуӏэтэкъым	бгъэгуӏэтэкъым	игъэгуӏэтэкъым	дгъэгуӏэтэкъым	вгъэгуӏэтэкъым	ягъэгуӏэтэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	згъэгуӏэнщ	бгъэгуӏэнщ	игъэгуӏэнщ	дгъэгуӏэнщ	вгъэгуӏэнщ	ягъэгуӏэнщ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	згъэгуӏэнкъым	бгъэгуӏэнкъым	игъэгуӏэнкъым	дгъэгуӏэнкъым	вгъэгуӏэнкъым	ягъэгуӏэнкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	згъэгуӏэнущ	бгъэгуӏэнущ	игъэгуӏэнущ	дгъэгуӏэнущ	вгъэгуӏэнущ	ягъэгуӏэнущ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	згъэгуӏэнукъым	бгъэгуӏэнукъым	игъэгуӏэнукъым	дгъэгуӏэнукъым	вгъэгуӏэнукъым	ягъэгуӏэнукъым

ЗэрыупщӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	згъэгуӏэрэ	бгъэгуӏэрэ	игъэгуӏэрэ	дгъэгуӏэрэ	вгъэгуӏэрэ	ягъэгуӏэрэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	згъэгуӏэркъэ	бгъэгуӏэркъэ	игъэгуӏэркъэ	дгъэгуӏэркъэ	вгъэгуӏэркъэ	ягъэгуӏэркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:	згъэгуӏэ(р)т	бгъэгуӏэ(р)т	игъэгуӏэ(р)т	дгъэгуӏэ(р)т	вгъэгуӏэ(р)т	ягъэгуӏэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:	згъэгуӏэ(р)тэкъэ	бгъэгуӏэ(р)тэкъэ	игъэгуӏэ(р)тэкъэ	дгъэгуӏэ(р)тэкъэ	вгъэгуӏэ(р)тэкъэ	ягъэгуӏэ(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	згъэгуӏа	бгъэгуӏа	игъэгуӏа	дгъэгуӏа	вгъэгуӏа	ягъэгуӏа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	згъэгуӏакъэ	бгъэгуӏакъэ	игъэгуӏакъэ	дгъэгуӏакъэ	вгъэгуӏакъэ	ягъэгуӏакъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:	згъэгуӏат	бгъэгуӏат	игъэгуӏат	дгъэгуӏат	вгъэгуӏат	ягъэгуӏат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	згъэгуӏатэкъэ	бгъэгуӏатэкъэ	игъэгуӏатэкъэ	дгъэгуӏатэкъэ	вгъэгуӏатэкъэ	ягъэгуӏатэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:	згъэгуӏэгъа	бгъэгуӏэгъа	игъэгуӏэгъа	дгъэгуӏэгъа	вгъэгуӏэгъа	ягъэгуӏэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:	згъэгуӏэгъакъэ	бгъэгуӏэгъакъэ	игъэгуӏэгъакъэ	дгъэгуӏэгъакъэ	вгъэгуӏэгъакъэ	ягъэгуӏэгъакъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:	згъэгуӏэгъат	бгъэгуӏэгъат	игъэгуӏэгъат	дгъэгуӏэгъат	вгъэгуӏэгъат	ягъэгуӏэгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	згъэгуӏэгъатэкъэ	бгъэгуӏэгъатэкъэ	игъэгуӏэгъатэкъэ	дгъэгуӏэгъатэкъэ	вгъэгуӏэгъатэкъэ	ягъэгуӏэгъатэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:	згъэгуӏэ	бгъэгуӏэ	игъэгуӏэ	дгъэгуӏэ	вгъэгуӏэ	ягъэгуӏэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:	згъэгуӏэкъэ	бгъэгуӏэкъэ	игъэгуӏэкъэ	дгъэгуӏэкъэ	вгъэгуӏэкъэ	ягъэгуӏэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:	згъэгуӏэт	бгъэгуӏэт	игъэгуӏэт	дгъэгуӏэт	вгъэгуӏэт	ягъэгуӏэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:	згъэгуӏэтэкъэ	бгъэгуӏэтэкъэ	игъэгуӏэтэкъэ	дгъэгуӏэтэкъэ	вгъэгуӏэтэкъэ	ягъэгуӏэтэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	згъэгуӏэн	бгъэгуӏэн	игъэгуӏэн	дгъэгуӏэн	вгъэгуӏэн	ягъэгуӏэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	згъэгуӏэнкъэ	бгъэгуӏэнкъэ	игъэгуӏэнкъэ	дгъэгуӏэнкъэ	вгъэгуӏэнкъэ	ягъэгуӏэнкъэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	згъэгуӏэну	бгъэгуӏэну	игъэгуӏэну	дгъэгуӏэну	вгъэгуӏэну	ягъэгуӏэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	згъэгуӏэнукъэ	бгъэгуӏэнукъэ	игъэгуӏэнукъэ	дгъэгуӏэнукъэ	вгъэгуӏэнукъэ	ягъэгуӏэнукъэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	згъэгуӏэмэ	бгъэгуӏэмэ	игъэгуӏэмэ	дгъэгуӏэмэ	вгъэгуӏэмэ	ягъэгуӏэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыгъэгуӏэмэ	умыгъэгуӏэмэ	имыгъэгуӏэмэ	дымыгъэгуӏэмэ	фымыгъэгуӏэмэ	ямыгъэгуӏэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	згъэгуӏамэ	бгъэгуӏамэ	игъэгуӏамэ	дгъэгуӏамэ	вгъэгуӏамэ	ягъэгуӏамэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сымыгъэгуӏамэ	умыгъэгуӏамэ	имыгъэгуӏамэ	дымыгъэгуӏамэ	фымыгъэгуӏамэ	ямыгъэгуӏамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	згъэгуӏэгъамэ	бгъэгуӏэгъамэ	игъэгуӏэгъамэ	дгъэгуӏэгъамэ	вгъэгуӏэгъамэ	ягъэгуӏэгъамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сымыгъэгуӏэгъамэ	умыгъэгуӏэгъамэ	имыгъэгуӏэгъамэ	дымыгъэгуӏэгъамэ	фымыгъэгуӏэгъамэ	ямыгъэгуӏэгъамэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	згъэгуӏэнмэ	бгъэгуӏэнмэ	игъэгуӏэнмэ	дгъэгуӏэнмэ	вгъэгуӏэнмэ	ягъэгуӏэнмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыгъэгуӏэнмэ	умыгъэгуӏэнмэ	имыгъэгуӏэнмэ	дымыгъэгуӏэнмэ	фымыгъэгуӏэнмэ	ямыгъэгуӏэнмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	згъэгуӏэнумэ	бгъэгуӏэнумэ	игъэгуӏэнумэ	дгъэгуӏэнумэ	вгъэгуӏэнумэ	ягъэгуӏэнумэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыгъэгуӏэнумэ	умыгъэгуӏэнумэ	имыгъэгуӏэнумэ	дымыгъэгуӏэнумэ	фымыгъэгуӏэнумэ	ямыгъэгуӏэнумэ

условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	згъэгуӏэтэмэ	бгъэгуӏэтэмэ	игъэгуӏэтэмэ	дгъэгуӏэтэмэ	вгъэгуӏэтэмэ	ягъэгуӏэтэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыгъэгуӏэтэмэ	умыгъэгуӏэтэмэ	имыгъэгуӏэтэмэ	дымыгъэгуӏэтэмэ	фымыгъэгуӏэтэмэ	ямыгъэгуӏэтэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	згъэгуӏатэмэ	бгъэгуӏатэмэ	игъэгуӏатэмэ	дгъэгуӏатэмэ	вгъэгуӏатэмэ	ягъэгуӏатэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сымыгъэгуӏатэмэ	умыгъэгуӏатэмэ	имыгъэгуӏатэмэ	дымыгъэгуӏатэмэ	фымыгъэгуӏатэмэ	ямыгъэгуӏатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	згъэгуӏэгъатэмэ	бгъэгуӏэгъатэмэ	игъэгуӏэгъатэмэ	дгъэгуӏэгъатэмэ	вгъэгуӏэгъатэмэ	ягъэгуӏэгъатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сымыгъэгуӏэгъатэмэ	умыгъэгуӏэгъатэмэ	имыгъэгуӏэгъатэмэ	дымыгъэгуӏэгъатэмэ	фымыгъэгуӏэгъатэмэ	ямыгъэгуӏэгъатэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	згъэгуӏэнтэмэ	бгъэгуӏэнтэмэ	игъэгуӏэнтэмэ	дгъэгуӏэнтэмэ	вгъэгуӏэнтэмэ	ягъэгуӏэнтэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыгъэгуӏэнтэмэ	умыгъэгуӏэнтэмэ	имыгъэгуӏэнтэмэ	дымыгъэгуӏэнтэмэ	фымыгъэгуӏэнтэмэ	ямыгъэгуӏэнтэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	згъэгуӏэнутэмэ	бгъэгуӏэнутэмэ	игъэгуӏэнутэмэ	дгъэгуӏэнутэмэ	вгъэгуӏэнутэмэ	ягъэгуӏэнутэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыгъэгуӏэнутэмэ	умыгъэгуӏэнутэмэ	имыгъэгуӏэнутэмэ	дымыгъэгуӏэнутэмэ	фымыгъэгуӏэнутэмэ	ямыгъэгуӏэнутэмэ

сослагательнэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	згъэгуӏэнт	бгъэгуӏэнт	игъэгуӏэнт	дгъэгуӏэнт	вгъэгуӏэнт	ягъэгуӏэнт
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	згъэгуӏэнтэкъым	бгъэгуӏэнтэкъым	игъэгуӏэнтэкъым	дгъэгуӏэнтэкъым	вгъэгуӏэнтэкъым	ягъэгуӏэнтэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	згъэгуӏэнут	бгъэгуӏэнут	игъэгуӏэнут	дгъэгуӏэнут	вгъэгуӏэнут	ягъэгуӏэнут
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	згъэгуӏэнутэкъым	бгъэгуӏэнутэкъым	игъэгуӏэнутэкъым	дгъэгуӏэнутэкъым	вгъэгуӏэнутэкъым	ягъэгуӏэнутэкъым

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	згъэгуӏэми	бгъэгуӏэми	игъэгуӏэми	дгъэгуӏэми	вгъэгуӏэми	ягъэгуӏэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыгъэгуӏэми	умыгъэгуӏэми	имыгъэгуӏэми	дымыгъэгуӏэми	фымыгъэгуӏэми	ямыгъэгуӏэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	згъэгуӏами	бгъэгуӏами	игъэгуӏами	дгъэгуӏами	вгъэгуӏами	ягъэгуӏами
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сымыгъэгуӏами	умыгъэгуӏами	имыгъэгуӏами	дымыгъэгуӏами	фымыгъэгуӏами	ямыгъэгуӏами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	згъэгуӏэгъами	бгъэгуӏэгъами	игъэгуӏэгъами	дгъэгуӏэгъами	вгъэгуӏэгъами	ягъэгуӏэгъами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сымыгъэгуӏэгъами	умыгъэгуӏэгъами	имыгъэгуӏэгъами	дымыгъэгуӏэгъами	фымыгъэгуӏэгъами	ямыгъэгуӏэгъами
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	згъэгуӏэнми	бгъэгуӏэнми	игъэгуӏэнми	дгъэгуӏэнми	вгъэгуӏэнми	ягъэгуӏэнми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыгъэгуӏэнми	умыгъэгуӏэнми	имыгъэгуӏэнми	дымыгъэгуӏэнми	фымыгъэгуӏэнми	ямыгъэгуӏэнми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	згъэгуӏэнуми	бгъэгуӏэнуми	игъэгуӏэнуми	дгъэгуӏэнуми	вгъэгуӏэнуми	ягъэгуӏэнуми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыгъэгуӏэнуми	умыгъэгуӏэнуми	имыгъэгуӏэнуми	дымыгъэгуӏэнуми	фымыгъэгуӏэнуми	ямыгъэгуӏэнуми

уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:	згъэгуӏэтэми	бгъэгуӏэтэми	игъэгуӏэтэми	дгъэгуӏэтэми	вгъэгуӏэтэми	ягъэгуӏэтэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыгъэгуӏэтэми	умыгъэгуӏэтэми	имыгъэгуӏэтэми	дымыгъэгуӏэтэми	фымыгъэгуӏэтэми	ямыгъэгуӏэтэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:	згъэгуӏатэми	бгъэгуӏатэми	игъэгуӏатэми	дгъэгуӏатэми	вгъэгуӏатэми	ягъэгуӏатэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:	сымыгъэгуӏатэми	умыгъэгуӏатэми	имыгъэгуӏатэми	дымыгъэгуӏатэми	фымыгъэгуӏатэми	ямыгъэгуӏатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:	згъэгуӏэгъатэми	бгъэгуӏэгъатэми	игъэгуӏэгъатэми	дгъэгуӏэгъатэми	вгъэгуӏэгъатэми	ягъэгуӏэгъатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:	сымыгъэгуӏэгъатэми	умыгъэгуӏэгъатэми	имыгъэгуӏэгъатэми	дымыгъэгуӏэгъатэми	фымыгъэгуӏэгъатэми	ямыгъэгуӏэгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	згъэгуӏэнтэми	бгъэгуӏэнтэми	игъэгуӏэнтэми	дгъэгуӏэнтэми	вгъэгуӏэнтэми	ягъэгуӏэнтэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыгъэгуӏэнтэми	умыгъэгуӏэнтэми	имыгъэгуӏэнтэми	дымыгъэгуӏэнтэми	фымыгъэгуӏэнтэми	ямыгъэгуӏэнтэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:	згъэгуӏэнутэми	бгъэгуӏэнутэми	игъэгуӏэнутэми	дгъэгуӏэнутэми	вгъэгуӏэнутэми	ягъэгуӏэнутэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:	сымыгъэгуӏэнутэми	умыгъэгуӏэнутэми	имыгъэгуӏэнутэми	дымыгъэгуӏэнутэми	фымыгъэгуӏэнутэми	ямыгъэгуӏэнутэми

гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
щыӀэныгъэ:	згъэгуӏаи	бгъэгуӏаи	игъэгуӏаи	дгъэгуӏаи	вгъэгуӏаи	ягъэгуӏаи
щымыӀэныгъэ:	сымыгъэгуӏаи	умыгъэгуӏаи	имыгъэгуӏаи	дымыгъэгуӏаи	фымыгъэгуӏаи	ямыгъэгуӏаи

фӀэфӀыныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
щыӀэныгъэ:	згъэгуӏащэрэт	бгъэгуӏащэрэт	игъэгуӏащэрэт	дгъэгуӏащэрэт	вгъэгуӏащэрэт	ягъэгуӏащэрэт
щымыӀэныгъэ:	сымыгъэгуӏащэрэт	умыгъэгуӏащэрэт	имыгъэгуӏащэрэт	дымыгъэгуӏащэрэт	фымыгъэгуӏащэрэт	ямыгъэгуӏащэрэт

шэч къытехьэныгъэ наклоненэ	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	згъэгуӏагъэнщ	бгъэгуӏагъэнщ	игъэгуӏагъэнщ	дгъэгуӏагъэнщ	вгъэгуӏагъэнщ	ягъэгуӏагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	згъэгуӏагъэнкъым	бгъэгуӏагъэнкъым	игъэгуӏагъэнкъым	дгъэгуӏагъэнкъым	вгъэгуӏагъэнкъым	ягъэгуӏагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	згъэгуӏагъэнт	бгъэгуӏагъэнт	игъэгуӏагъэнт	дгъэгуӏагъэнт	вгъэгуӏагъэнт	ягъэгуӏагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	згъэгуӏагъэнтэкъым	бгъэгуӏагъэнтэкъым	игъэгуӏагъэнтэкъым	дгъэгуӏагъэнтэкъым	вгъэгуӏагъэнтэкъым	ягъэгуӏагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	згъэгуӏагъэн	бгъэгуӏагъэн	игъэгуӏагъэн	дгъэгуӏагъэн	вгъэгуӏагъэн	ягъэгуӏагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	згъэгуӏагъэнкъэ	бгъэгуӏагъэнкъэ	игъэгуӏагъэнкъэ	дгъэгуӏагъэнкъэ	вгъэгуӏагъэнкъэ	ягъэгуӏагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	згъэгуӏагъэнт	бгъэгуӏагъэнт	игъэгуӏагъэнт	дгъэгуӏагъэнт	вгъэгуӏагъэнт	ягъэгуӏагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	згъэгуӏагъэнтэкъэ	бгъэгуӏагъэнтэкъэ	игъэгуӏагъэнтэкъэ	дгъэгуӏагъэнтэкъэ	вгъэгуӏагъэнтэкъэ	ягъэгуӏагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	згъэгуӏагъэнущ	бгъэгуӏагъэнущ	игъэгуӏагъэнущ	дгъэгуӏагъэнущ	вгъэгуӏагъэнущ	ягъэгуӏагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	згъэгуӏагъэнукъым	бгъэгуӏагъэнукъым	игъэгуӏагъэнукъым	дгъэгуӏагъэнукъым	вгъэгуӏагъэнукъым	ягъэгуӏагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:	згъэгуӏагъэнут	бгъэгуӏагъэнут	игъэгуӏагъэнут	дгъэгуӏагъэнут	вгъэгуӏагъэнут	ягъэгуӏагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:	згъэгуӏагъэнутэкъым	бгъэгуӏагъэнутэкъым	игъэгуӏагъэнутэкъым	дгъэгуӏагъэнутэкъым	вгъэгуӏагъэнутэкъым	ягъэгуӏагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	згъэгуӏагъэну	бгъэгуӏагъэну	игъэгуӏагъэну	дгъэгуӏагъэну	вгъэгуӏагъэну	ягъэгуӏагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	згъэгуӏагъэнукъэ	бгъэгуӏагъэнукъэ	игъэгуӏагъэнукъэ	дгъэгуӏагъэнукъэ	вгъэгуӏагъэнукъэ	ягъэгуӏагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:	згъэгуӏагъэнут	бгъэгуӏагъэнут	игъэгуӏагъэнут	дгъэгуӏагъэнут	вгъэгуӏагъэнут	ягъэгуӏагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:	згъэгуӏагъэнутэкъэ	бгъэгуӏагъэнутэкъэ	игъэгуӏагъэнутэкъэ	дгъэгуӏагъэнутэкъэ	вгъэгуӏагъэнутэкъэ	ягъэгуӏагъэнутэкъэ

Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	зыгъэгуӏэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ	зымыгъэгуӏэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	зыгъэгуӏа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	зымыгъэгуӏа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	зыгъэгуӏэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	зымыгъэгуӏэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	зыгъэгуӏэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	зымыгъэгуӏэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	зыгъэгуӏэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	зымыгъэгуӏэну

Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту)	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ	згъэгуӏэ	бгъэгуӏэ	игъэгуӏэ	дгъэгуӏэ	вгъэгуӏэ	ягъэгуӏэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сымыгъэгуӏэ	умыгъэгуӏэ	имыгъэгуӏэ	дымыгъэгуӏэ	фымыгъэгуӏэ	ямыгъэгуӏэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	згъэгуӏа	бгъэгуӏа	игъэгуӏа	дгъэгуӏа	вгъэгуӏа	ягъэгуӏа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сымыгъэгуӏа	умыгъэгуӏа	имыгъэгуӏа	дымыгъэгуӏа	фымыгъэгуӏа	ямыгъэгуӏа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	згъэгуӏэгъа	бгъэгуӏэгъа	игъэгуӏэгъа	дгъэгуӏэгъа	вгъэгуӏэгъа	ягъэгуӏэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сымыгъэгуӏэгъа	умыгъэгуӏэгъа	имыгъэгуӏэгъа	дымыгъэгуӏэгъа	фымыгъэгуӏэгъа	ямыгъэгуӏэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	згъэгуӏэн	бгъэгуӏэн	игъэгуӏэн	дгъэгуӏэн	вгъэгуӏэн	ягъэгуӏэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сымыгъэгуӏэн	умыгъэгуӏэн	имыгъэгуӏэн	дымыгъэгуӏэн	фымыгъэгуӏэн	ямыгъэгуӏэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	згъэгуӏэну	бгъэгуӏэну	игъэгуӏэну	дгъэгуӏэну	вгъэгуӏэну	ягъэгуӏэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	сымыгъэгуӏэну	умыгъэгуӏэну	имыгъэгуӏэну	дымыгъэгуӏэну	фымыгъэгуӏэну	ямыгъэгуӏэну

Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ)
ит зэман - щыӀэныгъэ	гъэгуӏэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ	мыгъэгуӏэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	гъэгуӏа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	мыгъэгуӏа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	гъэгуӏэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	мыгъэгуӏэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	гъэгуӏэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	мыгъэгуӏэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	гъэгуӏэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	мыгъэгуӏэну

Обстоятельственнэ причастиехэр	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	зэрызгъэгуӏэ	зэрыбгъэгуӏэ	зэригъэгуӏэ	зэрыдгъэгуӏэ	зэрывгъэгуӏэ	зэрагъэгуӏэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ	зэрызмыгъэгуӏэ	зэрумыгъэгуӏэ	зэримыгъэгуӏэ	зэрыдмыгъэгуӏэ	зэрывмыгъэгуӏэ	зэрамыгъэгуӏэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	зэрызгъэгуӏа	зэрыбгъэгуӏа	зэригъэгуӏа	зэрыдгъэгуӏа	зэрывгъэгуӏа	зэрагъэгуӏа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	зэрызмыгъэгуӏа	зэрумыгъэгуӏа	зэримыгъэгуӏа	зэрыдмыгъэгуӏа	зэрывмыгъэгуӏа	зэрамыгъэгуӏа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	зэрызгъэгуӏэгъа	зэрыбгъэгуӏэгъа	зэригъэгуӏэгъа	зэрыдгъэгуӏэгъа	зэрывгъэгуӏэгъа	зэрагъэгуӏэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	зэрызмыгъэгуӏэгъа	зэрумыгъэгуӏэгъа	зэримыгъэгуӏэгъа	зэрыдмыгъэгуӏэгъа	зэрывмыгъэгуӏэгъа	зэрамыгъэгуӏэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	зэрызгъэгуӏэн	зэрыбгъэгуӏэн	зэригъэгуӏэн	зэрыдгъэгуӏэн	зэрывгъэгуӏэн	зэрагъэгуӏэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	зэрызмыгъэгуӏэн	зэрумыгъэгуӏэн	зэримыгъэгуӏэн	зэрыдмыгъэгуӏэн	зэрывмыгъэгуӏэн	зэрамыгъэгуӏэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ	зэрызгъэгуӏэну	зэрыбгъэгуӏэну	зэригъэгуӏэну	зэрыдгъэгуӏэну	зэрывгъэгуӏэну	зэрагъэгуӏэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ	зэрызмыгъэгуӏэну	зэрумыгъэгуӏэну	зэримыгъэгуӏэну	зэрыдмыгъэгуӏэну	зэрывмыгъэгуӏэну	зэрамыгъэгуӏэну
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	щызгъэгуӏэ	щыбгъэгуӏэ	щигъэгуӏэ	щыдгъэгуӏэ	щывгъэгуӏэ	щагъэгуӏэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ	щызмыгъэгуӏэ	щумыгъэгуӏэ	щимыгъэгуӏэ	щыдмыгъэгуӏэ	щывмыгъэгуӏэ	щамыгъэгуӏэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	щызгъэгуӏа	щыбгъэгуӏа	щигъэгуӏа	щыдгъэгуӏа	щывгъэгуӏа	щагъэгуӏа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	щызмыгъэгуӏа	щумыгъэгуӏа	щимыгъэгуӏа	щыдмыгъэгуӏа	щывмыгъэгуӏа	щамыгъэгуӏа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	щызгъэгуӏэгъа	щыбгъэгуӏэгъа	щигъэгуӏэгъа	щыдгъэгуӏэгъа	щывгъэгуӏэгъа	щагъэгуӏэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	щызмыгъэгуӏэгъа	щумыгъэгуӏэгъа	щимыгъэгуӏэгъа	щыдмыгъэгуӏэгъа	щывмыгъэгуӏэгъа	щамыгъэгуӏэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	щызгъэгуӏэн	щыбгъэгуӏэн	щигъэгуӏэн	щыдгъэгуӏэн	щывгъэгуӏэн	щагъэгуӏэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	щызмыгъэгуӏэн	щумыгъэгуӏэн	щимыгъэгуӏэн	щыдмыгъэгуӏэн	щывмыгъэгуӏэн	щамыгъэгуӏэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	щызгъэгуӏэну	щыбгъэгуӏэну	щигъэгуӏэну	щыдгъэгуӏэну	щывгъэгуӏэну	щагъэгуӏэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	щызмыгъэгуӏэну	щумыгъэгуӏэну	щимыгъэгуӏэну	щыдмыгъэгуӏэну	щывмыгъэгуӏэну	щамыгъэгуӏэну
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	здэзгъэгуӏэ	здэбгъэгуӏэ	здигъэгуӏэ	здэдгъэгуӏэ	здэвгъэгуӏэ	здагъэгуӏэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ	здэзмыгъэгуӏэ	здумыгъэгуӏэ	здимыгъэгуӏэ	здэдмыгъэгуӏэ	здэвмыгъэгуӏэ	здамыгъэгуӏэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	здэзгъэгуӏа	здэбгъэгуӏа	здигъэгуӏа	здэдгъэгуӏа	здэвгъэгуӏа	здагъэгуӏа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	здэзмыгъэгуӏа	здумыгъэгуӏа	здимыгъэгуӏа	здэдмыгъэгуӏа	здэвмыгъэгуӏа	здамыгъэгуӏа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	здэзгъэгуӏэгъа	здэбгъэгуӏэгъа	здигъэгуӏэгъа	здэдгъэгуӏэгъа	здэвгъэгуӏэгъа	здагъэгуӏэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	здэзмыгъэгуӏэгъа	здумыгъэгуӏэгъа	здимыгъэгуӏэгъа	здэдмыгъэгуӏэгъа	здэвмыгъэгуӏэгъа	здамыгъэгуӏэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	здэзгъэгуӏэн	здэбгъэгуӏэн	здигъэгуӏэн	здэдгъэгуӏэн	здэвгъэгуӏэн	здагъэгуӏэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	здэзмыгъэгуӏэн	здумыгъэгуӏэн	здимыгъэгуӏэн	здэдмыгъэгуӏэн	здэвмыгъэгуӏэн	здамыгъэгуӏэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	здэзгъэгуӏэну	здэбгъэгуӏэну	здигъэгуӏэну	здэдгъэгуӏэну	здэвгъэгуӏэну	здагъэгуӏэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	здэзмыгъэгуӏэну	здумыгъэгуӏэну	здимыгъэгуӏэну	здэдмыгъэгуӏэну	здэвмыгъэгуӏэну	здамыгъэгуӏэну
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ	щӀэзгъэгуӏэ	щӀэбгъэгуӏэ	щӀигъэгуӏэ	щӀэдгъэгуӏэ	щӀэвгъэгуӏэ	щӀагъэгуӏэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ	щӀэзмыгъэгуӏэ	щӀумыгъэгуӏэ	щӀимыгъэгуӏэ	щӀэдмыгъэгуӏэ	щӀэвмыгъэгуӏэ	щӀамыгъэгуӏэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	щӀэзгъэгуӏа	щӀэбгъэгуӏа	щӀигъэгуӏа	щӀэдгъэгуӏа	щӀэвгъэгуӏа	щӀагъэгуӏа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	щӀэзмыгъэгуӏа	щӀумыгъэгуӏа	щӀимыгъэгуӏа	щӀэдмыгъэгуӏа	щӀэвмыгъэгуӏа	щӀамыгъэгуӏа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	щӀэзгъэгуӏэгъа	щӀэбгъэгуӏэгъа	щӀигъэгуӏэгъа	щӀэдгъэгуӏэгъа	щӀэвгъэгуӏэгъа	щӀагъэгуӏэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	щӀэзмыгъэгуӏэгъа	щӀумыгъэгуӏэгъа	щӀимыгъэгуӏэгъа	щӀэдмыгъэгуӏэгъа	щӀэвмыгъэгуӏэгъа	щӀамыгъэгуӏэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	щӀэзгъэгуӏэн	щӀэбгъэгуӏэн	щӀигъэгуӏэн	щӀэдгъэгуӏэн	щӀэвгъэгуӏэн	щӀагъэгуӏэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	щӀэзмыгъэгуӏэн	щӀумыгъэгуӏэн	щӀимыгъэгуӏэн	щӀэдмыгъэгуӏэн	щӀэвмыгъэгуӏэн	щӀамыгъэгуӏэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ	щӀэзгъэгуӏэну	щӀэбгъэгуӏэну	щӀигъэгуӏэну	щӀэдгъэгуӏэну	щӀэвгъэгуӏэну	щӀагъэгуӏэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ	щӀэзмыгъэгуӏэну	щӀумыгъэгуӏэну	щӀимыгъэгуӏэну	щӀэдмыгъэгуӏэну	щӀэвмыгъэгуӏэну	щӀамыгъэгуӏэну

Деепричастиехэр	сэ	уэ	абы	дэ	фэ	абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ	згъэгуӏэу	бгъэгуӏэу	игъэгуӏэу	дгъэгуӏэу	вгъэгуӏэу	ягъэгуӏэу
ит зэман - щымыӀэныгъэ	сымыгъэгуӏэу	умыгъэгуӏэу	имыгъэгуӏэу	дымыгъэгуӏэу	фымыгъэгуӏэу	ямыгъэгуӏэу
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ	згъэгуӏауэ	бгъэгуӏауэ	игъэгуӏауэ	дгъэгуӏауэ	вгъэгуӏауэ	ягъэгуӏауэ
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ	сымыгъэгуӏауэ	умыгъэгуӏауэ	имыгъэгуӏауэ	дымыгъэгуӏауэ	фымыгъэгуӏауэ	ямыгъэгуӏауэ
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ	згъэгуӏэурэ	бгъэгуӏэурэ	игъэгуӏэурэ	дгъэгуӏэурэ	вгъэгуӏэурэ	ягъэгуӏэурэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ	сымыгъэгуӏэурэ	умыгъэгуӏэурэ	имыгъэгуӏэурэ	дымыгъэгуӏэурэ	фымыгъэгуӏэурэ	ямыгъэгуӏэурэ

Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ			Прямой Дополненэ
	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
Подлежащэ
сэ	--	узогъэгуӏэ	согъэгуӏэ	--	фызогъэгуӏэ	согъэгуӏэ(хэ)
уэ	сыбогъэгуӏэ	--	уогъэгуӏэ / богъэгуӏэ	дыбогъэгуӏэ	--	уогъэгуӏэ(хэ) / богъэгуӏэ(хэ)
абы	сегъэгуӏэ	уегъэгуӏэ	егъэгуӏэ	дегъэгуӏэ	фегъэгуӏэ	егъэгуӏэ(хэ)
дэ	--	удогъэгуӏэ	догъэгуӏэ	--	фыдогъэгуӏэ	догъэгуӏэ(хэ)
фэ	сывогъэгуӏэ	--	фогъэгуӏэ	дывогъэгуӏэ	--	фогъэгуӏэ(хэ)
абыхэм	сагъэгуӏэ	уагъэгуӏэ	ягъэгуӏэ	дагъэгуӏэ	фагъэгуӏэ	ягъэгуӏэ(хэ)

Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ)			Прямой Дополненэ
	сэ	уэ	ар	дэ	фэ	ахэр
Подлежащэ
сэ	--	узгъэ[гуӏэрэ]	згъэ[гуӏэрэ]	--	фызгъэ[гуӏэрэ]	згъэ[гуӏэ(хэ)рэ]
уэ	сыбгъэ[гуӏэрэ]	--	бгъэ[гуӏэрэ]	дыбгъэ[гуӏэрэ]	--	бгъэ[гуӏэ(хэ)рэ]
абы	сигъэ[гуӏэрэ]	уигъэ[гуӏэрэ]	игъэ[гуӏэрэ]	дигъэ[гуӏэрэ]	фигъэ[гуӏэрэ]	игъэ[гуӏэ(хэ)рэ]
дэ	--	удгъэ[гуӏэрэ]	дгъэ[гуӏэрэ]	--	фыдгъэ[гуӏэрэ]	дгъэ[гуӏэ(хэ)рэ]
фэ	сывгъэ[гуӏэрэ]	--	вгъэ[гуӏэрэ]	дывгъэ[гуӏэрэ]	--	вгъэ[гуӏэ(хэ)рэ]
абыхэм	сагъэ[гуӏэрэ]	уагъэ[гуӏэрэ]	ягъэ[гуӏэрэ]	дагъэ[гуӏэрэ]	фагъэ[гуӏэрэ]	ягъэ[гуӏэ(хэ)рэ]

		-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[гъэгуӏ]э	[гъэгуӏ]эр	--	[гъэгуӏ]эхэр
Эргативнэ:	[гъэгуӏ]э	[гъэгуӏ]эм	--	[гъэгуӏ]эхэм
Послеложнэ:	[гъэгуӏ]экӀэ	[гъэгуӏ]эмкӀэ	[гъэгуӏ]эхэкӀэ	[гъэгуӏ]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[гъэгуӏ]эуэ	[гъэгуӏ]эрауэ	[гъэгуӏ]эхэу	[гъэгуӏ]эхэрауэ

		-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[гъэгуӏ]а	[гъэгуӏ]ар	--	[гъэгуӏ]ахэр
Эргативнэ:	[гъэгуӏ]а	[гъэгуӏ]ам	--	[гъэгуӏ]ахэм
Послеложнэ:	[гъэгуӏ]акӀэ	[гъэгуӏ]амкӀэ	[гъэгуӏ]ахэкӀэ	[гъэгуӏ]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[гъэгуӏ]ауэ	[гъэгуӏ]арауэ	[гъэгуӏ]ахэу	[гъэгуӏ]ахэрауэ

		-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[гъэгуӏ]эн	[гъэгуӏ]эныр	--	[гъэгуӏ]энхэр
Эргативнэ:	[гъэгуӏ]эн	[гъэгуӏ]эным	--	[гъэгуӏ]энхэм
Послеложнэ:	[гъэгуӏ]энкӀэ	[гъэгуӏ]энымкӀэ	[гъэгуӏ]энхэкӀэ	[гъэгуӏ]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:	[гъэгуӏ]эну	[гъэгуӏ]энырауэ	[гъэгуӏ]энхэу	[гъэгуӏ]энхэрауэ

		-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	[гъэгуӏ]эну	[гъэгуӏ]энур	--	[гъэгуӏ]энухэр
Эргативнэ:	[гъэгуӏ]эну	[гъэгуӏ]энум	--	[гъэгуӏ]энухэм
Послеложнэ:	[гъэгуӏ]энукӀэ	[гъэгуӏ]энумкӀэ	[гъэгуӏ]энухэкӀэ	[гъэгуӏ]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	[гъэгуӏ]энууэ	[гъэгуӏ]энурауэ	[гъэгуӏ]энухэу	[гъэгуӏ]энухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

1. гуӏэн псалъэм и каузатив.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ

• гъэгуӏэн: каузатив к гуӏэн: make or let sb grieve or weep

УРЫСЫБЗЭ

• гъэгуӏэн: каузатив к гуӏэн: дать или заставить скорбеть, рыдать

БИБЛИОГРАФИЕ

• Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
• БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
• БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
• Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
• Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
• Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
• Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
• Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
• Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.